Η «προίκα» (και η εξάρτηση…)

Δευτέρα 17 Γενάρη>> Ενώ πολλές χώρες εξετάζουν τα τελευταία χρόνια το μέτρο του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για κάθε πολίτη τους και ορισμένες έχουν ήδη πειραματιστεί σχετικά, στη Γερμανία εκφράζονται σκέψεις για ένα προωθημένο βήμα με ζητούμενο πάντα τη μείωση της ανισότητας. Ένα από τα σημαντικότερα ινστιτούτα οικονομικών ερευνών στη χώρα, το DIW, προτείνει στο γερμανικό κράτος να χορηγεί σε κάθε πολίτη ανεξαιρέτως 20.000 ευρώ στην αρχή της ζωής του και συγκεκριμένα με την ενηλικίωσή του, στα 18 του χρόνια, ώστε να του προσφέρει τη δυνατότητα είτε να σπουδάσει, είτε να ανοίξει δική του επιχείρηση, είτε να αποκτήσει κάποια επαγγελματική κατάρτιση, είτε ακόμα και να καταβάλει ένα τμήμα του τιμήματος για την αγορά ενός περιουσιακού στοιχείου. Όχι βέβαια για να το σπαταλήσει.

Η ιδέα είναι στο ίδιο πνεύμα με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ένα μέτρο που στοχεύει στην ελαχιστοποίηση της φτώχειας με τη χορήγηση ενός στοιχειώδους εισοδήματος σε όλους, χωρίς καμία προϋπόθεση και χωρίς καν εξακρίβωση της περιουσιακής κατάστασης των δικαιούχων. Όπως, πάντως, επισημαίνει σχετικό ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας Deutsche Welle, η «ελάχιστη περιουσία» η Grunderbe όπως είναι ο γερμανικός όρος, είναι μια ιδέα με ιστορία αιώνων…. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς … το μέτρο θα κοστίζει στο γερμανικό κράτος 22,6 δις ετησίως, καθώς κάθε χρόνο ενηλικιώνονται στη Γερμανία περίπου 750.000 πολίτες

Έτσι ξεκινάει το σχεδόν διθυραμβικό ρεπορτάζ της καθεστωτικής «καθημερινής» στις 14 Γενάρη (φωτογραφία επάνω). Πρόκειται βέβαια για ιδέα / πρόταση του Βερολινέζικου think tank και όχι απόφαση του γερμανικού κράτους. Ακόμα κι αν γίνει επίσημη κρατική πολιτική πάντως οι γερμανοί νεολαίοι δεν θα κρατάνε σακούλες για να μαζεύουν τα κατοστάρικα που θα πέφτουν απ’ τον ουρανό! Το ποσό της «προίκας» (20.000 ευρώ) είναι ελάχιστα μεγαλύτερο (στη γερμανία) απ’ τον ετήσιο βασικό μισθό του ανειδίκευτου για μια χρονιά, δώδεκα μηνιάτικα δηλαδή, (19.020 ευρώ). Και, υποθέτουμε, θα αντικαταστήσει ή θα απορροφήσει τα όποια επιδόματα υπάρχουν…

Είναι αλήθεια ωστόσο ότι η ιδέα του «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος» γυροφέρνει στον δυτικό καπιταλιστικό κόσμο στα κεφάλια μιας (από πρώτη, αλλά μόνο πρώτη ματιά απρόοπτης) συμμαχίας μεταξύ νεο-φιλελεύθερων και «αριστερών» ειδικών, διανοούμενων… γενικά φιλάνθρωπων… εδώ και κάμποσα χρόνια. Στελεχών του συστήματος δηλαδή, που ανησυχούν για την διευρυνόμενη ανισότητα στις κοινωνίες της 3ης και ακόμα περισσότερο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Εκτιμάμε πως με την μια ή την άλλη μορφή θα μπει σε εφαρμογή κάποια στιγμή, όχι μακρινή: όπως τα καπιταλιστικά κράτη και τ’ αφεντικά φροντίζουν για την καλή μας υγεία (εεε;) έτσι θα φροντίσουν όχι για την «μείωση των ανισοτήτων» αλλά για έναν πιο συστηματικό και καθολικό έλεγχο της σύγχρονης, σημερινής και αυριανής εργατικής τάξης. Ένα πατερναλιστικό ενδιαφέρον που θα πουληθεί σαν «φιλόπτωχη ευεργεσία», μέσα από ένα σύνθετο σύστημα πειθάρχησης το οποίο έχουμε ονομάσει και παρουσιάσει εδώ (στην ασταμάτητη μηχανή) ονομάζοντάς τον το διπλό αφεντικό.

Τι γενναιοδωρία υπάρχει λοιπόν στην πιο πάνω ιδέα / πρόταση στην ευρύτητά της; Καμία! Πρόκειται για τον ατσάλινο υπολογισμό πως αν το «ανθρώπινο κεφάλαιο» στα χαμηλά της κοινωνικής διαστρωμάτωσης επιδοτείται μ’ ένα μικρό, συμβολικό χρηματικό κεφάλαιο (: ποσό χρημάτων) με συγκεκριμένους, αυστηρούς και επιτηρούμενους όρους, τότε α) θα αλλοτριωθεί τόσο όσο χρειάζεται για να «ξεχάσει» την προλεταριοποίησή του∙ β) θα αποκτήσει μια σχέση εξάρτησης με τον «χορηγό» του (το κράτος, δηλαδή, σαν κόμμα του κεφάλαιου) νομιμοποιώντας την αντίστροφη σχέση, το «δικαίωμα του χορηγού / χρηματοδότη» να ελέγχει την σωστή και υπεύθυνη ζωή των “επωφελούμενων”.

Στο πιο πάνω απόσπασμα το «όχι, βέβαια, να το σπαταλήσει» είναι δηλωτικό των αυστηρών όρων. “Βέβαια”: μ’ αυτήν την προίκα δεν επιδοτείται η κατανάλωση, η σπατάλη! Επιδοτείται η επένδυση του Εαυτού – Κεφάλαιο, με τρόπο που να μπορεί να πιστοποιηθεί… Δεν θα βγαίνουν τα ευρώ λίγα λίγα απ’ το λογαριασμό∙ θα πηγαίνουν διατραπεζικά εκεί που πρέπει… Εκείνο που στις προηγούμενες δεκαετίες εμφανιζόταν σαν ατομική ή/και οικογενειακή (σε κάθε περίπτωση ιδιωτική δραστηριότητα), η μαζική μικροαστικοποίηση δηλαδή μέσω της «επένδυσης στον Εαυτό – Κεφάλαιο», πρόκειται να αποκτήσει και την κρατική (άρα κεντρικά ελεγχόμενη) διάστασή του. Όχι επειδή οι «φτωχοί» δεν μπορούν να επενδύσουν στους Εαυτούς τους – αυτή η πονοψυχιά είναι προσχηματική!… Αλλά επειδή σε συνθήκες εντατικής ρευστοποίησης της αγοράς εργασίας (: διαρκής αναδιάρθρωση ειδικοτήτων…) είναι απαραίτητος ένας κεντρικός «πύργος ελέγχου» τόσο των εργασιακών ροών όσο και της πειθαρχίας εκείνων που ζουν πουλώντας την εργατική τους δύναμη, σωματική, διανοητική – ή ζωτική (επ’ αυτής άλλη φορά…)

Αν στον κεϋνσιανισμό η μορφή – κράτος ήταν ο υποτιθέμενα ουδέτερος παράγοντας ανάμεσα στ’ αφεντικά και στην εργατική τάξη (του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα), στο άμεσο μέλλον η «σ.δ.ι.τ.» δομή εξουσίας θα είναι ο «τιμονιέρης», ή πιο σωστά ταυτόχρονα ο κώδικας – οδικής – κυκλοφορίας και ο τροχονόμος των νέων, ρευστών, συχνά πρωτοφανών σχέσεων, μορφών και «συμπεριφορών» εργασίας. Και για να είναι τέτοιος η μορφή – κράτος πρέπει να δείχνει «πειστικός» στο ενδιαφέρον του για το πόπολο.

Όπως ακριβώς η «προστασία της δημόσιας υγείας» στον δυτικό καπιταλιστικό κόσμο ήταν και είναι το αντίθετο, είναι η βίαιη υπαγωγή των σωμάτων στις προδιαγραφές του βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος, της νέας, αναβαθμισμένης «βιομηχανίας της υγείας», και της ψηφιακής επιτήρησης κατά της «κοινωνικής ανευθυνότητας», έτσι και η «προστασία έναντι των κοινωνικών ανισοτήτων» είναι η διαρκής οργάνωση, αναδιοργάνωση και έλεγχος αυτών των ανισοτήτων. Πάντα μέσα απ’ το ατελείωτο τούνελ της «ατομικής κοινωνικής ευθύνης».

Υποψιαζόμαστε (για να μην πούμε ότι είμαστε σχεδόν σίγουροι) πως οι ίδιοι «εισαγγελείς» της νέας κανονικότητας που τόσο καλά γνωρίσαμε ήδη, θα σταθούν ξανά μπροστά μας. Με το δάκτυλο υψωμένο και τις καταγγελίες, τις κατάρες και τις ψευτιές τους ίδιες στον πυρήνα τους.

Το θέμα θέλει αναλυτική δουλειά. Συνεπώς θα τα λέμε κι από ‘δω, θα τα λέμε και μέσω των Sarajevo.pdf σε μεγαλύτερη έκταση….

(αφίσα: υποφέροντας απ’ αυτό το είδος της επιμονής ότι η τάξη μας πρέπει να προβλέπει και να ετοιμάζεται για να είναι αξιόμαχη αντί να σέρνεται υπνωτισμένη και λιπόθυμη απ’ τα διάφορα «σοκ και δέος» του συστήματος, πριν σχεδόν 4 χρόνια, τον Μάρτη του 2018, το συμβούλιο για την εργατική αυτονομία είχε παρουσιάσει δημόσια την επερχόμενη αντίθεση.

Μάταια: στα στρατοδικεία που στήνει και θα στήσει ο καιροσκοπισμός και ο διάχυτος διανοητικός λουμπενισμός οι έγκαιρες, αναλυτικές, ανταγωνιστικές προειδοποιήσεις δεν έχουν καμιάν αξία. Οι πραιτωριανοί δεν έχουν σπουδαία μνήμη, ακόμα κι αν νομίζουν ότι έχουν σπουδαία προοπτική.

Και η αμνησία, η λήθη, η ακρισία, η μικρόνοια και η μικροψυχία, έχουν γίνει προσόντα προς επιδότηση…)

Είναι ωραίες οι γενετικές παρεμβάσεις;

Τρίτη 16 Νοέμβρη>> Ξέρουμε: θα φυτρώσουν διάφοροι εξυπνάκηδες caradinieri / pfizerοι που δεν μπορούν να αγνοήσουν την πανηγυρική δήλωση του Oelrich για να πουν ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, και ότι οι βιοτεχνολογίες είναι μια χαρά! Και το «άλμα» (το πήδημα…) μια χαρά θα το βρουν… Το ξέρουμε. Δεν πρόκειται να ανοίξουμε κουβέντα μ’ όλους όσους νομίζουν ότι δεν είναι «ψέκα» μόνο και μόνο επειδή έπεσαν στο βαρέλι!! Με τους «βαρελάτους» δεν έχουμε τίποτα να πούμε. Το τι είναι και τι δεν είναι οι βιοτεχνολογίες είναι θέμα που άνοιξε μέσα στο κίνημα στα late ‘70ς και στα ‘80ς… διακόπηκε ή περιθωριακοποιήθηκε άγρια στα χρόνια της νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας και των υγιεινιστικών ναρκισσισμών, και τώρα ξανανοίγει, με καινούργια υποκείμενα, με μεγάλη πίεση, πάντα όμως μέσα στις προδιαγραφές και την ιστορία του ανταγωνιστικού κινήματος.

Προηγείται όμως αυτό: εκατοντάδες εκατομμύρια υποτελών «υπνωτίστηκαν», τρομοκρατήθηκαν, εξαπατήθηκαν, εκβιάστηκαν, βιάστηκαν συναισθηματικά και σωματικά, απειλήθηκαν, τιμωρήθηκαν, λοιδορήθηκαν, συκοφαντήθηκαν, μόνο και μόνο για να σπάσει εκείνο το 95% των πληθυσμών που θα απαντούσε ένα ξερό «όχι» στην επέμβαση πάνω στα κύτταρά του και εναντίον του ανοσοποιητικού του συστήματος. Δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε εκείνους τους άπειρους αριθμούς υπηκόων που έχουν πλατφορμιαστεί κάτω από βία, όσο κι αν παριστάνουν ότι δεν τρέχει τίποτα. Η καρδούλα τους το ξέρει…

Αυτό είναι έγκλημα κατά της ανθρωπότητας ήδη! Ακόμα περισσότερο έγκλημα κατά της παγκόσμιας εργατικής τάξης. Όλοι και όλες που δουλεύοντας παράγουν τον πλούτο που λυμαίνονται (και) οι φαρμακομαφίες, όλοι και όλες που με την διπλή φορολόγησή τους εξασφαλίζουν στα κράτη τα ποσά που γενναιόδωρα δίνουν (και) σ’ αυτές τις φαρμακομαφίες, η σύγχρονη εργατική τάξη για να το πούμε με τον δικό μας τρόπο, έγιναν/έγινε ηθικά, συναισθηματικά, διανοητικά κιμάς, με μια τερατώδη κατασκευή «κινδύνου» και μια κίβδηλη κατασκευή «σωτηρίας», μόνο και μόνο για να «ανοίξει ο δρόμος» για να κάνουν οι φαρμακομαφίες και το σύμπλεγμα το «άλμα» τους! Ναι, ο κύριος ceo της bayer είναι αποκαλυπτικός μέσα από δυο φράσεις του: μας έχουν σαν το καύσιμο για την προώθησή τους, που δεν σημαίνει τίποτα άλλο απ’ την ακόμα μεγαλύτερη υποδούλωσή μας!

«Πόλεμο» είπαν, «κρέας για κανόνια» εννοούσαν, παρότι τα τωρινά «κανόνια» είναι διαφορετικά… Αυτά είναι που πρέπει να αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά.

Μια παράξενη εργατική αποχή

Δευτέρα 8 Νοέμβρη>> Όχι, αυτό δεν ήταν στο πρόγραμμα. Το γνωστό καθεστωτικό fortune έγραφε στις 22 Οκτώβρη:

… Η οικονομία είναι τώρα σε μεγέθυνση σε σχέση με πριν την πανδημία. Κι ωστόσο είμαστε με 5 εκατομμύρια εργάτες λιγότερους στις ηπα σε σχέση με πριν την κρίση. Η εξήγηση γι’ αυτήν την έλλειψη εργατών είναι συγκεχυμένη…

«Έλλειψη εργατών»; Κάποια μιλούν (υπερβολικά) για κάτι σαν «ήρεμη επανάσταση». Άλλοι για την «μεγάλη παραίτηση». Τα γεγονότα είναι απροσδόκητα: εκατομύρια εργάτες σ’ όλο τον καπιταλιστικό κόσμο «παρατούν» τις δουλειές τους! Και μάλιστα άσχετα από βαθμό ειδίκευσης ή, συχνά, και ηλικία. Το turnover των μισθωτών, που πάντα βραχυκύκλωνε τους παγιωμένους καταμερισμούς εργασίας, μοιάζει να έχει κάνει μια εντυπωσιακή (λόγω μαζικότητας) επιστροφή σε μια ιστορική στιγμή που κανείς δεν το περίμενε.

Μερικά ενδεικτικά νούμερα. Σύμφωνα με το γραφείο εργασίας των ηπα (united states department of labor) μόνο τον περασμένο Απρίλη παραιτήθηκε το 2,7% της εργατικής δυνάμης στις ηπα. Και ο ρυθμός «εγκατάλειψης εργασίας» συνεχίστηκε αμείωτος και ασυνήθιστα υψηλός. Τον Αύγουστο του 2021 παραιτήθηκαν 4,3 εκατομμύρια αμερικάνων μισθωτών (το 2,9% της εργατικής δύναμης), και απ’ τον Απρίλη ως τον Αύγουστο το σύνολο των «τα παρατάω» ήταν 20 μύρια, ούτε λίγο ούτε πολύ το 13,5% του συνόλου των καταγραμμένων μισθωτών. Κάτι παραπάνω απ’ ένας στους οκτώ…

Δεν είναι αποκλειστικά αμερικανικό φαινόμενο. Στο βιετνάμ χιλιάδες εργάτες στις φάμπρικες ένδυσης / υπόδησης «τα βρόντηξαν»∙ ενώ στην ινδία έκανε το ίδιο το 23% των ειδικευμένων του τεχνολογικού τομέα. Στις ηπα οι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες δεν βρίσκουν ανθρώπους να κάνουν προσλήψεις σε δουλειές που θεωρούνται (δηλαδή πληρώνονται σαν) ανειδίκευτες∙ αλλά στη γερμανία το 1/3 των επιχειρήσεων (λέει ότι) δεν μπορεί να βρει ειδικευμένους (σε διάφορους τομείς), με αποτέλεσμα τουλάχιστον 400.000 τέτοιες «θέσεις εργασίας» να μένουν άδειες… Πού εξαφανίστηκε η σύγχρονη εργατική τάξη;;;

Πουθενά! Σ’ αυτόν τον πλανήτη συνεχίζει να βρίσκεται! Ο πρώτος, ίσως βασικότερος και πάντως ανομολόγητος παράγοντας που έχει προκαλέσει αυτήν την «αναστάτωση» στις θεωρούμενες «στρωμένες αγορές εργασίας» είναι οι μετανάστες / μετανάστριες! Αυτό φάνηκε πανηγυρικά πρόσφατα στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας βασίλισσας της αγγλίας, ουαλίας, βόρειας ιρλανδίας και λοιπά, με την «εξαφάνιση» / έλλειψη χιλιάδων οδηγών φορτηγών, αλλά ισχύει για όλους τους μείζονες καπιταλισμούς της ευρώπης και της βόρειας αμερικής: οι πολύμηνες καθολικές απαγορεύσεις μετακινήσεων (και οπωσδήποτε ταξιδιών) και όλοι οι έλεγχοι, τα τσεκ και οι καραντίνες μετέτρεψαν στα «αναπτυγμένα καπιταλιστικά κράτη» σε παγίδες / φυλακές για εκατομμύρια μετανάστες / μετανάστριες – με – χαρτιά (ακόμα χειρότερα για τους χωρίς…). Μπορεί να μην σκόπευαν (ή να μην μπορούσαν) να πηγαινοέρχονται κάθε τόσο στα μέρη τους, αλλά το να απαγορεύεται να το κάνεις είναι κάτι πολύ διαφορετικό και συναισθηματικά πολύ πιο έντονο. Επιπλέον οι «μαύροι» δεν πήραν ούτε μισό σεντς «βοήθειας» απ’ τα αντίστοιχα κράτη… Μόλις βρήκαν ευκαιρία έφυγαν, γύρισαν πίσω: ακόμα και τα χειρότερα της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας μπορεί ο καθένας να τα κουμαντάρει καλύτερα όταν είναι κοντά σε συγγενείς και οικείους παρά όταν είναι χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.

Εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες / μετανάστριες από κράτη μέλη της ε.ε. που δούλευαν-σαν-τα-σκυλιά στους μητροπολιτικούς καπιταλισμούς έφυγαν, γύρισαν πίσω. Και το ίδιο έκαναν πολλές (άγνωστο πόσες) χιλιάδες «νομιμοποιημένων» ή μη μεταναστών / μεταναστριών απ’ τη λατινική αμερική στις ηπα. Αυτό πυροδότησε μια σειρά ρωγμών στις πρωτοκοσμικές «οικονομίες» αφού ικανό μέρος αυτών των εργατικών υποκειμένων, πέρα απ’ το πως πληρώνονταν, ήταν λίγο πολύ ειδικευμένα-στην-πράξη. Είτε στις οικοδομές, στο λιανικό εμπόριο, στις μεταφορές, στην κατ’ οίκον φροντίδα ή στην καθαριότητα είτε σε χαμηλές και μεσαίες βαθμίδες των τεχνολογικών τομέων.

Δεν ήταν / είναι, όμως, μόνο αυτό. Για πολλά εκατομμύρια άλλων μισθωτών, πρωτοκοσμικών, η κατ’ οίκον φυλάκιση, οι διαφόρων ειδών απαγορεύσεις «άσκοπων μετακινήσεων», και η δημιουργία σύγχυσης για το τι είναι υγεία και τι αρρώστια, δεν προκάλεσαν φόβο και παράλυση. Ή δεν προκάλεσαν μόνον αυτά. Σκέφτηκαν και ξανασκέφτηκαν γύρω απ’ αυτό που θα λεγόταν «το νόημα της ζωής»… Όχι, δεν έγιναν άθεοι, απάτριδες και αναρχικοί!!! Απλά επανεκτίμησαν τις συνθήκες «υπερεργασίας» (εξοντωτικά ωράρια για ψίχουλα…) στις οποίες ήταν σιωπηλά καταδικασμένοι (είτε σε «χαμηλά» πόστα είτε σε «μεσαία»…), την αξία του να βλέπεις τους φίλους σου ή/και τα παιδιά σου…. Τέτοια ταπεινά πράγματα. Ειδικά στις ηπα το πολύχρονο κίνημα fight for 15 είχε απλώσει επιπλέον πολύ πλατιά τον σπόρο της εργατικής αξιοπρέπειας. Και τώρα το turnover αυτών των πολλών εκατομυρίων πρωτοκοσμικών μισθωτών κινείται πάνω σ’ αυτές τις γραμμές: λιγότερη δουλειά, περισσότερα λεφτά – και σεβασμός απ’ την μεριά των αφεντικών και των προϊστάμενων! Μ’ άλλα λόγια: ψάχνουν (ή πρόκειται να ψάξουν) για «καλύτερες δουλειές»…

Χρειάζεται ένα ξεκαθάρισμα εδώ, απ’ την μεριά μας∙ είναι εύκολο να δοξάσει ή να ελεεινολογήσει ο οποιοσδήποτε αυτήν την «αναταραχή». Δεν πρόκειται για επανάσταση με την πολιτική έννοια! Δεν πρόκειται ούτε για ένα οργανωμένο ρεφορμιστικό / εργατικό / συνδικαλιστικό ρεύμα στο σύνολό του, παρότι διάφορα ρυάκια έχουν καταλήξει σ’ αυτήν την κοίτη. Πρόκειται για εκδήλωση (επαναλαμβάνουμε: όχι επαναστατική) της αυτονομίας της εργατικής τάξης, σε ότι αφορά την «κίνησή» της, σε μια εποχή που αυτή η αυτονομία της απαγορεύεται όχι μόνο σε σχέση με τους προσδιορισμούς της υγείας και της αρρώστιας, αλλά ακόμα και της φυσικής κίνησης (: καραντίνες, «πιστοποιητικά»…) Και φυσικά η εκδήλωση της συγκεκριμένης αυτονομίας δεν είναι οργανωμένη και – κάλλιστα – μπορεί να περιλαμβάνει και μικροαστικούς υπολογισμούς.

Απ’ την άλλη μεριά όμως έχει δημιουργήσει μεγάλη αναταραχή στις τάξεις των αφεντικών! Που έχοντας απέναντί τους αυτήν την παράξενη, «ανεξήγητη», μαζική και διαφορική άρνηση εργασίας υποχωρούν εκεί που ως τώρα έδειχναν την μεγαλύτερη και σκληρότερη αποφασιστικότητα: στο ζήτημα των μισθών και των συνθηκών εργασίας – προκειμένου να κάνουν «ελκυστικότερες τις θέσεις εργασίας» που προτείνουν! Κτηνώδεις εμπορικές αλυσίδες για παράδειγμα, τύπου wallmart, που έκαναν ό,τι μπορούσαν κατά του κινήματος fight for 15, αναγκάζονται σ’ αυτή τη φάση να «κυνηγήσουν» εργάτες και εργάτριες. Και η πειστική αύξηση του βασικού μισθού / ημερομίσθιου γίνεται τώρα το πικρό χάπι που πρέπει να καταπιούν χιλιάδες εργοδότες. (Το τι μέρος απ’ αυτές τις αυξήσεις θα φάει ο πληθωρισμός είναι, επίσης, ένα σοβαρό ζήτημα…)

Οι δειγματοληπτικές έρευνες (με ό,τι αυτές σημαίνουν γενικά…) στις ηπα δείχνουν ότι το 40% εκείνων που «τα έχουν παρατήσει» ή σκοπεύουν να το κάνουν επιδιώκουν «δουλειά απ’ το σπίτι», σε ωράρια που θα ταιριάζουν στην καθημερινότητά τους, και πάντως όχι εξοντωτικά. Άλλοι πάλι ονειρεύονται να κάνουν «μια δική τους δουλειά», κυρίως μέσω internet… Αγνοούν προφανώς ότι τις λεγόμενες «θέσεις εργασίας» (και μάλιστα τις «καλές» τέτοιες) δεν τις φτιάχνει ο καθένας μόνος του, κατά βούληση! Αγνοούν επίσης ότι αυτό το παράξενο turnover θα σπρώξει τον ψηφιακό μετασχηματισμό στην οργάνωση της (εκμετάλλευσης της) εργασίας ακόμα πιο έντονα∙ την καπιταλιστική αναδιάρθρωση δηλαδή που, στις βασικές της γραμμές, είναι ήδη αναγγελμένη.

Προς το παρόν προκαλείται μια κάποια ανατίμηση της εργασίας… Φοβούμαστε όμως ότι θα είναι προσωρινή. Δεν έχει κερδηθεί – προέκυψε… Την έλλειψη οργάνωσης και σχεδιασμού απ’ την μεριά της τάξης μας δεν μπορεί να την μπαλώσει ο (ατομικός) βολονταρισμός, ακόμα και στις πιο δίκαιες εκφάνσεις του…

Αλλά πάλι; Ποιός το περίμενε;

Συμβαίνουν στην ιταλία

Τρίτη 19 Οκτώβρη>> Δεν υπάρχει παντού ο ελληνικός κοινωνικός και ιδεολογικός ξεπεσμός (για να μην πούμε ξεφτίλα).

Στην ιταλία, στις 11 Οκτώβρη, έγινε παν-ιταλική απεργία, οργανωμένη απ’ τις επιτροπές και τα σωματεία βάσης, κόντρα στα 3 μεγάλα καθεστωτικά συνδικάτα (Cgil, Cisl και Uil). Μια σειρά ομοσπονδιών σωματείων βάσης (οι cobas, που είναι η εξέλιξη της εργατικής αυτονομίας και οι cub, unicobas, sgb, orsa) οργάνωσαν απεργίες, μεγάλες διαδηλώσεις, αποκλεισμούς, μπλοκαρίσματα δρόμων, και άλλες παράλληλες ενέργειες. Με μια σειρά επιμέρους αιτήματα (τις περισσότερες φορές αυξήσεις μισθών), αλλά κοινό και ενιαίο την απόρριψη του «green pass» που ο φασιστοφιλελεύθερος Ντράγκι έκανε υποχρεωτικό για όλους τους εργάτες και εργάτριες απ’ τις 15 Οκτώβρη. Λιμάνια, σχολεία, μαζικά μέσα μεταφοράς, αεροδρόμια, ντελίβερι, μεταφορές και αποθήκες, εμπορικές αλυσίδες λιανικής και άλλοι τομείς όπου κυριαρχούν μεταξύ των εργατών οι επιτροπές βάσης «νέκρωσαν»: έστω και με καθυστέρηση μεγάλο μέρος της ιταλικής εργατικής τάξης προσπαθεί να πάρει πίσω το έδαφος που έχασε εξαιτίας της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας. Και πολύ καλά κάνει! Τορίνο, Μιλάνο, Γένοβα, Μπολώνια, Φλωρεντία, Ρώμη, Νάπολη, Τάραντας, Παλέρμο ήταν τα μαζικότερα κέντρα της απεργίας. Εννοείται πως ο ιταλικός ΣΕΒ, η confindustria, στηρίζει φανατικά την επιβολή των πλατφορμιασμών σ’ όλους τους μισθωτούς… (Όπως θα έλεγαν και οι ντόπιοι caradinieri / pfizerοι, ο καπιταλισμός φροντίζει την υγεία του προλεταριάτου…)

(Μια προσπάθεια του ιταλικού βαθέος κράτους να προβοκάρει τις ριζοσπαστικές εργατικές  οργανώσεις κινητοποιώντας το φασισταριό δυο μέρες πριν την γενική απεργία απέτυχε: μόνο οι ηλίθιοι τρώνε στην ιταλία όπως άλλωστε και στο ελλαδιστάν οποιαδήποτε συσχέτιση μεταξύ φασιστών και της αντικαπιταλιστικής εργατικής απόρριψης των πλατφορμιασμών…)

Ειδική αναφορά χρειάζεται για τους λιμενεργάτες της Τεργέστης κατά κύριο λόγο, καθώς και εκείνους στη Γένοβα και στην Ανκόνα. Ήδη απ’ την ημέρα που ο Ντράγκι ανακοίνωσε τον μέγα-εκβιασμό της απαίτησης «διαβατηρίου υγείας» σε όλες τις δουλειές, στην Τεργέστη, με 950 εργάτες απ’ τους οποίους μόνο οι 350 έχουν πλατφορμιαστεί, ξεκίνησαν κινητοποιήσεις του σωματείου βάσης εκεί. Στην πρώτη απεργία τους (πριν την 11 Οκτώβρη) συμμετείχαν οι 900 απ’ τους 950, ενώ στη διαδήλωση που έγινε στο κέντρο της Τεργέστης συμμετείχαν 30.000 άτομα. Μετά την 11η Οκτώβρη, στις 15 (ημέρα έναρξης της εφαρμογής του «υγιειονομικού διαβατηρίου») έγινε καινούργια απεργία καλεσμένη απ’ τις επιτροπές βάσης (παρότι κηρύχτηκε «παράνομη») στο λιμάνι και σε άλλες δουλειές στην πόλη, με περίπου 8.000 εργάτες να συγκεντρώνονται και να αποκλείουν όλες τις πύλες του λιμανιού. «Είναι κανείς που θέλει να μπει για δουλειά;» ήταν ένα κεντρικό σύνθημα, εννοώντας ότι και οι πλατφορμιασμένοι πρέπει να αντισταθούν στον υγιειονομικό ρατσισμό. Το αυτόνομο συνδικάτο απειλεί ότι θα κατέβει σε απεργία διαρκείας ως το τέλος Δεκέμβρη…

Gig economy

Δευτέρα 27 Σεπτέμβρη>> Η γρήγορη και εντυπωσιακή νίκη των «γκαρσονιών μεγάλων αποστάσεων» της (γερμανικής ιδιοκτησίας) efood είναι μια ακόμα απόδειξη ότι η θρυλική gig economy, που έχει διαφημιστεί σαν το καινούργιο μοντέλο ψηφιακά μεσολαβημένης παροχής υπηρεσιών, όχι μόνο δεν είναι ανίκητη, αλλά – αντίθετα – έχει κρίσιμα ευαίσθητα σημεία, όπου μπορούν να κτυπήσουν αποφασισμένοι και υποκειμενικά συνειδητοποιημένοι εργάτες / εργάτριες.

Εντελώς συμπτωματικά τις ίδιες ακριβώς ημέρες, στην άλλη άκρη του κόσμου, το ίδιο εργατικό υποκείμενο, οι ντελιβεράδες – των – ψηφιακών εφαρμογών, πετύχαιναν την δική τους νίκη. Στη Ν. Υόρκη ο αγώνας των Los Deliveristas Unidas, μιας άτυπης οργάνωσης κυρίως λατινοαμερικάνων μεταναστών «γκαρσονιών μεγάλων αποστάσεων», κατέληξε σε μια πολιτειακή νομοθεσία (την πρώτη αυτού του είδους στις ηπα) που περιορίζει αισθητά την gig «λογική» εταιρειών διανομής φαγητού όπως η Grubhub, η Uber Eats και η Doordash. Μεταξύ των πιο σημαντικών στοιχείων αυτού του νόμου είναι η καθιέρωση βασικού μισθού, το δικαίωμα των εργατών / μεταφορέων να κρατάνε μεγαλύτερο μέρος απ’ τα tips (τα έτρωγαν οι εταιρείες αφού οι πληρωμές γίνονται με κάρτες…) καθώς και ο περιορισμός των χιλιομέτρων που κάνουν. Επιπλέον (μπορεί να ακούγεται ταπεινό αλλά δεν είναι) η παραχώρηση w.c. στους ντελιβεράδες απ’ την μεριά των «προμηθευτών» πελατών.

Αυτή η ανταγωνιστική χρονική «σύμπτωση» μας επιτρέπει (για να μην πούμε ότι μας επιβάλει!) να ξεφύγουμε απ’ την μικροκλίμακα για να ρίξουμε μια γρήγορη ματιά σ’ όσο μεγαλύτερο μέρος της (ψηφιακής) αναδιάρθρωσης του τριτογενούς τομέα, ειδικά της εστίασης και των urban μεταφορών.

Όπως έχουν αποδείξει ήδη προηγούμενοι παρόμοιοι αγώνες (π.χ. κατά της uber) αλλά και νομοθετικές νίκες, τα αφεντικά των σχετικών «πλατφορμών» επωφελήθηκαν για κάποια χρόνια όχι μόνο από «κενά νόμων» αλλά, επίσης, απ’ την μικροαστική υποκειμενικότητα του «μικρο-εργολάβου» που θεωρεί ότι δεν τον αφορούν τα εργατικά δικαίωματα αφού δεν είναι εργάτης. Απ’ την εντελώς αντίθετη μεριά, όταν σταδιακά άρχισε η συνειδητοποίηση του κάτεργου που είναι το «δουλεύω για τον εαυτό μου» στις urban μεταφορές, η απρόσωπη «πλατφόρμα» (δηλαδή τα αφεντικά) ελάχιστη ή καθόλου δυνατότητα είχε να ελέγξει τις φυσικές ή τις ηλεκτρονικές επαφές και συνεννοήσεις μεταξύ αυτών των «νέου τύπου» εργατών. Αυτό σε σύγκριση με τον έλεγχο που είναι πολύ ευκολότερος σε εργάτες εσωτερικού χώρου, είτε στην εστίαση είτε, για παράδειγμα, στις αποθήκες / κάτεργα της amazon.

H δυνατότητα «ανεπίσημης» μεν αλλά αποφασιστικής αυτο-οργάνωσης έξω απ’ τα ραντάρ του αφεντικού της «πλατφόρμας» αναδύθηκε γρήγορα στους ντελιβεράδες της Deliveroo ήδη από το 2019. Το ότι ήδη οι συγκεκριμένοι εργάτες έχουν πια ιστορία πετυχημένων και νικηφόρων παν-αγγλικών απεργιών (η τελευταία τον περασμένο Απρίλη), σε μια εποχή που αλλού οι αντεργατικοί έλεγχοι είναι ασφυκτικοί, ανανεώνει την σημασία της αυτο-οργάνωσης, ακόμα κι όταν χρειάζεται χρόνο και υπομονή για να επιτευχθεί (: ο μακρόχρονος και νικηφόρος αγώνας του fight for 15, που ξεκίνησε απ’ τα κάτεργα των μεγάλων αλυσίδων εστίασης / fast food).

Ένα δεύτερο σημαντικό ζήτημα είναι η κατάκτηση εργατικής συνείδησης από κοινωνικά υποκείμενα με μικροαστικές ιδεολογικές αφετηρίες. Αυτό δεν αφορά τους μετανάστες εργάτες του Los Deliveristas Unidas, αφορά όμως άλλες περιπτώσεις, ειδικά εκεί που η κατ’ αποκοπή δουλειά (: εργολαβία) φαίνεται κατ’ αρχήν ελκυστική. Με κριτήρια «δουλεύω όποτε και όσο θέλω», κλπ. (Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στην περίπτωση της Volt…) Αυτό καθ’ αυτό το συγκεκριμένο μοντέλο πληρωμής – με  – το κομμάτι είναι παμπάλαιο. Ήδη απ’ τον 19ο αιώνα. Όπως επίσης παμπάλαιοι είναι οι κίνδυνοι, τα ζόρια, οι απλήρωτες φθορές και οι ζημιές για όποιον θεωρεί ότι μ’ αυτόν τον τρόπο «απελευθερώνεται απ’ την μισθωτή σκλαβιά». H gig economy προσθέτει την ψηφιοποίηση, αλλά αυτό δεν αλλάζει το βασικό χαρακτηριστικό του μοντέλου: το να γίνει ο πελάτης συν-αφεντικό δεν μειώνει αλλά μάλλον αυξάνει την σκλαβιά! Κυρίως: θολώνει σε μεγάλο βαθμό τις δυνατότητες διεκδικήσεων, σπρώχνοντας τους συσχετισμούς δύναμης και τα δικαίωματα στους … νόμους της αγοράς! Αυτό, άλλωστε, είναι το βαθιά πολιτικό ζητούμενο όλων των αφεντικών.

Καθώς η ψηφιακά μεσολαβημένη αναδιάρθρωση διάφορων τομέων του τριτογενούς, ειδικά η λεγόμενη gig economy, «ενηλικιώνεται», καθώς δηλαδή τόσο τα αφεντικά όσο και οι εργάτες μαθαίνουν, και καθώς οι διφορούμενες φιγούρες των πελατών κρατούν πάντα μια κεντρική θέση που συχνά γέρνει προς την μεριά των πρώτων (των αφεντικών), δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε. Ο τομέας των urban μεταφορών, είτε πρόκειται για φαγητό είτε για άλλα εμπορεύματα, γνώρισε μια εκρηκτική αύξηση σ’ όλη την δύση τον τελευταίο 1,5 χρόνο εξαιτίας των καθολικών απαγορεύσεων κυκλοφορίας. Τα κέρδη των επιχειρήσεων εκτοξεύτηκαν, οι εργάτες σ’ αυτές μαζικοποιήθηκαν, και οι πελάτες, συχνά «καινούργιοι» σ’ αυτό το είδος απαίτησης και παροχής υπηρεσιών, δεν έχουν αποκτήσει ακόμα την σκλήρυνση του «εγώ έχω δίκιο, τελεία και παύλα!», τις τυραννικές συνέπειες της οποίας υφίστανται για παράδειγμα οι εργάτες και οι εργάτριες των φυσικών χώρων / χρόνων, είτε πρόκειται για εστιατόρια και μπαρ, είτε για σούπερ μάρκετς, είτε για το εμπόριο λιανικής γενικά.

Όλα αυτά είναι πλευρές της αναδιάρθωσης, που βρίσκεται σε φάση μετάβασης. Πρόκειται για ένα ενδιάμεσο διάστημα… Αυτό δεν μειώνει καθόλου την αξία των ως τώρα αγώνων και των επιτυχιών τους! Το αντίθετο. Μάλλον την διπλασιάζει. Έχουν την άμεση αξία, των χειροπιαστών αποτελεσμάτων. Έχουν όμως και την αξία της προκαταβολής για το μέλλον αν μελετηθούν σωστά όλες οι παράμετροι.

Τα αφεντικά υποχωρούν προς το παρόν σ’ αυτούς τους τομείς αφενός επειδή δεν μπορούν να εμποδίσουν την εργατική αυτό-οργάνωση και αφετέρου επειδή οι πελάτες δεν εκδηλώνονται σαν σύμμαχοί τους όπως θα ήλπιζαν. Αλλά θα πρέπει να θεωρήσουμε τις υποχωρήσεις τους σαν τακτικές μάλλον παρά σαν οριστικές…

Ούτε η θεωρία…

Δευτέρα 6 Σεπτέμβρη>> Ο Μαρξ αναλύει κάπου (την έχει γλυτώσει ως τώρα ο κυρ Κάρολος απ’ την αποκαθήλωση του Άρη, του ενός απ’ τους δύο διάσημους μ’ αυτό το όνομα, του αρμόδιου γι’ αυτά…) ότι σε ιστορικές φάσεις ριζικού μετασχηματισμού των διαδικασιών καπιταλιστικής συσσώρευσης, η μορφή – κράτος αναλαμβάνει τις ευθύνες «συλλογικού καπιταλιστή» και δρώντας πολιτικά και νομοθετικά για λογαριασμό των πλέον «εκσυγχρονιστικών τεχνολογικά» μερίδων των αφεντικών, αναγκάζει όλα τα υπόλοιπα (τις ας τις πούμε έτσι «καθυστερημένες μερίδες του κεφάλαιου») είτε να προσαρμοστούν είτε να εξαφανιστούν. Πρώιμο παράδειγμα αυτής της κρατικής λειτουργίας υπήρξε στην πρωτοπόρα βιομηχανική αγγλία η απαγόρευση της παιδικής εργασίας, στον 19ο αιώνα. Ήταν σαφές ότι τα λιγότερο μηχανοποιημένα υφαντουργεία, που στηρίζονταν στην παιδική εργασία (δεν θα εξηγήσουμε εδώ το γιατί) κτυπήθηκαν απ’ την σχετική νομοθεσία. Ωστόσο το αγγλικό κοινοβούλιο και η αντίστοιχη κυβέρνηση δρούσαν σαν το κόμμα των πλέον πρωτοπόρων (εκείνη την εποχή) τμημάτων των αφεντικών και όχι σαν κόμμα των πιο καθυστερημένων τεχνολογικά και οργανωτικά.

Συμβαίνουν τέτοια σ’ όλες τις καπιταλιστικές Αλλαγές Παραδείγματος – αλλά που να τα εξηγούμε τώρα στους ανεγκέφαλους…. Το ενδιαφέρον στην τωρινή, για την οποία η υγιεινιστική τρομοεκστρατεία είναι ταυτόχρονα εισαγωγή στη βία και καταλύτης της «μετάβασης», είναι το ερώτημα αυτό: ποια είναι η ελάχιστη καπιταλιστική μορφή που πρέπει να υπαχθεί στην αναδιάρθρωση ακόμα κι αν δεν θέλει, ποιο είναι το «ελάχιστο μοναδιαίο κεφάλαιο» που είναι «καθυστερημένο» σε σχέση με τις προδιαγραφές και τις νόρμες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, έτσι όπως τις προσδιορίζουν μονομερώς στη δύση τα πιο «δυναμικά» αφεντικά;

Την απάντηση την έδωσαν έγκαιρα οι περιθωριακοί «εφτάψυχοι»! Το «ελάχιστο μοναδιαίο κεφάλαιο», η μίνιμουμ καπιταλιστική μορφή που υπάγεται, δια της βίας, στην αναδιάρθρωση ή στην συντριβή της, είναι ο Εαυτός Κεφάλαιο!! Αυτό το εγκληματικό κατόρθωμα 30 – 40 χρόνων νεοφιλελευθερισμού, ενσωμάτωσε τόσο εθελοντικά, τόσο έντονα και τόσο αυτοκαταστροφικά την σύγκρουση ανάμεσα σε «νεκρό κεφάλαιο» (πάγιο: σώμα) και «ζωντανή εργασία» (: εκμετάλλευση) ώστε τώρα η αναδιάρθρωση ή η συντριβή του γίνεται υποχρεωτικά σε μοριακή, σε κυτταρική κλίμακα! Είναι γι’ αυτό το λόγο που οι γενετιστές μηχανικοί και οι μπηχεβιοριστές, έτοιμοι από καιρό, έγιναν ουσιαστικά οι «πολιτικοί καθοδηγητές» της κρατικής δράσης.

Εξηγούμε αλλού (τετράδιο νο 5, σύντομα…) μερικά πράγματα σχετικά. Το βασικό εδώ είναι πως η πολιτική και ιδεολογική διάσταση της μορφής – κράτους και της εκπροσώπησης του κεφαλαιϊκού βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος, στο βαθμό που αναλαμβάνει την αναδιάρθρωση, ενός προς ένα και μαζικά όλων των ατομικών «παγίων» των Εαυτών – Κεφάλαιο, άρα όλων των σωμάτων, δεν μπορεί παρά να είναι ο ολοκληρωτισμός. Θα μπορούσαμε (και θα έπρεπε, για ιστορικούς λόγους) να τον ονομάσουμε φασισμό 2.0.

Όπως θα ήταν «λογικό» (με την κρατική / καπιταλιστική έννοια) ο φασισμός 2.0 χρησιμοποιεί μεθόδους του φασισμού 1.0, όμως ούτε εξαντλείται σ’ αυτόν ούτε τον μνημονεύει. Ο φασισμός 1.0 ήταν η ιστορική εκδοχή της μορφής – κράτους στην υπηρεσία του μαζικού, εργοστασιακού καπιταλισμού. Ο φασισμός 2.0 είναι η «επίκαιρη» εκδοχή της κρατικής εξουσίας στην υπηρεσία του μαζικού ψηφιακού καπιταλισμού.

Όλα πάνε καλά 1 (;;)

Δευτέρα 30 Αυγούστου>> Σύμφωνα με τα ανακοινωθέντα του ντόπιου επιτελείου του πολέμου κατά του «αόρατου εχθρού», ζητούνται επειγόντως 1.000.000 φρέσκα κορμιά. Για το μέτωπο. Φρέσκο πράγμα, ακόμα και αλυσοδεμένο. Ο πόλεμος θέλει μπράτσα! Αυτή τη φορά δεν έχει «καρώτο» – όσοι ήταν να το δαγκώσουν το δάγκωσαν. Τώρα έχει ραβδί. Ματσούκι. Ξύλο. Αναστολές εργασίας, δηλαδή πατερναλιστικές μισο-απολύσεις: «να κάτσεις άφραγκος, να το σκεφτείς…. (το να πλατφορμιαστείς)… αξίζει τώρα να μην έχεις το νοίκι και το μπακάλικο για δυό τσιμπήματα; Έλα μωρέ, λογικέψου και σκύψε το κεφάλι… Η πατρίς κινδυνεύει…».

Η μισθωτή εργασία (και) στα μέρη μας έχει φτάσει σ’ αυτό το σημείο εξαθλίωσης / υποτίμησης: να την απαγορεύει το κόμμα των αφεντικών (το κράτος) … για το καλό της! Το κόμμα των αφεντικών έχει καταφέρει να κρύψει τον πραγματικό χαρακτήρα της αναδιάρθρωσης που έχει επιταχυνθεί και εκβιαστεί μέσω υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας· κι έτσι πουλάει τώρα την ιδέα ότι ο εχθρός της μισθωτής εργασίας είναι ο «υγιεινιστικά ασύμβατος, απείθαρχος» εαυτός της!!!

Πώς έφτασαν τα πράγματα εκεί; Ποιός άνοιξε την πόρτα; Ο ρημαδοΚούλης και το γκουβέρνο του; Λάθος. Αυτοί πρέπει να πληρώσουν τα επίχειρα σαν μανατζαραίοι· αλλά πρακτικά είναι μόνον θυρωροί. Το ίδιο και οι ανάλογοι στην ιταλία, στη γαλλία ή στην αυστραλία.

Το είπαμε και το ξανάπαμε: την πόρτα στο δόγμα «εχθρός των μισθωτών είναι οι μισθωτοί», ή στο δόγμα “η εργατική τάξη είναι μολυσματική απ’ την φύση της την ίδια, και μόνο τα αφεντικά μπορούν να την προστατέψουν απ’ τον εαυτό της” την άνοιξε εκείνη η παράνοια που μετατράπηκε σε συνδικαλιστική απαίτηση την άνοιξη του 2020, σύμφωνα με την οποία «τα αφεντικά θα έπρεπε να φροντίσουν για την ασφάλεια των εργατών»…. απέναντι σε μια απειλή που οι ίδιοι οι εργάτες ΑΓΝΟΟΥΣΑΝ, και για την οποία «απλά» (;;;) είχαν υιοθετήσει την προσταγή ενός τμήματος των αφεντικών! Για να το πούμε διαφορετικά: όταν ένα τμήμα των (διεθνών) αφεντικών είπε «θα πεθάνετε όλοι αν δεν εφαρμόσετε τις διαταγές μας», η τάξη μας (συνθηκολογημένη εδώ και δεκαετίες) δεν αναρωτήθηκε καν και καν για την αλήθεια της απειλής. Αντίθετα έτρεξε πανικόβλητη να ζητήσει την προστασία (όλων) των αφεντικών…. Και του κόμματός τους, του κράτους.

Από εκείνη την ιστορική στιγμή της μαζικής εργατικής αυτο-υπουδούλωσης στο «υγιεινιστικό κεφάλαιο» ξέραμε – και δεν το κρατήσαμε μυστικό – τι θα συμβεί…. Αυτό που συμβαίνει. Τα αφεντικά, αν όχι όλα (πράγματι, κάποια έχουν ενστάσεις…) αλλά σίγουρα το κόμμα τους, το κράτος, σαν έκφραση του συλλογικού καπιταλιστή, αξιοποιούν το «δικαίωμα» που τους αναγνωρίστηκε! Θέλουν τα μαγαζιά τους, οι επιχειρήσεις τους, να είναι «covid free»… Μόνο που «covid free» είναι το ψευδώνυμο του τώρα τα χέρια μας λύνονται για τον ακόμα καλύτερο έλεγχο των εργατών, για το καλό της «δημόσιας υγείας» – για το δικό τους καλό…

Τι σημαίνει «υγιεινιστική ασυμβατότητα εργατών» και το πόσο μακριά πάει το ξέρουν και το καταλαβαίνουν εκείνοι οι ελάχιστοι που παρακολουθούν εδώ και χρόνια τις τεχνολογικές και ιδεολογικές προετοιμασίες και τα πρώτα βήματα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Ας μην εστιάζει κανείς το βλέμμα του αποκλειστικά και μόνο στις «αναστολές» ήδη υπαρχουσών σχέσεων μισθωτής εργασίας. Ας σκεφτεί επιπλέον τι σημαίνει ο «υγιειονομικός» έλεγχος στις νέες προσλήψεις, πράγμα που έγινε ήδη αθόρυβα στην εντόπια βιομηχανία τουρισμού… Όχι κρυφά. Έγινε με την συναίνεση των κομμάτων, των οργανώσεων και των συνδικάτων που τώρα αντιδρούν. Συνεπώς πρέπει να θεωρηθεί όχι απλά «κεκτημένο» αλλά καρα-κεκτημένο των αφεντικών. Για το μέλλον, αν όχι με αφορμή τον τσαχπίνη, με οποιεσδήποτε άλλες. Καρα-κεκτημένο ακόμα και “ψυχολογικού ελέγχου”, μέσω διαρκών τεστ…

Έχουμε προσπαθήσει με πάθος και εντιμότητα να την κλείσουμε αυτήν την πόρτα της υγιεινιστικής αυτο-υποδούλωσης της τάξης μας. Φαίνεται όμως ότι θα χρειαστεί καιρός, κόπος και πόνος (βαθιά φυλάκιση / επιτήρηση) για να καταλάβουν στ’ αλήθεια τι είναι όλα αυτά κάποια διανοητικά εύστροφα τμήματα της εργατικής τάξης….

Προς το παρόν υπάρχουν αντιδράσεις για τις αναστολές, κι αυτό είναι καλύτερο απ’ το τίποτα. Μερικές είναι έντιμες, άλλες είναι προσχηματικές. Το κοινό στρατηγικό τους μειονέκτημα είναι ότι προέρχονται στο μεγαλύτερο μέρος τους απ’ την πλήρη υποστηρίξη, ως τώρα, των δογμάτων και των εγκλημάτων της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας. Είναι θολές από καταγωγή, και παραδομένες στη γενετική μηχανική και στο σύμπλεγμα. Αυτό το «ναι στον μαζικό εμβολιασμό όχι στον υποχρεωτικό», θα μπορούσε να ακούγεται σαν «ναι στο γάμο για τεκνοποίηση, όχι στα συζυγικά / μητρικά καθήκοντα» – αν υπάρχει κανείς να καταλάβει. (Φυσικά, στο ελλαδιστάν, το να καταγγείλει κανείς τους συνδικαλιστικούς θεατρινισμούς και τις διάφορες «ουρές» του είναι ένα σίγουρος τρόπος για να αποκτήσει κάκιστης ποιότητας εχθρούς. Έχουμε πολλούς τέτοιους, οπότε ας το αφήσουμε προς το παρόν).

Υπάρχουν αντιδράσεις λοιπόν. Το ενδιαφέρον είναι πως αν οι μπηχεβιοριστές της εξουσίας υπολόγιζαν ότι θα στρέψουν τους πλατφορμιασμένους κατά των υπόλοιπων, έχουν αποτύχει παταγωδώς. Μόνο καθάρματα και διεστραμμένοι της πρώτης κατηγορίας μπορούν να πουν ανοικτά «ανεμβολίαστοι γαμιέστε, να μείνετε άνεργοι και να ψοφίσετε!». (Αυτή την εποχή στο ελλαδιστάν υπάρχει η φήμη πως μόνον ένας «γαμιέται», και ξέρετε ποιός είναι…)

Υπάρχουν καθάρματα και διεστραμμένοι, αλλά είναι λίγοι. Ακόμα και οι πλατφορμιασμένοι στη μεγάλη πλειοψηφία τους λογαριάζουν ότι 10.000 «αναστολές» στη δημόσια υγεία απλά θα τινάξουν ό,τι έχει απομείνει στον αέρα.

Αυτή είναι η χρησιμότητα των αντιδράσεων, ειδικά των υγιειονομικών σ’ αυτή τη φάση: με θέσεις αντινομικές («ναι μεν… αλλά όχι….»), κρατώντας πάντα το στόμα τους του κλειστό για το τι πραγματικά έχει συμβεί στα δημόσια νοσοκομεία εδώ και μήνες, υποδαυλίζουν ασυναίσθητα (συγκαλύπτοντάς τες) τις δομικές, καπιταλιστικές αντινομίες της τρομοεκστρατείας. Έτσι, όμως, είναι πιθανό να απελευθερώσουν βαθύτερες και συνεκτικές αλήθειες.

Δεν είναι το καλύτερο, δεν είναι αυτό που χρειάζεται· αλλά είναι κάτι..

(φωτογραφία: σκηνή απ’ το αριστουργηματικό The cook, the thief, his wife and her lover, του Peter Greenaway – 1989)

Η τρελή επιτάχυνση (1)

Δευτέρα 28 Ιούνη>> Αυτός ο-όχι-μόνο ιδεολογικός (: νεοφιλελευθερισμός), ούτε-μόνο πολιτικός (: κράτος-κρίση) αλλά επίσης (και συχνά κυρίως) τεχνο-επιστημονικός έλεγχος της κοινωνικής αναπαραγωγής που ξεκίνησε την δεκαετία του 1980 σε διάφορα επιμέρους πεδία, για λίγες δεκαετίες προχώρησε σύμφωνα με το manual της «ελεύθερης αγοράς», του καταναλωτισμού, της υποτίμησης όλο και μεγαλύτερου μέρους της μισθωτής εργασίας (και στον πρώτο κόσμο), κάτω απ’ τις σημαίες της ελευθερίας και του ατομισμού. Από στενά οικονομική άποψη δεν ήταν μια διαδρομή στρωμένη με ροδοπέταλα: η όξυνση της ενδημικής κρίσης στην πραγματική κερδοφορία το 2009 έδειξε κάποια όρια. Όρια είχαν αρχίσει επίσης να εμφανίζονται όλο και πιο έντονα στην «απορροφητικότητα» των τεχνολογικών εφαρμογών με τους όρους της «ατομικής ελευθερίας», του «ο πελάτης έχει δίκιο», δηλαδή με τους ρυθμούς και της προδιαγραφές της «ελεύθερης αγοράς»: η παραγωγή τεχνολογικών καινοτομιών ήταν πολλές φορές γρηγορότερη απ’ την κατανάλωσή τους! Όλο και περισσότερες δυσκολεύονταν να βγουν στην μυθική «ελεύθερη αγορά» επειδή, απλά, θα απορρίπτονταν απ’ τα ήθη και τα έθιμα των καταναλωτών… Άλλες, πάλι, απορροφούνταν με πολύ αργότερους ρυθμούς απ’ ότι θα έπρεπε… Στην αργκώ των δυτικών αφεντικών αυτό ονομάστηκε “bottleneck”… Με δυο λόγια: προέκυψε ότι ο έλεγχος της βασικής βιολογικής συγκρότησης των ανθρώπινων όντων δεν θα μπορούσε να γίνει γρήγορα, μαζικά στον μέγιστο βαθμό και χωρίς εμπόδια και κριτικές με μοντέλα τύπου 23andMe

Το χειρότερο, ας το επαναλάβουμε, ήταν ωστόσο το γεγονός πως ακριβώς την δεκαετία του 2010 ένας «ανταγωνιστής απ’ το πουθενά» (σύμφωνα με τις ιδέες του δυτικού οριενταλισμού…) άρχισε να απλώνει όλο και περισσότερο / γρηγορότερα την σκιά του πάνω στον καπιταλιστικό πλανήτη: το κινεζικό κράτος / κεφάλαιο. Ο πιο κάτω πίνακας δείχνει συμπυκνωμένα το «πρόβλημα»:

Ήταν χοντρικά τότε, το 2017, το 2018, το 2019, που άρχισαν να ακούγονται από επιλεγμένους ειδικούς των αφεντικών περίεργες και ασυνήθιστες απόψεις, τις οποίες οι υπήκοοι απλά θεωρούσαν «αερολογίες». Όπως, ας πούμε, για «τα όρια της δημοκρατίας» ή/και για «την ανάγκη να εμπλακεί δομικά το κράτος στην καπιταλιστική αναδιάρθρωση». Είτε το παραδέχονταν ανοικτά αυτοί οι ειδικοί είτε όχι, το κινέζικο μοντέλο πολιτικού και τεχνο-επιστημονικού ελέγχου της κοινωνικής αναπαραγωγής αποδεικνυόταν απειλητικά αποτελεσματικότερο και απελπιστικά ελκυστικό. Εν τω μεταξύ το 2019 οι επαγγελματίες προφήτες του δυτικού χρηματοπιστωτισμού άρχισαν να προβλέπουν για το 2020 ή για το 2021 μια ακόμα (χειρότερη από εκείνη του 2009) όξυνση της κρίσης: πράγματι οι βασικοί παράγοντες της κατάρρευσης του 2009 είχαν απλά εκτραχυνθεί δέκα χρόνια μετά. Και τα «εργαλεία» που χρησιμοποιήθηκαν το 2009 (: η εκτύπωση χρήματος και τα παράγωγά της) είχαν, πια, αχρηστευτεί.

Με άλλα λόγια, για να βγει ο δυτικός καπιταλισμός απ’ την διπλή παγίδα αφενός της ακόμα πιο άγριας χρηματοπιστωτικο-ποίησης (συγγνώμη για τον όρο) και αφετέρου του όλου και μεγαλύτερου λαχανιάσματος πίσω απ’ τον «στρατηγικό ανταγωνιστή», χρειαζόταν μια Άλλη Κρίση, μια «δημιουργική καταστροφή» που θα απελευθέρωνε / επέβαλε την ικανοποίηση των συμφερόντων των πιο δυναμικών τεχνολογικά τομέων. Μια Άλλη Κρίση που θα γινόταν η «έφοδος στον ουρανό» για το δυτικό βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο σύμπλεγμα.

Κι αυτή κατασκευάστηκε. Όχι σαν ένας «τεχνητός ιός» αλλά σαν η βίαιη, total dominance διαχείρισή του.

Μια τάξη κομμάτια και θρύψαλα

Δευτέρα 14 Ιούνη>> Θα μπορούσε να είναι ο ορισμός της σύγχισης αν όχι κάτι χειρότερο. Ή θα μπορούσε να είναι κάτι αδιάφορο, σκέτη «κακία» εκ μέρους μας – διαλέγει ο καθένας και παίρνει. Πώς είναι, όμως, δυνατόν να υπάρχει αποδοχή των προταγμάτων (συμπεριλαμβανόμενων των διαταγών) ενός συστήματος όταν σηκώνει την σημαία «διαχείριση της υγείας της εργατικής τάξης» και να εκδηλώνεται αντίδραση όταν η σημαία γράφει «διαχείριση της εργασίας»; Η απορία μας αφορά, φυσικά, το πρώτο: η επιθετική προσπάθεια ενίσχυσης της κερδοφορίας των (μικρομεσαίων αφεντικών) μέσω του πρόσφατου νομοσχεδίου είναι, άραγε, κάτι διαφορετικό από (και) παράγοντας νοσηρότητας για τις ζωές των σύγχρονων μισθωτών; Φτιάχνουν, μήπως, οι αγαπημένες φαρμακομαφίες “εμβόλιο για την υπερκόπωση”; (Γιατί όχι;…) Κι αν ισχύει ότι η δουλειά-είναι-σκότωμα, πώς είναι δυνατόν να γίνεται δεκτό ότι το ίδιο γκουβέρνο εδώ και 16 μήνες «πασχίζει για την υγεία του λαού» και μάλιστα να του γίνεται κριτική απ’ τα δεξιά, ότι «δεν είναι αρκετά αυστηρό»;

Δεν θα δώσουμε απάντηση τώρα. Είναι γεγονός όμως ότι το πως γίνεται αντιληπτή η μισθωτή εργασία και ο ορίζοντας των ζητημάτων που την αφορούν άμεσα και έμμεσα στον 21ο αιώνα ορίζεται στα μέρη μας όχι απ’ την εργατική συνείδηση αλλά απ’ αυτό που θα ονομάζαμε «μικροαστικό εκλεκτικισμό»· με ισχυρές δόσεις κορπορατισμού του 20ου αιώνα. Η παράταση του ωραρίου είναι βέβαιο ότι προκαλεί ζημιές στη ζωή και στην υγεία όσων αναγκάζονται να την υποστούν… Είναι βέβαιο επίσης ότι κανείς δεν θέλει να δουλεύει παραπάνω, πολλοί και πολλές όμως αναγκάζονται να το κάνουν επειδή οι μισθοί είναι ψίχουλα· συνεπώς το ζήτημα του χρόνου εργασίας και του μισθού είναι απόλυτα δεμένα… Είναι βέβαιο τέλος (για εμάς) πως όταν ένας κυβερνητικός ακροδεξιός πλασιέ γαυγίζει πως «όσοι δεν εμβολιάζονται μπορούν να κριθούν επικίνδυνοι και να απολυθούν» αναφέρεται γενικά στην πειθαρχία των μισθωτών εντός και εκτός χώρου / χρόνου εργασίας. Αναφέρεται είτε το ξέρει είτε όχι στους «νέους όρους» οργάνωσης της καπιταλιστικής συσσώρευσης· και πάντως όχι στον καϋμό του μήπως δεν νοιώθουν καλά οι προλετάριοι…

Για να το πούμε διαφορετικά. Εκείνοι που ονειρεύονται μια νέα εκδοχή των «ταγμάτων ανεπιθυμήτων», ορέγονται και απειλούν με «τμήματα εργασίας μολυσματικών», γίνονται (έστω σιωπηλά) αποδεκτοί σαν τέτοιοι· χωρίς να νοιάζεται κανείς για το γεγονός ότι έτσι νομιμοποιείται ο νεο-ολοκληρωτισμός (τους) που, φυσικά, σε ένα άλλο πεδίο, θα νομοθετήσει υπέρ του απόλυτου «διευθυντικού δικαιώματος» για τον χρόνο εργασίας – με έναν διαφανή φερετζέ δήθεν «συναίνεσης των δύο πλευρών».

Μπορεί να φαίνεται εύκολο και βολικό να σπάει η εργατική πραγματικότητα σε κομματάκια που είναι άσχετα μεταξύ τους οπότε το κάθε φορά «αντικυβερνητικό άχτι» να διαλέγει εκείνο που φαίνεται αβανταδόρικο. Αλλά ο καπιταλισμός σαν τέτοιος δεν είναι παζλ. Διατρέχεται από ενιαία λογική και «γεννάει» χειρισμούς σε συνοχή. Ο ακροδεξιός πλασιέ μπορεί να έδρασε τυχαία ή όχι· πουλάει όμως τώρα ένα συγκεκριμένο είδος, που λέγεται «αντιεργατικός ολοκληρωτισμός με πρόσχημα την υγεία»· και γαύγισε υπέρ «απολύσεων για λόγους δημόσιας υγείας» ακριβώς μια μέρα πριν από μια γενική απεργία της 10ης Ιούνη.

Σ’ αυτήν δεν ακούστηκε κιχ!!!

Βρέθηκε, μήπως, ο «συναινετικός δεσμός» της ταξικής ειρήνης στις σύριγγες των φαρμακομαφιών; Ή μήπως ο εργατικός ανταγωνισμός αρχίζει και τελειώνει σε ένα μπάχαλο;

Και τώρα η ερώτηση του ενός…

Δευτέρα 14 Ιούνη>> Ας πούμε, με αρκετή δόση ειρωνείας έως και αυτοσαρκασμού (για να μην θεωρηθούμε πλεονέκτες) «Και Τώρα Η Ερώτηση Του Ενός Σεντ»:

Μέσα στο σύννεφο του συνδικαλιστικού καιροσκοπισμού που εκτονώνει τις όποιες ανησυχίες as usual, υπάρχει κάποιος που μπορεί να απαντήσει στο με ποιο τρόπο τα κύματα των εξελισσόμενων αναδιαρθρώσεων των σχέσεων εργασίας έχουν σχέση με την «ευχή» (τους ξέφυγε!..) του γνωστού παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ «δεν έχω ιδιοκτησία και είμαι ευτυχής»; Υπάρχει μπροστά μας ένα έτοιμο κομμουνιστικό μέλλον και δεν το βλέπουμε – ή το αντίθετο; Και ποια (θέλουν τ’ αφεντικά) να είναι η θέση της μισθωτής σκλαβιάς σ’ αυτό το “αντίθετο”;

Υπάρχει απάντηση! Και έχει σχέση (και) με τον χρόνο εργασίας – με τις προδιαγραφές της 4ης βιομηχανικής επανάστασης που έχει ήδη ξεκινήσει.. Άντε να βοηθήσουμε λίγο: η (μονολεκτική!) απάντηση αρχίζει με έναν αριθμό, που δεν είναι το 4…

Ας αφήσουμε την εντόπια «ανατρεπτικότητα» να την βρει, με την βαθιά σοφία που την διακρίνει.