Tag: πετρέλαια

Crisis 2

Πέμπτη 7 Ιούλη>> Στις 20 Απρίλη του 2020, ενόσω όλα στις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες τα έσκιαζε η φοβέρα και η σκλαβιά της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας (στην Wuhan σφύριζαν τη λήξη…), κι ενόσω οι κατ’ οίκον φυλακίσεις είχαν γενικευτεί (στη δύση) σαν η «σωτηρία», συνέβη κάτι πρωτοφανές, τρομακτικό, απίστευτο, συνταρακτικό, ανεπανάληπτο στην καπιταλιστική ιστορία δύο αιώνων. Ένα σοκ με όλη τη σημασία της λέξης! Εκείνη την ημέρα η τιμή του αργού πετρελαίου που εξάγεται απ’ το Τέξας (ο ένας απ’ τους δύο τύπους πετρελαίου πάνω στους οποίους καθορίζονται οι διεθνείς τιμές) έπεσε στα μείον 37,6 δολάρια το βαρέλι!!! Επαναλαμβάνουμε: – 37,6 ΔΟΛΑΡΙΑ ΤΟ ΒΑΡΕΛΙ!!!

Τι στην ευχή σημαίνει «μείον» στην τιμή ενός εμπορεύματος; Σημαίνει πως εκείνη την ημέρα όποιος πετρελαιο-έμπορος ήθελε να πουλήσει την παραγωγή του, θα έπρεπε να πληρώσει (αντί να πληρωθεί) 37,6 δολάρια για κάθε βαρέλι πετρελαίου που θα έπαιρνε ο πελάτης!

Φυσικά κανείς δεν θα πλήρωνε για να πουλήσει∙ αλλά τα μηχανήματα δούλευαν και έπρεπε να δουλέψουν για να μην καταστραφούν… Ακολούθησαν, τις επόμενες μέρες, δραματικά γεγονότα, τα οποία φυσικά δεν «έγραψαν» στις εντυπώσεις των υπηκόων αφού αυτοί προσπαθούσαν να μείνουν fit (όπως τους έλεγαν οι influencers του σκοινιού και του παλουκιού) φυλακισμένοι στα σπίτια τους: εκατοντάδες τάνκερς γέμιζαν με πετρέλαιο που δεν ήθελε να αγοράσει κανένας, έγιναν απλά αποθήκες, και έμεναν αγκυροβολημένα αρόδου, χωρίς προορισμό∙ τα αποθηκευτικά καζάνια γέμισαν και, επειδή δεν υπήρχαν άλλα (στις ηπα) το πετρέλαιο χυνόταν στο χώμα αμέσως μετά την εξόρυξή του, φτιάχνοντας όλο και μεγαλύτερες «τεχνητές λίμνες μαύρου χρυσού»∙ εκατοντάδες μικρομεσαίες πετρελαϊκές χρεωκόπησαν ακαριαία∙ προς στιγμήν προκλήθηκε ένας κάποιος θυμός κατά της Μόσχας που δεν ήθελε να μειώσει την παραγωγή της μπας και συνέλθουν οι τιμές (το δέχτηκε λίγο αργότερα)∙ και διάφορα άλλα…

Εγκαταλειμμένα πετρελαιοπήγαδα στην αμερικανική countryside την άνοιξη του 2010

Ήταν, άραγε, εκείνο που είχαν προβλέψει οι ακατονόμαστοι το 1848, δηλαδή μια τυπική κρίση υπερπαραγωγής και μάλιστα σ’ ένα στρατηγικής σημασίας εμπόρευμα όπως το πετρέλαιο; Όχι ακριβώς. Η τυπική κρίση υπερπαραγωγής διαδραματιζόταν ήδη τους προηγούμενες μήνες, και με τιμές ανάμεσα στα 45 και στα 60 δολάρια το βαρέλι οι περισσότερες εταιρείες σχιστολιθικής εξόρυξης στις ηπα βρίσκονταν στο χείλος της χρεωκοπίας, ενώ ακόμα και «θηρία» σαν την shell με ανησυχία έβλεπαν αναιμικά κέρδη…

Πρόσβαση μόνο για τα μέλη του δικτύου υποστήριξης…

Αν είστε μέλος κάντε login εδώ.
Αν θέλετε να γίνετε μέλος, στείλτε email (mail@sarajevomag.gr) για την απαραίτητη συνεννόηση.

Κακές κουβέντες

Πέμπτη 9 Ιούλη. Ο Josep Borrell, ισπανός σοσιαλδημοκράτης, είναι κάτι σαν υπουργός εξωτερικών της ε.ε.. Μια θέση βιτρίνα δηλαδή, αφού η ε.ε. δεν έχει κοινή «εξωτερική πολιτική»: οι ιστορικοί ευρωπαϊκοί ιμπεριαλισμοί νοιώθουν ακόμα ικανοί να τα καταφέρουν με ad hoc συμμαχίες, ακόμα και εκτός ε.ε. Συνεπώς οι κατά καιρούς βιτρίνες της καρέκλας «επίτροπος της ε.ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής», με διεθνή αξία κάπως μεγαλύτερη απ’ τους ιπποκόμους διάφορων βασιλικών οίκων της ευρώπης (υπάρχουν αρκετοί), περιορίζονται σε ανακοινώσεις σε ζητήματα όπου δεν υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες ενός ε.ε.

Εκεί ήταν που προέκυψε μια κάποια ανατριχίλα στο ευρύτερο και βαθύτερο ελλαδιστάν. Ο Borrell πέταξε χτες ως την Άγκυρα για επαφές με τον Cavusoglu (πριν είχε περάσει από Αθήνα και Λευκωσία). Στιγμιαία το ρημαδογκουβέρνο θεώρησε (ή διέδωσε για μαζική χρήση) ότι ο Borrell θα τραβήξει τ’ αυτί του τούρκου υπ.εξ. για τα αίσχη που κάνει ανά την υφήλιο… Αλλά «δεν»!

Μετά την συνάντηση, αφού δήλωσε διάφορα γενικόλογα και νεφελώδη, ο Borrell χρησιμοποίησε μια λέξη που χρησιμοποίησε και ο Cavusoglu: διαμοιρασμός! «Να τα βρείτε βρε παιδί μου» εννοούσε «και να μοιράσετε τα υποθαλάσσια προικιά – όσα υπάρχουν τέλος πάντων»….

Η λέξη και η έννοια «διαμοιρασμός» είναι ανάθεμα για τα σχεδόν 10 εκατομμύρια θείες Λίτσες του ελλαδιστάν! Πρώτον επειδή το έχουν προτείνει ξανά και ξανά οι «αιώνιοι εχθροί», που είναι μπατίρηδες και θέλουν να μας φάνε τα χρυσαφικά και την ομορφιά που μας έχει κληροδοτήσει ο μεγαλ(α)δύναμος. Δεύτερον επειδή το έχουν προτείνει συγκεκριμένα οι «αιώνιοι εχθροί» για τα όποια κυπριακά γκαζοκοιτάσματα, εννοώντας ότι είναι ίσια κι όμοια το υπερκράτος της νότιας κύπρου και το «ψευδοκράτος» της βόρειας (: «πολιτική ισότητα» λέγεται αυτό…). Τρίτον και χειρότερο, επειδή όλος ο πλανήτης χρωστάει στο ελλαδιστάν (που έδωσε τα led και τις μπρίζες του πολιτισμού…) οπότε δεν θα μας πει κιόλας να δώσουμε κι άλλο!!!

Αλλά ο Borrell την είπε την κακιά κουβέντα απ’ την τουρκία… Μαύρα φίδια κύκλωσαν (προς στιγμήν…) το ρημαδογκουβέρνο: τόσος κόπος και τόση φασαρία συμμαχίας με τον βασιλιά γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron και να μιλάει ο ευρωυπ.εξ. για μοιρασιές;

Η αλήθεια είναι πιο πεζή. Κανείς (εκτός, ίσως, των ελλήνων gonnabe σεΐχηδων…) δεν καίγεται για πιθανά κοιτάσματα σε αμφισβητούμενης ιδιοκτησίας οικόπεδα. Χωρίς μοιρασιές no holes! (Και με μοιρασιές πιθανά no holes…)

(Καλό για όλους εκτός των gonnabe… Και των εφοπλιστών…)

(φωτογραφία: Ένας υπ.εξ. και ένας περίπου τέτοιος χτες. Undercover…)

Virus economy

Πέμπτη 12 Μάρτη. Όσα περισσότερα μαθαίνουμε (και μαθαίνονται) για το «κινέζικο παράδειγμα» (απέναντι στον covid-19) τόσο πιο πιθανό γίνεται ότι τα δυτικά κράτη (και οι πληθυσμοί τους) έχουν πέσει στα αντισινικά δίκτυα που έστησαν. Και ότι καθώς η κινδυνολογία / τρομοκρατία που φτιάχτηκε τον Γενάρη και τον Φλεβάρη έχει επιστρέψει στις πηγές της, θα ξεμπερδέψουν πιο δύσκολα απ’ ότι το κινεζικό κράτος / κεφάλαιο· και σε αισθητά περισσότερο χρόνο.

Κανονικά (η λέξη σε πολλά εισαγωγικά) τις εβδομάδες που η επιδημία ήταν αποκλειστικά ή κυρίως κινεζικό φαινόμενο, αντί να ελεεινολογούν τα δυτικά κράτη (μέσω των media τους) θα έπρεπε να έχουν στείλει τους ειδικούς τους να κάνουν φροντιστήριο στην Wuhan· ακόμα κι αν δεν μπορούν ή δεν θέλουν να εφαρμόσουν όλες τις μεθόδους του κινεζικού καθεστώτος. Τώρα το Πεκίνο προσφέρει δωρεάν το know how του σε οποιονδήποτε το ζητήσει – αλλά ποιος δυτικός θα το τολμήσει; Οι δημαγωγοί στην Ουάσιγκτον ήδη κατηγορούν την κίνα για την διασπορά του covid-19 (σε πολύ αρχικό στάδιο!) στην αμερικανική επικράτεια… Ποιά είναι η κατηγορία; Ότι «επί δύο μήνες το κινεζικό κράτος δεν έκανε τίποτα»!!!! Δεν είναι τυχαίο ότι είναι η Τεχεράνη που έχει αποδεχθεί την κινεζική βοήθεια: εκτός από ζήτημα δημόσιας τάξης αυτή «πανδημία» (τεχνικός όρους του ΠΟΥ) είναι και ζήτημα ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού. Και η Ρώμη (χωρίς την έγκριση της ε.ε.) ακολουθεί τον δρόμο της Τεχεράνης: τεχνική βοήθεια και συμβουλές απ’ τους κινέζους (ως τώρα) νικητές του covid-19.

Ταυτόχρονα, και άσχετα με τον «ιό», ο ενεργειακός πόλεμος έχει αποκτήσει νέα ένταση, μετά την απελπισμένη και προβοκατόρικη απόφαση του τοξικού να πλημμυρίσει την παγκόσμια αγορά με φτηνό σαουδαραβικό πετρέλαιο. Παρότι η απόφαση πάρθηκε εναντίον της Μόσχας, παρότι κτυπάει και την Τεχεράνη, έχει σοβαρές συνέπειες και στην αμερικανική εξόρυξη σχιστολιθικού πετρελαίου: με τιμές της τάξης 30 ή 35 δολάρια το βαρέλι (ούτε λόγος για χαμηλότερες) όλη η σχετική αμερικανική βιομηχανία κατεβάζει ρολά· και χρεωκοπεί.

Η απόφαση του τοξικού είναι χαρακίρι ακόμα και για τον σαουδαραβικό πετρελαϊκό καπιταλισμό – πράγμα που δείχνει την δύναμη που έχει η κόκα στην σύγχρονη παγκόσμια ιστορία. Φυσικά οι αγοραστές πετρελαίου θα έτριβαν τα χέρια τους με την παράνοια του τοξικού· αν δεν τους είχε κάτσει αυτή η κούρσα του «κορονο-», που για τις ερχόμενες εβδομάδες θα επιβάλλει παραγωγικό slow down. Και ιδού η ειρωνεία της ιστορίας: αν ο τοξικός αργήσει να συνέλθει, κι αν η σαουδαραβική υπερπαραγωγή συνεχίσει να κρατάει τις τιμές χαμηλά τους επόμενους μήνες, ο κερδισμένος θα είναι … ο κινεζικός καπιταλισμός – που συνέρχεται, λες και το είχε κανονίσει, την «πιο κατάλληλη στιγμή»!

Μια κινέζικη παροιμία λέει Την κατάρα μου να έχεις να ζήσεις σε ενδιαφέρουσα εποχή! Ναι, το 2020 θα είναι εξαιρετικά, μπορεί και τρομακτικά ενδιαφέρον – κι αυτό δεν είναι κάτι που θα το ευχόμασταν!

Επί του πληκτρολογίου: Κάνοντας, ίσως, το δικό του χαρακίρι το ψόφιο κουνάβι ανακοίνωσε σήμερα (στις 3.00 το πρωί ώρα ελλάδας) ότι απαγορεύει από αύριο (Παρασκευή) όλα τα ταξίδια προς και από την ευρώπη (για 30 ημέρες, με πιθανότητα επέκτασης) – για να αντιμετωπίσει τον covid-19… Από όοοολη την ευρώπη; Όχι: η επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας εξαιρείται απ’ την απαγόρευση (έτσι ώστε ο covid-19 να πρέπει να μεταμφιεστεί σε άγγλο γιάπη για να πηγαινοέρχεται στο αμέρικα).

Το μέτρο είναι σπάνιας “πολιτικής αντίληψης”, με δεδομένο ότι ο τσαχπινογαργαλιάρης ιός κυκλοφορεί ήδη στο usa, ανεξέλεγκτος· και δεν υπάρχουν ακόμα “κλεισίματα” σε ομοσπονδιακή κλίμακα. Μερικά σχολεία έχουν κλείσει, όπως και μερικά πανεπιστήμια· αλλά πολλά είναι ανοικτά. Το NBA σταμάτησε μόλις σήμερα, αλλά αφού πρώτα εμφανίστηκαν κρούσματα σε παίκτες· άλλες κοινωνικές συναθροίσεις και events συνεχίζονται κανονικά. Τα διαπιστωμένα κρούσματα αναμένεται να αυξηθούν θεαματικά από την επόμενη εβδομάδα, μεταξύ άλλων για έναν λόγο που δείχνει κράτος / κεφάλαιο που “βλέπει μακριά”: υπάρχει έλλειψη διαγνωστικών τεστ στις ηπα αυτή τη στιγμή, οπότε δεν γίνονται καν οι εξετάσεις στην κλίμακα που χρειάζεται! Από Δευτέρα και βλέπουμε!

Η απαγόρευση των ταξιδιών θα κτυπήσει άγρια τις αεροπορικές εταιρείες (όχι μόνο τις αμερικανικές!) αλλά και το εμπόριο μεταξύ ηπα και ευρώπης… Όσοι / ες διασκεδάζουν με χρηματιστήρια που γκρεμοτσακίζονται, ας πιάσουν καλή θέση σήμερα!

Οι πειρατές του Ευφράτη

Τρίτη 24 Δεκέμβρη. Τα συριακά πετρελαιοπήγαδα στα ανατολικά του Ευφράτη, που προστατεύει ο αμερικανικός στρατός για να κάνουν το κομπόδεμά τους οι ypg proxie του, ήθελαν μια κάποια ανακαίνιση. Βελτίωση των υποδομών. Ειδικά οι εγκαταστάσεις που εκμεταλλεύονται το κοίτασμα στο al Omar, το μεγαλύτερο στη συρία.

Την δουλειά ανέλαβε, ποιος άλλος;, η σαουδαραβική aramco. Τεχνικοί της, μαζί με 30 φορτηγά εξοπλισμού, μπήκαν τις προηγούμενες ημέρες απ’ το ιράκ. Πριν όμως, με ελικόπτερα αποβιάστηκαν στην Deir ez Zor σαουδάραβες πεζοναύτες (πιθανόν μισθοφόροι). Που θα προστατεύουν τους τεχνικούς.

Δεν έχει ο τοξικός εμπιστοσύνη στον αμερικανικό στρατό; Ούτε στους ypg λακέδες του; Ή η χούντα του Ριάντ αποφάσισε ότι ήρθε η ώρα για την δική της άμεση πολεμική συμμετοχή στην ευρύτερη μέση Ανατολή;

Αμέρικα

Πέμπτη 31 Οκτώβρη. Ας το επαναλάβουμε. Όλη κι όλη η αποστολή του ψόφιου κουναβιού, είτε το είχε συναίσθηση είτε όχι, ήταν το ενδεχόμενο να ανασχέσει το Πεκίνο, την Μόσχα και τους συμμάχους τους με μη στρατιωτικά μέσα. Ταυτόχρονα όμως, αυτά τα αμερικανικά στρατιωτικά μέσα όπου και όπως χρησιμοποιούνται, δεν επρόκειτο να καταργηθούν!

Το ψόφιο κουνάβι απέτυχε στην αποστολή του, κι αυτό δεν οφειλόταν σε κάποια προσωπική αδυναμία· ήταν εκείνο που εύλογα θα μπορούσε να περιμένει κανείς απ’ τον χαρακτήρα των «οικονομικών τιμωριών». Απ’ το αρχικό (πριν τις προεδρικές εκλογές του 2016) σετ των εργαλείων του «make america first again» απέμεινε στο ψόφιο κουνάβι, εν όψει των εκλογών του 2020, ο επαναπατρισμός του στρατού, η αποχώρησή του απ’ τους φυλετικούς πολέμους (όπως τους εννοεί). Με δεδομένη ωστόσο την αποτυχία του «οικονομικού πολέμου» η καθαρή στρατιωτική οπισθοχώρηση των ηπα θα ήταν, απλά, επίσημη παραδοχή της πλήρους ήττας της ηγεμονίας τους. Σ’ έναν παγκόσμιο πόλεμο που δεν έχει φτάσει ακόμα στη στρατιωτική του κορύφωση.

Εκείνα τα κυκλώματα και οι μηχανισμοί του αμερικανικού καθεστώτος που έχουν σημαντικό μερίδιο πρακτικών αποφάσεων, δεν δέχονται αυτήν την οπισθοχώρηση· παρότι δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι διαθέτουν ρεαλιστικό σχέδιο στρατιωτικής προώθησης. Δεν έχουμε, λοιπόν, «διπλή εξουσία» στην Ουάσιγκτον αυτήν την περιόδο. Έχουμε δύο παράλληλες τακτικές: μία που απέτυχε (των οικονομικών κυρώσεων) και μια ακόμα (την στρατιωτική) που δεν μπορεί να πετύχει.

Το άθροισμα αυτών των δύο τακτικών παράγει ένα ασυνήθιστο «μπρος πίσω» στο συριακό πεδίο μάχης – αλλά ένα «μπρος πίσω» που παρακολουθεί πια τις πρωτοβουλίες των αντιπάλων της Ουάσιγκτον. Είναι ένα «μπρος πίσω» του οποίου το εύρος καθορίζεται ως τώρα αποκλειστικά απ’ το τι κάνει, πως και πότε το κάνει, το μπλοκ της Αστάνα.

Κι αυτό είναι που κάνει όχι απίθανη αλλά το λιγότερο πιθανή μια «ήρεμη συνολική αποχώρηση» του αμερικανικού στρατού απ’ την συρία (και, ενδεχομένως, απ’ το ιράκ). Εκεί που η γεωπολιτική μυωπία των «οικονομικών τιμωριών» εκφρασμένη απ’ το ψόφιο κουνάβι βλέπει tribal wars, η γεωπολιτική αδυναμία της «στρατιωτικής διαχείρισης» εκφρασμένη απ’ τον βαθύ αμερικανικό μιλιταρισμό ψάχνει να βρει τρύπες για να πιάσει πόστα.

Αποδεικνύεται ως τώρα ότι η πρώτη μπορεί να κουρντιστεί όλο και λιγότερο σε τέτοιο βαθμό ώστε να «σκουπίσει» την δεύτερη… Πρακτικά ο εκφραστής της πρώτης (το ψόφιο κουνάβι) πάει προς καθαίρεση· όχι οι εκφραστές της δεύτερης.

Χρειάστηκε η τουρκική στρατιωτική εισβολή στη συρία για να κάνει η Ουάσιγκτον, αρχικά, ένα βήμα πίσω. Τώρα που θέλει να κάνει τα τρία τέταρτα του βήματος μπροστά, η ασταμάτητη μηχανή έχει σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο μπορεί να αντιστραφεί η κίνηση και πάλι «με ένα τηλεφώνημα»…

«Περσικός»… όπως «του Τονκίν»…

Τετάρτη 15 Μάη. Το διαβάσατε εδώ (ευχόμαστε…) την περασμένη Δευτέρα (Δεν είναι Περλ Χάρμπορ… Αλλά…). Χτες έγινε «ημιεπίσημο». «Ανώνυμοι» αμερικάνοι υποστηρίζουν ότι το «σαμποτάζ σε τάνκερ» έγινε είτε από ιρανούς, είτε από proxies της Τεχεράνης…

Λογική; Μην την ψάχνετε, δεν υπάρχει. Ποιος θα πεισθεί; Αδιάφορο. Αρκεί να «πεισθούν» οι αμερικάνοι γερουσιαστές / βουλευτές και, φυσικά οι στενοί σύμμαχοι: το Τελ Αβίβ, το Ριάντ, ίσως και η Αθήνα.

Η «δουλειά» (το «σαμποτάζ») ήταν πράγματι επαγγελματική. Μια τρύπα σε κάθε σκαρί, στην ίσαλο γραμμή, σε σημείο που ούτε ναυάγιο να προκληθεί, ούτε νεκροί ή τραυματίες, ούτε διαρροή πετρελαίου. Εύκολα πράγματα για κάποιες «μονάδες υποβρύχιων καταστροφών». Τίνος κράτους όμως; Των εμιράτων; Του τοξικού; Ή του Τελ Αβίβ;

Οι ισραηλινές υπηρεσίες είναι οπωσδήποτε στο βάθρο των πιθανών σαμποτέρ. Γιατί; Επειδή ήταν αυτές που «πληροφόρησαν έγκαιρα ότι υπάρχει αξιόπιστος κίνδυνος εχθρικών ενεργειών στα στενά του Ορμούζ» πριν καιρό – την Ουάσιγκτον πληροφόρησαν. Έτσι ώστε η μάλλον ρουτινιάρικη πλεύση του αεροπλανοφόρου Abraham Lincoln προς τις θερμές θάλασσες να μετατραπεί σε αποστολή απειλών προς το ιράν.

Το «σαμποτάζ» ήταν προβοκάτσια. Αλλά (κρίνουμε) όχι Η προβοκάτσια. Είναι μια προβοκάτσια που «νομιμοποιεί» τον κατάπλου του αμερικάνου αεροπλανοφόρου και των συνοδευτικών στα στενά του Ορμούζ. Θεωρητικά θα μπορούσε (πάντα στα αμερικανικά ιμπεριαλιστικά μυαλά) να επιτρέπει μέχρι μια «μικρή πυραυλική τιμωρία», κτυπήματα σε κάποιο ιρανικό λιμάνι – αφήνοντας στην Τεχεράνη το αν θα επιλέξει να απαντήσει κλιμακώνοντας ή να «σωπάσει»…

Το ψόφιο κουνάβι, προς το παρόν είναι βλοσυρό, με πατρικό τόνο, με το γνωστό λεξιλόγιο των 10 λέξεων. «Ακούω κάτι ιστοριούλες για το ιράν. Αν κάνουν οτιδήποτε θα είναι μεγάλο λάθος. Θα υποφέρουν πολύ. Θα δούμε τι έχει γίνει με το ιράν. Δεν θα είναι χαρούμενοι. Δεν θα είναι καθόλου χαρούμενοι. Εντάξει;

Εντάξει!… Απ’ την μεριά της η Τεχεράνη είναι υπερβολικά ψύχραιμη (και «σίγουρη»). Δεν θα γίνει κανένας πόλεμος… Δεν επιδιώκουμε πόλεμο, ούτε κι αυτοί… Δεν τους συμφέρει.. δήλωσε ο αρχιτράγος του ιρανικού καθεστώτος Ayatollah Ali Khamenei.

Έχει μεν μια βάση αυτή η στάση: προφανώς το ιρανικό καθεστώς ΔΕΝ θέλει πόλεμο με το ψοφιοκουναβιστάν. Αλλά δεν αποκλείουμε να είναι «με την ψυχή στο στόμα»…

Πετρέλαιο και πόλεμος 3

Τετάρτη 15 Μάη. Παρότι η αλλαγή του ενεργειακού καπιταλιστικού μοντέλου δεν θα γίνει μονομιάς και δεν θα είναι καθολική πριν περάσουν αρκετά χρόνια, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός έχει πολύ σοβαρούς λόγους να ανησυχεί.

Ένας βασικός είναι η τύχη της δικής του «αυτάρκειας». Τα σχιστολιθικά κοιτάσματα έχουν ακριβή εξόρυξη. Για να είναι κερδοφόρα η εκμετάλλευσή τους πρέπει η τιμή του πετρελαίου στην παγκόσμια αγορά να είναι γύρω (έστω λίγο πάνω) απ’ τα 60 δολάρια το βαρέλι.

Όμως και μόνο η αλλαγή της τεχνολογίας κίνησης στα ι.χ. και στα φορτηγά, το μαζικό πέρασμα δηλαδή στην ηλεκτροκίνηση, θα προκαλέσει σημαντική πρώτη στη ζήτηση υδρογονανθράκων. Τυπικά, για να συγκρατηθούν οι τιμές ενός εμπορεύματος όταν πέφτει σημαντικά η ζήτηση, πρέπει να μειωθεί ανάλογα και η παραγωγή. Ποιός, όμως, θα μειώσει την παραγωγή του (και, κατά συνέπεια, τα κέρδη του) για το «κοινό καλό»; Αυτός ο αλτρουϊσμός δεν συνηθίζεται στον καπιταλιστικό κόσμο· και σίγουρα όχι από καθεστώτα για τα οποία η πετρελαϊκή εξόρυξη είναι η «μονοκαλλιέργειά τους».

Εν τω μεταξύ ακόμα και μια μέτρια πτώση των διεθνών τιμών, όχι μόνο θα αχρήστευε τις αμερικανικές εξορύξεις σχιστολιθικού πετρελαίου (και αερίου) αλλά θα οδηγούσε στην πλήρη χρεωκοπία όλες τις επιχειρήσεις που έχουν μπει τα τελευταία χρόνια στο κόλπο. Μια τέτοια χρεωκοπία θα παράσερνε και τις τράπεζες που τις έχουν δανείσει πλουσιοπάροχα. Επιπλέον θα ανάγκαζε ξανά την Ουάσιγκτον να «εξαρτηθεί» απ’ την διεθνή αγορά. Από ποια «διεθνή αγορά» όμως;

Το ζήτημα γίνεται «απόλυτης προτεραιότητας» επειδή για το ορατό μέλλον τα κάθε είδους βαριά στρατιωτικά οχήματα (στη στεριά, στη θάλασσα και τον αέρα) θα συνεχίσουν να καταναλώνουν παράγωγα πετρελαίου (εκτός απ’ τα πυρηνοκίνητα αεροπλανοφόρα και υποβρύχια). Η «εξάρτηση» θα είναι έτσι ζήτημα στρατιωτικής ασφάλειας.

Μ’ αυτά τα δεδομένα τα αμερικανικά αφεντικά επιχειρούν εδώ και σχεδόν 3 δεκαετίες, με όλο και πιο μεγάλη ένταση όσο περνάει ο καιρός, να ελέγξουν την παγκόσμια διακίνηση υδρογονανθράκων, τις πηγές, τις διαδρομές, και φυσικά το (διεθνές) νόμισμα στο οποίο γίνεται το εμπόριο. Ο πόλεμος που έχουν κηρύξει στον north stream 2 είναι τμήμα του ίδιου πολέμου που έχουν κηρύξει στη βενεζουέλα ή στο ιράν. Στην πρώτη περίπτωση θέλουν να εμποδίσουν την διακίνηση του ρωσικού φυσικού αερίου, στη δεύτερη περίπτωση θέλουν να βγάλουν αυτά τα κοιτάσματα έξω απ’ την παγκόσμια αγορά. Ειδικά στην περίπτωση του ιράν εξαντλούν τα «οικονομικά μέσα» (μέσω «κυρώσεων»), στοχεύοντας στην καθολική απαγόρευση των ιρανικών υδρογονανθράκων (πετρέλαιο και φυσικό αέριο).

Η μεθόδευσή τους όμως είναι η ήδη «μισο»στρατιωτική: θα πρέπει να περιπολούν στις θάλασσες και να «συλλαμβάνουν» τα τάνκερ που θα κάνουν «λαθρε»μπόριο – αφού εννοείται, ούτε η Τεχεράνη ούτε το Καράκας θα σταματήσουν τις εξαγωγές: πελάτες υπάρχουν…

Πόση απόσταση υπάρχει ανάμεσα στην «μισο»στρατιωτική διαχείριση αυτού του ζητήματος και την εντελώς στρατιωτική; Κατά την άποψή μας η δεύτερη είναι το φυσιολογικό και αναπόφευκτο τέλος αυτής της διαδρομής.

Δεν είναι μια διαδρομή εύκολη, εφόσον υπάρχουν πλέον σοβαροί αντίπαλοι του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Το 2003, το 2004, το 2005, με λιγότερους (φανερούς) αντιπάλους, η Ουάσιγκτον δεν κατάφερε να επιτεθεί στην Τεχεράνη. Θα υπέθετε κανείς ότι τώρα είναι ακόμα δυσκολότερο.

Σωστά. Μόνο που μπορεί να είναι επίσης και πολύ πιο αναγκαστικό. Τουλάχιστον για την γραμμή των (νεο)συντηρητικών στην Ουάσιγκτον.

Πετρέλαιο και πόλεμος 2

Τρίτη 14 Μάη. Αν οι «αιρετικές» απόψεις μας ισχύουν, τότε ένας διευρυμένος πόλεμος στη μέση Ανατολή, που θα συμπεριλαμβάνει την διά της βίας και της καταστροφής δραστική μείωση της εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου απο εκεί (από ιράν, κατάρ – αλλά ακόμα και απ’ την σαουδική αραβία και τα πέριξ..) μπορεί μεν να μην είναι προεξοφλημένος· δεν θα έπρεπε όμως, καθόλου, να αποκλειστεί. Το αντίθετο. Μην παραξενέψει κανέναν ότι ο τοξικός είναι σύμμαχος της Ουάσιγκτον· και ο Χουσεΐν τέτοιος ήταν, αλλά δεν γλύτωσε… Πολύ περισσότερο που μετά την ρωσική επέμβαση στη συρία το 2015 και την δημιουργία του μπλοκ της Αστάνα (συμπεριλαμβανόμενου του Κατάρ) μεγάλο μέρος της συγκεκριμένης περιφερειακής εξόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων έχει πέρασει στον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο της Μόσχας. Ενός απ’ τους αντιπάλους της Ουάσιγκτον. Με μεγάλο πελάτη το Πεκίνο…

Κάποιοι θα επιμείνουν: «ποιός» θα προχωρήσει σ’ έναν τέτοιο πόλεμο; Η αναζήτηση των συγκεκριμένων προσώπων της εξουσίας που θα «χρεωθούν» την μία ή την άλλη απόφαση, κι ακόμα χειρότερα η ψυχογραφία τους, είναι ολέθριος ιστορικισμός. Η συμβατική (και συμβιβασμένη) σκέψη δεν μπορεί να καταλάβει τίποτα άλλο εκτός από μια «ηρωϊκή» ιστορία· την ιστορία, δηλαδή, που γράφεται από «πρόσωπα», πάνω σε άλογα, με ματωμένα σπαθιά, είτε έτσι είτε αλλιώς. Η τέλεια μικροαστική συνταγή αποβλάκωσης.

Υπάρχει όμως και μια εντελώς διαφορετική εννόηση της ιστορίας: ιστορικο-διαλεκτική. Σ’ αυτήν δεν αναζητεί κανείς τα «μοιραία» πρόσωπα και τα βίτσια τους. Αντίθετα ερευνά προσεκτικά και συστηματικά τις απρόσωπες καπιταλιστικές τάσεις, τις ατσάλινες απαιτήσεις της «καπιταλιστικής ανάπτυξης», που θα υπηρετηθούν απ’ τα «μοιραία πρόσωπα» – την «μοίρα» τους (καθόλου τέτοια) θα την μάθουν εκ των υστέρων. Συχνά χωρίς να καταλαβαίνουν καν περί τίνος πρόκειται.

Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα της ιστορικής διαλεκτικής (μια τέχνη δύσκολη και απαιτητική) είναι κι αυτό. Ότι αποφεύγοντας να εγκλωβιστεί κανείς στις προσωπογραφίες / αγιογραφίες της εξουσίας, απ’ την μια δεν αφήνει έξω απ’ τον ορίζοντά της τις «ιδιαιτερότητες» καθεμιάς απ’ αυτές τις βιτρίνες· απ’ την άλλη εντοπίζει το πως συμβάλλουν (ή πως ταιριάζουν) στη «γενικότητα» της καπιταλιστικής (ακόμα και ασυνείδητης) αποστολής τους.

Ναι, είναι εύκολο να πούμε ότι κάποιος ασήμαντος ονόματι Bolton ή κάποιος άλλος ασήμαντος ονόματι Pompeo θέλουν έναν κάποιο πόλεμο εναντίον του ιράν, με ότι αυτό θα σημαίνει… Το δύσκολο είναι να καταλάβουμε γιατί αυτοί, ή οι επόμενοι, ή οι μεθεπόμενοι, είναι απλά τα ενεργούμενα των καπιταλιστικών αναγκαιοτήτων – εν προκειμένω της αλλαγής ενεργειακού παραδείγματος, με ό,τι αυτή η αλλαγή σημαίνει για την παγκόσμια κυριαρχία.

Σαν ενεργούμενα μπορούν κάλιστα, με περισσευάμενο ιδεολογικό μίσος (ή περισσευάμενη συμμαχία με το φασιστικό ισραηλινό καθεστώς…), να κάνουν (αν κάνουν…) κάτι ριψοκίνδυνο που θα μπορούσε να καταλήξει και στην τελική ήττα των ηπα. Για την Ιστορία (και για την καπιταλιστική ιστορία ειδικά) ο «φονταμενταλισμός» τους, οι φαντασιώσεις τους και η κατάληξή τους είναι αδιάφορα. Υλικό για αγιογράφους ή/και βλάσφημους…

Οι ενεργειακές καπιταλιστικές αναγκαιότητες ήταν πάνω στον πάγκο και στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Όταν ο κινητήρας εσωτερικής καύσης είχε αρχίσει να αναδεικνύεται σαν το παγκόσμιο ενεργειακό πρότυπο. Ήταν, ίσως, οι πιο βασικές για τη ναζιστική προώθηση σε βάρος της ε.σ.σ.δ., για το σχέδιο μιας ενοποιημένης ευρώπης, για τον ιαπωνικό ιμπεριαλισμό – και για την πρωτεύουσα σημασία που είχε για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό ο έλεγχος των ενεργειακών αποθεμάτων της ανατολικής ασίας. Κάποιοι ιμπεριαλισμοί ηττήθηκαν, κάποιοι ιμπεριαλισμοί κέρδισαν τότε. Ο καπιταλισμός, όμως, προχώρησε… Και θα προχωρούσε όποιος κι αν νικούσε.

Έτσι συμβαίνει ως τώρα – πάνω από τάφους.

Λιβύη

Κυριακή 21 Απρίλη. Οποία τιμή! Κοτζάμ ψόφιο κουνάβι επικοινώνησε τηλεφωνικά πριν λίγες ημέρες με ποιον; Αυτόν τον τρομοκράτη, τον στρατηγό Khalifa Haftar της λιβύης, που βρίσκεται στα περίχωρα της Τρίπολης (αν και προς το παρόν δυσκολεύεται να την καταλάβει…). Μα δεν είναι ο Haftar asset του Παρισιού, και της Μόσχας (και του Καΐρου, και του Ντουμπάι), ε; Πως είναι δυνατόν κοτζάμ αμερικάνος πρόεδρος να τηλεφωνεί σ’ έναν τύπο που δεν είναι τίποτα επίσημα, δεν λέγεται καν Guaido, και τα έχει βρει με τους εχθρούς (προκειμένου για την Μόσχα);

Είναι και παραείναι! Το ψόφιο κουνάβι (και οι σωματοφύλακες πίσω και γύρω του) προσπαθούν να κάνουν παιχνίδι διεθνούς ηγεμονίας με βαρέλια πετρελαίου. Αν ο Haftar μπορεί να εγγυηθεί την ομαλή ροή του λιβυκού oil στη διεθνή αγορά, ίσως και μια κάποια αύξησή της, τότε η Ουάσιγκτον μπορεί να ελπίζει ότι θα επιβάλει ακόμα περισσότερες τιμωρίες («κυρώσεις») στις εξαγωγές της Τεχεράνης και του Καράκας. Χωρίς να ανέβουν οι τιμές του πετρελαίου – κάτι που καθόλου δεν θέλει.

Φαίνεται παρακμιακή σαν εξωτερική πολιτική – και είναι. Το Καράκας και η Τεχεράνη παρακάμπτουν τις «τιμωρίες» τους, μέσω Μόσχας και Πεκίνου. Στα αδιέξοδά του το ψοφιοκουναβιστάν, μην μπορώντας πια να συγκρατήσει συμμάχους και να εμποδίσει εχθρούς μέσω «κυρώσεων», φτάνει στο σημείο να ευλογεί έναν τύπο (τον Haftar) που αύριο θα δώσει «διευκολύνσεις» στον ρωσικό στρατό.

Ουαί τοις ηττημένοις!

Παιχνίδια με τον διάολο 2

Κυριακή 31 Μάρτη. Να τι αποδεικνύει ένα μόνο πρόσωπο (υπάρχουν, φυσικά, πολύ περισσότερα!): ο αμερικάνος υπ.εξ. Mike Pompeo. Ο καλοδιαφημισμένος στα μέρη μας plus 1 της συμμορίας των τριών (Αθήνα – Λευκωσία – Τελ Αβίβ).

Πριν γίνει υπ.εξ. ο «πομπηίας» είχε περάσει για ενάμισυ χρόνο απ’ το πόστο του διευθυντή της c.i.a. (τον προσέλαβε το ψόφιο κουνάβι τον Γενάρη του 2017 – ως τον Απρίλη του 2018). Αλλά δεν είναι αυτό το βασικό προσόν του. Η «προίκα» του είναι η επαγγελματική σταδιοδρομία του: για πολλά χρόνια υποδιευθυντής της Sentry International, μιας εταιρείας που φτιάχνει εξοπλισμό άντλησης πετρελαίου και αερίου, θυγατρικής του μεγάλου αμερικανικού ομίλου Koch – με ακροδεξιές πολιτικές προτιμήσεις (η οικογένεια Koch). Ο «πομπηίας» είναι «άνθρωπος» του Koch, πράγμα που του εξασφάλισε και την εκλογή του σαν βουλευτή. Ο «πομπηίας» ανέλαβε με την υπουργοποίησή του την διαχείριση / διεκπεραίωση εκείνου που είχε αναλάβει πριν απ’ αυτόν ο επίσης «πετρελαιάνθρωπος» Rex Tillerson σαν υπ.εξ., αλλά είτε δεν μπορούσε είτε δεν ήθελε να το κάνει.

Να πως εξέθεσε την αποστολή του μιλώντας σε αμερικανικό κοινό πριν 2 βδομάδες (στις 12 Μάρτη του 2019) στο ετήσιο ενεργειακό συνέδριο CERAweek στο Huston του Τέξας (η δική μας «αποκωδικοποίηση» στη συνέχεια):

… Βρισκόμαστε πια σε μια νέα εποχή ανακαλύψεων, που η ιστορία θα την θυμάται σαν μεγάλη κοινωνική αλλαγή, και παγκόσμια αλλαγή. Αντί να πλέουμε σε μακρινές περιοχές, κάνουμε ανακαλύψεις εδώ ακριβώς, στις ηπα, κάτω απ’ τα πόδια μας. Η «επανάσταση του σχιστολίθου» [σ.σ.: της εκμετάλλευσης του σχιστολιθικού πετρελαίου και αερίου] αλλάζει την ζωή των αμερικάνων και όλου του κόσμου…. Μόλις πριν μια δεκαετία ζούσαμε σ’ έναν κόσμο απ’ όπου έπρεπε να εισάγουμε το 60% των αναγκών μας σε πετρέλαιο, και τώρα έχουμε ξεπεράσει το όριο της ενεργειακής ανεξαρτησίας… και υπάρχει ένα ακόμα πιο λαμπρό μέλλον μπροστά μας.

… Κι έτσι θέλω να έρθω στο βασικό θέμα, στο τι σημαίνει η καινούργια μας ενεργειακή αφθονία για την αμερικανική εξωτερική πολιτική… Είναι πολύ απλό: η αφθονία μας σε πετρέλαιο μας επιτρέπει να βοηθήσουμε τους φίλους μας να έχουν ενεργειακή διαφοροποίηση. Δεν θέλουμε οι ευρωπαίοι σύμμαχοί μας να εξαρτώνται απ’ το ρωσικό αέριο του nord stream 2 όπως δεν θέλουμε να εξαρτιώμαστε εμείς απ’ το πετρέλαιο της βενεζουέλας…

… Η αλήθεια είναι, κι εδώ βρίσκεται το κουμπί: δεν εξάγουμε απλά αμερικανική ενέργεια, εξάγουμε το εμπορικό μας σύστημα στους φίλους και εταίρους μας… Το μοντέλο μας έχει σημασία τώρα, στ’ αλήθεια, περισσότερο από ποτέ στην ιστορία του ανταγωνισμού μεταξύ μεγάλων δυνάμεων…

… Η κυβέρνηση Trump δουλεύει σκληρά, στηριγμένη στη βαθιά πεποίθηση ότι πρέπει να απλώσουμε τα αμερικανικά συμφέροντα βελτιώνοντας τα εργαλεία των διπλωματών μας, ειδικά τα εργαλεία της αμερικανικής ενεργειακής αφθονίας…

Είπε κι άλλα ο «πομπηίας» στις 12 Μάρτη. Για την κίνα, την ρωσία, το ιράν, την συρία, την βενεζουέλα: οι «κακοί προμηθευτές» (ή, στην περίπτωση του Πεκίνου, ο «κακός» που εμποδίζει τους γειτονές του να αναθέσουν σε αμερικανικές εταιρείες την εκμετάλλευση υποθαλάσσιων κοιτασμάτων). Τι είναι, όμως, αυτό που εννοεί; Πρόκειται, απλά, για ένα ακόμα επεισόδιο «εμπορικού πολέμου», όπως ας πούμε η αμερικανική σόγια ή τα αμάξια;