Πολυδιάστατες παρτίδες

Παρασκευή 27 Δεκέμβρη. Όσο η Μόσχα υποστήριζε τον Haftar κι αυτό ήταν όλο, μπορούσε μεν να το δείχνει, αλλά δεν μπορούσε να επικαλεστεί (στο όνομα του και στο δικό της) την «διεθνή νομιμότητα». Φυσικά αυτή η «διεθνής νομιμότητα» είναι ένα κουρελόχαρτο. Αλλά πότε εδώ και πότε εκεί έχει ακόμα μια χρησιμότητα, ειδικά σ’ έναν καπιταλιστικό κόσμο που τα λιγότερο δυνατά κράτη / κεφάλαια (ας πούμε στην αφρική…) ξαναψάχνουν τις συμμαχίες τους.

Η Μόσχα εγκαινίασε πρόσφατα (στα τέλη του περασμένου Οκτώβρη) μια πολυεπίπεδη (οικονομική, πολιτική, στρατιωτική) εκστρατεία «γοητείας» των αφρικανικών κρατών. Ακολουθώντας τα βήματα του Πεκίνου που ήδη βρίσκεται πιο μπροστά, η Μόσχα εμφανίζεται στην αφρική σαν ηγεμονική – δύναμη – για – το καλό. Για την καπιταλιστική ανάπτυξη· και την «ασφάλεια» (εδώ συμπληρώνει την κινεζική επέλαση)… Στη «δύση» αυτά υποτιμώνται ή και γίνονται αντικείμενο ειρωνείας: οι αμερικάνοι (και οι γάλλοι, άντε και λίγο οι γερμανοί) έχουν στρατό και βάσεις στην αφρική· ποιος θα τους εμποδίσει;

Εντάξει… Πέραν του ότι και αυτή η ήπειρος γίνεται γρήγορα πεδίο σύγκρουσης του 4ου παγκόσμιου πολέμου (έχει πάμπολλες και πολύτιμες πρωτές ύλες για την 4η βιομηχανική επανάσταση) κανείς δεν αναρωτήθηκε: αν η Μόσχα σκοπεύει να «κάνει δουλειές» διαφόρων ειδών με τις τωρινές αφρικανικές κυβερνήσεις πόσο κι ως πιο σημείο ταιριάζει να υποστηρίζει έναν παράνομο σαν τον Haftar στην λιβύη; Πόσο πειστικό είναι κάτι τέτοιο όταν τα περισσότερα αφρικανικά κράτη έχουν ή είναι εύκολο να αποκτήσουν «αντάρτικες δυνάμεις» που θα υποστηρίζει πότε το Παρίσι, πότε η Ουάσιγκτον και πότε το Λονδίνο;

Αφήνουμε σ’ εσάς τον προβληματισμό… Γιατί αν οι συσχετίσεις της ασταμάτητης μηχανής είναι σωστές (κάτι που είτε θα αποδειχθεί είτε όχι…) έχει ισχυρή γεωπολιτική βάση το να θέλει η Μόσχα την Άγκυρα στην «άλλη πλευρά» της «λιβυκής εξίσωσης». Αυτό που γράφαμε χτες για τους «πόλους ενός μαγνητικού πεδίου»… Με έναν στρατό της προκοπής στην Tripoli, και με τα όνειρα του Haftar για κατάληψή της να καταρρέουν, η Μόσχα μπορεί να βγει απ’ το ημίφως της υποστήριξής του, και να σταθεί στο κέντρο της σκηνής σαν βασικός ειρηνοποιός. (Άσχετα με το πόσο πραγματική θα είναι η ειρήνη στην κινούμενη λυβική άμμο… Υποθέτουμε όχι περισσότερο απ’ ότι στο Donbass…)

Αυτό είναι πράγματι θεαματική αλλαγή δεδομένων! Όχι απλά στη λιβύη αλλά στη λιβύη σαν Παράδειγμα – στην – αφρική (ίσως και πιο πέρα). Εκεί που πριν γινόταν ένας εμφύλιος ο οποίος σιγά μην μας απασχολεί (όπως θα έλεγε κι ένας διάσημος ισραηλινός: «σκουρόχρωμοι σκοτώνουν σκουρόχρωμους· και τι μας νοιάζει εμάς;»), ένας απ’ τους πολλούς που γίνονται στην αφρική, τώρα διαγράφονται οι βασικές γραμμές μιας σύνθετης και επίσημης απόβασης δύο «αναθεωρητικών» δυνάμεων: της Άγκυρας και της Μόσχας… Φωτιά στα μπατζάκια διάφορων!!

Αν τα πιο πάνω είναι σωστά, τότε δεν είναι όλα τα τηλεφωνήματα ίδιας αξίας! Οι κουβέντες του Putin με τον Conte έχουν εντελώς διαφορετική αξία απ’ τις κουβέντες του Sisi με τον Trump. Οι πρώτοι προσπαθούν να διαμορφώσουν το «μπλοκ της Σύρτης», που έχει (θέλει βάσιμα να έχει) την πρωτοβουλία των κινήσεων. Ο χουντοκαραβανάς της αιγύπτου αντίθετα (όπως και τα φιλαράκια του στην Αθήνα, στη Λευκωσία και στο Τελ Αβίβ) αμύνονται· για να μην πούμε ότι έχουν βρεθεί ξαφνικά στα σκοινιά. (Αυτό δεν τους κάνει καθόλου λιγότερο επικίνδυνους!!). Όπως στην Αθήνα έτσι και στο Κάιρο παρακαλάνε για την πιο άμεση εμπλοκή του ψοφιοκουναβιστάν στο λιβυκό πεδίο μάχης… Έχουν πέσει, βέβαια, στην περίπτωση: όντας υπό εξέταση για καθαίρεση το ψόφιο κουνάβι δεν θα μπορούσε να πουλήσει «στρατό στη λιβύη» – ούτε καν «ειρηνευτικό» – στα μέτρα που θέλουν η Αθήνα, το Κάιρο και το Τελ Αβίβ… Κι άλλωστε Αθήνα ‘n’ friends τον Haftar υποστηρίζουν: θα έστελνε το ψόφιο κουνάβι στρατό υπέρ του, όπως έχει κάνει με τους ypg στη συρία; Για να προστατέψει τα πετρέλαια απ’ … τον isis; Τολμηρό, πολύ τολμηρό σαν προσδοκία…

Προς το παρόν, λοιπόν, η Άγκυρα (και, επιμένουμε, η Μόσχα πίσω της) έχει στείλει το «μήνυμα»: η Tripoli δεν θα πέσει στον Haftar και, φανερά, επίσημα, με τις σημαίες του, ένα κράτος – μέλος του νατο (ακόμα μέλος…) φυτρώνει εκεί που δεν το σπείρανε. Διαμορφώνει κι ένα χρονοδιάγραμμα: «Θα συζητήσουμε και θα αποφασίσουμε οριστικά για το θέμα… (λέει το τουρκικό καθεστώς) … της αποστολής στρατιωτικής βοήθειας στην αναγνωρισμένη κυβέρνηση της λιβύης στις 7 Γενάρη, που θα ανοίξει απ’ τις διακοπές το κοινοβούλιό μας. Δεν βιαζόμαστε, εσείς βιαζόσαστε…»

Σα να λέει: ειρηνοποιοί, έχετε κατ’ αρχήν 10 μέρες να τηλεφωνηθείτε, να τα πείτε (αν θέλετε υπογράψτε και καμμιά συμφωνία για eastmed σωλήνες…). Και τα λέμε…

(φωτογραφία: Άποψη της ρωσο-παναφρικανικής διάσκεψης στα τέλη του περασμένου Οκτώβρη…)

Το AKP στην Τύνιδα 1

Πέμπτη 26 Δεκέμβρη. Τους περισσότερους (νόμιμους) πολιτικούς φίλους οι τούρκοι ισλαμοδημοκράτες τους έχουν αυτή την περίοδο στην τυνησία. Το συντηρητικό Ennahdha είναι το ανάλογο ισλαμοδημοκρατικό κόμμα εκεί. Στις εκλογές που έγιναν το 2011 μετά την επανάσταση στην τυνησία και την εκπαραθύρωση του Ben Ali (οι πρώτες όντως δημοκρατικές εκλογές στη χώρα), το ως τότε και επί 20 χρόνια απαγορευμένο Ennahdha πήρε το 37% – και έκανε κυβέρνηση. Αναγκάστηκε ωστόσο να εγκαταλείψει το γκουβέρνο βλέποντας τι συνέβαινε εναντίον της αδελφής (ιδεολογικά / πολιτικά) κυβέρνησης του επίσης δημοκρατικά εκλεγμένου Morsi στην αίγυπτο. Και να συμβιβαστεί με πολυκομματικές κυβερνήσεις, παραμένοντας ως τώρα όχι μόνο το μεγαλύτερο κόμμα (19,6% στις κοινοβουλευτικές εκλογές του πρόσφατου Οκτώβρη) αλλά και ένας συμπαγής και καλά οργανωμένος ιδεολογικός μηχανισμός μέσα στην τυνησιακή κοινωνία (κατά τα πρότυπα της μουσουλμανικής αδελφότητας) με ιδιαίτερη επιρροή στα πληβειακά και μικροαστικά στρώματα.

Τον Σεπτέμβρη του 2011 ο Erdogan είχε υποδοχή ήρωα στην Τύνιδα: οι επαναστάσεις είχαν νικήσει τόσο στην τυνησία όσο και στην αίγυπτο, η δημοκρατία βρισκόταν στην ημερήσια διάταξη, ενώ η ατζέντα και η μέθοδος διακυβέρνησης των ισλαμοδημοκρατών στην τουρκία ήταν το πετυχημένο παράδειγμα που αποδείκνυε ότι οι αραβικές κοινωνίες μπορούν να εξελιχθούν μια χαρά αν ξεφορτωθούν τις (υποστηριζόμενες απ’ την δύση) δικτατορίες. Το πιο σημαντικό απ’ όλα, και η τυνησία θα το αποδείξει είχε δηλώσει τότε απ’ την Τύνιδα ο Erdogan, είναι ότι το ισλάμ και η δημοκρατία μπορούν να υπάρχουν μαζί… η τουρκία, μια χώρα με το 99% του πληθυσμού μουσουλμάνους, μπορεί να το κάνει αυτό άνετα, χωρίς καμμία δυσκολία… Δεν χρειάζεται να είναι όλη η κοινωνία κοσμική με τη δυτική έννοια· το κράτος είναι που πρέπει να διοικείται με κοσμικό τρόπο…

Ήταν η εποχή που οι αραβικές εξεγέρσεις / επαναστάσεις έδειχναν ότι η ισλαμοδημοκρατία (το αντίστοιχο της δυτικής χριστιανοδημοκρατίας…) δεν θα μείνει μια εξαίρεση περιορισμένη στην τουρκία, αλλά πως περιλαμβάνεται οργανικά στο πολιτικό μέλλον όλων των αραβικών ή/και μουσουλμανικών κοινωνιών.

Πολύ επικίνδυνο ήταν αυτό, πράγματι!!!

Το AKP στην Τύνιδα 2

Πέμπτη 26 Δεκέμβρη. Η χθεσινή επίσκεψη του Erdogan και βασικών υπουργών του στην Τύνιδα δεν είχε σκοπό την εξαγωγή του τουρκικού παραδείγματος πολιτικής διεύθυνσης. Στις προεδρικές εκλογές του περασμένου Οκτώβρη (το τυνησιακό σύστημα είναι «προεδρο-κεντρικό» σαν το γαλλικό και το αμερικάνικο) εκλέχτηκε ο Kais Saied, ένας 60χρονος συντηρητικός πανεπιστημιακός και συνταγματολόγος, σκληρός επικριτής της πλατιάς «διαφθοράς» του τυνησιακού μετεπαναστατικού πολιτικού συστήματος, που μπήκε στην αρένα των εκλογών «απ’ το πουθενά», κάνοντας μια φτηνή εκστρατεία· για να κερδίσει (στον δεύτερο γύρο) όχι μόνο 73% των ψήφων γενικά, αλλά πάνω απ’ το 90% των ψηφοφόρων από 18 ως 25 χρονών. Ο συντηρητικός Saied, υποστηρικτής του παλαιστινιακού αγώνα, και ο συντηρητικός Erdogan, εκτός απ’ το να γνωριστούν σαν αξιωματούχοι, είχαν να κουβεντιάσουν και για την λιβύη… Αυτό κυρίως!

Τι σχέση έχει η τυνησία με τη λιβύη; Συνορεύουν· και αυτά τα σύνορα εκτός απ’ το να επιτρέπουν σε λίβυους πρόσφυγες (των ανώτερων τάξεων) να ζουν στην τυνησία αλλά να πηγαινοέρχονται και στη λιβύη, επιτρέπουν και άφθονο λαθρεμπόριο. Αλλά και κινδύνους «ασφάλειας» από ουαχαβίτες ενόπλους, που το τυνησιακό καθεστώς έχει καταφέρει ως τώρα να ελέγξει μεν, καθόλου αναίμακτα δε.

Το τι ακριβώς κουβέντιασαν Erdogan και Saied θα φανεί, όσο φανεί , στην πράξη. Στις κοινές τους δηλώσεις μετά μίλησαν για «τα πιθανά βήματα και τις δυνατότητες συνεργασίας ώστε κατ’ αρχήν να επιτευχθεί μια εκεχειρία στη λιβύη, και να υπάρξει επιστροφή στην πολιτική διαδικασία». Τι διαφορετικό θα έλεγαν όμως;

Υπάρχει η εκτίμηση (όχι αβάσιμη) ότι η Τύνιδα (ως τώρα ουδέτερη στον λιβυκό εμφύλιο…) θα μπορούσε να είναι η έδρα ενός νέου γύρου διαπραγματεύσεων μεταξύ Sarraj και Haftar, ξεκινώντας από μια εκεχειρία. Αλλά το πραγματικό ζήτημα δεν είναι το «που». Είναι το αν η Μόσχα πρόκειται να αναγκάσει τον Haftar να διαπραγματευτεί στα σοβαρά σταματώντας την πολιορκία της Tripoli (που έτσι κι αλλιώς δεν εξελίσσεται όπως θα ήθελε…)· και, σε συνεργασία με την Άγκυρα, να ηγεμονεύσουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στις μελλοντικές εξελίξεις στο λιβυκό πεδίο μάχης.

Υπάρχουν σκόρπιες ειδήσεις και εκτιμήσεις ότι αυτό έχει συμφωνηθεί ήδη μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας. Η στρατιωτική ενίσχυση του Sarraj έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί η αδυναμία του Haftar να καταλάβει – όπως έχει διακηρύξει εδώ και μήνες – την Tripoli, μαζί με κάποιες «σημαίνουσες απώλειες» (από τουρκικά drones ας πούμε…) θα διευκόλυναν την «πειθώ» της Μόσχας στον Haftar. Υπάρχει βέβαια επιπλέον το Παρίσι και το Κάιρο πίσω του. Αλλά η κατάληψη μιας μεγάλης πόλης σαν την Tripoli σημαίνει σφαγή. Είναι αμφίβολο αν οι ευρύτερα γνωστοί πια υποστηρικτές του «τζενεράλ» θα αναλάμβαναν τέτοια ευθύνη. Εν τέλει ο Haftar, σαν καραβανάς – στην – εξουσία (δικτάτορας δηλαδή), ταιριάζει μεν στον Sisi· αλλά καθώς έχει φωταγωγηθεί πολύ, μπορεί και να χαλούσε το προφίλ του βασιλιά γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron.

(φωτογραφία: Μια μέρα πριν την άφιξη του Erdogan στην Τύνιδα, στις 24 Δεκέμβρη, o τυνήσιος πρόεδρος είχε δεχτεί στην Carthage αντιπροσωπεία του «ανώτατου συμβουλίου των λιβυκών φυλών και πόλεων». Πρόκειται για έναν οργανισμό του οποίου την σημασία δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε – οι ίδιοι λένε ότι απαρτίζεται από 2.000 φυλές· αλλά τι είναι αυτές οι φυλές; – που δημιουργήθηκε μετά το 2011, ανήκει στους «κανταφικούς» – και πρόσκειται στον «τζενεράλ»…

Το «συμβούλιο» φαίνεται ότι ζήτησε απ’ τον Saied να δράσει σαν μεσολαβητής στη λιβύη…)

Οι Άλλοι;

Πέμπτη 26 Δεκέμβρη. Με την ιδιότητά του σαν διεθνώς αναγνωρισμένη πολιτική βιτρίνα στην Tripoli ο Sarraj έχει ολόκληρη την πολιτική (μήπως και την ποινική;) για τα όσα υποφέρουν οι μετανάστες στα κάτεργα της επικράτειάς του.

Οι συμφωνίες του με την Ρώμη (ανανεώθηκαν στις αρχές του περασμένου Δεκέμβρη) και η χρηματοδότηση απ’ την ε.ε. προβλέπουν την «ενίσχυση και εκπαίδευση» της ακτοφυλακής (του Sarraj) για να αποτρέπει τους πρόσφυγες / μετανάστες να δραπετεύουν προς την μεριά της ιταλίας. Το αποτέλεσμα είναι ότι χιλιάδες αφρικανοί κρατούνται αιχμάλωτοι σε διάφορα «στρατόπεδα προσφύγων» / κάτεργα, στην επικράτεια πάντα της «διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης» της Tripoli, φυλασσόμενοι από συμμορίες κάθε είδους, που τους βασανίζουν με κάθε τρόπο προκειμένου να αποσπάσουν «λύτρα» απ’ τους συγγενείς τους. Επιπλέον πολλούς τους αναγκάζουν να δουλεύουν σαν δούλοι, ίσα ίσα για ένα πιάτο φαΐ.

Το τι συμβαίνει στην επικράτεια του Sarraj είναι καταγραμμένο με τον πιο επίσημο τρόπο, απ’ τις υπηρεσίες του οηε. (Το τι συμβαίνει στην επικράτεια του «τζενεράλ» είναι άγνωστο. Ωστόσο οι ακτές που ελέγχει είναι αισθητά πιο μακριά απ’ την ιταλία σε σχέση με τις ακτές που ελέγχει ο Sarraj, οπότε είναι αρκετά πιθανό ότι οι πρόσφυγες / μετανάστες δεν πηγαίνουν προς τα εκεί. Είναι γνωστό ωστόσο ότι ο στρατός του Haftar έχει βομβαρδίσει τέτοια στρατόπεδα αιχμαλώτων / μεταναστών…)

Ένα απ’ τα βασικά στοιχεία της υποστηρίξης της Ρώμης προς τον Sarraj είναι αυτό το έγκλημα… Από το 2017 που πρωτοϋπογράφτηκε η συμφωνία αντιμεταναστευτικής «αλληλο-υποστήριξης» υπολογίζεται ότι σχεδόν 40.000 άνθρωποι έχουν δεθεί απ’ την λιβυκή ακτοφυλακή· και τουλάχιστον οι μισοί βρίσκονται φυλακισμένοι στα κολαστήρια της «αναγνωρισμένης», πολλά απ’ τα οποία είναι άγνωστο που βρίσκονται…

Η εθνική καταπάτηση 1

Τετάρτη 25 Δεκέμβρη. Με ένα αναλυτικό 28σέλιδο κείμενο, γεμάτο χάρτες, διαγράμματα και διάφορα διεθνή παραδείγματα (: αποφάσεις του διεθνούς δικαστηρίου…), το τουρκικό υπ.εξ. έδωσε χτες αναλυτικές εξηγήσεις για το πως υπολογίζει την τουρκική αοζ στην ανατολική Μεσόγειο. Πριν προλάβει να διαφωνήσει ή να συμφωνήσει κανείς με τις εξηγήσεις (και τις αιτιάσεις) της Άγκυρας αξίζει να τονιστεί αυτό: ενώ τόσο η Αθήνα όσο και η Λευκωσία (μας) έχουν «μπουκώσει» κυριολεκτικά, επί χρόνια, με τους επικούς χάρτες των αοζ και των οικοπέδων τους στην περιοχή, δεν τόλμησαν ποτέ να κοινοποιήσουν το πως έκαναν αυτούς τους υπολογισμούς. “Εθνικό μυστικό” προφανώς… Κοιτώντας όμως τους χάρτες της Άγκυρας (σε αναδημοσίευση στο site του ελληνοκυπριακού «πολίτη») που αποκαλύπτουν αυτό το “εθνικό μυστικό” καταλαβαίνει κανείς όχι μόνο γιατί ο ελληνικός ιμπεριαλισμός και το νοτιοκυπριακό τσιράκι του δεν δίνουν λογαριασμό και εξηγήσεις ούτε καν στους υπηκόους τους, αλλά και το γιατί όλες οι σπαραξικάρδιες επικλήσεις στο «διεθνές δίκαιο» είναι, απλά, ένα κερασάκι στην τούρτα του εθνικιστικού ψέμματος.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της αοζ νότια της Κρήτης, όπως αυθαίρετα και μονομερώς απέναντι στη λιβύη προσδιορίστηκε απ’ την Αθήνα… Χαρακτηριστικό είναι και το γιατί ο ελληνικός ιμπεριαλισμός έχει τελικά λυσσάξει με την τουρκολιβυκή συμφωνία: επειδή πιάστηκε στα πράσα να κλέβει!!!

Οι επόμενοι τουρκικοί χάρτες δείχνουν και εξηγούν πως έκοψε και έραψε η Αθήνα «οικόπεδα» (για έρευνες) νότια της Κρήτης, προσδιορίζοντας αυθαίρετα, και χωρίς καμμία συμφωνία με καμμία «εξουσία» στη λιβύη, είτε τον «τζενεράλ» είτε την αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Tripoli, τα όρια των δύο αοζ. Το ελληνικό κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο και οι πολιτικοί του εκπρόσωποι ακολούθησαν την αρχή της «μέσης γραμμής» (η μέση της απόστασης ανάμεσα σε απέναντι ακτές) που ισχύει μεν γενικά στο διεθνές δίκαιο για την θάλασσα, όχι όμως απόλυτα και όχι χωρίς εξαιρέσεις και προσαρμογές. Και πάντως δεν μπορεί να θεωρηθεί οριστική αν δεν έχει υπάρξει συμφωνία ανάμεσα στις όποιες απέναντι πλευρές / κράτη. Ή δικαστική απόφαση…

Μάλιστα, επειδή το ελλαδιστάν είναι πολύ καπάτσο, σαν αφετηρία της μέτρησής του στα νοτιοδυτικά της Κρήτης για να βρεί την “μέση” με τις λιβυκές ακτές δεν πήρε τις ακτές των νομών Χανίων και Ρεθύμνου – αλλά …. την Γαύδο!

Η εθνική καταπάτηση 2

Τετάρτη 25 Δεκέμβρη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο μεγαλόκαρδος ελληνικός ιμπεριαλισμός «άφησε» στα ανατολικά της λιβυκής επικράτειας μια αοζ 62.523 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η Άγκυρα απ’ την μεριά της έκανε άλλον υπολογισμό. Όχι με βάση την «μέση γραμμή», αλλά μια άλλη αρχή, επίσης ισχυρή στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας, την αρχή της «αναλογικότητας». Αυτή η αρχή εφαρμόζεται συχνά όταν αντιμέτωπες δεν είναι ακτές από στεριές αλλά ακτή στεριάς με ακτή νησιού.

Με βάση αυτόν τον υπολογισμό η μεν ελληνική αοζ νότια της Κρήτης μειώθηκε αισθητά, αυξήθηκε όμως ανάλογα η αοζ της λιβυκής επικράτειας. Πήγε στα 101.606 τετ. χιλ.

Είναι προφανές ότι ενώ η αρχή της «μέσης γραμμής» θέλει απλά έναν χάρτη, η αρχή της «αναλογικότητας» (μεταξύ αντιτιθέμενων ως προς τα συμφέροντά τους κρατών / αφεντικών) συγκεκριμενοποιείται συνήθως από κάποιον δικαστή. Συνεπώς θα μπορούσαν και οι τουρκικοί υπολογισμοί (που ενέκρινε και η κυβέρνηση Sarraj) να αποδειχθούν λανθασμένοι: στην ουσία τα σύνορα της ελληνικής αοζ με την λιβυκή θα προσδιοριστούν οριστικά μόνο απ’ την προσφυγή των δύο κρατών στην Χάγη. Ο καθορισμός θα γίνει πράγματι με βάση την αρχή της «αναλογικότητας», και ίσως (ίσως λέμε…) να κατεβάσει το ελληνολιβυκό σύνορο λίγο νοτιότερα.

Αλλά τα ντόπια αφεντικά την είδαν αλλιώς. Αντί να απευθυνθούν στην αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Tripoli και να προσφύγουν μαζί της στη Χάγη για να ξεμπερδεύουν μια και καλή, αυτοί οι ορκισμένοι στη «διεθνή νομιμότητα» θεώρησαν ότι μπορούν να επωφεληθούν απ’ τον εμφύλιο στη λιβύη, και – στη ζούλα – να καταπατήσουν την λιβυκή αοζ, να την κόψουν σε οικόπεδα, να δώσουν «άδειες για έρευνες» από ‘δω και απο ‘κει, και μετά να φωνάζουν «Μα είναι δικό μας! Μα είναι δικό μας!!»

Πρέπει να το τονίσουμε. Τώρα το ρημαδογκουβέρνο «αναγνωρίζει» τον «τζενεράλ» και απελαύνει τον πρεσβευτή του Sarraj. Όμως πριν 4 μήνες δεν αναγνώριζε κανέναν!

Γι’ αυτό έχουν «φορτώσει» τώρα οι πατριώτες, που το κόλπο τους αποκαλύφθηκε πανηγυρικά… Αν, όμως οι ντόπιες πολιτικές βιτρίνες νομίζουν ότι γλύφοντας τον «τσενεράλ» Haftar θα τους κάνει ποτέ δώρο 40.000 τετραγωγικά χιλιόμετρα βυθού, τότε δεν είναι απλά ηλίθιοι. Είναι πολύ περισσότερα.

Πέφτει η νύχτα στο Παλέρμο 1…

Τρίτη 24 Δεκέμβρη. Θα σας (μας) φλομώσουν στα εθνικά ψέμματα και παραμύθια. Μάλιστα, όσο περισσότερα ξέρει κανείς σε σχέση με τον ενδικαπιταλιστικό ανταγωνισμό στο λιβυκό πεδίο μάχης, τόσο πιο ξετσίπωτα είναι αυτά τα ελληνικά εθνικά ψέμματα και παραμύθια. Όμως αυτό είναι η δημαγωγία: χαϊδεύει τα αυτιά των υποτελών, τους στραβώνει εντελώς, τους ετοιμάζει να πορευτούν σαν τους στραβούς στον Άδη· στον Άδη που θα τους διαλέξουν τα αφεντικά τους.

Πριν σχολιάσουμε κριτικά το βρυκολάκιασμα του θρυλικού east med, οφείλουμε να πούμε μερικά βασικά πράγματα για έναν απ’ τους βασικούς παράγοντες / δρώντες στο λιβυκό πεδίο μάχης: την Ρώμη.

Στις 12 και 13 του περασμένου Δεκέμβρη (2018) η τότε ιταλική κυβέρνηση (με Salvini υπ.εσ.) συγκάλεσε στο Palermo μια διεθνή συνδιάσκεψη για το μέλλον της λιβύης. Μια προσπάθεια, υπό την αιγίδα του οηε, να ξεκινήσει μια κάποια διαπραγμάτευση μεταξύ της αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Tripoli (Sarraj) και του «τσενεράλ» Haftar. Η ιταλική πρωτοβουλία ήταν απάντηση στην κίνηση του βασιλιά γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron, που τον Μάη του 2018 είχε κάνει (και προσπαθήσει) το ίδιο – χωρίς να καλέσει την Ρώμη.

Η μέσω proxies αναμέτρηση του Παρισιού και της Ρώμης στο λιβυκό πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου πάει χρόνια πίσω· πολύ πριν οι ελληνάρες και οι δημαγωγοί τους ξυπνήσουν αγκαλιά με τον «τζενεράλ». Η κυβέρνηση του Sarraj ελέγχει την «εθνική εταιρεία πετρελαίων της λιβύης» (NOC) στην οποία η ιταλική Eni έχει συμμετοχή εδώ και μισό αιώνα τουλάχιστον. Απ’ την μεριά της η γαλλική Total «τρέφεται» απ’ τα πετρελαιοπήγαδα που ελέγχει ο Haftar, έστω κι αν αυτό ονομάζεται «λαθρεμπόριο».

Ωστόσο η σύγκρουση Παρισιού – Ρώμης στο λιβυκό πεδίο μάχης αφορά πολύ περισσότερα απ’ τους πλούσιους λιβυκούς υδρογονάνθρακες. Για να πούμε πιο σωστά: για την Ρώμη τα λιβυκά κοιτάσματα πετρελαίου (και τα αλγερινά φυσικού αερίου) είναι ζήτημα «εθνικής ενεργειακής ασφάλειας». Για το Παρίσι απ’ την άλλη, η λιβυκή επικράτεια είναι η προέκταση του πεδίου μάχης του Sahel, στην υποσαχάρια αφρική, με κέντρο το μάλι, αλλά και τον νίγηρα, την μαυριτανία, την μπουρκίνα φάσο και το τσαντ (πρώην γαλλικές αποικίες…) όπου ο γαλλικός στρατός κάνει τον δικό του ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Για τον έλεγχο όχι μόνο πετρελαίων αλλά, επιπλέον, μεγάλων κοιτασμάτων ουρανίου. Το Παρίσι δικαιολογεί τον εξοπλισμό του Haftar σαν μέρος του «αντιτρομοκρατικού πολέμου κατά των ισλαμιστών ενόπλων» του Sahel. Σ’ αυτούς τους «τρομοκράτες» περιλαμβάνεται και το απελευθερωτικό ένοπλο των Tuareg, τους οποίους το Παρίσι προσπαθεί να ρυμουλκήσει στη μεριά του.

Με την διεθνή συνδιάσκεψη του Palermo η Ρώμη υπολόγιζε να υπερφαλαγγίσει την αντίστοιχη του Παρισιού. Τριανταέξι κράτη είχαν προσκληθεί, που έστειλαν διάφορες υψηλόβαθμες αντιπροσωπείες, αν και όχι πάντα ό,τι πιο κορυφαίο διέθεταν. Συμμετείχαν, επίσης, ο «τζενεράλ» και ο Sarraj αυτοπροσώπως.

H συνδιάσκεψη του Palermo δεν πέτυχε κάτι ιδιαίτερο – αυτό ήταν προβλέψιμο. Προβλέψιμη ήταν και η αποτυχία της συνδιάσκεψης στο Παρίσι που είχε προηγηθεί κάτι μήνες, που μπορεί να θεωρηθεί ακόμα πιο παταγώδης: ο ναρκισσισμός του βασιλιά Macron είχε οδηγήσει σε μια δήθεν συμφωνία για «αξιόπιστες και ειρηνικές» εκλογές στη λιβύη στις 10 Δεκέμβρη (του 2018)· μια συμφωνία που στο Παρίσι δεν υπέγραψε κανένας απ’ τους λίβυους συμμετέχοντες.

Όσο τις είδατε εσείς τις εκλογές αυτές, άλλο τόσο τις είδαν και οι λίβυοι…

Πέφτει η νύχτα στο Παλέρμο 2…

Τρίτη 24 Δεκέμβρη. Τόσο στη συνδιάσκεψη του Παρισιού όσο και σ’ εκείνη της Ρώμης ήταν καλεσμένος και ο «αιώνιος εχθρός». Η Άγκυρα. Γιατί; Επειδή ήταν γνωστό (και όχι αμαρτωλό… ) ότι εκτός απ’ την Ρώμη, το Λονδίνο, την Ουάσιγκτον (διακριτικά) και τον ΟΗΕ, την κυβέρνηση Sarraj υποστηρίζε (πρακτικά…) και το τουρκικό καθεστώς.

Στο Palermo οι ιταλικές πολιτικές βιτρίνες βλέποντας ότι η «ανοικτή» διάσκεψη δεν έχει αποτελέσματα (την πρώτη μέρα, στις 12 Δεκέμβρη), κάλεσαν στην επόμενη, στις 13, μια «κλειστή συνάντηση» – με τον «τζενεράλ» και τον Sarraj, αλλά και τους «κοντινούς». Μεταξύ αυτών και τον Cavusoglu. Αλλά ο Haftar έβαλε βέτο για την τουρκική συμμετοχή, οπότε η Ρώμη ζήτησε ευγενικά απ’ τον Cavusoglu να μην επιμείνει. Η τουρκική αντιπροσωπεία έφυγε αυθημερόν – θυμωμένη. Συγκρατείστε την ημερομηνία: στις 13 Δεκέμβρη του 2018… Πριν ένα χρόνο και βάλε.

Δεν προκύπτει, σίγουρα όχι ως εκείνη την χρονική στιγμή, ότι Άγκυρα και Ρώμη βρίσκονταν σε κάποια αντιπαλότητα στο λιβυκό πεδίο μάχης. Στην πραγματικότητα μάλιστα η Άγκυρα βοηθούσε τον Sarraj εκεί που η Ρώμη δεν μπορούσε (χωρίς να προκαλέσει εσωτερικές αντιδράσεις): με όπλα, ενδεχομένως και με «συμβούλους» (ή και ενόπλους…). Το κράτος που δεν γούσταρε με τίποτα την τουρκική εμπλοκή στο λιβυκό πεδίο μάχης ήταν οπωσδήποτε το αιγυπτιακό· και ο Haftar έδρασε εν προκειμένω σαν αυτό που είναι, δηλαδή proxie και της αιγυπτιακής χούντας (πέρα από της γαλλικής δημοκρατίας…). Η αιγυπτιακή χούντα φοβάται το τουρκικό AKP και την επιρροή που έχει στην μουσουλμανική αδελφότητα, τόσο στην αίγυπτο όσο και στη λιβύη. Στην δεύτερη η μουσουλμανική αδελφότητα πολεμάει στο πλευρό του Sarraj…

Παρά την (αναμενόμενη…) αποτυχία της συνδιάσκεψης του Palermo, η Ρώμη θεώρησε ότι ξαναμπήκε στην πρώτη γραμμή των «διπλωματικών» κινήσεων (και όχι μόνο) στο λιβυκό πεδίο μάχης, κόβοντας κάπως την φόρα (και το μονοπώλιο) του βασιλιά Macron.

Και ύστερα, την άνοιξη του 2019, ο «τζενεράλ», παρά τους όρκους του «υπέρ των τίμιων εκλογών» στο Palermo, ξεκίνησε μια εκστρατεία για να καταλάβει την Tripoli – μπας και γίνει το απόλυτο αφεντικό, για λογαριασμό δικό του και όσων των υποστηρίζουν. Ο στρατός του έφτασε ως τα περίχωρα της πρωτεύουσας· κι εκεί κόλλησε. Και παραμένει κολλημένος από τότε… Δεν μπορούμε να ξέρουμε σε ποιο βαθμό η τουρκική βοήθεια συνέβαλε στην αναχαίτιση του «τζενεράλ» απ’ τον Sarraj. Είναι βάσιμο ωστόσο ότι ήταν σημαντικός, εφόσον η Άγκυρα μπορούσε να προσφέρει (και προσέφερε) πρακτική στρατιωτική βοήθεια στην Tripoli.

Οπωσδήποτε ο τουρκικός ιμπεριαλισμός δεν δρα στο λιβυκό πεδίο μάχης σαν εργολάβος του ιταλικού· ούτε το ανάποδο συμβαίνει. Καθε κράτος έχει τους δικούς του λογαριασμούς. Ωστόσο η ασταμάτητη μηχανή θεωρεί α) ότι τα τουρκικά και τα ιταλικά συμφέροντα εκεί είναι συμβατά μεταξύ τους, πιθανόν συμπληρωματικά, και πάντως όχι αντίπαλα, και β) παρά τα αντίθετα φαινόμενα, ο πραγματικός “στρατηγικός σύμμαχος” της Άγκυρας στο λιβυκό πεδίο μάχης είναι ο ίδιος μ’ εκείνον στο συριακό. Η Μόσχα. Κι ας υποστηρίζει αυτή η τελευταία τον Haftar.

Την έχουμε εξηγήσει την τακτική της συμμαχίας δια της φαινομενικής αντιπαλότητας…

(φωτογραφία πάνω: «Ιταλο-λιβυκό οικονομικό φόρουμ» στην Tripoli, στις αρχές Μάη του 2018, λίγο πριν την “συνδιάσκεψη ειρήνης” στο Παρίσι…. Κατά το ρημαδογκουβέρνο “όλα τα λεφτά” είναι στον «τζενεράλ»…

φωτογραφίες κάτω, εδώ και στο πιο πάνω σχόλιο: Όπως και στο Παρίσι έτσι και στο Palermo οι εχθροί Sarraj και Haftar δεν χάνουν την ευκαιρία για «φιλικές φωτογραφήσεις». Στην ιταλική περίπτωση με τον τότε πρωθ. Giuseppe Conte.

Πόσο εχθροί είναι πια; Είναι μια μεγάλη συζήτηση για τις αντιπαραθέσεις εξουσίας όπου δίνεται η ευκαιρία για τέτοιες. Είναι γεγονός πάντως ότι οι πρώην οπαδοί του Καντάφι – καθόλου αμελητέοι αριθμητικά και κοινωνικά – υποστηρίζουν …. και τους δύο….)

Ένας γύπας στις λιβυκές ακτές

Δευτέρα 23 Δεκέμβρη. Τον «έχουμε»: ο ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας άπλωσε τα φτερά του και πέταξε ως την Βεγγάζη, όπως προτείναμε ανοικτά – επειδή ψοφάει για πόλεμο (μέσω τρίτων κατά προτίμηση). Συναντήθηκε αυτοπροσώπως με τον «στρατάρχη Haftar»… Συνεπώς; Τί;

Το ελλαδιστάν ψάχνει να βρει τον τρόπο να κλείσει μια καρέκλα στην αναμενόμενη «συνάντηση του Βερολίνου», για το «μέλλον της λιβύης» – με το επιχείρημα ότι έχει «νόμιμα συμφέροντα γι’αυτό το μέλλον»…. Τρέχει ένας κάποιος ιδρώτας στην φάτσα του γύπα ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλα: το ελλαδιστάν προσπαθεί να σκάσει στη σκηνή όχι απλά τελευταίο αλλά «μετα-τελευταίο»· και σίγουρα καταϊδρωμένο. Για όσα κράτη ασχολούνται (ή παρασταίνουν ότι ασχολούνται) με το «λιβυκό πρόβλημα» το ελλαδιστάν δεν ήταν αυτό που τους έλειπε. Επιπλέον, επειδή έτσι τα φέρνει η γεωπολιτική μοίρα, το ρημαδογκουβέρνο ψάχνει καρέκλα δίπλα στη Μόσχα, την οποίο ωστόσο έχει διακριτικά (;) χεσμένη – μπορούμε να υποθέσουμε το γιατί.

Μέρα μπαίνει – μέρα βγαίνει οι σπασμωδικές κινήσεις των εκπροσώπων του ελληνικού ιμπεριαλισμού μπορεί να μην δείχνουν τις συνέπειές τους… Αλλά μας τραβάνε απ’ το μανίκι πιο βαθιά σε κάτι που ελάχιστα μπορούν να ελέγξουν στο πως (και πότε) θα εξελιχθεί. Και, φυσικά, θα υπάρξουν αργά ή γρήγορα συνέπειες, που δεν θα μπορούν να διαχειριστούν.

Θα μας τις πετάξουν εθνικιστικότατα στα μούτρα – αυτό είναι σίγουρο ότι ξέρουν να το κάνουν….

(φωτογραφία πάνω: Επιτέλους, η συνάντηση των γιγάντων! Ο «τζενεράλ» – ο Haftar ντε! δεν τον μάθατε ακόμα; – με την σιδερωμένη του στολή, κάτω από ένα μονοκέφαλο κοτόπουλο – που, δεν μπορεί, κάτι θα σημαίνει….

κάτω: Ο πουχαθηκεςρεμαριονέτα Guaido μιλάει στο τηλέφωνο… Πίσω του δεν έχει κοτόπουλα αλλά χριστούς και παναγίες… Με ποιον νομίζετε ότι μιλάει; Η ασταμάτητη μηχανή ισχυρίζεται ότι τα λέει με τον «τζενεράλ» και του εξηγεί πόσο σημαντικό πράγμα στη ζωή των ανθρώπων είναι να τους αναγνωρίζει το ελληνικό ρημαδογκουβέρνο….

Τί; Δεν είναι;)

«Ενεργειακός» πόλεμος 2

Δευτέρα 23 Δεκέμβρη. Ας επανέλθουμε στη σκιά του γύπα υπ.εξ. Δεν είναι τόσο «διαχωρισμένο» ζήτημα σε σχέση μ’ αυτές τις εξελίξεις που θα οξυνθούν (αυτό είναι βέβαιο) το 2020 το πως ο ελληνικός ιμπεριαλισμός προσπαθεί να «πλασσαριστεί στη Μεσόγειο – σε σχέση με «ενεργειακές ροές». Φυσικά είναι σκέτη κωμωδία το γεγονός ότι το ελλαδιστάν ΔΕΝ έχει να πουλήσει (σε οποιοδήποτε νόμισμα) οτιδήποτε σε gaz ή σε oil. Έχει βέβαια ελαιόλαδο, αλλά αυτό δεν πιάνεται… Εμπλέκεται όμως στους καυγάδες πουλώντας «αντιτουρκισμό» (και διακριτικά: «αντιρωσισμό») στο βαθμό που αυτές οι «αναθεωρητικές δυνάμεις» απειλούν ή αμφισβητούν ή μπορεί να αμφισβητήσουν μελλοντικά, μεταξύ άλλων, μέσω εμπορίου ενεργειακών πρώτων υλών, τη νομισματική «υγεία» του μεγάλου συμμάχου…

Και πάλι: ένα κράτος – μέλος της ευρωζώνης κάνει πλάτες στην Ουάσιγκτον και στο δολάριο; Δεν είναι αντιφατικό; Μα τι νομίζετε ότι προσπαθούσε να κάνει αυτό το «κράτος μέλος της ευρωζώνης» πριν λίγα χρόνια, υπό τους φαιορόζ, όταν το υπερόπλο Γιάνης ο Αδέσποτος απειλούσε να διαλύσει αυτήν την ευρωζώνη; Σε ποιο ταμπλώ του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού νομίζετε ότι έπαιζαν οι τότε πολιτικές βιτρίνες;

Αν σε σχέση με το συριακό πεδίο μάχης η ελληνική συμμετοχή ήταν έμμεση (: οι αμερικανικές βάσεις, με πρώτη εκείνη της Σούδας, και το εμπόριο / λαθρεμπόριο «αναλώσιμων»…), στο λιβυκό πεδίο μάχης το ελλαδιστάν κάνει πιο άμεσα βήματα συμμετοχής. Αυτά που φαίνονται είναι «διπλωματικά» – δεν παύουν ωστόσο να εγγράφονται στα ταμπλώ του εντατικοποιούμενου 4ο παγκόσμιου πολέμου.