Η (ανατολική) Μεσόγειος είναι τρέλα 2!

Πέμπτη 19 Δεκέμβρη. Τι επιδιώκει λοιπόν η Άγκυρα κάνοντας τέτοιες «ανήθικες προτάσεις» με γκαζοσωληνοτρέλες στο ρατσιστικό, απαρχτάιντ Τελ Αβίβ, το οποίο όμως έχει συμφέρον απ’ αυτές τις τουρκικές «ιδέες»;

Το πρώτο και ολοφάνερο είναι ότι καταθέτοντας τον χάρτη με την αοζ της στην ανατολική Μεσόγειο (άσχετα με το αν η Ρόδος και η Κάρπαθος έχουν αοζ 6 μίλια ή 16…) «έκοψε» οριστικά την παρανοϊκή ιδέα ενός αγωγού (του east med) που θα πήγαινε πάτο-πάτο απ’ την μυθική νοτιοκυπριακή αοζ κατευθείαν στην ακόμα μυθικότερη ελληνική, που (κατά τα όνειρα της κάθε θείας Λίτσας) «ακούμπαγε» κυπριακή αοζ…. Κάνοντας την (ανεπίσημη) πρόταση για αλλαγή πορείας των αγωγών στο Τελ Αβίβ, από ανατολή-δύση σε νότος-βορράς, η Άγκυρα θέλει να επιβεβαιωθεί και απ’ το ισραηλινό κράτος η σοβαρότητα των τουρκικών χαρτών. Κι αυτό είναι εύκολα και εύλογα αναμενόμενο: όσο και να χτυπιέται το ελλαδιστάν, ένα πράγμα δεν μπορεί να κάνει, κι ούτε καν δηλώνει ότι το επιδιώκει στα σοβαρά: να αλλάξει την θέση των αοζ-συνόρων μεταξύ τουρκίας και αιγύπτου. Το ενιαίο αοζ δόγμα Έβρος – Λευκωσία έχει πεθάνει λοιπόν, και μόνο το πτώμα του ακουμπάει στο πάτο της ανατολικής Μεσογέιου· το Τελ Αβίβ δεν θα είχε κανένα πρόβλημα να το αναγνωρίσει.

Το δεύτερο, και λιγότερο φανερό άμεσα αλλά δεδομένο, είναι ότι η Ουάσιγκτον θα «ευλογούσε» ένα τέτοιο deal μεταξύ Άγκυρας και Τελ Αβίβ!! Γιατί μπορεί μεν ο Πομπηίας, σαν plus one, να μουρμούριζε διάφορα για τον east med, αλλά δεν είναι τόσο ηλίθιος. Κι αν είναι, υπάρχουν οι ceo των αμερικανικών ενεργειακών επιχειρήσεων να του εξηγήσουν πόσο πολύ συμφέρει το εμπόριο του ισραηλινού φυσικού αερίου μέσω τουρκικής επικράτειας.

Φυσικά οι αμερικανικές «ευλογίες» δεν συνεπάγονται και πραγματοποίηση! Πολύ περισσότερο που εκκρεμεί το σχέδιο μεταφοράς στην ευρώπη (πάλι μέσω τουρκικής επικράτειας – και πριν ιρακινής και συριακής…) του ιρανικού και του καταριανού φυσικού αερίου (τεράστιες ποσότητες), με την «ευλογία» της gazprom! Ωστόσο, κλείνοντας το μάτι το τουρκικό καθεστώς στην προοπτική συνεργασίας με το Τελ Αβίβ, αφενός βραχυκυκλώνει ακόμα περισσότερο τις φαντασιώσεις του ελληνικού ιμπεριαλισμού· αφετέρου «δείχνει» ότι θα πρέπει να «ασκηθούν πιέσεις» στη Λευκωσία, να εγκαταλείψει τους παραδοσιακούς μεγαλοϊδεατισμούς της, και να συμβιβαστεί με την βόρεια κύπρο….

Καλού κακού η gazprom έχει επίσης τις δικές της (καθόλου ανεπεξέργαστες…) ιδέες για την πώληση των ισραηλινών περισσευμάτων σε γκάζι…

‘Ενα μέρος του κόσμου που είναι κινούμενη άμμος

Πέμπτη 19 Δεκέμβρη. Κανείς δεν θα έπρεπε να βγάλει βιαστικά συμπεράσματα. Εκτός από αυτό το ένα: ο «αρμός» της σύγκρουσης μεταξύ αντίπαλων ιμπεριαλισμών Α κλάσης (και η μέση Ανατολή / ανατολική Μεσόγειος / βαλκάνια είναι τέτοιος) είναι συχνά ρευστός. Είτε λόγω αβεβαιοτήτων, είτε λόγω τακτικών. Αυτό γίνεται για όσο καιρό ο παγκόσμιος ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός δεν έχει φτάσει στην κορύφωση της όξυνσής του – οπότε «κάθε κατεργάρης πάει στον πάγκο του». Έχει ξανασυμβεί στην καπιταλιστική ιστορία· δεν είναι καθόλου πρωτότυπη η τέτοιου είδους ρευστότητα…

Τα αφεντικά του ελληνικού ιμπεριαλισμού (πρώτα και καλύτερα τα νο 1, οι εφοπλιστές) κυνήγησαν και έπιασαν (όσο έπιασαν) μια «θέση» αγκαλιά με τον αμερικανικό, όντας αν όχι τα ίδια τα συγκεκριμένα αφεντικά σίγουρα η επικράτεια και η κατάσταση του ελλαδιστάν σε θέση αδυναμίας. Και βαριάς γεωπολιτικής / γεωοικονομικής υποτίμησης. Όλα τα κόλπα και όλοι οι εκβιασμοί “γεωπολιτικής αξίας” που δοκίμασαν οι φαιορόζ στο πρώτο ηρωϊκό εξάμηνό τους, το 2015, έπεσαν στο κενό. Τι Μόσχες, τι brics, τι Πεκίνα… Κανείς δεν ενδιαφερόταν πια να “αγοράσει ελλάδα”…

Θα έλεγε κανείς: εξαιτίας αυτής ακριβώς της θέσης αδυναμίας, που την ανάδειξε και την επέτεινε η 10χρονη (κι ακόμα βλέπουμε…) «διαχείριση της κρίσης / αναδιάρθρωσης» α λα ελληνικά, το ελληνικό κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο βιάστηκε να πιάσει «θέση στο αμερικανικό παγκάρι». Τριμερής από δω και απο κεί, με κάθε κάθαρμα που έμοιαζε να έχει παρόμοια συμφέροντα· παρακάλια και ξαναπαρακάλια στην Ουάσιγκτον (ποιός μπορεί να ξεχάσει εκείνον το κτηνώδη όγκο πατριωτισμού, τον ψεκασμένο φαιορόζ υπ.αμ., που τον ένα μήνα έδινε στην Ουάσιγκτον πετρέλαια – του – Αιγαίου και τον άλλο μήνα έδινε βάσεις παντού; Και ποιός μπορεί να ξεχάσει τον άλλο, τον ογκόλιθο υπ.αμ. Κοτζιά, που έτρεχε με τους χάρτες παραμάσχαλα κάθε τρεις και λίγο στην Ουάσιγκτον, μόλις το ψόφιο κουνάβι ανέλαβε το χέσιμο στις τουαλέτες του άσπρου σπιτιού;)… Έχασε έτσι ο ελληνικός ιμπεριαλισμός την «ευκινησία» που απαιτεί η ρευστότητα του να βρίσκεσαι στον αρμό… Στο ρήγμα… (Μπορεί να μην την έχασε για πάντα. Σίγουρα ως τώρα…)

Το τουρκικό καθεστώς, αντίθετα, όχι μόνο δεν έχασε την γεωπολιτική «ευκινησία» του, αλλά την αναβάθμισε σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορεί ακόμα και να κάνει προτάσεις, έστω διερευνητικές … πού; Στο Τελ Αβίβ!!! Oh mon Dieu!

Γράφαμε πριν λίγες ημέρες ότι την συμφωνία με την Tripoli η Άγκυρα την χρειαζόταν όχι μόνο για να αποκτήσει μια επίσημη σχέση με τη λιβύη (οικονομική και στρατιωτική)· αλλά κυρίως για να πρωθηθεί στο κέντρο της σκακιέρας αυτής της «ρευστής» περιοχής που λέγεται Μεσόγειος. Ενόσω το ελλαδιστάν και ο ιμπεριαλισμός του αναγορεύουν τον «στρατάρχη Haftar» σε, περίπου, συγγενή του … Κολοκοτρώνη (τόσο γελοίο όσο το ότι ο Γιάνης θα διέλυε την ευρωζώνη…) ο τουρκικός ιμπεριαλισμός συμπεριφέρεται σαν 5D: κοιτάει ταυτόχρονα στη Μεσόγειο, στα βαλκάνια, στο Ινδοκούς, στην ινδονησία, στην αραβική χερσόνησο – δηλαδή στο ευρασιατικό project (Πεκίνο – Μόσχα) συνολικά. Είναι γι’ αυτό που άλλοι ιμπεριαλισμοί τον παίρνουν στα σοβαρά…

Σαν εργάτρια η ασταμάτητη μηχανή αντιλαμβάνεται τι «θα έπρεπε να γίνει» – αλλά δυστυχώς «δεν»: ευκαιρίας δοθείσης όλοι οι έλληνες πατριώτες (που δεν είναι λίγοι) να πάνε στη Βεγγάζη, υπό τις διαταγές του «στρατάρχη»… Και να κατοικηθεί η εδώ επικράτεια από μετανάστες και πρόσφυγες όλου του κόσμου… Μια χαρά θα ήταν…

Κατά τα υπόλοιπα ισχύει πάντα: ο κόσμος δεν θα ησυχάσει μέχρις ότου… (όσοι δεν ξέρετε την συνέχεια φροντίστε να την μάθετε!)

(Καταλαβαίνουμε ότι η διακρατική, ενδοκαπιταλιστική ρευστότητα προκαλεί ναυτία και πονοκεφάλους… Θα ήταν ευκολότερο αν όλα ήταν σταθερά και ακλόνητα – μια παλιά φενάκη των “απλών ανθρώπων” που καταλήγει σε συνεχιζόμενους μαζικούς πνιγμούς…)

Ζήτω ο στρατάρχης…

Τετάρτη 18 Δεκέμβρη. Πριν 4 ημέρες (14 Δεκέμβρη, Διάφοροι μάγκες στο ίδιο σαλόνι 2) γράφαμε μεταξύ άλλων:

…Πίσω στο λιβυκό πεδίο μάχης. Η Άγκυρα υποστηρίζει τον Sarraj. Και η Μόσχα τον Haftar. (Μια μικρή παραλλαγή: στη λιβύη είναι η Άγκυρα που υποστηρίζει τη νόμιμη κυβέρνηση· στη συρία είναι η Μόσχα που κάνει το ανάλογο…). Κάνουν αυτές οι “πλάτες” εχθρούς, αντίπαλους, την Άγκυρα και την Μόσχα; Όχι! Και πάλι είναι σύμμαχοι. Ξανά: μέσα απ’ αυτήν την συμμαχική τους σχέση, κινούμενοι από “αντίθετες κατευθύνσεις”, επιδιώκουν να διαμορφώσουν υπέρ τους τα δεδομένα σ’ αυτό το πεδίο μάχης, το λιβυκό. Εναντίον των πραγματικών εχθρών τους!…

Τι επιδιώκουν λοιπόν η Άγκυρα και η Μόσχα από “αντίθετες κατευθύνσεις”; Να ορίσουν έτσι τόσο την όποια σύγκρουση όσο και τις όποιες κατά καιρούς “εκεχειρίες” κλπ, ώστε να κρατήσουν όσο πιο μακριά μπορούν … τους πραγματικούς εχθρούς τους. Την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της – κατ’ αρχήν…

Οι προχθεσινές δηλώσεις του τούρκου υπ.εξ. Cavusoglou (απ’ την Doha) περί συνεργασίας μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας «με σκοπό την ειρήνη στη λιβύη» (πάντα η «ειρήνη»!..) επιβεβαιώνουν την εκτίμηση της ασταμάτητης μηχανής. Το ίδιο και οι ανανενωμένες προσπάθειες της Ρώμης να κάνει το ίδιο («να μεσολαβήσει για την ειρήνη»…) – σίγουρα για να μην μείνει «απ’ έξω» απ’ τις εξελίξεις. (Στην κάτω φωτο ο ιταλός υπ.εξ. Di Maio με τον τρισκατάρατο Sirraj χτες στην Tripoli).

Putin και Erdogan τα ξαναείπαν χτες (τηλεφωνικά) – για την λιβύη. Απ’ την άλλη αεροπλάνα και βαπόρια ξεφορτώνουν όπλα (και πιθανόν στρατό) στη Misrata· παρά την προσπάθεια του «στρατάρχη Haftar» να εμποδίσει την «φιλική απόβαση» υπέρ του Sarraj.

Ξεκαθαρίζει, και το αποτέλεσμα για τον ελληνικό ιμπεριαλισμό θα είναι κλαυσίγελως: οι «ειδικοί» της Αθήνας θεώρησαν την κυβέρνηση του Sarraj σαν τον «ασθενή κρίκο» της κίνησης του τουρκικού καθεστώτος προς την κεντρική Μεσόγειο… Αλλά λογαριάσαν, όπως συνήθως, χωρίς τον ξενοδόχο. Διάφοροι ντόπιοι δημαγωγικοί μηχανισμοί έχουν μετατραπεί σε γραφεία τύπου του «στρατάρχη», αλλά ο ξενοδόχος είναι στη Μόσχα – και είναι αφεντικό του «στρατάρχη»… Ο ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας τρέχει στις πετροχούντες της αραβικής χερσονήσου, πουλώντας στις διψασμένες για εκδίκηση θείες Λίτσες σα «νέες συμμαχίες» τα παλιά νταραβέρια – π.χ. με το Ριάντ… Και ο ρημαδοΚούλης βρίσκεται ξανά ενώπιον του (μισού) κόμματός του που δεν αντέχει την «προδοσία των διαπραγματεύσεων»…

Αν υπάρχει κίνδυνος (και υπάρχει…) βρίσκεται άλλοτε στις πραγματικές δυνατότητες του ελληνικού ιμπεριαλισμού· και τώρα στις φαντασιώσεις του!

Κλακάζ

Τρίτη 17 Δεκέμβρη. Είτε έξω απ’ τα δόντια είτε μέσα απ’ τα δόντια το ελλαδιστάν ζει στη δίνη μιας, κατά κάποιον τρόπο, «εθνικής κατάθλιψης». Οι πιο πονηροί δημαγωγοί το διατυπώνουν ως εξής: μια φορά κι έναν καιρό είχαμε μια κάποια στρατηγική για την τουρκία, που βασιζόταν στο ότι ήθελε να μπει στην ε.ε… Τώρα που δεν θέλει, στρατηγική δεν έχουμε – και πρέπει να βρούμε μία… Άλλοι, κάπως πιο ωμοί (αλλά συμπληρωματικοί στους προηγούμενους) λένε (με δικά μας λόγια): μα καλά, τι μαλακία είναι αυτή να ζητάμε απ’ τον οηε να μην κοινοποιήσει την συμφωνία Άγκυρας – Tripoli, αφού αποκλείεται να το κάνει, οπότε με την γκρίνια μας που θα απορριφθεί δίνουμε πόντους στον Erdogan; Οι πολλοί, σιωπηλά, σκέφτονται: μωρέ σιγά μην πάω να σκοτωθώ για τα ψάρια… Σωστά. Πολύ σωστά!

Θα είχαν κάποιο ενδιαφέρον αυτοί οι εθνικοί νταλκάδες, αν δεν είχε μεσολαβήσει το colpo grosso της «περικύκλωσης της Μεσογείου». Για το οποίο όσες / όσοι διαβάζετε αυτές εδώ τις γραμμές ξέρετε ήδη αρκετά. Όταν, για παράδειγμα, ο ογκόλιθος υπ.εξ. Nick the greek, του φαιορόζ γκουβέρνου, βούλιαζε μεθοδικά και προαποφασισμένα τις πιο πρόσφατες «συνομιλίες για την επίλυση του κυπριακού» στο ελβετικό θέρετρο Κραν Μοντανά τον Ιούλη του 2017, στην Αθήνα υπήρχε τόσο συμπαγής «εθνική ενότητα» ώστε (υπολογίζουμε ότι) οι και καλά «διαφωνούντες» εκείνης της εθνικής εποποιίας θα εκδηλωθούν περίπου το 2030 – εκ του ασφαλούς και του μακρόθεν.

Ήταν ένα βούλιαγμα που θα δικαιωνόταν από δεκάδες τρύπες γκαζιού στη νοτιοκυπριακή αοζ. Δεκάδες τρύπες που θα τις φύλαγαν γαλλικά, ιταλικά και αμερικανικά πολεμικά, των οποίων οι κυβερνήσεις θα πλήρωναν για την χάρη που θα τους έκανε η Αθήνα και η Λευκωσία να τις αφήσει να κινούνται στα «τρίγωνα» πότε με το Τελ Αβίβ και πότε με το Κάιρο. Ήταν ένα βούλιαγμα, επιπλέον, που το ευλόγησε ο Πομπηίας, ο plus one του τριγώνου με το ισραηλινό απαρτχάιντ.

Η ασταμάτητη μηχανή, σαν εργάτρια της εργατικής κριτικής, είχε περιγράψει έγκαιρα τόσο το ελληνικό ιμπεριαλιστικό σχέδιο, όσο και το πως θα αποτύχει: όταν η Άγκυρα αποφασίσει ότι θα επιδείξει την δική της κυριότητα (αοζ) στην ανατολική Μεσόγειο, με όλα τα απαραίτητα. Αυτά τα γράψαμε μήνες πριν από τώρα – σοφία δεν χρειαζόταν. Πρακτικά ήδη απ’ την περασμένη άνοιξη το τότε φαιορόζ γκουβέρνο «το είχε δει το έργο»… Απλά, όπως και το διάδοχο ρημαδογκουβέρνο, ήθελε να ελπίζει ότι η Άγκυρα θα μείνει στις γεωτρυπανικές βόλτες γύρω απ’ την κύπρο, και δεν θα ανοίξει την «βεντάλια».

Ε, την άνοιξε, και μάλιστα μόνο την μισή. Κι έτσι συμβαίνουν αυτές οι ομορφιές: με την «εθνική γραμμή» για αποκλεισμό της τουρκίας απ’ την Μεσόγειο ναυάγιο, και χωρίς καμμία άλλη, το ρημαδογκουβέρνο προσπαθεί να πουλήσει εκδούλευση στον βασιλιά Macron (βασικά…) αγκαλιάζοντας τα genitals του «στρατάρχη Haftar».

Οπότε συμβαίνουν κι αυτά (φωτογραφία επάνω): η αρμόδια επιτροπή του ευρωκοινοβουλίου ζητάει απ’ την διεθνή κοινότητα να καταδικάσει τον Haftar για την επίθεσή του στην Tripoli… (Εντάξει, έσταξε η ουρά του γαϊδάρου – αλλά αν η επιτροπή καταδίκαζε το καταραμένο «μνημόνιο» μεταξύ Άγκυρας και Tripoli, o ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας θα άναβε πυροτεχνήματα στο Σύνταγμα). Επιπλέον, αυτή η ανεγκέφαλη αλεπού, ο Putin, αφού τα είπε με τον Erdogan, έκανε και μια κουβέντα με την Merkel, για την προοπτική μιας «εκεχειρίας» στη Λιβύη… Ξέροντας βέβαια ότι ο Erdogan θα στείλει στρατό (ή, μπορεί, μερικές εκατοντάδες απ’ τους free syrian army, αν του περισσεύουν, που θα μετονομαστούν σε free libyan army…) στον Sarraj…

Να σας πούμε και μια εντελώς “φλου” εκτίμηση; Μεσοπρόθεσμα τον ελληνικό ιμπεριαλισμό και τα ναυαγισμένα σχέδια του για την κατάκτηση της ανατολικής Μεσογείου θα τους κυνηγάει αυτή η έγνοια: μπας και ο σύμμαχος σφαγέας της αιγύπτου, ο Sisi, κρίνει ότι τον συμφέρει να υπογράψει με την εχθρική Άγκυρα την οριοθέτηση της αοζ του – μιας και η τουρκική προσφορά είναι πολύ πιο ορθολογική και πολύ πολύ καλύτερη απ’ την ελληνική. (Θα πρέπει βέβαια να έχει υπάρξει πριν ένα momentum στη λιβύη… Ας το αφήσουμε στη ρωσική διπλωματία το να καθησυχάσει τον χουντοκαραβανά για τους κινδύνους απ’ την μουσουλμανική αδελφότητα…)

Το φαντάζεσθε;

Στη σκιά της λιβύης 1

Δευτέρα 16 Δεκέμβρη. Μπορεί να το έχετε προσέξει, μπορεί και όχι. Ενώ η Αθήνα έχει ζωστεί (μεταφορικά προς το παρόν) τ’ άρματα – τ’ άρματα γκρινιάζοντας για την χαμένη αοζ στα νότια Κρήτη (φαίνεται όμως ότι απέχει πολύ απ’ το να «κάνει μήνυση», να βρει έναν τρόπο δηλαδή να πάει στα δικαστήρια – και η αιτία είναι προφανής… Άλλωστε σε ποιόν να κάνει μήνυση; Στην Άγκυρα που δεν έχει σχέση με την αοζ νότια της Κρήτης ή στην αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Tripoli για την οποία εύχεται «αύριο να ψοφήσει»;)· ενώ, λοιπόν, οι χάρτες με την επιδιωκόμενη τουρκική αοζ στην ανατολική Μεσόγειο έχουν γίνει κοινοτοπία, άκρα του τάφου σιωπή βασιλεύει στους ντόπιους δημαγωγούς για το γεγονός ότι αυτή η τουρκική αοζ τρώει κομμάτια από θρυλικά νοτιοκυπριακά οικοπεδάκια.

Είναι αυτά τα οικόπεδα για τα οποία πριν λίγους μόνο μήνες έπαιζε μεγάλος νταλκάς. Οι παράνομες (τουρκικές) γεωτρήσεις στα βόρεια του οικοπέδου 7 (το οποίο έχει παραχωρηθεί για ερευνητικές τρύπες στην γαλλική total, η οποία με την σειρά της θα μετέτρεπε το γαλλικό αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle σε πλατφόρμα εξορύξεων, για να προστατέψει την ελληνοκυπριακή και ελληνική ερμηνεία περί «διεθνούς δικαίου»…)· αλλά και οι άθλιες τουρκικές αμφισβητήσεις για τα οικόπεδα 4, 5 («αδειοδοτημένο» κι αυτό…) και 6: αυτές δεν ήταν οι αποδείξεις της επιθετικότητας του «σουλτάνου»; Αυτά δεν ήταν τα ντοκουμέντα της βαρβαρότητας απέναντι στην οποία οι πάντες θα έσκιζαν τις πλεξούδες τους;

Ε, τώρα που οι αποδείξεις έγιναν επίσημες και χειροπιαστές, εντελώς απροειδοποίητα και χωρίς έστω ένα «γειά», η ελληνική δημαγωγία έκοψε κάθε κουβέντα για τα δίκαια των κυπρίων αδελφών! (Έκοψε και τις εθνικές βλακείες περί αοζ του Καστελόριζου – αυτό, όπως και να το δει κανείς, είναι πρόοδος).

Θα πει κάποιος: «εδώ καίγεται η γούνα μας με την Ρόδο, την Κάρπαθο και την Κρήτη, με την Λευκωσία θα ασχολούμαστε;». Σωστό. Μια άλλη διατύπωση, πιο πολιτική και πιο κοντά στην πραγματικότητα, θα ήταν: «εδώ κατέρρευσε ολόκληρος ο σχεδιασμός μας για την ανατολική Μεσόγειο, με τις γεωτρήσεις δυτικά της Πάφου θα ασχολούμαστε»; Και πάλι σωστό…

Στη σκιά της λιβύης 2

Δευτέρα 16 Δεκέμβρη. Πότε πότε στα νοτιοκυπριακά media εμφανίζονται κάποιες απόψεις που απαγορεύεται να εμφανιστούν και στα ελληνικά. Για παράδειγμα στον χθεσινό «πολίτη» ο Διονύσης Διονυσίου, κάτω απ’ τον τίτλο «τώρα που τα κάναμε θάλασσα με την αοζ;» έγραφε μεταξύ άλλων:

Τόσο στην Αθήνα όσο και στη Λευκωσία είναι πλέον κατανοητή η ζημιά που έχει γίνει από τη διαχείριση των εθνικών ζητημάτων. Η κριτική τελευταία, κυρίως μετά την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην εξουσία, εστιάζεται στους λεγόμενους «Τρεις Νίκους» δηλαδή τον Νίκο Αναστασιάδη, τον Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Νίκο Κοτζιά. Οι οποίοι, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, έχουν οδηγήσει τις δύο χώρες σε πραγματικά αδιέξοδα στο Κυπριακό και την Ανατολική Μεσόγειο. Οι κατηγορίες ευσταθούν, η κριτική ωστόσο είναι επιλεκτική αφού τα αδιέξοδα είναι διαχρονικά.

Το αφελές δόγμα των «Τριών Νίκων» στηρίχθηκε τα τελευταία χρόνια στο γνωστό και εν πολλοίς εύπεπτο αφήγημα έναντι της Τουρκίας. Αν θέλουμε ωστόσο να είμαστε ειλικρινείς, το περί Τουρκίας αφήγημα είναι διαχρονικό και ξεδιπλώνεται μέσα από ένα συνονθύλευμα πραγματικών ιστορικών γεγονότων, στερεότυπων, προπαγάνδας και εύκολου λαϊκισμού…

Η αφελής αυτή προσέγγιση οδηγεί και σε αφελείς κινήσεις χωρίς συνοχή οι οποίες αφίστανται του ρεαλισμού:

– Επιτρέπει σε κάποιους να προβαίνουν σε λεονταρισμούς, να ζητούν εξοπλιστικά προγράμματα και εν γένει να προωθούν τη δημιουργία ενός ισχυρού γεωστρατηγικού αντίπαλου δέους στην Τουρκία. Οι στρατιωτικές ισορροπίες στην περιοχή, ωστόσο, είναι άνισες. Η Ελλάδα στην καλύτερη περίπτωση ίσως μπορέσει να αμυνθεί. Η Κύπρος βέβαια αυτή τη φορά θα χαθεί οριστικά.

– Επιβεβλημένη θεωρήθηκε επίσης η καλλιέργεια των τριμερών επαφών με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, με στόχο την από κοινού αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας αλλά και ειδικότερα τη θωράκιση της κυπριακής ΑΟΖ. Πρόκειται περί ανοησίας. Στην πράξη από αλλού ξεκίνησε η λογική των τριμερών, την οποία εισηγήθηκαν οι Αμερικανοί. Μεγάλο κέρδος για την Κύπρο ήταν η υπογραφή συμφωνιών για καθορισμό της ΑΟΖ της. Στόχος βέβαια ήταν οι τριμερείς να εξελιχθούν σε τετραμερείς, πενταμερείς με τη συμμετοχή της Τουρκίας, του Λιβάνου κ.λπ. Με κατάληξη η Ανατολική Μεσόγειος να μετατραπεί σε μια ασφαλή περιοχή με αιχμή του δόρατος την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Λόγω του Κυπριακού τη μεγαλύτερη ανάγκη της δημιουργίας αυτού του υποσυστήματος ασφαλείας είχε η Κύπρος και το στοίχημα ήταν η ομαλοποίηση των σχέσεών της με τη μόνη χώρα με την οποία είχε προβλήματα στην περιοχή. Σε τέτοια περίπτωση η Κύπρος σε συνεργασία με Ελλάδα και Τουρκία θα μπορούσε να αναβαθμίσει τη γεωπολιτική της αξία κατακόρυφα, αναδεικνυόμενη σε χαπ διανομής και εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου. Λειτουργώντας έτσι και ως καταλύτης για την επίλυση των επιμέρους ελληνοτουρκικών διαφορών. Αντί τούτου τις τριμερείς εκμεταλλεύθηκε κατά κύριο λόγο το Ισραήλ, εντάσσοντάς τες ως εργαλείο στις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις στη χώρα προς όφελος του Βενιαμίν Νετανιάχου. Ο οποίος σε κάθε περίπτωση χρησιμοποιούσε αντιτουρκική ρητορική για να ενισχύσει την εκλογική του βάση. Το κερασάκι στην τούρτα το έβαλε στο οικόπεδο 12 το Τελ Αβίβ. Αρνούμενο να υπογράψει τη συμφωνία ενοποίησης του κοιτάσματος, με αποτέλεσμα να μην μπορεί η Κύπρος να προχωρήσει στην εκμετάλλευσή του. Αυτή είναι η ποιοτική συμμαχία με το Ισράηλ την οποία διαφημίζει ο ΥΠΕΞ Νίκος Χριστοδουλίδης…

…Όλοι σήμερα αντιλαμβανόμαστε ότι ελάχιστα επιτεύχθηκαν. Ελλάδα και Κύπρος όφειλαν να κινηθούν αξιόπιστα προς την κατεύθυνση της επίλυσης των προβλημάτων τους με την Τουρκία. Αντί τούτου ένωσαν τα προβλήματά τους με τα προβλήματα που είχαν με την Τουρκία το Ισραήλ και η Αίγυπτος…

Θα πείτε: αυτό είναι απλά μια αντιπολιτευόμενη δημοσιογραφική άποψη. Σωστό. Όταν όμως κοτζάμ πρώην πρωθυπουργός Σημίτης θυμάται να γράψει στα προχθεσινά καθεστωτικά “νέα” κάτι του είδους θα μπορούσαμε να έχουμε λύσει τα προβλήματα με την Άγκυρα απ’ το 2004· κι όταν αυτή η θέση συνοδεύεται από έναν μικρό αστερισμό παράλληλων (και ίδιας άποψης) άρθρων γνώμης απ’ τα περισσότερα “ιερά τέρατα” της ντόπιας ιμπεριαλιστικής πολιτικής στο ίδιο μήντιο, που βγήκαν κι αυτά απ’ τη ναφθαλίνη, επιτρέπεται στην ασταμάτητη μηχανή να αναφωνίσει: πώς αλλιώς αναγνωρίζεται η ήττα στα μέρη μας (χωρίς να ονομαστεί…) αν όχι έτσι;

Χρειάστηκαν 15 χρόνια για να εκδηλωθεί η ομοβροντία για ένα “τότε, που οι δυνατότητες ήταν καλύτερες”. Υποθέτουμε ότι αυτό το “τότε, που ήταν καλύτερα” είχε μπει σε κάποιο ντουλάπι εξαιτίας ενός “μετά” που υποσχόταν περισσότερα….

Και τα περισσότερα (στα οποία κανείς πατριώτης δεν έλεγε όχι) αποδείχτηκαν αυτά: η δια της σιωπής παραδοχή πως ούτε το Καστελόριζο δικαιούται υφαλοκρηπίδα και αοζ, ούτε η νοτιοκυπριακή αοζ είναι αυτή που θα ήθελαν οι “3 Νίκοι”, τα “3 πουλάκια” – και το κακό συναπάντημα. Και η φασαριόζικη παραδοχή πως ίσως, “ίσως” λέμε, η αοζ της λιβύης και της τουρκίας “κάπου ακουμπάνε”… Αυτά προς το παρόν.

Άντε τώρα να πεισθεί ένα πόπολο που ως χτες ήταν σίγουρο ότι η ε.ε. (και ειδικά το Βερολίνο) επιβουλεύεται τον (θαμένο) πλούτο του σε υδατάνθρακες (που θα έλεγε και κοτζάμ ψεκασμένος υπ.αμ.…), ότι “ξέρετε, κάναμε μαλακία…”

Βαθύτερα…

Κυριακή 15 Δεκέμβρη. Τα νερά της Μεσογείου νότια της Κρήτης είναι πολύ βαθιά. Αλλά υπάρχει ένα άλλο βάθος στο οποίο το ρημαδογκουβέρνο δείχνει διατεθειμένο να μας τραβήξει (την πλειοψηφία, απ’ ότι δηλώνει, με χαρά): το βάθος του λιβυκού (περιφερειακού) πεδίου μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου.

Ορισμένα διεθνή media εμφανίζονται σίγουρα ότι το ρημαδογκουβέρνο έχει συμφωνήσει με τον «στρατάρχη» Haftar να συνεργαστούν στον μπλοκάρισμα της μεταφοράς μέσων ή/και στρατού απ’ την τουρκία στην Tripoli… Αν ισχύει κάτι τέτοιο, είναι ένα θανατηφόρο παιχνίδι του ελληνικού ιμπεριαλισμού.

Υπάρχουν «διεθνή ύδατα» στη Μεσόγειο, κι εκεί κανένα πολεμικό ναυτικό δεν έχει αρμοδιότητα «ελέγχων» – πολύ περισσότερο «μπλοκαρισμάτων». Επιπλέον δεν είναι δύσκολο για την Άγκυρα να συνοδεύει τα μεταγωγικά της πλοία με κάποιο πολεμικό… Ο «στρατάρχης» απ’ την μεριά του, ότι κι αν δηλώνει (ό,τι κι αν πουλάει στο εσωτερικό του ελλαδιστάν η καθεστωτική δημαγωγία) δεν διαθέτει «πολεμικό ναυτικό» ικανό να τα βάλει στα σοβαρά με οποιοδήποτε τουρκικό πλεούμενο. Εκείνο που διαθέτει είναι αεροπλάνα. Τα οποία μπορούν να δρουν (ή δρουν ήδη) εναντίον «τουρκικών στόχων» στο λιβυκό έδαφος.

Ακόμα και η «συνεργασία» σε «επίπεδο πληροφοριών» μεταξύ ελλαδιστάν και «στρατάρχη» είναι συμμετοχή σε πόλεμο. Επιδέχεται, σα να λέμε, αντίποινα.

Καταλαβαίνει κανείς πως αν αρχίσει να συμβαίνει το πρώτο θα συμβεί αργά ή γρήγορα και το δεύτερο;

Το ελληνικό προβληματάκι

Σάββατο 14 Δεκέμβρη. Αν κοιτάξει κανείς αυτόν τον χάρτη που τόσο έχει σκανδαλίσει τα εντόπια «εθνικά συμφέροντα» κλείνοντας τα αυτιά και τα μάτια του στην εθνική δημαγωγία, θα διαπιστώσει κάτι απλό: η «γειτνίαση» της «παράνομης» λιβυκής και της εξίσου «παράνομης» τουρκικής στα νοτιοδυτικά της Κρήτης (η γραμμή F – E) οφείλεται σε δύο διαφορετικά μεταξύ τους ζητήματα. Α) Στο ότι δεν έχει οριοθετηθεί επίσημα αοζ μεταξύ ελλαδιστάν και λιβύης, και Β) στο ότι δεν οριοθετηθεί επίσημα αοζ μεταξύ ελλαδιστάν και τουρκίας. Αν, μετά από τέτοιες επίσημες οριοθετήσεις, το (δυτικό) όριο της τουρκικής αοζ (κοντά σε Ρόδο, Κάρπαθο και Κάσο) μετακινούνταν ανατολικότερα ή/και το (βόρειο) όριο της λιβυκής αοζ (νότια της Κρήτης) μετακινούνταν νοτιότερα, αυτή η σκανδαλώδης γραμμή F – E θα έπαυε να υπάρχει.

Ζήτημα νομικού διακανονισμού λοιπόν. Αλλά δεν πρόκειται γι’ αυτό! Πρόκειται για το γεγονός ότι ο ελληνικός ιμπεριαλισμός έχει στρατευτεί με την Ουάσιγκτον. Κι αν η Άγκυρα βγει (μέσω αοζ) στην ανατολική Μεσόγειο (όπως της αναλογεί) χωρίς να εμποδιστεί, τότε η «τιμή» αυτής της ελληνικής στράτευσης πέφτει. Κι ακόμα χειρότερα: μετά απ’ αυτήν την έξοδο, οποιαδήποτε στιγμή κρίνει το τουρκικό καθεστώς, θα μπορεί να θέσει (με ανάλογα επιχειρήματα) ζήτημα αοζ στο Αιγαίο… Προσέξτε το μήκος των τουρκικών παραλίων προς αυτή τη μεριά, και την θέση (μαζί με το μέγεθος) των ελληνικών νησιών, στη γραμμή Λήμνος – Ρόδος. Νομίζει κανείς ότι με βάση το θρυλικό «διεθνές δίκαιο» η τουρκική στεριά δεν δικαιούται αοζ στο Αιγαίο;

Αν και κάτι τέτοιο δεν θα αμφισβητούσε σε τίποτα την ελληνική κυριότητα αυτών των νησιών, θα διέλυε οριστικά την εθνικιστική μυθολογία περί «Αιγαίου κλειστής ελληνικής λίμνης»! Κάτι που, βέβαια, μόνο οι έλληνες μυθομανείς πιστεύουν… (Αλλά είναι πολλοί…)

Μήπως καταλάβατε τώρα γιατί ο ελληνικός ιμπεριαλισμός (δια των εκπροσώπων του) αποστρέφεται, μισεί τον «νομικό διακανονισμό» (δηλαδή τις διαπραγματεύσεις…) κι αντί γι’ αυτόν προτιμάει να γυρνάει γύρω γύρω όταν ζορίζεται προσπαθώντας να μαζέψει δηλώσεις και υπογραφές συμπαράστασης, έτσι γενικά; Και μήπως καταλαβαίνετε το γιατί πληρώνει στη σωστή τιμή την μεγαλομανιακή φιλοδοξία του να «περικυκλώσει την Μεσόγειο»;

Για τους ίδιους ακριβώς λόγους που κάποτε ξεκίνησε να κατακτήσει την Άγκυρα…

Εθνική αποπληροφόρηση

Πέμπτη 12 Δεκέμβρη. Αν και είναι αναμενόμενο ότι η εθνική δημαγωγία έχει «πιάσει δουλειά» για τα καλά γύρω απ’ το θέμα της συμφωνίας Άγκυρας – Τρίπολης (για τις αοζ τους), δεν είναι κάτι που πρέπει να το ανεχτούμε. Σαν αυτόνομη εργάτρια η ασταμάτητη μηχανή έχει καθήκον να πολεμήσει αυτήν την εκστρατεία, όσο περισσότερο και καλύτερα μπορεί.

Να λοιπόν δύο «ειδήσεις» απ’ αυτές που οι εθνικοί δημαγωγοί κρύβουν (σε άλλες περιπτώσεις απλά λένε ψέμματα). Η πρώτη αφορά το ψόφιο κουνάβι και την άποψή του για την (κατά τον ελληνικό ιμπεριαλισμό από «ανύπαρκτη» έως «μειωμένης σημασίας και αρμοδιοτήτων») κυβέρνηση του Sarraj στην Τρίπολη:

Ακόμα και με τα μετριότερα των αγγλικών (ας πούμε «αγγλικά επιπέδου Αλέξη») καταλαβαίνει κανείς ότι το ψόφιο κουνάβι τα «χώνει» στο νέο ελληνικό έρωτα, τον στρατηγό Haftar, για τις συμμαχίες του. Δεν είναι σαφές αν το ψόφιο κουνάβι ενοχλείται απ’ το Παρίσι ή την Μόσχα… Είναι όμως σαφές ότι υποστηρίζει αυτόν που η Αθήνα έχει «διαγράψει»… Τον Sarraj.

Η δεύτερη αφορά την συμμαχία της Αθήνας με την χούντα του Καΐρου. Ο ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας έτρεξε αμέσως μόλις ανακοινώθηκε η υπογραφή του «αντεθνικού μνημονίου», για να πέσει στην αγκαλιά του αιγύπτιου χουντο-υπ.εξ. Sameh Shukry, να παρηγορηθεί από δαύτον, να πάρει τα πάνω του, και να τρίψει τα μούτρα τόσο του Erdogan όσο και του Sarraj. Γυρνώντας τόσο αυτός όσο και οι εθνικοί δημαγωγοί είπαν τουλάχιστον ένα ψέμα, στο οποίο αναφερθήκαμε πριν μέρες: δήλωσε ότι θα επιταχυνθεί η οριοθέτηση αοζ μεταξύ ελλαδιστάν και αιγυπτιακής χούντας – ενώ απ’ τις αιγυπτιακές ανακοινώσεις και τα ρεπορτάζ δεν προέκυπτε κάτι τέτοιο.

Στις 2 Δεκέμβρη (...και ταξίδι στις όχθες του Νείλου) μεταξύ άλλων γράφαμε:

…Όπως και νάχει, τους σφάχτες του Καΐρου το memorandum Τρίπολης – Άγκυρας τους ενοχλεί μεν· αλλά για διαφορετικούς λόγους απ’ ότι η Αθήνα… Συνεπώς το μέγιστο που θέλει και μπορεί να κάνει η χούντα του Καΐρου είναι proxy πόλεμο με την Άγκυρα. Σε λιβυκό έδαφος, όπου έχει καλούς συσχετισμούς, αφού στην ίδια πλευρά βρίσκονται Παρίσι και Μόσχα (ο καθένας για τους δικούς του λόγους). Τον ελληνικό αντι-τουρκισμό η αιγυπτιακή χούντα τον κτυπάει φιλικά στην πλάτη. Δεν φαίνεται διατεθειμένη να οξύνει κάποια κόντρα· είπαμε, κοιτάει διαρκώς πίσω της. Χρειάζεται μεν την Αθήνα (που μπλοκάρει διάφορα αντιχουντικά μέτρα της ε.ε.) αλλά εκτιμάμε ότι δεν πρόκειται να θυσιάσει αυτά που θεωρεί «εθνικά συμφέροντά» της υπογράφοντας τώρα μια οριοθέτηση που αρνείται να υπογράψει εδώ και χρόνια…

Αν νομίσατε ότι η ασταμάτητη μηχανή είναι «αυθαίρετη», να στη συνέχεια ένα δυνατό στοιχείο. O ίδιος χουντο-υπ.εξ. Shukry που «παρηγόρησε» τον ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλα, πετάχτηκε στις 7 Δεκέμβρη στη Ρώμη. Και δήλωσε καθαρά και ξάστερα αυτό που είναι προφανές για όποιους μπορούν να διαβάσουν στοιχειωδώς χάρτες: ότι η συμφωνία Άγκυρας – Τρίπολης για τις αοζ τους ΔΕΝ θίγει τα συμφέροντα του Καΐρου!

Όλοι οι καπιταλισμοί έχουν «εθνικά συμφέροντα»!

Πέμπτη 12 Δεκέμβρη. Και όλοι κάποια ερμηνεία του «δικαίου» (διεθνούς; φυσικού;) επικαλούνται για να τα υπερασπιστούν…

Πράγματι, το Κάιρο δεν ανησυχεί για την αοζ του… Για άλλο πράγμα ανησυχεί: για την πιθανότητα να πάει στην Τρίπολη ανοικτά και επίσημα τουρκικός στρατός (ή μισθοφόροι του δοκιασμένοι στο συριακό πεδίο μάχης…) σε ικανή ποσότητα (η «αμοιβαία ασφάλεια» Άγκυρας και Τρίπολης είναι το άλλο σκέλος του «μνημονίου»…) Ανησυχεί γι’ αυτό επειδή α) ο ευνοούμενός του Haftar θα βρεθεί σε δύσκολη θέση (ειδικά εφόσον υπάρχουν «κανάλια επικοινωνίας» μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας)· β) η κατάληψη της Τρίπολης μοιάζει τώρα πολύ δυσκολότερη, και γ) επειδή η παρουσία τουρκικού στρατού «τόσο κοντά» στην αιγυπτιακή επικράτεια θα μπορούσε να εμψυχώσει την απαγορευμένη μουσουλμανική αδελφότητα μέσα στην αίγυπτο (και μέσα στον αιγυπτιακό στρατό…).

Αυτή η σοβαρή ανησυχία της χούντας του Καΐρου δίνει ένα επιπλέον «χαρτί» στον Erdogan. Που μπορεί να το χρησιμοποιήσει “αόρατα”, μέσω Μόσχας: να συμφωνήσει με τον Sisi ότι δεν θα στείλει στρατό (ή θα στείλει σχετικά μικρό αριθμό) στον Sarraj, με κάποια ανταλλάγματα απ’ την μεριά της αιγυπτιακής χούντας. Όπως, για παράδειγμα, κάτι που είναι εύκολο για την δεύτερη: να μην συμφωνήσει οριοθέτηση αοζ με την Αθήνα…

Με τον κίνδυνο να γίνουμε μονότονοι θα το επαναλάβουμε: ο ελληνικός ιμπεριαλισμός υπέστη στρατηγική (ευτυχώς αναίμακτη!) ήττα στο μεγαλεπήβολο και εντελώς «αιθεροβάμον» σχέδιό του για περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου, παρέα με το Τελ Αβίβ και το Κάιρο, και με την «υψηλή υποστηρίξη» της Ουάσιγκτον. Υπέστη στρατηγική ήττα επειδή η όλη σύλληψη στηριζόταν στον αδιαπραγμάτευτο αντιτουρκισμό του ελληνικού κράτους / παρακράτους / κεφάλαιου. Υπήρχε η πεποίθηση ότι (για άγνωστους λόγους…) το τουρκικό καθεστώς θα παρακμάσει, θα ηττηθεί, θα διαλυθεί, θα πάθει κάτι χοντρό σίγουρα· κι έτσι δεν θα τολμήσει να διεκδικήσει τα δικά του «εθνικά συμφέροντα» στην ανατολική Μεσόγειο κόντρα σε «υπερδυνάμεις» σαν το ελλαδιστάν, το απαρτχάιντ Τελ Αβίβ και την αιγυπτιακή χούντα. (Εξου, άλλωστε, και η ασυλία στους 8 τούρκους χουντοκαραβανάδες…)

Η ασταμάτητη μηχανή είχε προβλέψει έγκαιρα και σωστά: τα ελληνικά ιμπεριαλιστικά όνειρα στην ανατολική Μεσόγειο ήταν επικίνδυνα, γελοία, και επικίνδυνα γελοία. Ήταν συνεταιρισμός παρακμιακών κρατών των οποίων τα αφεντικά μπορεί να πουλάνε διάφορες φαντασιοπληξίες στους υποτελείς (όπως, π.χ., ο east med….) αλλά ουσιαστικά προσπαθούν να «επιβιώσουν» μέσα στις σεισμικές αλλαγές στους παγκόσμιους συσχετισμούς δυνάμεων.

Η Άγκυρα «βγήκε» στην ανατολική Μεσόγειο, και «βγήκε» με τσαμπουκά αλλά και μέθοδο· κυρίως «πολιτική» και λιγότερο «στρατιωτική». Σε πρώτο χρόνο βραχυκύκλωσε τα νοτιοκυπριακά όνειρα για μια αοζ «ως εκεί που φτάνει το μάτι»… Αυτά τα όνειρα ήταν, άλλωστε, εξ αρχής ο πιο αδύνατος κρίκος της «περικύκλωσης της Μεσογείου». Ήταν τόσο πετυχημένο αυτό το βραχυκύκλωμα ώστε ο νοτιοκυπριακός εθνικισμός απλά «κρέμασε» από πολιτική άποψη. Και ακόμα ψάχνεται…

Τώρα το τουρκικό καθεστώς πέρασε στο επόμενο βήμα: βρακυκλώνει επιδεικτικά και τα ελληνικά γκαζο-όνειρα, και την γκαζο-πλευρά της ελληνο-ισραηλινής συμμαχίας. Αυτό που επιδιώκει ο Erdogan είναι απλό: να παραδεχτούν τα ελληνικά αφεντικά την ήττα τους, και να στρώσουν τον κώλο τους να ολοκληρώσουν αυτά που ήταν σε μεγάλο βαθμό έτοιμα στις αρχές του 2004 (μετά από διακρατικές και αθόρυβες «τεχνικές διαπραγματεύεις» μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας), στα τελευταία της κυβέρνησης Σημίτη, αλλά πετάχτηκαν ύστερα στα σκουπίδια απ’ τις επόμενες ελληνικές κυβερνήσεις.

Αν η ανατολική Μεσόγειος ήταν σκακιέρα, θα έλεγαν οι γνώστες του αθλήματος ότι με το «μνημόνιο» Άγκυρας – Λιβύης ο Erdogan «έπιασε» το κέντρο της… Με λίγες τσίφρες σε μερικές κόλες χαρτί· πράγμα που του δίνει πλεονεκτήματα και την πρωτοβουλία των κινήσεων. Οι ελληνικές προσπάθειες για έστω φραστική διεθνή «συμπάθεια για την Αθήνα» λειτουργούν σαν αγγελιοφόρος του. Αυτό που οι άμεσα εμπλεκόμενοι ήξεραν ήδη, τώρα το μαθαίνει όλος ο πλανήτης: η Άγκυρα έχει λόγο και συμμάχους και το λιβυκό πεδίο μάχης – στην αραβική λιβύη, για να μην ξεχνιόμαστε…