Παρανοήσεις και παράνοιες 2

Πέμπτη 18 Μάη. Αντίστοιχη και η «υπερηφάνεια» του εξοχότατου απ’ το ταξίδι του στην Κίνα. «Εντυπωσιάστηκα» είπε στους επαγγελματίες δημαγωγούς. «Δεν μας αντιμετωπίζουν σαν παρίες, αλλά σαν ανερχόμενη δύναμη». Θα μπορούσε να προσθέσει: «Να σκεφτείτε ότι δεν ήρθαν η go back και ο Macronάκης, γιατί αυτοί είναι μάλλον δευτερεύουσες δυνάμεις πια…»

Μπέρδεψε, ο έρμος, την (τυπική) ευγένεια της διεθνούς διπλωματίας… Επιπλέον: αγνοεί (και γιατί να ξέρει; εδώ δεν ξέρει άλλα κι άλλα…) την «βαθιά κινεζική ψυχή»…

Pilgrim

Τετάρτη 17 Μάη. Μοιάζει με προσκύνημα, και από κάποιες απόψεις είναι τέτοιο. Το Πεκίνο είναι αυτή την εποχή ο «ιερός τόπος των επενδύσεων». Συνεπώς, εκτός από τουρισμό και φωτογραφίσεις, τι άλλο θα έκανε ένας ρημαδοπρωθυπουργός εκεί εκτός απ’ το παρακαλάει για καμιά επενδυσούλα;

Κι εδώ μπαίνει ορμητικά στη σκηνή η ιδεολογία. Είτε κινέζικες, είτε ισλανδικές, είτε γερμανικές, αυτές οι «επενδύσεις» δεν είναι τίποτα άλλο από καπιταλιστικές. Πως γίνεται άλλες είναι μισητές και άλλες αξιαγάπητες; Νομίζει κανείς ότι το κινέζικο κεφάλαιο είναι «αθώο» και «αφελές»;

Σε κάθε περίπτωση η ελληνική σοδεία απ’ το προσκύνημα δεν ήταν σπουδαία· ούτε θα μπορούσε να είναι. Το Πεκίνο θέλει συγκεκριμένα πράγματα απ’ τη νότια άκρη της χερσόνησου του Αίμου, και σχεδόν τα έχει πάρει. Απομένει η έκταση για το «κέντρο διαμεταφορών» στο Θριάσιο – κι αυτά είναι τα βασικά. Τώρα τι σημαίνει αυτό, μια άλλη φορά.

Εν τω μεταξύ «η επιστροφή στην πατρίδα» δεν ήταν ένδοξη. Με ένα δεύτερο τρίμηνο στο μείον, το ελλαδιστάν ξαναείναι επίσημα σε ύφεση. «Αυτό θα δυσκολέψει την συμφωνία για τα απαραίτητα μέτρα» λένε κάποιοι, αλλά ευτυχώς όχι στα ελληνικά. Πάντως αν χρειαστούν άλλα δύο τρίμηνα «ανάπτυξης» για να ισοφαριστεί το «κακό», το πράγμα πάει αρχές Οκτώβρη…

(φωτογραφία του περασμένου Δεκέμβρη: ασφαλώς και ο Πειραιάς έχει δήμαρχο! Ο κύριος δεξιά είναι ο captain Fu Chengqiou, της cosco φυσικά. Τον κύριο αριστέρα κάπου τον ξέρουμε, αλλά δεν ορκιζόμαστε για την δουλειά που κάνει…)

Ο Μάρκο Πόλο κινέζος…

Κυριακή 14 Μάη. Αν ζούσε ο Κέυνς θα πανηγύριζε. Το κινεζικό σχέδιο “one belt one road” (ή, χαϊδευτικά, «ο δρόμος του μεταξιού 2.0») είναι το πιο φιλόδοξο ως τώρα, στον 21ο αιώνα, σχέδιο καπιταλιστικής ανάπτυξης μέσω της δημιουργίας υποδομών μεγάλης κλίμακας. Αφορά έμμεσα ή άμεσα το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού και εμπλέκει πάνω από 60 κράτη. Ένα σχέδιο «ανοικοδόμησης» χωρίς να έχει προηγηθεί μείζων καταστροφικός πόλεμος… Ένα «σχέδιο Μάρσαλ» κυρίως για την ασία, και στη συνέχεια για την αφρική, του οποίου το μέγεθος κινείται μεταξύ 300 δις δολαρίων (ήδη) και 5 τρις (σε 5 χρόνια).

Και, το πιο ενδιαφέρον από κάθε άποψη: η μέχρι πρόσφατα «μόνη υπερδύναμη» του πλανήτη είναι απέξω, φθονεί, και ακονίζει τα νύχια της. Ίσως κάποιες αμερικανικές εταιρείες χωθούν. Αλλά το κέντρο βάρους του καπιταλιστικού πλανήτη μετατοπίζεται…

Το γεγονός είναι ότι το σχέδιο αφορά τις (σχετικά μιλώντας) «λιγότερο αναπτυγμένες» περιοχές του πλανήτη. Περιοχές, δηλαδή, που μπορεί να μην είχαν ως τώρα ούτε τις πιο βασικές υποδομές, όπως ανεκτούς δρόμους ή συστήματα αποχέτευσης. Αν επρόκειτο να εφαρμοστεί κάτι ανάλογο στον «πρώτο κόσμο», θα έπρεπε πρώτα να ισοπεδωθεί δεόντως. Παρότι οι υπάρχουσες υποδομές της ευρώπης και της βόρειας αμερικής θεωρούνται, σε διάφορες περιπτώσεις, «γερασμένες», και παρότι οι «επενδύσεις» για την αντικατάστασή τους με βάση τις καπιταλιστικές προοπτικές του 21ου αιώνα θα «απορροφούσαν» πολλά τρισεκατομύρια, είναι ακριβώς το επίπεδο ανάπτυξης που δεν επιτρέπει μια ομαλή κεϋνσιανή διαχείριση του είδους του αμερικανικού new deal, πριν τον β παγκόσμιο πόλεμο. Τώρα το new deal είναι ασιατικό.

Όμως αυτό ακριβώς είναι περίοδος όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού! Μπορεί κανείς να φανταστεί, έστω σε αδρές γραμμές, την ανάπτυξη των «δρόμων του μεταξιού» σε, ας πούμε, δέκα χρόνια από τώρα… Τι θα απογίνουν οι «μεγάλες πρωτοκοσμικές δυνάμεις» που επί δύο τουλάχιστον αιώνες βάσισαν την παγκόσμια κυριαρχία τους στις «υπερατλαντικές» αποικίες τους (άμεσες ή έμμεσες), στο θαλάσσιο εμπόριο και στον έλεγχο των θαλάσσιων δρόμων; Θα μπαλώνουν κάλτσες; Όχι.

Το Πεκίνο εξοπλίζει το σχέδιό του με όλα τα απαραίτητα: τράπεζες για την χρηματοδότηση, διακρατικές σχέσεις, κατασκευαστικές, ναυπηγεία, πολιτιστικές ανταλλαγές, κλπ. Αλλά ο καπιταλισμός είναι αμείλικτο σύστημα. Ως τώρα η Ουάσιγκτον (κατά κύριο λόγο, αν και όχι μόνη της) προσπαθεί να φρενάρει και να ελέγξει την «μετατόπιση του άξονα του κόσμου» με πολέμους «τοπικούς».

Αργά ή γρήγορα όμως οι εξοπλισμοί και οι αναμετρήσεις θα είναι κατά κυριολεξία· και χωρίς proxies.

Τουρισμός στο Πεκίνο

Σάββατο 13 Μάη. Τελικά ο εξοχότατος πρωθυπουργός και η συνοδεία του (ξανα)πήγαν στο Πεκίνο, για την διεθνή συνάντηση “μια ζώνη ένας δρόμος” (αν και η αρχική πρόσκληση απευθυνόταν στον πρόεδρο Πάκη…) Αυτή τη φορά το ταξίδι θα είναι κάπως καλύτερο από μερικές απόψεις: δεν θα τον αφήσει το κινεζικό καθεστώς να περιμένει κάνοντας βόλτες και τουρισμό κανά διήμερο, μέχρι να τον υποδεχθεί επίσημα – όπως έγινε την προηγούμενη φορά.

Όμως υπάρχουν μερικά πράγματα που τα ντόπια καθεστωτικά μήντια κάθε είδους, πατριωτικά καθώς είναι, δεν θα τα αναφέρουν. Στο Πεκίνο βρίσκεται και ο Ερντογάν (“ο σουλτάνος”, της “υπό διάλυση τουρκίας”, για να μην ξεχνιόμαστε…) και θα τα πει (και) με τον εξοχότατο. Αλλά ο Ερντογάν έχει σοβαρότερη δουλειά στο Πεκίνο απ’ το να δώσει βάση σ’ έναν φλύαρο και ψωνισμένο ψευτάκο: θα συμμετάσχει σε τριμερή συνάντηση με τον Πούτιν και τον Σι Τσινπίνγκ…

Η σοβαρότητα αυτής της τριμερούς ξεκινάει με το καλημέρα: είναι η πρώτη φορά που Μόσχα και Πεκίνο οργανώνουν από κοινού συνάντηση, με οποιονδήποτε. Επιπλέον είναι μια ρωσο-κινεζική “κοινή πρωτοβουλία” έξω απ’ τα τωρινά πλάσια του “συμφώνου της Σαγκάης”. Το ανακοινωμένο μενού της συνάντησης είναι “θέματα εμπορίου και οικονομικής συνεργασίας”… Και περιφερειακά ζήτηματα· με το “συριακό ζήτημα” πάνω πάνω. Συνεπώς, ειπωμένο με ελληνική ορολογία, αυτή η τριμερής είναι “σημαντική διεθνής πολιτική αναβάθμιση” για το τουρκικό καθεστώς. Το οποίο μόνο οι έλληνες “βλέπουν να καταρρέει όπου νάναι”…

Το έχουμε ξαναπεί: το Πεκίνο ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την μέση Ανατολή, και όχι μόνο λόγω “δρόμου του μεταξιού”. Υποθέτουμε ότι τα τρία αφεντικά θα έχουν την ευκαιρία να ανταλλάξουν γνώμες για τον ρόλο της Ουάσιγκτον σ’ όλη την ασία. Και όχι μόνον εκεί. (Το που θα καταλήξουν δεν θα μας το πουν). Την ίδια ώρα ο εξοχότατος θα έχει γυρίσει στην Αθήνα για να ξαναπέσει στα δυσάρεστα και καθόλου “φευγάτα”…

Απ’ το Πεκίνο ο Ερντογάν θα πετάξει για την Ουάσιγκτον. Εκεί υπάρχουν κάτι εκκρεμότητες…

America first

Σάββατο 6 Μάη. Πολλοί και διάφοροι “είδαν” στην εκλογή του ψόφιου κουναβιού μια “στροφή” της αμερικανικής πολιτικής, ένα είδος αλλαγής έμφασης: απ’ τις διεθνείς στρατιωτικές εκστρατείες (που εκπροσωπούσε, κατ’ αυτούς, μόνο η Κλίντον…) σε κάποιο είδος “εσωστρέφειας” και “ανασυγκρότησης”.

Οποιαδήποτε κριτική ανάλυση και επισκόπηση του αμερικανικού ιμπεριαλισμού θα έδειχνε ότι τέτοιου είδους “αναχωρητισμός” είναι, απλά, αδύνατος. Τα έχουμε πει. Να όμως που τα λέει ωμά κάποιος “από μέσα”. Ο Lawrence Wilkerson, επιτελάρχης του αμερικάνου στρατηγού και στη συνέχεια υπ.εξ. (2001 – 2005, στην πρώτη θητεία του Μπους του Β) Colin Powell, έδωσε μια συνέντευξη στο ανεξάρτητο ιντερνετικό κανάλι real news (καμμία σχέση με το ελληνικό καθεστωτικό συγκρότημα!). Τα λεγόμενά του είναι πολύ πιο πέρα από «απλή προσωπική γνώμη».

Ερώτηση (του δημοσιογράφου Aaron Mate): Ακούμε τώρα ότι ο πρόεδρος Trump θα στείλει περισσότερο στρατό στο Αφγανιστάν, ύστερα από αίτημα των στρατηγών του. Αυτό που με εντυπωσιάζει σ’ αυτή τη συζήτηση είναι ότι όχι και πολύ παλιά, μόλις το 2011, στην κορύφωση της εκστρατείας επί προεδρίας Obama, υπήρχαν 100.000 αμερικάνοι στρατιώτες εκεί. Δεν κατάφεραν να νικήσουν τους Ταλιμπάν. Οπότε τώρα, που υπάρχουν 9.000, γίνεται κουβέντα να πάνε μερικές χιλιάδες ακόμα, λες και πρόκειται να κάνουν την διαφορά. Ποια είναι η γνώμη σας γι’ αυτόν τον πόλεμο των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, που δεν δείχνει να τελειώνει μετά από 16 ολόκληρα χρόνια;

Απάντηση (Wilkerson): … Η στρατηγική λογική έχει αλλάξει, και νομίζω ότι θα μείνουμε στο Αφγανιστάν για τα επόμενα 50 χρόνια. Επειδή το Αφγανιστάν είναι για εμάς η μόνη δυνατότητα, η μόνη χερσαία δυνατότητα, το μόνο έδαφος όπου μπορούμε να έχουμε αμερικανικές δυνάμεις έτσι ώστε οποιαδήποτε στιγμή το θελήσουμε, οποιαδήποτε στιγμή διατάξει ο πρόεδρος, να εμπλακούμε ή να προκαλέσουμε προβλήματα στους Κινέζους, μ’ αυτήν την θεωρία τους “one belt one road”, που σημαίνει ότι θέλουν να φτιάξουν έναν καινούργιο δρόμο του μεταξιού απ’ την επαρχία Xinjiang ως την Ευρώπη.

… Διαπιστώσαμε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο ή και σχεδόν αδύνατο να μπλοκάρουμε αυτήν την ιστορία στην ανατολική Μεσόγειο με ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις. Γι’ αυτό και δεν νομίζω ότι θα φύγουμε απ’ το Αφγανιστάν…

Τρομοκρατία;

Σάββατο 6 Μάη. Ερώτηση: Δεν νομίζω να έχει δοθεί ποτέ επίσημα αυτή η εξήγηση για την αιτία που ο αμερικανικός στρατός βρίσκεται στο Αφγανιστάν. Αντίθετα μας έχουν πει για τους Ταλιμπάν, την αλ-Κάιντα, και τώρα και για τον Isis…

Απάντηση: Ναι, αυτά είναι σοβαρά ζητήματα. Αλλά είναι ζητήματα τακτικής σημασίας. Φυσικά, αν δεν είχαμε εισβάλει στο Ιράκ το 2003 όλα αυτά θα μπορούσαν να είναι σε αρκετά χαμηλότερο επίπεδο απ’ ότι σήμερα…. Αλλά σίγουρα είναι θέματα τακτικής. Άσχημα θέματα, αλλά τακτικής. Το στρατηγικό ζήτημα, το ζήτημα των τρισεκατομυρίων δολαρίων, είναι η σύγκρουση δύο οικονομιών, το ζήτημα της αναμέτρησης δύο παγκόσμιων γιγάντων, των ΗΠΑ και της Κίνας, που «ακουμπάνε» μεταξύ τους στο Αφγανιστάν. Και στο Πακιστάν, που φαίνεται ότι είναι περισσότερο σύμμαχος της Κίνας απ’ότι των ΗΠΑ.

… Ύστερα είναι και όλοι αυτοί οι αγωγοί, βόρεια, νότια, ανατολικά, δυτικά… Δισεκατομύρια επί δισεκατομυρίων για επενδύσεις ή πιθανές επενδύσεις, και φυσικά κέρδη… Και όλοι αυτοί που ασχολούνται με το θέμα κοίταξαν τον χάρτη και είπαν «Voila! Κοίτα τι έχουμε εδώ! Υπάρχει ένα μέρος που μπορούμε να στείλουμε τον στρατό μας και να είναι μέσ’ τη μέση όλων αυτών των ενεργειακών σχεδίων»….

Είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε!

Σάββατο 6 Μάη. Λέει κι άλλα ενδιαφέροντα το πρώην στέλεχος του αμερικανικού υπ.εξ., που δεν χωράνε εδώ. Και τα λέει με την ωμότητα κάποιου που δεν δεσμεύεται πια από “επισημότητες”. Για παράδειγμα δεν ξέρει αν οι ρώσοι εξοπλίζουν τους Ταλιμπάν… “αλλά αν ήμουνα ρώσος αυτό ακριβώς θα έκανα. Θα εξόπλιζα τους Ταλιμπάν. Θα το έκανα για πολύ ξεκάθαρους, στρατηγικούς λόγους: επειδή οι αμερικάνοι είναι πολύ κοντά στα σύνορά μου κι αυτό δεν μου αρέσει καθόλου…”

Το επιμύθιό του; …Έτσι είναι η ιστορία. Έτσι συμβαίνει. Είναι τα πραγματικά συμφέροντα, τα οικονομικά συμφέροντα. Κι έτσι θα συνεχίσει. Χρησιμοποιήσαμε την τρομοκρατία σαν δικαιολογία για να πάμε σε διάφορα μέρη και να κάνουμε διάφορα πράγματα, τα οποία στην πραγματικότητα είχαν ελάχιστη σχέση με την τρομοκρατία και πολύ μεγάλη σχέση με τις μεγάλες δυνάμεις, την οικονομία και τον χρηματοπιστωτισμό….

Δεν είναι και τόσο άσχημα

Παρασκευή 5 Μάη. Τον Αύγουστο του 2016 η εταιρεία Fininvest, του γνωστού Μπερλουσκόνι, υπέγραψε ένα προσύμφωνο πώλησης της Μίλαν στην κινεζική «επενδυτική» εταιρεία Sino-Europe Sports Investment Management Changxing Co., Ltd. Οι τελικές υπογραφές έπεσαν στα μέσα του περασμένου Απρίλη. Η Milan έγινε κινεζική (ιδιοκτησιακά) έναντι 740 εκατομυρίων ευρώ – η ένδοξη εποχή Μπερλουσκόνι τέλειωσε… . Είναι το δεύτερο «μεγάλο όνομα» της ιταλικής Serie A που περνάει σε κινεζικά χέρια. Είχε προηγηθεί η Inter, που έχει αγοραστεί από μια μεγάλη κινεζική αλυσίδα ποκαταστημάτων, την Suning Commerce Group. Επιπλέον κινεζική είναι και η εταιρεία εκμετάλλευσης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων της Serie A.

Εν τω μεταξύ στην αγγλία, όπου επίσης κινεζικές επιχειρήσεις έχουν αγοράσει ομάδες της Premier League, κάποιοι φιλύποπτοι ψάχνουν μήπως αυτές που εμφανίζονται σαν «ιδιωτικές» κινεζικές επιχειρήσεις είναι τελικά, κρατικές… Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο…. Μα τι καχυποψία είναι αυτή στην άλλοτε παγκόσμιας εμβέλειας «σπορ σημαία» της αυτού μεγαλειότητας; Ακόμα κι αν όλοι οι ιδιοκτήτες είναι ένας, ας πούμε το «κομμουνιστικό κόμμα κίνας», δεν θα επηρεαστεί η θεατρικότητα του ποδοσφαιρικού ανταγωνισμού. Δεν είναι ανόητα τα κινεζικά αφεντικά να θέλουν να χάσει το «προϊόν την αξία» του. Κια να γίνονται και τίποτα στησίματα, ε, θα γίνονται με χάρη και κομψότητα.

Εδώ; Δεν ενδιαφέρεται κανένας επενδυτής απ’ την Ασία να αγοράσει ελληνικό ποδόσφαιρο; Μα γιατί; Είναι τόσο ωραίο!

Της κορέας 2…

Πέμπτη 27 Απρίλη. Η Ουάσιγκτον και η Σεούλ επιταχύνουν την εγκατάσταση του αντιπυραυλικού συστήματος THAAD (Termonal High Altitude Area Defence), ισραηλινής κατασκευής, στη νότια κορέα. Υποτίθεται ότι το σύστημα είναι ανάλογο των patriot, και ότι μπορεί να αναχαιτίσει πυραύλους μέσου βεληνεκούς (από 880 μέχρι 5.500 χιλιόμετρα). Αν είναι λίγοι…

Και ιδού ένας λόγος που το Πεκίνο ίσως θυμώνει με την Πγιονγκγιάνγκ. Επιδεικνύει έναν στρατιωτικό τσαμπουκά που δεν μπορεί να οδηγήσει με επιτυχία ως το τέλος του μόνη της, χωρίς κινεζική βοήθεια· και απ’ την άλλη νομιμοποιεί την εντατικοποίηση της αμερικανικής παρουσίας στη νότια κορέα, κάτι που το Πεκίνο θεωρεί εχθρικό. Μ’ άλλα λόγια: το βορειοκορεατικό καθεστώς αντικειμενικά δουλεύει υπέρ των αμερικανικών (και ιαπωνικών) συμφερόντων, και εναντίον των κινεζικών.

Εκτός εάν το Πεκίνο εφαρμόζει την συμβουλή: έχε τους φίλους κοντά και τους εχθρούς κοντύτερα.

(φωτογραφία: τα συστατικά του THAAD δεν γίνονται απ’ όλους δεκτά στη νότια κορέα… Εδώ δεν φαίνονται οι διαδηλωτές, μόνο ένα πανό: το πλάνο είναι γεμάτο μπάτσους…)

Της κορέας 3…

Πέμπτη 27 Απρίλη. Σε άρθρο των global times, που θεωρούνται ότι εκφράζουν την κεντρική επιτροπή του κομμουνιστικού κόμματος της κίνας, αφήνεται η υπόνοια ότι το Πεκίνο θα μπορούσε, ίσως (…) να ανεχτεί μια περιορισμένης έκτασης «χειρουργική» αεροπορική επίθεση των ηπα στη βόρεια κορέα… Σε καμία περίπτωση όμως εισβολή του στρατού της νότιας στο βορειοκορεατικό έδαφος.

Είναι αυτό μια σταθερή θέση; Ή μια τελευταία προειδοποίηση προς την Πγιονγκγιάνγκ ότι δεν μπορεί να κάνει μαγκιές με ξένα (δηλαδή κινεζικά) κόλλυβα;

Δεν βάζουμε στοίχημα. Ειδικά για τις ιμπεριαλιστικές τακτικές «μεγάλων δυνάμεων» στην ασία. Όμως υπάρχουν (ή έτσι τα βλέπουμε) κάποια «δευτερεύοντα» σημάδια που δείχνουν ότι η Ουάσιγκτον μπορεί να είναι ευχαριστημένη προς το παρόν με την αυξημένη στρατιωτική παρουσία της στην ευρύτερη περιοχή της κορεατικής χερσονήσου· με την προϋπόθεση ότι το καθεστώς της βόρειας κορέας δεν θα κάνει κάποια καινούργια «απαγορευμένη δοκιμή».

Εξάλλου δεν είναι ακόμα βέβαιο (και πως θα μπορούσε;) ότι η νότια κορέα (κατά κύριο λόγο) θα ήταν διατεθεμένη να υποστεί τα αντίποινα μιας αμερικανικής επίθεσης αν δεν πρόκειται να δοκιμάσει να καταλάβει εδάφη της βόρειας κορέας – κάτι που το Πεκίνο θεωρεί casus belli.

Οι επόμενες ημέρες και νύχτες θα δείξουν τι είναι που εγκυμονείται…