Δευτέρα 16 Οκτώβρη. Όταν στις αρχές του περασμένου Ιούνη ο ισραηλινός πρωθ. Νετανιάχου πήγε (για 3η φορά μέσα σε ένα χρόνο) στη Μόσχα για να κλαφτεί για τις «απειλές του ιράν», εισέπραξε έναν κουβά παγάκια. Το αφεντικό του ρωσικού καθεστώτος, ο Πούτιν, του απάντησε ότι … το ισραήλ είναι σημαντικός εταίρος (της Μόσχας) αλλά το ιράν στρατηγικός σύμμαχος.
Δεν είναι παιχνίδι με τις λέξεις. Υπάρχει τεράστια απόσταση ανάμεσα σ’ έναν «στρατηγικό σύμμαχο» και σ’ έναν «σημαντικό εταίρο». Απ’ τους δύο τον πρώτο ενδιαφέρεσαι να μην χάσεις, όχι τον δεύτερο. Κατά συνέπεια το μιλιταριστικό καθεστώς του Τελ Αβίβ δεν πρόκειται να δει την Μόσχα να κρατάει, καν, «ίσες αποστάσεις» – αν τα πράγματα χοντρύνουν. Στο κάτω κάτω ρωσικά όπλα και πυρηνικούς αντιδραστήρες το ιράν ψωνίζει· όχι το ισραήλ. Προφανώς, όμως, δεν είναι μόνο οικονομικά τα κίνητρα της Μόσχας.
Το γεγονός παραμένει: ο ρωσικός ιμπεριαλισμός έχει κατέβει και στρατιωτικά νότια, στη μέση Ανατολή· σε περιοχές που είχε επιρροή ως τα ‘80s, αλλά την έχασε μετά την κατάρρευση και την διάλυση της ε.σ.σ.δ. Δεν έχει κατέβει στο μέγεθος της αμερικανικής παρουσίας· αλλά, σε κάθε περίπτωση, είναι παρών. Και το εννοεί. Αντίστοιχα σημαντικό γεγονός, ίσως λιγότερο εντυπωσιακό αλλά άξιο ιδιαίτερης προσοχής, είναι ότι ο κινέζικος ιμπεριαλισμός επίσης απλώνεται προς τα δυτικά (ως προς τα σύνορα της κίνας): η ναυτική βάση που φτιάχνει το Πεκίνο στο Djibouti είναι η πρώτη εκτός κινεζικού εδάφους στη σύγχρονη ιστορία. Όχι τυχαία δημιουργείται εκεί: απέναντι απ’ την αραβική χερσόνησο, στο τέλος του ινδικού, στην ερυθρά θάλασσα, πάνω στην διαδρομή του θαλάσσιου «δρόμου του μεταξιού».
Αυτά τα δεδομένα δεν υπήρχαν ούτε το 2001, ούτε το 2002, ούτε το 2003. Για την ακρίβεια: προκειμένου να αποτραπούν σαν ενδεχόμενο σχεδιάστηκε και ξεκίνησε ο αμερικανικός «προληπτικός πόλεμος κατά της τρομοκρατίας». Πρώτα με την 11η Σεπτέμβρη του 2001… Ύστερα με την εισβολή στο αφγανιστάν, μετά με την εισβολή στο ιράκ… Αν εκεί το αμερικανικό πεντάγωνο ξεμπέρδευε γρήγορα θα στρεφόταν, το είχε αναγγείλει, εναντίον της συρίας και του ιράν – το θυμάται κανείς πια; Δεν ξεμπέρδεψε· έγινε εκείνο που είχε “ευχηθεί” ο Πούτιν, το 2003: μακάρι να κολλήσετε εκεί, στο ιράκ. Σίγουρα κάποιοι έβαλαν ένα χέρι, βοήθησαν να κολλήσει ο αμερικανικός στρατός στο ιράκ και να μην εξαπλωθεί δυτικά και ανατολικά… Τότε. Ένας απ’ αυτούς ήταν η Τεχεράνη…
Από άποψη τακτικής λοιπόν η Ουάσιγκτον πέτυχε να διαλύσει κάποια κράτη, πέτυχε επίσης να εγκαταστήσει μια σειρά βάσεων στα εδάφη τους· απέτυχε όμως να εμποδίσει την σταδιακή επέκταση των αντιπάλων της στις ίδιες περιοχές.