Tag: ιράν

Near east

Τετάρτη 2 Αυγούστου. Τηρουμένων των ιστορικών και γεωπολιτικών αναλογιών, η επίσκεψη του Muqtada al-Sadr στην Jeddah, την περασμένη Κυριακή, και η συνάντησή του με τον «θα σας γ…σω όλους» αντιβασιλιά του Ριάντ Mohammed bin Salman (αυτόν με το πρόβλημα στη μύτη…) θα μπορούσε να θεωρηθεί κάτι ανάλογο με επίσκεψη κάποιου πολωνού στρατηγού στο Λονδίνο, και την συνάντησή του με την βασίλισσα της αγγλίας, το 1985!

Το πιθανότερο είναι να μην ξέρετε ποιος είναι ο Muqtada al-Sadr. Πρόκειται ίσως για τον ισχυρότερο σιίτη ηγέτη στο ιράκ, πρώην επικεφαλής του «στρατού του Μαχντί», που για χρόνια, στην αρχή της αμερικανικής κατοχής, προκάλεσε πολλά και σοβαρά προβλήματα στους κατοχικούς και στους συνεργάτες τους. Στην Βαγδάτη υπάρχει μια μεγάλη περιοχή (φτωχογειτονιές) που λέγεται (στα αγγλικά) Sadr City, προς τιμήν του πατέρα του, που ήταν ιμάμης ευρύτατης αποδοχής. Ο ίδιος ο Muqtada, αφού πρώτα, επί κάποια χρόνια μετά το 2003, αρίστευσε σαν πολέμαρχος κατά των συνεργατών των αμερικάνων, μετακόμισε στο ιράν, στην Κόμ, όπου σπούδασε, και έγινε ιμάμης. Από τότε, επιστρέφοντας στη Βαγδάτη, άφησε στην άκρη τα πολιτικά (: στρατιωτικά) καθήκοντά του, και ανέλαβε αποκλειστικά την ιδεολογική καθοδήγηση των οπαδών του. Ή έτσι φαίνεται…

Τι ήθελε, λοιπόν, ο Muqtada al-Sadr, που είναι εγγυημένα “φίλος της Τεχεράνης”, στη λυκοφωλιά του Salman; Μήπως μετέφερε κάποιο συμβιβαστικό μήνυμα απ’ το ιράν; Κάποιοι υποστηρίζουν ότι υπάρχει εσωτερική φαγούρα στους ιρακινούς σιΐτες, και πως ο al-Sadr ψάχνει στηρίγματα στους (ακροδεξιούς και πορωμένους) ουαχαβίτες του Ριάντ. Αν και είναι αλήθεια ότι ο al-Sadr δεν είναι θρησκευτικά σεχταριστής (και ποτέ δεν ήταν, το αντίθετο) το να τον θεωρεί κανείς τόσο χαζό ώστε να περιμένει την “φιλία” των κοκάκηδων του σαουδαραβικού παλατιού (και των πολεμόκαβλων του Τελ Αβίβ…) θα ήταν σα να λέει ότι έχει αποβλακωθεί εντελώς.

Η δική μας εκτίμηση είναι ότι όχι, δεν πρόκειται περί αυτού. Ο φραξιονισμός στους σιΐτες του ιράκ είναι πιθανός – πολιτικός προσοδισμός (εντονότερος μετά την “απελευθέρωση” της Μοσούλης) λέγεται. Αλλά κανείς δεν έχει χάσει το μυαλό του. Η επίσκεψη του al-Sadr στην φωλιά των εχθρών του μοιάζει μάλλον με την σκηνή απ’ τον Νονο 1, όπου ένας απ’ τους ανθρώπους του Κορλεόνε εμφανίζεται στην αντίπαλη μαφία σα “δυσαρεστημένος”. Στην ταινία δεν το τρώνε. Στην μεσανατολική πραγματικότητα, και με στριμωγμένους στα σκοινιά τους σαουδάραβες και τους λίγους υποτακτικούς τους, δεν αποκλείεται να το φάνε. Ή να το μισο-φάνε.

Ο al-Sadr θα μπορούσε να τους «πείσει για την δυσαρέσκειά του» απέναντι στην Τεχεράνη, αφού αυτοί οι πρίγκηπες και λοιποί υπό ξεπεσμό είναι μόνιμα σε «κατάσταση» να πιαστούν από οτιδήποτε. Οι ιρανοί φρουροί της επανάστασης έχουν εκπαιδεύσει στο ιράκ μια πολιτοφυλακή ονόματι Al-Hashd Al-Shaabi, κάποιων χιλιάδων μελών (οι εκτιμήσεις είναι τόσο ασαφείς που δεν έχει νόημα να αναφέρουμε αριθμούς), αρκετοί απ’ τους οποίους ήταν βασικοί στην πολιορκία και την κατάληψη της Μοσούλης, στις μάχες τετράγωνο – τετράγωνο. Είναι, δηλαδή, μπαρουτοκαπνισμένοι. Κάποιοι λένε ότι είναι μια νέα Χεζμπ’ αλλάχ, στο ιράκ αυτή τη φορά. Δεν αποκλείεται.

Κατά την άποψη μας τέτοιος αριθμός πειθαρχημένων και ιδεολογικά σταθερών πεζικάριων δεν θα μπορούσε να βρεθεί στο ιράκ έξω απ’ τον (παλιό;) “στρατό του Μαχντί”. Αλλά ο al-Sadr μπορεί, ίσως, να το παίξει ότι η Al-Hashd Al-Shaabi τον “ξεπερνάει” και τον “περιθωριοποιεί”. Με τέτοια παραμυθάκια μπορεί να πεισθούν οι Salman: η διορατικότητά τους είναι «υψηλού επιπέδου», και αποδεικνύεται απ’ τον καυγά που έχουν ξεκινήσει με την Ντόχα.

(Η Τεχεράνη κυκλοφοράει μια διαφορετική εκδοχή, την οποία μπορούμε μεν να παρουσιάσουμε αλλά δεν έχουμε διασταυρώσει. Ότι ο al-Sadr πήγε στην Jeddah καλεσμένος του Salman που προσπαθεί, με ιρακινή μεσολάβηση προς τους Houthis, να σταματήσει τον πόλεμο που χάνει, στην υεμένη. Χμμμ… Παραείναι βολική εκδοχή – βολική για το ιρανικό καθεστώς… Θα δείξει.)

Αν αναρωτηθείτε «και τι μας νοιάζουν εμάς αυτά;» δεν θα κάνουμε τον κόπο να σας πείσουμε. Απλά ο al-Sadr και ο «στρατός του Μαχντί», πριν καμιά δεκαετία, απείλησαν να τινάξουν στον αέρα τον αμερικανικό σχεδιασμό στο ιράκ (με τις εξαιρετικά διακριτικές πλάτες της Τεχεράνης και την βοήθεια, τότε, των ιρανών φρουρών της επανάστασης) – περισσότερα δεν μπορούμε να πούμε εδώ. Το εξώφυλλο του αμερικανικού καθεστωτικού newsweek στις 4 Δεκέμβρη του 2006 (φωτογραφία επάνω) δεν ήταν τυχαίο.

(δεύτερη φωτο: μια επίσης αναγνώριση του ρόλου του al-Sadr «τότε», από αντικαθεστωτική μεριά αυτή τη φορά…

τρίτη φωτό: απ’ την προχτεσινή επίσκεψη. Εκατό χρονών η αλεπού, εκατοένα τα αλεπόπουλα…)

Κυρώσεις 1

Σάββατο 29 Ιούλη. Τα «οικονομικά μέτρα» (ποινές, πρόστιμα, απαγορεύσεις, απειλές κλπ) είναι μια μορφή πολέμου. Δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι ότι υπήρξαν ποτέ, απ’ το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και μετά, αποτελεσματικά σε σχέση με τους στόχους που έμπαιναν επίσημα. Πότε πότε οι εμπνευστές τους υποστηρίζουν ότι τέτοιου είδους «κυρώσεις» δεν είναι το κυρίως όπλο αλλά ο πυροκροτητής: θα δημιουργήσουν (έτσι πάει η λογική) με τον καιρό σοβαρά εσωτερικά οικονομικά / κοινωνικά προβλήματα, προκαλώντας μια εξέγερση εναντίον της εξουσίας που οι «κυρώσεις» έχουν στόχο· αντικαθιστώντας την, τελικά, με μια πιο «φιλική», «δεκτική», «υπάκουη», κλπ. Αυτό ήταν υποτίθεται το μοντέλο των κυρώσεων κατά του ιρανικού καθεστώτος. Δεν έπιασαν, αυτό είναι απόλυτα βέβαιο. Κι αφού δεν έπιασαν όταν το ιρανικό καθεστώς ήταν στριμωγμένο (το 2003, το 2004 ή το 2005) θα πιάσουν ακόμα λιγότερο τώρα πια. Το ίδιο ισχύει και με τις «κυρώσεις» κατά της ρωσίας. Δεν πέτυχαν κάτι, ούτε πρόκειται να πετύχουν. Γιατί, τότε, το αμερικανικό καθεστώς συνεχίζει να χρησιμοποιεί αυτό το «μέσο»;

Έχει γίνει μια ουσιαστική μετατόπιση των πραγματικών στόχων των αμερικανικών κυρώσεων, ενόσω οι φαινομενικά εμφανίζονται κατατονικά, παρανοϊκά, οι ίδιοι. Αυτό φάνηκε καθαρά απ’ την διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν, τον Ιούλη του 2015, και ύστερα. Εφόσον τα 5 + 1 πρωτοκοσμικά κράτη αναγνώρισαν ότι η Τεχεράνη έχει θέσει το πυρηνικό της πρόγραμμα σε πλήρη διεθνή έλεγχο, το παραμύθι με τις κυρώσεις έπρεπε να τελειώσει. Αυτό ήλπιζαν, τουλάχιστον, τα ευρωπαϊκά κράτη. Αμ δε!!! Βρίσκοντας άλλες δικαιολογίες και προφάσεις η Ουάσιγκτον συνέχισε και εμπλούτισε τις κυρώσεις κατά της Τεχεράνης, απειλώντας αυτήν την φορά με βαριές «ποινές» και τα ευρωπαϊκά καπιταλιστικά μαγαζιά που θα τολμούσαν να αποκαταστήσουν τις οικονομικές σχέσεις τους με το ιρανικό καθεστώς. Απειλώντας κυρίως τις ευρωπαϊκές τράπεζες: δεν μπορούν να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με τις ιρανικές (π.χ. στην μεταφορά χρημάτων) γιατί αν το κάνουν το αμερικανικό κράτος θα τις «κάψει» με πρόστιμα. Με βάση το γεγονός ότι δουλεύουν και στις ηπα, οπότε το αμερικανικό καθεστώς θεωρεί ότι πρέπει να υπακοούν την αμερικανική νομοθεσία. Δηλαδή τις κυρώσεις… Πιο συγκεκριμένα:

…όποια ευρωπαϊκή τράπεζα ή επιχείρηση αγνοήσει τις αμερικανικές απαγορεύσεις κατά του ιράν, ειδικά στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, κινδυνεύει να φάει πρόστιμα δισεκατομυρίων δολαρίων, να μπει στα μικροσκόπια «πλήθους υπηρεσιών», τα στελέχη της θα γίνουν στόχοι απαγορεύσεων εισόδου στις ηπα, να υποστούν ηλεκτρονικές επιθέσεις, να χάσουν άλλες δουλειές στις ηπα ή αλλού, να χάσουν την φήμη τους, να δουν τις μετοχές τους να καταβαρθρώνονται…

Μπορεί να σας φαίνεται ασύλληπτο, ειδικά εφόσον δεν φαίνεται να υπάρχει δημόσια κατακραυγή στην ευρώπη· αλλά αυτό ακριβώς συμβαίνει. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις που τις «προειδοποιήσεις προς συνετισμό» εναντίον ευρωπαϊκών επιχειρήσεων τις μεταφέρουν όχι κάποιοι αμερικάνοι υπουργοί αλλά μεγαλοστελέχη των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών…
Για να μην υπάρχει αμφιβολία περί τίνος πρόκειται..

Αυτά γίνονταν πριν τις τελευταίες αναβαθμισμένες κυρώσεις. Που τραβάνε την πραγματική στόχευση (και την πραγματική ανάγκη) του αμερικανικού καπιταλισμού / ιμπεριαλισμού στον «λογικό δρόμο» τους: ακόμα εντονότερος οικονομικός / εμπορικός πόλεμος…

Εσωτερικός εχθρός

Παρασκευή 28 Ιούλη. Επιφανειακά, και μόνον έτσι, η ιστορία ξεκίνησε σαν επιχείρηση gentrification. Η σαουδαραβική χούντα ανακοίνωσε στις αρχές της χρονιάς ότι θα “αναβαθμίσει” μια φτωχογειτονιά της πόλης al-Awamiyah, στα ανατολικά, στον περσικό κόλπο, λίγο βορειότερα απ’ το κατάρ, καμιά 400ριά χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Ριάντ. Θα ισοπέδωνε την γειτονιά al-Mosara, με σκοπό να την ξανακτίσει σαν οικονομική / εμπορική ζώνη, με την γνωστή αρχιτεκτονική που καλοπληρώνουν οι σεΐχηδες. Αλλά η gentrification ήταν πρόσχημα. Το πραγματικό πρόβλημα που έχει το Ριάντ με την al-Awamiyah είναι ότι κατοικείται απ’ την καταπιεσμένη, β διαλογής σιιτική μειονότητα της σαουδικής αραβίας. Κι εκεί υπάρχει σοβαρό θέμα, διαρκές, για τους ουαχαβίτες του Ριάντ (και των λοιπών εμιράτων…).

Οι κάτοικοι της al-Mosara και ολόκληρης της πόλης αντέδρασαν στα σχέδια κατεδάφισης της γειτονιάς· όπως ήταν λογικό και αναμενόμενο. Η αστυνομία του καθεστώτος δεν κατάφερε να τους στείλει πίσω στα σπίτια τους. Και απ’ τις 10 του περασμένου Μάη ανέλαβε ο (μισθοφορικός) στρατός της χούντας. Που κατέλαβε την πόλη, αλλά δεν μπορεί να «αναπτυχθεί» στα σοκάκια της al-Mosara. Οπότε τα βομβαρδίζει. Ανέλαβε την κατεδάφιση μαζί με την δολοφονία των κατοίκων…

Η al-Mosara είναι μια γειτονιά 400 χρόνων και θεωρείται urban μνημείο απ’ τον οηε. Που έσπευσε να «διαμαρτυρηθεί» στα τέλη Μάη για τις καταστροφές και την προσπάθεια εξανδραποδισμού. Never mind, η πολιορκία συνεχίζεται. Εννοείται ότι για να είναι πετυχημένη έχουν «κοπεί» όλες οι ιντερνετικές επικοινωνίες της περιοχής με τον υπόλοιπο κόσμο.

Τι σημασία έχει το τι γίνεται στο εσωτερικό της σαουδικής αραβίας; Μπορεί και καμία… Μπορεί όμως να αποδειχθεί ότι έχει… (Ενστικτώδικα το λέμε…)

(Στην al-Awamiyah ζούσε και δρούσε ο σιίτης ιμάμης Nimr al-Nimr, που προσπάθησε να γίνει ένα είδος άραβα Γκάντι, παρακινώντας τον κόσμο υπέρ μιας ειρηνικής δημοκρατικής επανάστασης στη σαουδική αραβία. Η χούντα, φυσικά, το είδε αλλιώς. Το κατηγόρησε για «τρομοκράτη» και τον απαγχόνισε στις 2 Γενάρη του 2016 – παρά τον σαφή ειρηνισμό του και την διεθνή κατακραυγή. Ο ανηψιός του έχει καταδικαστεί επίσης σε θάνατο, για τους ίδιους λόγους… Κάτι μας λέει ότι Τελ Αβίβ χαίρεται ιδιαίτερα με την σαουδαραβική «δημοκρατία»… Ίσως και η Αθήνα – γιατί όχι; Αν είναι να γίνουν εμίρηδες κι οι έλληνες οι κακομοίρηδες, γιατί να κακολογούν το πρ(ωτ)ότυπό τους;)

Ο εχθρός

Πέμπτη 27 Ιούλη. … Είναι δύσκολο να διαλέξω ανάμεσα στην Κίνα, Ρωσία και το Ιράν [σ.σ.: για το ποιος είναι ο κυριότερος εχθρός των ηπα] για να είμαι ειλικρινής. Υποθέτω ότι αν είχα να υποδείξω κάποιον που είναι λίγο πιο πάνω απ’ τους άλλους, πιθανότατα θα διάλεγα την Κίνα… Αυτό είπε ο διευθυντής της cia Mike Pompeo συνεντευξιαζόμενος. Και συνέχισε:

…Έχουν φτιάξει μια πραγματική οικονομία, σε αντίθετη με την Ρωσία που ζει και πεθαίνει ανάλογα με το πόσα βαρέλια πετρελαίου μπορεί να εξορύξει. Το Ιράν απ’την άλλη έχει περιορισμένη παραγωγή και σίγουρα δεν έχει τον πληθυσμό της κλίμακας της Κίνας…

Είναι πιθανά μέσα στα καθήκοντα ενός επικεφαλής μυστικής υπηρεσίας το να μην εκφράζεται με διπλωματική κομψότητα. Συνεπώς αυτό που λέει ο Pompeo είναι επιβεβαίωση μιας ενδοκαπιταλιστικής αντιπαλότητας που είναι ήδη γνωστή και δηλωμένη, ακόμα και με μέτριο (διπλωματικό) τακτ. Το ψόφιο κουνάβι, που δεν είχε μέχρι να γίνει πρόεδρος δουλειές στην κίνα ήταν ιδιαίτερα εκδηλωτικό για τις απειλές της.

Εκείνο ωστόσο που δεν λέει ο αρχιπράκτορας είναι πως δεν έχει να διαλέξει ανάμεσα στη Μόσχα, στο Πεκίνο ή στην Τεχεράνη: πρόκειται για συμμαχικά κράτη που πριονίζουν την (όλο και πιο φθίνουσα) αμερικανική υπεροχή / κυριαρχία από κοινού. Ο καθένας με τον τρόπο του και σε συνεργασία.

Στον σκόπιμα διαχωρισμένο τρόπο με τον οποίο μιλάει για αυτούς τους τρεις «μεσο-μακροπρόθεσμους» εχθρούς των ηπα, δεν παρέλειψε πάντως να πει μια «καλή κουβέντα» για εκείνον που κοιμάται και ξυπνάει πάνω σε βαρέλια πετρελαίου:

… Όταν ασκείς την δύναμή σου, την βελτιώνεις. Συνεπώς τώρα αυτοί [σ.σ.: οι ρώσοι] είχαν την ευκαιρία να κάνουν πραγματικές ασκήσεις με το ναυτικό τους. Είχαν την ευκαιρία να κάνουν πραγματικές ασκήσεις με τον στρατό τους. Είχαν την ευκαιρία να κάνουν συνδυασμένες επιχειρήσεις. Να χρησιμοποιήσουν πυραύλους κρουζ. Να κάνουν συνδυασμένες επιχειρήσεις με χρήση αεροπορίας… Κι έτσι θα είναι καλύτερα προετοιμασμένοι στην περίπτωση ενός ενδεχομένου όπου η αποτροπή μας θα έχει αποτύχει, είτε στην Ανατολική Ευρώπη είτε κάπου αλλού…

Αναφέρεται στην ρωσική στρατιωτική δράση στο συριακό πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου. Και πάλι παραλείπει να σημειώσει ότι αυτές οι ρωσικές «ασκήσεις» έγιναν με πολυεθνικό πεζικό: όχι μόνο ρώσους, αλλά και ιρανούς, ιρακινούς, σύριους και λιβανέζους… Κάτι που είναι μια κάποια αναβάθμιση αν μιλάει κανείς για «ασκήσεις». Στην διοίκηση, στον συντονισμό, στην επιμελητεία…

Σύμφωνοι. Όσο ο αμερικανικός στρατός δεν έχει στραπατσαριστεί με αδιαμφισβήτο τρόπο δικαιούται να θεωρεί εαυτόν τον καλύτερο του κόσμου. Το βιετνάμ έχει ξεχαστεί· το τωρινό αφγανιστάν προσπαθεί να το αποφύγει… Απ’ την άλλη μεριά, όταν και αν του συμβεί αυτό, ένα αδιαμφισβήτητο στραπάτσο, δεν θα έχει «επόμενη μέρα»…

Κι αυτό το ξέρουν τα επιτελεία. Γι’ αυτό και μπαλατζάρουν…

Μέση ανατολή

Τετάρτη 26 Ιούλη. Αν είναι σωστό ότι οι μόνοι αξιόπιστοι σύμμαχοι / proxies που απέμειναν στην Ουάσιγκτον στο συριακό πεδίο μάχης είναι οι ypg, τότε είναι εύλογα κι αυτά τα δύο συμπεράσματα (και μια μελλοντική παραίτηση: του τωρινού αμερικάνου υπ.εξ.). Πρώτον, κανείς δεν θα αμφισβητήσει στο κοντινό μέλλον την κουρδική κατοχή της ζώνης της Rojana, στα βόρεια σύνορα της συρίας, εφόσον σ’ αυτήν η Ουάσιγκτον έχει διασπείρει τον στρατό, τις μυστικές υπηρεσίες και τους μισθοφόρους της. Αλλά, δεύτερον, κανείς δεν θα αναγνωρίσει (με την διεθνή έννοια της λέξης) αυτήν την κουρδική ζώνη με τρόπο που να υπονοεί μελλοντική αναγνώριση χωριστού κράτους. Με δυο κουβέντες: το pkk και οι παραλλαγές του έχουν νοικιάσει φτηνά το τομάρι τους στη βόρεια συρία, με τη μορφή μιας ορισμένης «ανεξαρτησίας» υπό την αιγίδα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Αλλά δεν είναι ο 19ος αιώνας, όπου ακόμα και τότε οι “μεγάλες δυνάμεις” έπρεπε να συμφωνήσουν για φτιαχτούν καινούργια κράτη. Τώρα έχουν χάσει οποιαδήποτε διεθνή προοπτική επισημοποίησης αυτής της «ανεξαρτησίας». Κι ενώ μπορεί κανείς να ζήσει για καιρό στα limbo του παγκόσμιου ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, δεν μπορεί να ελπίζει ότι τέτοια «κενά» θα κρατήσουν για πάντα…

Εκείνοι που είναι αντίθετοι σ’ αυτό το deal δεν είναι αμελητέοι. Σημειώστε: Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα, Δαμασκός (ναι μεν δεν μετράει στρατιωτικά, μετράει όμως σαν επίσημο διεθνές υποκείμενο κρατικής εξουσίας) and, last but not least, Πεκίνο. Έχουν ισχυρότατα συμφέροντα στο να μην επισημοποιηθεί ξανά τέτοια περίπτωση «διαμελισμού» αναγνωρισμένης επικράτειας. Κι έχουν, επίσης, ισχυρότατα συμφέροντα να μην θέλουν αμερικανικές βάσεις κοντά στους δρόμους του μεταξιού – και στις μπίζνες τους, γενικά.

Μια πρώτη έκφραση των πραγματικών τωρινών συσχετισμών παίζεται ήδη δίπλα. Στο ιράκ. Μετά την απελευθέρωση / ισοπέδωση της Μοσούλης, το ιρακινό καθεστώς εμφανίζεται, τουλάχιστον στα λόγια, σκληρό απέναντι στην Ουάσιγκτον: να μην διανοηθεί ότι θα ξαναστήσει βάσεις στο ιράκ – δεν έχει, άραγε, καμία άλλη εκτός απ’ την πρεσβεία στη Βαγδάτη; Δεν ξέρουμε. Ωστόσο στη Βαγδάτη πνέει ένας άνεμος αυτοπεποίθησης στη συμμαχία όχι μόνο με την Τεχεράνη (υπογράφτηκε προχτές συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας σε διάφορα επίπεδα) αλλά και την Μόσχα (θα γίνει μια καλή αγορά καινούργιων ρωσικών τανκς Τ-90). Είναι τα απόνερα της πετυχημένης ρωσικής εμπλοκής στη συρία.

Φυσικά τίποτα δεν είναι και δεν θα είναι εύκολο σ’ αυτή τη ζώνη της μέσης Ανατολής. Οι σουνιτικοί πληθυσμοί που είχαν πάρει το μέρος του isis αναζητούν επειγόντως αξιόπιστους «προστάτες». Και φαίνεται ότι η Άγκυρα και η Ντόχα έχουν αναλάβει αυτήν την «προστασία», σε συνεννόηση αυτή τη φορά με την Τεχεράνη και τους σιίτες του ιράκ. Αν αυτή η συνεννόηση συνεχίσει να είναι σταθερή, τότε το «διαίρει και βασίλευε» της Ουάσιγκτον, του Τελ Αβίβ και του Ριάντ θα έχει υποστεί την οριστική, στρατηγική ήττα του. Τότε αυτή η περιοχή της μέσης Ανατολής θα έχει σοβαρές ελπίδες να ξαναανασάνει.

Συρία 2

Τετάρτη 19 Ιούλη. Εκείνο που μπορεί να υποθέσει κανείς βλέποντας τι συμβαίνει “επί του εδάφους” είναι ότι στο συριακό πεδίο μάχης έχει γίνει ήδη μια κάποια “μοιρασιά” – αν και στην τωρινή φάση της αυτή η μοιρασιά δεν φαίνεται να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του Τελ Αβίβ (και του Ριάντ) για “αποκλεισμό” της Τεχεράνης και των συμμάχων της από την χερσαία πρόσβαση στον λίβανο και στη Μεσόγειο. Υπάρχουν αρκετές εκτάσεις που σ’ αυτή τη φάση δεν αμφισβητείται το ποιος τις ελέγχει. Υπάρχουν και άλλες, προς τα ανατολικά, γύρω απ’ την Deir ez-Zor, που είναι διεκδικούμενες. Και είναι κρίσιμες.

Το σημαντικότερο όπλο του Τελ Αβίβ και του Ριάντ σ’ αυτή τη φάση, μετά την σταδιακή κατάρρευση του isis και το πέρασμα των ένοπλων που ήλεγχε η Άγκυρα και η Ντόχα στη συμμαχία Δαμασκού – Άγκυρας – Μόσχας – Τεχεράνης είναι… ο αμερικανικός στρατός. Αλλά φαίνεται ότι το αμερικανικό πεντάγωνο (ή η cia, ή και οι δύο μαζί) πάσχουν από αξιόπιστους στρατιωτικά proxies – με την εξαίρεση, φυσικά, των ypg. Φαίνεται πως αυτή η αδυναμία έχει σκάσει ακόμα και στην επιχείρηση «εκκαθάρισης» της Raqqa, όπου (λέγεται ότι) οι άραβες μισθοφόροι των ηπα τα έχουν σπάσει με τους κούρδους, αδυνατίζοντας την επιχείρηση.

Για να υλοποιηθεί, λοιπόν, σύντομα η ισραηλινή επιθυμία, για να εμποδιστεί δηλαδή η ανακατάληψη της Deir ez-Zor απ’ τον στρατό του Άσαντ και τους συμμάχους του, δύο ενδεχόμενα υπάρχουν. Είτε να επιστρατευτούν εναντίον αυτού του θύλακα οι ypg με την αεροπορική κάλυψη των αμερικάνων· κάτι που θα ήταν εξαιρετικά χοντροκομμένο, αν και όχι το πρώτο στο συριακό πεδίο μάχης, με δεδομένο ότι στην Deir ez-Zor υπάρχουν ήδη αρκετές χιλιάδες συριακού στρατού. Είτε να αναλάβει την υπόθεση το ίδιο το αμερικανικό Πεντάγωνο, «φορτώνοντας» με αρβύλες στο χώμα το συριακό πεδίο. Μόνο που αυτό το τελευταίο θα απαιτούσε την έγκριση του κογκρέσσου, πράγμα εξαιρετικά απίθανο.

Υπάρχει, φυσικά, και το ενδεχόμενο να μην ικανοποιηθούν (άμεσα τουλάχιστον) οι ισραηλινές και σαουδαραβικές βλέψεις στη συρία. Δεν είναι άλλωστε πρωτοφανές να αναγκάζονται τα όποια επιτελεία να φτιάχνουν και δεύτερα ή και τρίτα σχέδια αν η εξέλιξη στο βασικό δεν τους βγαίνει.

Αυτό που μας φαίνεται σίγουρο είναι ότι η μέση Ανατολή δεν θα ησυχάσει σύντομα, ακόμα κι αν ο συριακός στρατός με τους συμμάχους του πετύχουν την μέγιστη δυνατή νίκη…

Συρία – και πέριξ

Τετάρτη 5 Ιούλη. Ο 5ος γύρος των «διαπραγματεύσεων της Astana» ξεκίνησε χτες· τα δυτικά μήντια δεν ασχολούνται γενικά με τέτοιες λεπτομέρειες. Σύμφωνα με δηλώσεις ρώσων καθεστωτικών, Μόσχα, Τεχεράνη και Άγκυρα συμφωνούν στην εγκατάσταση ρωσικού στρατού στις 4 «ζώνες αποκλιμάκωσης» στο συριακό έδαφος. Μία απ’ αυτές είναι ειδικού ενδιαφέροντος: στα νοτιοδυτικά, πάνω στο δρόμο μεταξύ Δαμασκού και Αμμάν, στην ευρύτερη περιοχή της Dara’a. Είναι η περιοχή που δρα το Τελ Αβίβ, προσπαθώντας να καταλάβει (σε βάρος της συριακής επικράτειας) μερικές χιλιάδες στρέμματα επιπλέον των υψωμάτων του Γκολάν…

Εγκατάσταση ρωσικού στρατού δεν σημαίνει κοιτώνες πεζοναυτών. Σημαίνει εγκατάσταση διάφορων όπλων και γκάτζετ, απ’ αυτά που κάνουν την ζωή δύσκολη σε αντίπαλα αεροπλάνα, πυραύλους ή πυροβολικό.

Το ότι η Μόσχα (σαν εκπρόσωπος και της Δαμασκού), η Τεχεράνη και η Άγκυρα έχουν μονιμοποιηθεί (πάντα με την παρουσία του ειδικού απεσταλμένου του οηε για την συρία Staffan de Mistura) σαν οι “υπεύθυνοι” της “αντιτρομοκρατίας” στη συρία, θα έπρεπε κανονικά να προβάλλεται σαν μείζον ζήτημα της διεθνούς καθεστωτικής πολιτικής και του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού. Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, καθόλου. Για την δύση η συρία “υπάρχει” μόνο όταν τιτιβίζει γι’ αυτήν το ψόφιο κουνάβι ή απειλεί η κυβέρνησή του. Αυτό σημαίνει, πολύ απλά, ότι ο δυτικός κόσμος ζει ήδη σε συνθήκες πολέμου: όπου είναι εύλογο ότι δεν μεταδίδονται “ειδήσεις” που αφορούν τον “εχθρό”, εκτός από (πραγματικές ή φανταστικές) ήττες και αποτυχίες του.

Σε ότι αφορά τους ντόπιους φασίστες, δεξιούς κι αριστερούς; Γι’ αυτούς είναι αδιανόητο ότι η τουρκία δεν διαλύεται· έχει κολλήσει το γραμμόφωνό τους στις ελπίδες των ‘90s. Το γεγονός είναι ωστόσο ότι το τουρκικό καθεστώς έχει εγκατασταθεί προσεκτικά, με ζόρια, αλλά στέρεα στην πρώτη σειρά του ιμπεριαλιστικού στερεώματος του 4ου παγκόσμιου πολέμου (σίγουρα σε ότι αφορά τη μέση Ανατολή, αν και όχι μόνο), με όλες τις διακυμάνσεις και τα μπρος – πίσω που απαιτεί ή προκαλεί η συγκυρία και η ρευστότητά της. Δεν απειλεί άμεσα το ελλαδιστάν· δεν ασχολείται καν· δεν κοιτάει εκεί. Κοιτάει πολύ μακρύτερα. Γι’ αυτό φτιάχνει ευρύτερες συμμαχίες, πρακτικές. Που να επιβεβαιώνονται επί του εδάφους.

Ε, μεθαύριο που ο Ερντογάν θα είναι στo Αμβούργο, σαν g20, στην Αθήνα ο εξοχότατος (και πολιτικός μηχανικός στο επάγγελμα) θα πρέπει να δει τι θα κάνει με το «άνοιγμα του επαγγέλματος των μηχανικών». Για να πέσει, με το καλό, η θρυλική δόση· μην έχουμε τίποτ’ άλλα.

Για καθεστωτικό που μόλις πέρυσι βρέθηκε μπροστά σε ένα εναντίον του πραξικόπημα δεν είναι άσχημα τα πράγματα. Για καθεστωτικό που πόλις πριν ένα μήνα πανηγύριζε ότι «πήραμε αυτά που θέλαμε» (απ’ το eurogroup) δεν θα έλεγε κανείς «όλα καλά»….

Τα υπόλοιπα πατριωτικά και ψυχωσικά τα κρίνει η ιστορία.

Συρία

Τρίτη 20 Ιούνη. Παρά την κατάρριψη του συριακού πολεμικού ο φιλοΆσαντ στρατός, με την ρωσική αεροπορική κάλυψη, κινείται αρκετά γρήγορα νότια απ’ το “μαλακό υπογάστριο” της αμερικανικής plus ypg προσπάθειας για την κατάκτηση της Raqqa. Σε λίγο από γεωγραφική άποψη, αυτή η “νίκη” θα βολεύει μόνο τον κουρδικό φρεσκοφτιαγμένο ιμπεριαλισμό!

O χάρτης (είπαμε: οι πόλεμοι τελικά κρίνονται ακόμα στο χώμα…) δείχνει την χθεσινή κατάσταση και την διαφαινόμενη τακτική του φιλοΆσαντ στρατού: από δύο σημεία, το ένα νότια της Raqqa (το έντονο κίτρινο είναι οι περιοχές που ελέγχουν οι ypg – οι συριακές θέσεις έχουν την σημαία) και το άλλο ανατολικά της Palmyra, «πιάνοντας» τους δύο βασικούς δρόμους, προέλαση προς τον θύλακα της Deir ez-Zor. Δεν αποκλείουμε καθόλου να υπάρξει (δεν φαίνεται στον χάρτη) προέλαση προς την ίδια θέση και απ’ την μεριά των συρο-ιρακινών συνόρων, είτε από μία θέση (νότια) είτε από δύο (+ανατολικά) – η συνεργασία Βαγδάτης και Δαμασκού πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Μπροστά σ’ αυτές τις εξελίξεις τι νόημα έχει για την Ουάσιγκτον και τους βασάλους της η κατάρριψη ενός συριακού αεροπλάνου; Αν υπάρξει προέλαση απ’ την μεριά του ιράκ θα καλύπτεται απ’ την ιρακινή αεροπορία και ιρανικούς πυραύλους. Η προέλαση του φιλοΆσαντ στρατού καλύπτεται απ’ την ρωσική αεροπορία – εκτός απ’ την συριακή. Και το γενικό επιτελείο (απ’ την Μόσχα) απειλεί πλέον ότι θα αντιμετωπίζει οτιδήποτε αμερικανικό πετάει δυτικά του Ευφράτη σαν στόχο (!!! – ο.κ., μια δόση υπερβολής, αλλά αυτό ανακοινώθηκε…) Οπότε;

Δέσμια των «αντιτρομοκρατικών» προσχημάτων της (σχεδόν 16 χρόνια δεν είναι λίγα!) η Ουάσιγκτον (και οι σύμμαχοί της) βρίσκεται τώρα μπροστά σ’ ένα στρατηγικό δίλημα. Είτε θα συνεχίσει να το παίζει «αντιτρομοκρατία», οπότε θα είναι αναγκασμένη να παρεμβαίνει ως εκεί που μπορεί να πουλήσει τους «λόγους αυτοάμυνας» (δες προηγούμενο πίνακα) – πράγμα που ήδη είναι απαντημένο απ’ τους γρήγορους και αποτελεσματικούς ελιγμούς των αντιπάλων της. Είτε θα πρέπει να κηρύξει (άτυπα) το «τέλος της αντιτρομοκρατίας» και (τυπικά) την έναρξη μιας πιο «καθαρής μορφής» του 4ου παγκόσμιου πολέμου…

Streets of Tehran

Δευτέρα 19 Ιούνη. Οι μουσικοί του δρόμου είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς στο ιράν, ειδικά στην πρωτεύουσα των 15 εκατομυρίων ψυχών. Εδώ μια απ’ τις πιο παλιές και γνωστές μπάντες, οι slow yellow, παίζουν σ’ ένα εμπορικό κέντρο…

https://youtu.be/tMJE6cW7vcM

Κι εδώ μια άλλη μπάντα παίζει το “dance me to the end of love”…

(Ίσως έχουν ένα δίκιο οι αμερικάνοι κοκκινόσβερκοι που, δια των πολιτικών τους βιτρινών, λυσσάνε με τους ιρανούς και τις ιρανές: 40 χρόνια απειλές, αποκλεισμοί, κυρώσεις, εσωτερική καταστολή, κι αυτοί είναι ακόμα cool…)

Κλειστοί ουρανοί

Δευτέρα 19 Ιούνη. Την ημέρα που οι αμερικάνοι έριχναν ένα Su-22 της συριακής αεροπορίας, κοντά στη Raqqa («για λόγους αυτοάμυνας» είπαν), η Τεχεράνη έκανε κάτι χοντρύτερο. Κτύπησε με πυραύλους εδάφους / εδάφους θέσεις του isis στη συρία, κοντά στην πολιορκούμενη Deir ez-Zor. Οι βαλιστικοί πύραυλοι βεληνεκούς 700 χιλιομέτρων εκτοξεύτηκαν από δύο θέσεις στο δυτικό ιράν, πέρασαν πάνω απ’ το ιράκ, και… Μια πολύ καλή ευκαιρία όχι μόνο για άσκηση αλλά και για επίδειξη δυνατοτήτων.

Οι μεν αμερικάνοι προσπαθούν να συγκρατήσουν την προέλαση του συριακού στρατού και των συμμάχων του. Οι δε ιρανοί «φρουροί της επανάστασης» είχαν ένα σημείωμα πάνω στους δικής τους κατασκευής Zulfiqar πυραύλους τους: για το Ριάντ με αγάπη!!!

Οι μεν αμερικάνοι προχωρούν «τσούκου τσούκου», με τον στρατό τους να δρα «εκτός νόμου» (του αμερικανικού τέτοιου), δημιουργώντας τετελεσμένα για να πατήσει πάνω τους για τα επόμενα… Αλλά πόσο μακρυά θα συνεχίσει; Θα ρίξει, μήπως, και κάποιο ρωσικό Su-35, «για λόγους αυτοάμυνας» πάντα; Δεν ρωτάμε τυχαία: η ρωσική αεροπορία κινείται εκεί δίπλα.

Οι δε συμμαχία Μόσχας – Τεχεράνης – Δαμασκού δείχνει να έχει το πάνω χέρι επί του εδάφους. Φαίνεται, για παράδειγμα, ότι στο κρίσιμο ζήτημα του ελέγχου των συρο-ιρακινών συνόρων, επεκτείνει τις υπό τον έλεγχό της εκτάσεις, με γρήγορους, αιφνιδιαστικούς και μάλλον απρόβλεπτους ελιγμούς. Πρόκειται για έναν καινούργιο πονοκέφαλο για την Ουάσιγκτον: όπως όλα δείχνουν, κάτω από ρωσικό σχεδιασμό, συριακός στρατός, ιρανικός και Χεζμπ’ αλλάχ, κάνουν ασυνήθιστα μεγάλους (σε αποστάσεις) και ασυνήθιστα γρήγορους ελιγμούς, δημιουργώντας τετελεσμένα πολύ πιο σύντομα απ’ όσο θα περίμεναν τα αμερικανικά επιτελεία… Πρόκειται για εντυπωσιακή μεταμόρφωση ενός πεζικού που πριν 2 χρόνια φαινόταν ότι θα πέσει στη Μεσόγειο για να σωθεί…

Ακόμα και στα περίξ της ypg κρατούμενης περιοχής γύρω απ’ την Raqqa, φαίνεται πως η συμμαχία προχωράει γρήγορα με τέτοιον τρόπο ώστε να κλείσει τους δρόμους του αμερικανικού στρατού και των βασάλων του προς την κεντρική συρία.

Παρότι, λοιπόν, μπορούμε να κοροϊδεύουμε από απόσταση ασφαλείας, η «κλιμάκωση» στο συριακό (και στο ιρακινό, αργά ή γρήγορα) πεδίο μάχης συνεχίζεται. Αργά, χωρίς εντυπωσιακές επιταχύνσεις· αλλά σταθερά.

(στον ιρανικό χάρτη της φωτογραφίας η συριακή Deir ez-Zor δείχνεται σαν Dayr al-Zawr. Για την ίδια στρατηγικής σημασίας πόλη πρόκειται).