“Αντιτρομοκρατία” τέλος; Περίπου…

Σάββατο 20 Γενάρη. Έχουμε γράψει με διάφορες αφορμές επ’ αυτού. Μια πρόσφατη ήταν σε ένα σχόλιο για μια αμερικανική κοινοβουλευτική απόφαση, στις 4 του περασμένου Ιούλη (το τζίνι και το μπουκάλι):

Βλέπουμε… την σταδιακή υποχώρηση (αν και όχι εξαφάνιση: στη νοτιοανατολική ασία “φτιάχνεται ψωμί”…) του πολέμου εναντίον «μη κρατικών πρωταγωνιστών», κοινώς «αντιτρομοκρατία», (που, σερβίροντας τις στρατιωτικές εκστρατείες σαν υπερ-αστυνομικές επιχειρήσεις δημόσιας τάξης, επέτρεπε την παράκαμψη του αμερικανικού «νομοθετικού»…) και την εξίσου σταδιακή μετατόπιση σε εξελισσόμενους ή πιθανούς πολέμους εναντίον (μεταξύ) κρατών… Όπου πράγματι χρειάζεται μια ευρύτερη συναίνεση των «εκπροσώπων του έθνους» και όχι η παράκαμψή τους.

Θα φανεί…

Φαινόταν ήδη… Απλά ήρθε και ο «τρελός σκύλος», ο αμερικάνος υπ.αμ. Jim Mattis, να το επιβεβαιώσει, παρουσιάζοντας χτες την εθνική στρατηγική άμυνας των ηπα, για το 2018 (και “μέχρι την τελική νίκη”…). Ο διακρατικός στρατηγικός ανταγωνισμός και όχι η τρομοκρατία είναι τώρα η βασική μέριμνα της εθνικής ασφάλειας των ηπα ξεκαθάρισε… Μ’ αυτά ακριβώς τα λόγια.

Είναι εύκολο να βρείτε την 14σελίδων επίσημη περίληψη του νέου αμερικανικού δόγματος. Τέσσερα κράτη αναφέρονται ρητά σαν «απειλή»: Κίνα, ρωσία, βόρεια κορέα, ιράν. Στην 4η σελίδα (της περίληψης) όπου παρουσιάζονται οι «στόχοι», η δεύτερη παράγραφος είναι κατατοπιστική μέσα στη συντομία της:

Οι μακροπρόθεσμοι στρατηγικοί ανταγωνισμοί με την Κίνα και την Ρωσία είναι οι κύριες προτεραιότητες του Υπουργείου [«άμυνας»…] και απαιτούν αυξημένες και έντονες επενδύσεις, εξαιτίας του μεγέθους των απειλών που συνιστούν για την ασφάλεια και την ευημερία των ηπα σήμερα, και την δυναμική αύξησης αυτών των απειλών στο μέλλον. Παράλληλα, το Υπουργείο θα εντατικοποιήσει τις προσπάθειές του να αποτρέψει και να αντιμετωπίσει τα κακοποιά καθεστώτα (rogue regimes) όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν, να νικήσει τις τρομοκρατικές απειλές προς τις Ηπα, και να σταθεροποιήσει τα κέρδη μας στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, ενόσω θα κινείται προς μια προσέγγιση με μεγαλύτερο βάρος στην εξασφάλιση πηγών χρηματοδότησης.

Στο αμέσως επόμενο κεφάλαιο («στρατηγική προσέγγιση»), η έκθεση ξεκαθαρίζει:

Περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κράτος, η Αμερική μπορεί να επεκτείνει τον χώρο ανταγωνισμού, παίρνοντας την πρωτοβουλία για να προκαλέσει τους ανταγωνιστές μας εκεί που εμείς έχουμε πλεονεκτήματα και αυτοί είναι αδύναμοι. Μια πιο φονική ισχύς [αμερικανική], οι ισχυρές συμμαχίες και συνεταιρισμοί, η αμερικανική τεχνολογική καινοτομία και μια κουλτούρα αποτελεσματικότητας θα δημιουργήσουν την αποφασιστική και σταθερή στρατιωτική υπεροχή των Ηπα

Να είμαστε στρατηγικά προβλέψιμοι αλλά επιχειρησιακά απρόβλεπτοι: η απώθηση ή η κατανίκηση των μακροπρόθεσμα στρατηγικών ανταγωνιστών είναι μια δομικά διαφορετική πρόκληση σε σχέση με τους περιφερειακούς αντιπάλους που ήταν ο στόχος στις στρατηγικές του παρελθόντος. Η δύναμή μας και οι αναβαθμισμένες ενέργειές μας μαζί με τους συμμάχους μας θα επιδεικνύουν την προσήλωσή μας στην αποτροπή των εναντίον μας επιθέσεων, αλλά το ξεδίπλωμα της δύναμής μας, οι στρατιωτικές θέσεις μας και οι επιχειρήσεις μας θα πρέπει να εισάγουν την αβεβαιότητα στους αντιπάλους που λαμβάνουν τις αποφάσεις. Με τους συμμάχους και τους εταίρους μας, θα προκαλούμε τους ανταγωνιστές μας αναγκάζοντάς τους να κινηθούν σε θέσεις που δεν τους βολεύουν, προκαλώντας σύγχιση στις προσπάθειές τους, αποτρέποντας τις επιλογές τους ενόσω θα επεκτείνουμε τις δικές μας, και αναγκάζοντάς τους να αντιμετωπίσουν την σύγκρουση μαζί μας κάτω από συνθήκες δυσμενείς γι’ αυτούς.

(φωτογραφία: ο «τρελός σκύλος» στην χθεσινή παρουσίαση του νέου πολεμικού δόγματος. Σφίγγει τις γροθιές του, για να δώσει έμφαση…)

Ιράν

Τρίτη 16 Γενάρη. Απαντώντας στην “τελευταία ευκαιρία” που έδωσε η Ουάσιγκτον μέσω ψόφιου κουναβιού σ’ αυτούς που έχουν υπογράψει την συμφωνία 5 + 1 για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν, ο ρώσος υπ.εξ. Sergei Lavrov δεν άφησε περιθώρια:

Δεν πρόκειται να υποστηρίζουμε αυτό που προσπαθούν να κάνουν οι ηπα, δηλαδή να αλλάξουν το κείμενο της συφωνίας προσθέτοντας πράγματα που είναι εντελώς απαράδεκτα για το ιράν δήλωσε σε δημοσιογράφους.

Δεν είναι παράξενη η ρωσική άποψη. Αξίζει όμως να σημειώσουμε μια σύνδεση που έκανε ο Lavrov, με ευθεία γραμμή: το ιράν δέχτηκε να αναστείλει το πυρηνικό του πρόγραμμα με αντάλλαγμα την άρση των εναντίον του κυρώσεων, αλλά οι ηπα επιμένουν σ’ αυτές. Πως θα πεισθεί η βόρεια κορέα να σταματήσει το δικό της πυρηνικό πρόγραμμα όταν βλέπουν αυτήν την τακτική;

Δεν θα πεισθεί. Απλό δεν είναι; Αυτό που υπενθύμισε ο ρώσος υπ.εξ., με πλάγιο και διπλωματικό τρόπο, είναι ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει πια θέση σε οποιαδήποτε συζήτηση για το πυρηνικό μέλλον της βόρειας κορέας.

Σαφές; Ελπίζουμε ναι.

Συρία

Δευτέρα 15 Γενάρη. Επιβεβαιώνεται όλο και περισσότερο: η βορειοανατολική συρία είναι η 53η πολιτεία των ηπα – μέχρι νεωτέρας. Και χωρίς δικαίωμα ψήφου, εννοείται! Όχι ότι υπήρχε αμφιβολία, δηλαδή.

Ούτε η Μόσχα, ούτε η Τεχεράνη (ούτε το Πεκίνο) έχουν χαρεί. Αλλά δεν πρόκειται να επιχειρήσουν, με τα τωρινά δεδομένα, να διώξουν τον αμερικανικό στρατό απ’ τις άνετες θέσεις που απέκτησε αγοράζοντας (υποθέτουμε όχι ακριβά, και όχι με έξοδα του αμερικανικού προϋπολογισμού!) τις ypg.

Υπάρχει, βέβαια, και η Άγκυρα. Θα έλεγε κανείς ότι (μέσα στο μπλοκ της Astana) έχει έναν πρώτο λόγο. Παραδόξως το να φτιάχνει η Ουάσιγκτον «συνοριοφυλακή» 30.000 ατόμων για να προσέχει τα σύνορα της 53ης πολιτείας της με την τουρκική επικράτεια (με μισθούς πληρωμένους απ’ το Ριάντ; Why not?) δεν είναι το χειρότερο. Άλλωστε και η Άγκυρα έχει φτιάξει τείχος σε κάποια έκταση των συγκεκριμένων συνόρων.

Εκείνο που έχει στο μάτι είναι δύο περιοχές. Πρώτον, ο ypgκρατούμενος θύλακας της Afrin. Και δεύτερον οι ypgκρατούμενες περιοχές δυτικά του Ευφράτη, γύρω απ’ την Manbij. Την πρώτη περιοχή την πολιορκεί κανονικά, από στρατιωτική άποψη. Η τύχη της δεύτερης (υποθέτουμε ότι) θα είναι προϊόν υπόγειων διαπραγματεύσεων με την Ουάσιγκτον: έχει μια βάση στη Manbij…

Από στρατιωτική άποψη η κατάληψη των εδαφών του θύλακα της Afrin φαίνεται δύσκολη υπόθεση, παρότι οι proxies της Άγκυρας (f.s.a. του βορρά) δηλώνουν έτοιμοι για την επίθεση, εδώ και καιρό. Η «για τα μάτια του κόσμου» διαμαρτυρίες της για τις επιχειρήσεις του συριακού στρατού ‘n’ friends στην ακριβώς από κάτω, νότια, στην περιοχή του Idlib, θα μπορούσε να σημαίνει, μεσοπρόθεσμα (;) μια συμφωνία (εντός του μπλοκ της Astana): ότι οι ένοπλοι που τώρα βρίσκονται στο Idlib θα ανέβουν βορειότερα, σε βάρος των ypg. Ωστόσο αυτό είναι μια υπόθεσή μας, και μένει να φανεί αν είναι σωστή.

Κατά τα υπόλοιπα το συνέδριο στο Sochi, που αρχικά είχε κανονιστεί για μέσα στον περασμένο Δεκέμβρη, δείχνει να σούρνεται. Υποθέτουμε ότι οι “επί του εδάφους” λεπτομέρειες θα πρέπει να τείνουν σε κάποια οριστικότερη (απ’ ότι τώρα) ρύθμιση πριν γίνουν συζητήσεις…

Η αντίθεση, πάντως, στην ευρύτερη κλίμακα του 4ου παγκόσμιου πολέμου παραμένει, ακέραια: οι αμερικανικές βάσεις στην βόρεια συρία και στο ιράκ είναι κρίκος της ίδιας αλυσίδας με τις αντίστοιχες στο αφγανιστάν…

Τα υπόλοιπα «κουμπιά» του…

Σάββατο 13 Γενάρη. Το ψόφιο κουνάβι έδωσε ένα “τελεσίγραφο” στα υπόλοιπα μέλη της 5+1 συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν (όχι στην Τεχεράνη, στους υπόλοιπους…) να αλλάξουν αυτή τη συμφωνία για να είναι στα μέτρα του αμερικανικού και του ισραηλινού ιμπεριαλισμού. Δεν κατήγγειλε χτες την υπάρχουσα συμφωνία (όπως είχε απειλήσει πολλές φορές) αλλά έδωσε περιθώριο 4 μηνών. Είναι η τελευταία ευκαιρία δήλωσε. Αν δεν υπάρξει τέτοια συμφωνία οι ηπα θα αποχωρήσουν απ’ την συμφωνία. Επιπλέον, οποιαδήποτε στιγμή θεωρήσω ότι δεν πρόκειται να υπάρξει, θα αποχωρήσω αμέσως.

Σε ποιον δίνει τέτοια “τελευταία ευκαιρία”; Κίνα, ρωσία, γαλλία, αγγλία, γερμανία και η ε.ε. θεωρούν την συμφωνία σωστή και ότι εφαρμόζεται από το ιράν· το έχουν δηλώσει άπειρες φορές, η τελευταία μόλις προχτές, μετά την συνάντηση των υπ.εξ. αγγλίας, γαλλίας και γερμανίας με τον ιρανό.

Αυτό που καταλαβαίνουμε πίσω απ’ αυτήν την αμερικανική αναβολή – της – τελευταίας – στιγμής είναι μια τακτική αδυναμία της Ουάσιγκτον. Δεν ξέρουμε αν ετοιμάζει κάτι και τι, ωστόσο δεν θα έπρεπε να αποσυνδέσουμε αυτήν την τακτική αδυναμία με τις εξελίξεις στην κορεατική χερσόνησο, στο αφγανιστάν, αλλά και στη μέση ανατολή. Τίποτα δεν πάει καλά αυτή την στιγμή για την Ουάσιγκτον. Πιθανόν, λοιπόν, το διευθυντήριο πίσω απ’ το ψόφιο κουνάβι να έκρινε ότι δεν είναι η καλύτερη στιγμή για την Ουάσιγκτον το να τα “σπάσει” όχι μόνο με την Μόσχα και το Πεκίνο, αλλά και με το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο, για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Φυσικά, σαν παρηγοριά, το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών επέβαλε κάποιες νέες “κυρώσεις” σε αξιωματούχους του ιρανικού καθεστώτος. Αυτή τη φορά, όμως, όχι για τα πυρηνικά· αλλά για την καταστολή των πρόσφατων διαδηλώσεων…

Αν σας διέφυγε, ιδού: το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών είναι a.c.a.b….

Ιράν

Πέμπτη 11 Γενάρη. Κατά το κινεζικό καθεστωτικό ειδησειογραφικό πρακτορείο xinhuanet, η ιρανική κυβέρνηση του Rouhani σκοπεύει να ανακοινώσει σύντομα μέτρα που θα ικανοποιούν (τουλάχιστον ως κάποιο σημείο) τα αιτήματα των πρόσφατων διαδηλώσεων. Μπορεί να πρόκειται για κάποιου είδους “εσωτερική πληροφόρηση” μεταξύ των δύο καθεστώτων (κινεζικού και ιρανικού) ή απλά εκτίμηση απ’ τον τρόπο που αντιμετωπίστηκαν και, κυρίως απ τις δηλώσεις του Rouhani αλλά και του Χαμενεΐ.

Λογικό ακούγεται. Για διάφορους λόγους το ιρανικό καθεστώς έχει συμφέρον να δείξει μια κάποια «σοσιαλίζουσα» μέριμνα για τους πληβείους· όχι, όμως, τέτοια που να εμποδίσει το επενδυτικό / καπιταλιστικό μπουμ που έχει ξεκινήσει, και στο οποίο βασίζει πολλά. Στην πραγματικότητα μάλιστα (εκτιμάμε ότι) το ιρανικό καθεστώς θα κάνει προσεκτικά μεν αλλά αξιοσημείωτα βήματα ικανοποίησης της εκτεταμένης μεσαίας τάξης – και όχι, τόσο, της εργατικής, την οποία θα φροντίσει να κρατήσει σε πατερναλιστική κατάσταση / έλεγχο. Μια ιρανική (δηλαδή σαφώς συντηρητικότερη, και πάντα με παρόντα τα θρησκευτικά σύμβολα) εκδοχή του κινέζικου καπιταλιστικού μοντέλου, δηλαδή μια ορισμένη φιλελευθεροποίηση στο κοινωνικό πεδίο (με ενίσχυση της κατανάλωσης) παράλληλα με την σταθερή συγκεντροποίηση της πολιτικής εξουσίας, δεν πρέπει να αποκλειστεί σαν «ο ιρανικός δρόμος προς περισσότερη δημοκρατία».

Εν τω μεταξύ έχει το ενδιαφέρον του: σε αντίθεση με την άγρια καταστολή του 2009, τώρα το καθεστώς εμφανίζει πρακτικές «μετριοπάθειας». Απ’ τους περίπου 4.000 συλληφθέντες των διαδηλώσεων απελευθερώνονται σταδιακά (χωρίς κατηγορίες) όσοι / όσες προκύπτει ότι «δεν είχαν συμμετοχή στους χουλιγκανισμούς»…

Απ’ την Τεχεράνη ως την Τύνιδα

Τετάρτη 10 Γενάρη. Στο ιράν οι διαδηλώσεις έχουν περιοριστεί αριθμητικά ενώ έχουν σταματήσει εντελώς τα, ας τα πούμε έτσι, “μπάχαλα” (αν και με βάση την πολιτική ιστορία στο ιράν δεν επρόκειτο για τέτοια…) Δεν εξαφανίστηκαν, όμως, οι κοινωνικές αιτίες που τις προκάλεσαν. Εννοείται πως ακόμα κι αν υπήρξε «ξένος δάκτυλος» σ’ αυτές τις διαδηλώσεις (και σίγουρα Ουάσιγκτον, Τελ Αβίβ και Ριάντ θα ήθελαν να έχουν βάλει το χέρι τους) είτε δεν πρόλαβε είτε δεν μπόρεσε να παίξει σοβαρό ρόλο. Αυτό αποδεικνύεται απ’ το γεγονός ότι ακόμα και οι σκληροπυρηνικοί του καθεστώτος (ο Χαμενεΐ) αναγκάστηκαν να παραδεχτούν ότι υπάρχουν εύλογες αιτίες για διαμρτυρίες. Αποδεικνύεται, επίσης, απ’ το γεγονός ότι δεν υπήρξε κανένα οργανωμένο σχέδιο διεθνούς προβολής των γεγονότων· το Α και το Ω όταν παίζει έξωθεν προεργασία.

Παρόμοιες αιτίες έχουν προκαλέσει εντατικές κινητοποιήσεις κάμποσες χιλιάδες χιλιόμετρα δυτικότερα της Τεχεράνης, στην Τύνιδα – κι εκεί, σίγουρα, δεν είναι “αμερικανικό σχέδιο”! Αύξηση της φορολογίας καυσίμων και εισαγωγή ενός φόρου ακινήτων καθιερώθηκαν πρόσφατα με νόμο της τυνησιακής κυβέρνησης. Πρόκειται για τυπικά “μέτρα λιτότητας” προς αντιμετώπιση των ελλειμμάτων. Αλλά, όπως πάντα, στις ταξικές κοινωνίες δεν θίγονται όλοι απ’ αυτά.

Όπως στην Τεχεράνη έτσι και στο Κάιρο ή στην Τύνιδα η (κοινωνική) πόλωση, προϊόν του καπιταλισμού, των “ταλαντώσεων” της κρίσης / αναδιάρθρωσής του, και της αφαίμαξης των πληβείων, δεν είναι το σατανικό σχέδιο κανενός· ακόμα κι αν εδώ ή εκεί υπάρχουν κάποιοι διατεθειμένοι να την αξιοποιήσουν. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι περισσότερο απ’ το να υποδείξουμε ένα μάθημα που αφορά τους πρωτοκοσμικούς: η φτώχεια προκαλεί εξεγέρσεις, δεν παράγει φασίστες· οι κρατικοί μηχανισμοί φοβούνται το πρώτο και φροντίζουν για το δεύτερο…

Και ολίγον Τελ Αβίβ

Τετάρτη 10 Γενάρη. Αφού ο ως τις ρίζες των μαλλιών του χωμένος σε “σκάνδαλα” Νετανιάχου διέγνωσε, στα τέλη του περασμένου Δεκέμβρη, το “τέλος του ιρανικού καθεστώτος” (λόγω των διαδηλώσεων), έρχεται τώρα ο Yossi Cohen, επικεφαλής της mossad, να κάνει την αναγκαία προσαρμογή. Δεν ήταν σε θέση να ανατρέψουν το καθεστώς προς το παρόν δήλωσε. Θα ήμουν πολύ ευχαριστημένος να δω μια κοινωνική επανάσταση στο ιράν. Είναι κάτι που μπορεί ίσως να γίνει στο μέλλον δήλωσε μεταξύ άλλων ο αρχιασφαλίτης / κοινωνικός επαναστάτης του ισραηλινού απαρτχάιντ.

Όλα αυτά ήταν οι σάλτσες του, για να υποστηρίξει ότι «έχουμε μάτια, αυτιά και ακόμα περισσότερα μέσα στο ιράν… παρακολουθούμε την κατάσταση από πολύ κοντά». Ίσως, γιατί όχι; Και μάτια, και αυτιά μπορεί να έχει η mossad, και στο ιράν και στην ελλάδα. Η δουλειά της είναι. Αλλά μήπως έχουν τίποτα τσίμπλες (αυτά τα μάτια) και «κεράκι» (αυτά τα αυτιά);

Ούτε κι αυτό μπορεί να αποκλειστεί…

Ιράν 1

Παρασκευή 5 Γενάρη. Το ότι η Ουάσιγκτον έτρεξε να φέρει στο “συμβούλιο ασφαλείας του οηε” (το οποίο έχει χεσμένο) το ζήτημα των “αιματηρών διαδηλώσεων στο ιράν” δείχνει (στο δικό μας μυαλό) ένα λαχάνιασμα απ’ την αμερικανική πλευρά που, αν πρέπει να το εξηγήσουμε, σημαίνει είτε ότι η Ουάσιγκτον δεν είχε προετοιμάσει καν και καν το ξέσπασμα των διαδηλωτών στο ιράν· είτε ότι αυτή η προετοιμασία είχε γίνει τόσο πρόχειρα ώστε ήταν θνησιγενής σαν τέτοια.

Πρώτα το σημαντικότερο για ‘μας. Η χωροταξία (και, κατά συνέπεια, η ανθρωπογεωγραφία) των αντικαθεστωτικών διαδηλώσεων, το γεγονός δηλαδή ότι δεν ήταν ιδιαίτερα μαζικές και ότι έγιναν κυρίως σε μεσαίες ή μικρές ιρανικές πόλεις δείχνει, έμμεσα, το (κατ’ αρχήν) δίκιο των διαδηλωτών. Απ’ την στιγμή που, για παράδειγμα, η (μεταρρυθμιστική) κυβέρνηση Rouhani αποφάσισε να κόψει ή να περιορίσει διάφορες κρατικές επιδοτήσεις προς τα πιο πληβειακά κοινωνικά στρώματα – κι αυτό σημαίνει σε μεγάλο βαθμό «ιρανική επαρχία» – οι θιγόμενοι είχαν κάθε λόγο να θυμώσουν.

Το ζήτημα αυτών των περικοπών και η σχέση του με την ορθολογική «καπιταλιστική ανάπτυξη» όπως αυτή προδιαγράφεται στην after sanctions εποχή του ιράν είναι σοβαρό, και δεν θα το ξεπετάξουμε πρόχειρα εδώ. Το σημαντικό είναι ότι αν το ιρανικό καθεστώς προχωράει σ’ έναν μετασχηματισμό από μια πατερναλιστική διαχείριση των «φτωχών» σε μια πιο σοσιαλ-φιλελεύθερη, αυτό δεν μπορεί παρά να έχει μέσα στην ιρανική κοινωνία και θιγόμενους και ωφελημένους. Οι μεσοαστοί, για παράδειγμα, ή οι ανερχόμενοι μικροαστοί θα ωφεληθούν. Όσοι / όσες, όμως, βρίσκονται χαμηλά (και δεν είναι λίγοι / ες στο ιράν, για ταξική κοινωνία πρόκειται!) θα χάσουν όταν οι φτερούγες του κρατικού πατερναλισμού μαζευτούν.

Απέναντι σ’ αυτή την εξέλιξη (αν έχουμε δίκιο) το να τρέχουν οι γνωστοί καρφωμένοι, δηλαδή η Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ, να πανηγυρίζουν για την επερχόμενη όπου νάναι «αλλαγή καθεστώτος» στο ιράν είναι τόσο σοβαρό όσο το να πανηγύριζαν οι υποστηρικτές του Occupy Wall Street για το επερχόμενο τέλος του καπιταλισμού!!! Η βιασύνη τους (και η βλακεία τους) είναι αντίθετη με τους ισχυρισμούς του ιρανικού καθεστώτος, πως «όλα ήταν στημένα απ’ τους οχτρούς». Αν είχαν στήσει κάτι στα σοβαρά όλοι αυτοί δεν θα έκαναν πανηγυρικές δηλώσεις απ’ την δεύτερη ημέρα των διαδηλώσεων! Θα κάθονταν στην άκρη και θα περίμεναν να δρέψουν τους καρπούς των μεθοδεύσεών τους.

Ιράν 2

Παρασκευή 5 Γενάρη. Στο ιράν τα συνδικάτα, όλα τα μεγάλα σίγουρα, ελέγχονται. Απ’ το καθεστώς. Η πριν λίγες ημέρες παρατήρησή μας ότι τα οργανωτικά ζητήματα είναι περισσότερο από ποτέ πολιτικά έχει εδώ μια ειδική σημασία. Για τους πληβείους του ιράν, είτε είναι εργάτες, είτε είναι αγρότες, είτε είναι νομάδες, η έξοδος απ’ τον πατερναλισμό σχεδόν 40 χρόνων συνεπάγεται (υποχρεωτικά θα τολμούσαμε να πούμε), αν πρόκειται να οργανώσουν και να πολεμήσουν για τα δίκαιά τους, την δημιουργία σοβαρών και μαζικών αυτο-οργανωμένων δομών (το “αυτό” σημαίνει έξω απ’ τον έλεγχο του καθεστώτος αλλά και οποιουδήποτε “γενναιόδωρου φίλου” εκτός συνόρων) που θα μπορούν να οργανώνουν τους αγώνες πολύ πιο μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα απ’ τα “αυθόρμητα ξεσπάσματα”. Τέτοιου είδους οργάνωση θα πρέπει να περιλαμβάνει και την ηχηρή απόρριψη της “συμπαράστασης” των όποιων νταβάδων απ’ την Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ ή οπουδήποτε αλλού. Γιατί αν τα πληβειακά ή τα εργατικά κινήματα του μέλλοντος στο ιράν φτάσουν σε θέση να βάλουν πολιτικούς στόχους (όπως ο μετασχηματισμός του καθεστώτος) θα πρέπει να είναι σε θέση να κόψουν εξ’ αρχής τον βήχα διάφορων: ο ιρανικός καπιταλισμός δεν θα ξαναποκτήσει “σάχη”, ούτε θα ξαναγίνει παράρτημα κάποιου “παλιού αφέντη”…

Αυτό για καθαρά ταξικούς λόγους!

Σε κάθε περίπτωση η ακαριαία διεθνοποίηση των όποιων διαδηλώσεων έγιναν σε ιρανικές πόλεις, όχι από αδελφά, συντροφικά κινήματα αλλού, αλλά από κράτη (την Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ να πανηγυρίζουν για την “δημιουργική αποσταθεροποίηση”, την Μόσχα και την Άγκυρα να στηρίζουν το καθεστώς) είναι στοιχείο μιας εξώφθαλμης έλλειψης οργανωτικής και πολιτικής αυτονομίας (με την κυριολεκτική έννοια της λέξης “ταξική αυτο-νομία”) αυτού του ξεσπάσματος: όταν κρατικοί νταβάδες νοιώθουν ότι έχουν την άνεση να εμφανίζονται είτε σαν υπερασπιστές είτε σαν κατήγοροι του πεζοδρομίου, αυτό σημαίνει ότι το πεζοδρόμιο δεν έχει αρκετή δύναμη για να τους βάλει στη θέση τους κρατώντας τους μακρυά.

Καταλαβαίνουμε ότι ύστερα από 40 χρόνια μιας πετυχημένης και ύστερα λεηλατημένης επανάστασης στο ιράν (του 1979) είναι πολύ δύσκολο, και θα χρειαστεί καιρό και δύσκολη προσπάθεια, το να δημιουργηθούν και κυρίως να αποκτήσουν την “κρίσιμη μάζα” οι όποιες ανεξάρτητες οργανωτικές (και άρα πολιτικές) δομές. Ο κρατικός πατερναλισμός και ο κοινωνικός συντηρητισμός ποτίζουν τα μυαλά.

Αλλά η ιστορία δείχνει ότι σε τέτοιες αναγκαιότητες δεν υπάρχουν υποκατάστατα. Το “κάτι λιγότερο” σημαίνει “κάτι σχεδόν καθόλου”. Ευχόμαστε οι ιρανές και οι ιρανοί να ανοίξουν τον δρόμο τους, έναν τέτοιο δρόμο που δεν θα χωράει ούτε τους καθεστωτικούς basij, ούτε τους διεθνείς εγκάθετους «εξαγωγές δημοκρατίας – πώληση χοντρική / λιανική».

Οι ευχές δεν φέρνουν αποτελέσματα… Αλλά η σκέψη μας είναι στις ιρανές και στους ιρανούς: είναι, έτσι κι αλλιώς, υπέροχοι!

Ιράν 1

Τρίτη 2 Γενάρη. Ασφαλώς και οι ιρανοί / ιρανές έχουν πολλούς λόγους να διαδηλώνουν κατά του καθεστώτος. Ωστόσο η γρήγορη “συμπαράσταση” απ’ την Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ δεν θα πρέπει να τους αφήσει αδιάφορους, όσο πιεστικά κι αν είναι τα ζητήματα που τους κατεβάζουν στο δρόμο. Γιατί ισχύει και εδώ “όταν έχεις τέτοιους φίλους τι τους θέλεις τους εχθρούς”.

Το ιρανικό καθεστώς έδειξε και το 2009 ότι δεν έχει αναστολές στο να πνίξει στο αίμα τις εναντίον του αντιδράσεις, ειδικά αν κρίνει ότι ξεπερνούν τις αντοχές του. Έχει και το απαιτούμενο έρεισμα στο καθόλου αμελητέο συντηρητικό μέρος της ιρανικής κοινωνίας. Προς το παρόν ο Rouhani προσπαθεί να εμφανιστεί διαλλακτικός. Αλλά…

Ο κοινωνικός αυθορμητισμός, εν προκειμένω, δεν είναι καθόλου καλός σύμβουλος. Οι μεταρρυθμίσεις που έχουν δίκιο να ζητούν τα πιο liberal κοινωνικά υποκείμενα απαιτούν οργάνωση, σχέδιο, επιμονή αλλά και υπομονή.

Σ’ αυτούς τους αγώνες το ένα μάτι τους πρέπει να είναι στραμμένο εκτός συνόρων. Διαφορετικά το παπαδαριό θα ξαναπαίξει το έργο «η πατρίς κινδυνεύει».

Το ιράν δεν είναι συρία, και το 2018 δεν είναι 2011. Ωστόσο, ακριβώς επειδή είναι δίκαιοι οι αντικαθεστωτικοί αγώνες, οι ιρανοί και οι ιρανές δεν πρέπει να παραβλέπουν ότι και το 2011 ήταν δίκαιες (και πολύ μαζικότερες) οι διαδηλώσεις κατά του Άσαντ. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι αρκετό πλέον το να έχει κανείς δίκιο. Τα οργανωτικά ζητήματα είναι πολιτικά περισσότερο από ποτέ· και πρέπει να έχουν λυθεί πριν την οποιαδήποτε αναμέτρηση. Στους δρόμους και στα μυαλά. Το θρυλικό “αυθόρμητο” έχει ξεπεραστεί ιστορικά προ πολλού σαν ικανή συνθήκη…

Διαφορετικά (η ιστορική πείρα είναι σκληρός μάρτυρας σ’ αυτό) ακόμα και μέσα στους πιο ευγενείς και δίκαιους αγώνες μπορεί να αλωνίσει ο οποιοσδήποτε. Όπως, για παράδειγμα, ο τοξικός πρίγκηπας. Αυτός δεν ήταν που είχε δηλώσει πριν κάτι μήνες ότι «θα φέρει τον πόλεμο μέσα στο ιράν» (για «προληπτικούς λόγους»…), ε;