Αόρατοι 1

Κυριακή 14 Γενάρη. Ο αγώνας γύρω απ’ την διάρκεια της εργάσιμης ημέρας διαβάζουμε είναι κεντρικός στην μαρξιστική ανάλυση. Στο κεφάλαιο 10 του “Κεφάλαιου”, στον 1ο τόμο, ο Μαρξ κάνει μια χρονολόγηση των διάφορων τρόπων που χρησιμοποίησαν οι καπιταλιστές και τα κράτη για να επεκτείνουν τον ημερήσιο χρόνο εργασίας όσο περισσότερο ήταν δυνατόν, απ’ τα μέσα του 14ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου. Η αιτία ήταν απλή: όσο περισσότερες ώρες ήταν η εργάσιμη ημέρα, τόσο περισσότερο μπορούσαν να εκμεταλλεύονται τους εργάτες. Επειδή, μετά την πληρωμή ενός μισθού επιβίωσης, όλη η εργασία που γινόταν στη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας ήταν υπεραξία για τους εργοδότες.

Στον 19ο αιώνα, η παγκόσμια εργατική τάξη ενώθηκε γύρω απ’ την απαίτηση για λιγότερες ώρες δουλειάς. Καθώς ήταν αναγκασμένοι να δουλεύουν 16 ώρες την ημέρα, οι εργάτες πολέμησαν πρώτα για το 12ωρο, ύστερα για το 10ωρο και στο τέλος για το 8ωρο. Η Πρωτομαγιά κατάγεται απ’ την διεθνή εργατική εκστρατεία για την εργάσιμη ημέρα των 8 ωρών.

Ας πηδήσουμε στο τώρα. Πολλοί εργάτες εξακολουθούν να δουλεύουν υπερβολικά πολλές ώρες, μακρυά καθημερινά και εβδομαδιαία ωράρια, και εκβιασμένες υπερωρίες. Ταυτόχρονα, ένας εξίσου μεγάλος αριθμός εργατών βρίσκεται μπροστά στο αντίθετο: ελάχιστες ώρες εργασίας και αλλοπρόσαλλες αλλαγές στα ωράριά τους, που διαφοροποιούνται μέρα την ημέρα και βρομάδα τη βδομάδα.

Πρωτομαγιά του 1936, στη Ν.Υόρκη. Η τάξη μας είχε ακόμα την “σοφία” να απαιτεί μείωση του χρόνου εργασίας. Τι έγινε και επί τουλάχιστον 70 χρόνια παραιτηθήκαμε απ’ τον εργατικό έλεγχο πάνω στον εργάσιμο χρόνο, παραχωρώντας πλήρη ελευθερία στ’ αφεντικά; Τι έχει γίνει και κρατάμε τα κεφάλια βαθιά μέσα στην άμμο;

Αόρατοι 2

Κυριακή 14 Γενάρη. Είναι πικρό, πολύ πικρό, που σαν σύγχρονη εργατική τάξη βρισκόμαστε πιο πίσω απ’ ότι οι μακρινοί μας πρόγονοι του 19ου αιώνα· απ’ την άποψη της συναίσθησης, της συνείδησης, της πραγματικότητάς μας. Το ότι η συνείδηση “βελτιώνεται σταθερά με τα χρόνια και τους αιώνες” δεν είναι ιστορικός νόμος: στις αρχές του 21ου αιώνα συνειδητοποιούμε, πράγματι, πολύ λιγότερα απ’ όσα συνειδητοποιούσαν πολλοί και πολλές της τάξης μας πριν 150 χρόνια.

Εξηγήσεις γι’ αυτήν την μαζική ιστορική συνειδησιακή κατάρρευση μπορούν να βρεθούν· όχι, όμως, δικαιολογίες. Δεν φταίει η απουσία κάποιου Μαρξ· ούτε και τότε ήταν αναγκαίος (για να μην πούμε ότι ήταν, απλά, άγνωστος). Δεν φταίει, τουλάχιστον με γραμμικό και άμεσο τρόπο, ο ρόλος των κομμάτων και των συνδικάτων, μικρών και μεγάλων: το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της τάξης μας βρίσκεται έξω απ’ αυτές τις δομές του κράτους και του κεφάλαιου. Βρίσκεται, απ’ την άλλη, μέσα στην ομίχλη του μικροαστισμού και των ελπίδων (;) για ατομική διάσωση. Όμως ούτε κι αυτό μας φαίνεται επαρκής εξήγηση. Είναι, κατά κάποιον τρόπο, κυκλική: αν καταλαβαίνεις τις σχέσεις εργασίας με ιδιωτικό τρόπο είναι προφανές ότι δεν πρόκειται να καταλάβεις ποτέ το μονοπώλιο που έχουν αποκτήσει τα αφεντικά (τόσο σαν αφεντικά όσο και σαν ξεχωριστά άτομα) στη διαχείριση και στην κατανομή του χρόνου εργασίας· είσαι μικροαστός ιδεολογικά. Ταυτόχρονα όμως αν δουλεύεις (και πληρώνεσαι) στα όρια της φυσικής επιβίωσης (και πολύ μακρυά απ’ τα δεδομένα της σύγχρονης αξιοπρεπούς ζωής) θα μπορούσες να καταλάβεις…

Αόρατοι 3

Κυριακή 14 Γενάρη. Δεν έχει, όμως, νόημα να δείχνουμε την δυστυχία ελπίζοντας ότι μια τέτοια υπόδειξη μπορεί να γίνει επιχείρημα. Ενισχύει η δυστυχία (επειδή δικαιολογεί), τελικά, τις διάφορες μορφές πατερναλισμού. Είτε την εξάρτηση απ’ την οικογένεια, είτε την εξάρτηση απ’ τον εργοδότη, είτε την εξάρτηση απ’ τα κόμματα, τις πολιτικές προσόδους, τις περσόνες της όποιας εξουσίας. Συνήθως όλες μαζί.

Θα πρέπει, μάλλον, σαν σύγχρονοι εργάτες / εργάτριες, στο βαθμό που συνειδητοποιούμε την κατάστασή μας όχι σαν προσωπικές περιπτώσεις αλλά σαν ταξική καταβύθιση, να προβοκάρουμε δημόσια μία μία όλες εκείνες τις βεβαιότητες που καλωπίζουν την εθελοδουλειά του μικροαστισμού. Δείχνοντας άλλου την γελοιότητά τους κι αλλού την (συχνά κρυμένη) αποτυχία τους. Ένα “punk” σκέλος (και μόνο σκέλος) του εξαιρετικά μειοψηφικού με τις τωρινές συνθήκες εργατικού ανταγωνισμού, όχι με όρους αισθητικής αλλά σαν ρεσάλτο της κοινής λογικής. Η οποία λαθροβιώνει κάτω από στρώματα ιδιωτικών και δημόσιων φαντασιώσεων.

Με άλλα λόγια αυτό θα λεγόταν ιδεολογική αποδιάρθρωση…

Απεργίες (;) 2

Παρασκευή 12 Γενάρη. Αν τα λέει σωστά η καθεστωτική “καθημερινή” (και μάλλον σωστά τα λέει) αυτή η ρύθμιση του 50%+ δεν είναι καν εκείνο που νομίζαμε, κακά πληροφορημένοι. Δεν αφορά το ποσοστό (επί του συνόλου των μελών ενός πρωτοβάθμιου σωματείου) που υπερψηφίζει μια απεργία… Αφορά μόνο την απαρτία. Δηλαδή: για να είναι έγκυρη μια τέτοια απόφαση, θα πρέπει στη σχετική συνέλευση να έχουν πάρει μέρος τα μισά + ένα μέλη του σωματείου…. Απ’ αυτά τα μισά μέλη θα είναι αρκετό η απεργία να έχει εγκριθεί απ’ τα μισά (των μισών). Δηλαδή απ’ το 25% των μελών…

Αυτό ΔΕΝ το λες “απαγόρευση των απεργιών”, όσα “επαναστατικά” αστροπελέκια κι αν σε έχουν κτυπήσει στο κεφάλι! Το να ανέβει η απαραίτητη απαρτία στα μισά μέλη (ενώ πριν ήταν στο 1/3· κι αυτό στην πρώτη συνέλευση, αφού στην επαναληπτική έπεφτε ακόμα περισσότερο η απαραίτητη συμμετοχή…) θα μπορούσε να είναι το καλώς εννοούμενο συμφέρον των ίδιων των μελών των σωματείων… Έτσι ώστε η απεργία να μην είναι εικόνα στις ειδήσεις, αλλά πραγματική. Μήπως, όμως, συμβαίνει κάτι βρώμικο και εδώ;

Συμβαίνει· και είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες. Πολλά “πρωτοβάθμια σωματεία” έχουν πολλά, πάμπολλα, εικονικά μέλη. Όχι, απλά, για να φαίνονται “μεγαλύτερα”. Αλλά για να δικαιούνται περισσότερους αντιπροσώπους στις εκλογές των δευτεροβάθμιων (ομοσπονδιών και εργατικών κέντρων) ή/και των τριτοβάθμιων (γσεε). Αυτή η τακτική των “πέτσινων μελών” είναι “ήθος” όλων των συνδικαλιστικών παρατάξεων, δεξιών κι αριστερών· ένα απ’ τα πολλά συμπτώματα της uniparty συνδικαλιστικής αθλιότητας.

Έτσι φουσκωμένους που έχουν, λοιπόν, τους αριθμούς των μελών τους, θα δυσκολεύονται (με τη νέα νομοθεσία…) να μαζέψουν τα μισά… Εκτός αν… την ανάγκη φιλότιμο κάνοντας “διαγράψουν” αυτά τα ανύπαρκτα μέλη, έτσι ώστε να γυρίσουν τα μεγέθη στο κανονικό τους…

(Όσο για την γυμναστική τύπου έφοδος – όχι στα χειμερινά ανάκτορα αλλά – στο υπουργείο εργασίας, ενάντια στην “επίθεση στο δικαίωμα στην απεργία”, ε, είναι κι αυτή μέρος της εκτεταμένης εικονικής πραγματικότητας….

Με το συμπάθειο κιόλας, αλλά η κατασκευή εντυπώσεων και οι σκιαμαχίες με δαύτες είναι μέρος του οπλοστασίου των αφεντικών· όχι της τάξης μας!)

Απεργίες (;) 3

Παρασκευή 12 Γενάρη. Κάτι ακόμα, για να συνεννοούμαστε (καλώς ή κακώς δεν είμαστε χθεσινοί): πολλά αφεντικά καταφεύγουν στα δικαστήρια και βγάζουν πολλές απεργίες “παράνομες και καταχρηστικές”. Αυτό είναι γεγονός. Όμως:

Α) Με δεδομένο ότι η χ ή η ψ νομοθεσία για την κήρυξη των απεργιών είναι εκεί, καταγραμμένη, δεν θα έπρεπε, άραγε, τόσο οι εκπρόσωποι όσο και οι εκπροσωπούμενοι να την ξέρουν αυτήν την ρημαδονομοθεσία, ώστε να φροντίζουν (αφού θέλουν νομιμότητα…) η δράση και οι αποφάσεις τους να είναι συμβατές μαζί της και να μην δίνουν περιθώρια στ’ αφεντικά;

Β) Έχει πάρει κανείς χαμπάρι την πρακτική πολλών και διάφορων συνδικαλιστών να προωθούν “απεργίες” (σε εισαγωγικά) εν γνώσει τους ότι θα καταπέσουν στο δικαστήριο έτσι ώστε και τα παράσημα του “αγωνιστή” να κρατάνε, και να κλείνουν πονηρά το μάτι στους εργοδότες; Ξέρει κανείς κάτι επ’ αυτού;

Λέμε τώρα…

Απεργίες (;)

Πέμπτη 11 Γενάρη. Χωρίς αμφιβολία ο νόμος για το 50%+ στις αποφάσεις των πρωτοβάθμιων σωματείων για απεργίες θα δυσκολέψει τέτοιες αποφάσεις – αφού, τόσα χρόνια, έγινε βολική συνήθεια το να λαμβάνονται μειοψηφικά (συχνά: ελεεινά μειοψηφικά). Όμως: σαν εργάτες / εργάτριες, που ξέρουμε ακριβώς τι συμβαίνει με την τάξη μας, υπήρχαν (και εξακολουθούν να υπάρχουν) πολύ σοβαρά ζητήματα άσχετα με τον συγκεκριμένο νόμο. Το γεγονός, για παράδειγμα, ότι απ’ το 2010 και μετά έπεσαν όλα τα παλιά νομοθετικά αναχώματα, το γεγονός δηλαδή ότι το τυπικό σύνταγμα των ταξικών σχέσεων (η τυπική νομοθεσία) ήρθε στο σημείο που βρισκόταν το πραγματικό σύνταγμα (οι πραγματικοί συσχετισμοί δύναμης) στα τέλη της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα και το ότι, στη συνέχεια, αυτοί οι πραγματικοί συσχετισμοί επιδεινώθηκαν ακόμα περισσότερο και πιο άγρια έτσι ώστε να μιλάμε, σήμερα, για μισθούς 200 και 250 ευρώ για 40 ώρες δουλειές την εβδομάδα, όλη αυτή η αποτελεσματική αλλά και εύκολη υποτίμησή μας, ΔΕΝ οφείλεται απλά και μόνο στην αθλιότητα των αφεντικών! Ούτε στην αθλιότητα των νομοθετών… Δυστυχώς: ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΣΤΗΝ ΑΘΛΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΜΑΣ ΤΗΝ ΙΔΙΑΣ!!! Που προτίμησε να κοιτάει τι της έδειχναν τα δάκτυλα αντί να δει (και να φυλάξει) τα αχαμνά της… Αθλιότητα απ’ την οποία διάφοροι έβγαλαν και βγάζουν την όποια κομματική υπεραξία μπορούν… (Κάποιοι έγιναν και κυβερνήτες).

Δεν είναι οι νόμοι που μας εμπόδισαν να έχουμε ξεπεράσει προ πολλού τον πατερναλισμό και τις μεσολαβήσεις του συνδικαλισμού κάθε είδους… Δεν είναι οι νόμοι που μας εμπόδισαν να συνειδητοποιήσουμε τι έκαναν πρακτικά τα ντόπια αφεντικά όλα αυτά τα χρόνια, όταν δημόσια κλαίγονταν και έδειχναν την Μέρκελ και τον Σόιμπλε σαν υπαίτιους… Δεν είναι οι νόμοι που μας εμπόδισαν να φτύσουμε πρακτικά και οριστικά τις διαταξικές συμμαχίες των “γενικών απεργιών” και των κεντρικών παρελάσεων… Δεν είναι οι νόμοι που επέβαλαν την μοιρολατρεία, τον κομφορμισμό των ξεπεσμένων του μικροαστισμού… Δεν είναι οι νόμοι που πούλησαν για  “αντίσταση” τα ψυχοσυναισθηματικά εξαρτημένα αντανακλαστικά, του είδους “αγανάκτηση”…

Κι αντίστροφα: στις πιο σημαντικές στιγμές της ιστορίας της η τάξης μας ΔΕΝ απεργούσε επειδή αυτό ήταν “νόμιμο”!!! Απεργούσε επειδή είχε εμπιστοσύνη στον εαυτό της και στο δίκο της – και μπορούσε να πάει μακριά, πολύ μακριά, ακόμα κι όταν οι αγώνες της αντιμετωπίζονταν σαν παράνομοι… Μπορούσε να πάει τόσο μακριά αλλάζοντας τους πραγματικούς συσχετισμούς δύναμης ώστε στο τέλος, τα αφεντικά, αναγκάζονταν να συμβιβαστούν και νομοθετικά.

Θα ξαναγυρίσουμε στο θέμα, αλλά κατ’ αρχήν οπωσδήποτε αυτό: όχι, δεν ξεχνάμε ποια είναι αυτά που μας λείπουν· και όχι, δεν αγοράζουμε “επαναστατικές γυμναστικές” και δημόσιες σχέσεις…

Επιχειρηματική υγεία

Τρίτη 21 Νοέμβρη.Χαίρομαι που είμαι σε μια επιχείρηση, που είναι πρότυπο υγειούς επιχειρηματικότητας. Κι αυτό, κατ’ εμέ, δεν φαίνεται μόνο από τους αριθμούς και τα βιβλία και τα επιτεύγματα της επιχείρησης. Φαίνεται απ’ την επαφή με τους εργαζόμενους. Θα θυμάμαι πάντα ότι πολλοί απ’ αυτούς που τους έσφιξα το χέρι μου είπαν “καλωσήρθατε στο εργοστάσιό Μας”. Όταν ο εργαζόμενος αισθάνεται την επιχείρηση ΚΑΙ δική του, αυτό σημαίνει πάρα πολλά πράγματα…

Ποιος τα είπε αυτά; Μήπως ο Λένιν μιλώντας στο σοβιέτ μεταλλουργίας της Πετρούπολης; Όχι. Τα είπε ο εξοχότατος ψόφιος κοριός μιλώντας με τα αφεντικά των “πλαστικών Θράκης”, πριν μια βδομάδα.

Ο ροζ πρωθυπουργός χάρηκε που κάποιοι εργάτες τον καλωσόρισαν στο εργοστάσιό Τους (αν ήταν εργάτες και όχι επιστάτες…). Το εργοστάσιό «Τους»!… Χάρηκε, σα να λέμε, γι’ αυτήν την μικροαστική πανούκλα της “οικογένειας” και της “κοινής ευθύνης”, που δένει συναισθηματικά και πολιτικά τους μισθωτούς στα αφεντικά Τους. Χάρηκε επειδή είναι καραδεξιός!! Πιο δεξιός; Δεν γίνεται: πηδάς απ’ την ταράτσα!

Να γιατί δεν χρειάζεται να κυβερνήσει άλλο δεξιό κόμμα: η Κουμουνδούρου είναι υπεραρκετή…

(Λοιπόν: πρώτα καταλαμβάνουμε τα εργοστάσια: “χωρίς εσένα γρανάζι δεν γυρνά”. Μετά καταλαμβάνουμε τις εκκλησίες: “χωρίς εσένα θαύματα δεν γίνονται”. Και στο τέλος καταλαμβάνουμε το Βερολίνο: “χωρίς εσένα κανείς δεν κυβερνά”…. Ντάξει;)

Σημαίνουσες διαφορές

Τρίτη 7 Νοέμβρη. Όταν λευκοί, πρωτοκοσμικοί, ακόμα και δηλωμένοι φασίστες, πυροβολούν και σκοτώνουν στο ψαχνό πρωτοκοσμικούς, είναι μεμονωμένες περιπτώσεις «ψυχικά διαταραγμένων». Μπορούν να επιδιώξουν, μάλιστα, ελαφρυντικά στις δίκες τους. Όταν λευκοί, πρωτοκοσμικοί, ακόμα και δηλωμένοι φασίστες, σκοτώνουν στο ψαχνό βομβαρδίζοντας, στη χειρότερη γι’ αυτούς περίπτωση οι δολοφονημένοι είναι «παράπλευρες απώλειες». Δεν χρειάζονται καν ελαφρυντικά για τους δράστες· δεν φταίνε…

Κι όταν σκουρόχρωμοι σκοτώνουν στο ψαχνό είναι «τρομοκράτες του isis» (παλιότερα της αλ-Κάιντα). Συμπεραίνει κανείς ότι η «ψυχική διαταραχή» είναι το μονοπώλιο των λευκών, πρωτοκοσμικών· και πάλι μόνο αν δρουν εκτός διαταγών.

Αντίθετα, η «τρομοκρατική προδιάθεση» είναι η επιβράβευση του έργου των διαφόρων υπηρεσιών…

Τα data είναι χρυσός

Κυριακή 5 Νοέμβρη. …. Ο ΟΑΣΑ … έθεσε για πρώτη φορά χτες… το αίτημα για δυνατότητα συλλογής των στοιχείων των επιβατών για εμπορική προσωποποιημένη επικοινωνία με την προϋπόθεση της συγκατάθεσης του επιβάτη…

Αυτό αναφέρει μεταξύ άλλων χθεσινό ρεπορτάζ της καθεστωτικής «καθημερινής». Η «εμπορική προσωποποιημένη επικοινωνία» είναι αυτό που λέγεται ατομικά εστιασμένη διαφήμιση· το σχετικά πιο πρόφατο (αν και όχι εντελώς καινούργιο) διαμάντι στο στέμα του μάρκετινγκ. Όσο για την «συγκατάθεση»; Skip advertisement, στην αρχή μετά από 10 δευτερόλεπτα, και αργότερα μετά από 120…

Σε απλά ελληνικά: το ελληνικό «υπουργείο μεταφορών», έστησε μέσω του οασα, με πρόφαση το «ηλεκτρονικό εισιτήριο», μια μεγάλη κομπίνα συλλογής προσωπικών data. Με σκοπό να βγάλει φράγκα μέσα απ’ την “ενοικίαση” (ή και την πώληση) αυτών των δεδομένων σε ενδιαφερόμενες διαφημιστικές.

Όσοι / όσες έτρεξαν να βγάλουν προσωποποιημένη κάρτα έπεσαν στο δόκανο. Εθελοντικά. Δεν τους πέρασε απ’ το μυαλό ότι τα “πολιτικά αφεντικά” (τύπου: υπουργοί, γενικοί γραμματείς, γενικοί φαρισαίοι, και σια…) συνεχίζουν να βγάζουν λεφτά “αέρα”, μαζί με τους επιχειρηματίες φίλους τους.

Αλλαγή παραδείγματος… Aλλά ποιος νοιάζεται και ποιος καταλαβαίνει;

Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατο

Τρίτη 31 Οκτώβρη. Η εξασφάλιση της αιώνιας νεότητας είναι το ένα απ’ τα παραμύθια του postmodern καπιταλισμού. Η αθανασία (ή, στην ανάγκη, μια μακροβιότητα που να μοιάζει με αθανασία) είναι μια παραλλαγή του, δανεισμένη και συσκευασμένη αλλιώς απ’ τις μονοθεϊστικές θρησκείες. Το να πουλάνε τέτοιου είδους παραμύθια δεν είναι πια παράξενο. Αν δεν πουλούσαν δεν θα υπήρχαν.

Χρειάζεται κάποια έρευνα ειδικών για να αποδείξει ότι τα γεράματα (και ο θάνατος) είναι αναπόφευκτα; Όχι. Ωστόσο έγινε μία (καθότι υπάρχουν έρευνες για τα πάντα!!!). Ερευνητές του πανεπιστήμου της Αριζόνα ασχολήθηκαν με τον «συναγωνισμό μεταξύ κυττάρων και το αναπόφευκτο των γεραμάτων στους πολυκυτταρικούς οργανισμούς». Και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η φθορά και ο θάνατος είναι μαθηματικά αναπόφευκτα.

Αυτό το «μαθηματικό αναπόφευκτο» είναι ανατριχιαστικό! Είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της (ιδέας περί) αθανασίας!!! Δεν είναι έκπληξη το ότι όλοι θα πεθάνουμε (λένε οι ερευνητές…)… πολλά πράγματα είναι προφανή επειδή έχουμε εξοικειωθεί μαζί τους…. αλλά τι γίνεται με την ηλικία μας; Έλα ντε! Τι γίνεται;

Σύμφωνα με τους ερευνητές γίνονται δύο πράγματα ταυτόχρονα: …Με το πέρασμα του χρόνου τα περισσότερα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού (όπως και όλων των πολυκυτταρικών) αρχίζουν να χάνουν σε λειτουργικότητα, και επίσης σταματούν να πολλαπλασιάζονται και να αυτο-αντικαθιστώνται. Άλλα όμως κύτταρα αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα· δημιουργώντας μικρότερους ή μεγαλύτερους καρκίνους. Αν προσπαθήσει κανείς να ξεφορτωθεί τα γέρικα κύτταρα τότε θα δώσει χώρο στα καρκινικά· αν προσπαθήσει να ξεφορτωθεί τα καρκινικά τότε θα απομείνουν τα γέρικα. Δεν μπορούμε να τα βάλουμε και με τα δύο είδη ταυτόχρονα…

Δεν είμαστε σίγουροι αν οι οπαδοί (και οι επιχειρηματίες) του μετα-ανθρωπισμού συμφωνούν. Σε κάθε περίπτωση ψάχνουν ήδη μια απάντηση για την οποία θα έλεγαν ότι είναι «πέραν των γηραλέων και των τρελών / καρκινικών κυττάρων». Ίσως ένα είδος ανθρώπου με λιγότερα κύτταρα και περισσότερα ηλεκτρικά, μηχανικά, και ηλεκτρονικά «κομμάτια» να είναι μια κάποια λύση… Υπέρ της αθανασίας…

Η αντι-γήρανση έχει γίνει ήδη ζήτημα ανταλλακτικών. Το πήραν υπόψη τους οι ερευνητές εκεί στην Αριζόνα;