Οι ελπίδες που πέρασαν

Σάββατο 19 Μάρτη. Ο λανθάνων στα λόγια του ροζ ευρωβουλευτής / δημαγωγός λέει όμως, αντεστραμμένα, κάτι σωστό: τα περιθώρια στενεύουν απελπιστικά για τέτοια κολπάκια. Γιατί στενεύουν;

Επειδή έχει μπει σε κίνηση η διαδικασία της διαφορικής ολοκλήρωσης της ευρώπης και, καθόλου συμπτωματικά, οι μάζες των ψηφοφόρων στα τρία κράτη αυτήν την διαδικασία την στηρίζουν με σημαντική πλειοψηφία ακόμα κι αν δεν ψηφίζουν απευθείας γι’ αυτήν. Κάτι τέτοιο ήταν λογικά προβλέψιμο (απ’ την εργατική, αυτόνομη, και “περιθωριακή” σκοπιά μας) αρκεί να είχε κάποιος την βασική αίσθηση του (καθεστωτικού) πολιτικού, δηλαδή την επίγνωση του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού και της όξυνσής του, όχι με κριτήρια “αρπαχτής” (όπως οι έλληνες πατριώτες και η βορθο-ιντελιγκέντσιά τους).

Αυτή η διαδικασία έχει μπει υποχρεωτικά σε κίνηση για έναν πολύ βασικό λόγο: για να ξεμπερδεύουν οι βασικές καπιταλιστικές αναδιαρθωτικές τάσεις των αφεντικών στα ευρωπαϊκά κράτη απ’ τα «μικρά» που προσπαθούν να τις βραχυκυκλώσουν. Απ’ τα «χαλίκια μέσα στα παπούτσια τους» (σε όποιους αρέσουν οι μαφιόζικες αναφορές: Νονός 3). Τέτοιο «μικρό» δεν είναι μόνο το ελλαδιστάν· αυτό είναι απλά δυσανάλογα φασαριόζικο και ψευτοτσαμπουκαλεμένο. Είναι και το ουγγρικό «μικρό». Είναι και το πολωνικό «μικρο-μεσαίο». Είναι και τα «μικρά» των βαλτικών κρατών.

Με άλλα λόγια η διαφορική ολοκλήρωση, άπαξ και εγκριθεί απ’ τους «λαούς» (έχει αρχίσει να συμβαίνει αυτό, και θα συνεχίσει, μην έχετε καμία αμφιβολία) της ολλανδίας, της γαλλίας και της γερμανίας (εκλογικώ τω τρόπω) προορίζεται κυρίως για να ενισχύσει το project europe, και δευτερευόντως για να συνετίσει αυτά τα άλλα κράτη / μέλη (αυτές τις εθνικές ηγετικές φράξιες των αφεντικών στην ευρώπη) που νομίζουν ότι έχουν βρει την ιερή αγελάδα που έχουν δικαίωμα να την αρμέγουν όπως και όποτε γουστάρουν: τον ισχυρά αναπτυγμένο καπιταλισμό της κεντρικής και βόρειας ευρώπης (μέσα απ’ την συνεισφορά του στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, στα ευρωπαϊκά προγράμματα, κλπ).

Με άλλα λόγια αυτή η διαφορική ολοκλήρωση λέει σε κάθε ενδιαφερόμενο αυτό που λέει η συντηρητική διοίκηση του ψόφιου κουναβιού για το νατο: Το δωρεάν γεύμα τέλειωσε… Ελεημοσύνες τέλος! Όποιος θέλει να είναι «στον σκληρό πυρήνα» θα το αξίζει και αυτό θα αποδεικνύεται. Καταλάβατε κύριε Κούλογλου and friends; Αν εκπροσωπούσατε ποδοσφαιρική ομάδα, στο ουεφα και με το ζόρι!

Η ελπίδα των φαιορόζ βιτρινών ήταν και είναι όντως ακροδεξιά (άλλωστε ακροδεξιό είναι το μισό τους): ότι η εθνικιστική παλινδρόμηση μέσα στον πραγματικό ευρωπαϊκό πυρήνα θα καθήλωνε την διαφορική ολοκλήρωση… Και ότι η καθήλωση αυτή θα επέτρεπε στην ανίατη «μικρή ασθενή» θα παριστάνει ότι είναι σοβαρό θέμα, ένα «ευρωπαϊκό δράμα».

Αλλά δεν είναι. Έχει πάψει να είναι απ’ το 2012. Το χειρότερο απ’ όλα; Αυτή η εθνικιστική παλινδρόμηση στην οποία ήλπιζαν οι φαιορόζ «Όλυμποι της πολιτικής» θα έστελνε χωρίς δεύτερη κουβέντα, ακαριαία, την «μικρή ασθενή» στην ευθανασία. Είναι , όντως, τόσο ηλίθιοι οι ντόπιοι μαφιόζοι στις μπλόφες τους: νομίζουν ότι «η συνολική άνοδος της ακροδεξιάς ατζέντας» στην ευρώπη θα κρατούσε ένα ταμείο για το ελλαδιστάν!

Κι όμως: αυτό νομίζουν οι πολιτικοί αυνάνες!!! Ότι οι φασίστες στην ευρώπη ακούνε «ελλάδα» και λιώνουν…

Ας ψάξουν μπας και πιάσουν «καλή τιμή» στην Ουάσιγκτον…. Μπας…

(Η τροφή των ξεπεσμένων είναι του είδους «αααα, δεν την χαιρέτησε – το ψόφιο κουνάβι την Μέρκελ – εκεί που τους φωτογράφιζαν… Ε, της άξιζε!!!»

Αααααα… Συγκλονιστικό! Αφού το ψόφιο κουνάβι είναι «κοσμάρα»!)

Γαργάρα

Παρασκευή 17 Μάρτη. H Wall Street Journal είδε (στα αποτελέσματα των ολλανδικών εκλογών) την «πολυδιάσπαση του κοινοβουλίου». Φυσικά αυτό είναι κανόνας εκεί, αλλά τι να πουλήσει και το αμερικανικό καθεστωτικό μήντιο; Την ήττα μιας απ’ τις ελπίδες για την διάλυση της ε.ε./ευρωζώνης; Άστο να πάει…

Διάφοροι έλληνες πατριώτες, απ’ την μεριά τους, είδαν στις ίδιες εκλογές τον καταποντισμό του κόμματος του Ντάιζεμπλουμ…. «Αφού δεν θα διαλυθεί (ακόμα) η ευρωζώνη, ας μιλήσουμε για τα τροχαία στην ευρώπη»: απώθηση / μετάθεση, συνηθισμένα πράγματα…. Άστο να πάει.

Κακό πράγμα η απογοήτευση. Α, επί τη ευκαιρία: είχαμε μείνει στο ότι αυτός ο παλιάνθρωπος ο Πούτιν θα έβαζε χέρι στις ευρωπαϊκές εκλογές (όπως έκανε, λένε, στις αμερικανικές), προωθώντας τους φασίστες, επειδή θέλει κι αυτός (λένε) να γίνει στάχτη και μπούρμπερη το project europe.

Τι έγινε; Τι έπαθαν οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες; Γιατί δεν έχουμε διαρκή ενημέρωση για το θέμα; Κεφαλοκλειδώθηκαν οι ρώσοι χάκερς; Πείτε μας κύριοι των (καθεστωτικών και δημαγωγικών) δυνάμεων!

Άστο να πάει κι αυτό…

(Άλλες εποχές, τότε που ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός δεν είχε αγριέψει, η «είδηση» των εκλογών θα ήταν η αξιοσημείωτη άνοδος των GroenLinks – των “πρασινοκόκκινων”. Για να μην πούμε ότι ο 30άρης επικεφαλής τους Jesse Klaver (φωτο) έχει όλα τα προσόντα για να προβληθεί σαν το «νέο πρόσωπο» της ολλανδικής και, γιατί όχι, της ευρωπαϊκής πολιτικής: baby-faced, με νεολαιίστικο ντύσιμο – όχι σικέ σαν του Γιάνη – πρώτη φορά βουλευτής στα 24 του, με πατέρα μαροκίνο και μητέρα με καταγωγή απ’ την ινδονησία, «κάτι από Ομπάμα» σα να λέμε, κατάφερε σε δύο χρόνια να αυξήσει κατά μερικές χιλιάδες τα μέλη του κόμματος…. Και, επιπλέον οι GroenLinks ήρθαν πρώτοι στην πρωτεύουσα της ολλανδίας, ψηφισμένοι και από χιλιάδες μετανάστες… Τι άλλο χρειάζεται για να μπει κανείς στο κέντρο της προσοχής;

Τίποτα! Αλλά, ας μιλήσουμε καλύτερα για το κόμμα του Ντάιζεμπλουμ, ή για το ότι χρειάζονται 4 κόμματα για να γίνει κυβέρνηση στην ολλανδία, ή για το ότι η θάλασσα έξω απ’ τα φράγματα ανέβηκε ένα χιλιοστό… Ενώ αν είχαν έρθει πρώτοι οι φασίστες; Ωωωωω! Εκεί να βλέπατε τη φάτσα του φασιστόμουτρου πρώτο πλάνο για κανά δυο βδομάδες, και τις προφητείες για κανά δίμηνο!…

Ε, μπορεί το θέαμα να είναι θέαμα, αλλά έχει και ιδιοκτήτες…)

Συμβαίνει στην ευρώπη (πρώτη επανάληψη)

Πέμπτη 16 Μάρτη. Το γράψαμε πριν ένα μήνα (Κυριακή 19 Φλεβάρη) και, για να μην το ψάχνεται (αν, όμως, επιμένετε κάντε το!), το αναδημοσιεύουμε αυτούσιο:

Στα μέρη μας, πολλοί και διάφοροι που ορκίζονται ότι είναι “δημοκράτες”, μιλούν με μια μαζοχιστική ευχαρίστηση για το ενδεχόμενο στις ολλανδικές εκλογές να βγει πρώτο κόμμα το φασιστικό· και στις γαλλικές προεδρικές να κερδίσουν, επίσης, οι φασίστες της Λεπέν. Είναι οι ίδιοι που ήλπιζαν ότι στις αυστριακές προεδρικές εκλογές θα κέρδιζε ο φασίστας, σαν απόδειξη της “διάλυσης της ευρώπης”… κι όταν έχασε, απλά σταμάτησαν να αναφέρονται στην αυστριακή απόδειξη της “μη διάλυσης”… Εκφράζουν αυτοί οι δημαγωγοί την παράνοια του ντόπιου ανορθολογισμού – την οποία πουλάνε, μάλλον με επιτυχία, για “ανάλυση”.

Δεν διανοούνται καν και καν (πως θα ήταν δυνατόν;) τι μπορεί να σημαίνει για μεγάλα τμήματα των “εθνικών” πληθυσμών στα ευρωπαϊκά κράτη η εκλογική επιτυχία των αμερικάνων φασιστών. Όχι επειδή έχουν αυτά τα “μεγάλα τμήματα” κάποια βαθιά αντιφασιστική συνείδηση. Αλλά επειδή ενστικτώδικα καταλαβαίνουν ότι ο αντι-ευρωπαϊσμός που εκδηλώνουν οι αμερικάνοι συντηρητικοί υπό το ψόφιο κουνάβι έχει και ευρωπαίους συμμάχους· και ότι το “έξω από….” περισσότερο απ’ το να είναι το φάντασμα της “εθνικής απελευθέρωσης” υπηρετεί τα συμφέροντα της Ουάσιγκτον.

Αυτό που θα ήταν λογικό να συμβεί (είναι μια υπόθεση εργασίας απ’ την μεριά μας) είναι ότι ένα τμήμα των ευρωπαίων ψηφοφόρων που ως τώρα απείχε απ’ τις εκλογές (και υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι’ αυτό, πέρα απ’ το “όλοι ίδιοι είναι”) στις φετεινές εκλογές θα πάει να ψηφίσει. Και θα ψηφίσει “αντι-Τραμπ”, δηλαδή εναντίον εκείνων που είναι οι “εθνικοί” σύμμαχοί του εδώ κι εκεί στην ευρώπη. Θα ψηφίσει εναντίον εκείνου που αποδεικνύεται όλο και περισσότερο αυτό που ήταν απ’ την αρχή: όχι η “ζεστασιά του έθνους κράτους” αλλά εργαλείο της Ουάσιγκτον.

Αυτό είναι λογικό να συμβεί ειδικά σε κράτη της “παλιάς ευρώπης”, όπως η γαλλία, η ολλανδία ή η γερμανία: εδώ και 2 ή 3 δεκαετίες οι ηπα ΔΕΝ είναι αντικείμενο θαυμασμού. Μάλλον το αντίθετο. Η προεδρία Ομπάμα μπορεί να προκάλεσε συμπάθειες για το πρόσωπό του· όχι για το αμερικανικό καθεστώς.

Το λέμε από τώρα: μην παραξενευτείτε αν τα “ποσοστά” των ευρωπαίων φίλων του ψόφιου κουναβιού πέσουν αντί να ανέβουν, στις εκλογές αυτής της χρονιάς. (Κόντρα στις προσδοκίες, στις φαντασιώσεις και τα συμφέροντα των ελλήνων “πατριωτών”…)

Πάρτε, λοιπόν, μολύβι και χαρτί, και σημειώστε τα αποτελέσματα των εκλογών στην ολλανδία (μαζί με την αυξημένη συμμετοχή…) Το ολλανδικό ψόφιο κουνάβι «δεν έπιασε τα λεφτά του», και τον λόγο τον ξέραμε έγκαιρα. (Στο Άμστερνταμ πρώτο κόμμα προέκυψαν οι πράσινοι / αριστεροί. Προφανώς μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του «εργατικού κόμματος» έδωσαν μια κάποια – μέσω κάλπης – απάντηση…)

Κι αν δεν θέλετε να βιαστείτε να δικαιώσετε τη γνώμη μας, περιμένετε και τις γαλλικές και τις γερμανικές…

Συμβαίνει…

Πέμπτη 16 Μάρτη. Είναι μια ευκαιρία τώρα να προχωρήσουμε λίγο παραπάνω. Αν είχατε ένα ραντάρ στον Δ του Κενταύρου που να πιάνει τα “πολιτικά σήματα” απ’ τον πλανήτη Γη, θα διαπιστώνατε ότι υπάρχει εδώ και χρόνια μια σταθερή επανάληψη (που έχει ξεπεράσει προ πολλού τα όρια της εμμονής) της λέξης “διάλυση”… Μόνο που η “διάλυση” δεν αφορά τις ηπα (ανεξαρτητοποίηση της Καλιφόρνια ή του Βέρμοντ για παράδειγμα), της κίνας (η επαρχία Ξιν Γιάνγκ ή το Χονγκ Κονγκ για παράδειγμα), της ινδίας (τα εδάφη που ελέγχονται απ’ το ναξαλιτικό κίνημα), των φιλιππίνων ή της ρωσικής ομοσπονδίας (θα μπορούσε να διαλυθεί κι άλλο). Όχι. Ο επίμονος ευαγγελισμός της “διάλυσης” αφορά μονότονα την ε.ε. (και την ευρωζώνη).

Αν τα ραντάρ (σας) στον Δ του Κενταύρου είχαν μεγάλη ευαισθησία, θα εύρισκαν εύκολα από που προέρχονται αυτά τα “πολιτικά σήματα για την επικείμενη διάλυση της ε.ε. / ευρωζώνης”: απ’ την περιβόητη “αγγλόσφαιρα” (ηπα και αγγλία) και τα διάφορα έγκυρα ή άκυρα φερέφωνά τους, οπουδήποτε στον πλανήτη. Σε ότι αφορά την μικρή ασήμαντη επικράτεια του ελλαδιστάν, τα φερέφωνα αυτά τα ξέρουμε πια, με το όνομά τους.

Τότε εσείς, πράσινα όντα με κεραίες στο κεφάλι, στον Δ του Κενταύρου, θα έπρεπε να αναρωτηθείτε: τι έχει αυτό το πράγμα (η ε.ε. / ευρωζώνη) και οι εχθροί του κάνουν ό,τι μπορούν για να το διαλύσουν; Τι σόι σύγκρουση παίζει;

Δεν ξέρουμε τι θα απαντούσατε. Δεν έχουμε ιδέα για τον Δ του Κενταύρου. Πέντε πράγματα καταλαβαίνουμε για τον καπιταλιστικό πλανήτη Γη. Ένα απ’ αυτά: η μεγάλη πλειοψηφία των ολλανδών, αύριο των γάλλων, μεθαύριο των γερμανών ψηφοφόρων (και όποτε χρειαζόταν των ισπανών, των ιταλών, των πορτογάλων, των αυστριακών, των βέλγων…) δεν θέλουν να διαλυθεί αυτό το μαγαζί που λέγεται ε.ε. / ευρωζώνη (αντίθετα ένα μεγάλο μέρος των ελλήνων θέλει· γι’ αυτό μια άλλη φορά) για να επωφεληθεί απ’ την διάλυση ο μέσος “κοκκινόσβερκος” αμερικάνος.

Έχουν σοβαρά (και δικαιολογημένα) παράπονα απ’ την διοικητική γραφειοκρατία (συνήθως του κράτους τους…). Έχουν μεταξύ τους διαφορές και διαφορετικά συμφέροντα. Έχουν ιστορικές επάρσεις. Όταν, όμως, έρχονται απ’ την άλλη μεριά του Ατλαντικού και τους λένε “διαλυθείτε και άντε γαμηθείτε – μας συμφέρει” αντιλαμβάνονται ενστικτώδικα (και στρεβλά για την δική μας εργατική ζωή και άποψη) τον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό.

Η διάλυση 1

Πέμπτη 16 Μάρτη. Πρόκειται, ωστόσο, για μια Αρμαγεδωνική ρητορική που “συγκινεί”: η διάλυση (της ε.ε. / ευρωζώνης). Ποιους συγκινεί; Όλους εκείνους τους μικρούς, ελάχιστους μικροαστούς που, σαν κοινωνικό στρώμα και ιδεολογία, δεν μπορούν (ποτέ δεν μπόρεσαν) να παράξουν ένα συλλογικό σχέδιο για το μέλλον. Όλους αυτούς που ο Βίλχεμ Ράιχ περιέλαβε στο “Άκου ανθρωπάκο”.

Οι μικροαστοί είναι μια μεγάλη, και σίγουρα καθόλου αμελητέα μάζα στον σύγχρονο, υπό κρίση / αναδιάρθρωση καπιταλισμό. Σε αντίθεση τόσο με τα “μεγάλα” αφεντικά όσο (θεωρητικά στη φάση που έχουμε τα μαύρα χάλια μας, λόγω μικροαστισμού βέβαια) και με την σύγχρονη εργατική τάξη, που μπορούν να παράξουν οι μεν “συλλογικό σχέδιο” και οι δε “συλλογικό αντι-σχέδιο”, οι μικροαστοί βιώνουν τόσο τις “ευκαιρίες” όσο και τις “στραβές” των καπιταλιστικών διαδικασιών ατομικά / οικογενειακά. Άλλοτε σαν ατομικό / οικογενειακό θρίαμβο· άλλοτε σαν ατομική / οικογενειακή τραγωδία.

Και μέσα στην ασημαντότητά τους, έχουν δύο τάσεις. Η μία είναι να ταυτιστούν με το “μεγάλο”, που μπορεί να είναι είτε το κράτος είτε η επιχείρηση (συχνά ένας συνδυασμός τους), προσδοκώντας μέσα απ’ αυτήν την ταύτιση σε ψίχουλα. Η άλλη είναι να παρακαλάνε για την “διάλυση”, δηλαδή για τον πολιτικό (και αισθητικό) υποβιβασμό της πραγματικότητας (που τους ενοχλεί) σε κόκους σκόνης, απέναντι στους οποίους ελπίζουν ότι θα ξανανοιώσουν σπουδαίοι.

Ο ευαγγελισμός της εθνικιστικής διάλυσης της ε.ε. / ευρωζώνης (και δεν υπάρχει άλλη “διάλυση”!) μπορεί να προέρχεται απ’ τα πάνω, αλλά εξυπηρετεί αυτά τα μικροαστικά ένστικτα αρκετών από κάτω. Εξυπηρετεί την φρεναπάτη ότι το “μικρό” θα έχει τα μέτρα που θα επιτρέπουν στον εξατομικευμένο μικροαστό να ξανακερδίσει αυτά που έχασε απ’ το “αποτρόπαιο μεγάλο”· υπό κάποιον ηγέτη που θα κάνει το εθνοκρατικό “μικρό” αρκετά συμπαγές και ελκυστικό για τα γούστα του, “θερίζοντας” όλες εκείνες τις διαφορές που κάνουν ακόμα και αυτό το εθνοκρατικό σύμπαν στο οποίο ελπίζουν “ζούγκλα”: διαφορές αισθητικές, διαφορές πολιτιστικές… διαφορές σεξουαλικές. Να γιατί οι οπαδοί της διάλυσης (αν και όχι μόνο αυτοί) είναι ρατσιστές και σεξιστές: επιδιώκουν ελεγχόμενες “συλλογικές ταυτότητες” υπό αυστηρές εξουσίες – μπας και ρεφάρουν.

Η διάλυση 2

Πέμπτη 16 Μάρτη. Αυτή η διαδικασία θα μπορούσε να “δουλέψει” ομαλά στον πρώτο κόσμο… αρκεί να μην αποκτούσε (να μην μύριζε…) αυτή την “μέγα”διάσταση του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού. Στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας της βασίλισσας της αγγλίας, της ουαλίας, της σκωτίας και της βόρειας ιρλανδίας πρόλαβε να “δουλέψει”, ψηφίζοντας “έξοδο” (αγνοώντας ότι έτσι πυροδοτεί την δική της διάλυση…). Το σημαντικότερο ήταν ότι πρόλαβε να “δουλέψει” όχι στην ηπειρωτική ευρώπη αλλά απέναντι, στην άλλοτε “μόνη υπερδύναμη”, απελευθερώνοντας κι εκεί εντάσεις (απ’ την μια κοινωνικές, απ’ την άλλη ως προς τις εναλλακτικές του αμερικανικού ιμπεριαλισμού).

Έτσι απροειδοποίητα και προς στιγμήν ένα μέρος των μικροαστών και των μεσοαστών στην ευρώπη (αν και όχι στα βαλκάνια…) βλέπει μπροστά του την (μασκαρισμένη εθνικά) φρίκη της μικρότητας που γίνεται “μεγαλείο”: το ψόφιο κουνάβι και τους οπαδούς του! Βλέπει όχι την καλογυαλισμένη Λεπέν ή την παφουραρισμένη ολλανδική εκδοχή του ψοφιοκουναβισμού, που θα την υιοθετούσε, αλλά τον “ξενόφερτο” πυρήνα: την κου κουξ κλάν!

Αυτό το μέρος των ευρωπαίων (το τονίζουμε: των ιστορικά δυτικοευρωπαίων) μικροαστών και μεσοαστών (προς το παρόν) δεν το αντέχει να κοιταχτεί σ’ έναν τέτοιον καθρέφτη. Ειδικά εφόσον τον θεωρεί “ξένο” (και γεωπολιτικά εχθρικό).

Εννοείται ότι για τους λαθρεπιβάτες τύπου υπήκοοι του ελλαδιστάν αυτά δεν ισχύουν. Και ποτέ δεν ίσχυαν. Τι συνεπάγεται αυτό, μια άλλη φορά…

Σκωτία

Τρίτη 14 Μάρτη. Η πρωθυπουργός της σκωτίας Nicola Sturgeon (στα αγγλικά δεν ονομάζεται prime minister αλλά first minister…) το δημοσιοποίησε: ανάλογα με την πορεία των διαπραγματεύσεων του Λονδίνου με την ε.ε. για την μορφοποίηση της αποχώρησης, το Εδιμβούργο (μπορούμε, άραγε, να το αντιμετωπίζουμε σαν εν δυνάμει πρωτεύουσα;) θα προχωρήσει σε καινούργιο δημοψήφισμα με το ερώτημα της παραμονής στο «ενωμένο βασίλειο». Κάπου προς τα τέλη του 2018.

Εννοείται ότι η αυλή του Μπάκιγχαμ ανατριχιάζει. Ωστόσο θα πρέπει να εφεύρει έναν «μέγα κίνδυνο» για να εμποδίσει ένα τέτοιο δημοψήφισμα. Κι αυτό επειδή το κυριότερο επιχείρημα των οπαδών της παραμονής της σκωτίας στο ε.β., τόσο των σκωτσέζων όσο και των άγγλων, ήταν ότι αν αποχωρήσει θα χάσει και την συμμετοχή στην ε.ε. Πράγμα που ακουγόταν λογικό, αφού την συμμετοχή της σκωτίας στην ε.ε. σαν ανεξάρτητου κράτους πια, μόλις αποσχισθέντος, θα την απέρριπτε πρώτη απ’ όλους η Μαδρίτη, και ύστερα και άλλα κράτη που έχουν (ή μπορούν να αποκτήσουν αυτονομιστικά κινήματα).

Η πλειοψηφία των σκωτσέζων ψήφισε υπέρ της παραμονής στο ενωμένο βασίλειο για να μείνει στην ε.ε. Τώρα που το βασίλειο αποφάσισε να φύγει δεν έχουν δικαίωμα να ξανα-αποφασίσουν την παραμονή τους στην ε.ε.;

Δύσκολο να πεισθούν για το αντίθετο. Ακόμα δυσκολότερο εξαιτίας αυτού του απλού: διάφορες «δυνάμεις» της ε.ε. αλλά, ενδεχομένως, και τμήματα του βρετανικού κεφάλαιου, ασφαλώς και θα προτείνουν στους σκωτσέζους να φύγουν από το Μπάκιγχαμ για να μείνουν στην ε.ε. Ή να απειλήσουν ότι θα το κάνουν…

Ας το επαναλάβουμε: πολλοί ψήφισαν brexit επειδή νόμιζαν ότι… «Νόμιζαν»… Αλλά οι πραγματικές διαστάσεις και παράμετροι του καπιταλισμού, της κρίσης, της αναδιάρθρωσής του, του ανταγωνισμού στο εσωτερικό του, προκαλούν μέσω του brexit ήδη μια (έρπουσα) διάλυση στο «νησί». Όχι διάλυση των φαντασμάτων· αλλά των διοικήσεων και των επικρατειών.

Όσοι «νομίζουν» οτιδήποτε και οπουδήποτε θα θαφτούν μαζί με τα φαντάσματά τους. Αλλά θα πάρουν κι άλλους μαζί τους…

Ιρλανδία

Τρίτη 14 Μάρτη. Το ιστορικό κόμμα των καθολικών στη βόρεια ιρλανδία, το Sinn Fein, πέτυχε εντυπωσιακή άνοδο στις ψήφους του στις πρόσφατες εκλογές εκεί (αρχές Μάρτη). Ενώ οι προτεστάντες (άγγλοι, πιστοί του στέμματος) υποτίθεται είναι καθαρή πλειοψηφία στη βόρεια ιρλανδία, το ακροδεξιό εθνικιστικό κόμμα τους DUP πήρε λιγότερο από 1% (των ψήφων) παραπάνω σε σχέση με το Sinn Fein που ήρθε δεύτερο· και μόνο μια έδρα παραπάνω (28 έναντι 27). Η έντονα βελτιωμένη απόδοση του ρεπουμπλικανικού κόμματος των ιρλανδών οφείλεται στην αυξημένη συμμετοχή στις εκλογές: ένα τμήμα των ιρλανδών που δεν ψήφιζε (ενδεχομένως διαφωνώντας σιωπηλά με την συμφωνία της «καλής Παρασκευής» του 1998) αυτή τη φορά πήγε στις κάλπες.

Ενισχυμένο τώρα το Sinn Fein (που στα κοινωνικά ζητήματα έχει “αριστερή / προοδευτική” ατζέντα) άρχισε από χτες να ζητάει το αναμενόμενο: ένα δημοψήφισμα αποχώρησης απ’ το «ενωμένο βασίλειο» και ένωσης με την (υπόλοιπη) ιρλανδία. Η περίπτωση είναι δυσκολότερη απ’ αυτή της σκωτίας, για ιστορικούς και γεωπολιτικούς λόγους. Δεν παύει να είναι ιδιαίτερα σοβαρή.

Οπότε θα την κουβαλάει και αυτή, στην πλάτη της, η May και οι διαπραγματευτές της, μόλις αρχίσει το σήριαλ του διαζυγίου με την ε.ε.

Και επειδή είμαστε καχύπτοπτοι ας το ξαναπούμε: ίσως αυτό το κράτος χρειαστεί να εφεύρει (και ο νοών νοείτω) κάποιο «πολύ μεγάλο σοκ» για να το αξιοποιήσει υπέρ της «εδαφικής ακεραιότητάς» του. Γιατί αλλιώς δύσκολα τα πράγματα.

Κυβέρνα βρετανία;

Σάββατο 11 Μάρτη. Ο πνιγμένος απ’ τα μαλλιά του πιάνεται; Ίσως. Το Λονδίνο ψάχνει πως θα ισορροπήσει τις εμπορικές και λοιπές οικονομικές χασούρες όταν (και αν) ξεκόψει απ’ την ε.ε. Ποια είναι η απάντηση; Η παλιά αυτοκρατορία! Η κοινοπολιτεία: οι πρώην αγγλικές αποικίες, που μετά την εν μέρει ή ολική “απελευθέρωσή” τους έκαναν ιδιαίτερα εμπορικά deal με τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ και τις κυβερνήσεις του. Deal που, προφανώς, ευνοούσαν το «στέμμα».

Εννοείται ότι με τον καιρό, στη διάρκεια του 20ου αιώνα, οι αλλαγές των συσχετισμών οδήγησαν στην χαλάρωση ή και την εγκατάλειψη αυτών των deal. Ειδικά από τότε που το αγγλικό κράτος / κεφάλαιο μπήκε στην ε.ο.κ. (και μετά ε.ε.), οπότε οι προδιαγραφές της εμπορικής του πολιτικής ήταν εκείνες της ε.ε.

Ποια είναι τα κράτη που τυπικά ανήκουν στην «κοινοπολιτεία»; Από έναν κατάλογο που θυμίζει το παλιό παγκόσμιο μεγαλείο της «αυτοκρατορίας όπου ο ήλιος δεν έδυε ποτέ», γεμάτο ονόματα κρατών όπως τα νησιά Solomon, το Tovalu, το Vanuatu, το Malawi, η Botswana, η Rwanda, η Grenada, τα νησιά Barbados, ξεχωρίζουν σαν πιο αξιόλογοι «στόχοι» ο καναδάς, η αυστραλία, η νέα ζηλανδία, το πακιστάν, το μπαγκλαντές, η ινδία και η νότια αφρική (υπάρχουν, επίσης, η κύπρος και η μάλτα, αλλά αυτές είναι μέλη της ε.ε. και της ευρωζώνης).

Το ενδιαφέρον είναι ότι το Λονδίνο δηλώνει διατεθειμένο να μπει σε μια διαδικασία διαμόρφωσης (ξανά) ενιαίων πολυμερών εμπορικών κανόνων, προδιαγραφών και συμφωνιών με όλα αυτά τα κράτη, μικρότερα ή μεγαλύτερα, ως εάν να αποτελεί την μόνη «ελπίδα» τους σ’ αυτόν τον μάταιο κόσμο· ως εάν να μην υπάρχουν ανταγωνιστές του Λονδίνου, όχι μόνο η «εχθρική» ε.ε. αλλά, ας πούμε, η «φιλική» Ουάσιγκτον ή το Πεκίνο. Ως εάν, εντέλει, να μπορεί να γράφει τους κανόνες προς όφελος του όπως πριν 2 αιώνες, τότε που την οικονομική κυριαρχία την εξασφάλιζαν τα αγγλικά κανόνια…

Τι θα απαντούσε, άραγε, το Λονδίνο αν οι ξαναζεσταμένοι «εταίροι» του απαιτούσαν, ανάμεσα στα άλλα, την ελεύθερη μετακίνηση των υπηκόων τους στην αγγλική επικράτεια;

Διαφορική ολοκλήρωση

Σάββατο 11 Μάρτη. Οι φασιστικές κυβερνήσεις της Βαρσοβίας και της Βουδαπέστης “κλώτσησαν” (και θα συνεχίσουν να το κάνουν) απέναντι στην προοπτική της διαφορικής ολοκλήρωσης μέσα στην ε.ε. και την ευρωζώνη. Αναμενόμενο: θα χάσουν (και όχι μόνον αυτοί) το όπλο του “βέτο”, που μπορούσαν να το “πουλάνε” κατά περίπτωση, εξασφαλίζοντας ανταλλάγματα. Ένα είδος πολιτικών προσόδων: η πολωνία, για παράδειγμα, είναι ο μεγαλύτερος καθαρός δέκτης των ευρω-χρηματοδοτήσεων… Και φυσικά η πολωνική κυβέρνηση φοβάται ότι χωρίς τον εκβιασμό της αρνησικυρίας της θα παίρνει λιγότερες επιχορηγήσεις…

Οπωσδήποτε όσοι στοιχηματίζουν στη διάλυση (της ε.ε., της ευρωζώνης) θα αγκαλιάσουν τέτοιου είδους “εθνικές πολιτικές”. Ειδικά εφόσον, όσο περνούν οι μέρες, τα ακροδεξιά “άλογά” τους στις εκλογές στην ολλανδία, στη γαλλία και στη γερμανία, χάνουν έδαφος. Πως να μην τιμηθεί, άλλωστε, η «εθνικοαπελευθερωτική» πολιτική της Βουδαπέστης και των υπόλοιπων κρατών / μελών του «βίζεγκραντ» απέναντι σε μετανάστες και πρόσφυγες;

Έχουμε όμως την εντύπωση ότι λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο. Αυτές οι ακροδεξιές (και “αμερικανόδουλες”! – που ξεχάστηκε αυτός ο χαρακτηρισμός;) κυβερνήσεις στην ανατολική ευρώπη έχουν ισχυρή εσωτερική κοινωνική αντιπολίτευση. Ένας λόγος, όχι ο μοναδικός, είναι οι φασιστικοί νόμοι που ψηφίζουν και εφαρμόζουν. Τα “σχίσματα”, αν μπορούμε να μιλήσουμε έτσι, δεν διατρέχουν μόνο (ή κυρίως) τις διακρατικές σχέσεις στην ευρώπη· αλλά κυρίως τις πεποιθήσεις, τις ιδέες και τα συμφέροντα μέσα σε κάθε εθνοκρατικό σχηματισμό. Υπάρχει πιο καθαρό παράδειγμα απ’ την brexit αγγλο-σκωτσεζο-ουαλο-βορειοϊρλανδική περίπτωση;

Σε τελευταία ανάλυση κανένας δεν έβαλε με το ζόρι στην ε.ε. ούτε το πολωνικό κράτος / κεφάλαιο ούτε το ουγγρικό ούτε το τσεχικό.

Η (προς το παρόν) απορία μας είναι αν τέτοιοι «διαφωνούντες» έχουν «θεσμικό» τρόπο να εμποδίσουν αυτές τις α λα καρτ συνεννοήσεις και συμφωνίες, που είναι αναπόφευκτες· ή αν θα μείνουν ρέστοι, με βερμπαλιστικούς τσαμπουκάδες και κατάρες. Την επανεκλογή του Τουσκ, πάντως, δεν την εμπόδισε η κυβέρνηση της Βαρσοβίας· και συμβαίνει αυτή η βιτρίνα να ανήκει στην πολωνική αντιπολίτευση…