Το χρήμα του αίματος

Δευτέρα 4 Φλεβάρη. Καπιταλισμός εδώ, καπιταλισμός κι εκεί. Η ισπανική κατασκευαστική Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles δήλωσε ότι αρνείται να συμμετάσχει στον διαγωνισμό για την κατασκευή της δεύτερης γραμμής του τραμ στην Ιερουσαλήμ / al Quds, «επειδή η διέλευσή της περιλαμβάνει και παλαιστινιακή γη που είναι κατεχόμενη, κατά παράβαση ης διεθνούς νομιμότητας».

Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτό που πιθανότατα επέβαλε αυτήν την απόφαση στην ισπανική κατασκευαστική (που μετά απ’ αυτήν την απόφασή της, το καταλαβαίνει, δεν θα ξαναπάρει έργο απ’ το ρατσιστικό, απαρτχάιντ ισραηλινό καθεστώς, ακόμα κι αν είναι «καθαρό» – ούτε απ’ τους συμμάχους του), πέρα απ’ την διευρυνόμενη συμπαράσταση στην παλαιστινιακή αντίσταση, ήταν το συνδικάτο των εργατών της. Το οποίο αρνήθηκε να δουλέψει για μια τέτοια δουλειά. Ναι: ο εργατικός διεθνισμός δουλεύει!

Εδώ οι ελληνικές στα.συ. και γεκ/τέρνα προχωρούν κανονικά στην συμμετοχή τους σ’ αυτή την απαρτχάιντ μπίζνα. Να αφήσουμε (έστω θεωρητικά) ανοικτό το ενδεχόμενο κάποιο ντόπιο συνδικάτο να την σαμποτάρει αποτελεσματικά; Χλωμό.

Γιατί, κατά τα άλλα, πάντα είναι πολλά τα λεφτά για τους συνεργάτες των φασιστών· είτε παλαιού, είτε νέου τύπου. Δεν θα χαλάσει τώρα η αυθεντική εθνική ιστορία!

Το asset των asset

Δευτέρα 4 Φλεβάρη. Μπορεί η πολιτική σκηνή στο Λονδίνο (και αυτοί που εκπροσωπεί) να έχει σοβαρές δυσκολίες να κάνει ορθολογική διαχείριση της πριν από 2,5 χρόνια θέλησης του λαού (: «πα’ να φύγουμε!»). Ωστόσο το κράτος σαν τέτοιο έχει τα σχεδιά του· και είμαστε σίγουροι ότι θα αποδειχθούν αποτελεσματικά: για την φυγάδευση της αυτού μεγαλειότητας της πολύτιμης (θεσμικά και συμβολικά) γραίας, σε περίπτωση που η εφαρμογή της «θέλησης του λαού» οδηγήσει αυτόν τον λαό σε έκτροπα… Αυτό, δηλαδή, που κομψά λέγεται “σκληρό brexit”.

Θαυμάζουμε την οργανωτικότητα που έχει απομείνει στο Λονδίνο απ’ την εποχή της αυτοκρατορίας – όπου – δεν – έδυε – ποτέ – ο – ήλιος· μια οργανωτικότητα που απ’ ότι φαίνεται δεν αποδίδει πλέον για τα (φανερά) τρέχοντα και φλέγοντα, κάνει όμως την δουλειά της αν πρόκειται για παλατιανές μετακομίσεις, μεταφορές, κλπ. Έτσι η 92χρονη αυτού μεγαλειότης Ελισάβετ η Β, ανάλογα με τον κίνδυνο, μπορεί να μεταφερθεί σε πολλά ασφαλή μέρη του πλανήτη. Θα θυμίσουμε ότι εκτός από βασίλισσα του καναδά, της αυστραλίας και της νέας ζηλανδίας (δεν το ξέρατε;) παραμένει βασίλισσα της τζαμάικα, των μπαρμπάντος, της γρανάδας, της παπούα νέα γουϊνέα, των νήσων του Σολομώντα, του τουβαλού, της αγίας Λουκίας, του αγίου Βικέντιου, του μπελίζ, της αντίγκουα και της μπαρμπούντα.

Υπάρχει μια φήμη (κακοπροαίρετη και ευρωπαϊκή φυσικά) ότι έχει αρχίσει να αμφισβητείται (υπέρ της Μαδρίτης) η απόλυτη κυριότητά της βασίλισσας στο γιβραλτάρ. Αλλά πάνω σ’ αυτό βράχο θα πήγαινε να γλυτώσει η her majesty, in case of emergency; Δεν φαίνεται τόσο βολικός για την τέταρτη ηλικία.

Κι ας αφήσουμε το ότι οι υποτελείς εκεί είναι φανατικά bremainers…

Ο ιμπεριαλισμός περνάει απ’ το στομάχι;

Δευτέρα 4 Φλεβάρη. Δεν θα επιτεθεί στρατιωτικά (προς το παρόν…) στο καθεστώς Μαδούρο η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της… Έτσι λέει το «αρχηγείο της απελευθέρωσης» (του πλανήτη). Ίσως οι οπαδοί της διαρκούς κατάκτησης του κόσμου από λευκούς, χριστιανούς κονκισταδόρες να απογοητεύονται… Δεν θα έπρεπε. Γιατί η επίθεση θα αρχίσει με λιγότερα εκρηκτικά. Θα αρχίσει με ανθρωπιστική βοήθεια.

Μάλιστα! Ο θείος Σαμ θέλει να «κερδίσει τις καρδιές και τα μυαλά» των βενεζουαλών πληβείων, και ελπίζει να τους τραβήξει απ’ το στομάχι. Μια τέτοια επιχείρηση που γίνεται, βέβαια, ερήμην της όποιας επίσημης κρατικής εξουσίας (και εναντίον της) έχει ορισμένες πρακτικές δυσκολίες. Ας υποθέσουμε ότι θα ξεπεραστούν χωρίς την βοήθεια των 5.000 πεζοναυτών που έχει υποσχεθεί το γεράκι Bolton. Το ενδιαφέρον του εγχειρήματος βρίσκεται ακριβώς μετά. Στις σχέσεις που επιδιώκει να εγκαθιδρύσει η συγκεκριμένη «ανθρωπιστική βοήθεια».

Οι πληβείοι στη βενεζουέλα, είτε στηρίζουν το καθεστώς Μαδούρο είτε είναι εναντίον του, ενοποιούνται σ’ ένα μοντέλο επιβίωσης – μέσω – υπόγειων – μεθόδων, στις οποίες περιλαμβάνονται απ’ τις δωροδοκίες ως το οργανωμένο έγκλημα. Όταν θα σκάσει η «αμερικανική βοήθεια» αυτές οι δομές θα ενισχυθούν· αλλάζοντας, αν χρειάζεται, αφεντικό. (Τα ξέρουμε απ’ τα μέρη μας αυτά…) Η Ουάσιγκτον και οι συνεταίροι τους θα μοιράσουν, λοιπόν, ρύζι και γάλα όχι απλά για να αποκτήσουν οπαδούς, αλλά κυρίως για να σκληρύνουν την εξάρτηση της καθημερινής ζωής όσων πληβείων καταφέρουν – αυτή τη φορά απ’ τα δικά τους πεντάγωνα.

Θα πετύχουν; Θα φανεί όταν αποφασίσουν να εξαργυρώσουν την καλωσύνη τους· αν μπορέσουν.

(φωτογραφία: Η γνωστή “fuck EU” Victoria Nuland, που τότε ήταν υφυπουργός ευρωπαϊκών υποθέσεων της διοίκησης Obama, και ο ακόμα πιο γνωστός Geoffrey Pyatt, που πριν γίνει πρεσβευτής στην Αθήνα ήταν πρεσβευτής στο Κίεβο, μοιράζουν ανθρωπιστική βοήθεια (μπισκότα) στους φασίστες στην πλατεία Maidan – στα τέλη Φλεβάρη του 2014.

Δεν ήταν, πάντως, η καταπολέμηση της υπογλυκαιμίας που έκανε αξιολάτρευτους αυτούς τους usa ανώτατους αξιωματούχους. Ήταν οι δεσμίδες με τα εκατοδόλαρα. Πράγμα που σημαίνει ότι το ψοφιοκουναβιστάν θα βάλει το χέρι στην τσέπη αν θέλει να αγοράσει «στομάχια και χέρια» στη βενεζουέλα… Γι’ αυτό είναι που σκοπεύει να κατάσχει τις πληρωμές για τις αγορές πετρελαίου απ’ την κρατική εταιρεία της βενεζουέλα: η Ουάσιγκτον θα αγοράσει εχθρούς του καθεστώτος Μαδούρο με τα δικά του λεφτά.

Προχωρημένο!)

Σε αναζήτηση ηλίθιων

Δευτέρα 4 Φλεβάρη. Το πρώτο καθοριστικό τηλέφωνο ήταν με την εντολή «γίνε πρόεδρος». Και έγινε – θα μπορούσε να δηλώσει και αδελφός του γυιού του μεγαλοδύναμου αφεντικού, “αδελφόθεος” ένα πράμα· δεν θα έκανε διαφορά.

Μετά κάποιος άλλος του τηλεφώνησε και του είπε «κάνε κάτι με το Πεκίνο, ξενέρωσέ τους για λίγο, έχουν μεγάλες δουλειές με τον Μαδούρο». Οπότε ο «είμαι Ο πρόεδρος» Guaido έδωσε την συνέντευξη που του ζητήθηκε απ’ την South China Morning Post (την περασμένη Παρασκευή), για να διαβεβαιώσει (το Πεκίνο) ότι έχει σε μεγάλη εκτίμηση τους «δρόμους του μεταξιού», και πως όλες οι συμφωνίες που έχει υπογράψει ο Μαδούρο με το κινεζικό καθεστώς θα συνεχίσουν να ισχύουν – αν είναι νόμιμες (πρόσθεσε…).

Είναι ολοφάνερο: αυτή η μαριονέτα δεν αξίζει ούτε τα σκοινιά που την κρατάνε! Καμαρώνει να πιστεύει ότι ο κινεζικός καπιταλισμός αντιμετωπίζει τη λατινική αμερική σαν ευχολόγια. Και ότι αυτό περιμένει ο Xi από δαύτον: ένα «ντάξει μωρέ, θα τα βρούμε» – γιατί, αλλοίμονο, κάτι περιμένει… ε; Είναι ηλίθιοι (σκέφτεται αυτός ο ασήμαντος κομπάρσος του 4ου παγκόσμιου) αυτοί οι σχιστομάτηδες.

Μήπως θα ήταν καλύτερα να παραιτηθεί από τώρα; Το ότι η Ουάσιγκτον τον ψώνισε απ’ το καλάθι καθόλου δεν εξασφαλίζει το μέλλον του. Καλό θα ήταν σε κάποιο επόμενο τηλεφώνημα να του θυμίσουν τι κάνει η αράχνη «μαύρη χήρα» με τους εραστές της…

Προλεγόμενα της επόμενης “κρίσης” (1)

Κυριακή 3 Φλεβάρη. Η προηγούμενη όξυνση της κρίσης / αναδιάρθρωσης (αυτή που ξεκίνησε επίσημα με την χρεωκοπία της Lehman bros. τον Σεπτέμβρη του ’08) είτε στις διεθνείς διαστάσεις και πτυχές της είτε στις εντόπιες, ούτε έχει ξεπεραστεί· ούτε, σημαντικό από πολλές απόψεις, έχει γίνει κατανόητη ευρύτερα με ορθολογικό τρόπο.

Στα μέρη μας η μυθολογία του «φταίνε οι άλλοι» έβγαλε στο γκουβέρνο μια σειρά κυβερνοδιαχειριστές, των οποίων η βασική αποστολή ήταν να προστατέψουν το πολιτικό / προσοδικό μοντέλο του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου. Αυτό το μοντέλο προστατεύτηκε, πράγματι, αποτελεσματικά· ακόμα κι όταν ζορίστηκε και αναγκάστηκε να περιορίσει τις «παροχές» και τα «αντίδωρα».

Όπως ήταν αναμενόμενη συνέπεια η θρυλική «έξοδος απ’ τα μνημόνια», μια ψευδεπίγραφη «λήξη συναγερμού» σήμαινε πρακτικά (για τον πληθυσμό και τους άρχοντές του) ένα και μόνο ένα πράγμα: επαναδιαπραγμάτευση των πολιτικών προσόδων· κατά ομάδες, λόμπυ, μαφίες ή με οποιονδήποτε άλλον παρόμοιο τρόπο.

Όταν – μετά τις «στερήσεις των μνημονίων» – με το ακλόνητο εθνικό μοντέλο σε ισχύ μπαίνει ζήτημα «νέου μοιράσματος της πίτας» τα σπρωξίματα φτάνουν αναπόφευκτα στην κορυφή του πολιτικού θεάτρου. Στα κόμματα και στο κοινοβούλιο. Τα μελοδράματα πριν και μετά την συμφωνία των Πρεσπών έχουν πολύ μικρότερη σχέση μ’ αυτήν (τα περισσότερα κόμματα συμφωνούσαν σ’ αυτήν την «εθνική λύση»…) και πολύ μεγαλύτερη με το ποιοι θα «μοιράζουν» τις προσόδους (και με ποιες προτεραιότητες) την επόμενη τετραετία. Κι αυτό επειδή σε αντίθεση με τις «εποχές της αφθονίας» η πίτα είναι τώρα μικρότερη.

Το φαιορόζ γκουβέρνο, που έριχνε κατάρες στην επιδίωξη «πλεονασμάτων», άλλαξε γραμμή και έγινε βασιλικότερο του βασιλιά κυνηγώντας «υπερπλεονάσματα», όταν διαπίστωσε ότι αυτό ακριβώς το «φορολογικό περίσσευμα» μπορούσε να χρησιμοποιηθεί όπως τις χρυσές εποχές τα φτηνά κρατικά δάνεια: σαν μια εκδοχή «πίτας» προς πατερναλιστικό διαμοιρασμό.

Προλεγόμενα της επόμενης “κρίσης” (2)

Κυριακή 3 Φλεβάρη. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ήταν στα μέρη μας στη μόδα το (και καλά) «επαναστατικό» σύνθημα δεν θα γίνουμε τα γκαρσόνια της ευρώπης! Εν μέρει το σύνθημα ήταν συνεπές με την βαθιά κοινωνική πεποίθηση ότι τέτοιες «ταπεινές» (και κουραστικές) δουλειές θα πρέπει να τις κάνουν οι μετανάστες και οι μετανάστριες. Και εν μέρει σήμαινε ότι όλοι οι ντόπιοι θα έπρεπε να γίνουν μάνατζερς…

Τελικά η τουριστική βιομηχανία αποδείχθηκε «λύτρωση» τα τελευταία χρόνια – όχι, πάντως, για τους σύγχρονους εργάτες / εργάτριες. Η τελευταία μόδα του airbnb έχει κάνει ακόμα κι εκείνο το είδος μικροαστών που βρισκόταν εκτός τουριστικής βιομηχανίας, τους ιδιοκτήτες ακινήτων, να γυαλίζει το μάτι του. Η εκμετάλλευση ακινήτων είναι ο ορισμός της γεωπροσόδου· και, από μια παραξενιά της ιστορίας, η αστική (urban) γεωπρόσοδος είναι για την ελληνική κοινωνία η αυθεντική καρδιά του πολιτικού προσοδισμού απ’ τα μέσα του 20ου αιώνα και μετά. Κωδικός αντιπαροχή: ένα μοναδικά ελληνικό θεσμικό κόλπο, σ’ ολόκληρο τον πλανήτη.

Αυτό ακριβώς το «μοντέλο ανάπτυξης», πέρα απ’ την εκμετάλλευση των σύγχρονων εργατών / εργατριών, παράγει πλέον ένα νέο «υποκείμενο υπό εκμετάλλευση». Τους ενοικιαστές σπιτιών. Παράγει, επίσης, και ένα πρωτότυπο (για τα ελληνικά δεδομένα) είδος «μάνατζερς», ένα είδος που γενικά δεν υπήρχε με τέτοια ισχύ επειδή η αστική (urban) ιδιοκτησία ήταν πολύ διάσπαρτη: τους διαχειριστές ακινήτων – κοινώς μεσίτες. Είναι μια επαγγελματική φιγούρα που λειτουργεί, ad hoc, σαν «συγκεντρωτής κεφαλαίου», ανεβάζοντας κατακόρυφα τις τιμές (οπωσδήποτε των ενοικίων).

Ωστόσο, στο σύνολό του, τόσο ο γενικός πολιτικός προσοδισμός, όσο κι αυτή η αναβαθμισμένη και επιθετική «ιστορική καρδιά» του, η γεωπρόσοδος, είναι απλά η συνέχιση της άγριας συσσώρευσης που μπορεί να γλύτωσε ως τώρα την όξυνση του ταξικού ανταγωνισμού· δεν γλυτώνει, όμως, τις διαδοχικές «κρίσεις»…

Μπετονένια οικολογία

Κυριακή 3 Φλεβάρη. «…Κρίνουμε ότι πρέπει ο νομοθέτης να επανεξετάσει τι θεωρείται δασική έκταση και τι όχι. Στο οικοσύστημα δεν υπάγονται μόνο τα φρύγανα και η χαμηλή αραιή βλάστηση, αλλά και ο άνθρωπος που έχει και αυτός την ανάγκη να αναπτυχθεί, να απασχοληθεί και να επιβιώσει» αναφέρει η τοποθέτηση του ΣΕΤΕ.

Ο «ΣΕΤΕ» είναι ο «σύνδεσμος ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων». Και, συμμαχώντας με διάφορους συλλόγους «οικιστών» (ιδιοκτητών αυθαιρέτων σε δασικές εκτάσεις), εν όψει της δημιουργίας κτηματολογίου σε διάφορες περιοχές, ζητάει να ενταχθούν στα «σχέδια πόλης» οι λεγόμενες «οικιστικές πυκνώσεις»· αυτό το τελευταίο είναι ο ευφημισμός για τις συστάδες αυθαιρέτων.

Αν οι «οικιστές» θέλουν να νομιμοποιήσουν τα εξοχικά τους, τα αφεντικά των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων, σαν συνδικάτο, θέλουν να νομιμοποιηθούν διάφορα παράνομα ξενοδοχεία και rooms to let, που έχουν κτιστεί σε δάση και γυαλούς… Έχουν ελπίδες, αφού ποτέ κανείς δεν χάλασε χατήρι σε οργανωμένες «ομάδες πίεσης»· ειδικά σε προεκλογική περίοδο.

Όμως τι θαυμάσια αντιστροφή είναι το επιχείρημά τους! «Και ο άνθρωπος είναι μέρος του οικοσυστήματος, και πρέπει να αναπτυχθεί κι αυτός – όχι μόνο τα βάτα και τα φίδια…». Μιας και μια πλευρά της «ανάπτυξης του ανθρώπου» (και συγκεκριμένα του «έλληνα ανθρώπου») είναι να κτίζει όπου μπορεί και να εκμεταλλεύεται ότι μπορεί, ίσως οι υπερασπιστές δασών και περιβάλλοντος να κινδυνεύουν με βαριές κατηγορίες.

Για αντιανθρώπινο ρατσισμό. Ίσως, ίσως, και για ανθελληνικό σπισισμό!

Χρυσάφι 1

Σάββατο 2 Φλεβάρη. Στη σκιά των ελιγμών γύρω απ’ την «μοίρα» της βενεζουέλα, ακούγεται σποραδικά κάτι για τον «χρυσό του Μαδούρο». Τον περασμένο Δεκέμβρη (πριν την «όξυνση της κρίσης»…) η είδηση ήταν η συμφωνία Άγκυρας – Καράκας για την μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων βενεζουελάνικου χρυσού σε ακατέργαστη μορφή για επεξεργασία σε τουρκικά εργοστάσια. Μετά την «όξυνση της κρίσης» οι ειδήσεις έγιναν κάπως πιο πυκνές, αλλά πάντα (και σκόπιμα) αποσπασματικές και μυστηριώδεις. Η κεντρική τράπεζα της αγγλίας αρνείται τον επαναπατρισμό κάποιων τόνων χρυσού στο Καράκας· είκοσι τόνοι χρυσού (ίσως) μεταφέρθηκαν απ’ το Καράκας στη Μόσχα (τελικά όχι)· το καθεστώς Μαδούρο πουλάει 15 τόνους χρυσού στα αραβικά εμιράτα· η Ουάσιγκτον απειλεί με κυρώσεις όποιον αγοράζει βενεζουελάνικο χρυσάφι… Είναι η βενεζουέλα χρυσωρυχείο;

Ναι και όχι. Απ’ την μια μεριά θεωρείται πως έχει τα μεγαλύτερα γνωστά κοιτάσματα χρυσού στον κόσμο… Απ’ την άλλη μεριά αυτά τα κοιτάσματα είναι συγκεντρωμένα στη ζώνη του ποταμού Orinoco, μια περιοχή πυκνών δασών που κατοικείται από πολλές ιθαγενείς φυλές… Καθώς η εξόρυξη (και η επεξεργασία) του χρυσαφιού είναι ιδιαίτερα καταστροφική για το περιβάλλον, το καθεστώς της μπολιβαριανής επανάστασης (πρώτα ο Τσάβες και μετά ο Μαδούρο) απέφυγε τα μεγάλης έκτασης ορυχεία. Το μεγαλύτερο μέρος της εξόρυξης γίνεται από μικρές ντόπιες εταιρείες· ή, ακόμα, και από μεμονωμένους ντόπιους χρυσοθήρες (συχνά μισοπαράνομα).

Απ’ το 2013 και μετά, όταν η τεχνολογικά γερασμένη βιομηχανία εξόρυξης πετρελαίου δεν κατάφερε να προσαρμοστεί στις χαμηλές τιμές του εμπορεύματος, μειώνοντας σημαντικά το βασικό κρατικό έσοδο (επιτείνοντας, στη συνέχεια, την εσωτερική οικονομική κατάρρευση) το χρυσάφι έγινε ένα πιθανό σωσίβιο. Τόσο για το καθεστώς Μαδούρο όσο και για τους «μικρομεσαίους» χρυσοθήρες. Σύμφωνα μετά επίσημα στοιχεία το 2018 η κεντρική (κρατική) τράπεζα στο Καράκας πούλησε 18 τόνους απ’ τα αποθέματά της, ανταλλάσσοντάς τα με «σκληρό νόμισμα». Ακολουθώντας την ίδια γραμμή ο Μαδούρο προσπαθεί τώρα να ενισχύσει τα αποθέματά του σε «ρευστό» (κυρίως ευρώ)· αν και, απο τεχνική οικονομολογική άποψη, το να πουλάει χρυσάφι απ’ τα αποθέματά του αδυνατίζει ακόμα περισσότερο το όποιο εθνικό νόμισμα (αφού το σκληρό νόμισμα θα χρησιμοποιηθεί για εισαγωγές ή πληρωμές χρεών).

Χρυσάφι 2

Σάββατο 2 Φλεβάρη. Την ίδια περίοδο που το καθεστώς Μαδούρο (με μεγάλα κοιτάσματα χρυσού μεν αλλά με οικοκαταστροφική την μεγάλης κλίμακας γενική βιομηχανική εκμετάλλευσή του) προσπαθεί να εξάγει χρυσάφι, το συγκεκριμένο πολύτιμο μέταλλο βρίσκεται μισο-ορατά μισο-αόρατα στο κέντρο ενός παγκόσμιου κύκλου αναδιάρθρωσης: στο κέντρο της διαδικασίας «αποδολλαριοποίησης» του παγκόσμιου εμπορίου.

Μετά την μονομερή (απ’ την Ουάσιγκτον) ακύρωση της σταθερής ιστοτιμίας δολαρίου / χρυσού στις αρχές της δεκαετίας του ’70 (μια παραλλαγή του άλλοτε γενικής εφαρμογής «κανόνα του χρυσού») το δολάριο συνέχισε μεν να είναι το βασικό νόμισμα διεθνούς χρήσης, τόσο στην τιμολόγηση των εμπορευμάτων (κατ’ αρχήν του πετρελαίου…) όσο και σαν αποθεματικό νόμισμα για τις κεντρικές τράπεζες· διευθυνόμενο όμως αποκλειστικά απ’ την αμερικανική κεντρική τράπεζα. Ήταν ένα είδος παγκόσμιας νομισματικής κυριαρχίας, που απέφερε τόσο οικονομικά όσο και γεωπολιτικά οφέλη στον αμερικανικό καπιταλισμό, αλλά γινόταν γενικά αποδεκτό επειδή ήταν βολικό στις διεθνείς συναλλαγές.

«Αποδεκτή» η δολαριακή ηγεμονία, αλλά πάντα υπό όρους… Η κατασκευή του ευρώ και η ανάδυση του (κινεζικου) γουάν σα νομισμάτων διεθνούς χρήσης (δίπλα στο ιαπωνικό γιέν και στο ελβετικό φράγκο) άρχισε να σχετικοποιεί το εύρος αυτής της ηγεμονίας· χωρίς να φτάνει μέχρι πριν λίγα χρόνια στο σημείο της «μετωπικής» νομισματικής αντιπαράθεσης.

Αυτή η δυναμική ισορροπία άρχισε να αλλάζει γρήγορα τα δύο τελευταία χρόνια, όταν το ψοφιοκουναβιστάν αποφάσισε να χρησιμοποιεί το δολάριο (και το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα στο βαθμό που στηρίζεται στο δολάριο) σαν το προτελευταίο όπλο για την διατήρηση της επιρροής του – πριν τα κανόνια: κυρώσεις, κυρώσεις, κυρώσεις. Κυρώσεις στη Μόσχα, κυρώσεις στην Πγιονγκγιάνγκ· κυρώσεις στο Πεκίνο· στην Τεχεράνη· στην Άγκυρα· απειλές κυρώσεων στην ε.ε. γενικά (ή στη γερμανία ειδικά)…

Το δολάριο (όπως και κάθε άλλο νόμισμα διεθνούς χρήσης) ήταν έτσι κι αλλιώς μηχανισμός ιμπεριαλιστικής εκμετάλλευσης μέσα απ’ τους μηχανισμούς των τιμών και των ισοτιμιών. Αλλά ήταν ένας (αν μπορεί να ειπωθεί έτσι) «ειρηνικός» ιμπεριαλισμός. Οι κυρώσεις, που στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή τους έχουν στόχο να γονατίσουν τα καθεστώτα που η Ουάσιγκτον θεωρεί εχθρικά, ήταν μια κλιμάκωση: ο δολαριακός ιμπεριαλισμός άρχισε να βγάζει τα γάντια του…

Πως αντιμετωπίζεται αυτή η (νομισματική) όξυνση του 4ου παγκόσμιου; Τυπικά η απάντηση είναι εύκολη: με τον περιορισμό ή και την εγκατάλειψη του δολαρίου σαν “διεθνούς μέσου συναλλαγών” και σαν “διεθνούς μέτρου της τιμής” βασικών εμπορευμάτων. Το σχήμα αυτό ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι εύκολο. Ειδικά στα πρώτα του στάδια…