Ποιές αοζ; Παρεπιπτόντως!

Σάββατο 30 Νοέμβρη. Τα πιο πάνω είναι λίγα σε σχέση με το τι συμβαίνει και τι ετοιμάζεται για την αφρική (και σε βάρος των πληβείων εκεί). Φτιάχνει πάντως σε πολύ αδρές γραμμές το περιβάλλον του ερωτήματος τι ρόλο παίζει το «μνημόνιο κατανόησης μεταξύ Τρίπολης και Άγκυρας» για (μελλοντική) οριοθέτηση των μεταξύ τους αοζ;

Κατ’ αρχήν: σύμφωνα με την διεθνή νομοθεσία (“σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας”, του 1982) που καθορίζει τα των θαλάσσιων ζωνών αποκλειστικής εκμετάλλευσης, τα νησιά έχουν κι αυτά αοζ. Και μάλιστα δεν είναι υποχρεωτικό να είναι κατοικημένα· αρκεί να είναι εφικτό να κατοικηθούν. Αυτός είναι ο γενικός κανόνας … εκτός αν κράτη που διαφωνούν για κάποια οριοθέτηση καταφύγουν στο διεθνές δικαστήριο χωρίς να αμφισβητούν την εθνική κυριότητα του ενός ή του άλλου νησιού. (H Άγκυρα δεν έχει αναγνωρίσει ως τώρα την “σύμβαση”, συνεπώς δεν μπορεί να απευθυνθεί σε διεθνές δικαστήριο για τα σχετικά. Ωστόσο μπορεί να την αναγνωρίσει οποιαδήποτε στιγμή…)

Εκεί, όταν υπάρχει διένεξη, ο γενικός κανόνας μπαίνει στο μικροσκόπιο. Υπάρχουν λοιπόν δύο τέτοιες αποφάσεις, μία του 1999 για τα νησιά hanish, στην κόντρα μεταξύ υεμένης και ερυθρέας, και άλλη μια του 2009, για το νησί snake, στην κόντρα μεταξύ ρουμανίας και ουκρανίας, όπου κρίθηκε ότι τα νησιά δεν έχουν αοζ – κι έτσι «λύθηκε η διαφορά». Πράγμα που σημαίνει: ναι μεν γενικά τα νησιά δικαιούνται αοζ, αλλά … μπορεί και να μην δικαιούνται μερικές φορές… αν υπάρχει καυγάς…

Σε κάθε περίπτωση, κατ’ αρχήν, η Κρήτη δεν κινδυνεύει να χάσει την αοζ της – αν ποτέ το πράγμα φτάσει σε δικαστήριο. Δεν είναι αμελητέο νησάκι… Κινδυνεύει όμως το ελληνικό κράτος, αφού πρώτα άπλωσε τους μεγαλοφυείς του χάρτες με τις «ιδιοκτησίες» του επί της ανατολικής Μεσογείου (το σχέδιο «περικύκλωσης»…), να πρέπει αργά ή γρήγορα να διαπραγματευτεί με την Άγκυρα «εφ’ όλης της ύλης» – στην οποία («ύλη») δεν έχει παντού τα «δυνατά χαρτιά» (το «διεθνές δίκαιο») που διατείνεται… Κι ας αφήσουμε το ότι ο ρημαδοΚούλης ξεχνάει μερικές φορές να επικαλεστεί το πιο «δυνατό ελληνικό χαρτί» απ’ όλα (λέμε τώρα…), τον αμερικανικό 6ο στόλο…

Όπως σωστά παρατήρησε κάποιος, η «διμερής λιβύης – τουρκίας» είναι η απάντηση της Άγκυρας στις «τριμερείς Αθήνας – Λευκωσίας με το Κάιρο και το Τελ Αβίβ». Να πως, μέσα από μισόλογα, το περιγράφει κάποιος άλλος, υπεράνω υποψίας, ο προφέρορ γεωπολιτικής και δεξιός βουλευτής Α. Συρίγος, στην χθεσινή καθεστωτική «καθημερινή»:

… Για την τουρκία η υπογραφή μιας τέτοιας συμφωνίας αποτελεί στρατηγική κίνηση. Θα αποκτήσει την επιφανειακή νομιμοποίηση που τόσο της λείπει να παρεμβαίνει στην περιοχή. Θα δημιουργήσει ένα τείχος που εμποδίζει την ελλάδα να αναπτύξει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα της ανατολικής Μεσόγείου… Τέλος – το πιο σημαντικό – θα μεταφέρει το σημείο αντιπαραθέσεως από την υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου σε αυτήν της Κρήτης. … Το κακό είνα ότι, αν και παράνομη, αφ’ ης στιγμής υπογραφεί μια τέτοια συμφωνία … θα τη βρίσκουμε συνέχεια στα πόδια μας…

Στα «πόδια» σας κυρ προφέσορ; Βάλτε βατραχοπέδιλα τότε! Θυμάστε, άραγε, εκείνους τους τερατώδεις μεν «εθνικά υπερήφανους» δε χάρτες που θεωρούσαν δεδομένο πως η τουρκία πρακτικά δεν έχει δουλειά (και αοζ) στην ανατολική Μεσόγειο; (Δείτε επάνω).

Ε, αποδεικνύεται ότι κι οι άλλοι μπορούν να φτιάξουν τέτοια τέρατα, «εθνικά υπερήφανα» για τους ίδιους. (Δείτε κάτω…).

Παλιοζωή, παλιόκοσμος και παλιοκοινωνία!!!

Μήπως η Τρίπολη είναι ελληνική;

Παρασκευή 29 Νοέμβρη. Οι δύο συμφωνίες που υπέγραψαν χτες στην Istanbul ο Erdogan και ο «επικεφαλής του προεδρικού συμβουλίου της αναγνωρισμένης απ’ τον οηε κυβέρνησης εθνικής συμφιλίωσης στη λιβύη» (GNA) Fayez Al Sarraj, μπορεί να πουλιούνται (με αρκετή δόση σύγχισης) στο εσωτερικό σαν «αιφνιδιασμός» αλλά μόνον τέτοιος δεν είναι.

Η πρώτη συμφωνία αφορά την στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Άγκυρας και GNA – μια συνεργασία που είναι γνωστή από καιρό. Η δεύτερη είναι προκαταρκτική για την οριοθέτηση της αοζ ανάμεσα στην Άγκυρα και την κυβέρνηση της Τρίπολης. Κι αυτό, επίσης, είναι γνωστό από καιρό.

Ο μακράν ισχυρότερος «παράγοντας» στον λιβυκό πόλεμο δεν είναι ο Sarraj αλλά ο στρατηγός Haftar. Οι μισθοφόροι του, με την βοήθεια της Μόσχας, του Παρισιού, του Καΐρου και της Ντόχα ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της λυβικής επικράτειας (κόκκινο χρώμα στον χάρτη). Ο Haftar έκανε πριν μερικούς μήνες μια τελική προσπάθεια για να καταλάβει και την πρωτεύουσα. Παρότι ο στρατός του παραμένει κοντά, η εκστρατεία απέτυχε. Και, αντίθετα, ο στρατός του Sarraj επεξέτεινε κάπως τα εδάφη που ελέγχει, νότια και ανατολικά της Misrata (μπλε στον χάρτη). Σύμμαχοι του Sarraj; Η Ρώμη, το Λονδίνο – και η Άγκυρα.

Σε ποιο αδύναμη θέση αλλά με διεθνή αναγνώριση ο Sarraj μπορεί να συμπεριφέρεται σαν «αρχηγός του λιβυκού κράτους» – αλλά μόνο στα χαρτιά. Μπορεί επίσης να οριοθετήσει όση αοζ θέλει· μόνο που το μεγαλύτερο μέρος των λιβυκών ακτών (άρα και της αοζ) ελέγχει ο Haftar. Και δεν φαίνεται στο κοντινό μέλλον πιθανότητα να ηττηθεί. Συνεπώς, ενώ η συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας με την Άγκυρα έχει πρακτικές συνέπειες, τα περί «θαλάσσιων συνόρων» συμβολική σημασία έχουν μόνο προς το παρόν. Δεν θα κοπούν οικόπεδα, ούτε θα σκάσουν τρυπάνια…

Αυτό που ενοχλεί ανομολόγητα τα ντόπια αφεντικά είναι ότι ενώ «το κουβεντιάζουν» εδώ και χρόνια δεν κατάφεραν να κάνουν μια αντίστοιχη οριοθέτηση με την χούντα του Καΐρου. Ο λόγος είναι απλός: όσο χασάπης κι αν είναι ο Sisi δεν θέλει να υπογράψει με την Αθήνα «κάτι» που θα παραβιάζει ολοφάνερα τα δικαιώματα της Άγκυρας. Δεν είναι καθόλου «φίλος» του Erdogan. Το αντίθετο. Αλλά δεν είναι ηλίθιος.

Ακόμα και συμβολική επί του πρακτέου η προκαταρκτική συμφωνία Τρίπολης – Άγκυρας περιπλέκει το θέμα των αοζ στην ανατολική Μεσόγειο. Ή, για την ακρίβεια, το φέρνει εκεί που βρίσκονται οι πραγματικές του διαστάσεις. Τα ενδιαφερόμενα κράτη πρέπει είτε να συμφωνήσουν μεταξύ τους (όλα!) είτε να κάνουν κόλπα με φρεγάτες, υποβρύχια, αεροπλάνα και drones· για την χαρά της επίδειξης δύναμης.

Ευτυχώς που ο χασάπης του Καΐρου είναι αληθινός φίλος και σύμμαχος της Αθήνας! Διαμαρτυρήθηκε σχεδόν με την ίδια ορολογία για το deal Sarraj – Erdogan… Αν έχει όρεξη και για ναυμαχίες δεν το ξέρουμε.

Άλλωστε υπάρχει πάντα και η Μόσχα. Έχει αποκτήσει λόγο και ερείσματα στη βόρεια Αφρική, τόσο στην χούντα του Sisi όσο και στον Haftar… (Και είναι πάντα σύμμαχος της Άγκυρας – γενικά).

(φωτογραφία: Όταν φυσάει βοριάς στο Αιγαίο, τα φουσκωτά στρώματα των παραθεριστών στη νότια Κρήτη τα παίρνει και τα πάει στη λιβύη… Ίσως ποτέ να μην το σκέφτηκαν, αλλά είναι αλήθεια: υπάρχουν και τέτοια «θαλάσσια σύνορα των αοζ». Ελληνολιβυκά…)

Μήπως η Μεσόγειος μικραίνει;

Παρασκευή 29 Νοέμβρη. Η γειτνίαση με τη λιβύη (και την αίγυπτο) έχει και πιο επιθετικές μορφές· δυστυχώς ο γνωστός ελληνικός ηρωϊσμός δεν μπορεί να κάνει τίποτα σαν «εθνική άμυνα»….

Ως γνωστόν (γνώσεις σχολείου) η αφρικανική πλάκα κινείται σταθερά προς βορρά, πιέζοντας άμεσα ή έμμεσα διάφορες πλάκες που βρίσκονται βορειότερα. Μια σειρά μεγάλων βουνών, απ’ τις Δειναρικές Άλπεις, στη συνέχεια την Πίνδο, στα νότια τα βουνά της Κρήτης και τέλος το όρος Ταύρος στην τουρκία, αποτελούν γεωλογική συνέχεια («δειναροταυρικό τόξο»), μια πτύχωση του εδάφους που έχει προκληθεί κάποτε πολύ παλιά απ’ αυτήν την σύγκρουση των πλακών. Επιπλέον, το γεγονός ότι στη διπλανη θαλάσσια γραμμή «Ιόνιο – λιβυκό πέλαγος (κάτω απ’ την Κρήτη – Καρπάθιο» υπάρχουν πολύ μεγάλα βάθη, οφείλεται και στο ρήγμα μεταξύ των πλακών. Που «γεννάει» και θα γεννάει μεγάλους σεισμούς.

Καθώς η αφρική πλησιάζει στα μέρη μας με ταχύτητα 4 με 5 πόντους κάθε χρόνο, η Μεσόγειος, όσο νάναι, μικραίνει ανάλογα. Απ’ την μια μεριά αυτό το πλησίασμα είναι θετικό: απ’ την αφρική κατάγεται το είδος μας. Back home… Απ’ την άλλη προς τι το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός για τα «θαλάσσια σύνορα»; Μεσο-μακροπρόθεσμα θα τα ξεπεράσει ο ίδιος ο πλανήτης… Η ευρώπη θα βυθιστεί κάτω απ’ την αφρική, και όλα θα είναι όπως παλιά…

(Χμμμ… Αν η αφρικανική πλάκα δεν έχει μεγαλύτερη ταχύτητα – λένε οι επιστήμονες – αυτό οφείλεται ότι την φρενάρει η τουρκική… Που σημαίνει ότι ο αιώνιος εχθρός προστατεύει όσο μπορεί το ελλαδιστάν – από γεωλογική άποψη.

Μήπως, λέμε «μήπως», επειδή οι αοζ προσδιορίζονται (ή νομιμοποιούνται) και απ’ αυτές τις βυθισμένες στη θάλασσα γεωλογικές πλάκες, θα έπρεπε να δοθεί ένα κάποιο bonus στη μισητή Άγκυρα – για τα «έξοδα προστασίας»;)

Ιράκ

Παρασκευή 29 Νοέμβρη. Θα μπορούσαν οι διαδηλωτές στο ιράκ να έχουν όλα τα δίκια του κόσμου ενάντια στο πολιτικό καθεστώς. Πώς όμως τους έχει διαφύγει ότι το ιράκ είναι σε «ημικατοχή» απ’ τον αμερικανικό στρατό; Πώς τους έχει διαφύγει ότι υπάρχει πολύς και μεγάλος εχθρός τους στην «πράσινη ζώνη» και στην αμερικανική πρεσβεία / βάση, πολύς περισσότερος απ’ το ιρανικό προξενείο στη Najaf; Πώς τους έχει διαφύγει ότι ήταν ο αμερικανικός στρατός που έκανε εισβολή το 2003, και ότι σκότωνε και σακάτευε για χρόνια – κι όχι ο ιρανικός; Πώς τους έχει διαφύγει ότι ο «εμφύλιος» μεταξύ ιρακινών σιιτών και ιρακινών σουνιτών (που υποδαύλισε η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της, στο πλευρό πληρωμένων σουνιτών οπλαρχηγών) είχε χιλιάδες δολοφονημένους αμάχους;

Αποκλείεται να υπάρχει μαζική αμνησία στην ιρακινή κοινωνία, σε οποιοδήποτε τμήμα της. Η Τεχεράνη έχει, πράγματι, σημαντική επιρροή στο ιράκ· αλλά δεν ήταν αυτή που το κατέστρεψε. Αν αναγορεύεται σαν ο κύριος, ο βασικός εχθρός, κι αν απ’ την άλλη μεριά η αμερικανική ημικατοχή μένει στο απυρόβλητο, κάτι βρωμάει. Αν δεν είναι απ’ τα βασικά αιτήματα των διαδηλωτών η άμεση αποχώρηση των αμερικάνων πεζοναυτών, κι αν δεν επιτίθενται εναντίον των αμερικανικών βάσεων, όπου κι αν βρίσκονται αυτές, κάτι πολύ βρώμικο συμβαίνει.

Πολύ βρώμικο αλλά καθόλου πρωτότυπο…

Βιτρίνα: η εξουσία σαν αντανάκλαση

Πέμπτη 28 Νοέμβρη. Πολλοί 75άρηδες θα ήθέλαν να νοιώθουν νεώτεροι, πιο σφριγηλοί. Ελάχιστοι θα τολμούσαν να φωτοσοπ-άρουν εαυτούς ακόμα κι αν το είχαν τεχνικά: υπάρχει πάντα ένας κάποιος κοινωνικός περίγυρος έτοιμος να καγχάσει με τέτοια καμώματα. Τελικά ένας, ένας αλλά ψόφιο κουνάβι, το τόλμησε «χωρίς αιδώ, χωρίς περίσκεψη». Το ότι συμβαίνει να είναι πρόεδρος μιας παρακμάζουσας αυτοκρατορίας δεν είναι σύμπτωση. Είναι η πανουργία της Ιστορίας!

Το ότι το ψόφιο κουνάβι διάλεξε (κάποιο επιτελείο δούλεψε για να γίνει) το κορμί του Rocky Balboa (δηλαδή του Sylvester Stallone) έχει προκαλέσει άπειρους καγχασμούς – στους εχθρούς του. Επειδή ο καγχασμός είναι εύκολος, και επειδή η κριτική προσέγγιση της πραγματικότητας έχει γίνει ακόμα πιο ρηχή απ’ τα καμώματα του ψόφιου κουναβιού, θα πρέπει να νοιώθουν σίγουροι οι εχθροί του ότι η ψοφιοκουναβική ματαιοδοξία θάφτηκε τελικά κάτω από ένα σωρό «γιούχα»!

Λάθος! Το ψόφιο κουνάβι (και οπωσδήποτε κάποιοι επίσημοι ή ανεπίσημοι σύμβουλοί του) αντιλαμβάνεται, χωρίς να έχει ιδέα από Roland Barthes και Umberto Eco (απ’ τους οποίους δεν έχουν ιδέα πια ούτε οι κατηγοροί του), ότι η εξουσία είναι η εικόνα της εξουσίας. Αυτή η επίγνωση διατυπώθηκε καθαρά απ’ τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη – και δεν ήταν η «κοινωνία του θεάματος» που τον ενέπνευσε. Έκτοτε δεν έπαψε να επαληθεύεται, μαστορεμένη με όλο και πιο λεπτεπίλεπτους τεχνικά (: προπαγανδιστικά) τρόπους. Χοντροκομμένους πάντα για την εργατική κριτική αντίσταση, όταν αυτή ήταν ακμαία· εντυπωσιακούς όμως, και πειστικούς, για τους μικροαστούς.

Το ότι το (αμερικανικό) ψόφιο κουνάβι δεν μπορεί να ανταγωνιστεί την (ρωσική) ανεγκέφαλη αλεπού σε επίδειξη σωματικού σπορτιβισμού, δεν κάνει λιγότερο illusion τις κατά καιρούς φωτογραφήσεις του Putin. Απ’ την άλλη μεριά, το ότι η εικόνα που θέλει να πείσει ότι είναι εξουσία στην αμερικανική εκδοχή της μπορεί να «δανειστεί» τα κορμιά pop (και macho) «υπερ-ηρώων», αυτό είναι μέρος της γενικής κουλτούρας των αμερικάνων, λευκών προτεσταντών.

Το ενδιαφέρον είναι, λοιπόν, όχι η ματαιοδοξία ή ο καγχασμός αλλά η ιστορικότητα της στιγμής. Μέχρι και την προεδρία του Obama έμοιαζε ότι η αμερικανική ισχύς μπορούσε να εικονογραφηθεί (σε ότι αφορά τις πολιτικές βιτρίνες) μέσα απ’ την άρνηση της ρατσιστικής της παράδοσης, κάνοντας ένα εικονικό άνοιγμα στον 21ο multiculture αιώνα. Ο Obama σαν αντανάκλαση ήταν ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να εξωτερικεύσει σαν «εικόνα της εξουσίας» η αμερική όχι των ‘00s αλλά των ‘90s· με κάποια καθυστέρηση. Αντίθετα, η «εικόνα της εξουσίας» του Rocky Balboa με το κεφάλι του ψόφιου κουναβιού είναι η απελπισμένη επιστροφή σε κάποιο ένδοξο λευκό παρελθόν.

Αν οι συμβολισμοί και οι εικόνες τέτοιου είδους υπηρετούν ιδεολογίες (όχι κατ’ ανάγκην γραμμικά, αλλά οπωσδήποτε στη δούλεψή τους) ο Trump-Stallone είναι ο αντι-Joker – την εποχή της επιταχυνόμενης παρακμής και όσων την συνοδεύουν αναγκαστικά.

Κάτι σαν «ένεση ηθικού από ψηλά». Όποιος εκτονώνεται καγχάζοντας αυτό και απολαμβάνει το γέλιο του, ας είναι έτοιμος να αυτο-οικτιρθεί για τις συνέπειες των ευκολιών του…

Επιτέλους: είναι «κόκκινοι»!

Πέμπτη 28 Νοέμβρη.Εν τέλει η συμμαχία μας πρέπει να δώσει την πρέπουσα σημασία στην τρέχουσα και εν δυνάμει μακροπρόθεση απειλή που προέρχεται απ’ το κινεζικό κομμουνιστικό κόμμα. Εβδομήντα χρόνια πριν, τα κράτη μας που έφτιαξαν το νατο, συνασπίστηκαν για την ελευθερία και την δημοκρατία. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις θεμελιώδεις διαφορές και πεποιθήσεις ανάμεσα στις χώρες μας και αυτές του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος…

Θα πρέπει να είναι σχετικά εύκολο να υποθέσετε ποιος θυμήθηκε πολύ πρόσφατα ότι στην κίνα κάνει κουμάντο ένα κάποιο «κομμουνιστικό κόμμα» – και στα κίνητρα που τον οδήγησαν σ’ αυτήν την τρομακτική ανακάλυψη. Ας το πάρει το ποτάμι: ο plus one (της συμμαχίας Αθήνας – Τελ Αβίβ – Λευκωσίας..) αμερικάνος υπ.εξ. Πομπηίας ήταν, μιλώντας στη σύνοδο των υπ.εξ. των κρατών μελών του νατο στις Βρυξέλλες πριν μια βδομάδα, στις 19 και 20 Νοέμβρη. Θα έπρεπε να τον συμβουλέψει κάποιος «μην τα λες αυτά περί κομμουνιστικού κινδύνου δυνατά, γιατί μπορεί να τα πιστέψουν διάφοροι ανά τον πλανήτη, και τότε θα έχουμε κακά ξεμπερδέματα»… Ας αφήσουμε την άλλη αφροσύνη του plus one, αναμενόμενη για όσους έχουν χάσει την μπάλα: και το Hanoi, ελπίδα της Ουάσιγκτον στον “αντισινικό” αγώνα, κομμουνιστικό (δηλώνει πως) είναι…
Αλλά – κι εδώ τα κίνητρα είναι πιο δύνατα – ο αμερικάνος υπ.εξ. και, κυρίως, τα υπεύθυνα «πατριωτικά» think tank των ηπα, δείχνουν να βρίσκονται σε αδιέξοδο. Όπως κάνουν πάντα εδώ και δεκαετίες έτσι και τώρα θα έπρεπε να βρουν μια απλή, μονολεκτική απειλή (και αντίστοιχα ιδεολογία), για να την πουλήσουν στο πόπολο εντός και εκτός συνόρων, μπας και φτιάξουν συναίνεση σ’ ένα αξιόμαχο μπλοκ κατά του Πεκίνου, στον εξελισσόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο.

Δυστυχώς ο «αντιτρομοκρατικός» εθισμός των υπηκόων εδώ και 18 χρόνια, δημιουργεί ένα εννοιολογικό όριο. Πόσα να χωρέσει, εν τέλει, το κρανίο του μέσου κοκκινόσβερκου αμερικάνου; Να κατηγορηθεί το Πεκίνο για «τρομοκράτης»; Εύκολο να το λες, πολύ δύσκολο να το πουλήσεις… Να κατηγορηθεί σαν «κλέφτης των επιτευγμάτων μας»; Αυτό έχει γίνει ήδη, αλλά σε μια εποχή αβέβαιης αναγνώρισης της «πνευματικής ιδιοκτησίας» (: παράνομο downloading…) δεν πείθει.

«Πάμε πίσω» λοιπόν. Τι υπάρχει στο σακούλι; Α χα! Ο κομμουνιστικός κίνδυνος!!! Γι’ αυτό είναι επικίνδυνοι οι κινέζοι (αρχίζοντας απ’ την Huawei): είναι παλιοκομμουνιστές! Έχει προοπτική αυτό το χάπι; Μην πείτε «όχι» – η μεταμοντέρνα υπερτεχνολογική βλακεία είναι ικανή να καταπιεί όχι μόνο τα πάντα αλλά πολύ περισσότερα απ’ τα πάντα. Άλλωστε έχουν κι αυτοί κάτι σφυροδρέπανα «να!» – με το συμπάθειο…

(Ο ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας που συμμετείχε σ’ αυτό πάρτυ δεν ενημέρωσε την πατρίδα που είχε υποδεχθεί τον αυτοκράτορα Xi («κόκκινο αυτοκράτορα» μήπως;) πριν λίγες ημέρες, με κάθε τιμή και ελπίδα… Αν υπάρχει κίνδυνος να ξεφυτρώσουν τίποτα containers με κονσερβοκούτια απ’ τις καβάτζες της cosco στον Πειραιά δεν θα έπρεπε οι «πατριωτικές δυνάμεις» να είναι σε ετοιμότητα; Ε;)

Υπάρχουν ελεύθερα οικόπεδα για ένα «σιδηρούν παραπέτασμα»;

Πέμπτη 28 Νοέμβρη. Σε λίγες ημέρες, στις 3 και 4 Δεκέμβρη στο Λονδίνο, στη σύνοδο κορυφής του νατο, διάφορα στελέχη του ψοφιοκουναβιστάν θα προσπαθήσουν να πείσουν τους «εταίρους» στη συμμαχία για δύο πράγματα. Πρώτον, ότι η ανάσχεση της Μόσχας θέλει μεγαλύτερη προσπάθεια (και έξοδα, αλλά οι αμερικάνοι δεν θα βγάλουν καπέλο· να ξηλωθούν οι “εταίροι”…). Και δεύτερον, ότι η ανάσχεση του Πεκίνου θέλει μεγαλύτερη προθυμία… Εννοείται ότι θα προτείνουν επίσημα και την στρατιωτικοποίηση του διαστήματος – αλλά αυτό, το καταλαβαίνουμε, δεν σας εντυπωσιάζει.

Η κατάσταση είναι περίπλοκη: σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών στους παγκόσμιους συσχετισμούς δύναμης δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς. Βγαίνει, για παράδειγμα, ο βασιλεύς της γαλλίας και (νομίζει) πάσης ευρώπης και δηλώνει ότι «το νατο είναι κλινικά νεκρό». Ακούγεται τίμιο, αλλά δεν είναι. Ο Macron νομίζει πως αν κηρύξει τον «θάνατο του νατο» τα κράτη της ανατολικής ευρώπης, με πρώτη την πολωνία, θα τρέξουν να πέσουν στα πόδια του… Το Βερολίνο αντίθετα έχει μια άποψη πολύ πιο στέρεα: αν αύριο κηρυχτεί επίσημα το «τέλος του νατο» την επόμενη βδομάδα τα βαλτικά κράτη και η πολωνία θα αγκαλιαστούν ακόμα πιο σφικτά με την Ουάσιγκτον· και το project europe θα είναι το επόμενο πτώμα.

Κατά την (σωστή κατ’ αρχήν αλλά και συντηρητική) άποψη του Βερολίνου, ο μόνος διαθέσιμος προς το παρόν τρόπος για να ελέγχεται, όσο ελέγχεται, η «στρατιωτική διείσδυση» της Ουάσιγκτον στην (ανατολική, κυρίως) ευρώπη είναι το να παριστάνουν όλοι ότι «το νατο ζει – αυτό μας οδηγεί!». (Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες!) Έτσι, τουλάχιστον τυπικά, έχουν λόγο όχι μόνο οι σύμμαχοι του ψοφιοκουναβιστάν αλλά και οι «άσπονδοι» εταίροι του. Διακριτικά, ανεπαίσθητα, προσεκτικά, το Βερολίνο θα ήθελε να πλησιάσουν το project europe και κάποια βαλκανικά κράτη / καθεστώτα που δεν είναι «καθαρόαιμα» φιλοαμερικανικά (ακόμα κι αν είναι μέλη του νατο, ή ακριβώς επειδή είναι τέτοια), στα οποία μπορεί να έχει αυξημένη επιρροή· όπως η βόρεια μακεδονία και η αλβανία.

Αλλά ο Macron, την ώρα που παριστάνει τον «αντιαμερικάνο» αναποδογυρίζει σκόπιμα τα ευρωπαϊκά τραπέζια. «Σε βαρέθηκα…» του είπε τις προάλλες η κυρία Merkel, εκφράζοντας το γερμανικό κράτος / κεφάλαιο. Οι ιστορικοί του μέλλοντος θα της δώσουν δίκιο…

Η άλλη πλευρά

Πέμπτη 28 Νοέμβρη. Μόσχα και Πεκίνο κάνουν τις δικές τους κινήσεις· για τις οποίες, φυσικά, η δυτική δημαγωγία («ενσωματωμένη» ή όχι κάνει όλο και μικρότερη διαφορά) λέει ελάχιστα· και πάντα μέσα απ’ το φίλτρο του «εχθρού».

Μόσχα και Πεκίνο διαθέτουν ακόμα, και θα κρατήσουν για καιρό, ένα στρατηγικό ιμπεριαλιστικό πλεονέκτημα που η «δύση» έχει χάσει: είναι ένα δίπολο απέναντι στο οποίο δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο· συνεπώς είναι ένα δίπολο «ελκυστικό» διεθνώς με κριτήρια ισχύος.

Η Μόσχα μπορεί να έχει χάσει το μεταπολεμικό «ανατολικό μπλοκ». Από στρατιωτική άποψη όμως (συμπεριλαμβανόμενης της πολεμικής τεχνολογίας) είναι και σήμερα εκείνο που ήταν πριν 40 χρόνια: ένας «ισοδύναμος» (αν όχι ανώτερος) αντίπαλος για το δυτικό (με επικεφαλής το αμερικανικό) στρατοβιομηχανικό σύμπλεγμα. Άρα ένας αρκετά επίφοβος και πάντως καθόλου ευκατάβλητος εχθρός. Αν προσθέσει κανείς τις επιτυχίες της Μόσχας στη μέση Ανατολή (μόνο οι ηλίθιοι και οι άσχετοι τις παρερμηνεύουν…) το συμπέρασμα είναι σαφές: αν και «κυκλωμένος» απ’ τα δυτικά, ο ρωσικός ιμπεριαλισμός είναι διακριτικά και προσεκτικά on the rise…

Το Πεκίνο; Είναι … κίνα! Καπιταλιστικότατη όσο δεν γίνεται! Κανείς δεν ξέρει την πραγματική τεχνολογική της κατάσταση στα όπλα· όμως όλοι βλέπουν την τεχνολογική της κατάσταση στα υπόλοιπα. Αυτό το καινοφανές καπιταλιστικό δυναμικό του 1,3 δισεκατομμυρίου «ανθρώπινων κεφαλαίων» που έχει ξεχυθεί με μια αυτοπεποίθηση χωρίς έλεος (απέναντι σε όσους παριστάνουν ότι μπορούν να το φρενάρουν) είναι, προφανώς, οπλισμένο ως τα δόντια· και κάθε μέρα που περνάει ολπίζεται ακόμα περισσότερο, χωρίς να καμαρώνει αχρείαστα.

Τέτοιο κρατικό δίπολο δεν υπάρχει στη «δύση». Θεωρητικά, αν υπήρχε, θα ήταν το ατλαντικό δίπολο usa – europe. Και το νατο είναι η μόνη ιστορική μορφή που θα μπορούσε να έχει. Αλλά οι ευρωπαϊκοί καπιταλισμοί, που ήταν και είναι ακόμα περισσότερο ανταγωνιστικοί και στον αμερικανικό, βλέπουν ο καθένας απ’ την μεριά του αυτήν την ιστορική μορφή είτε σαν ένα πτώμα-που-πρέπει-να-ξεφορτωθούμε (Παρίσι), είτε σαν ένα πτώμα-που-πρέπει-να-βαλσαμώσουμε (Βερολίνο). (Για την ελληνική περίπτωση δεν χρειάζονται πολλά: δεν αγκαλιάζει το πτώμα γενικά, αγκαλιάζει τα βασικά του όργανα, ελπίζοντας σε κάποια «δωρεά» για μεταμόσχευση…)

Όταν, λοιπόν, ο αυτοκράτορας Xi λέει στον Putin (στο περιθώριο της συνόδου των brics στην Brazilia τις προάλλες) ότι «… οι εξελισσόμενες σύνθετες και βαθιές αλλαγές στην τρέχουσα διεθνή κατάσταση, με την αυξανόμενη αστάθεια και αβεβαιότητα, επιβάλλουν στην κίνα και στην ρωσία ακόμα στενότερη στρατηγική συνεργασία, για να διαμορφώσουν από κοινού τους βασικούς κανόνες που θα διέπουν τις διεθνείς σχέσεις, να αποκρούσουν την μονομέρεια, το μπούλινγκ και το ανακάτεμα στις υποθέσεις άλλων κρατών, και να εξασφαλίσουν την ακεραιότητα και την ασφάλεια των κρατών…» δεν τα λέει για να τα ακούσει η ανεγκέφαλη αλεπού. Αυτή τα ξέρει. Τα λέει για να τα ακούσουν και να τα ξανακούσουν οι υπόλοιπες πολιτικές βιτρίνες και τα αφεντικά του πλανήτη. Και δεν είναι λίγες εκείνες που και το ακούν αυτό, και το σκέφτονται – και τους κάνει…

Εμείς είμαστε που μπορείτε να ακουμπήσετε πάνω τους – λέει ο Xi. Καθόλου αυθαίρετο μοστράρισμα, σίγουρα για όσο ακόμα υπάρχει «λίπος» απ’ την προηγούμενη ηγεμονία, την αμερικανική. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, πως όταν η Ουάσιγκτον κτυπιέται «όχι!!, όχι!!!, μακρυά απ’ τις 5G εταιρείες τους, αυτοί είναι παλιάνθρωποι!!!» ο γερμανός υπουργός οικονομίας Altmaier απαντάει: «…. συγγνώμη, αν δεν κάνω λάθος, εσείς είσασταν που μας κατασκοπεύατε, μέχρι και το τηλέφωνο της πρωθυπουργού παρακολουθούσατε… αλλά εμείς κύριοι: δεν αποκλείσαμε τις εταιρείες σας!… Τί θέλετε τώρα; Και Huawei θα έχουμε, και ξε-Huawei

Το νατο είναι πράγματι πτώμα, εδώ και πολλά χρόνια. Μόνο που ο νεκροθάφτης του δεν (θα) είναι ο βασιλεύς Macron… Όσο για τον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό των αφεντικών του και των λακέδων τους; Χαίρουν άκρας υγείας· και πάλι, όμως, καθόλου αποκλειστικά στα μέτρα του βασιλέα Macron…

Χονγκ Κονγκ

Τετάρτη 27 Νοέμβρη. Οι ψηφοφόροι της κινεζικής επαρχίας «έστειλαν το μήνυμα» (όπως λέει η αργκώ της δημαγωγίας…) στις συνοικιακές εκλογές της περασμένης Κυριακής. Η πολύ μεγάλη συμμετοχή απ’ την μια και η εντυπωσιακή υπερψήφιση υποψηφίων που εμφανίζονται σαν αντίθετοι με το Πεκίνο απ’ την άλλη έχουν το δικό τους πολιτικό βάρος· παρότι, αυτή καθεαυτή η διακύβευση (η εξουσία των συνοικιακών συμβουλίων δηλαδή) δεν είναι σπουδαία. Ωστόσο εύλογα μπορεί να θεωρηθεί σαν έμμεσο αντικυβερνητικό δημοψήφισμα· μ’ όλες τις ασάφειες που μπορεί να έχει κάτι τέτοιο.

Και τώρα; Το Πεκίνο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το αποτέλεσμα σαν απόδειξη ότι δεν ανακατεύεται στα εσωτερικά της επαρχίας – ξέροντας ότι το σύστημα (εκλογής της) διοίκησης δεν απειλείται θεσμικά (ακόμα). Όταν όμως ένα τέτοιο αποτέλεσμα έρχεται μετά από μήνες urban riot, είτε θα λειτουργήσει σαν εκτόνωση της έντασης, είτε σαν φυτίλι για ακόμα χειρότερα. Να υποθέσουμε ότι έχει ξεκινήσει νέος γύρος δράσης διάφορων υπηρεσιών ή θα θεωρηθούμε καχύποπτοι;

Στην Ουάσιγκτον ο νόμος για την επιβολή (μερικών ακόμα, as usual) κυρώσεων σε βάρος της κίνας λόγω «καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Χονγκ Κονγκ» περιμένει την υπογραφή του ψόφιου κουναβιού. Όχι για πολύ. Το ψόφιο κουνάβι δήλωσε ότι «χάρη σε εμένα δεν μπήκε ο κινεζικός στρατός στο Χονγκ Κονγκ· του είπα (του Xi) μην στείλεις τον στρατό, μην το κάνεις αυτό το λάθος». (Και ο Xi τον άκουσε, γιατί τις χρειάζεται τις συμβουλές απ’ τα ψόφια κουνάβια…). Δήλωσε επίσης ότι «είμαι με το Χονγκ Κονγκ αλλά είμαι και με τον Xi, είναι φίλος μου, εξαιρετικός κύριος».

Το Πεκίνο κρατάει στο χέρι το ψόφιο κουνάβι όσο αυτό πεθαίνει για μια εμπορική συμφωνία, έστω ενδιάμεση, έστω λειψή, που να μπορεί όμως να την πουλήσει στο εσωτερικό σαν «αμερικανικό μεγαλείο». Πράγμα που σημαίνει ότι αν υπογράψει το νόμο οι ατέρμονες διαπραγματεύσεις γι’ αυτήν την ρημαδοσυμφωνία θα γίνουν ακόμα πιο ατέρμονες. Απ’ την άλλη μεριά όμως και το αμερικανικό κογκρέσσο κρατάει στο χέρι το ψόφιο κουνάβι. Αν δεν υπογράψει τον ψηφισμένο νόμο, στις 3 Δεκέμβρη θα μπει σε ισχύ αυτόματα. Αν, πάλι, ασκήσει βέτο αναπέμποντάς τον στα νομοθετικά, μια πλειοψηφία 2/3 (τώρα είναι 3/3…) είναι αρκετή για να μην χρειάζεται πια η υπογραφή του. Το ψόφιο κουνάβι πρέπει να βρει κάτι που είναι μάλλον ασυνήθιστο στις μπίζνες του real estate: μια κίνηση που θα αφήσει και την πίτα ολόκληρη (τις διαπραγματεύσεις) και τον σκύλο χορτάτο (τα νομοθετικά του…)

Δεν έχει ιστορικό επιτυχιών σ’ αυτά τα κόλπα…

(φωτογραφία: “Smart love” λέγεται αυτό το γκραφίτι που έφτιαξε στο Μιλάνο στις 29 Ιούνη ο ιταλός TvBoy. Η “εξυπνάδα” της “αγάπης” απεικονίζεται με το ότι ο καθένας κρατάει ένα smartphone της αντίπαλης εταιρείας…)

Ταϊβάν

Τετάρτη 27 Νοέμβρη. Δεν τελειώνει όμως στο Χονγκ Κονγκ το κινεζικό δίλημμα του ψόφιου κουναβιού. Ένας απ’ τους ακροδεξιούς βουλευτές του προωθεί νόμο που θα επιτρέπει την ανάρτητη της σημαίας της ταϊβάν, σαν επίσημης κρατικής σημαίας στους «διεθνιστικούς» αμερικανικούς οργανισμούς και υπηρεσίες. Η πρόταση του Ted Cruz δεν έχει περάσει ακόμα τα νομοθετικά στην Ουάσιγκτον· σημαίνει πάντως «ημι-αναγνώριση» της ταϊβάν σαν κράτους. Είναι χοντρό· αλλά όχι έξω απ’ την ψοφιοκουναβική γραμμή.

Το κινεζικό καθεστώς δεν έχει βέβαια αυταπάτες. Αν το απασχολεί κάτι δεν είναι το «τι» θα φυτρώσει απ’ την άλλη όχθη του Ειρηνικού αλλά το «πότε». Το «πόσο γρήγορα» – σε σχέση με τους δικούς του, καθόλου αργούς ρυθμούς. Και σε ότι αφορά τον στρατιωτικό εξοπλισμό του, και σε ότι αφορά τον πολιτικο-οικονομικό επεκτατισμό του.

Το ζήτημα της ταϊβάν είναι σαφώς πιο χοντρό απ’ το ζήτημα του Χονγκ Κόνγκ. Αυτό ανήκει στο «ένα κράτος δύο συστήματα» και κανείς δεν πρόκειται να το αρπάξει απ’ το Πεκίνο. Έχει υπάρξει σημαντικό χρηματοπιστωτικό κέντρο λόγω χρηματιστηρίου, αλλά ήδη το κινεζικό καθεστώς έχει κι άλλες λύσεις. Το κυριότερο: δεν προσφέρει θάλασσα στην Ουάσιγκτον.

Με την ταϊβάν ισχύουν τα ανάποδα. Δεν ανήκει στο «ένα κράτος δύο συστήματα» και δίνει πατήματα στον αμερικανικό στρατό να πουλάει προστασία και «ελεύθερη θαλάσσια διέλευση». Για να το θέσουμε ωμά με όσο πιο κομψό τρόπο γίνεται: αν το Πεκίνο ενδιαφέρεται οπωσδήποτε να ασκήσει μια κάποια «επιρροή» σε εκλογές, αυτές βέβαια δεν θα ήταν οι συνοικιακές στο Χονγκ Κονγκ, αλλά οι προεδρικές στην ταϊβάν. Εκεί έχει προτιμητέο υποψήφιο, που στα γκάλοπ τα πήγαινε μια χαρά· μέχρι που άρχισε να χάνει έδαφος απ’ τον περασμένο Αύγουστο και μετά. Ίσως κάποιοι στην ταϊβάν έπαθαν χονγκ-κονγκίτιδα…

Δεν είναι μακριά πάντως αυτές οι εκλογές. Μόλις στις 11 Γενάρη του 2020….