Detroit riot, 1967

Τρίτη 9 Ιούνη. Η καθολική «συμπαράσταση» στις αμερικανικές διαδηλώσεις για την δολοφονία του G. Floyd, που προβάλλεται σαν ένα παγκόσμιο φαινόμενο, έχει κάτι πολύ επιφανειακό – κατά την ταπεινή μας γνώμη. Ειδικά η γονυκλισία είναι τόσο εύκολη κίνηση (στα όρια της διαφημιστικής ατάκας…) ώστε αναρωτιέται κανείς αν όλοι αυτοί που τώρα δείχνουν έστω κι έτσι μια κάποια «ευαισθησία» έχουν ποτέ ασχοληθεί με τον διαρκή πόλεμο στους αμερικανικούς δρόμους, τον θεσμικό, νομοθετημένο ρατσισμό του αμερικάνικου συμπλέγματος της ασφάλειας, την κατάσταση στις αμερικανικές φυλακές – και την αποτυχία / ήττα / ενσωμάτωση αντιρατσιστικών κινημάτων πολύ πιο συνταρακτικών τόσο για την αμερικανική όσο και την παγκόσμια ιστορία.

Το 2020 ανήκει στον 21ο αιώνα, και οι τωρινές αντιδράσεις κουβαλάνε επάνω τους ανεξίτηλα, είτε το καταλαβαίνουν οι διαδηλωτές είτε όχι, την Ιστορία τους. Το σχετικά καινούργιο στοιχείο δεν είναι το ψόφιο κουνάβι το ίδιο· ούτε καν οι σωματοφύλακές του. Είναι μάλλον η ανανεωμένη σκλήρυνση των «λευκών προτεσταντών» αμερικάνων, που εκδηλώνεται και με πολλούς άλλους τρόπους πέρα απ’ τον ρατσισμό· εν μέρει παρακμιακά, κρισιακά, και σαν γενικό πνεύμα επιθετικά. Αυτό το τμήμα της πολυεθνικής αμερικανικής κοινωνίας, νοιώθοντας ότι πληθυσμιακά και πολιτιστικά γίνεται σταδιακά μειοψηφία, επιλέγει (και στην περίπτωση του ψόφιου κουναβιού καταφέρνει να εκλέξει) πολιτικές βιτρίνες που υπηρετούν την εσωτερική πόλωση· με την ελπίδα ότι θα επιβληθεί δια της βίας (συχνά πυροβολεί και στο ψαχνό…). Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε. Πριν το ψόφιο κουνάβι είχε εμφανιστεί ένα “tea party”, με πιο γνωστή περσόνα την Sarah Palin. Ενώ οι εκατοντάδες χιλιάδες αμερικάνοι hard core “ευαγγελιστές” είναι φασίστες διεθνούς βεληνεκούς…

Αν οι διαδηλώσεις στις ηπα είναι, ουσιαστικά, εναντίον αυτού του “κοινωνικού υποκειμένου” (και όχι μόνο εναντίον της αστυνομικής βαρβαρότητας), αυτό είναι πράγματι καινούργιο στοιχείο – που φυσικά κανείς δεν θα τολμήσει να υποδείξει. Σαν αντικαταστολή πάντως και σαν αντιρατσισμός πρόκειται μάλλον για εκδηλώσεις αδυναμίας.

Ένα μέτρο της ιστορίας: οι χρονιές 1967 και 1968 έχουν να επιδείξουν μια πολύ πιο σκληρή σύγκρουση. Ένα μόνο γεγονός, η εξέγερση στο Ντητρόιτ τον Ιούλιο του 1967, θα ήταν αρκετό για να θυμίσει ότι αυτό που λέγεται Ιστορία είναι πράγματι πολύ βαρύ.

Η εξέγερση στο Ντητρόιτ, κυρίως των αφρο-αμερικάνων εργατών της πόλης, ξεκίνησε τα χαράματα της Κυριακής 23 Ιούλη (του 1967) όταν η αστυνομία έκανε ντου σ’ ένα παράνομο ξενυχτάδικο μπαρ. Για την καταστολή της ο κυβερνήτης του Μίτσιγκαν κινητοποίησε την εθνοφρουρά. Δεν ήταν αρκετή. Ο τότε αμερικάνος πρόεδρος Lindon Johnson έστειλε το τακτικό στρατό, την 82η και την 101η μεραρχία πεζοναυτών – είναι οι ίδιες που απειλούσε ότι θα έριχνε στους δρόμους της Ουάσιγκτον τώρα το ψόφιο κουνάβι.

Η εξέγερση κράτησε 5 μερόνυχτα. Όταν τελικά ο στρατός και η αστυνομία κατάφεραν να ανακαταλάβουν το κέντρο της πόλης είχαν δολοφονήσει 43 άτομα, είχαν τραυματήσει 1.189, και είχαν κάνει πάνω από 7.200 συλλήψεις. Επιπλέον πάνω από 2.000 κτίρια είχαν πυρποληθεί.

Ακόμα και ο πιο ανίδεος καταλαβαίνει ότι τόσο αίμα δείχνει πόλεμο, χωρίς εισαγωγικά. Ωστόσο ο αγώνας των αφροαμερικάνων δεν υποχώρησε. Οργανώθηκε καλύτερα, πολιτικοποιήθηκε πιο συγκεκριμένα, και συνέχισε τα επόμενα χρόνια.

Ξέρουμε την εύκολη απάντηση: άλλο τότε άλλο τώρα. Πράγματι. Όμως το παρελθόν ρίχνει το δικό του φως στο παρόν· ειδικά όταν τα συνθήματα αφορούν τα ίδια ζητήματα….

(φωτογραφία: Τεθωρακισμένο και πυροσβεστική σε δρόμο του Ντητρόιτ – στο «καυτό καλοκαίρι» του 1967…)

Wellcome to the era of Coronialism

Δευτέρα 8 Ιούνη. Πώς ήταν/είναι οι covid μήνες στην κατεχόμενη Παλαιστίνη; Όπως οι υπόλοιποι, συν την ακόμα μεγαλύτερη επιθετικότητα των εποίκων στη Δ. Όχθη, που επωφελήθηκαν απ’ τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας που επέβαλε η «παλαιστινιακή αρχή» (στις απαγορεύσεις ακόμα και οι εικονικές εξουσίες τα καταφέρνουν!) για να καταστρέψουν τις καλλιέργειες των παλαιστινίων ή/και να καταλάβουν γη. Πάντα υπό την προστασία του ισραηλινού στρατού, εννοείται.

Κάποιος έγραψε στην αρχή των πραξικοπημάτων στην ευρώπη «τώρα είμαστε όλοι παλαιστίνιοι, αλλά οι παλαιστίνιοι θα συνεχίσουν να είναι τέτοιοι και μετά». Είναι σίγουρο ότι οι πρωτοκοσμικοί δεν ανακάλυψαν στην κλεισούρα τους κάποια έστω και μακρινή συγγένεια με το απαρτχάιντ καθεστώς στην Παλαιστίνη. Η παγκόσμια Παλαιστίνη, ο ενιαίος δηλαδή χαρακτήρας της βίας κατά των κατά τόπους πληβείων αποκλεισμένων, απέχει πολύ απ’ το να γίνει συνείδηση….

Ο αντι-απαρτχάιντ ισραηλινός ακαδημαϊκός Oren Yiftachel, καθηγητής πολιτικής γεωγραφίας και urban σπουδών στο πανεπιστήμιο Ben-Gurion, γράφοντας στις 30 Απρίλη 2020 στο ηλεκτρονικό περιοδικό αράβων/παλαιστίνιων και ισραηλινών αντικαθεστωτικών +972, προσπάθησε να κάνει μια συσχέτιση ανάμεσα στην αποικιοκρατία σε βάρος των παλαιστίνιων και την παγκόσμια κορωνοκρατία. Όχι αυθαίρετη η σύγκριση: η βιοπολιτική είναι ιμπεριαλιστική σ’ όλες τις εκδοχές της… Αλλά «τρέχα γύρευε» – ε;

Τιμής ένεκεν να μερικά αποσπάσματα:

Η εξάπλωση του covid-19 έχει φέρει μαζικές αλλαγές τους δύο τελευταίους μήνες στην πολιτική, την οικονομία και την γεωγραφία σ’ όλο τον κόσμο. Βασικοί κανόνες άλλαξαν, νομοθεσίες έκτακτης ανάγκης επιβλήθηκαν, μεγάλες οικονομίες σταμάτησαν και η απλή καθημερινή ανθρώπινη επαφή έπεσε στο ελάχιστο.

Αν και η διαχείριση της κρίσης αναμφίβολα θα χαλαρώσει, είναι απίθανο ότι τα πράγματα θα γυρίσουν «στα παλιά». Σημαντικές κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές βρίσκονται σε εξέλιξη, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας καινούργιας εποχής που μπορούμε τώρα να ονομάσουμε «coronialism»…

Ο όρος coronialism ακούγεται, φυσικά, όπως το «colonialism» [«αποικιοκρατία» > «κορωνοκρατία»], αλλά λειτουργεί σε διαφορετικές συνθήκες. Στην κορωνοκρατία, το σχετικά σταθερό πλέγμα των σχέσεων της καθημερινής ζωής υπονομεύεται από μια επικίνδυνη εισβολή από μια εξωτερική δύναμη. Η εισβολή μετασχηματίζει την κοινωνία με τρόπους που δεν τους έχει δημιουργήσει ο κάθε φορά ντόπιος πληθυσμός, με δομικές αλλαγές και κοντοπρόθεσμους και μεσοπρόθεσμους μετασχηματισμούς. Η κρίση υγείας του κορωνοϊού μπορεί να είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου της κορωνοκρατίας, και οι συνέπειες θα είναι κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές.

Η κορωνοκρατία, όπως και η αποικιοκρατία, προσπαθεί να κατακτήσει τα μυαλά όσων βάζει κάτω απ’ την εξουσία της. Μοιάζει αδύνατο να καταλάβουμε πως, σε σχέση με την εξάπλωση μιας αρρώστιας μέτριας σοβαρότητας, δισεκατομμύρια ανθρώπων έφτασαν στο σημείο να δεχτούν δρακόντιες απαγορεύσεις, πολιτική αποδυνάμωση και οικονομική καταστροφή, με ελάχιστη διαμαρτυρία ή ανυπακοή. Αυτό έγινε εφικτό μέσα σε μια ατμόσφαιρα τρόμου, που έδωσε στα κράτη και στα μήντια την κάλυψη να μας βομβαρδίσουν με μια χιονοστοιβάδα λεπτομερειών για την επερχόμενη «καταστροφή».

… Είναι σίγουρο ότι η παγκόσμια τάξη της κορωνοκρατίας είναι ακόμα υπό κατασκευή. Άμεσα και μεσοπρόθεσμα τα κράτη δημιουργούν τα θεμέλια μιας καινούργιας «έκτακτης ρουτίνας», στηριγμένης σε νέες πραγματικότητες…. Μακροπρόθεσμα τα πράγματα είναι λιγότερο ξεκάθαρα, κι αυτός είναι ακριβώς ο λόγος που πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κορωνοκρατία σαν στόχο για αγώνα. Εξάλλου, όλες οι ηγεμονικές δυνάμεις έχουν ήδη αλλάξει υπέρ τους πολύ γρήγορα τους κανόνες του παιχνιδιού…

(φωτογραφία: Ο ισραηλινός στρατός κατοχής, όπως συνήθως. Εδώ στις αρχές Φλεβάρη στην κατεχόμενη Jenin. Στις 6 του μήνα σκότωσε δύο διαδηλωτές εκεί· κι έναν ακόμα στην Ιερουσαλήμ / al Quds.

Στην κατεχόμενη Παλαιστίνη δεν χρειάζεται «κοινή δεξαμενή». Τα νεκροταφεία γεμίζουν όπως πάντα.)

Τεντώστε τα νεύρα σας!

Δευτέρα 8 Ιούνη. Είναι «sir» και πρώην επικεφαλής της αγγλικής MI6 – των μυστικών υπηρεσιών «εξωτερικού». Κι όταν αναφέρεται στην προέλευση του τσαχπίνη covid 19 έχει το ειδικό βάρος του. (Ακόμα κι ένας συνταξιούχος αρχιπράκτορας είναι χρήσιμος).

Κατά τον Richard Dearlove λοιπόν μια «σημαντική» όπως την χαρακτηρίζει βρετανο-νορβηγική έρευνα έχει βρει στοιχεία κι αποδείξεις ότι ο Ιός ο Αναμενόμενος ήταν γενετικά τροποποιημένος. Και ότι διέφυγε απ’ το γνωστό ερευνητικό κέντρο στη Wuhan (μάλλον με τα πόδια) όχι επίτηδες, αλλά κατά λάθος… Πράγμα που ωστόσο συνεπάγεται ότι το Πεκίνο πρέπει να πληρώσει κτηνώδεις αποζημιώσεις στον υπόλοιπο πλανήτη, για το κακό που (του) έκανε…

Αυτή η «σημαντική» (έρευνα) είχε βέβαια προβλήματα: γράφτηκε και σβήστηκε πολλές φορές αφού η δημοσίευσή της απορρίφθηκε από διάφορες επιστημονικές επιθεωρήσεις. Επιπλέον ο ένας απ’ αυτούς που την συνυπέγραφαν, ο επικεφαλής επιστημονικός σύμβουλος του νορβηγικού στρατού John Fredrik Moxnes, απέσυρε την υπογραφή του…

Πολλές δεκάδες έρευνες για το ποιόν του covid-19, σε διάφορα μήκη και πλάτη του κόσμου, έχουν καταλήξει στο αντίθετο συμπέρασμα: ότι ο covid-19 εξελίχθηκε με φυσικό για το είδος του τρόπο, μετακομίζοντας απ’ το ζώο ξενιστή του σε ανθρώπους. Αλλά το ψόφιο κουνάβι και οι σωματοφύλακές του (το σύνολο του αμερικανικού κράτους ή κάποιες φράξιές του) δεν βολεύονται μ’ αυτήν την φυσικότητα. Θέλουν οπωσδήποτε να χρεώσουν το Πεκίνο (ο Πομπηίας το έχει δηλώσει άπειρες φορές ότι είναι «σίγουρος» ότι το κινεζικό καθεστώς έχει ευθύνη για την μόλυνση του πλανήτη…) για να εντείνουν τον εναντίον του «οικονομικό» πόλεμο. Στην απέναντι άκρη του Ατλαντικού έχουν αποδεδειγμένα πιστούς συμμάχους.

Ακόμα, λοιπόν, κι αν η «σημαντική» έρευνα που αρέσει στον κύριο Αξιαγάπητο (: Dearlove…) είναι ο ορισμός της πλαστότητας, ταιριάζει. «Κουμπώνει». Άλλωστε υπάρχει μια «εγγύηση σκοπιμότητας», ένα πιστοποιητικό ότι η «εναλλακτική πραγματικότητα» της κατασκευής ενοχοποιητικών στοιχείων κατά του Πεκίνου δεν γίνεται στην τύχη: ο κυρ Dearlove ήταν επικεφαλής της ΜΙ6 την λαμπρή εκείνη εποχή που κατασκευάζονταν από τις αγγλικές και τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες οι «αποδείξεις» ότι ο Χουσεΐν είχε χημικά και βιολογικά όπλα… Το 2002 και το 2003… Και δεν κρύβει την αγάπη του για την ειρήνη: …Αν η κίνα παραδεχτεί την ευθύνη της… αυτό θα κάνει κάθε κράτος στον πλανήτη να ξανασκεφτεί τις σχέσεις του μαζί της, και επίσης θα αλλάξει τον τρόπο που η διεθνής κοινότητα συμπεριφέρεται απέναντι στην κινεζική ηγεσία…

Είναι άνθρωπος της δουλειάς σα να λέμε. Επαγγελματίας προβοκάτορας. Kαι τις έμπειρες καραβάνες δεν πρέπει να τις υποτιμάει κανείς· ειδικά όταν κατασκευάζουν «αποδείξεις»….

Το καλό παράδειγμα (λεφτά υπάρχουν!)

Δευτέρα 8 Ιούνη. Μ’ έναν «ωκεανό» χρηματοδοτήσεων, μεγέθους 120 + 130 = 250 δισεκατομυρίων ευρώ, το γερμανικό κράτος θα προικίσει την γρήγορη αναδιάρθρωση του καπιταλισμού του – μετά την «υγιεινιστική αργία» της άνοιξης, λόγω του φονιά covid-19… Είναι, σαν ποσό, κάτι παραπάνω απ’ το 7% του περσινού αεπ – και θα διοχετευτεί φέτος και του χρόνου. Περιλαμβάνει από χαρτζιλίκια για τους «κάτω», όπως ένα μια κι έξω επίδομα 300 ευρώ για κάθε παιδί, μέχρι αγιοβασιλιάτικα δώρα, όπως επιδότηση 6.000 ευρώ για αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου (σωστά το μαντέψατε: κατά προτίμηση γερμανικής εταιρείας…). Τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία, και γενικά οι επιχειρήσεις τουρισμού θα πάρουν σαν επιδότηση το 80% των φετεινών τους εξόδων αν ο τζίρος τους πέσει κάτω απ’ το 70% του περσινού, ενώ θα μοιραστούν μια «μεταβατική χρηματοδότηση» 25 δισεκατομυρίων ευρώ το τρίμηνο Ιούνης – Αύγουστος….

Το Βερολίνο θα βρει «φτηνό χρήμα»: η παγκόσμια αγορά δανείων είχε μπουκώσει πολύ πριν τον covid-19. Παρότι το επιτόκιο των γερμανικών 10ετών ομολόγων είναι ακόμα «αρνητικό» (-0,27%) που σημαίνει ότι οι δανειστές του Βερολίνου συνεχίζουν να πληρώνουν για να το δανείσουν, έχει ανέβει αισθητά απ’ τα ακόμα χαμηλότερα που βρισκόταν τόσο τον περασμένο Σεπτέμβρη όσο και τον Μάρτη του 2020.

Αυτές οι γενναίες χρηματοδοτήσεις που συνοδεύονται απ’ την κρατική διεύθυνση των καπιταλιστικών αλλαγών δίνουν απάντηση σ’ όλους όσους νόμιζαν ότι η «κακοτυχία» των επιχειρήσεων με τα πραξικοπήματα και τις γενικές απαγορεύσεις ήταν απόδειξη …. της σοβαρότητας της απειλής του covid-19 (και της υπευθυνότητας της μορφής – κράτος)!! Αν υπήρξε ένα ζήτημα «σοβαρότητας» στο πρώτο εξάμηνο του 2020 βρίσκεται στο πως αξιοποιήθηκε ένας ιούλης (: μικρός ιός, όχι μήνας!) για να νομιμοποιηθεί εκείνο που ήταν ζητούμενο πολύ πριν. Ήταν άλλωστε η κ. Μέρκελ που βγήκε να τερατολογήσει για τους αναμενόμενους νεκρούς αν δεν λαμβάνονταν «μέτρα». Το ότι την διέψευσαν μόλις μια μέρα μετά διάφοροι επιδημιολόγοι απλά δείχνει την ωμή βιασύνη της να σπρώξει το όχημα του γερμανικού καπιταλισμού…

Μπορείτε να το φανταστείτε: με αντάλλαγμα την «προστασία της εργασίας» (μέσω της έντασης του μοντέλου «το διπλό αφεντικό» – έχουμε γράψει αναλυτικά επ’ αυτού) τα ευρωπαϊκά κράτη χρηματοδοτούν αφειδώς τα αφεντικά για να μπουν στον κύκλο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης το γρηγορότερο δυνατόν. Ποιά δικαιολογία / νομιμοποίηση θα ήταν δυνατόν να εφευρεθεί και να αξιοποιηθεί χωρίς κιχ για ένα τέτοιο κολοσσιαίο άλμα αν όχι αυτή;

Ακόμα κι αν δεν υπήρχε ο covid-19 (αποδεικνύεται ότι) θα έπρεπε να εφευρεθεί…

Και τα μάτια σας τετρακόσια!

Δευτέρα 8 Ιούνη. Το νοτιοκορεάτικο σύμπλεγμα κράτους / κεφάλαιου αξιοποίησε γρήγορα και αποτελεσματικά την ευκαιρία του covid-19. Το σίγουρο είναι ότι από τεχνολογική άποψη ανήκει στην παγκόσμια πρωτοπορεία· σ’ αυτό που στη δύση λέγεται το κέντρο του καπιταλισμού έχει μετατοπιστεί ανατολικά.

Δυο μικρές ενδείξεις του καινούργιου θαυμαστού κόσμου που έρχεται. Η πρώτη είναι νοτιοκορεάτικη, μοιάζει «παιχνιδιάρικη», αλλά οι προοπτικές της είναι πολύ πιο σοβαρές. Τα γυαλιά επαυξημένης πραγματικότητας της εταιρείας LGU+, που έχουν κατασκευαστεί σε συνεργασία με την κινεζική Nreal, φέρνουν το είδος «οθόνη» ακριβώς μπροστά στα μάτια… (Για να μην υπάρχει περισπασμός, δηλαδή σωτηρία!..) Τοποθετώντας την «εικονική πραγματικότητα» μέσα στην κανονική, σε μια σχέση «συμβίωσης». Κι όποιος καταφέρει να θυμάται στο μέλλον τι είναι όντως πραγματικό … θα θεωρείται “αρχαιολόγος”!

Το ότι το πιο κάτω διαφημιστικό trailer απευθύνεται σε gamers οφείλεται απλά στο γεγονός ότι οι gamers (και σίγουρα οι νοτιοκορεάτες!) είναι ένα συμπαγές target group που αγκαλιάζει τέτοιες καινοτομίες…

Στο επόμενο παράδειγμα όμως η 4η βιομηχανική επανάσταση είναι καλοδεχούμενη! Η OrCam MyEye 2 είναι ένας μικροϋπολογιστής με κάμερα και εκπομπή ήχου, που μπορεί να γίνει κυριολεκτικά τα «μάτια» για τους ανθρώπους που είναι τυφλοί ή έχουν σοβαρά προβλήματα όρασης. Χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη διαβάζει οτιδήποτε υποδεικνύει το δάκτυλο του χρήστη (μετατρέποντάς το σε ηχητικό text), αναγνωρίζει έως και 100 άτομα (τα πρόσωπα των οποίων ο χρήστης έχει αποθηκεύσει στον σκληρό της OrCam) με face recognition τεχνολογία, αναγνωρίζει διάφορα εμπορεύματα, χαρτονομίσματα, εμπόδια στο δρόμο και πολλά άλλα, σε πραγματικό χρόνο. Υπακούει σε 20 τουλάχιστον διαφορετικές φωνητικές εντολές, λειτουργεί αυτοτελώς (δεν χρειάζεται σύνδεση με το διαδίκτυο, άρα δεν μεταφέρει τα data…), και μπαίνει εύκολα πάνω σε οποιονδήποτε σκελετό γυαλιών.

Μην αγαπήσετε όμως με πάθος την τεχνολογία “αναγνώρισης προσώπου”!!! Εκτός απ’ τους τυφλούς που την χρειάζονται πράγματι, κατά κόρον την χρησιμοποιούν ήδη τα ανοικτομάτικα κράτη – υπέρ της γενικευμένης επιτήρησης.

Η τυραννία της υγείας 2

Σάββατο 6 – Κυριακή 7 Ιούνη. Δεν μπορεί να μεταφερθεί ένα βιβλίο σε ελάχιστα αποσπάσματά του. Ωστόσο υπάρχουν αρκετά χρήσιμα από ιστορική άποψη σημεία του (εξαντλημένου) βιβλίου Η τυραννία της υγείας του άγγλου γενικού παθολόγου Michael Fitzpatrick, στο οποίο αναφερθήκαμε χτες. Τα μέλη της ένωσης φίλων της καραντίνας έχουν βέβαια τους δικούς τους «psycho» λόγους για τις επιλογές τους· όπως και τα κράτη έχουν επίσης τους δικούς τους σχεδιασμούς βιοπολιτικής, που κρατάνε για λογαριασμό των αφεντικών. Συνεπώς το να αναφέρεται κανείς στην ιστορία είναι χρήσιμο μόνο σ’ εκείνους κι εκείνες που θέλουν να βάλουν το κάθε φορά «παρόν» στην ιστορική του διάσταση, έτσι ώστε να το αντιληφθούν όχι εμπειρίστικα, αποσπασματικά, συγκινησιακά.

… Η κουλτούρα του φόβου υπήρχε πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, αλλά ενισχύθηκε σημαντικά από τα τύπου Αποκαλύψεως γεγονότα εκείνης της ημέρας. Σε μια αποτρόπαιη διαλεκτική, ανασφαλείς κυβερνήσεις εξέδωσαν δημόσιες προειδοποιήσεις για βιολογικό πόλεμο και εκκλήσεις επαγρύπνησης προς τις μάζες, οι οποίες ήδη αγωνιούσαν έντονα, επηρεασμένες από προηγούμενες φοβίες που συνδέονταν με διάφορους περιβαλλοντικούς κινδύνους για την υγεία.

Στους πρώτους μήνες του 2003, μερικές χιλιάδες κρούσματα μιας άγνωστης λοίμωσης του στήθους από ιό εξαπλώθηκαν στη Νοτιοανατολική Ασία. Αυτό ήταν το «σοβαρό, οξύ αναπνευστικό σύνδρομο» – το SARS. Χάρη στην ευγενή συνδρομή των αεροπορικών ταξιδιών, μερικές εκατοντάδες κρούσματα εμφανίστηκαν στον Καναδά, ορισμένα στην Αυστραλία και μια δράκα έφτασε στη Βρετανία. Επειδή κανείς δεν γνώριζε πολλά για το SARS, αυτό προσέφερε μια λευκή οθόνη πάνω στην οποία ο κόσμος μπορούσε να προβάλει τους φόβους του. Φαινόταν να μεταδίδεται άμεσα, δια της στενής επαφής, αλλά ποιός θα μπορούσε να αποκλείσει μια πιο επικίνδυνη, αεροπορικά μεταφερόμενη μόλυνση; Το ποσοστό θανάτων ήταν μόνο 4% – αλλά θα μπορούσε άραγε η λοίμωξη να γίνει πιο θανατηφόρα; Στο κάτω κάτω, δεν υπήρχε ούτε θεραπεία ούτε εμβόλιο. Θα μπορούσε να αποδειχθεί απλώς άλλη μια αρρώστια σαν τη γρίπη – αλλά τι θα γινόταν αν ήταν σαν την επιδημία γρίπης του 1918, η οποία σκότωσε 40 εκατομμύρια ανθρώπους; Το SARS δεν ήταν βέβαια σαν το AIDS, αλλά αν υποθέσουμε ότι θα μπορούσε να αποδειχθεί ακόμα χειρότερο;

Μολονότι η επιδημία του SARS υποχώρησε γοργά, αφού προκάλεσε λιγότερους από 300 θανάτους, ο πανικός του SARS είχε παγκόσμιο αντίκτυπο. Τηλεοπτικές εικόνες από ανθρώπους που περπατούσαν σε ασιατικές πόλεις φορώντας (παντελώς άχρηστες) προστατευτικές μάσκες έδιναν την εντύπωση ότι ολόκληρες κοινωνίες βρίσκονταν σε κίνδυνο. Ο τρόμος γκρέμισε την οικονομία της Ανατολικής Ασίας και προκάλσε περαιτέρω ζημιές στις διεθνείς αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες ακόμη παρέπαιαν μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Μεγάλες πόλεις, όπως το Χονγκ Κονγκ και το Πεκίνο, είχαν παραλύσει για εβδομάδες και το Τορόντο τέθηκε προσωρινά σε καραντίνα…

Αν αυτό είναι μια ανάμνηση απ’ το όχι μακρινό παρελθόν, για την ακρίβεια μια στιγμή της γενεαλογίας της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας που έφτασε πια σε ένα επίπεδο καπιταλιστικής «ωριμότητας» το 2020, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ένας απ’ τους βασικότερους βαρβαρο-νεωτερισμούς (σε σχέση με προηγούμενες ανάλογες τρομοεκστρατείες) ήταν η «κοινή δεξαμενή» και τα θανατόμετρα. Όντως, εκείνο που τελικά απoδείκνυε σχετικά γρήγορα την πλαστότητα ή και την δολιότητα προηγούμενων «υγιεινιστικών έκτακτων αναγκών» ήταν ο μικρός αριθμός των νεκρών· σε σχέση με την Αποκάλυψη που αναγγελόταν, τα πτώματα με τα πολλά μηδενικά, το μέτρο του Αρμαγεδώνα που ήταν ΠΑΝΤΑ η γρίπη του 1918…

Ο απάνθρωπος τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν τώρα σχεδόν όλα τα κράτη τους νεκρούς, η ωμότητα με την οποία παραδέχτηκαν οι «ειδικοί» ότι δεν ξέρουν από τι πεθαίνουν οι άνθρωποι αλλά είναι τελικά βολικό να τους χρεώνουν στον covid-19 (επειδή αυτό το περιθώριο τους το άφησε ο Π.Ο.Υ., ως εάν η ιατρική ηθική και δεοντολογία αλλάζει ανάλογα με τα κέφια κάποιων γραφειοκρατών και των χρηματοδοτών τους), η ένταση της προβολής αριθμών / κηδειόχαρτων, η προβοκάτσια της διαρκώς αυξανόμενης αριθμητικής των «κρουσμάτων» (που εμφανίζονταν, σχεδόν, σαν μισο-θάνατος), η δημιουργική λογιστική θανάτου με δυο λόγια, ήταν πράγματι υπερόπλα μαζικής διανοητικής και ηθικής καταστροφής.

Ουσιαστικά, η προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ή/και ατόμων απ’ τον covid-19 ήταν μια πρακτικά σχετικά εύκολη υπόθεση, που δεν θα βοηθούσε σε τίποτα τους μαζικούς κοινωνικούς, ιδεολογικούς, οικονομικούς, τεχνολογικούς και θεσμικούς μετασχηματισμούς που είχαν γίνει επείγοντες στο μεγαλύτερο μέρος του καπιταλιστικού βορρά. Ο covid-19 θα είχε περάσει σχεδόν απαρατήρητος, αυτό είναι πια απόλυτα βέβαιο, αν η φροντίδα δινόταν σε όσους είχαν πράγματι κάποιο κίνδυνο.

Απ’ την ανάποδη μεριά όμως η μεγαλύτερη και η πιο επικίνδυνη μόλυνση απ’ την οποία είχαμε καθήκον να προφυλαχτούμε, ειδικά σαν σύγχρονη εργατική τάξη, ήταν κοινωνική: η ανανέωση της τρομολαγνείας με υγιεινιστικό περιτύλιγμα – που σε προηγούμενες περιπτώσεις είχε κάνει μεν κάποια βήματα, δεν είχε όμως σημαντικά πρακτικά αποτελέσματα.

Πρακτικά και συστηματικά, εδώ και 20 χρόνια, ο καπιταλισμός προχωράει (και νικάει) μέσα από διαδοχικά κύματα τρομο-παραγωγής για μαζική κατανάλωση…

Η τυραννία της ιδεολογίας

Σάββατο 6 – Κυριακή 7 Ιούνη. Το ερώτημα γιατί η κοινωνική αριστερά (με την ευρεία ιστορική έννοια) έφαγε ή και ενίσχυσε την κατασταλτική, πραξικοπηματική «γραμμή» των κρατών και του βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος, και γιατί αφέθηκε όλο το πεδίο ελεύθερο σε ακροδεξιές, εθνικιστικές φράξιες να εμφανιστούν σαν «υπερασπιστές της ελευθερίας», θα έπρεπε να στοιχειώνει· αν υπήρχε, φυσικά, το ελάχιστο περιθώριο ειλικρινούς αυτοκριτικής. Μια απ’ τις σημαντικές πολιτικές διαστάσεις των πραξικοπημάτων ήταν ότι σε πολλά κράτη (με την εξαίρεση, πιθανά, του γερμανικού) αυτό που διεθνώς ονομάζεται liberal αριστερά (υποστηρικτές ατομικών δικαιωμάτων, κλπ) όχι μόνο έκανε κυριολεκτικά γαργάρα την ξετσίπωτη υπερφαλάγγιση του τυπικού συντάγματος και την διαμόρφωση μιας νέας εκδοχής πραγματικού συντάγματος σε βάρος, ουσιαστικά, των πληβείων και της σύγχρονης εργατικής τάξης· αλλά συχνά επεδίωκε ακόμα σκληρότερη καταστολή, υψηλότερα πρόστιμα για τις «παραβιάσεις των απαγορεύσεων», περισσότερη αστυνομία στους δρόμους, κλπ. Η περίπτωση της Καταλωνίας είναι χαρακτηριστική αλλά όχι μοναδική.

Γιατί έγινε έτσι; Το ζήτημα μας απασχολεί και θα μας απασχολήσει και στη συνέχεια, αφού άλλωστε η τρομοεκστρατεία δεν έχει τελειώσει (μόνο έχει αλλάξει φάση). Ο Fitzpatrick, στον πρόλογο του βιβλίου του, κάνει μια σύντομη αναφορά, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σαν ένας απ’ τους οδοδείκτες για την σημερινή αθλιότητα:

… Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η πολιτική και το ιατρικό επάγγελμα ήταν διακριτές και ξεχωριστές σφαίρες. Ορισμένοι γιατροί ήταν πολιτικά ενεργοί, αλλά ανέπτυσσαν αυτές τις δραστηριότητες σε κόμματα, καμπάνιες και οργανώσεις ανεξάρτητες από το ιατρικό έργο τους. Αναμφίβολα η πολιτική τους άποψη επηρέαζε τον τρόπο άσκησης του επαγγέλματός τους, αλλά οι περισσότεροι ασθενείς δύσκολα θα ήξεραν πού να τοποθετήσουν το γιατρό τους στο πολιτικό φάσμα.

Έκτοτε, η συστηματική κυβερνητική παρέμβαση στη φροντίδα της υγείας διέβρωσε τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ πολιτικής και ιατρικής, αλλάζοντας ουσιαστικά το περιεχόμενο της άσκησης της ιατρικής και δημιουργώντας νέους διαχωρισμούς στις τάξεις των γιατρών. Κατ’ αυτό τον τρόπο, π.χ., το σχίσμα ανάμεσα στους δημόσιους και ιδιώτες γενικούς γιατρούς, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, αντικατόπτριζε αόριστα κομματικό-πολιτικές προτιμήσεις, όπως και τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην άσκηση της ιατρικής σε προάστια και την επαρχία από την μια μεριά και σε κεντρικές αστικές περιοχές από την άλλη.

Αποθαρρυμένοι από τη γενικότερη παραίτηση της αριστεράς, οι ριζοσπάστες γιατροί έστρεψαν τις ελπίδες τους στους τόπους εργασίας τους και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να εφαρμοστεί η θεματολογία των προγραμμάτων της προαγωγής της υγείας και της πρόληψης των ασθενειών, καθώς και στο να καταστεί αυτή η προσέγγιση δημοφιλής μεταξύ των νεότερων γιατρών. Επιτρέποντας στους εαυτούς τους μια περιστασιακή αναλαμπή ανησυχίας για το χαρακτήρα θυματοποίησης που είχαν οι επίσημες προσπάθειες για αλλαγή του τρόπου ζωής, οι πρώην ριζοσπάστες καθησύχαζαν τους εαυτούς τους με τον ευσεβή πόθο ότι ήταν ακόμη εφικτό να μετατρέψουν τα φύκια της προαγωγής της καταναγκαστικής υγείας στις μεταξωτές κορδέλες της ενδυνάμωσης της κοινότητας…

Βέβαια ο Fitzpatrick αναφέρεται στην αγγλία, σ’ ένα καπιταλιστικό κράτος που είχε δημόσιο σύστημα υγείας· ενώ το ελλαδιστάν είναι η περίπτωση που «υποτίθεται» πως έχει κάτι τέτοιο. Επιπλέον, όπως θα δείξουμε στο επερχόμενο Cyborg 18, οι μετασχηματισμοί του τι είναι ιατρική (και υγεία) υπήρξαν δυναμικοί, ειδικά τα τελευταία 30 – 40 χρόνια.

Ωστόσο είναι γεγονός ότι εκτός απ’ την υπεράσπιση ενός «κλασσικού» σοσιαλδημοκρατικού μοντέλου «δημόσιου συστήματος υγείας» (περισσότερες προσλήψεις, μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις…) η κοινωνική, liberal αριστερά εγκατέλειψε οποιαδήποτε ουσιαστική κριτική προσέγγιση και γύρισε (συνολικά μιλώντας) πολύ πιο πίσω απ’ τα κινήματα της μεγάλης διεθνούς ανταρσίας των ‘60s και ‘70s.

Έχοντας μείνει σαφώς παλιομοδίτικα κρατικίστικη στις αντιλήψεις της περί δημόσιας υγείας και θεωρώντας ότι αυτό είναι μια χαρά «οχυρό» απέναντι στο νεοφιλελεύθερο κράτος / κεφάλαιο, η ελληνική αριστερά επέλεξε (και δεν αναγκάστηκε!) να κλείνει τα μάτια σε οποιαδήποτε διάβρωση του δημόσιου συστήματος «απ’ τα κάτω» (π.χ. χρηματισμός χιλιάδων γιατρών απ’ τις φαρμακοβιομηχανίες) ή/και καθοδήγησή του «απ’ τα πάνω» (η διεθνής των big pharma + big tech…). Αυτό άφησε στους όποιους ντόπιους ριζοσπάστες γιατρούς σαν βασικό έως μοναδικό περιθώριο δημόσιας ηθικής την ατομική στάση του να μην δωροδοκούνται. Ωστόσο οι γενικές κατευθύνσεις και, κυρίως, η επιθετική ιατρικοποίηση της καθημερινής ζωής (δηλαδή η τεχνητή δημιουργία όλο και μεγαλύτερης ζήτησης υπηρεσιών υγείας) έμειναν στην άκρη, στα αζήτητα, εκτός ορίζοντα.

Έτσι, όταν η υγιεινιστική τρομοεκστρατεία εκκένωσε ουσιαστικά τα δημόσια νοσοκομεία, δυσκολεύοντας ή και καταστρέφοντας την υγεία εκείνων που τα χρειάζονται, το μόνο που διανοήθηκε να κάνει αυτή η αριστερά ήταν να χειροκροτάει τους «ήρωες γιατρούς» – μαζί με την δεξιά… Ήρωες ή όχι οι γιατροί, το μείζον, το σημαντικό ζήτημα που ξετυλιγόταν ήταν η αναδιάρθρωση – μέσα – απ’ – την – εκκένωση (στην πράξη την εκκένωση όλων των δημόσιων χώρων / χρόνων!) Εδώ ταιριάζει γάντι η παρατήρηση του Fitzpatrick για την τύφλα του να πιστεύει κανείς ότι θα μετατρέψει τα φύκια του υγιεινιστικού καταναγκασμού και της βίας του στον 21ο αιώνα, στην 4η βιομηχανική επανάσταση, σε μεταξωτές κορδέλες υπέρ της δημόσιας υγείας!

Η δύναμη των εντυπώσεων

Παρασκευή 5 Ιούνη. Τι συνέβη στη Ν. Υόρκη στις 11 Σεπτέμβρη του 2001; «Οι πάντες το ξέρουν»: δύο αεροπλάνα έπεσαν πάνω σε δύο ουρανοξύστες και τους γκρέμισαν… Πάνω από 3.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν… Αυτή είναι η κοινότοπη βεβαιότητα: υπήρξε live μετάδοση, που χάρη στην ψηφιακή αποθήκευσή της έχει ειδωθεί και ξαναειδωθεί εκατομμύρια φορές. Συνεπώς: αυτό που φάνηκε να συμβαίνει, αυτό πράγματι συνέβη…

Ξέρουμε όμως ότι καθόλου δεν είναι έτσι! Ξέρουμε ότι η εικόνα είναι εικόνα κι όχι εξήγηση… Ξέρουμε ότι δεν κατέρρευσαν 2 αλλά 3 ουρανοξύστες· στον τρίτο δεν έπεσε κανένα αεροπλάνο… Ξέρουμε ότι οι ουρανοξύστες δεν κατέρρευσαν εξαιτίας των αεροπλάνων και των πυρκαγιών που προκλήθηκαν, αλλά κατεδαφίστηκαν κανονικά, καθώς ο μεταλλικός σκελετός τους ήταν παγιδευμένος με υψηλής τεχνολογίας εκρηκτικά – τέτοια που αποκλείεται να είχαν οι «τζιχαντιστές»… Ξέρουμε ότι μεγάλο μέρος των νεκρών ήταν πυροσβέστες, που είχαν τοποθετηθεί απ’ τους διοικητές τους στην περίμετρο του πρώτου ουρανοξύστη· ένα γιγαντιαίο λάθος εκτίμησης των κινδύνων εκ μέρους αυτών των διοικητών… Ξέρουμε, τέλος, ότι ο bin Laden δεν είχε καμμία σχέση μ’ αυτά τα γεγονότα· οι μυστικές υπηρεσίες του Ριάντ όμως είχαν και παραείχαν…

Τι σημασία έχουν όμως όλα αυτά σε σχέση με την αλήθεια; Πολλές χιλιάδες σοβαροί και αξιοπρεπείς άνθρωποι στις ηπα ψάχνουν χιλιοστό χιλιοστό αυτήν την αλήθεια, και έχουν πλησιάσει πολύ. Είναι οι οικογένειες των νεκρών, είναι δικηγορικές ενώσεις, είναι το «τεε» των ηπα (αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί), είναι κατασκευαστές ουρανοξυστών. Ωστόσο, σχεδόν 19 χρόνια μετά, οι εντυπώσεις απ’ την 11η / 9ου στις ηπα παραμένουν τόσο ισχυρές ώστε να διεκδικούν την θέση της «αλήθειας» – ενώ αυτές οι εντυπώσεις είναι ένα τεράστιο, βρώμικο ψέμα!

Γιατί τα θυμίζουμε αυτά; Επειδή πρόκειται για μια τρανταχτή απόδειξη ότι στις κοινωνίες του ώριμου θεάματος εκείνοι που είναι σε θέση να παράξουν έντονες συγκινησιακές εντυπώσεις κατασκευάζουν την «αλήθεια» στα μέτρα τους, προς υιοθέτηση απ’ την μεριά εκατομυρίων υπηκόων. Οι οποίοι είναι σίγουροι πως «έτσι έγιναν τα πράγματα» επειδή τα είδαν… Το ποιοί μπορούν να παράξουν τέτοιες έντονες εντυπώσεις δεν είναι γρίφος: οι διάφορες μορφές (φράξιες, κλπ) «κεντρικής εξουσίας». Η δυνατότητα, όμως, πρόκλησης έντονων συγκινήσεων (κυρίως ή και αποκλειστικά μέσω της επίδειξης του θανάτου…) έχει αποδειχθεί πολύ ισχυρό εργαλείο ελέγχου των πληθυσμών και των συνειδήσεων.

Για τον εργατικό ανταγωνισμό αυτή η τόσο αποδοτική συγκινησιακή πανούκλα είναι ένα πολύ δύσκολο εμπόδιο. Συχνά αξεπέραστο. Ο εργατικός ανταγωνισμός απαγορεύεται να χρησιμοποιεί μέσα ψυχολογικού πολέμου (psyops) ακόμα κι αν θα μπορούσε· απαγορεύεται να κάνει ψυχοσυναισθηματικούς εκβιασμούς· απαγορεύεται να παραποιεί τα γεγονότα. Ο εργατικός ανταγωνισμός απευθύνεται (κι αυτό είναι που πρέπει να κάνει) στη λογική, επειδή η λογική είναι βασικό συστατικό της συνείδησης (γενικά) και της εργατικής συνείδησης (ειδικά). Ο εργατικός ανταγωνισμός απαγορεύεται να δημιουργεί παραισθήσεις· απαγορεύεται να επιδιώκει τον ατομικό ή συλλογικό υπνωτισμό. Ο εργατικός ανταγωνισμός θέλει να είναι χειραφετικός, απελευθερωτικός· οι εξουσίες είναι που χειραγωγούν, που υποδουλώνουν ακόμα και τις αισθήσεις.

Πώς μπορεί, λοιπόν, να αναμετρηθεί η (εργατική) λογική κριτική με την εξουσιαστική κατασκευή συγκινήσεων και εντυπώσεων; Είναι πάρα πάρα πολύ δύσκολο. Για παράδειγμα εκείνη την ημέρα (την 11η Σεπτέμβρη του 2001) το αγγλικό bbc μετάδιδε live αυτά που συνέβαιναν στη Ν. Υόρκη. Η δημοσιογράφος είχε στην πλάτη της μια γιγαντοοθόνη που έδειχνε όρθιο το κτήριο 7 (τον 3ο ουρανοξύστη που κατέρρευσε μετά από ώρες χωρίς να πέσει επάνω του κανένα αεροπλάνο) ενόσω εκείνη ανάγγελνε ότι έχει γκρεμιστεί! Μετά από λίγο έγινε αυτό που είχε προφητεύσει! Η τυπική λογική και η αυστηρότητα της όρασης όλων όσων έβλεπαν το συγκεκριμένο πρόγραμμα (και ήταν εκατομμύρια) θα έπρεπε να «κολλήσει» μ’ αυτό το γεγονός! Πώς είναι δυνατόν να «προβλέπεται» η κατάρρευση ενός ουρανοξύστη, και μάλιστα αυτή τελικά να συμβαίνει χωρίς (προφανή) αιτία;

Φαίνεται πως στη διάρκεια της συγκινησιακής πλημμύρας ακόμα και ολοφάνερα λογικά «κενά» στην εξουσιαστική ρητορική «χάνονται». Καταστέλλονται… «Εξατμίζονται»… Η μόνη ελπίδα φαίνεται να είναι αυτή: μετά από καιρό (πόσο πολύ όμως;), όταν η συγκινησιακή πανούκλα έχει εξασθενίσει, να υπάρξει ένα κάποιο περιθώριο για την λογική επανεξέταση των εντυπώσεων – και την εκκαθάρισή τους.

Όμως αυτό το «μετά από καιρό» είναι μαχαιριά στον εργατικό ανταγωνισμό!! Το «μετά από καιρό» μπορεί ίσως να αποκαταστήσει την αλήθεια· δεν μπορεί όμως να αποκαταστήσει την πραγματική ροή της πραγματικής Ιστορίας. Αυτά που έγιναν έγιναν· αυτά που ακολούθησαν ακολούθησαν· οι σχεδιασμοί της εξουσίας επιτελέστηκαν… Όσο χρήσιμο κι αν είναι για την αποκατάσταση της αλήθειας, το «εκ των υστέρων» είναι συνήθως πολιτικά άχρηστο. Ούτε σαν παρηγοριά δεν αντέχει να σταθεί…

Ο εργατικός ανταγωνισμός χρειάζεται τη λογική και την λογική κριτική την στιγμή της φωτιάς! Μετά από καιρό; Μετά από καιρό συνήθως είναι πολύ αργά πια…

(Καθώς οι καπιταλιστικές κοινωνίες έχουν μπει για τα καλά στην εποχή των “πολλαπλών πραγματικοτήτων” η κατασκευή εντυπώσεων απ’ την μεριά των εξουσιών έχει γίνει, σχεδόν, παιχνιδάκι…)

Θανατόμετρα

Παρασκευή 5 Ιούνη. Τα πιο πάνω ισχύουν στο ακέραιο και για την πρόσφατη, μακρόσυρτη, υγιεινιστική τρομοεκστρατεία. Μπορεί ο υπολογισμός να ήταν χοντροκομμένος ή μπορεί να ήταν πολύ «σοφός» απ’ την μεριά της εξουσίας: το καθημερινό κοντέρ των θανάτων έφτιαξε σταγόνα σταγόνα έναν τεράστιο συγκινησιακό βάλτο στις «συνειδήσεις» (σκόπιμα τα εισαγωγικά…) πολλών εκατομμυρίων υπηκόων. Ο Θάνατος! Τα Φέρετρα! Η Αρίθμηση! Φτηνά μεν σαν μέσα – αποτελεσματικά όμως σε μεγάλο βαθμό!

Είναι σημαντικό το ότι αυτή η δημιουργική λογιστική θανάτου αμφισβητήθηκε έγκαιρα, και καθόλου από «συνωμοσιολόγους»… Είναι σημαντικό ότι επιδείχθηκαν έγκαιρα τα ντοκουμέντα της σχεδιασμένης και συντονισμένης κατασκευής αυτής της τόσο χρήσιμης (για διάφορες μορφές εξουσίας) αιτίας θανάτου που ονομάστηκε “covid-19”… Ωστόσο σαν γενική εντύπωση έμεινε (εκτιμάμε) εκείνη που ήθελαν τ’ αφεντικά: εντέλει μια μόνιμη δηλητηρίαση, που θα αξιοποιηθεί…

Όμως φαίνεται πως ακόμα κι όσοι “δεν έφαγαν” τα θανατόμετρα διστάζουν. Διστάζουν ξεκινώντας απ’ αυτό το κεντρικό ζήτημα (το ζήτημα της σικέ “κοινής δεξαμενής”) να αρχίσουν το ξήλωμα ολόκληρης της καθεστωτικής παράστασης θανάτου. Διστάζουν να αρχίσουν να ξηλώνουν πόντο πόντο όλο το συγκινησιακό οπλοστάσιο που παρατάχτηκε εναντίον τους. Ίσως ενστικτώδικα φοβούνται για το τι θα βρουν πίσω απ’ αυτό το παραπέτασμα των υγιεινιστικών απειλών. Η σύγχρονη καπιταλιστική αλήθεια και η γνώση της δεν επιτρέπει συμβιβασμούς· κι αυτό είναι κάτι που “πλανιέται στον αέρα”…

Αν η “έξοδος κινδύνου” είναι το κάπου να κρυφτούμε, τότε – πολύ φοβόμαστε – θα γίνουν όργια…

Η τυραννία έχει ιστορία

Παρασκευή 5 Ιούνη. Πριν σχεδόν μια 20ετία, το 2000, ο Michael Fitzpatrick, γενικός γιατρός σε μια μικροαστική περιοχή του Λονδίνου, εξέδωσε ένα βιβλίο με τον προκλητικό τίτλο Η Τυραννία της Υγείας. (Το 2004 εκδόθηκε στα ελληνικά απ’ τις εκδ. Πολύτροπον). Το βιβλίο εκείνο θα πρέπει να διαβάστηκε αρκετά και στα μέρη μας – άφησε κάτι; Αμφίβολο…

Να ελάχιστα αποσπάσματα απ’ αυτά που σημείωνε τότε ο Fitzpatrick· κι αφήνουμε σ’ εσάς την επίγνωση του πόσο “ομαλά” επιδεινώθηκαν μέχρι σήμερα:

… Στη δουλειά μου ως γενικός γιατρός, εκπλήσσομαι απο την αντίθεση ανάμεσα σε δύο τύπους ασθενών. Βλέπω πολλούς νέους ανθρώπους, συνήθως επαγγελματίες, οι οποίοι ανησυχούν για την υγεία τους, προσέχουν τη διατροφή τους και ασκούνται τακτικά. Ζητούν επίσης τακτικά τσεκ-απ και προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις για διάφορες αρρώστιες. Βλέπω επίσης πολλούς ηλικιωμένους ανθρώπους, συχνά πρώην χειρώνακτες εργάτες, οι οποίοι δεν έχουν ποτέ ενδιαφερθεί ιδιαιτέρως για την υγεία τους και που σπανίως έχουν αλλάξει τον τρόπο ζωής τους ή έχουν συμβουλευτεί το γιατρό τους με σκοπό να διατηρήσουν την υγεία τους. Αν τους συγχαρείς για τη μακροζωΐα τους, συχνά λένε ότι το μόνο που εύχονται είναι να μην είχαν ζήσει τόσο πολύ. Μερικές φορές μου ζητούν ακόμα και να τους βοηθήσω να δραπετεύσουν από τη μιζέρια της μοναξιάς, της αρρώστιας και της φτώχειας….

… Στο ιατρείο μου βλέπω δύο εντυπωσιακές συνέπειες από την επικράτηση της νέας δημόσιας υγείας. Από τη μια πλευρά, συναντώ το αυξανόμενο πλήθος των «ανησυχούντων υγιών», νέους ανθρώπους που κάποτε θα θεωρούνταν υγιείς, αλλά τώρα – με επίσημη ενθάρρυνση – ζητούν με αγωνία γενικές εξετάσεις και συμβουλές για ένα όλο και διευρυνόμενο φάσμα ασθενειών, σχετικά με τις οποίες υπάρχει ένας όλο και αυξανόμενος βαθμός ευαισθητοποίησης. Το γεγονός ότι πολλές από αυτές τις ασθένειες είναι σπάνιες, ότι οι διαγνωστικές εξετάσεις συχνά δεν βοηθούν και ότι τα προληπτικά μέτρα σπανίως έχουν αποδείξει την αξία τους, δεν επηρεάζει τη ζήτηση για συμβουλές, αποτίμηση και καθησύχαση. Από την άλλη πλευρά, συναντώ πολλούς μεγαλύτερους ανθρώπους με σοβαρά προβλήματα υγείας, προκαλούμενα από οστεοαθρίτιδα του ισχίου, καταρράκτη ή στεφανιαία νόσο της καρδιάς, οι οποίοι υποφέρουν (και συχνά πεθαίνουν) περιμένοντας μήνες και χρόνια για να υποβληθούν σε χειρουργικές επεμβάσεις. Ενώ οι οικονομικοί πόροι διοχετεύονται σε σχεδιασμούς που χρησιμοποιούν την υγεία για να εντείνουν τον κοινωνικό έλεγχο, οι πραγματικές ανάγκες της υγείας – ιδίως εκείνες των ηλικιωμένων – παραμελούνται…

… Παρά το γεγονός ότι περισσότεροι άνθρωποι απολαμβάνουν καλύτερη υγεία, η σοβαρή επίγνωση των κινδύνων για την υγεία σημαίνει ότι οι άνθρωποι αισθάνονται περισσότερο άρρωστοι…

… Η έννοια του «θεραπευτικού κράτους» συλλαμβάνει καλύτερα τον διακριτό χαρακτήρα της δημόσιας υγείας υπό το κράτος των Νέων Εργατικών. Στόχος των κυβερνητικών μέτρων, τα οποιά αποσκοπούν στο να αλλάξει ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών που κρίνονται ανθυγιεινές, είναι ο μεμονωμένος πολίτης, ο οποίος έχει εσωτερικεύσει μια αίσθηση προσωπικής ανεπάρκειας και ευθύνης για την υγεία. Μολονότι η κυβερνητική παρέμβαση είναι πιο εξαναγκαστική και παρεισφρητική απ’ ότι στο παρελθόν, εξασκείται από μια ομάδα «στοργικών» επαγγελματιών και ο αυταρχικός χαρακτήρας της συγκαλύπτεται…. Ένα κράτος – νταντά είναι κράτος αυταρχικό αλλά πατερναλιστικό, αρχηγικό αλλά καλοκάγαθο…

Οι κοινωνικές ιδέες που κυριαρχούσαν και στα μέρη μας πριν τον covid-19 σε σχέση με την υγεία, ήταν ένα κράμα ατομικίστικου, νεοφιλελεύθερου υγιεινισμού (πασπαλισμένου με ομολογημένες ή ανομολόγητες φοβίες θανάτου) με την παλαιολιθική άποψη της άλλοτε αριστεράς ότι «δημόσια υγεία = περισσότεροι γιατροί και νοσηλευτές, τελεία και παύλα!» Οι κοινωνικοί, ιδεολογικοί, συμπεριφορικοί μετασχηματισμοί που μπορούσε να εντοπίσει ο Fitzpatrick πριν 20 χρόνια (μετασχηματισμοί που έχουν καταγραφεί, μελετηθεί, εμπορευματοποιηθεί…) και, απ’ την άλλη μεριά, η μετατόπιση και η διεύρυνση του όρου “υγεία” για λογαριασμό της “βιομηχανίας φροντίδας υγείας”, είναι σα να μην έχουν γίνει ποτέ! Σα να μην έχουν καμμία σημασία! Σα να μην αποτελούν το συμπαγές υλικό μιας βιοπολιτικής της εξουσίας που, με τα δεδομένα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, έχει ανοίξει το ακόρεστο στόμα της δείχνοντας τους καινούργιους κυνόδοντές της. Η κοντόφθαλμη εννόηση της δημόσιας υγείας άφηνε άφθονο χώρο για την ιδιωτική εννόηση, και το ανάποδο. Έτσι, όταν έσκασε η υγιεινιστική τρομοεκστρατεία σαν πόλεμος κατά του αόρατου εχθρού, τα κάγκελα φύτρωσαν παντού χωρίς κανένα εμπόδιο: κάγκελα, κάγκελα, κάγκελα παντού, και τα μυαλά στα κάγκελα του αόρατου εχθρού!

Αυτοί που προτιμούν να ζουν “σα να βρίσκονται αλλού” είναι υποχρεωμένοι να μένουν κεραυνόπληκτοι όταν πέφτει επάνω τους το καπιταλιστικό εδώ!