Προσοχή, θα ξεπαγώσουν τα μικρόβια!

Δευτέρα 14 Δεκέμβρη. Πώς δεν σας πέρασε απ’ το μυαλό ότι η «υγιεινιστική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» (με το «ιδιόμορφο Δίκαιο της Ανάγκης» όπως είπαν στα μέρη μας οι ειδικοί με τα γουνάκια) επικοινωνεί με την «κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης»; Ε;

Φτωχοί τω πνεύματι υπήκοοι! Κανείς δεν θα σας / μας ελεήσει (ούτε, καν, στην «άλλη ζωή»!). Οι φήμες ακούγονται εδώ κι εκεί, σα να προετοιμάζονται όσοι τις προωθούν. Σα να φτιάχνουν εκείνο το παρελθόν, την προϊστορία, που θα ανακαλέσουν μελλοντικά, όταν το χρειαστούν για να πουν «εμείς σας τα λέγαμε».

Φρικιαστικό: το λιώσιμο των πάγων στους πόλους θα απελευθερώσει (λένε…) μικρόβια που έχουν παγιδευτεί εκεί επί αιώνες, για τα οποία το ανθρώπινο ανοσοποιητικό δεν έχει άμυνες και τα οποία θας ξεκάνουν κατά δεκάδες χιλιάδες – εκτός εάν… Εκτός εάν φιλήσουμε το χεράκι του καπιταλισμού 4.0, που διαθέτει το βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο σύμπλεγμα· και αυτό, με τη σειρά του, μας ράψει το κοστούμι του «ατσάλινου ανοσοποιητικού» των βιοτεχνολόγων του…

Κι αν δεν μας πιστεύετε (δεν θέλουμε!) να και η εντελώς «επιστημονική» προειδοποίηση (: απ’ το άρθρο που συνοδεύει την πιο πάνω φωτο, καθόλου σπάνιο):

Τρισεκατομύρια επί τρισεκατομυρίων μικροβίων έχουν μείνει κλειδωμένα στους αιώνιους πάγους της Αρκτικής, χωρίς να μπορούν να διαδοθούν και καταδικασμένα σε «βαθύ ύπνο» εδώ και χιλιετίες. Αλλά μπορεί η κλιματική αλλαγή να το αλλάξει αυτό σύντομα;

Η Αρκτική θερμαίνεται με διπλάσιο ρυθμό σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Μ’ αυτές τις αυξανόμενες θερμοκρασίες, λιώνουν πολλοί απ’ τους παγετώνες και τους αιώνιους πάγους. Όπως και το μεγαλύτερο μέρους του νερού στη Γη, το παγωμένο νερό είναι γνωστό ότι φιλοξενεί μια απροσδιόριστη ποσότητα βιοποικιλότητας, από ιούς και βακτήρια μέχρι μύκητες και φύκη.

Μιας και περίπου το 25% της ανθρώπινης γήινης επιφάνειας καλύπτεται από αιώνιους πάγους, φαίνεται ότι πολλά απ’ αυτά τα είδη είναι άγνωστα στην ανθρωπότητα. Νωρίτερα φέτος επιστήμονες δημοσιοποίησαν τα αρχικά ευρήματα της έρευνάς τους για αρχαίους ιούς που είχαν παγιδευτεί σε δείγματα που πήραν από έναν παγετώνα ηλικίας 15.000 χρόνων απ’ το βορειοδυτικό οροπέδιο του Θιβέτ. Η ανάλυσή τους ανακάλυψε πάνω από 30 ομάδες ιών, εκ των οποίων οι 28 ήταν άγνωστοι στην επιστήμη.

Είναι ευνόητο ότι αυτό προκαλεί ερωτήματα για το κάτα πόσο μολυσματικές ασθένειες μπορούν πιθανά να προκύψουν ή να ξαναεμφανιστούν εξαιτίας της τήξης των πάγων….

Αν μείνετε, λέξη προς λέξη, σ’ αυτό το απόσπασμα μπορεί να καγχάσετε… Καλύτερο να συνειδητοποιήσουμε ότι η φετεινή τρομοεκστρατεία δεν πρόκειται να τελειώσει με αυτό που άρχισε, δηλαδή με ον τσαχπίνη! Οι φιλοδοξίες των αφεντικών του βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος και η «ορεξή» τους να μας προσαρμόζουν στην καθολική μεσολάβηση του engineering of everything είναι πολύ μεγαλύτερα!

Εκεί βρίσκεται, άλλωστε, το τραγικό (γνωσιολογικό και πολιτικό) λάθος ακόμα και των πιο έντιμων caradinieri: αδιαφόρησαν επί πολλά χρόνια για τον πραγματικό καπιταλισμό, αδιαφόρησαν επί πολλά χρόνια για τις πραγματικές καπιταλιστικές τάσεις, χουχούλιασαν επί χρόνια σε στερεότυπα και κλισέ κατάλληλα μόνο για επίδειξη πνεύματος στα κάθε είδους καφενεία, κι έτσι δεν κατάλαβαν ότι η τρομοεκστρατεία για τον covid είναι συστατικό στοιχείο μιας τάσης που δουλεύεται εδώ και καιρό έχοντας προοπτική και μέλλον! Προτίμησαν να την πάρουν τοις μετρητοίς, σαν ένα απομονωμένο γεγονός, σαν πραγματική «εξαίρεση». Δεν κατάλαβαν πως δεν πρόκειται για «εξαίρεση» (μόνο τα αφεντικά και οι δημαγωγοί τους παίζουν αυτό το παραμύθι, για να κοιμίσουν τους υποτελείς) αλλά για εισαγωγή στον κανόνα· σ’ αυτό που ήδη απ’ τον περασμένο Μάρτη ονόμαζαν «νέα κανονικότητα»!! Μια εισαγωγή με παρελθόν, μια εισαγωγή που είχε δοκιμαστεί (με βάση τα τότε δεδομένα) μια φορά το 2005 και άλλη μια το 2009…

Πείτε, λοιπόν, κι εσείς: όταν αυτή η ξεσκολισμένη «επιστημονική κοινότητα», που ειδικά σ’ ότι αφορά την υγεία έχει σειρά εγκλημάτων στην πλάτη της, λέει «κάντε αυτό, είναι υποχρεωτικό» ή «κάντε το άλλο, είναι ασφαλές»· κι όταν μιλάει υπέρ μιας βίαιης ανα-πειθάρχησης των υπηκόων για την οποία είχε ξαναπροσπαθήσει στο πρόσφατο παρελθόν 2 φορές, γιατί η αντίσταση δεν είναι το στοιχειώδες ανθρώπινο, κοινωνικό (και ακόμα περισσότερο: εργατικό) καθήκον;

Όταν το βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο σύμπλεγμα έχει αποφασίσει ήδη την οργάνωσή του και τις συμμαχίες του για τις «επόμενες πανδημίες» (που θα κόψει και θα ράψει στα μέτρα του), όχι κάνοντας φροντιστήριο στο παρακμιακό ελλαδιστανογκουβέρνο όπως χτες αλλά στο πιο υψηλά ευρισκόμενο και ακόμα περισσότερο παρακμιακό αγγλογκουβέρνο (πραξικοπήματα 2, 3 – Κυριακή 15 Νοέμβρη), πείτε μας λοιπόν, τι θα λένε οι ίδιοι ή και διαφορετικοί caradinieri στο κοντινό μέλλον; Πάλι θα βαφτίζουν την άγνοια και την συνθηκολόγησή τους «κοινωνική ευθύνη», όπως προτείνουν τα αφεντικά; Πάλι στα εικονίσματα της «επιστημονικής αλήθειας» θα σταυροκοπιούνται; Και γιατί η εργατική αντίσταση σαν έκφραση (πέρα απ’ τα υπόλοιπα) της μακρόχρονης αντικαπιταλιστικής και αντικρατικής μνήμης δεν (θα) είναι καθήκον ζωής και θανάτου;

Το ότι αυτό δεν το εγκρίνουν τα αφεντικά και οι κάθε είδους λακέδες τους είναι αναμενόμενο! Και πότε άλλοτε το ενέκριναν;

(φωτογραφία: Η λεζάντα λέει για ένα νεκροταφείο που βουλιάζει· ενώ ο τίτλος για πολλά που θα αναδυθούν…)

Τι ωραία που είναι η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης»!

Κυριακή 13 Δεκέμβρη. Βρήκαν παπά, θα θάψουν πεντέξι! Τα υγιεινιστικά πραξικοπήματα θεωρούνται (φαίνεται) πετυχημένα. Τόσο ώστε ο γ.γ. του οηε Antonio Guterres, διακοσμητικός όσο και καλοπληρωμένος, να ζητάει απ’ τα κράτη / μέλη του οργανισμού να κηρύξουν «κατάσταση κλιματικής έκτακτης ανάγκης»…

Ο μελοδραματισμός δεν λείπει απ’ την έκκλησή του. Αν ο covid είχε καθυστερήσει κανά χρόνο, η Μεγάλη Απειλή και το Τέλος του Κόσμου θα ήταν η άνοδος της θερμοκρασίας, το λιώσιμο το πάγων, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, η εξαφάνιση όλων των παραλιακών πόλεων του πλανήτη – επί χίλια!…. Υπάρχουν πολλά κοινά μεταξύ του τσαχπίνη και του διοξειδίου του άνθρακα, μεταξύ των οποίων το πρώτο και χειρότερο είναι αυτό: ό,τι και νάσαι, έμβιος οργανισμός ή χημικό στοιχείο, πρόσεχε να μην πέσεις στα νύχια της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης!

Το παράσιτο Guterres καλεί σε κήρυξη «κατάστασης κλιματικής έκτακτης ανάγκης» μέχρι ότου τα κράτη φτάσουν στο σημείο της «ουδετερότητας στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα». Ακόμα κι αν εξαφανιστεί εντελώς η πετροχημική τεχνολογία του 20ου αιώνα, ακόμα και τότε θα μένουν πολλά ως το σημείο «επιστροφής στη νέα κλιματική κανονικότητα». (Η λογική αντινομία ανάμεσα στην «επιτροφή» και στους «νεωτερισμούς» ας προσεχθεί ιδιαίτερα παρακαλούμε… Έχει ιδεολογικό ψωμί!)

Η βιομηχανική εκτροφή βοοειδών έχει ήδη κατηγορηθεί για το φαινόμενο του θερμοκηπίου (τα μοσχάρια κλάνουν και οι πορδές τους είναι τίγκα στο μεθάνιο!) – πράγμα που σημαίνει αυτό που συζητιέται ήδη «για χάρη» του covid: αφού οι εργάτες στις βιομηχανίες κρέατος πέφτουν θύματα της covid-μόλυνσης, καιρός να καταργηθούν· και να περάσει η ανθρωπότητα στην eco-friendly παραγωγή πρωτεϊνών από βακτηρίδια. Κι αυτά κλάνουν διοξείδιο βέβαια, αλλά σ’ αυτή τη φάση η τεχνοεπιστήμη θα παραστήσει ότι δεν το ξέρει…

Όταν κι αυτό θα έχει γίνει θα διαπιστωθεί ότι η αναπνοή / εκπνοή 8 ή 9 δισεκατομυρίων ψυχών του είδους μας παράγει ανεπίτρεπτα μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Για την ακρίβεια αυτή η διαπίστωση θα είναι απ’ τις αρχικές φάσεις «κοινωνικής ευθύνης» στην όποια «κατάσταση κλιματικής έκτακτης ανάγκης»! Το «μη δηλητηριάζεις τον διπλανό σου» είναι ώριμο πια, μετά το «μην μολύνεις τον διπλανό σου». Οι μάσκες θα γίνουν αρχικά απόδειξη υπευθυνότητας και οικολογικής συνείδησης, και λίγο μετά θα γίνουν υποχρεωτικές. Δεν θα είναι, βέβαια, χειρουργικές. Θα έχουν φίλτρα για να συγκρατούν το διοξείδιο του άνθρακα της εκπνοής… Αντίθετα απ’ τις ελπίδες του Agaben, το είδος μας δεν θα έχει πια πρόσωπο. Θα έχει μουσούδα…

Όλα αυτά φαίνονται δυστοπικά (και είναι). Όμως κανείς δεν μπορεί να τα αποκλείσει – αν δεν κόψουμε από τώρα τον «βήχα» των αφεντικών της 4ης καπιταλιστικής βιομηχανικής επανάστασης…

Γιατί και όρεξη έχουν, και μέσα, και ιδέες… Κυρίως: έχουν σκοπούς.

Άντε γεια «αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη»!…

Πέμπτη 6 Φλεβάρη. Έπρεπε να το είχατε υποψιαστεί (με τις περιθωριακές μας δυνάμεις το υποδείξαμε μέσα απ’ τις σελίδες του cyborg…). Κάποιο λάκο είχε η φάβα της μετονομασίας της Ύψιστης Απειλής κατά του ανθρώπινου είδους (που δεν είναι, όχι, ο 2019-nCoV!) από «φαινόμενο του θερμοκηπίου» σε «κλιματική αλλαγή»… Το είχαμε αναρωτηθεί: μήπως ο όρος «κλιματική αλλαγή» είναι πολύ βολικότερος απ’ τον όρο «φαινόμενο του θερμοκηπίου» επειδή χωράει και την πτώση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας αντί για την άνοδο που εννοείται αποκλειστικά με το «θερμοκήπιο»;

Να, λοιπόν, τα μαντάτα – για να αρχίσετε να στοκάρετε από τώρα κούτσουρα. Σύμφωνα με τη nasa (δεν είναι, δα, κανάς τυχαίος οργανισμός…) ο ήλιος θα πέσει στο χαμηλότερο σημείο εδώ και δύο αιώνες της «δραστηριότητάς» του (άρα και της εκπομπής ενέργειας) το 2020. Δεν θα είναι μια «στιγμή» η φετεινή χρονιά, αλλά η αρχή μιας περιόδου που θα κρατήσει κάμποσο…

… Σα συνέπεια αυτής της φυσικής «χειμέριας νάρκης» της ηλιακής δραστηριότητας, οι θερμοκρασίες στη Γη θα πέσουν… Ίσως κατά μέσο όρο πέσουν κατά 1 βαθμό Κελσίου μέσα σε 12 αρχικούς μήνες…

Συνήθως ο κύκλος μείωσης της ηλιακής δραστηριότητας είναι 11ετής, και η «εποχή του κρύου» (με την σχετική μείωση της θερμοκρασίας) κρατάει λίγα χρόνια. Αλλά τώρα πρόκειται για μια πιο μακροπερίοδη (φυσική…) μείωση της ηλιακής ενέργειας, και μόνο εκτιμήσεις μπορούν να γίνουν για το πόσο θα διαρκέσει η «μίνι εποχή των παγετώνων» που θα προκληθεί. Δέκα χρόνια; Είκοσι; Κάποιοι («ειδικοί») αφήνουν περιθώριο ακόμα και για τριάντα…

Πού είχαμε μείνει λοιπόν; Στο λιώσιμο των πάγων, στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, στην εξαφάνιση παράκτιων πόλεων και νησιών με χαμηλό ύψος – και τα λοιπά τρομακτικά του «φαινομένου του θερμοκηπίου». Καλού κακού κάντε λοιπόν ένα πρόγραμμα και για το «φαινόμενο του ψυγείου»: την προηγούμενη φορά που έγινε κάτι παρόμοιο ήταν μια περίοδος 70 χρόνων, από το 1645 ως το 1715, όπου ο Τάμεσης ήταν μόνιμα παγωμένος…

(Θα υπάρξει, λένε οι «ειδικοί» πρόβλημα και στην παραγωγή διαφόρων τροφίμων στην περίπτωση που ο ήλιος παρακοιμηθεί. Μήπως να το ρίξει και η ανθρωπότητα σε «χειμέρια νάρκη» για καμμιά εικοσαριά χρόνια;)

Είναι ο καιρός (1)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Ίσως οι μαθητές και οι μαθήτριες, σαν ανήλικοι / ες, σαν κάτω από 18 χρονών, να είναι πράγματι τα κατάλληλα κοινωνικά υποκείμενα να κινητοποιηθούν σε σχέση μ’ αυτό που εξαιρετικά αφηρημένα εμφανίζεται σαν ο νο 1 παγκόσμιος κίνδυνος (μετά ή πριν την «τρομοκρατία»; – κανείς δεν μας λέει την σειρά των απειλών…), την κλιματική αλλαγή. Είναι κατάλληλοι / ες επειδή, λόγω ηλικίας, δεν θυμούνται, και δεν ξέρουν. Όχι μνήμη, όχι ιστορία: θα πρέπει να θεωρούνται προσόντα.. Αλλά οι (αρκετά…) μεγαλύτεροι / ες δεν θα έπρεπε να είναι είναι / είμαστε τόσο αθώοι…

Πριν απ’ οτιδήποτε άλλο, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων. Κλιματικές αλλαγές συμβαίνουν πράγματι σ’ αυτόν τον πλανήτη, πολύ πριν το είδος μας αποκτήσει πόδια και χέρια. Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζουν οι ειδικοί· και δεν έχουμε λόγους να τους αμφισβητούμε. Κλιματικές αλλαγές τρομακτικές (με τα σημερινά δεδομένα) σε έκταση, ένταση και διάρκεια: αυτή η περιστρεφόμενη πέτρα, με όλα μα όλα τα συστατικά της, έμβια και μη, είναι πολύ σύνθετη κατάσταση για να υποστηρίξει κανείς – όπως έμμεσα υπονοείται τώρα – ότι η κλιματική αλλαγή (προς οποιαδήποτε κατεύθυνση) είναι κάτι καινούργιο. Θα πρέπει να θυμίσουμε, για παράδειγμα, ότι στις αρχές του 14ου αιώνα η ήπειρος ευρώπη πέρασε μια μικρή εποχή παγετώνων· ενώ σε άλλες περιόδους, επίσης ιστορικά σχετικά πρόσφατες, η γροιλανδία είχε πολύ λιγότερους (παγετώνες) απ’ ότι τώρα.

Συνεπώς δεν θέλουμε (και δεν μπορούμε) να μπούμε σε οποιαδήποτε συζήτηση καφενείου για το «αν συμβαίνει» ή όχι κάποια σοβαρή κλιματική αλλαγή. Ούτε θα υποτιμούσαμε οποιονδήποτε αυθεντικά οικολογικό αγώνα! Το ζήτημα είναι εντελώς διαφορετικό. Είτε η κλιματική αλλαγή συμβαίνει προς την μία (αύξηση της μέσης θερμοκρασίας) είτε συμβαίνει προς την άλλη (μείωσή της)· είτε είναι «ανθρωπογενής» σε μικρό, σε μέτριο ή σε μεγάλο βαθμό, το απόλυτα βέβαια είναι πως «ανθρωπογενής» 110% είναι ο λόγος γι’ αυτήν!

Κι όχι απλά «ανθρωπογενής». Αλλά καπιταλιστικός. Διότι είναι αδύνατο να απομονώσει ο οποιοσδήποτε την οποιαδήποτε ρητορική για τέτοιας κλίμακας ζητήματα απ’ την εποχή, την συγκυρία, τα δεδομένα της εποχής όπου διατυπώνεται ο λόγος για – . Στον ύστερο μεσαίωνα, όταν η μικρή εποχή των παγετώνων χαρακτηρίστηκε από πτώση της μέσης θερμοκρασίας και διαρκείς και έντονες βροχές, καταστράφηκαν επι χρόνια πολλές σοδειές, με αποτέλεσμα εκτεταμένη έλλειψη τροφίμων, υποσιτισμό, αρρώστιες και πολλά εκατομμύρια θανάτων. Τότε ο «λόγος για –» ήταν θρησκευτικός / χριστιανικός: «θέλημα θεού», «μας τιμωρεί για τις αμαρτίες μας», κλπ κλπ..

Τώρα δεν είναι έτσι. Κι ούτε οι προβλέψεις για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι για λιμούς και εκατομμύρια νεκρούς (πρωτοκοσμικούς) από πείνα…

(φωτογραφία: Το αντιπυρηνικό κίνημα στα ‘80s αμφισβήτησε όχι μόνο το πυρηνικό ενεργειακό μοντέλο, αλλά και την εγκατάσταση αμερικανικών πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές στη δυτική ευρώπη. Αν όχι αντικαπιταλιστική, είχε σίγουρα μια αντιπολεμική, αντιμιλιταριστική αιχμή, αρνούμενο την διάκριση ανάμεσα σε «κακή» (στρατιωτική) και «καλή» (ειρηνική) χρήση της πυρηνικής ενέργειας.)

Είναι ο καιρός (2)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Στην αρχή, στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1980, η ανησυχία για τον επερχόμενο κλιματικό Αρμαγεδώνα λεγόταν «τρύπα του όζοντος». Κανείς απ’ τις (πρωτοκοσμικές) μάζες δεν ήξερε ως τότε πόσο σημαντικό ήταν το στρώμα όζοντος στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Το έμαθαν όλοι μαζί με την απειλή: μια εκτεταμένη σε έκταση «λέπτυνση» αυτού του στρώματος πάνω απ’ το νότιο πόλο θεωρήθηκε (επιστημονικά πάντα) σαν η νο 1 απειλή για την ανθρώπινη ζωή στον πλανήτη! Η υπεριώδης ακτινοβολία (του ήλιου) περνούσε με μεγαλύτερη ένταση απ’ αυτήν την «τρύπα»· κι έτσι (θα) ανέβαζε ανεξέλεγκτα την θερμοκρασία στην επιφάνεια· ενώ, ταυτόχρονα, θα προκαλούσε δερματικές αρρώστιες σ’ όσους τους έβλεπε ο ήλιος…

Η αιτία για την «τρύπα του όζοντος»; Ανθρωπογενέστατη. Η υπερβολική χρήση χλωροφθορανθράκων, κυρίως στις ψυκτικές συσκευές (στα ψυγεία και στα air condition). Την εποχή, λοιπόν, της “τρύπας του όζοντος”, οι χημικές βιομηχανίες έτριβαν τα χέρια τους (και εξακολουθούν να τα τρίβουν, παρότι η αρχική αφορμή έχει ξεχαστεί) με το δόγμα «ο ήλιος είναι επικίνδυνος», αφού λάνσαραν το ένα μετά το άλλο τα τρομερά αντι-ηλιακά τους. Και τα ψυγεία σταμάτησαν να δουλεύουν με το επικίνδυνο φρέον…

Η μεγα-απειλή της «τρύπας του όζοντος» κράτησε κάμποσα χρόνια. Για να την διαδεχτεί η μεγα-απειλή του «φαινόμενου του θερμοκηπίου». Σαν ξαφνικά να αποκαλύφθηκε ότι όλος ο πλανήτης ήταν τυλιγμένος μ’ ένα νάυλον· αλλά όχι. Το κακό προερχόταν απ’ τον διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, απ’ την καύση άνθρακα και, κυρίως, πετρελαίου και βενζίνης. Σε αντίθεση με το όζον (που απειλούσε επειδή ήταν «τρύπα») το διοξείδιο του ανθρακα απειλούσε επειδή ήταν «παχύ στρώμα» στην ατμόσφαιρα, γύρω απ’ τον πλανήτη. Εννοείται ότι το αποτέλεσμα του «χοντρού στρώματος» διοξειδίου του άνθρακα (θα) ήταν το ίδιο με του «λεπτού στρώματος / τρύπας» του όζοντος: αύξηση της μέσης θερμοκρασίας… Για κάποιον λόγο οι ηλιακές ακτίνες διαπερνούσαν αυτό το «χοντρό στρώμα» ερχόμενες στη γη· αλλά όχι ανακλώμενες στην επιφάνειά της.

Φυσικά υπάρχει διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα· και προφανώς έχει αυξηθεί λόγω του ενεργειακού μοντέλου και της έκτασης της 2ης βιομηχανικής επανάστασης… Αλλά υπάρχουν και τα φυτά που το απορροφούν. Ήταν, άραγε, μόνο του το διοξείδιο του άνθρακα «παράγοντας αύξησης της μέσης θερμοκρασίας»; Υπήρχαν κι άλλοι; Δεν έχει σημασία: το βασικό, όπως και στην περίπτωση της «τρύπας του όζοντος», ήταν το ανθρωπογενές της υποδεικνυόμενης αιτίας. Ο λόγος για – θα έπρεπε να μοιράζει καθολικές ευθύνες. Αν όχι γι’ αυτήν καθαυτήν την δημιουργία του προβλήματος, οπωσδήποτε για την λύση του. Μια δόση συνενοχής έπρεπε να βαραίνει κάθε αξιοπρεπή επιβάτη του πλανήτη…

Το «φαινόμενο του θερμοκηπίου» άρχισε να μπαίνει στην άκρη σαν το όνομα του Θηρίου για να αντικατασταθεί απ’ την «υπερθέρμανση του πλανήτη». Φαίνεται πως το δεύτερο όνομα προτιμήθηκε σε σχέση με το πρώτο επειδή υποδείκνυε άμεσα το επερχόμενο κακό· κι άρα το επείγον των ευθυνών. Ατομικών και κρατικών. Το ενεργειακό μοντέλο θα έπρεπε να αλλάξει ριζικά, οι υδρογονάνθρακες να εγκαταλειφθούν το γρηγορότερο σαν πηγή ενέργειας, να εφευρεθούν και να εφαρμοστούν εκτεταμένες «καθαρές (ή ανανεώσιμες) πηγές ενέργειας» – αν το είδος μας σκόπευε να σωθεί απ’ τον κλιματικό Αρμαγεδώνα. Και δεν θα έπρεπε να γίνονται καχύποπτες ερωτήσεις, όπως για παράδειγμα το πόσο ενεργειακά οικολογική και οικονομική είναι η κατασκευή των μηχανών που παράγουν «καθαρή ενέργεια». Πόσο «οικολογική» είναι, για παράδειγμα, η επεξεργασία των σπανίων γαιών απ’ τις οποίες προκύπτουν οι πολύτιμες πρώτες ύλες για τις “πράσινες” τεχνολογίες…

Εν τέλει, κι αυτό είναι πολύ πρόσφατο, ένας καινούργιος όρος ήρθε να αντικαταστήσει τους προηγούμενους, και πάλι σαν το όνομα του Θηρίου: κλιματική αλλαγή. Όλοι – τώρα – κινητοποιούνται – για – την – «κλιματική – αλλαγή»· οι νεώτεροι / ες κτυπάνε την καμπάνα (και τα απαθή κεφάλια των «μεγάλων») καλώντας τους να πάρουν μέτρα ενάντια – στην – «κλιματική – αλλαγή».

Το περίεργο μ’ αυτό το καινούργιο όνομα, αν συγκριθεί με το «η υπερθέρμανση του πλανήτη», είναι πως είναι σκόπιμα ουδέτερο. «Κλιματική αλλαγή» θα μπορούσε να είναι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας· αλλά επίσης και η μείωσή της… Εκείνοι που εφηύραν και καθιέρωσαν στην πρώτη γραμμή της δημοσιότητας / δημαγωγίας αυτόν τον ασαφή όρο έχουν υπόψη τους κάτι που δεν το ξέρουμε οι υπόλοιποι; (Υπάρχουν κάποιες φήμες…)

(φωτογραφία: Σαν φρούτο που έχει αρχίσει να σαπίζει η εικονογράφηση μιας «τρύπας του όζοντος» που απειλεί να φάει τον πλανήτη ήταν η μόδα των ‘90s. Δεν υπήρχε και η «ισλαμική τρομοκρατία», οπότε ήταν ο μόνος μεγα-φόβος διαθέσιμος να τον αγαπήσουμε…)

Είναι ο καιρός (3)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Το να πούμε ότι οι κινητοποιήσεις – για – την – κλιματική – αλλαγή συμβαίνουν σε μια εποχή που, για παράδειγμα, τα ίδια ή παρόμοια υποκείμενα αδιαφορούν γενικά για τους πρόσφυγες ή τους μετανάστες θα δημιουργούσε την υποψία πως τις εννοούμε αποπροσανατολιστικές. Όχι, καθόλου. Είναι to the point! Ποιό είναι όμως αυτό το point;

Όποιος έχει διαβάσει την «Λευκή Βίβλο» της ε.ε., προϊόν της «συνθήκης του Μάαστριχτ» (τέλη 1991 – αρχές του 1992) θα πρέπει να θυμάται (;) ότι σ’ εκείνους τους καιρούς που συνέβαιναν δραματικές αλλαγές (διάλυση του «ανατολικού μπλοκ» και των κοινωνιών του, ανάδειξη των ηπα σαν «μόνης υπερδύναμης» του πλανήτη) η τότε ευρωπαϊκή ένωση, προσπαθώντας να συσπειρωθεί σαν οικονομικό μπλοκ και όχι μόνο, όριζε την προστασία του περιβάλλοντος σαν βασικό κριτήριο τόσο της δικής της (καπιταλιστικής) ανάπτυξης όσο και των εμπορικών / οικονομικών σχέσεών της με τον υπόλοιπο κόσμο. Ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός «ορκιζόταν» ότι θα γίνει πράσινος, «οικολογικός» όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για όποιον θα ήθελε να έχει παρτίδες μαζί του. Κατά την «Λευκή Βίβλο» η ε.ε. θα επέβαλε την «πράσινη αναδιάρθρωση» και στους εμπορικούς της εταίρους…

Πού είναι το κακό; – θα ρωτήσει κάποιος. Όχι στην επιφάνεια – είναι η απάντηση. Μετά μια περίοδο έντονων και μαχητικών οικολογικών κινημάτων (‘70ς – ‘80ς) το ότι απ’ τις αρχές των ‘90s ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός (με πρωτεργάτη στο θέμα τον γερμανικό) υιοθετούσε / αφομοίωνε «κριτήρια περιβάλλοντος» θα μπορούσε να είναι, απλά, έκφραση της ιστορικής διαλεκτικής…

Θα μπορούσε να είναι απλά αυτό; Όχι. Οι κατευθύνσεις της «Λευκής Βίβλου» έκαναν καθαρό ότι το «περιβάλλον», η «προστασία του», η «οικολογία», θα γινόταν ένα απ’ τα μέσα, ένα απ’ τα όπλα του ευρωπαϊκού καπιταλισμού απέναντι στους όποιους ανταγωνιστές του· τότε, κυρίως, τις ηπα. Απ’ την μια μεριά αναπτύσσοντας «πράσινες», «οικολογικά φιλικές» τεχνολογίες σε διάφορους τομείς· απ’ την άλλη προωθώντας ή και επιβάλλοντάς τες σαν «διεθνή πρότυπα». Φρενάροντας, όπου χρειαζόταν, τα «αντι-οικολογικά» εμπορεύματα των άλλων, εμποδίζοντάς τα κατ’ αρχήν να μπουν στην ευρωπαϊκή κατανάλωση.

Δεν έγινε ακριβώς έτσι… Έγινε περίπου έτσι… Αλλά εκείνο που δεν έπρεπε να ξενίζει ήδη από τότε είναι αυτό: ένας, κάποιος «πράσινος» καπιταλισμός δεν είναι τέτοιος σαν «καλός για τον πλανήτη»· αλλά σαν «καλός για τα συμφέροντα των μεν εναντίον των συμφερόντων των δε».

Καμμία έκπληξη δεν επιτρέπεται!

Είναι ο καιρός (4)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Η ιδέα πίσω απ’ τις κινητοποιήσεις – για – την – κλιματική – αλλαγή είναι πως απ’ την μια μεριά βρίσκονται οι (ανθρώπινοι) εκφραστές της «φωνής του πλανήτη» (μια εκπροσώπηση εντελώς μεταφυσική για κάτι ακόμα πιο μεταφυσικό!) και απ’ την άλλη οι «κύριοι» (του πλανήτη) που πρέπει να ακούσουν την φωνή και να πράξουν τα δέοντα. Αλλά αυτό είναι, κατά κάποιον τρόπο, το τυράκι (που ισοπεδώνει τάξεις, πολιτισμούς, ιστορία, εκμετάλλευση, τα πάντα). Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια απ’ τις μορφές του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, όπου η «φροντίδα για το κλίμα» αποκτάει δημόσια, δηλαδή πολιτική αξία μόνο επειδή κάποιοι κύριοι, όχι δευτερεύοντες, «αδιαφορούν γι’ αυτό»… Οι κλιματικά “άγιοι” αξίζουν όσο υπάρχουν κλιματικά αμαρτωλοί…

Μέσα σ’ αυτόν τον ανταγωνισμό, ακόμα και τα πρόσωπα γίνονται icons, Θέαμα, είτε το ξέρουν είτε όχι, είτε το επιδιώκουν είτε όχι. Η νεαρή Greta Thunberg είναι αυθεντική στην έγνοια της για το κλίμα. Αλλά η αυθεντικότητα τελειώνει εκεί: στις εφηβικές ευαισθησίες. Θα ήταν απίθανο να ξεκινήσει απ’ τη σουηδία καμπάνια εναντίον των νορβηγικών εξορύξεων πετρελαίου (οι εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι βασικό έσοδο του νορβηγικού κράτους / κεφάλαιου, αλλά ανήκουν στο αντι-οικολογικό παράδειγμα…) αλλά είναι πολύ πιο πιθανό να ταξιδέψει ως τις ηπα για να μεταφέρει το μήνυμα. Δεν θα μπορούσε, όμως, να κατάγεται απ’ το Τέξας και να κάνει το ανάποδο ταξίδι. Τα πρόσωπα και η συμβολοποίησή τους είναι ιστορικά προσδιορισμένα!

Αν, όμως, είσαι 15, 16, 17 ή 18 χρονών και έχεις μεγαλώσει στον πρώτο κόσμο έχεις περιθώριο να το αγνοείς αυτό. Γι’ αυτό γίνεσαι το κατάλληλο κοινωνικό υποκείμενο να υπερασπιστείς «κάτι» χωρίς ιστορία, χωρίς κοινωνικούς και ιδεολογικούς προσδιορισμούς. «Κάτι» που εμφανίζεται μπροστά σου σαν το «καθ’ αυτό Κακό».

(Εν τω μεταξύ, πολύ πριν καλά καλά αλλάξουν οι κακιές «ανθρώπινες» συνήθειες που την είχαν δημιουργήσει, η «τρύπα του όζοντος» σταμάτησε να μεγαλώνει στα μέσα των ‘90s. Λίγα χρόνια μετά άρχισε να μικραίνει. Κουβέντα δεν ειπώθηκε επ’ αυτού. Αν το κακό είχε μείνει εκεί, στην «τρύπα του όζοντος», θα είχαμε ησυχάσει.

Αλλά ξέρετε πως είναι ο διάολος: μεταμορφώνεται συνέχεια…)

Η αυτοανάφλεξη (του οικολογικού καπιταλισμού…)

Δευτέρα 2 Σεπτέμβρη. Το τι είναι ο Bolsonaro και για το τι είναι ικανός είναι γνωστό. Καλύτερα απ’ όλους το ξέρουν οι προλετάριοι στη βραζιλία· και οι αυτόχθονες, εντός και εκτός ζούγκλας.

Τι αλτρουϊστικό όμως κι αυτό το διεθνές (και μάλιστα το ευρωπαϊκό) ενδιαφέρον για τις ζούγκλες του Αμαζονίου, ε; Παραλίγο να κυλήσει ένα δάκρυ στο σιδερένιο μάγουλο της ασταμάτητης μηχανής!

Ένα μέρος της σχετικής πραγματικότητας μισοακούστηκε. Παρότι σε τέτοια πυκνά δάση οι φωτιές μπορεί να ανάβουν και με φυσικό τρόπο, ειδικά σε διάφορες ζώνες του Αμαζόνιου την δουλειά την κάνουν οι τσιφλικάδες λευκοί (φίλοι του Bolsonaro, και όχι μόνο): εξασφαλίζουν με την “διαδικασία του επείγοντως” όχι οικόπεδα με θέα το ποτάμι αλλά μεγάλες εκτάσεις για να βοσκήσουν μοσχάρια και να καλλιεργήσουν σόγια. Κρέας και σόγια είναι βασικά εξαγώγιμα εμπορεύματα του βραζιλιάνιου καπιταλισμού, και καμμία ζούγκλα δε μπορεί να σταματήσει την δύναμη του επιχειρείν.

Μόνο που την ίδια ώρα που οι οικολόγοι ευρωπαίοι καθεστωτικοί κατηγορούσαν τον Bolsonaro για «αδιαφορία» απέναντι στις φωτιές (εννοώντας, πίσω απ’ τις γραμμές, «συνενοχή») και την ώρα που αυτός ο σοσιαλφιλελεύθερος γάλλος κλόουν ένοιωθε ότι «έχουν πιάσει φωτιά τα πνευμόνια της γης» (όχι τα δικά του), η ε.ε. κανονίζει εμπορική συμφωνία με την Μπαζίλια… Μεταξύ άλλων για μεγάλες εισαγωγές μοσχαρίσιου κρέατος και σόγιας στην ευρώπη. Που σημαίνει: ανοίγουν οι δουλειές των τσιφλικάδων στη βραζιλία, οπότε παίρνουν φωτιά τα τόπια… Αυτό δεν το λες «οικολογικό ενδιαφέρον» εκ μέρους της πρωτοκοσμικής κρατικο-καπιταλιστικής «ανησυχίας για το κλίμα». Συνενοχή ναι. Παρότρυνση επίσης…

Και, φυσικά, υπάρχει άλλος ένας σπουδαίος παράγοντας του ίδιου είδους και μήκους εμπρηστικού κύματος. Το Πεκίνο. Ως γνωστό, λόγω του «εμπορικού πολέμου», το Πεκίνο έχει περιορίσει σημαντικά τις εισαγωγές σόγιας απ’ τις ηπα, και έχει βρει νέο προμηθευτή: την βραζιλία. Οι ποσότητες είναι τεράστιες, η εμπορική ευκαιρία το ίδιο, κι αφού πρόκειται για καινούργιο πελάτη ρίξε κι άλλο λάδι στη φωτιά…

Πέρα απ’ αυτά όμως, υπάρχει και μια ουρά σ’ αυτήν την ιστορία. Την λέμε από τώρα γιατί η εξομολόγηση σβήνει τις αμαρτίες. Με τον τρόπο που σκηνοθετείται η Αποκάλυψη-λόγω-κλιματικής-αλλαγής, θα ήταν δυνατόν κάποιο κράτος εδώ ή εκεί να χαρακτηριστεί (όχι στο μακρινό μέλλον) οικολογικό rogue state. «Οικοτρομοκράτης» δηλαδή. Ο Bolsonaro χαρακτηρίστηκε περίπου τέτοιος, και θα του άξιζε 110% ο χαρακτηρισμός – αλλά είναι εμπορικός εταίρος των «δικαστών», οπότε επί της ουσίας η κατηγορία είναι ψεύτικη…

Ωστόσο αυτό το περιστατικό θα μπορούσε να ανοίγει σχολή… Αίφνης ένα κράτος (μικρότερο, πιο αδύναμο, και όχι υποχρεωτικά στη λίστα «με υψηλό αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα»…) υποδεικνύεται σαν ανίκανο ή αδιάφορο να πράξει τα δέοντα για κάτι που βάζει σε κίνδυνο «την ζωή στον πλανήτη»… Και τότε οι «υπεύθυνες δυνάμεις» (που νοιώθουν να καίγονται τα πνευμόνια ή τα παΐδια της ανθρωπότητας…), καθαρά και μόνο για το καλό της, θα αισθανθούν την υποχρεώση να επέμβουν για να συνετίσουν τους οικο-ταραξίες… Έγινε με την θρυλική «ισλαμική τρομοκρατία» που κατασκευάσαν μόνες τους οι «υπεύθυνες δυνάμεις»… Γιατί να μην επεκταθεί πιο πέρα; Σας βομβαρδίζουμε και σας καίμε παλιοκερατάδες για να εμποδίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη!

Είναι μόνο μια σκέψη (μας) βέβαια. Δεν μας φαίνεται όμως καθόλου ανεδαφική. Θα ονομαζόταν απ’ την μια μεριά «οικολογική τρομοκρατία» από κράτη (ή «οντότητες») παρίες· και απ’ την άλλη «οικολογική σωτηρία». Ιμπεριαλισμός δηλαδή, as usual

Δεν μας αρέσει καθόλου αυτή η σκέψη…

(φωτογραφία: Προκομένη η ζούγκλα. Καθαρίζει μόνη της τα καμμένα….)

Τουβαλού καλεί Πεκίνο

Κυριακή 18 Αυγούστου. Μπορεί να είσαι μεσ’ τη μέση του Ειρηνικού – που λέει ο λόγος… Μπορεί τα πιο ψηλά σημεία της επικράτειάς σου να είναι οι ταράτσες των rooms to let… Μπορεί να είσαι σαν κοτσιλιά ή μια γραμμή με φοίκινες… Αλλά έχεις την αξιοπρέπειά σου διάβολε!!! (Έχεις και μια ψήφο στον οηε…)

Στο φόρουμ των νησιών του Ειρηνικού από 13 έως 16 Αυγούστου (στο οποίο συμμετείχαν σαν «συνεργάτες ανάπτυξης» και μη νησιά όπως η κίνα, οι ηπα ή η γαλλία..) τα 17 (!) μικροσκοπικά νησιά / κράτη (που την βγάζουν από τον τουρισμό και το ψάρεμα – αν δεν έχουν την τύχη κάποιας αμερικανικής βάσης…) τσακώθηκαν με την αυστραλία και τη νέα ζηλανδία. Και έγιναν ακόμα πιο φίλοι με το Πεκίνο. Why?

Το θέμα είναι η άνοδος της επιφάνειας της θάλασσας· λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας. Μπορεί εμείς να μένουμε απαθείς σε κινδύνους του είδους «μισό μέτρο» η θάλασσα πιο πάνω, αλλά αν πρόκειται για ατόλη το πράγμα είναι σοβαρό. Οι 17 «μικροί» ήθελαν οπωσδήποτε την δέσμευση των «μεγάλων» ότι θα κάνουν τα καλυτερά τους για να εμποδίσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Το Πεκίνο (που μαζί με το ψοφιοκουναβιστάν είναι το μεγαλύτερο φουγάρο του κόσμου) το υποσχέθηκε ευχαρίστως. Το Γουέλιγκτον (της νέας ζηλανδίας) και η Καμπέρα (της αυστραλίας) το απέρριψαν μετά βδελυγμίας.

Πρόβλημα. Πολύ σοβαρό. Είναι σα να είσαι πρόσφυγας σε βάρκα και να έρχεται κάποιος να σου κάνει συνεχόμενες «πατητές» (κάτι στο οποίο οι δεξιές αυστραλέζικες κυβερνήσεις έχουν ιδιαίτερη επίδοση…). Για το Πεκίνο η δουλειά ήταν εύκολη. Υποσχέθηκε (και δεν έχει λόγο να λέει ψέμματα…) «βιώσιμη και πράσινη ανάπτυξη» για τα νησιά / κράτη, συνεργασία κατά της κλιματικής αλλαγής, καθώς και κυματοθραύστες (ή κάτι τέτοιο) για να προστατευτούν τα παράλια απ’ το νερό· όταν και αν αρχίσει να ανεβαίνει.

Φυσικά η Καμπέρα και η Ουάσιγκτον κατηγορούν το Πεκίνο για «υποκρισία». Αλλά οι κινεζικές επενδύσεις τρέχουν εδώ κι εκεί, κι ας αφήσουμε στην άκρη το γεγονός ότι το Πεκίνο έχει ένα κοινό συμφέρον με τους 17: δεν έχει φτιάξει μια σειρά τεχνητά νησιά στη νότια θάλασσα της κίνας που είναι στην ίδια μοίρα, κάτι πόντους πάνω απ’ την τωρινή θάλασσα;

Είχε το δίκιο του ο πρωθυπουργός των νησιών Fiji Frank Bainimarama όταν απάντησε στις αμερικανο-αυστραλιανές επικρίσεις κατά της κίνας κάτι του είδους “Κοίτα ποιοί μιλάνε!…”

(φωτογραφία: Πλάνο απ’ το Tuvalu. Εντελώς tropical έως ειδυλλιακό. Αλλά εσείς στη θέση τους δεν θα ανησυχούσατε μη γίνετε υποβρύχιο αξιοθέατο;)