Vingt mille lieues sous les mers*

Δευτέρα 20 Σεπτέμβρη>> Το συμβόλαιο ήταν παχύ παχύ. Πενήντα δισεκατομύρια αυστραλέζικα δολάρια, για 12 υποβρύχια. Ήταν τέλος του 2015 ή αρχές του 2016, και νικητής στο διαγωνισμό ήταν η γαλλική DCNS (μετέπειτα Naval Group). Ο τότε γάλλος πρόεδρος Hollande πανηγύρισε για την «συμφωνία του αιώνα»: χιλιάδες θέσεις εργασίας για το γαλλικό στρατοβιομηχανικό σύμπλεγμα…

Υπήρχαν, βέβαια, κάποια προβληματάκια. Ο εν λόγω τύπος υποβρυχίων ήταν στα σχέδια, δεν είχε κατασκευαστεί ούτε ένα. Με δυο λόγια η Καμπέρα αγόραζε «μακέτο». Μετά προέκυψε αυτό που στα ελληνικά λέγεται «υπερκοστολόγηση εκ των υστέρων»: άλλα 50 δισεκατομυριάκια θα ήταν απαραίτητα για την συντήρηση των 12 υποβρυχίων, υπό την καθοδήγηση φυσικά της κατασκευάστριας. Εν τω μεταξύ είχαν αρχίσει οι γκρίνιες. Πόσο κομμάτι της κατασκευής θα γίνει στη γαλλία και πόσο στην αυστραλία; Η δεύτερη δεν έχει ναυπηγείο κατάλληλο για υποβρύχια, αλλά κάποιες καλές υπεργολαβίες για τα ηλεκτρονικά συστήματα θα μπορούσε (και θα έπρεπε) να τις αναλάβει…

Η παράδοση των πρώτων κομματιών είχε κανονιστεί για το 2030… Αλλά απ’ τον περασμένο Μάη το deal έδειχνε ότι πάει για ναυάγιο σε ρηχά νερά. Πολύ περισσότερο που διάφοροι ανταγωνιστές της Naval Group δεν είχαν πάψει να πηγαίνουν με ντοσιέ στο αυστραλέζικο υπ.αμ. για φτηνότερες και γρηγορότερες προσφορές…

Μπορεί ο τρόπος της αλλαγής παραγγελίας να μην ήταν και τόσο κομψός. Αλλά η Καμπέρα είχε αλλάξει ήδη σχεδιασμούς. Θα προτιμούσε να πληρώσει την ρήτρα ακύρωσής της και να ξεφορτωθεί τα έτσι κι αλλιώς ανύπαρκτα γαλλικά υποβρύχια. Όμως ο πομπώδης τρόπος που αυτό ανακοινώθηκε έσπασε τα νεύρα του βασιλιά Μακρόν: ήταν κομμένος και ραμμένος γι’ αυτό. Είχε και ο βασιλιάς τα δίκια του: τον ξεφτύλισαν…

Το τι τα θέλει τα made in usa υποβρύχια το αυστραλέζικο καθεστώς είναι προφανές: να κάνουν παρέα στα αμερικανικά στις περιπολίες τους στη νότια θάλασσα της κίνας. Συμβατά συστήματα επικοινωνιών, συμβατά όπλα… μια ωραία ατμόσφαιρα. Όμως δεν θα είναι έτοιμα ούτε αύριο ούτε σ’ ένα χρόνο, ούτε σε δύο.

Κι εκεί θα προκύψει σίγουρα ένα πρόβλημα: δεν είναι σοφό να λέγεσαι αυστραλία και να προκαλείς τόσο ανοικτά το Πεκίνο. Το κινέζικο κράτος / κεφάλαιο έχει αποδεδειγμένα την δυνατότητα να ναυπηγεί 4 υποβρύχια ταυτόχρονα, στο ίδιο διάστημα που οπουδήποτε αλλού στον καπιταλιστικό πλανήτη ναυπηγούν ένα. Πράγμα που σημαίνει ότι ο αυστραλέζικος υποβρύχιος στόλος, όταν θα είναι έτοιμος, δεν θα αλλάξει στο ελάχιστο τους συσχετισμούς όπλων (και δυνάμεων) στην ευρύτερη περιοχή υπέρ των αμερικανο-αγγλο-αυστραλών…

Αντίθετα θα σπρώξει κάποιους γείτονες προς την μεριά της κίνας. Εκτός απ’ το θυμωμένο Παρίσι με την τελευταία αμερικανική παραγγελία έχει θορυβηθεί και η ισλαμική Τζακάρτα (ινδονησία): βρίσκεται ακριβώς απέναντι.

Τι απομένει απ’ αυτήν την σύντομη οικονομική – πολιτική διαμάχη; Κάποτε το Παρίσι είχε μεγάλες αποικίες στην ινδοκίνα. Κάποτε… Τώρα δεν μπορεί να ελπίζει σε οποιαδήποτε σημαντική επιρροή χωρίς την άδεια (και τον έλεγχο) της Ουάσιγκτον. Τον περασμένο Ιούλη ο γάλλος υπ.αμ. Jean-Yves Le Drian ευρισκόμενος στην αμερικανική πρωτεύουσα, είχε την έμπνευση να δηλώσει αλαζονικά τις φιλοδοξίες του γαλλικού ιμπεριαλισμού: Η Γαλλία είπε ήταν ένα έθνος του ινδικού-ειρηνικού, κατέχοντας περιοχές που της έδιναν την δεύτερη σε μέγεθος αποκλειστική οικονομική ζώνη, και μόνιμη στρατιωτική παρουσία 8.500 ανδρών…

Η απάντηση της Ουάσιγκτον δεν άργησε: «ήταν!!» “Πάρτε τα υποβρύχιά σας και δρόμο!!”, χοντροκομμένα… Περασμένα μεγαλεία… Αλλά ο βασιλιάς Μακρόν φαίνεται πως έχει ξεχάσει την μάχη και την ήττα του γαλλικού στρατού και των συμμάχων του στο Dien Bien Phu του βιετνάμ. Είναι «παλιά» βέβαια, του 1954. Οπότε λίγος ρεαλισμός δεν θα έβλαπτε. Καλύτερα μια χαμένη παραγγελία τώρα παρά ένα, δύο, τρία πολλά Dien Bien Phu στο μέλλον…

* Είκοσι χιλιάδες λεύγες υπό την θάλασσα – Ιούλιος Βερν, 1859 (;)…

(φωτογραφία: Οι Viet Minh σηκώνουν την σημαία τους στο αρχηγείο του γαλλικού στρατού στο Dien Ben Phu. Μετά την συντριπτική ήττα του το Παρίσι αναγκάστηκε, το 1954, να αποχωρήσει απ’ όλες τις αποικίες του στην ινδοκίνα…)

Ούτε τα γαλόνια…

Δευτέρα 6 Σεπτέμβρη>> Η είδηση ότι το επιτελείο του νυσταλέου Jo ανακοίνωσε τον (καταναγκαστικό φυσικά) πλατφορμιασμό του στρατεύματος καθησύχασε τους phizerοι. Ο καταναγκασμός «αυτονομιμοποιήθηκε» με βάση την πλαστή (και υποτιθέμενη) οριστική έγκριση της πλατφόρμας της φαρμακομαφίας phizer – γράψαμε ήδη επ’ αυτού. Οι καθεστωτικές πλαστογραφήσεις τείνουν να μοιάζουν λεπτομέρειες σ’ ένα κόσμο όπου «το αληθινό είναι μια στιγμή του ψεύτικου»…

Ωστόσο τα πραγματικά νέα δεν είναι τόσο καθησυχαστικά. Πολλές χιλιάδες πεζοναύτες και αξιωματικοί του τιμημένου αμερικανικού στρατού υπέγραψαν μέσω εκπροσώπων τους νομική προσφυγή κατά του καταναγκαστικού πλατφορμιασμού τους – επειδή «κόλλησαν» κάποια στιγμή τον τσαχπίνη και (υποστηρίζουν) έχουν ήδη φυσική ανοσία.

Αλλά δεν περιορίζεται εκεί η αγωγή. Επί τη ευκαιρία θυμίζει ότι οι πλατφόρμες είναι σε πειραματική χρήση, την «φάση 3» συγκεκριμένα, που για την phizer τελειώνει το 2023… Μ’ άλλα λόγια δεν τρώνε (οι αμερικάνοι καραβανάδες) το περί «οριστικής έγκρισης». Επιπλέον επιμένουν ότι η φυσική ανοσία είναι ανώτερη της τεχνητής… Τι να πει κανείς; «Είναι γιατροί» και υποστηρίζουν τέτοια πράγματα;

Γιατροί μπορεί να μην είναι. Αλλά… Η βάση του αμερικανικού μιλιταριστικού βραχίονα ίσως διαθέτει κάτι του είδους «συλλογική μνήμη υποχρεωτικών εμβολιασμών». Τι μπορεί να θυμούνται; Ας πούμε: το «πειραματικό» εμβόλιο κατά του άνθρακα που έκαναν υποχρεωτικά σχεδόν 700.000 πεζοναύτες που συμμετείχαν στην «καταιγίδα της ερήμου», την επίθεση στο ιράκ το 1991 – επειδή, υποτίθεται, υπήρχαν «βιολογικά όπλα» στο βασίλειο του Χουσεϊν… Τέτοια δεν υπήρχαν ή δεν χρησιμοποιήθηκαν, όμως 250.000 απ’ αυτούς αρρώστησαν από κάτι «μυστηριώδες» που ονομάστηκε σύνδρομο του πολέμου στον κόλπο… Υπάρχει η όχι αυθαίρετη εκτίμηση ότι σχεδόν 35.000 πέθαναν απ’αυτό το «σύνδρομο» – αλλά, όπως συνηθίζεται, το αφεντικό δεν αναγνωρίζει τέτοια πράγματα.

Αυτό το κομψό όνομα “σύνδρομο…” παραπέμπει σκόπιμα σε κάτι «ανεξήγητο»… Το αμερικανικό κράτος απέδωσε τις χρόνιες σοβαρές βλάβες στην υγεία των στρατιωτών σε άγνωστους «τοξικούς παράγοντες», υπονοώντας ότι οι φωτιές στις πετρελαιοπηγές και η άμμος ήταν η αιτία. Πρόσφατες έρευνες όμως απέδειξαν ότι συγκεκριμένα χημικά συστατικά του εμβολίου ανιχνεύονται ακόμα και τώρα, 20 χρόνια μετά, στο αίμα και στα όργανα όσων υποφέρουν απ’ το «σύνδρομο»…

Κάνουν τα καπιταλιστικά κράτη ακόμα και τους στρατούς τους πειραματόζωα; Ντροπή!!! Τι είναι αυτές οι σκέψεις; Το καλό τους θέλουν, όπως και το καλό των κοινωνιών που ελέγχουν! Όλα για το καλό γίνονται!

Εκτός… Εκτός αν υπάρχει αυτό το σπάνιο πια είδος που λέγεται μνήμη μαζί με το δίδυμό του, εξίσου σπάνιο είδος, που λέγεται κριτική σκέψη….

Ινδοκούς: the chessboard 1

Πέμπτη 19 Αυγούστου>> Οι πρωτοκοσμικοί (οι ντόπιοι πρώτοι και καλύτεροι) νοσταλγοί της παγκόσμιας ηγεμονίας της δύσης ξερνάνε. Η ανωτερότητα του λευκού χριστιανού είναι τόσο χωνεμένη στις ιδεολογίες τους ώστε τώρα που η δυτική παρακμή είναι πολύπλευρη και ολοφάνερη το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να ξερνάνε χολή. Κατά την ρατσιστική / ιμπεριαλιστική γνώμη τους το αφγανιστάν ΔΕΝ ήταν υπό στρατιωτική κατοχή εδώ και μια 20ετία· το νατο (συμπεριλαμβανομένου και του ελλαδιστάν) ΔΕΝ ήταν κατοχική δύναμη αλλά «το φως ενάντια στο σκοτάδι»· οι αφγανοί μια μόνο επιλογή είχαν, να γλύφουν τις αρβύλες των πρωτοκοσμικών (και να θάβουν σιωπηλά τις χιλιάδες των δολοφονημένων απ’ τα drones ανδρών, γυναικών και παιδιών…)· και, φυσικά, οι ταλιμπάν ΔΕΝ ήταν / είναι η ένοπλη αντικατοχική αντίσταση που κατάφερε, χωρίς σπουδαία μέσα (αλλά με καλούς συμμάχους) να νικήσει

Τα πιο πάνω χθεσινά στιγμιότυπα (φωτογραφίες) απ’ το «συριζαϊκό» γραφείο τύπου του ελληνικού υπ.εξ. και της ελληνικής «εθνικής γραμμής» είναι χαρακτηριστικά. Κάμποσοι «γεωπολιτικοί αναλυτές», προφέσορες ή πράκτορες, παρήλασαν και παρελαύνουν απ’ τους δημαγωγικούς μηχανισμούς, για να προβλέψουν (με ολοφάνερη λαχτάρα) ότι «στο αφγανιστάν θα πέσει μαχαίρι» (απ’ τους ταλιμπάν). Θέλουν αίμα των Άλλων, μ’ αυτό ζουν!! Και, φυσικά, η «απειλή»: τα «κύματα των αφγανών προσφύγων» που, αυτοί ξέρουν, «θα εργαλειοποιήσει ο Ερντογάν»…. (Πάνω απ’ όλα οι «επιστήμονες» και οι «ειδικοί», ντάξει;;;;)

Ποιός ενδιαφέρεται για τέτοιες φοβερές απόψεις και προβλέψεις; Οι συνηθισμένοι πελάτες, οι ενσωματωμένοι στην εθνική ιδεολογία… Κατά τα υπόλοιπα η παγκόσμια καπιταλιστική ιστορία τους έχει γραμμένους όλους αυτούς. Κινούνται ολοταχώς στο περιθώριο, και το μόνο που έχουν (και θα χρησιμοποιήσουν…) είναι αυτό που είχαν πάντα και τους περισσεύει: η βία.

Αν υπάρχουν αναγνώστριες / αναγνώστες που ενδιαφέρονται για τον καπιταλιστικό πλανήτη όπως είναι πραγματικά, ας δώσουν βάση στη συνέχεια.

Ένα ερώτημα κομβικό από πολλές απόψεις που γυροφέρνει διεθνώς (προκαλώντας, στην συντριπτική πλειονότητα, τραυλίσματα που παριστάνουν τις απαντήσεις) είναι το γιατί η Ουάσιγκτον αποφάσισε να αποσύρει (όσο…) τον στρατό της απ’ το αφγανιστάν; Δεν πήγε εκεί για να εγκατασταθεί στο «μαλακό υπογάστριο» της κίνας και της ρωσίας (ναι, γι’ αυτό πήγε!!) Πώς είναι δυνατόν να αποχωρεί τώρα που αυτοί οι rivals εμφανίζονται όλο και πιο ενισχυμένοι και φιλόδοξοι;

Ο χάρτης, δηλαδή η γεωγραφία, έχει τα βασικά της απάντησης. Όταν το γκουβέρνο του Bush του Β αποφάσισε να κηρύξει «τον μακρύ πόλεμο στην τρομοκρατία» ξεκινώντας με την εισβολή στο αφγανιστάν, στα τέλη του 2001, χρειαζόταν οπωσδήποτε βάσεις στην ευρύτερη περιοχή – βάσεις που του «προσφέρθηκαν» για κάμποσο καιρό απ’ τα –σταν βόρεια του αφγανιστάν, καθώς ο Putin και οι «πατριώτες της kgb» είχαν μόλις εγκατασταθεί στη Μόσχα. Χρειαζόταν όμως και κάτι ακόμα, σημαντικότερο: την συμμετοχή / συνεργασία του πακιστανικού καθεστώτος. Πρώτον, επειδή οι μυστικές υπηρεσίες της Ισλαμαμπάντ είχαν οργανική σχέση με τους ταλιμπάν που είχαν ανακηρυχτεί «τρομοκράτες». Και δεύτερον, επειδή το πακιστανικό έδαφος και ο αέρας ήταν (και παραμένει) κρίσιμος παράγοντας για την τροφοδοσία του κατοχικού στρατού στο αφγανιστάν.

Απόδειξη όχι μόνο της σημασίας του πακιστάν αλλά και της «έκτακτης ανάγκης» που είχε η Ουάσιγκτον απ’ την συμμετοχή και υποστηρίξη της Ισλαμαμπάντ, ήταν εκείνο που είχε απειλήσει τηλεφωνικά ο τότε αμερικάνος υφυπουργός εξωτερικών Richard Armitage τον τότε πρόεδρο του πακιστάν στρατηγό Mysharraf, λίγο πριν την εισβολή, στα τέλη του 2001: Αν δεν συνεργαστείτε να είστε έτοιμοι να σας βομβαρδίσουμε… Θα σας γυρίσουμε στη λίθινη εποχή!! (Μια ακόμα απόδειξη είναι ότι το ελλαδιστάν, γνήσιος σύμμαχος της Ουάσιγκτον, κήρυξε απ’ το 2002 και μετά τους ως τότε φιλήσυχους μετανάστες εργάτες απ’ το πακιστάν σε υποψήφιους τρομοκράτες. Αργότερα τους ανέθεσε στα βοθρολύματα…)

Οποία κομψότης αλαζόνα αμερικάνου πολεμόκαβλου κοκάκια! “Στη λίθινη εποχή”!!! Η εξουσία στο Ισλαμαμπάντ δεν θα θυσίαζε τους ταλιμπάν αν είχε περιθώριο επιλογής. Αλλά σ’ εκείνη τη δεδομένη στιγμή δεν είχε. Και δέχτηκε τον εκβιασμό· για την ακρίβεια τον μισο-δέχτηκε. Ποτέ δεν έπαψε να έχει σχέσεις με τους ταλιμπάν αυτά τα 20 χρόνια, και ποτέ δεν είδε με «καλό μάτι» τους διάφορους προέδρους / ανδρείκελα που εγκαθιστούσαν οι κατοχικοί στην Καμπούλ ή την προοπτική μόνιμων αμερικανικών βάσεων εκεί…

Συνεπώς η σχέση Ισλαμαμπάντ – Ουάσιγκτον δεν ήταν ποτέ ειδυλλιακή αυτά τα 20 χρόνια της νατοϊκής κατοχής του αφγανιστάν. Πότε πότε “ισλαμιστές αντάρτες” έκαναν επιθέσεις στα βυτιοφόρα και τα φορτηγά που μετέφεραν, μέσω πακιστανικού εδάφους, καύσιμα και άλλα είδη τον κατοχικό στρατό· προκαλώντας μικρότερες ή μεγαλύτερες “κρίσεις επιμελητείας”.

Εν τω μεταξύ η Ισλαμαμπάντ βελτίωνε διαρκώς τις σχέσεις της με το Πεκίνο. Όχι μόνο για οικονομικούς λόγους, αλλά και για γεωπολιτικούς: έχοντας μόνιμο «εθνικό εχθρό» το Ν. Δελχί (και το αντίστροφο…) μια κάποια συμμαχία με το Πεκίνο (που δεν έχει τις καλύτερες σχέσεις με το ινδικό καθεστώς, και το αντίστροφο…) ήταν αυτονόητη.

Ινδοκούς: the graveyard

Δευτέρα 16 Αυγούστου>> Τελικά οι ταλιμπάν άκουσαν την κινέζικη συμβουλή με τον δικό τους τρόπο: προχώρησαν τόσο γρήγορα (ή ειπωμένο διαφορετικά: ο επίσημος αφγανικός στρατός παραδόθηκε / προσχώρησε στην τελευταία πράξη της αντικατοχικής εκστρατείας τόσο γρήγορα) ώστε η Καμπούλ (και ό,τι αυτή συμβολίζει πολιτικά και οικονομικά αυτά τα 20 χρόνια της κατοχής) να παραδοθεί ειρηνικά. Ο πρόεδρος / ανδρείκελο Ashraf Ghani την έκανε αεροπλανικά μαζί με την αυλή του, και η μάχη δρόμο δρόμο που Τεχεράνη, Ισλαμαμπάντ, Πεκίνο και Μόσχα δεν ήθελαν με τίποτα, τελικά δεν έγινε. Δεν την ήθελαν ούτε οι αφγανοί.

Η εικονογραφία της άρον άρον αποχώρησης των τελευταίων νατοϊκών κατοχικών θυμίζει έντονα μια άλλη ήττα. Στο βιετνάμ, το 1975. Υπάρχουν ομοιότητες αλλά και σοβαρές διαφορές. Οι ταλιμπάν δεν είναι κομμουνιστές, είναι συντηρητικοί ισλαμιστές (αλλά όχι ουαχαβίτες τύπου isis, το αντίθετο!). Η αποχώρηση του κατοχικού στρατού (δηλαδή η ήττα του) δεν προκλήθηκε (και) από ένα ρωμαλέο αντιπολεμικό κίνημα στον δυτικό καπιταλιστικό κόσμο – το αντίθετο. Οι δυτικοί «ειρηνιστές / αντιμιλιταριστές» (αν υπάρχουν ακόμα τέτοιοι) είναι στη μεγάλη πλειοψηφία τους απασχολημένοι με τα «δικά» τους, και ποτέ δεν είδαν στην κατοχή και στα εγκλήματα πολέμου στο αφγανιστάν τίποτα άλλο απ’ την κυρίαρχη άποψη: την ιεραποστολική προσπάθεια του λευκού ανθρώπου να εκπολιτίσει πρωτόγονους πληθυσμούς και κοινωνίες. Με δυο λόγια η χθεσινή ημέρα δεν σφραγίζει μόνο την ήττα του δυτικού / αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στο ινδοκούς· σφραγίζει επίσης και τον αλαζονικό πρωτοκοσμικό (πολιτιστικό) ναρκισσισμό. Η «αυτοδιάθεση του αφγανικού λαού», κατακτημένη με τα όπλα μετά από 20 χρόνια αντίστασης, δεν εορτάζεται πουθενά στη δύση. Αλλά αυτό είναι πρόβλημα (ένα απ’ τα πολλά) των δυτικών κοινωνιών, κανενός άλλου!

(φωτογραφίες από πάνω προς τα κάτω:

Saigon 1975: κόσμος (όχι μόνο διπλωματικοί υπάλληλοι αλλά και νοτιο-βιετναμέζοι συνεργάτες των κατοχικών) συνωστίζεται για να ανέβει στα ελικόπτερα που προσγειώνονται στην ταράτσα της αμερικανικής πρεσβείας. Οι βιετκόνγκ έχουν εισβάλει ήδη στην πρωτεύουσα.

Kabul 2021: ένα απ’ τα αμερικανικά Σινούκ πετάει απ’ την ταράτσα της αμερικανικής πρεσβείας προς το αεροδρόμιο που οι ταλιμπάν έχουν αφήσει ανοικτό για να διευκολυνθεί η φυγή των τελευταίων αμερικάνων / νατοϊκών. Όσο για τους συνεργάτες της κατοχής; Όλοι οι νατοϊκοί (συμπεριλαμβανομένων και των ελλήνων που είχαν 80 ντόπιους συνεργάτες) τους υποσχέθηκαν πολλά, αλλά οι πραγματικότητα είναι ότι ελάχιστοι είναι πολύτιμοι. Όπως συμβαίνει παντού και πάντα η μεγάλη πλειοψηφία των «συνεργατών» είναι αναλώσιμοι. Αυτοί λοιπόν θα πρέπει τώρα να διαπραγματευτούν το μέλλον τους με τους απελευθερωτές ταλιμπάν…)

Ινδοκούς: η διαλεκτική της ιστορίας

Δευτέρα 16 Αυγούστου>> Υπάρχουν κι άλλες αλλαγές, αυτή τη φορά ανάμεσα στο 1996 και το 2021. Οι ταλιμπάν (μαθητές ιεροδιδασκαλίων: talib) που καταλάμβαναν την Καμπούλ τον Σεπτέμβρη του 1996 δεν είναι οι ίδιοι μ’ αυτούς που την απελευθέρωσαν τώρα. Όχι σαν άτομα. Τότε είχαν την υποστήριξη των πακιστανικών μυστικών υπηρεσιών σαν στήριγμα, που ήθελαν ένα σταθερό καθεστώς στο αφγανιστάν αντί για έναν διαρκή εμφύλιο μεταξύ τοπικών (και φυλετικών) πολέμαρχων, που αργά ή γρήγορα θα μετέφεραν στην σύγκρουση και στο βόρειο πακιστάν.

Μετά από 20 χρόνια κατοχής και ένοπλης αντίστασης οι ταλιμπάν έχουν μάθει πολλά για την διεθνή γεωπολιτική και την μετατόπιση του «άξονα περιστροφής» του καπιταλιστικού πλανήτη στα ανατολικά, στην ασία. Έχουν πολύ περισσότερους συμμάχους και – κατά συνέπεια – μεγαλύτερα περιθώρια μιας ορθολογικής καπιταλιστικής ανάπτυξης σε μια κοινωνία που παραμένει βασικά αγροτική και φυλετική.

Το 1996 οι ταλιμπάν ήταν κυρίως pasthun, η πολυπληθέστερη φυλή στο αφγανιστάν και στο βόρειο πακιστάν. Στο βόρειο αφγανιστάν ήταν συγκεντρωμένες φυλές καταγωγής απ‘ τα γειτονικά ουζμπεκιστάν και τατζικιστάν, αντίπαλες των pasthun και των ταλιμπάν· με πιο γνωστό πολέμαρχο τον ουζμπέκο Abdul Rashid Dostum, που συμμάχησε με τον αμερικανικό στρατό (“βόρεια συμμαχία”) όταν έγινε η εισβολή το 2001. Τώρα η ευκολία (σχεδόν χωρίς μάχες) που οι ταλιμπάν απελευθέρωσαν πρώτα πρώτα όλη την βόρεια ζώνη του αφγανιστάν (σε μεγάλο βαθμό την ζώνη ελέγχου του Dostum), αλλά και η ευκολία με την οποία παραδόθηκε (τελευταία πριν την Καμπούλ) η Mazar-i-Sharif του τατζίκου πολέμαρχου Atta Mohammad Noor στα βόρεια / βορειοανατολικά, δείχνει καθαρά ότι όλοι αυτοί οι πολέμαρχοι / επιχειρηματίες (μαύροι ή λευκοί) προσανατολίζονται πια προς το ευρασιατικό project. Το οποίο εκπροσωπούν (και θα διαχειριστούν) κατά κύριο λόγο οι ταλιμπάν. Μια κάποια «συμφωνία κυρίων» για τις προσόδους και τις επιχειρηματικές ευκαιρίες απ’ τους κινέζικους «δρόμους του μεταξιού» μέσα στην αφγανική επικράτεια καθώς και απ’ την (μη δυτική) εκμετάλλευση του πλούσιου σε ορυκτά αφγανικού υπεδάφους μπορεί να εξηγήσει γιατί στάθηκε τόσο εύκολη και ανώδυνη η παλινόρθωση των ταλιμπάν.

Αλλαγές υπάρχουν (και θα εκδηλωθούν) και στα κοινωνικά ζητήματα. Την πενταετία 1996 – 2001 οι ταλιμπάν απ’ την μια μεριά εφάρμοσαν ένα ακραία συντηρητικό / ιδεολογικό πρόγραμμα «ελέγχου της κοινωνικής αναπαραγωγής» κυρίως σε βάρος των γυναικών· κι απ’ την άλλη ένα πρόγραμμα «παραγωγικής ανασυγκρότησης» εξαφανίζοντας, σχεδόν, την καλλιέργεια παπαρούνας και την παραγωγή πρώτης ύλης ηρωΐνης: πίστεψαν τις αμερικανικές υποσχέσεις για «ανάπτυξη μέσω αγωγών πετρελαίου»…

Τα 20 χρόνια της κατοχής που ακολούθησαν, ο νατοϊκός στρατός εκτός απ’ το να σφάζει αμάχους «περιφρούρησε» την παραγωγή οπίου επιτρέποντάς της να εκτοξευτεί, και προκάλεσε την γιγάντωση ενός ακραίου συστήματος πολιτικού προσοδισμού με κέντρο την εγκάθετη κυβέρνηση της Καμπούλ και τον στρατό. Τώρα οι ταλιμπάν υπόσχονται ότι έχουν «μάθει»: θα αναγνωρίσουν δικαίωματα στην εκπαίδευση και άλλες ελευθερίες στις γυναίκες, και θα καταπολεμήσουν την «διαφθορά». Για το πρώτο μπορεί κανείς να υποθέσει ότι είναι ειλικρινείς: κανένας απ’ τους συμμάχους τους, συμπεριλαμβανόμενου του συντηρητικού ιράν, δεν ευνοεί ένα κοινωνικό σύστημα τόσο ακραίας καταστολής σε βάρος των γυναικών, όπως εκείνο που είχαν εφαρμόσει στα ‘90s. Η «κοινωνική αναπαραγωγή» σ’ ένα περιβάλλον επενδύσεων σε υποδομές συγκοινωνιών, επικοινωνιών και στον τριτογενή τομέα δεν μπορεί να γίνει ομαλά με τις γυναίκες φυλακισμένες στα σπίτια τους – οι ταλιμπάν το έχουν καταλάβει. Τα γυναικεία χέρια και μυαλά θα χρειαστούν σ’ ένα πρόγραμμα καπιταλιστικής ανάπτυξης με διευρυμένη αγορά μισθωτής εργασίας που τώρα μοιάζει ρεαλιστικότερο από ποτέ… (Και, τελικά, δεν υπάρχει στον κόσμο θρησκευτικό δόγμα που να μην επιδέχεται ελαστικές ερμηνείες απ’ την όποια εξουσία!)

Η «διαφθορά», δηλαδή ο πολιτικός προσοδισμός, είναι διαφορετικό ζήτημα! Συναντιέται και στα «καλύτερα» μαγαζιά…. Και το ζήτημα της ηρωΐνης επίσης. Η καλλιέργεια της παπαρούνας είναι η μόνη πηγή ενός κάποιου εισοδήματος για τους φτωχούς αφγανούς αγρότες. Η παραγωγική αναδιάρθρωση εδώ (και όχι απλά η καταστροφή των φυτειών), η αλλαγή καλλιεργειών δηλαδή με βελτίωση της καθημερινότητας των αφγανών αγροτών, θα χρειαστεί πολύ ενεργητική βοήθεια απ’ το κινέζικο καθεστώς, σε ιδέες και μέσα (έχει πάντως την πείρα…). Και θα χρειαστεί επίσης κάποιο χρόνο.

Εκτός συνόρων όμως, απ’ το αφγανικό όπιο συντηρούνται πολύ ισχυρά μαφιόζικα κυκλώματα και μυστικές υπηρεσίες πολλών και διάφορων εθνικοτήτων. Οι ταλιμπάν λένε τώρα ότι θα απαγορεύσουν αυστηρά την διακίνηδη ηρωΐνης στο εσωτερικό του αφγανιστάν· αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα «κάνουν τα στραβά μάτια» στις εξαγωγές. Αν γίνει έτσι σημαίνει ότι δεν σκοπεύουν να αναμετρηθούν άμεσα με τις διεθνείς και πανίσχυρες ναρκομαφίες και τους κρατικούς / παρακρατικούς εταίρους τους.

Όλα αυτά είναι αυτή τη στιγμή πληροφορίες και εκτιμήσεις. Το κοντινό μέλλον θα δείξει…

(φωτογραφίες από πάνω προς τα κάτω:

Περιπολίες του κατοχικού στρατού στα αφγανικά παπαρουνοχώραφα. Έχουν υπάρξει αποκαλύψεις (και φωτογραφίες) ακόμα και για μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων οπίου με αμερικανικά στρατιωτικά μεταγωγικά αεροπλάνα…

Θα πρέπει επ’ ευκαιρία να θυμίσουμε ότι το όπιο χρησιμοποιείται επίσημα απ’ τις φαρμακοβιομηχανίες, και υπάρχει μια διεθνώς καθορισμένη «νόμιμη ποσότητα» καθώς και ποσοστώσεις εκτάσεων και ποσοτήτων ανά κράτος για τους παραγωγούς του – με αυστηρή περιφρούρηση και ελέγχους. Αυτό σημαίνει ότι το νέο αφγανικό καθεστώς μπορεί να διεκδικήσει το νόμιμο μερίδιό του απ’ την διεθνή αγορά με πελάτες τις φαρμακοβιομηχανίες, που όμως θα είναι πολύ μικρότερο σε όγκο παραγωγής απ’ ότι τώρα…

Κάτω: Μια μικρή δόση εντόπιας υποστηρίξης στο «βαρύ έργο του λευκού κατακτητή»…. Το να υποδείξουμε, σαν ελάχιστο δείγμα της αληθινής κτηνωδίας, το video της περασμένης Δευτέρας, είναι άχρηστο – προφανώς… Υπάρχουν και πολύ χειρότερα ντοκουμέντα σφαγών – πάντως… Στην αυστραλία, για παράδειγμα, ακόμα προσπαθούν να αθωώσουν τους πεζοναύτες τους που βασάνιζαν και εκτελούσαν άοπλους αφγανούς αγρότες για πλάκα, για να περάσουν την ώρα τους…)

Κατοχή έξω, κατοχή και μέσα

Δευτέρα 16 Αυγούστου>> Διαφορετικού τύπου … Ίσως. … Όταν το ψόφιο κουνάβι (πρόεδρος, τότε, της παρακμιακής υπερδύναμης) αποφάσισε, τον Απρίλη του 2020, ότι πρέπει να υπάρξει μια «κοινοπραξία κράτους – εταιρειών» για την γρήγορη «ανάπτυξη εμβολίων» (operation warp speed) με την γενναία χρηματοδότηση απ’ τον αμερικανικό προϋπολογισμό (στην αρχή 10 δις και τον Οκτώβρη του 2020 άλλα 8 δις…), δεν ακολούθησε τον συνηθισμένο δρόμο της υπογραφής συμβολαίων ανάμεσα στο αμερικανικό κράτος (π.χ. υπ. οικονομικών) και τις εταιρείες. Το deal έκανε έναν κύκλο: η συμφωνία της χρηματοδότησης με κατ’ αρχήν 6 δις έγινε με μια εταιρεία εμπορίου όπλων, την Advanced Technology International… Κι αυτή, με την σειρά της, (θα) έκανε τα συμβόλαια με τις ενδιαφερόμενες φαρμακομαφίες.

Η A.T.I. είχε / έχει ειδικές σχέσεις τόσο με την cia όσο και με τα υπουργεία πολέμου και εσωτερικής ασφάλειας των ηπα. H operation warp speed ελεγχόταν κυρίως από καραβανάδες· ενώ τα συμβόλαια που έχουν την υπογραφή μιας εταιρείας εμπορίου όπλων και των φαρμακομαφιών δεν πέρασαν από τον συνηθισμένο «κοινοβολευτικό έλεγχο», αφού πρόκειται για ιδιωτική συμφωνία. Κανείς τρίτος δεν ξέρει τι περιέχουν.

Γιατί, άραγε, για την «προστασία της δημόσιας υγείας» τέτοιος και τόσος μιλιταρισμός και τέτοια και τόση μυστικότητα; Σας αφήνουμε να το σκεφτείτε…

(φωτογραφία: Μια αλβανική παροιμία λέει «όποιος κατουράει στη θάλασσα το βρίσκει στ’ αλάτι». Κάπως έτσι το αμερικανικό καθεστώς αφού έχει κυνηγήσει και κυνηγάει την «τρομοκρατία» σ’ όλο τον πλανήτη «τρομοκρατείται» (ή έτσι παριστάνει) εσωτερικά… απ’ όσους είναι αντίθετοι με την υγιεινιστική τρομοεκστρατεία… Όμως, εδώ που τα λέμε, αν το αμερικανικό πεντάγωνο ηγείται αυτής της εκστρατείας και στο εσωτερικό του Joνυσταλεάν, τότε κάθε αντίθετος είναι όντως “τρομοκράτης”….)

Ινδοκούς

Πέμπτη 12 Αυγούστου>> Η γρήγορη προέλαση των ταλιμπάν δεν έχει μόνο αποτέλεσμά της τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της αφγανικής υπαίθρου και την γρήγορη κατάληψη, την μία μετά την άλλη, επαρχιακών πόλεων. Ίσως σημαντικότερο είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο τακτικός αφγανικός στρατός (της Καμπούλ) είτε παραδίδεται μαζί με τον οπλισμό του, είτε τον αφήνει και φεύγει (αν μπορεί) ζητώντας άσυλο σε γειτονικά κράτη. Μ’ άλλα λόγια μέρα με την μέρα οι ταλιμπάν γίνονται ισχυρότεροι από κάθε άποψη (τεχνικά, ηθικά) και η υποτιθέμενη κυβέρνηση στην Καμπούλ όλο και πιο ανίσχυρη. H Ουάσιγκτον προσπαθεί να εμποδίσει μια γρήγορη πλήρη νίκη τους, βομβαρδίζοντας με στρατηγικά βομβαρδιστικά B-52, που απογειώνονται απ’ το κατάρ: εκείνο που ενδιαφέρεται να συντηρήσει (και οι εκπρόσωποί της στην Καμπούλ βολεύονται) είναι την δημιουργική (και εμπόλεμη) ασάφεια για το ποιός κυβερνάει στα αφγανικά υψίπεδα: μια παραλλαγή του «μοντέλου συρία» όπου στη θέση των ypg είναι η επίσημη κυβέρνηση.

Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη και Ισλαμαμπάντ ενοχλούνται βαθιά από μια τέτοια προοπτική· δεν μπορούν όμως να υποστηρίξουν ανοικτά μια επίθεση των ταλιμπάν κατά της Καμπούλ, που μπορεί μεν να κατέληγε σε νίκη τους αλλά θα ήταν ιδιαίτερα αιματηρή. Στους υπολογισμούς υπεισέρχονται και μερικές χιλιάδες αφγανών που αποτελούν μια «μικρομεσαία τάξη» των μεγαλύτερων πόλεων που δημιουργήθηκε στα 20 χρόνια της κατοχής χάρη σ’ αυτήν και στη «μαύρη οικονομία» που αναπτύχθηκε γύρω απ’ τον κατοχικό στρατό. Φοβούνται για την τύχη τους αν επικρατήσουν απόλυτα οι ταλιμπάν (λογικό) και συγκροτούν ένα πιθανό καινούργιο κύμα μεταναστών, περιμένοντας «με τις βαλίτσες στο χέρι», για να διαφύγουν προς τα γειτονικά κράτη. Κυρίως την τουρκία και το ιράν – που δεν χαίρονται.

Το ιδανικό προς στιγμήν θα ήταν οι ταλιμπάν να μείνουν έξω απ’ την Herat και την Καμπούλ (οι δύο μεγαλύτερες πόλεις που έχουν μείνει εκτός του άμεσου ελέγχου τους) στη βάση κάποιων απ’ αυτές τις ατέρμονες διαπραγματεύσεις για «πολιτική λύση». Έχει ξεκινήσει ένας ακόμα γύρος τέτοιου είδους στη Ντόχα. Αλλά ό,τι έχει απομείνει απ’ την φιλοαμερικάνικη διοίκηση στην Καμπούλ αγωνιά για το αν θα συνεχίσει να υπάρχει καν και καν· ενώ οι ταλιμπάν έχουν την δυνατότητα να την στριμώξουν σχεδόν ασφυκτικά απλά κόβοντας όλους τους δρόμους γύρω γύρω, αφήνοντας μόνο το αεροδρόμιο. Ο Ghani («πρόεδρος» του αφγανιστάν…) ελπίζει μόνο να κερδίσει χρόνο αλλά με άγνωστη κατάληξη· οι ταλιμπάν (και οι φανεροί ή όχι και τόσο φανεροί συμμαχοί τους) μάλλον βιάζονται, και πάντως δεν θα έχουν κάποιο μακροπρόθεσμο όφελος με υβριδικές καταστάσεις.

Η συμβουλή του Πεκίνου προς τους ταλιμπάν είναι: μην νικήσετε πολύ γρήγορα, μην ρίξετε την κυβέρνηση του Ghani με την μία… Αυτό σημαίνει α) ότι οι ταλιμπάν θα πρέπει να κατακτήσουν τώρα ό,τι περισσότερο μπορούν αφήνοντας στον Ghani την καρέκλα στην πρωτεύουσα και μια αδύναμη (στρατιωτικά) ψευδαίσθηση, β) ότι θα πρέπει ύστερα να οργανώσουν τις περιοχές που θα ελέγχουν έτσι ώστε να είναι βιώσιμες (και οικονομικά, με την βοήθεια του Πεκίνου…), και γ) να δημιουργήσουν ένα άτυπο σύνορο στο εσωτερικό του αφγανιστάν εμποδίζοντας αποτελεσματικά οποιαδήποτε φιλοδοξία «αντεπίθεσης» απ’ την μεριά της Καμπούλ.

Είναι αυτό εφικτό; Και πώς θα αντιδράσει η Ουάσιγκτον που προσπαθεί να μείνει στο αφγανιστάν ενόσω «φεύγει»;

Το νατο στον ειρηνικό

Πέμπτη 12 Αυγούστου>> Ενόσω ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός καταλαβαίνει ότι «δεν πρέπει να χάσει εντελώς στο αφγανιστάν», προσπαθεί να γίνει ακόμα πιο απειλητικός (ή προβοκατόρικος) στο κυρίως μέτωπο του 4ου παγκόσμιου. Στον Ειρηνικό, και ακόμα πιο συγκεκριμένα γύρω απ’ την ταϊβάν. Πουλάει και ξαναπουλάει όπλα στην φιλοαμερικάνικη διοίκηση του νησιού, κάνει και ξανακάνει ασκήσεις στα πέριξ, φωνάζει και τους ευρωπαίους συμμάχους να πάρουν μέρος: εκτός απ’ το πάντα φιλόδοξο Λονδίνο, το Παρίσι, το Βερολίνο…

Είναι μια τακτική ανάματος διάφορων φυτιλιών ταυτόχρονα, με την ελπίδα (έωλη) ότι θα μείνουν «chicken game» και ότι το Πεκίνο θα αναγκαστεί να υποχωρήσει. Στην πιο πρόσφατη μη στρατιωτική εξέλιξη, το λιθουανικό κράτος δέχτηκε να ανοίξει στο Vilnius «διπλωματική αντιπροσωπεία» με το όνομα «γραφείο αντιπροσωπείας της ταϊβάν». Αν και δεν πρόκειται για πλήρη πρεσβεία, είναι ό,τι πιο κοντινό σ’ αυτήν· αν και δεν είναι πλήρης επίσημη αναγνώριση κράτους, είναι ό,τι πιο κοντινό σ’ αυτήν.

Η συνηθισμένη πρακτική ως τώρα, όπου άνοιγαν τέτοιου είδους γραφεία σε ευρωπαϊκό έδαφος (για εμπορικούς συνήθως λόγους) ήταν με το όνομα “Taipei”, το όνομα της πρωτεύουσας. Υπάρχουν τέτοια γραφεία στην αγγλία, στην γαλλία και στην γερμανία· το μαγαζί στο Vilnius και μέσω αυτού, ουσιαστικά, το γκουβέρνο της λιθουανίας κάνει ένα άλμα αναγνωρίζοντας έμμεσα αλλά καθαρά αντιπροσώπευση όχι πόλης αλλά ευρύτερης διοικητικής οντότητας, δηλαδή κράτους… Πέρασαν 18 χρόνια για να ανοίξει καινούργιο «γραφείο αντιπροσωπείας» σε ευρωπαϊκό κράτος η ταϊβάν· και η συγκεκριμένη κίνηση μαζί με το όνομά της έχει την έγκριση και την καθοδήγηση της Ουάσιγκτον. Και πιο ειδικά του «american institute of taiwan». Αναμενόμενο το ότι και άλλα ευρωπαϊκά κράτη με ιδιαίτερη φιλία με την Ουάσιγκτον θα προχωρήσουν σε ανάλογο δρόμο, δημιουργώντας de facto μια «μισοαναγνώριση της ανεξαρτησίας της ταϊβάν».

Το Πεκίνο εκνευρίζεται. Πρόσφατα έστειλε 24 πολεμικά του πάνω απ’ το νησί, εγκαινιάζοντας μια τακτική στρατιωτικών απειλών. Στο τέλος του δρόμου δεν υπάρχει τίποτα άλλο εκτός απ’ την καθαρή «επανένωση» της ταϊβάν με την κινέζικη επικράτεια, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο (είτε ο «ένας» είτε ο «άλλος» είναι εκείνος που έχει δηλώσει ήδη το κινεζικό καθεστώς, δηλαδή η στρατιωτική κατάληψη). Διαφορετικά η Ουάσιγκτον σταδιακά θα βρει τρόπο ακόμα και βάση να δημιουργήσει εκεί…

Το μόνο ερώτημα που υπάρχει είναι πόσο μακρύς θα είναι αυτός ο δρόμος…

Ενδιαφέρει;

Δευτέρα 9 Αυγούστου>> Καθώς ο αμερικανικός / νατοϊκός στρατός μισοφεύγει απ’ το αφγανιστάν αφήνει πίσω του αν όχι τα «αποσπάσματα θανάτου» σίγουρα τα κατορθώματά τους επί 20 χρόνια…

Θα γράψουμε για τον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό κάποια στιγμή τις επόμενες ημέρες, μεσοβδόμαδα. Δείτε εν τω μεταξύ αυτό το 16 λεπτών video απ’ τα «empire files» της Abby Martin….

Μαθήματα απ’ την συρία (2)

Δευτέρα 2 Αυγούστου>> Πριν μια βδομάδα ο αμερικάνος υπ.εξ. Παρωπίδας (: Blinken) ανακοίνωσε ότι «οι μάχιμες μονάδες του αμερικανικού στρατού θα αποχωρήσουν απ’ το ιράκ ως το τέλος του 2021». Είχε προηγηθεί συνάντησή του με τον ιρακινό πρωθ. Mustafa al-Kadhiri στην Ουάσιγκτον (φωτογραφία πάνω, με τον νυσταλέο).

Αν και είναι σαφές ότι δεν πρόκειται για πλήρη στρατιωτική αποχώρηση του us army απ’ το ιράκ (ποιές θεωρούνται «μάχιμες» και ποιες «μη μάχιμες» μονάδες; Προφανώς η αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη, η μεγαλύτερη σε έκταση βάση στην περιοχή, θα παραμείνει στρατόπεδο «ειδικών δυνάμεων» – για λόγους άμυνας – και τα κομάντα θα βαφτιστούν «εκπαιδευτές» και «σύμβουλοι»…) το θέμα είναι κάπως πιο περίπλοκο.

Κατ’ αρχήν ο αμερικανικός κατοχικός στρατός μισοφεύγει απ’ το ιράκ εξαιτίας της ιρακινής αντίστασης, που δεν έχει κοπάσει καθόλου. Πρόκειται για ήττα του δηλαδή. Όμως ακόμα και η μισοαποχώρηση θα επηρεάσει και τα τμήματα που έχει παρκάρει στην ανατολική συρία (σίγουρα επιμελητειακά), άρα και τους μισθοφόρους ypg της Ουάσιγκτον. Η Δαμασκός, η Άγκυρα και πιο διακριτικά αλλά εξίσου αποφασιστικά η Μόσχα παρακολουθούν με ενδιαφέρον αυτήν την αμερικανική αναδίπλωση – παρότι κάπου δίπλα, τόσο στο κατάρ όσο και στη σαουδική αραβία, θα μείνουν χιλιάδες πεζοναύτες.

Σ’ ότι αφορά το ιράκ, παρότι η Τεχεράνη έχει ιδιαίτερη επιρροή στην (σιιτική) αντίσταση, αυτή η τελευταία δεν είναι ενιαία οργανωτικά. Η δολοφονία του Soleimani άφησε ένα κενό, ή πιο σωστά δημιούργησε μια κάποια ανισορροπία σ’ αυτήν την επιρροή. Κι ενώ οι επιθέσεις κατά αμερικανικών στόχων (επί ιρακινού εδάφους) ήταν μια διαδικασία που άξιζε να αμοίβεται (φανερά ή κρυφά δεν έχει σημασία), αν δεν υπάρχουν αμερικανικοί στόχοι και επιθέσεις ο βιοπορισμός αρκετών ανταρτών θα μπει σε άλλη βάση. Ίσως γεννήσει και εκνευρισμούς.

Προς το παρόν ο σχεδιασμός είναι η ανάπτυξη καλλιεργειών και κτηνοτροφίας στο νότιο ιράκ – διάφορες οργανώσεις της αντίστασης αγοράζουν εκεί φτηνά δημόσια γη που προορίζεται για τα μέλη τους όταν βάλουν στην άκρη (χωρίς να παραδώσουν) τα όπλα τους.

Πρακτικά, και πάλι το Πεκίνο μπορεί να δώσει χέρι βοηθείας – με κάποιες επενδύσεις. Αλλά αυτό προϋποθέτει πως είτε δεν θα αναγεννηθεί κάποιος isis στο ιρακινό έδαφος (ούτε θα μετακομίσει απ’ το συριακό…) είτε θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και έγκαιρα.

Εν τέλει, θέλοντας και μη, το μέλλον του ιράκ συνδέεται με το μέλλον της συρίας. Και παρότι η αμερικανική ήττα θα μπορούσε να έχει χιλιοτραγουδιστεί, η δυνατότητα της «όχι πλήρους ήττας» συντηρεί, κρατάει ανοικτές, πληγές μικρότερες ή μεγαλύτερες.