Ιράκ

Παρασκευή 27 Οκτώβρη. Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικάνος υπ.εξ. Tillerson, απ’ το Ριάντ, περίπου «διέταξε» την αποχώρηση των «ιρανών» απ’ το ιράκ. Δεν ξέρουμε αν το πίστευε, αν το ευχόταν ή αν, μόνο, ήθελε να δημιουργήσει μια παρακαταθήκη για μελλοντική αμερικανική δράση στην περιοχή. Μαζί με την περίπου «διαταγή» ο Tillerson διαβεβαίωσε ότι η χούντα του Ριάντ θα βοηθήσει (θα πληρώσει) την ανοικοδόμηση του ιράκ… Πίστευε, στ’ αλήθεια, ότι τα πετροδόλαρα θα αγοράσουν την υπακοή της Βαγδάτης;

Ότι και να πίστευε, εκτός απ’ την άμεση απάντηση που πήρε ενώ βρισκόταν ακόμα στο Ριάντ, πήρε και πιο «χοντρές» δόσεις όταν, στη συνέχεια, πέταξε στη Βαγδάτη, για να επιβεβαιώσει από κοντά την αμερικανική επιρροή… Ο ιρακινός πρόεδρος Abadi του το επανέλαβε από κοντά: οι pmu είναι τμήμα των ιρακινών θεσμών… και είναι η ελπίδα της χώρας και της περιοχής.

Αργότερα την ίδια ημέρα, συνεντευξιαζόμενος με αμερικανικά media, ο Abadi έγινε πιο καυστικός. Θέλουμε να κάνουμε δουλειές μαζί σας… Αλλά, παρακαλώ, μην κουβαλάτε τα προβλήματά σας στο ιράκ. Πηγαίνετέ τα οπουδήποτε αλλού… Ύστερα πρότεινε την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ το ιράκ. Ειδικά τόνισε ότι η αμερικανική αεροπορία δεν χρειάζεται πια…

Η Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ προσπαθούν να πιαστούν απ’ τα μαλλιά τους. Την περασμένη Τετάρτη διάφορα στελέχη του αμερικανικού κογκρέσσου έβγαλαν ανακοίνωση για το πως «πρέπει» να είναι το μέλλον του ιράκ:

… Καλωσορίζουμε τις σημερινές ειδήσεις ότι οι κούρδοι προτείνουν την αναστολή του αποτελέσματος του πρόσφατου δημοψηφίσματός τους με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις με την κεντρική κυβέρνηση. Η Βαγδάτη θα πρέπει να αποδεχθεί αυτή την προσφορά και να ξεκινήσουν περιεκτικές διαπραγματεύσεις που να αντιμετωπίζουν τα μακροπρόθεσμα κουρδικά συμφέροντα σχετικά με την αυτονομία, το μερίδιό τους απ’ τον εθνικό προϋπολογισμό και τα αποθέματα πετρελαίου. Επιπλέον, είναι σημαντικό για την ιρακινή κυβέρνηση να πάρει υπόψη της την ανησυχία του υπ.εξ. Tillerson για τον ρόλο και τις δραστηριότητες των σιιτικών πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται απ’ το ιράν. Ανησυχούμε πολύ για την εμπλοκή του ιράν στις τελευταίες επιχειρήσεις [εννοούν: την δράση του ιρακινού στρατού και των pmu στα βόρεια του ιράκ, κοντά στο τριεθνικό σύνορο με την συρία και την τουρκία]. Αυτές οι δυνάμεις είναι υπεύθυνες για τρομερές πράξεις, συμπεριλαμβανόμενου του θανάτου αμερικάνων. Δεν έχουν καμία θέση σε ένα ειρηνικό, ενωμένο και σταθερό ιράκ.

H Βαγδάτη δεν υπάκουσε! Δεν αποδέχτηκε την προσφορά του “παγώματος των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος”, και απαιτεί την ακύρωσή τους (παρακολουθεί τον Rajoy; γιατί όχι;). Εν τω μεταξύ κοιτάει τη δουλειά της: τα ιρακινο-τουρκικά σύνορα και την χωρίς κουρδικές (και αμερικανικές…) παρεμβολές διέλευση του αγωγού Kirkuk – Ceyhan.  Κι ύστερα το δήλωσε: όταν τελειώσει ο πόλεμος οι pmu θα ενσωματωθούν στο ιρακινό στρατό. Όσο για το αμερικανικό «ενδιαφέρον» για τους κούρδους του ιράκ , ο ιρακινός αντιπρόεδρος Nouri al-Maliki το ξεκαθάρισε στον αμερικάνο πρεσβευτή στη Βαγδάτη Douglas Sliman: δεν θα επιστρέψουμε την δημιουργία ενός δεύτερου ισραήλ στο βόρειο ιράκ. Κάτι περισσότερο από σαφές…

Η Δαμασκός και οι σύμμαχοί της δεν είναι σε θέση να πουν το ίδιο. Ακόμα. Απ’ την άλλη μεριά η χούντα του Ριάντ, ελπίζει να γίνει ένα ακόμα μεγαλύτερο αμερικανικό στρατόπεδο. Η καθεστωτική σαουδαραβική εφημερίδα Ashard al-Awsat έγραψε (την προηγούμεη εβδομάδα, της επίσκεψης του Tillerson) ότι η Ουάσιγκτον σκοπεύει να αυξήσει την στρατιωτική παρουσία της στη μέση Ανατολή, με ειδικό σκοπό να αντιμετωπίσει το ιράν. Το ρεπορτάζ είχε δήλωση του στρατηγού Joseph Votel, αρχηγού της «κεντρικής διοίκησης» του αμερικανικού στρατού:

… Οι ηπα θέλουν να βοηθήσουν τα αραβικά κράτη να αντιμετωπίσουν τις ιρανικές απειλές. Το Πεντάγωνο δουλεύει γι’ αυτόν τον σκοπό και για να εξασφαλίσει την πετυχημένη εφαρμογή του. Αυτό περιλαμβάνει την εγκατάστση μεραρχιών του αμερικανικού στρατού στην περιοχή, με ειδικό σχεδιασμό για την παροχή συμβουλών και υποστήριξης…

Θα γίνει έτσι; Κάτι θα σκαρφιστεί το επιτελείο το ψόφιου κουναβιού έναντι των υποστηρικτών του, που άλλα έφαγαν πριν τις εκλογές. Όμως δεν θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο το ιράν ο αμερικανικός στρατός στη μέση Ανατολή. Και, για μια ακόμη φορά, το τέλος ενός γύρου μαχών (του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου) προοιωνίζεται την έναρξη του επόμενου…

Ίσως όχι και τόσο λεπτομέρειες

Τετάρτη 18 Οκτώβρη. Η Ουάσιγκτον ίσως ανησυχεί σοβαρά, αν και δεν είναι το θέμα στο οποίο μπορεί να βγει στο μεϊντάνι φωνάζοντας «τρομοκράτες! τρομοκράτες!» Υπάρχουν εκτιμήσεις (ή και πληροφορίες) ότι ο Barzani, που είναι ο φεουδάρχης / αφεντικό του ιρακινού κουρδιστάν «πείστηκε» να γυρίσει πίσω εδάφη στην Βαγδάτη (και μάλιστα με σημαντικά κοιτάσματα, ειδικά το Kirkuk), χωρίς αντίσταση και αιματοχυσία, μετά από μεσολάβηση του Qassem Soleimani. Ποιος είναι αυτός; Ο αρχηγός των “κομμάντο” των “φρουρών της επανάστασης”, της Quds Force – σα να λέμε ο “παγκόσμιος αρχιτρομοκράτης” σύμφωνα με τη νέα αμερικανική στρατηγική… Η Τεχεράνη έχει παραδοσιακά καλές σχέσεις με το Erbil, και να που έβγαλε πετυχημένα μια ειρηνευτική προσπάθεια· που θα έλεγαν και οι πρωτοκοσμικοί «καλοί άνθρωποι».

Αν όλα αυτά ισχύουν (έτσι μοιάζει…) δεν είναι καθόλου ευχάριστα για την νέα στρατηγική της Ουάσιγκτον. Έχει 10.000 πεζοναύτες στο ιράκ, με όλα τα απαραίτητα, για την αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας του isis». Αλλά ο isis είναι υπό κατάρρευση, και ο εγχώριος στρατός δείχνει πια ικανός να τα βγάλει πέρα χωρίς αμερικανική βοήθεια. Τα αφεντικά του ιρακινού κουρδιστάν πάλι δείχνουν (και έχουν σοβαρούς λόγους γι’ αυτό) να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους το τι λένε οι γείτονες: η Τεχεράνη και η Άγκυρα. Με τούτα και με τ’ άλλα η ιρανική επιρροή στο ιράκ ενισχύεται.

Τι θα κάνει λοιπόν το ψόφιο κουνάβι (μόλις ξεπροβοδίσει τον ψόφιο κοριό), ε; Και τι συζήτησε (το αφήνουμε για τελευταίο…) και τι συμφώνησε ο Sipan Hamo με τον ρώσο υπ.αμ. Sergey Shoygu και τον αρχιστράτηγο Gerasimov στη Μόσχα το περασμένο Σαββατοκύριακο; Ζήτησε την ρωσική μεσολάβηση για να μην καταλάβει ο τουρκικός στρατός τον θύλακα της Afrin με αντάλλαγμα να μην εμποδιστεί η συριακή and friends προέλαση προς τα σύνορα με το ιράκ νότια της Deir ez-Zor; Που έκατσε η μπίλια;

Η Ουάσιγκτον τα εγκρίνει αυτά; Ο φίλος της ο Alex και το επιτελείο του τα εγκρίνουν;

(Ποιός είναι ο Sipam Hamo; Ο γενικός διοικητής των ypg… )

Ιράκ

Τρίτη 17 Οκτώβρη. Δεν φαίνεται να υπήρξαν ιδιαίτερες αντιρρήσεις από την κουρδική πλευρά για την επίθεση του κυβερνητικού στρατού της Βαγδάτης στο Κιρκούκ. Η ταχύτητα της προώθησης και, τελικά, της κατάληψης της πόλης (σε λιγότερο από 24 ώρες…) μπορεί να εξηγηθεί μόνο στη βάση κάποιας υπόγειας συμφωνίας. Με το κυβερνητικό κόμμα του Μπαρζανί άραγε (KDP) ή με το κόμμα της “πατριωτικής ένωσης του κουρδιστάν” (PUK) που είχε την εξουσία στο Κιρκούκ; Το πρώτο κατηγορεί το δεύτερο για προδοσία – αλλά αυτά είναι ενδοοικογενειακοί καυγάδες. Ας πούμε ότι απ’ την κουρδική μεριά έγινε μια συντεταγμένη αναδίπλωση· που μεταξύ άλλων σήμαινε και την φυγή αρκετών χιλιάδων κούρδων κατοίκων του Κιρκούκ.

Αυτό έγινε σε λιγότερο από 24 ώρες. Αλλά αυτό το διάστημα ήταν αρκετό για να εκδηλώσει την «δυσφορία» του ποιος νομίζεται; Η Ουάσιγκτον. Μέσω του ανεπίσημου υπ.εξ. γενικών καθηκόντων που διάθετει (για τέτοιες και άλλες δουλειές), του συντηρητικού γερουσιαστή John McCain. Ο οποίος απείλησε (!) ότι:

… Θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες αν συνεχίσουμε να βλέπουμε αμερικανικής προέλευσης εξοπλισμό να χρησιμοποιείται με τέτοιον τρόπο… [καθότι] οι ηπα προμήθευσαν εξοπλισμό και εκπαίδευσαν την κυβέρνηση του ιράκ για να πολεμήσει τον isis… και όχι να επιτίθεται σε τμήματα των δικών της περιφερειακών κυβερνήσεων…

Εννοούσε τα τάνκς (abrams). Θα ήταν απλά συγκινητική μια τέτοια έγνοια (που δεν είχε εκδηλωθεί στο συριακό πεδίο μάχης, όταν τα αμερικανικής «βοήθειας» όπλα των “moderate rebels” κατέληγαν στα χέρια των όχι-και-τόσο-moderate) αν δεν συμπληρωνόταν και μ’ αυτό:

… Ανησυχώ για την συμμετοχή ιρανών ενόπλων στην επίθεση [στο Κιρκούκ]. Δεν είναι ακριβώς ιρανοί. Είναι οι pmu, ιρακινοί σιίτες, που έχουν εκπαιδευτεί, εξοπλιστεί, και ενδεχομένως διοικούνται απ’ τους ιρανούς “φρουρούς”. Οπότε η ανησυχία του McCain δικαιολογείται…

Η εξέλιξη έχει ωστόσο κι ένα οικονομικό σκέλος. Χωρίς τα (μεγάλα) πετρελαϊκά κοιτάσματα του Κιρκούκ η κουρδική φεουδαρχία δεν θα έχει τρύπα στα έσοδά της; Θα έχει. Πως σκοπεύει να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο έλλειμμα;

Θα φανεί. (Η Άγκυρα πάντως χάρηκε ιδιαίτερα με την ιρακινή ανακατάληψη της πόλης….)

Εν τω μεταξύ ο ιρακινός στρατός (και οπωσδήποτε οι pmu) ετοιμάζονται για την τελική επίθεση στις θέσεις του isis δίπλα στον Ευφράτη, και την ανακατάληψη της συνοριακής πόλης με την συρία Al Qa’im. Ακριβώς δίπλα, στην άλλη μεριά των συνόρων, πάνω στο ποτάμι, βρίσκεται η συριακή Abu Kamal, προς την οποία κατεβαίνει από βορρά ο συριακός στρατός plus friends.

Πρόκειται για τον «στρατηγικής σημασίας» δρόμο Βαγδάτη – Δαμασκός…. Έχει η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της κάποιο έγκαιρο αντίδοτο;

Συρία

Παρασκευή 13 Οκτώβρη. Ούτε ένα ούτε δύο αλλά δεκατέσσερα «παρατηρητήρια» πρόκειται να στήσει ο τουρκικός στρατός και το f.s.a. πεζικό του στα βόρεια της επαρχίας του Idlib· και ως τώρα η επιχείρηση προχωράει χωρίς να πέσει ούτε μια σφαίρα. Ο αντίπαλος (ή υποτιθέμενος αντίπαλος), η σκληροπυρηνική HTS, φαίνεται ότι συμφωνεί…

Δεν είναι η πρώτη φορά που διάφορες ένοπλες ομάδες και οργανώσεις στη συρία δείχνουν εντυπωσιακή «ευελιξία» έως «προσαρμοστικότητα» – για να το πούμε κομψά… Προσέξτε τι αναφέρεται σχετικά με την στάση της HTS:

Η Hayat Tahrir al-Sham shar’i Abu al-Fateh al-Farghali, μετά την έκδοση μιας διαταγής που ζητούσε αντίσταση απέναντι σε μια ξένη κατάληψη του Idlib «αν συμβεί», κάνει καθαρή διάκριση μεταξύ ενός τέτοιου ενδεχομένου και της πρόσφατης τουρκικής στρατιωτικής εισόδου στην περιοχή βόρεια του Idlib / δυτικά του Aleppo.

“Αλλά θα πρέπει να τονίσουμε τώρα την πραγματικότητα, δηλαδή ότι ο τουρκικός στρατός ζήτησε κάποιες θέσεις απέναντι σ’ αυτές τις άθεες οργανώσεις [τις ypg στον θύλακα του Afrin] με περιορισμένους σκοπούς και κάτω απ’ την επίβλεψη των μουτζαχεντίν, κάτι που σε καμία περίπτωση δεν ασκεί έλεγχο ή θα μπορούσε να ασκήσει έλεγχο σ’ αυτές τις περιοχές όπου ο νόμος του θεού είναι ανώτερος.

Αυτό συμβαίνει επίσης λόγω της κατάστασης ανάγκης που περνάνε οι μουτζαχεντίν, και το πως τους πιέζουν οι εχθροί τους απ’ τα δυτικά και τα ανατολικά. Και έτσι οι εμίρηδες των μουτζαχεντίν επιτρέπουν να συμβεί αυτό, εξαιτίας αυτών των συνθηκών και της πραγματικότητας που προαναφέρθηκε. Και μόνο ο θεός ξέρει.»

Κάποιος που είναι πιο mainstream από εμάς θα μπορούσε να ρωτήσει: το “kolotumba” πως γράφεται στ’ αραβικά;

Εξωτερική πολιτική

Πέμπτη 12 Οκτώβρη. Αμαρτία που ομολογείται δεν είναι τέτοια. Τόχουμε, λοιπόν, για σίγουρο, οπότε το λέμε από τώρα. Καθώς ο εξοχότατος (ένας είναι, μονάκριβος) στο ταξίδι του στην Ουάσιγκτον θα συνοδεύεται από επίλεκτους, πολιτικές βιτρίνες ΑΑ, την τριάδα «ογκόλιθος, ψεκασμένος, αντ’ αυτού», θα γλύψει το ψόφιο κουνάβι δέκα και εκατό φορές περισσότερο απ’ ότι έγλυψε / έγλυψαν τον Μακρόν στην Αθήνα.

Θα έχουν έναν σατανικό υπολογισμό κατά νου: αφού ο Ερντογάν τα έχει τσουγκρίσει με τους αμερικάνους και το ανάποδο (έτσι πάει η υψηλή γεωπολιτική ανάλυσή τους) είναι ευκαιρία να τους προσφέρουμε εμείς, ταπεινά, τις υπηρεσίες μας. Και να μας ανταμείψουν με καμιά χούφτα δολάρια «επενδύσεων» – και τίποτα όπλα, απ’ τα ληγμένα τους.

Αν ο χρόνος γύριζε πίσω και βρίσκονταν στα ‘60s ή στα ‘70s οι λογαριασμοί τους θα έστεκαν· αλλά τότε η Άγκυρα δεν θα κοιτούσε στραβά (και, κυρίως, φανερά στραβά) την Ουάσιγκτον. Τώρα; Τώρα ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός κάνει «οικονομική διαχείριση» των συμφερόντων του, όχι άδικα: έχει ανοίξει πολύ τις δουλειές του, έχει απλώσει πολύ τον τραχανά του, και αναμένεται ακόμα περισσότερο άπλωμα. Απ’ την ελληνική επικράτεια ενδιαφέρεται για συγκεκριμένα πράγματα, κι αυτά τα έχει ήδη.

Την προηγούμενη φορά (με την προηγούμενη αμερικανική διοίκηση) που ο ψεκασμένος χάριζε («τ΄αφεντικό τρελλάθηκε! δεν πουλάμε, χαρίζουμε!!!») επιπλέον βάση κάπου στα Δωδεκάνησα ή φρέσκο, μυρωδάτο πετρέλαιο απ’ το Αιγαίο (;;;;;), η Ουάσιγκτον δεν τσίμπησε. Μετά, αρχές της χρονιάς, πήγε στην τωρινή διοίκηση ο ογκόλιθος Nick the Greek, με τους χάρτες παραμάσχαλα, για να περιγράψει τα σχέδιά του για την «περιφερειακή ασφάλεια», παρέα με του φασίστες του Καΐρου, το Τελ Αβίβ (που είναι μια περιφερειακή ασφάλεια μόνο του…) και την Λευκωσία… Και πάλι δεν φάνηκε το ψοφιοκουναβιστάν να ενδιαφέρεται να αγοράσει επιπλέον κάτι τις.

Τώρα; Τώρα θα πουλήσουν σπαρταριστό αντιτουρκισμό. Και χαρτομάντηλα πακέτο, επειδή η Ουάσιγκτον έχει σπαράξει στο κλάμα και ψάχνει ώμο να ακουμπήσει. Ή μήπως όχι;

Η αλήθεια είναι ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός κοιτάει πολύ ανατολικότερα. Η μέση Ανατολή είναι (για τους σχεδιασμούς του) η άκρη άκρη του κυρίως πεδίου μάχης, στην ανατολική Ασία. Μια μεθοριακή ζώνη σαν να λέμε, για την οποία θέλει να έχει κάποια αποτελέσματα ξοδεύοντας τα ελάχιστα δυνατά.

Η Άγκυρα ήταν και παραμένει «ακριβός» σύμμαχος: έχει απαιτήσεις. Γι’ αυτό έμεινε όχι απλά «στο κρύο», αλλά είδε και ένα πραξικόπημα. Ωστόσο οι ακόμα δυτικότεροι καλοθελητές (ως προς την τουρκία, ρίξτε και μια ματιά στον χάρτη για να δείτε ότι δεν περιορίζεται στα μικρασιατικά παράλια…) θα πρέπει να είναι διατεθειμένοι για ακόμα μεγαλύτερες «εκπτώσεις γεωπολιτικής προσόδου». Για παράδειγμα η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να δώσει αοζ στο Καστελόριζο· αυτό δεν το κάνει ούτε ο φίλος κι αδελφός Σίσι, που τέλος πάντων είναι μάγκας και καραμπουζουκλής!… Ούτε μπορεί να υποσχεθεί την παραχώρηση στην ελλάδα του Kas· γιατί θα ζητήσει οπωσδήποτε μια βάση στη νότια κύπρο σαν ελάχιστο αντάλλαγμα. Δεν μπορεί καν και καν να υποσχεθεί ότι δεν θα κλείσει κάποια στιγμή, κάπου, τον θαλάσσιο “δρόμο του μεταξιού” που καταλήγει στον Πειραιά – τι στην ευχή θαλασσοκράτειρα είναι η Ουάσιγκτον άμα κάνει ο καθένας ότι γουστάρει;

Σε τι αποσκοπεί, λοιπόν, η ταρατατζούμ επίσκεψη στο ψοφιοκουναβιστάν που με τόσο κόπο επεδίωξε και εξασφάλισε η φαιορόζ κομπανία; Σε υποσχέσεις επενδύσεων (ουάου! που θάλεγε μια ψυχή…) και στις photo opportunities! Μπορεί να φαίνεται γελοίο, αλλά έτσι τρέφεται αυτήν την δύσκολη περίοδο τόσο το ελληνικό μεγαλείο όσο και το ψώνισμα των αρχόντων: με junk food και selfies…

(Μα δεν υπάρχει ελληνικός ιμπεριαλισμός; Υπάρχει – από τότε που φτιάχτηκε αυτό το κράτος. Αλλά όπως συμβαίνει συχνά σε διάφορα κράτη, έχει σοβαρές διακυμάνσεις – η σχεδόν δύο αιώνων ιστορία του η ίδια το μαρτυράει. Τώρα βρίσκεται μακράν στη χειρότερη θέση εδώ και τουλάχιστον 40 χρόνια. Απ’ την άποψη των συσχετισμών και των προοπτικών. Ευνοϊκές περιστάσεις σαν εκείνες των ‘90s συμβαίνουν μια φορά στον έναν αιώνα. Ή στους δύο. Μπορεί και στους τρεις…

Τώρα ο ελληνικός ιμπεριαλισμός κρατιέται απ’ τα μαλλιά του για να γυαλίζει τις αρβύλες του ισραηλινού και να κάνει back vocals στις σφαγές του Σίσι… Σε σχέση με τα όνειρά του αυτά είναι μεροκάματα για ψίχουλα. Αλλά κάπως πρέπει να την βγάλει…)

Idlib

Τετάρτη 11 Οκτώβρη. Συζητάει η Άγκυρα με τους ένοπλους της Hay’at Tahrir al-Sham, τους οποίους έχει αναλάβει να καταστείλει στην περιοχή του Idlib; Φυσικά! Κάποιοι είναι «δικοί της άνθρωποι»!! Το γράφαμε πριν 2 ημέρες και (προς το παρόν…) αποδεικνύεται ότι είχαμε δίκιο: σκοπός του τουρκικού στρατού και του f.s.a. πεζικού του στην δεύτερη εισβολή σε συριακό έδαφος δεν είναι να μπλέξει σε μάχες που θα κοστίσουν σημαντικά σε αίμα και απ’ την δική του μεριά! Οι ένοπλοι της HTS είναι πολύ πιο έμπειροι είτε απ’ τον τουρκικό στρατό είτε απ’ τους f.s.a. proxies του…

Σκοπός (εκτιμάμε πως) είναι, σε πρώτο χρόνο, να σταματήσει η HTS να πληρώνεται απ’ το Ριάντ και να δουλεύει για το Τελ Αβίβ και την Ουάσιγκτον, κάνοντας επιθέσεις αντιπερισπασμού στα περίχωρα της Hama. Ίσως, σε δεύτερο χρόνο, τα μέλη της να πρέπει να γίνουν διαθέσιμα για «πίεση» προς τον βορρά, προς τον φύλακα της Afrin (ypg).

Το καλοκαίρι έγιναν μάχες στην περιοχή του Idlib, όπου έχουν μαζευτεί όλοι οι αντι-Άσαντ ένοπλοι, από άλλες περιοχές της συρίας (και το Aleppo), μετά από συμφωνίες εκεχειρίας / παράδοσης με το καθεστώς Άσαντ. Οι μάχες αυτές ήταν ένα είδος «εμφύλιου», με σκοπό την κυριαρχία σ’ αυτήν την περιφέρεια. Νίκησε η HTS. Έχασαν οι υποστηριζόμενοι απ’ την Άγκυρα ένοπλοι. Είναι αρκετά πιθανό ότι η συγκέντρωση στο Idlib των ηττημένων από διάφορα επιμέρους μέτωπα έχει δημιουργήσει εκνευρισμό, εντάσεις, και ανταγωνισμούς για τον έλεγχο των όποιων πόρων.

Το «μπλοκ της Astana» θα μπορούσε να τους αφήσει να τρώγονται μεταξύ τους· δεν μπορεί, όμως, να τους αφήσει να επιτίθενται σε ρώσους στρατόμπατσους έξω απ’ την Hama ή/και να προκαλούν την μετακίνηση στρατού απ’ το μέτωπο της Deir ez-Zor προς τα πίσω. Αν η Άγκυρα έχει τα στρατο – οικονομικά μέσα να τους «μαζέψει» χωρίς περιττές αιματοχυσίες, τότε θα είναι συνεπέστατη στα συμμαχικά της καθήκοντα (στο συριακό πεδίο μάχης).

Είναι επίσημο

Δευτέρα 9 Οκτώβρη. Ο τουρκικός στρατός εισέβαλε στην περιοχή του Idlib, αυτό είναι δεδομένο πια. Το f.s.a. πεζικό του θα ενισχύσει και θα συνεργαστεί με τα απομεινάρια των (πρώην, πια…) αντι-Άσαντ ενόπλων που υποστήριζε η Άγκυρα, της οργάνωσης Ahram al-Sham, με την κάλυψη του τουρκικού πυροβολικού. Εναντίον της Hay’at Tahrir al-Sham που ως τώρα (αν δεν αλλάξει προσανατολισμούς) είναι το αποκούμπι του Ριάντ.

«Αν δεν αλλάξει προσανατολισμούς»: η Άγκυρα θα προτιμούσε η HTS να συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι ανήκει στους ηττημένους στη συρία, και να «υπακούσει» στις συμφωνίες της Astana· κάτι που δεν έχει γίνει ως τώρα. Πολλά μέλη και στελέχη που τους τελευταίους μήνες εντάχθηκαν στην HTS ανήκαν στην τουρκική αυλή για χρόνια, σε διάφορες μικρομεσαίες οργανώσεις. Κι απο πάνω ακριβώς βρίσκεται ο (κουρδικός) θύλακας του Afrin. Μήπως αυτοί της HTS πρέπει να γίνουν ρεαλιστές και να αφήσουν τους τυχοδιωκτισμούς, ακόμα και με το ζόρι;

Κι ενώ στα βόρεια του Idlib θα είναι η Άγκυρα που θα προσπαθήσει να «καθαρίσει» με το μικρότερο δυνατό κόστος, στα νότια εναντίον της HTS με σαφώς μεγαλύτερη αποφασιστικότητα δρα ο συριακός στρατός.

Μετά απ’ αυτό χρειάζεται κάτι επιπλέον για να αποδειχθεί ότι Άγκυρα και Δαμασκός δεν είναι πια εχθροί (μόνο είναι λίγο «ντροπαλοί» ακόμα και δεν το φωνάζουν), ε;

Η σειρά του Idlib

Κυριακή 8 Οκτώβρη. Αυτή θα είναι μια δεύτερη δόση «τουρκικής συμβολής» στο συριακό πεδίο μάχης. Σε συνεννόηση με την Μόσχα (και, προφανώς, την Δαμασκό) το πεζικό της Άγκυρας στη συρία (aka f.s.a.) είναι έτοιμο να εισβάλει (αν δεν το έχει κάνει ήδη την ώρα που διαβάζονται αυτές οι γραμμές) απ’ το τουρκικό έδαφος στην επαρχία του Idlib. Με την κάλυψη τουρκικού πυροβολικού, αεροπορίας, κλπ. Η εισβολή θα γίνει στο ύψος της τουρκικής κωμόπολης Reyhanli.

Αυτή είναι η απάντηση του «μπλοκ της Astana» στο γεγονός ότι οι ένοπλοι που υποστηρίζονται (ακόμα) απ’ το Ριάντ έχουν εξουδετερώσει στο Idlib εκείνους που υποστηρίζονταν απ’ την Άγκυρα· και έχουν γίνει αγκάθι στα πλευρά της Δαμασκού και μόνιμη πηγή επιθέσεων προς την μεριά της Hama.

Όταν ο τουρκικός στρατός και το f.s.a. πεζικό του «απελευθέρωσαν» απ’ τον isis / κατέλαβαν την Jarabulus δεν ήταν ξεκάθαρη η ευρύτερη συνεννόηση· μπορούσε όμως κανείς να την συμπεράνει βάσιμα. Τώρα είναι. Η υπό τουρκική καθοδήγηση «αντιμετώπιση των τρομοκρατών» θα ξαλαφρώσει τον συριακό στρατό και τους συμμάχους τους στα βόρεια της Hama, και πιθανόν να επιτρέψει την μεταφορά μέρους τους στην προέλαση νότια της Deir ez-Zor.

Κάτι μας λέει ότι δεν χαίρονται όλοι οι «παίκτες» γι’ αυτήν την εξέλιξη· ειδικά οι αμερικάνοι και οι ypg σύμμαχοί τους. Απ’ την άλλη μεριά: ήταν θέμα χρόνου να συμβεί κι αυτό.

(φωτογραφία: κάποιος εστιάτορας στο Kobani φαίνεται ενημερωμένος για την διεθνή γεωπολιτική: ονόμασε το μαγαζί του “Trump”. Ελπίζουμε ότι διάφοροι φαντασιόπληκτοι (;) «επαναστάτες» (;) της ευρύτερης περιοχής θα επιληφθούν του θέματος με πρώτη ευκαιρία: θα καλέσουν, δηλαδή, τον αμερικάνο σύντροφο αγωνιστή / επαναστάτη με το ψευδώνυμο «Ψο.Κου.» για γεύμα…)

Μέση ανατολή 3

Παρασκευή 6 Οκτώβρη. Ο isis δεν «νομιμοποιήθηκε» ποτέ επίσημα, ούτε επεδίωξε να το κάνει, σαν εκφραστής κάποιου μελλοντικού «σουνιστάν». Ο συγκερασμός του τυπικού και του πραγματικού αμερικανικού (και ισραηλινού) σχεδιασμού είχε αυτήν την αναπόφευκτη συνέπεια: κάποιοι, εκεί, στη συρία και στο ιράκ, έπρεπε να είναι «κακοί» – για να δικαιολογείται η αμερικανική στρατιωτική παρουσία γύρω.

Η ήττα του isis μετά την ρωσική επέμβαση, και ειδικά μετά την ανακατάληψη του ανατολικού Aleppo (είναι κομβική στιγμή…) άρχισε να βγάζει απ’ τους χάρτες (και την σπέκουλα) την προοπτική, έστω μεσοπρόθεσμη, ενός «σουνιστάν». Όσο αυτή η προοπτική ξεθώριαζε, τόσο περισσότερο το τρίτο σκέλος του σχεδιασμού, το «κουρδιστάν», σπρωχνόταν στο κέντρο της σκηνής. Κι όχι μόνον αυτό: το «κουρδιστάν», ειδικά το συριακό τμήμα του (αφού στη συρία δρα ο ρωσικός και ο ιρανικός στρατός και η Χεζμπ’ αλλάχ) θα έπρεπε να είναι φανερά «αμερικάνικο», και όχι υπόγεια όπως ο isis ή άλλες αντι-Άσαντ ένοπλες ομάδες. Για πρακτικούς (επιχειρησιακούς) αλλά και συμβολικούς λόγους. Γι’ αυτό και εξοπλίζεται ανοικτά και συστηματικά απ’ το αμερικανικό πεντάγωνο: τα convoy με τις νταλίκες, φορτωμένα με κάθε τι που χρειάζονται οι ypg, περνάνε κάθε τρεις και λίγο απ’ το ιρακινό κουρδιστάν προς την συρία· κι όχι για να ενισχύουν την επιχείρηση ανακατάληψης της Raqqa που προχωράει με βήμα σημειωτόν· αν δεν έχει σταματήσει…

Σ’ αυτό το σημείο βρισκόμαστε τώρα. Το «κουρδιστάν» είναι η μόνη ρεαλιστική δυνατότητα κατακερματισμού της ιρακινής και της συριακής επικράτειας. Αλλά και κάτι παραπάνω. Είναι σ’ αυτή τη φάση η μόνη δυνατότητα να κρατηθεί κοντά στο τραπέζι, να μείνει ανοικτή, η προοπτική μελλοντικής επανεμφάνισης διεκδικητών ενός «σουνιστάν»: αν οι κούρδοι έχουν δικαιώματα κρατικής οντότητας, γιατί να μην έχουν τα ίδια δικαιώματα και οι σουνίτες του ιράκ και της συρίας;

Συνεπώς η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ (το Ριάντ δεν το υπολογίζουμε…) προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανό τον ιμπεριαλιστικό σχεδιασμό τους αυτή τη φορά μέσω του κουρδικού εθνικισμού· αφού το project isis έχει αποτύχει. Μάλιστα, η τοποθέτηση του «κουρδιστάν» στην αιχμή της αποσταθεροποίησης (και) της μέσης Ανατολής έχει ένα πλεονέκτημα: απειλεί τόσο την Τεχεράνη όσο και την Άγκυρα.

Μέση ανατολή 4

Παρασκευή 6 Οκτώβρη. Αυτά τα ξέρουν όλοι. Τα ξέρει οπωσδήποτε το «μπλοκ της Astana»: Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα, Δαμασκός, Βηρυτός – και η Βαγδάτη. Η Μόσχα δεν μπορεί μεν να στραφεί ανοικτά κατά των ypg αυτή τη στιγμή, βλέπει όμως το πόσο «αμερικανικά» δρουν. Οι υπόλοιποι, και ειδικά Άγκυρα, Τεχεράνη και Βαγδάτη, έχουν μεγαλύτερα περιθώρια κινήσεων (ή/και δηλώσεων), ειδικά μετά το «ανεξαρτησιακό δημοψήφισμα» στο ιρακινό κουρδιστάν, στις 25 Σεπτέμβρη. Σε πρώτο χρόνο κανένα απ’ αυτά τα κράτη δεν φαίνεται να θέλει έναν (ακόμη) πόλεμο. Εκείνο που οπωσδήποτε θέλουν είναι να εξασφαλίσουν ότι ένα μισο- (ή ψευτο-) ανεξάρτητο ιρακινό κουρδιστάν δεν θα είναι στους αμερικανικούς και ισραηλινούς στάβλους. Πράγμα που σημαίνει: δεν θα είναι safe heaven για αμφισβητήσεις ή/και επιχειρήσεις εναντίον τους. Είναι εύκολο κάτι τέτοιο; Όχι…

Την περασμένη Τετάρτη η αραβική (με έδρα το Λονδίνο) εφημερίδα Asharq al-Awsat δημοσίευσε συνέντευξη με τον ρώσο υπ.εξ. Sergei Lavrov. Ο οποίος τα έχωσε· όχι στους proxies ypg αλλά κατευθείαν στην Ουάσιγκτον:

… Σε μερικές περιπτώσεις οι ελεγχόμενες απ’ τις ηπα δυνάμεις έμμεσα ενθαρρύνουν άλλους τρομοκράτες να επιτίθενται σε στρατηγικά σημεία που δίκαια επανακαταλήφθηκαν απ’ την Δαμασκό, ή ηθελημένα εμπλέκονται σε αιματηρές προβοκάτσιες σε βάρος των δικών μας δυνάμεων…

Αναφερόταν στην Deir ez-Zor. Και συνέχισε:

… Καλώ όλους τους «παίκτες» στη συρία να εγκαταλείψουν τις γεωπολιτικές τους φιλοδοξίες και συμβάλλουν πλήρως στην αποκατάσταση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή… Η πρακτική μας συνεργασία με την τουρκία και το ιράν σε όλα τα επίπεδα δείχνει, με την πλήρη σημασία των λέξεων, τον κεντρικό ρόλο που έχουν στη σταθεροποίηση της κατάστασης στη συρία και το ιράκ…

Δεν υπάρχουν περιθώρια παρερμηνείας σ’ αυτές οι κουβέντες, έτσι δεν είναι;

Όπως δεν υπάρχουν περιθώρια παρερμηνείας στο περιεχόμενο της επίσκεψης του Ερντογάν στην Τεχεράνη πριν 2 ημέρες (4/10). Για «βάθεμα της συμμαχίας» μίλησε ο Ερντογάν, για προσπάθεια «ξένων δυνάμεων» και ειδικά του ισραήλ να κρατήσουν τα δύο κράτη στο περιθώριο των εξελίξεων στη μέση Ανατολή μίλησε ο Χαμενεΐ (ο αρχιπαπάς του ιράν)…