Συρία – ιράκ: τίτλοι τέλους;

Πέμπτη 9 Νοέμβρη. Η τελευταία πόλη υπό την κατοχή του isis (πιο σωστά: η τελευταία σημαντική πόλη), η Abu Kamal, βρίσκεται υπό πολιορκία· ορισμένες πληροφορίες υποστηρίζουν ότι ήδη ο συριακός στρατός έχει αρχίσει την εισβολή. Η σύνθεση των στρατών που δρούν εκεί (από νότο και δύση) δίνει έναν πανηγυρικό τόνο σ’ αυτήν την τελευταία σημαντική επιχείρηση: συριακός στρατός, Χεζμπ’ αλλάχ, «φρουροί της επανάστασης» και pmu (απ’ την μεριά του ιράκ)· κάτω από ρωσική και ιρακινή αεροπορική κάλυψη.

Όταν, σε λίγες ημέρες, η Abu Kamal θα έχει ανακαταληφθεί, θα απομένει η εκκαθάριση περίπου 40 χιλιομέτρων προς τον βορρά, στην ανατολική όχθη του Ευφράτη, ως τα περίχωρα της κωμόπολης al Mayadin. Από εκεί ο δρόμος ως την Δαμασκό, μέσω Deir ez-Zor και Palmyra, είναι “ανοικτός”. Το ίδιο ισχύει για τους δρόμους Δαμασκός – Βηρυττός και Βαγδάτη – Τεχεράνη.

Τίτλοι τέλους; Σίγουρα ναι για το “ισλαμικό κράτος στο ιράκ και στην ανατολή», ή αλλιώς isis – στη συρία και το ιράκ. Υπάρχουν κάποιες περιοχές που κατέχονται απ’ τον isis· αλλά η τελική εκκαθάριση θα είναι εύκολη, αφού δεν υπάρχουν σ’ αυτές τις ζώνες πόροι. Αν απομείνει κάτι (κι αυτό θα είναι δυσκολότερο να αντιμετωπιστεί) είναι η επιστροφή μελών / υποστηρικτών του isis στην παλιά συνταγή της «τρομοκρατίας» μέσα στα εδάφη είτε της συρίας είτε του ιράκ.

Υπάρχουν ακόμα ζητήματα, που δεν μπορούν να θεωρηθούν λεπτομέρειες· κι αυτά αφορούν τη συρία. Στη ζώνη που κατέχουν οι ypg σαν proxies των ηπα, στα βόρεια και τα ανατολικά της συριακής επικράτειας, υπάρχει ένταση μεταξύ των ντόπιων αράβων απ’ τη μια μεριά και των ypg απ’ την άλλη, που συμπεριφέρονται σαν κατοχική δύναμη. Βασική αιτία (αν και όχι μοναδική) είναι η τακτική της βίαιης επιστράτευσης αράβων, για να στελεχώσουν πολιτοφυλακές υπό κουρδική διοίκηση. Γίνονται διαδηλώσεις και απεργίες εναντίον τέτοιων μέτρων, και απ’ την μεριά του κατοχικού στρατού των ypg υπάρχει καταστολή, συλλήψεις και τα συναφή (προς μεγάλη χαρά, υποθέτουμε, εκείνων που ανακάλυψαν στη “Rojava” την «κομμουνιστική όαση» που έψαχναν…).

Στο θύλακα του Idlib, στα βορειοδυτικά της συριακής επικράτειας, το παρόν και το μέλλον είναι ασαφή. Ο τουρκικός στρατός έχει πιάσει θέσεις στα σύνορα του θύλακα με τον κουρδικό του Afrin, καλυπτόμενος απ’ τις «συμφωνίες της Astana» για τις «ζώνες αποκλιμάκωσης». Ο θύλακας του Idlib και η ζώνη που έχει πάρει ο τουρκικός στρατός μαζί με τους f.s.a. proxies του είναι, ωστόσο, οι περιοχές που έχουν συγκεντρωθεί σουνιτικοί πληθυσμοί.

Υπάρχει η πιθανότητα σ’ αυτά τα «χωροτακτικά / πολιτικά» ζητήματα να αναζητηθούν «πολιτικές λύσεις»· μέσα από ένα καινούργιο σύνταγμα για τη συρία. Αλλά ακόμα και στις καλύτερες των περιπτώσεων η διαμόρφωση ενός «συνταγματικού χάρτη» είναι πολύπλοκη υπόθεση, ακόμα χειρότερα αν έχει προηγηθεί ένας (και) εμφύλιος. Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα και Δαμασκός, μετά τις επιτυχίες στο πεδίο της μάχης, έχουν τώρα την δύσκολη δουλειά να τις μεταφράσουν σε μια ισορροπημένη και (κυρίως) αποδεκτή απ’ τους περισσότερους νομική κατασκευή – έτσι ώστε να παραδοθούν τα όπλα χωρίς αντεκδικήσεις. Υποθέτει κανείς ότι κάποιοι «ειρηνευτικοί στρατοί», σε θέση de facto κυανόκρανων, θα μείνουν για καιρό στο συριακό έδαφος.

Η σταθερότητα

Σάββατο 4 Νοέμβρη. Το ελληνικό βαθύ κράτος και τα πολιτικά του φερέφωνα θεωρούν «υπεράσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας» τα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια και τις αγάπες με την χούντα του Σίσι. Αυτό προκύπτει απ’ την απάντησή τους στην Άγκυρα που τα «πήρε» για την «μέδουσα 5» που έφτασε ως τα («αποστρατιωτικοποιημένα» υποτίθεται) Δωδεκάνησα.

Λογικό. Αφού θεωρούν «δημοκρατία σε άμυνα» το σφαγείο του αιγύπτιου αρχικαραβανά.

Μέση ανατολή

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Όποιος κερδίσει σ’ έναν πόλεμο έχει ένα κάποιο «πάνω χέρι», έτσι δεν είναι; Στο τέλος ενός ακόμα γύρου διαπρατεύσεων στην Άστανα χτες και προχτές (ο 7ος), οι «τρεις σωματοφύλακες» (Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα) ανακοίνωσαν επίσημα την ρωσική πρωτοβουλία για μια συνάντηση (που επρόκειτο να γίνει σε ρωσική βάση στη συρία αλλά τελικά θα γίνει στο Sochi) στις 18 Νοέμβρη, που ονομάζεται “συνέδριο για τον συριακό εθνικό διάλογο”. Σ’ αυτό το “συνέδριο” έχουν προσκληθεί 33 κόμματα και οργανώσεις (αρκετές απ’ αυτές ήταν ή λένε ότι εξακολουθούν να είναι αντι-Ασαντ)· ανάμεσά τους και το πολιτικό σκέλος των ypg. Βασικό θέμα του «συνεδρίου» θα είναι η δημιουργία ενός καινούργιου συντάγματος στη συρία…

Τι περιμένουν η Τεχεράνη, η Άγκυρα και, κυρίως, η Μόσχα απ’ αυτό το ραντεβού; Προφανώς τίποτα σπουδαίο, όχι ακόμα τουλάχιστον. Αλλά η «διαδικασία της Αστάνα» επιβεβαιώνει τακτικά και χωρίς σφαίρες και βόμβες, πολιτισμένα δηλαδή, τους συσχετισμούς στο συριακό πεδίο μάχης· ουσιαστικά επισημοποιεί το ξεδόντιασμα των αντι-Άσαντ, με τρόπο, όμως, που να μην σημαίνει «απόλυτη συντριβή». Δεν είναι μια διαδικασία που έχει ανάψει όλα τα πράσινα φανάρια για τον Άσαντ και το καθεστώς του· κι αυτό όχι μόνο επειδή συμμετέχει η Άγκυρα σαν «προστάτης των σουνιτών» της συρίας. Αλλά και επειδή ούτε η Μόσχα (πιθανολογούμε: ούτε η Τεχεράνη) θα ήθελαν επιστροφή στην προ του 2011 κατάσταση. Επειδή η απολυταρχία του Άσαντ ήταν που γέννησε, σε πρώτο χρόνο, τις συνθήκες που επέτρεψαν στην Ουάσιγκτον, στο Τελ Αβίβ, στο Ριάντ (και μέχρι το 2015 στην Άγκυρα) να επιταχύνουν την διάλυση της συριακής επικράτειας.

Συνεπώς οι «τρεις σωματοφύλακες» μπορούν να εγγυηθούν την πολιτική επιβίωση του Άσαντ και των δικών του, δεν θέλουν όμως να ξανακρατήσει τα κλειδιά της συρίας όπως πριν. Το έχει καταλάβει και ο ίδιος: κάποιου είδους ομοσπονδιοποίηση (με την εγγύηση των «σωματοφυλάκων» για χρόνια), που θα δίνει αυτοδιοικητικές ελευθερίες στις διάφορες θρησκευτικές φράξιες της συριακής κοινωνίας (με όρους εδάφους;) είναι το αντάλλαγμα που πρέπει να δώσει ο Άσαντ στους αντι-καθεστωτικούς αν πρόκειται η συρία να ξαναγίνει στοιχειωδώς ενιαίο κράτος.

Το «μπλοκ της Αστάνα» έχει σαφώς την πρωτοβουλία των κινήσεων· τι θα γίνει όμως με τις ypg και τις αμερικανικές βάσεις στα εδάφη τους; Αυτό είναι φλέγον, αλλά (κατά την γνώμη μας) δεν πρόκειται να απαντηθεί ούτε στο «συνέδριο» στο Sochi, ούτε στον επόμενο γύρο στην Αστάνα, τον ερχόμενο Δεκέμβρη. Δεν είναι καθόλου απλό να «ξεριζωθούν» οι αμερικάνοι άπαξ και φυτευτούν κάπου. Όμως το ενιαίο συρο-ιρακινό πεδίο μάχης είναι δευτερεύον· ορισμένα πράγματα σ’ αυτό ίσως κριθούν απ’ την εξέλιξη σε άλλα πεδία…

Έτσι κι αλλιώς υπάρχει μια εκκρεμότητα: ποιοι θα είναι που θα καταλάβουν την Abu Kamal.

Ιράκ

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Δίπλα στο τριεθνικό σύνορο ο ιρακινός στρατός πήρε τον έλεγχο δύο συνοριακών σταθμών (προς και από την τουρκία) στην θέση Khabour. Είναι η πρώτη φορά που στρατός διοικούμενος απ’ την Βαγδάτη φτάσει σ’ αυτό το σημείο από το 2003, όταν οι αμερικάνοι και οι σύμμαχοί τους εισέβαλλαν στο ιράκ. Από τότε μέχρι προχτές τον έλεγχο των ιρακινών συνόρων με την τουρκία τον είχαν οι πεσμπεργκά.

Πρόκειται για την περιοχή απ’ όπου περνάει ο πετρελαϊκός αγωγός Kirkuk – Ceyhan. Άγκυρα και Βαγδάτη πανηγύρισαν. Έχει, ωστόσο, το ενδιαφέρον της η δήλωση που έκανε ο Ayhan Bilgen, εκπρόσωπος του HDP, του κόμματος που υποστηρίζει το μεγαλύτερο μέρος των κούρδων της τουρκίας (αποφυλακίστηκε πρόσφατα), χτες:

… Οι ηγέτες του ιρακινού κουρδιστάν θα έπρεπε να ξέρουν ότι κανείς δεν μπορεί να κάνει πολιτική βασιζόμενος στο πετρέλαιο, όπως γινόταν πριν 100 χρόνια… Είναι απαράδεκτο ότι οι κούρδοι, οι τουρκμένοι, οι σουνίτες ή οι σιίτες άραβες πρέπει να πληρώσουν για τα λάθη των κούρδων πολιτικών. Αυτή η δεύτερη φράση αφορούσε στο γεγονός ότι πάνω από 150.000 κούρδοι αναγκάστηκαν να φύγουν απ’ τα εδάφη που ανακατέλαβε τις τελευταίες βδομάδες ο ιρακινός στρατός (κυρίως το Κιρκούκ).

Ρεαλισμός. Δίκαιος και ακριβής.

Ιράκ

Παρασκευή 27 Οκτώβρη. Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικάνος υπ.εξ. Tillerson, απ’ το Ριάντ, περίπου «διέταξε» την αποχώρηση των «ιρανών» απ’ το ιράκ. Δεν ξέρουμε αν το πίστευε, αν το ευχόταν ή αν, μόνο, ήθελε να δημιουργήσει μια παρακαταθήκη για μελλοντική αμερικανική δράση στην περιοχή. Μαζί με την περίπου «διαταγή» ο Tillerson διαβεβαίωσε ότι η χούντα του Ριάντ θα βοηθήσει (θα πληρώσει) την ανοικοδόμηση του ιράκ… Πίστευε, στ’ αλήθεια, ότι τα πετροδόλαρα θα αγοράσουν την υπακοή της Βαγδάτης;

Ότι και να πίστευε, εκτός απ’ την άμεση απάντηση που πήρε ενώ βρισκόταν ακόμα στο Ριάντ, πήρε και πιο «χοντρές» δόσεις όταν, στη συνέχεια, πέταξε στη Βαγδάτη, για να επιβεβαιώσει από κοντά την αμερικανική επιρροή… Ο ιρακινός πρόεδρος Abadi του το επανέλαβε από κοντά: οι pmu είναι τμήμα των ιρακινών θεσμών… και είναι η ελπίδα της χώρας και της περιοχής.

Αργότερα την ίδια ημέρα, συνεντευξιαζόμενος με αμερικανικά media, ο Abadi έγινε πιο καυστικός. Θέλουμε να κάνουμε δουλειές μαζί σας… Αλλά, παρακαλώ, μην κουβαλάτε τα προβλήματά σας στο ιράκ. Πηγαίνετέ τα οπουδήποτε αλλού… Ύστερα πρότεινε την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ το ιράκ. Ειδικά τόνισε ότι η αμερικανική αεροπορία δεν χρειάζεται πια…

Η Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ προσπαθούν να πιαστούν απ’ τα μαλλιά τους. Την περασμένη Τετάρτη διάφορα στελέχη του αμερικανικού κογκρέσσου έβγαλαν ανακοίνωση για το πως «πρέπει» να είναι το μέλλον του ιράκ:

… Καλωσορίζουμε τις σημερινές ειδήσεις ότι οι κούρδοι προτείνουν την αναστολή του αποτελέσματος του πρόσφατου δημοψηφίσματός τους με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις με την κεντρική κυβέρνηση. Η Βαγδάτη θα πρέπει να αποδεχθεί αυτή την προσφορά και να ξεκινήσουν περιεκτικές διαπραγματεύσεις που να αντιμετωπίζουν τα μακροπρόθεσμα κουρδικά συμφέροντα σχετικά με την αυτονομία, το μερίδιό τους απ’ τον εθνικό προϋπολογισμό και τα αποθέματα πετρελαίου. Επιπλέον, είναι σημαντικό για την ιρακινή κυβέρνηση να πάρει υπόψη της την ανησυχία του υπ.εξ. Tillerson για τον ρόλο και τις δραστηριότητες των σιιτικών πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται απ’ το ιράν. Ανησυχούμε πολύ για την εμπλοκή του ιράν στις τελευταίες επιχειρήσεις [εννοούν: την δράση του ιρακινού στρατού και των pmu στα βόρεια του ιράκ, κοντά στο τριεθνικό σύνορο με την συρία και την τουρκία]. Αυτές οι δυνάμεις είναι υπεύθυνες για τρομερές πράξεις, συμπεριλαμβανόμενου του θανάτου αμερικάνων. Δεν έχουν καμία θέση σε ένα ειρηνικό, ενωμένο και σταθερό ιράκ.

H Βαγδάτη δεν υπάκουσε! Δεν αποδέχτηκε την προσφορά του “παγώματος των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος”, και απαιτεί την ακύρωσή τους (παρακολουθεί τον Rajoy; γιατί όχι;). Εν τω μεταξύ κοιτάει τη δουλειά της: τα ιρακινο-τουρκικά σύνορα και την χωρίς κουρδικές (και αμερικανικές…) παρεμβολές διέλευση του αγωγού Kirkuk – Ceyhan.  Κι ύστερα το δήλωσε: όταν τελειώσει ο πόλεμος οι pmu θα ενσωματωθούν στο ιρακινό στρατό. Όσο για το αμερικανικό «ενδιαφέρον» για τους κούρδους του ιράκ , ο ιρακινός αντιπρόεδρος Nouri al-Maliki το ξεκαθάρισε στον αμερικάνο πρεσβευτή στη Βαγδάτη Douglas Sliman: δεν θα επιστρέψουμε την δημιουργία ενός δεύτερου ισραήλ στο βόρειο ιράκ. Κάτι περισσότερο από σαφές…

Η Δαμασκός και οι σύμμαχοί της δεν είναι σε θέση να πουν το ίδιο. Ακόμα. Απ’ την άλλη μεριά η χούντα του Ριάντ, ελπίζει να γίνει ένα ακόμα μεγαλύτερο αμερικανικό στρατόπεδο. Η καθεστωτική σαουδαραβική εφημερίδα Ashard al-Awsat έγραψε (την προηγούμεη εβδομάδα, της επίσκεψης του Tillerson) ότι η Ουάσιγκτον σκοπεύει να αυξήσει την στρατιωτική παρουσία της στη μέση Ανατολή, με ειδικό σκοπό να αντιμετωπίσει το ιράν. Το ρεπορτάζ είχε δήλωση του στρατηγού Joseph Votel, αρχηγού της «κεντρικής διοίκησης» του αμερικανικού στρατού:

… Οι ηπα θέλουν να βοηθήσουν τα αραβικά κράτη να αντιμετωπίσουν τις ιρανικές απειλές. Το Πεντάγωνο δουλεύει γι’ αυτόν τον σκοπό και για να εξασφαλίσει την πετυχημένη εφαρμογή του. Αυτό περιλαμβάνει την εγκατάστση μεραρχιών του αμερικανικού στρατού στην περιοχή, με ειδικό σχεδιασμό για την παροχή συμβουλών και υποστήριξης…

Θα γίνει έτσι; Κάτι θα σκαρφιστεί το επιτελείο το ψόφιου κουναβιού έναντι των υποστηρικτών του, που άλλα έφαγαν πριν τις εκλογές. Όμως δεν θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο το ιράν ο αμερικανικός στρατός στη μέση Ανατολή. Και, για μια ακόμη φορά, το τέλος ενός γύρου μαχών (του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου) προοιωνίζεται την έναρξη του επόμενου…

Ίσως όχι και τόσο λεπτομέρειες

Τετάρτη 18 Οκτώβρη. Η Ουάσιγκτον ίσως ανησυχεί σοβαρά, αν και δεν είναι το θέμα στο οποίο μπορεί να βγει στο μεϊντάνι φωνάζοντας «τρομοκράτες! τρομοκράτες!» Υπάρχουν εκτιμήσεις (ή και πληροφορίες) ότι ο Barzani, που είναι ο φεουδάρχης / αφεντικό του ιρακινού κουρδιστάν «πείστηκε» να γυρίσει πίσω εδάφη στην Βαγδάτη (και μάλιστα με σημαντικά κοιτάσματα, ειδικά το Kirkuk), χωρίς αντίσταση και αιματοχυσία, μετά από μεσολάβηση του Qassem Soleimani. Ποιος είναι αυτός; Ο αρχηγός των “κομμάντο” των “φρουρών της επανάστασης”, της Quds Force – σα να λέμε ο “παγκόσμιος αρχιτρομοκράτης” σύμφωνα με τη νέα αμερικανική στρατηγική… Η Τεχεράνη έχει παραδοσιακά καλές σχέσεις με το Erbil, και να που έβγαλε πετυχημένα μια ειρηνευτική προσπάθεια· που θα έλεγαν και οι πρωτοκοσμικοί «καλοί άνθρωποι».

Αν όλα αυτά ισχύουν (έτσι μοιάζει…) δεν είναι καθόλου ευχάριστα για την νέα στρατηγική της Ουάσιγκτον. Έχει 10.000 πεζοναύτες στο ιράκ, με όλα τα απαραίτητα, για την αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας του isis». Αλλά ο isis είναι υπό κατάρρευση, και ο εγχώριος στρατός δείχνει πια ικανός να τα βγάλει πέρα χωρίς αμερικανική βοήθεια. Τα αφεντικά του ιρακινού κουρδιστάν πάλι δείχνουν (και έχουν σοβαρούς λόγους γι’ αυτό) να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους το τι λένε οι γείτονες: η Τεχεράνη και η Άγκυρα. Με τούτα και με τ’ άλλα η ιρανική επιρροή στο ιράκ ενισχύεται.

Τι θα κάνει λοιπόν το ψόφιο κουνάβι (μόλις ξεπροβοδίσει τον ψόφιο κοριό), ε; Και τι συζήτησε (το αφήνουμε για τελευταίο…) και τι συμφώνησε ο Sipan Hamo με τον ρώσο υπ.αμ. Sergey Shoygu και τον αρχιστράτηγο Gerasimov στη Μόσχα το περασμένο Σαββατοκύριακο; Ζήτησε την ρωσική μεσολάβηση για να μην καταλάβει ο τουρκικός στρατός τον θύλακα της Afrin με αντάλλαγμα να μην εμποδιστεί η συριακή and friends προέλαση προς τα σύνορα με το ιράκ νότια της Deir ez-Zor; Που έκατσε η μπίλια;

Η Ουάσιγκτον τα εγκρίνει αυτά; Ο φίλος της ο Alex και το επιτελείο του τα εγκρίνουν;

(Ποιός είναι ο Sipam Hamo; Ο γενικός διοικητής των ypg… )

Ιράκ

Τρίτη 17 Οκτώβρη. Δεν φαίνεται να υπήρξαν ιδιαίτερες αντιρρήσεις από την κουρδική πλευρά για την επίθεση του κυβερνητικού στρατού της Βαγδάτης στο Κιρκούκ. Η ταχύτητα της προώθησης και, τελικά, της κατάληψης της πόλης (σε λιγότερο από 24 ώρες…) μπορεί να εξηγηθεί μόνο στη βάση κάποιας υπόγειας συμφωνίας. Με το κυβερνητικό κόμμα του Μπαρζανί άραγε (KDP) ή με το κόμμα της “πατριωτικής ένωσης του κουρδιστάν” (PUK) που είχε την εξουσία στο Κιρκούκ; Το πρώτο κατηγορεί το δεύτερο για προδοσία – αλλά αυτά είναι ενδοοικογενειακοί καυγάδες. Ας πούμε ότι απ’ την κουρδική μεριά έγινε μια συντεταγμένη αναδίπλωση· που μεταξύ άλλων σήμαινε και την φυγή αρκετών χιλιάδων κούρδων κατοίκων του Κιρκούκ.

Αυτό έγινε σε λιγότερο από 24 ώρες. Αλλά αυτό το διάστημα ήταν αρκετό για να εκδηλώσει την «δυσφορία» του ποιος νομίζεται; Η Ουάσιγκτον. Μέσω του ανεπίσημου υπ.εξ. γενικών καθηκόντων που διάθετει (για τέτοιες και άλλες δουλειές), του συντηρητικού γερουσιαστή John McCain. Ο οποίος απείλησε (!) ότι:

… Θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες αν συνεχίσουμε να βλέπουμε αμερικανικής προέλευσης εξοπλισμό να χρησιμοποιείται με τέτοιον τρόπο… [καθότι] οι ηπα προμήθευσαν εξοπλισμό και εκπαίδευσαν την κυβέρνηση του ιράκ για να πολεμήσει τον isis… και όχι να επιτίθεται σε τμήματα των δικών της περιφερειακών κυβερνήσεων…

Εννοούσε τα τάνκς (abrams). Θα ήταν απλά συγκινητική μια τέτοια έγνοια (που δεν είχε εκδηλωθεί στο συριακό πεδίο μάχης, όταν τα αμερικανικής «βοήθειας» όπλα των “moderate rebels” κατέληγαν στα χέρια των όχι-και-τόσο-moderate) αν δεν συμπληρωνόταν και μ’ αυτό:

… Ανησυχώ για την συμμετοχή ιρανών ενόπλων στην επίθεση [στο Κιρκούκ]. Δεν είναι ακριβώς ιρανοί. Είναι οι pmu, ιρακινοί σιίτες, που έχουν εκπαιδευτεί, εξοπλιστεί, και ενδεχομένως διοικούνται απ’ τους ιρανούς “φρουρούς”. Οπότε η ανησυχία του McCain δικαιολογείται…

Η εξέλιξη έχει ωστόσο κι ένα οικονομικό σκέλος. Χωρίς τα (μεγάλα) πετρελαϊκά κοιτάσματα του Κιρκούκ η κουρδική φεουδαρχία δεν θα έχει τρύπα στα έσοδά της; Θα έχει. Πως σκοπεύει να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο έλλειμμα;

Θα φανεί. (Η Άγκυρα πάντως χάρηκε ιδιαίτερα με την ιρακινή ανακατάληψη της πόλης….)

Εν τω μεταξύ ο ιρακινός στρατός (και οπωσδήποτε οι pmu) ετοιμάζονται για την τελική επίθεση στις θέσεις του isis δίπλα στον Ευφράτη, και την ανακατάληψη της συνοριακής πόλης με την συρία Al Qa’im. Ακριβώς δίπλα, στην άλλη μεριά των συνόρων, πάνω στο ποτάμι, βρίσκεται η συριακή Abu Kamal, προς την οποία κατεβαίνει από βορρά ο συριακός στρατός plus friends.

Πρόκειται για τον «στρατηγικής σημασίας» δρόμο Βαγδάτη – Δαμασκός…. Έχει η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της κάποιο έγκαιρο αντίδοτο;

Συρία

Παρασκευή 13 Οκτώβρη. Ούτε ένα ούτε δύο αλλά δεκατέσσερα «παρατηρητήρια» πρόκειται να στήσει ο τουρκικός στρατός και το f.s.a. πεζικό του στα βόρεια της επαρχίας του Idlib· και ως τώρα η επιχείρηση προχωράει χωρίς να πέσει ούτε μια σφαίρα. Ο αντίπαλος (ή υποτιθέμενος αντίπαλος), η σκληροπυρηνική HTS, φαίνεται ότι συμφωνεί…

Δεν είναι η πρώτη φορά που διάφορες ένοπλες ομάδες και οργανώσεις στη συρία δείχνουν εντυπωσιακή «ευελιξία» έως «προσαρμοστικότητα» – για να το πούμε κομψά… Προσέξτε τι αναφέρεται σχετικά με την στάση της HTS:

Η Hayat Tahrir al-Sham shar’i Abu al-Fateh al-Farghali, μετά την έκδοση μιας διαταγής που ζητούσε αντίσταση απέναντι σε μια ξένη κατάληψη του Idlib «αν συμβεί», κάνει καθαρή διάκριση μεταξύ ενός τέτοιου ενδεχομένου και της πρόσφατης τουρκικής στρατιωτικής εισόδου στην περιοχή βόρεια του Idlib / δυτικά του Aleppo.

“Αλλά θα πρέπει να τονίσουμε τώρα την πραγματικότητα, δηλαδή ότι ο τουρκικός στρατός ζήτησε κάποιες θέσεις απέναντι σ’ αυτές τις άθεες οργανώσεις [τις ypg στον θύλακα του Afrin] με περιορισμένους σκοπούς και κάτω απ’ την επίβλεψη των μουτζαχεντίν, κάτι που σε καμία περίπτωση δεν ασκεί έλεγχο ή θα μπορούσε να ασκήσει έλεγχο σ’ αυτές τις περιοχές όπου ο νόμος του θεού είναι ανώτερος.

Αυτό συμβαίνει επίσης λόγω της κατάστασης ανάγκης που περνάνε οι μουτζαχεντίν, και το πως τους πιέζουν οι εχθροί τους απ’ τα δυτικά και τα ανατολικά. Και έτσι οι εμίρηδες των μουτζαχεντίν επιτρέπουν να συμβεί αυτό, εξαιτίας αυτών των συνθηκών και της πραγματικότητας που προαναφέρθηκε. Και μόνο ο θεός ξέρει.»

Κάποιος που είναι πιο mainstream από εμάς θα μπορούσε να ρωτήσει: το “kolotumba” πως γράφεται στ’ αραβικά;

Εξωτερική πολιτική

Πέμπτη 12 Οκτώβρη. Αμαρτία που ομολογείται δεν είναι τέτοια. Τόχουμε, λοιπόν, για σίγουρο, οπότε το λέμε από τώρα. Καθώς ο εξοχότατος (ένας είναι, μονάκριβος) στο ταξίδι του στην Ουάσιγκτον θα συνοδεύεται από επίλεκτους, πολιτικές βιτρίνες ΑΑ, την τριάδα «ογκόλιθος, ψεκασμένος, αντ’ αυτού», θα γλύψει το ψόφιο κουνάβι δέκα και εκατό φορές περισσότερο απ’ ότι έγλυψε / έγλυψαν τον Μακρόν στην Αθήνα.

Θα έχουν έναν σατανικό υπολογισμό κατά νου: αφού ο Ερντογάν τα έχει τσουγκρίσει με τους αμερικάνους και το ανάποδο (έτσι πάει η υψηλή γεωπολιτική ανάλυσή τους) είναι ευκαιρία να τους προσφέρουμε εμείς, ταπεινά, τις υπηρεσίες μας. Και να μας ανταμείψουν με καμιά χούφτα δολάρια «επενδύσεων» – και τίποτα όπλα, απ’ τα ληγμένα τους.

Αν ο χρόνος γύριζε πίσω και βρίσκονταν στα ‘60s ή στα ‘70s οι λογαριασμοί τους θα έστεκαν· αλλά τότε η Άγκυρα δεν θα κοιτούσε στραβά (και, κυρίως, φανερά στραβά) την Ουάσιγκτον. Τώρα; Τώρα ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός κάνει «οικονομική διαχείριση» των συμφερόντων του, όχι άδικα: έχει ανοίξει πολύ τις δουλειές του, έχει απλώσει πολύ τον τραχανά του, και αναμένεται ακόμα περισσότερο άπλωμα. Απ’ την ελληνική επικράτεια ενδιαφέρεται για συγκεκριμένα πράγματα, κι αυτά τα έχει ήδη.

Την προηγούμενη φορά (με την προηγούμενη αμερικανική διοίκηση) που ο ψεκασμένος χάριζε («τ΄αφεντικό τρελλάθηκε! δεν πουλάμε, χαρίζουμε!!!») επιπλέον βάση κάπου στα Δωδεκάνησα ή φρέσκο, μυρωδάτο πετρέλαιο απ’ το Αιγαίο (;;;;;), η Ουάσιγκτον δεν τσίμπησε. Μετά, αρχές της χρονιάς, πήγε στην τωρινή διοίκηση ο ογκόλιθος Nick the Greek, με τους χάρτες παραμάσχαλα, για να περιγράψει τα σχέδιά του για την «περιφερειακή ασφάλεια», παρέα με του φασίστες του Καΐρου, το Τελ Αβίβ (που είναι μια περιφερειακή ασφάλεια μόνο του…) και την Λευκωσία… Και πάλι δεν φάνηκε το ψοφιοκουναβιστάν να ενδιαφέρεται να αγοράσει επιπλέον κάτι τις.

Τώρα; Τώρα θα πουλήσουν σπαρταριστό αντιτουρκισμό. Και χαρτομάντηλα πακέτο, επειδή η Ουάσιγκτον έχει σπαράξει στο κλάμα και ψάχνει ώμο να ακουμπήσει. Ή μήπως όχι;

Η αλήθεια είναι ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός κοιτάει πολύ ανατολικότερα. Η μέση Ανατολή είναι (για τους σχεδιασμούς του) η άκρη άκρη του κυρίως πεδίου μάχης, στην ανατολική Ασία. Μια μεθοριακή ζώνη σαν να λέμε, για την οποία θέλει να έχει κάποια αποτελέσματα ξοδεύοντας τα ελάχιστα δυνατά.

Η Άγκυρα ήταν και παραμένει «ακριβός» σύμμαχος: έχει απαιτήσεις. Γι’ αυτό έμεινε όχι απλά «στο κρύο», αλλά είδε και ένα πραξικόπημα. Ωστόσο οι ακόμα δυτικότεροι καλοθελητές (ως προς την τουρκία, ρίξτε και μια ματιά στον χάρτη για να δείτε ότι δεν περιορίζεται στα μικρασιατικά παράλια…) θα πρέπει να είναι διατεθειμένοι για ακόμα μεγαλύτερες «εκπτώσεις γεωπολιτικής προσόδου». Για παράδειγμα η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να δώσει αοζ στο Καστελόριζο· αυτό δεν το κάνει ούτε ο φίλος κι αδελφός Σίσι, που τέλος πάντων είναι μάγκας και καραμπουζουκλής!… Ούτε μπορεί να υποσχεθεί την παραχώρηση στην ελλάδα του Kas· γιατί θα ζητήσει οπωσδήποτε μια βάση στη νότια κύπρο σαν ελάχιστο αντάλλαγμα. Δεν μπορεί καν και καν να υποσχεθεί ότι δεν θα κλείσει κάποια στιγμή, κάπου, τον θαλάσσιο “δρόμο του μεταξιού” που καταλήγει στον Πειραιά – τι στην ευχή θαλασσοκράτειρα είναι η Ουάσιγκτον άμα κάνει ο καθένας ότι γουστάρει;

Σε τι αποσκοπεί, λοιπόν, η ταρατατζούμ επίσκεψη στο ψοφιοκουναβιστάν που με τόσο κόπο επεδίωξε και εξασφάλισε η φαιορόζ κομπανία; Σε υποσχέσεις επενδύσεων (ουάου! που θάλεγε μια ψυχή…) και στις photo opportunities! Μπορεί να φαίνεται γελοίο, αλλά έτσι τρέφεται αυτήν την δύσκολη περίοδο τόσο το ελληνικό μεγαλείο όσο και το ψώνισμα των αρχόντων: με junk food και selfies…

(Μα δεν υπάρχει ελληνικός ιμπεριαλισμός; Υπάρχει – από τότε που φτιάχτηκε αυτό το κράτος. Αλλά όπως συμβαίνει συχνά σε διάφορα κράτη, έχει σοβαρές διακυμάνσεις – η σχεδόν δύο αιώνων ιστορία του η ίδια το μαρτυράει. Τώρα βρίσκεται μακράν στη χειρότερη θέση εδώ και τουλάχιστον 40 χρόνια. Απ’ την άποψη των συσχετισμών και των προοπτικών. Ευνοϊκές περιστάσεις σαν εκείνες των ‘90s συμβαίνουν μια φορά στον έναν αιώνα. Ή στους δύο. Μπορεί και στους τρεις…

Τώρα ο ελληνικός ιμπεριαλισμός κρατιέται απ’ τα μαλλιά του για να γυαλίζει τις αρβύλες του ισραηλινού και να κάνει back vocals στις σφαγές του Σίσι… Σε σχέση με τα όνειρά του αυτά είναι μεροκάματα για ψίχουλα. Αλλά κάπως πρέπει να την βγάλει…)

Idlib

Τετάρτη 11 Οκτώβρη. Συζητάει η Άγκυρα με τους ένοπλους της Hay’at Tahrir al-Sham, τους οποίους έχει αναλάβει να καταστείλει στην περιοχή του Idlib; Φυσικά! Κάποιοι είναι «δικοί της άνθρωποι»!! Το γράφαμε πριν 2 ημέρες και (προς το παρόν…) αποδεικνύεται ότι είχαμε δίκιο: σκοπός του τουρκικού στρατού και του f.s.a. πεζικού του στην δεύτερη εισβολή σε συριακό έδαφος δεν είναι να μπλέξει σε μάχες που θα κοστίσουν σημαντικά σε αίμα και απ’ την δική του μεριά! Οι ένοπλοι της HTS είναι πολύ πιο έμπειροι είτε απ’ τον τουρκικό στρατό είτε απ’ τους f.s.a. proxies του…

Σκοπός (εκτιμάμε πως) είναι, σε πρώτο χρόνο, να σταματήσει η HTS να πληρώνεται απ’ το Ριάντ και να δουλεύει για το Τελ Αβίβ και την Ουάσιγκτον, κάνοντας επιθέσεις αντιπερισπασμού στα περίχωρα της Hama. Ίσως, σε δεύτερο χρόνο, τα μέλη της να πρέπει να γίνουν διαθέσιμα για «πίεση» προς τον βορρά, προς τον φύλακα της Afrin (ypg).

Το καλοκαίρι έγιναν μάχες στην περιοχή του Idlib, όπου έχουν μαζευτεί όλοι οι αντι-Άσαντ ένοπλοι, από άλλες περιοχές της συρίας (και το Aleppo), μετά από συμφωνίες εκεχειρίας / παράδοσης με το καθεστώς Άσαντ. Οι μάχες αυτές ήταν ένα είδος «εμφύλιου», με σκοπό την κυριαρχία σ’ αυτήν την περιφέρεια. Νίκησε η HTS. Έχασαν οι υποστηριζόμενοι απ’ την Άγκυρα ένοπλοι. Είναι αρκετά πιθανό ότι η συγκέντρωση στο Idlib των ηττημένων από διάφορα επιμέρους μέτωπα έχει δημιουργήσει εκνευρισμό, εντάσεις, και ανταγωνισμούς για τον έλεγχο των όποιων πόρων.

Το «μπλοκ της Astana» θα μπορούσε να τους αφήσει να τρώγονται μεταξύ τους· δεν μπορεί, όμως, να τους αφήσει να επιτίθενται σε ρώσους στρατόμπατσους έξω απ’ την Hama ή/και να προκαλούν την μετακίνηση στρατού απ’ το μέτωπο της Deir ez-Zor προς τα πίσω. Αν η Άγκυρα έχει τα στρατο – οικονομικά μέσα να τους «μαζέψει» χωρίς περιττές αιματοχυσίες, τότε θα είναι συνεπέστατη στα συμμαχικά της καθήκοντα (στο συριακό πεδίο μάχης).