Η “μάχη του Κιρκούκ”

Τρίτη 3 Οκτώβρη. Ένα άλλο δημοψήφισμα δημιουργίας ανεξάρτητου κράτους (ή κάτι τέτοιο…), ανατολικότερα, πριν καμιά 10αριά ημέρες, δεν κηρύχτηκε αντισυνταγματικό· ίσως επειδή στο ιράκ η έννοια “σύνταγμα” είναι σχετική. Ούτε, επίσης, προσπάθησαν ένοπλοι με διαταγές απ’ την Βαγδάτη να κλέψουν τις κάλπες και τα ψηφοδέλτια. Ο κουρδικός πληθυσμός του βόρειου ιράκ αποφάσισε ότι θέλει κράτος· αλλά είναι πολύ πιθανό ότι (σ’ αυτή τη φάση τουλάχιστον) πρόκειται για “διαπραγματευτικό χαρτί” απέναντι στην κεντρική ιρακινή κυβέρνηση.

Μέχρι τώρα οι κουρδοκρατούμενες περιοχές του βόρειου ιράκ την βγάζουν (οικονομικά) με λαθρεμπόριο. Πετρελαίου. (Το ίδιο ισχύει για τις αντίστοιχες περιοχές της βόρειας συρίας). Το λαθρεμπόριο γίνεται μέσω τουρκίας: το τουρκικό καθεστώς επιτρέπει διακριτικά στα βυτιοφόρα (μέχρι πρόσφατα ανάμεσά τους και σ’ εκείνα του isis) να μεταφέρουν το λαθραίο πετρέλαιο μέσω του εδάφους του επειδή απ’ αυτό επωφελούνται και δικά του αφεντικά. Όσο απομένει αδιάθετο στην τουρκία, φορτώνεται σε τάνκερ από λιμάνια της νότιας τουρκίας (στο σχετικό νταραβέρι διαπρέπουν και έλληνες εφοπλιστές…)

Αυτό το ξέρουν οι πάντες, στην περιοχή και όχι μόνο· το ξέρουν πολύ καλά στο Αρμπίλ. Ό,τι και να διαπραγματευτεί η φεουδαρχικού τύπου πολιτική εξουσία του με την Βαγδάτη, ό,τι και να συμφωνήσει, δεν μπορεί να σταθεί οικονομικά χωρίς την συγκατάθεση της Άγκυρας. Επιπλέον, απ’ την στιγμή που το άλλο μακρύ χέρι του αμερικανικού και του ισραηλινού ιμπεριαλιστικού σχεδιασμού στη μέση Ανατολή, οι συριακές ypg, έχουν επεκταθεί και εξοπλιστεί δίπλα στο ιρακινό κουρδιστάν (καταλαμβάνοντας εδάφη που δεν έχουν ούτε καν κουρδικές μειονότητες· έχουν όμως πετρέλαιο…), απ’ την στιγμή δηλαδή που οι «φιλοκουρδικές» μεθοδεύσεις της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ είναι εκτεθειμένες στο φως της ημέρας, είτε αρέσει στους κούρδους του ιράκ είτε όχι, οι εθνικιστικές κινήσεις (ή ελιγμοί) τους αφορούν όχι μόνο την Βαγδάτη και την Άγκυρα αλλά και την Τεχεράνη και την Δαμασκό.

Έτσι, απέναντι στο «διαπραγματευτικό χαρτί» του δημοψηφίσματος της 25 Σεπτέμβρη, έχει παραταχτεί ένα αντίπαλο «διαπραγματευτικό χαρτί», από βορρά, νότο και ανατολή: στρατοί της Άγκυρας, της Βαγδάτης και της Τεχεράνης. Η απειλή εισβολής είναι πραγματική αλλά όχι άμεση: εξαρτιέται απ’ το πως θα κινηθεί το καθεστώς των Μπαρζανί (που έχει και τις εσωτερικές του κόντρες). Στο βαθμό που δεν έχει την ανοικτή και δημόσια υποστηρίξη της Ουάσιγκτον (την υπόγεια την έχει, όπως έχει την φανερή του Τελ Αβίβ), το γήπεδο των ελιγμών του έχει μικρύνει σημαντικά. Όσο για τους ypg; Έχουν γίνει απόλυτα proxie της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ, θεωρούμε μάλιστα πολύ πιθανό μονάδες τους να διοικούνται κατευθείαν από αμερικάνους. Το να γίνεσαι εγκάθετος μιας «μεγάλης δύναμης» προσφέρει σιγουριά… μέχρι να αναποδογυρίσει το τραπέζι και να βρεθείς πλακωμένος στα σίγουρα.

(Το Κιρκούκ είναι απ’ τις βασικές πετρελαιοπαραγωγές περιοχές / πόλεις του ιράκ, που έχει καταληφθεί και ελέγχεται απ’ τους πεσμεγκρά, αν και ο κουρδικός πληθυσμός της πόλης είναι μειονότητα. Αν το Ερμπίλ σκοπεύει να το κρατήσει για καιρό, σε βάρος της Βαγδάτης, – δείχνει απαραίτητο για την οικονομική του επιβίωση – θα χυθεί πολύ αίμα…)

Ημέρα της ανεξαρτησίας

Πέμπτη 31 Αυγούστου. Προφανώς αυτή είναι η εθνική επέτειος των “άλλων”. Των απέναντι. Πράγματι. Στις 30 Αυγούστου γιορτάζεται στην τουρκία η “ημέρα της ανεξαρτησίας”: η οριστική ήττα του ελληνικού στρατού στη μάχη του Τουμπλού Μπουνάρ (Dumplupinar), το 1922. Ήταν η τελευταία απελπισμένη μάχη ενός ιμπεριαλιστικού σχεδίου 110% ελληνικού: χωρίς επίγνωση και χωρίς επαφή με την πραγματικότητα. Μετά την ήττα εκείνη το μόνο που μπορούσε να κάνει ό,τι απέμεινε απ’ τον ελληνικό στρατό ήταν αυτό που έκανε: να υποχωρήσει άτακτα και τρέχοντας προς την Izmir (Σμύρνη), 300 χιλιόμετρα πίσω, καίγοντας και καταστρέφοντας ότι είχε μείνει όρθιο απ’ την αρχική προέλασή του. Με την ελπίδα να καθυστερήσει την τελική προώθηση του στρατού του Κεμάλ, μέχρι να βρει έναν τρόπο να περάσει και την θάλασσα.

Οι έλληνες έχουν σαν εθνική επέτειο την έναρξη ενός πολέμου που κατέληξε σε κάποιου είδους εθνική ανεξαρτησία χάρη στην στρατηγικής σημασίας εμπλοκή του στρατού των μεγάλων δυνάμεων: 25 Μάρτη 1821. Είναι, ως προς το περιεχόμενο της γιορτής, μια χαλκευμένη επέτειος· αλλά έτσι θα έπρεπε να είναι μια ελληνική γενέθλια «εθνική γιορτή»: να έχει μέσα και παπάδες.

Οι τούρκοι έχουν την δική τους εθνική επέτειο έναν αιώνα μετά, για το τέλος ενός πολέμου που κατέληξε στην δική τους εθνική ανεξαρτησία χωρίς ιδιαίτερη βοήθεια (στο πεδίο της μάχης) από κανέναν: 30 Αυγούστου 1922. Η τουρκική επέτειος δεν έχει παπάδες… Επιπλέον εκείνο που το σύγχρονο τουρκικό κράτος θεωρεί ότι ξεφορτώθηκε το 1922 δεν είναι μόνο ή τόσο οι έλληνες αλλά κυρίως τα αφεντικά τους: οι άγγλοι…

Δεν είναι, πάντως, μόνο αυτή η ασυμμετρία των δύο «ημερών ανεξαρτησίας». Για τους έλληνες σχεδόν δυο αιώνες μετά, η εθνική ιδεολογία παραμένει αρρωστημένα τουρκοφοβική. Για τους τούρκους το ελληνικό κράτος είναι έως και αδιάφορο σαν αντίπαλος. Στη διάρκεια των εορτασμών θυμούνται, φυσικά, όσα έκανε ο ελληνικός στρατός σαν κατοχικός· δεν ήταν λίγα… Κι ως εκεί.

Επιπλέον, η τουρκική νίκη του ’22 και η ανάδυση του κοσμικού εθνικισμού, υπό τον Κεμάλ, απ’ την διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση, μετά το 2002, απ’ την θρησκευτική πολυεθνική προσέγγιση των ισλαμοδημοκρατών. Ο εθνικισμός αντίθετα είναι η μοναδική και αιώνια «κεντρική ιδέα» του ελληνικού κράτους, των υπηκόων του – και των παπάδων του!

Παραπάνω συγκρίσεις; Πολλές και ενδιαφέρουσες, αλλά δεν υπάρχει χώρος εδώ.

(φωτογραφία: ο Ερντογάν και αρχικαραβανάδες αποχωρούν χτες απ’ το μαυσωλείο του Ατατούρκ, μετά το επετειακό μνημόσυνο).

Γη και επιχειρήσεις

Πέμπτη 31 Αυγούστου. Απ’ το 1974 και μετά, στη διαιρεμένη κύπρο, υπήρχαν ακίνητα και χωράφια των ελληνοκυπρίων που βρίσκονταν στην τουρκοκυπριακή ζώνη και, ανάλογα, ακίνητα και χωράφια τουρκοκυπρίων που βρίσκονταν στην ελληνοκυπριακή επικράτεια.

Τα δικαιώματα ιδιωτικής ιδιοκτησίας σε ακίνητα είναι εξαιρετικά ισχυρά και ενεργά ακόμα και μετά από πολλές δεκάδες χρόνια. Προφανώς εν όψει της πιθανότητας να γινόταν κάποτε όχι η “επίλυση του κυπριακού” αλλά κάποια συμφωνία που θα επέτρεπε την ανταλλαγή των περιουσιών, αυτές θα έπρεπε να μην “επαναϊδιωτικοποιηθούν” από νέους ιδιοκτήτες.

Στο νότο δημιουργήθηκε μια υπηρεσία “κηδεμονίας των τ/κ περιουσιών” που είχε την ευθύνη να παραχωρεί την χρήση (όχι την ιδιοκτησία) τέτοιων ακινήτων σε ελληνοκύπριους πρόσφυγες απ’ τον βορρά. Στη λογική ότι αν κάποτε αναγκάζονταν να φύγουν απ’ αυτά θα ήταν για να πάνε στα δικά τους (στα πλαίσια κάποιας συμφωνίας). Σε εξαιρετικές και ειδικές περιπτώσεις, αυτή η διαχειριστική υπηρεσία θα μπορούσε να παραχωρήσει την χρήση τέτοιων τ/κ ιδιοκτησίας ακινήτων στο (νοτιο)κυπριακό κράτος ή σε αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης. Και πάλι προσωρινά, όσο μακρόχρονο κι αν ήταν αυτό το “προσωρινά”…

Έγινε έτσι; Όχι. Πρόσφατα ο δήμαρχος Πάφου έβγαλε στον αφρό την συστηματική “καταπάτηση” τέτοιων εκτάσεων τ/κ ιδιοκτησίας από μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Προφανώς αυτό έγινε με “λάδωμα” εκεί που έπρεπε, στη διαχειρίστρια υπηρεσία.

Συνηθισμένα και ελληνικά αυτά. Μόνο που εδώ υπάρχει μια “εθνική προέκταση”. Αυτοί οι businessmen καταπατητές είναι οι τελευταίοι που θα ήθελαν «λύση του κυπριακού»! Εφόσον θα έπρεπε η γη που εκμεταλλεύονται να δοθεί πίσω στους ιδιοκτήτες της. Και έχουν αρκετά φράγκα για να πληρώνουν μήντια και λακέδες διαφόρων ειδών…

Αποκαλύπτονται έτσι, για άλλη μια φορά, τα ευγενή ελατήρια των «πατριωτών»… Παρακαλούμε τον ογκόλιθο Nick the greek να τους τιμήσει με επίσημο τρόπο…

Ελληνοκυπριακό φασισταριό…

Δευτέρα 28 Αυγούστου.«Πολλοί Τουρκοκύπριοι πιστεύουν ότι ο κ. Αναστασιάδης παίζει παιχνίδια, δεν θέλει λύση του Κυπριακού, δεν είναι έτοιμος να μοιραστεί την εξουσία με τους Τουρκοκύπριους. Η πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων δείχνει να μην θέλει να μοιραστεί την εξουσία με τους Τουρκοκύπριους… Κάθε φορά που πλησιάζουμε σε λύση, οι Ελληνοκύπριοι βρίσκουν μιαν αφορμή για να μπλοκάρουν τη διαδικασία. Επίσης, οι επιθέσεις εναντίον των Τουρκοκυπρίων που σημειώνονται στη νότια Κύπρο – σκίσιμο ελαστικών, γρατζούνισμα αυτοκινήτων σε χώρους στάθμευσης, λεκτικές επιθέσεις στον δρόμο, στην παραλία κ.λπ. – προκαλούν ανασφάλεια στους Τουρκοκύπριους και ξυπνούν μαύρες μνήμες. Η ελληνοκυπριακή Αστυνομία δείχνει απρόθυμη να εξιχνιάσει αυτές τις υποθέσεις. Πριν το 2004, όταν ρωτούσες τους Τουρκοκύπριους εάν ήθελαν να ζήσουν μαζί με τους Ελληνοκύπριους, λάμβανες αμέσως την αυθόρμητη απάντηση ‘γιατί όχι’. Τώρα πια βλέπεις προβληματισμό. Και αυτό άλλαξε λόγω συμπεριφορών στις νότιες περιοχές»…

Αυτά λέει μεταξύ άλλων ο τουρκοκύπριος Μετέ Τουμερκάν, συντάκτης της τ/κ εφημερίδας «Χαβαντίς», στην ε/κ εφημερίδα «πολίτης». Δεν αμφισβητούνται, γιατί είναι γνωστά στον κυπριακό νότο. Γνωστά και «ανεξιχνίαστα».

Οι τουρκοκύπριοι μπορούν να πηγαίνουν στο νότο, με πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Γενικά αποτελούν την «φτηνή εργασία» που απαιτεί η κερδοφορία των ελληνοκυπριακών αφεντικών. H (εργασιακή και όχι μόνο) υποτίμηση των τουρκοκυπρίων οφελείται ιδιαίτερα απ’ την «λύση / μη λύση», και τον χωρισμό του νησιού: επειδή η διεθνής υπόσταση του τουρκοκυπριακού τομέα είναι στο κενό, αντίστοιχα η πολιτική (με την ευρεία έννοια) υπόσταση των τουρκυπρίων εργατών / εργατριών στο νότο είναι στην ομίχλη. Ιδανικές συνθήκες για ένταση της εκμετάλλευσης…

… και επιχειρηματική γκρίνια

Δευτέρα 28 Αυγούστου. Ενώ, λοιπόν, τα ελληνοκυπριακά αφεντικά έχουν τους λόγους τους να συντηρείται το «κυπριακό πρόβλημα», ειδικά εκείνα του τουρισμού οδύρονται: η τουριστική βιομηχανία στην τουρκοκυπριακή ζώνη έχει μεγαλώσει θεαματικά και πλησιάζει σε «κεφάλια», αν δεν έχει φτάσει ήδη, την αντίστοιχη της ελληνοκυπριακής. Ο λόγος είναι προφανής: η ίδια ή και καλύτερη «ποιότητα υπηρεσιών» σε χαμηλότερες τιμές. Αυτή η ζήτηση για τον κυπριακό βορρά έχει αφομοιωθεί ακόμα και από ελληνοκυπριακά πρακτορεία: το σλόγκαν cross the line «πουλάει» μέσω της οργάνωσης καθημερινών εκδρομών απ’ το νότο στο βορρά.

Οι ε/κ ξενοδόχοι (λένε ότι) φοβούνται ότι έρχονται τα χειρότερα: το άνοιγμα της Αμμοχώστου. Αν και δεν έχει ανακοινωθεί κάτι επίσημα απ’ την πλευρά της Άγκυρας, ο εφιάλτης των ελληνοκυπρίων «εθνο»επιχειρηματιών είναι ότι θα γίνει μια πρόταση στους ελληνοκύπριους πρώην κατοίκους της πόλης να επιστρέψουν, και μάλιστα υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, με αντάλλαγμα την «αναγνώριση του παράνομου αεροδρομίου» Ερτζιάν. (Τι πάει να πει «παράνομο αεροδρόμιο» δεν το ξέρουμε!!!).

Με τα μυαλά που έχει η ελληνοκυπριακή διοίκηση θα απορρίψει την πρόταση, οπότε μετά οι τουρκοκύπριοι θα έχουν το ελεύθερο να ανοίξουν την Αμμόχωστο υπό τον δικό τους έλεγχο! Τότε (ο εφιάλτης αγριεύει!) οι τουρκικές κατασκευαστικές θα ξανακάνουν λειτουργική την πόλη (το κόστος των σχετικών έργων εκτιμάται στα 5 δις. ευρώ) και η Αμμόχωστος θα εξελιχθεί σε πόλη – θέρετρο, είτε γυρίσουν οι πρώην κάτοικοί της, είτε πουλήσουν τις ιδιοκτησίες τους σε ευρωπαίους, αμερικάνους, ρώσους…

Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι απ’ αυτά θα γίνει. Και μόνο το γεγονός, όμως, ότι εκείνοι που νόμιζαν ότι είναι οριστικά και αιώνια νικητές (από οικονομική και πολιτική άποψη), δηλαδη τα ελληνοκυπριακά αφεντικά (συν τους παπάδες, συν τη μαφία…), νοιώθουν τώρα ότι χάνουν και ότι οι εξελίξεις που οι ίδιοι έχουν προκαλέσει τους ξεπερνούν, αυτό μόνο σαν η εκδίκηση της Ιστορίας μπορεί να θεωρηθεί.

Όπου λαλούν γερμανοί κοκόροι

Σάββατο 26 Αυγούστου. Μπορεί ο επικεφαλής των γερμανών σοσιαλδημοκρατών να κάνει σκληρές δηλώσεις κατά του τουρκικού καθεστώτος, και το ανάποδο. Μπορεί οι έλληνες πατριώτες να γλυκαίνονται απ’ την γερμανική αυστηρότητα, αν και πρέπει να την κουμπώσουν με τον εθνικό τους αντιγερμανισμό. Όμως δεν είναι τα λόγια που κρίνουν τις κρατικές πολιτικές. Είναι η καπιταλιστική πολιτική γεωγραφία. Εκεί το πράγμα είναι καθαρό: μπορεί το Βερολίνο να μην ανέχεται την αύξηση της γεωπολιτικής αξίας της Άγκυρας (μέσα απ’ την συμμαχία της με την Μόσχα, την Τεχεράνη και, σιωπηλά, με την Δαμασκό) αλλά, σε πρώτη και τελευταία ανάλυση, μ’ αυτήν την Άγκυρα έχει αξία να κρατήσει συμμαχία. Δεν υπάρχει άλλη. Μάλιστα, για τα μεσομακροπρόθεσμα συμφέροντα του Βερολίνου: δεν θα έπρεπε να υπάρχει άλλου είδους Άγκυρα, πιο μπόσικη! Το μάθημα του Κιέβου δεν ήταν αρκετό; (Ήταν και παραήταν!)

Έχετε ακούσει για καυγάδες ανάμεσα στο Βερολίνο και στο Κάιρο; Όχι. Ακόμα θυμάται η γερμανική πολιτική σκηνή ότι ο χουντοκαραβανάς Σίσι είχε απαγορεύσει την επίσκεψη του γερμανού υπ.εξ. στο Κάιρο – επειδή το Βερολίνο δεν είχε σφίξει τα ματωμένα χέρια της χούντας. Αν δεν υπάρχουν, λοιπόν, καυγάδες είναι επειδή απλά, πολύ απλά, δεν υπάρχουν στρατηγικές προσδοκίες για το Κάιρο απ’ το Βερολίνο. Μπίζνες; Ναι, αν είναι εφικτό. Κι ως εκεί. Σε τελευταία ανάλυση η χούντα του Καΐρου κουβεντιάζει (και στηρίζεται) απ΄το Παρίσι και την Ουάσιγκτον. Υπόγεια και απ’ το Λονδίνο.

Με την Άγκυρα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Δεν ήταν ποτέ στην «σφαίρα επιρροής» του Παρισιού ή του Λονδίνου και πια δεν είναι ούτε σ’ εκείνη της Ουάσιγκτον (η ιστορία με τον Γκιουλέν είναι σημαντικός δείκτης). Απ’ την άλλη μεριά οι δεσμοί γερμανικού και τουρκικού κεφάλαιου είναι παλιοί και δοκιμασμένοι.

Είναι ενδεχόμενο ότι το Βερολίνο θα προτιμούσε μια Άγκυρα που παρακαλάει· ποιος στραβός δεν θέλει το φως του; Αν αυτό είναι αλήθεια, κάνει λάθος. Ποτέ δεν υπήρξε τέτοια εθνική τουρκική λογική, ήδη απ’ την εποχή που ο Κεμάλ ήταν ακόμα επαναστάτης. Ο Κεμάλ στράφηκε τότε στους μπολσεβίκους για υποστήριξη, και ανέβασε κατακόρυφα την τιμή του στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Τηρουμένων των αναλογιών η στροφή του τουρκικού κράτους / κεφάλαιου προς τα ανατολικά κάνει το ίδιο, με άλλο τρόπο. Αρέσει – δεν αρέσει.

Οι γερμανοί σοσιαλδημοκράτες κάνουν προεκλογική εκστρατεία. Όπως και οι χριστιανοδημοκράτες. Μετά τον Σεπτέμβρη πάλι στη γερμανία θα βρίσκονται. Κι αφού η αίγυπτος είναι εκτός λογαριασμού (όπως και η λιβύη), αφού το ριάντ και οι υπόλοιπες χούντες της αραβικής χερσονήσου είναι στην «σφαίρα επιρροής» του Λονδίνου, της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ, πάλι η Άγκυρα θα είναι η εν δυνάμει προσιτή «περιφερειακή δύναμη» για το Βερολίνο.

Τα υπόλοιπα; Φτηνές φανφάρες κι απ’ τις δυο μεριές…

Συνοριακές επιχειρήσεις

Τετάρτη 23 Αυγούστου. Ο Ερντογάν το ανακοίνωσε προχτές (στις 21/8) αλλά εσείς το ξέρετε ήδη απ’ τις 17/8: οι συζητήσεις με τον αρχιστράτηγο του regular ιρανικού στρατού αφορούσαν πράγματι την αντιμετώπιση των (λίγων μεν, με «γερές πλάτες» δε) ανταρτών του pjak, του «ιρανικού κλάδου» του κουρδικού pkk.

Απ’ τα λεγόμενα του τούρκου προέδρου (αλλά και τις ανακοινώσεις του Bagheri όταν γύρισε στο ιράν) καταλαβαίνουμε ότι Άγκυρα και Τεχεράνη θα κλιμακώνουν ευκαιριακά, όταν κρίνουν πως χρειάζεται, αυτό που έχουν ξεκινήσει, κοινές επιχειρήσεις δηλαδή στα σύνορα ιράκ / ιράν, στη μεριά του ιράκ, στα ορεινά κρησφύγετα του pjak. Προκύπτει επίσης καθαρά ότι το κτίσιμο του τείχους των σχεδόν 200 χιλιομέτρων στα σύνορα τουρκίας / ιράν γίνεται εν γνώσει και με την συμφωνία της Τεχεράνης.

Η «συνεργασία» σ’ αυτό το σημείο της μέσης Ανατολής, δείχνει ότι παρά τις (προφανώς σκόπιμες) αντίθετες φήμες, Άγκυρα και Τεχεράνη είναι καλά συγχρονισμένες και στο συριακό πεδίο μάχης.

(Οι «φρουροί της επανάστασης» δήλωσαν ότι δεν έχουν συμφωνήσει για επιθέσεις εκτός συνόρων, στο ιρακινό έδαφος δηλαδή… Αλλά την δουλειά του πυροβολικού μπορεί να την κάνει και ο regular στρατός! Οπότε ο καθένας στον τομέα του…)

Μεσανατολικές διευθετήσεις

Τετάρτη 23 Αυγούστου. Σημασία έχουν οι ευρύτεροι συσχετισμοί, τους οποίους έρχεται να μπλέξει σοβαρά το ανακοινωμένο για τις 25 Σεπτέμβρη ανεξαρτησιακό δημοψήφισμα στο ιρακινό κουρδιστάν. Είναι βέβαιο ότι ακόμα κι αν γίνει, ακόμα κι αν είναι «θετικό», κανείς δεν θα αναγνωρίσει επίσημα αυτό το «κράτος». Όπως είναι βέβαιο ότι η Άγκυρα ελέγχει ως ένα βαθμό, οικονομικά κατ’ αρχήν, αυτήν την κουρδική ζώνη.

Υπάρχει όμως και η επίσημη – με – διαφορετικό – τρόπο διάσταση. Κι αυτή λέγεται Ουάσιγκτον. Έχει φυτέψει ήδη βάσεις στην ελεγχόμενη απ’ τις ypg βόρεια συρία· όπως και στο ιράκ. Θα είναι πολύ δύσκολο να ξεριζωθούν από ‘κει, χωρίς ανοικτό πόλεμο.

Συνεπώς Μόσχα, Άγκυρα, Τεχεράνη, Δαμασκός (αλλά και Βηρυτός, η Χεμπ’ αλλάχ οπωσδήποτε) κερδίζουν μεν τον πόλεμο στο συριακό πεδίο μάχης, αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το σχέδιο για την διάλυση της συριακής επικράτειας, βρίσκονται όμως μπροστά στην αμερικανική κατοχή τμημάτων του εδάφους, που προσυπογράφεται από τους proxies τους. Δεν μπορούν να την ακυρώσουν, μπορούν όμως να την «σχετικοποιήσουν». Ή να το επιχειρήσουν.

Για να κρατήσουν, επί του εδάφους, τα δικά τους συμφέροντα, χρειάζεται μια αξιόπιστη συμμαχία, ικανή να αντέξει σε βάθος χρόνου. Κι όχι μόνο στρατιωτική: το Κάιρο, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ, θα κάνουν ό,τι μπορούν για να βάζουν τρικλοποδιές σ’ αυτήν την «πολλαπλή συνεννόηση» που αλλάζει σε βάρος τους τα δεδομένα στην ευρύτερη μέση Ανατολή…

Άγκυρα – Τεχεράνη

Παρασκευή 18 Αυγούστου. Ανακοινώθηκε εκ των υστέρων, αλλά αφού χτες σχολιάσαμε το θέμα πρέπει να το αναφέρουμε. Ο αρχιστράτηγος του ιρανικού τακτικού στρατού Mohamed Baqeri δεν πήγε μόνος του στην Άγκυρα. Συνοδευόταν απ’ τον αρχιστράτηγο του πεζικού των «φρουρών της επανάστασης» Mohammad Pakpour, και διάφορους άλλους καραβανάδες. Σημειώνουμε ανάμεσά τους τον στρατηγό Qasem Rezaei, της ιρανικής συνοριοφυλακής.

Οπότε το ζήτημα που αναφέραμε χτες σίγουρα ήταν κύριο πιάτο των επαφών· το ότι δεν ανακοινώθηκε τίποτα είναι εύλογο. Ζητήματα σχετικά με το συριακό πεδίο μάχης επίσης μπορεί να συζητήθηκαν (με τον Pakpour).

Συρία

Παρασκευή 18 Αυγούστου. Στο συριακό πεδίο μάχης ο isis χάνει ραγδαία εδάφη στην αραιοκατοικημένη κεντρική συρία, στα ανατολικά της Χομς. Αλλά η περιοχή της οποίας ο έλεγχος τείνει να αποκτήσει μεγάλη σημασία είναι η Idlib και τα περίξ της. Εκεί που το καθεστώς Άσαντ «αποθήκευε» τους αντικαθεστωτικούς που ηττημένοι συμφωνούσαν να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους, ελπίζοντας ότι θα φαγωθούν μεταξύ τους.

Ε, απ’ αυτόν τον «εσωτερικό πόλεμο» που πράγματι ξέσπασε πριν μήνες κερδισμένοι βγήκαν οι proxies του Ριάντ (και του Τελ Αβίβ). Ηττήθηκαν, αντίθετα, οι proxies της Άγκυρας, που από καιρό έχουν πάψει (με διακριτικό τρόπο) να είναι αντι-Άσαντ.

Αυτό ενοχλεί ιδιαίτερα την Άγκυρα, αλλά και την Τεχεράνη και την Δαμασκό. Θεωρητικά θα μπορούσε ο τουρκικός στρατός να εισβάλει σ’ αυτή τη ζώνη, καταλαμβάνοντας πριν και μια ζώνη απ’ τον κουρδικό θύλακα της Afrin. Αλλά (υποθέτουμε) δεν είναι αυτό που θα ήθελε να κάνει η Άγκυρα: θα έχει πολλές απώλειες σ’ αυτόν τον έμμεσο αλλά κρίσιμο πόλεμο με τους αντιπροσώπους της σαουδικής αραβίας και του ισραήλ.

Είναι απίθανο ο συριακός στρατός και οι σύμμαχοί του να ασχοληθούν με το Idlib τους επόμενους μήνες – έχουν μπροστά τους πολύ σημαντικότερο έργο: την απελευθέρωση της Deir ez-Zor. Είναι πιθανό λοιπόν (αν και όχι εύκολο ή/και γρήγορο) ότι η τετραπλή συμμαχία (Μόσχα – Άγκυρα – Τεχεράνη – Δαμασκός) θα δοκιμάσει να ξαναφτιάξει αξιόμαχους proxies μέσα σ’ αυτή τη ζώνη.

Αν τέτοια είναι η επιλογή (και οι διαρκείς στρατιωτικές συζητήσεις μεταξύ Άγκυρας, Τεχεράνης, Μόσχας θα το δείξουν) θα χρειαστούν σίγουρα κάποιοι μήνες…