Ασία – Ειρηνικός

Πέμπτη 7 Ιούνη. Ενόσω, για ένα εξάμηνο απ’ την αρχή του χρόνου, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός έχει μπλέξει στην κορεατική «επίθεση ειρήνης» με πρωταγωνιστές Σεούλ και Πγιονγκγιάνγκ έχοντας βραχυκυκλώσει ως προς τους άμεσους μιλιταριστικούς σχεδιασμούς του στα πέριξ, φαίνεται πως έχει χάσει έδαφος και στο ακόμα πιο «κύριο» πεδίο μάχης στον Ειρηνικό. Στη νότια θάλασσα της κίνας.

Αν δει κανείς τον χάρτη των κινεζικών αξιώσεων κυριότητας και ελέγχου σ’ όλη αυτή τη θαλάσσια ζώνη, είναι πράγματι τερατώδεις – από ιμπεριαλιστική άποψη. Ειδικά απέναντι στο βιετνάμ και, σε δεύτερο βαθμό, στις φιλιππίνες. Η τακτική του Πεκίνου φαίνεται ότι είναι αφενός να κατοχυρώσει στρατιωτικά τον έλεγχο της περιοχής και, στη συνέχεια, να κάνει διακρατικές συμφωνίες κοινών οικονομικών project εκμετάλλευσής της, με τα κοντινά ασιατικά κράτη. Είναι ένα είδος «καλόκαρδου νταβατζή».

Απέναντι η Ουάσιγκτον παριστάνει τον υπερασπιστή της ελευθερίας, με έναν τρόπο που δεν κάνει καν τον κόπο να κρύψει ότι αυτό που υπερασπίζεται είναι η παγκόσμια ναυτική υπεροχή της. Και το κάνει στρατιωτικά· ή, σε κάθε περίπτωση, μόνο έτσι μπορεί να κινηθεί. Αυτός ο νταβατζής δεν έχει φήμη καλής καρδιάς, ειδικά στην ανατολική ασία: πόλεμοι στο βιετνάμ, την καμπότζη, το λάος… Γι’ αυτό τώρα θέλει να εμφανίζεται σαν «ιδεολόγος».

Τους προηγούμενους μήνες το Πεκίνο κατάφερε να προχωρήσει στην στρατιωτικοποίηση διάφορων τεχνητών νησιών που έχει κατασκευάσει, και να αρχίσει την χρήση τους για «ασκήσεις». Εννοείται ότι η Ουάσιγκτον έκανε καταγγελίες. Όμως καμία απ’ τις επιμέρους κινεζικές κινήσεις δεν ήταν τόσο «χοντρή» ώστε να μπορεί η Ουάσιγκτον να απειλήσει στρατιωτική τιμωρία. Τα χίλια τσιμπίματα καρφίτσας πέτυχαν τελικά αυτό που παραδέχτηκε ο αμερικάνος ναύαρχος Philip Davidson στα τέλη Απρίλη μιλώντας στο αμερικανικό κογκρέσσο:

…Οι οχυρώσεις των νησιών έχουν ολοκληρωθεί. Οι αεροδιάδρομοι είναι έτοιμοι. Τα λιμάνια περιμένουν. Το μόνο που πρέπει να κάνει η Κίνα από τώρα και μετά είναι απλά να μετακινεί τα πλοία και τα αεροπλάνα της… Με λίγα λόγια η Κίνα μπορεί τώρα να ελέγχει την νότια κινεζική θάλασσα σε οποιαδήποτε περίπτωση, εκτός από έναν πλήρη πόλεμο με τις ηπα…

Είναι αναμενόμενο απ’ τους καραβανάδες να χοντραίνουν στα λόγια τις καταστάσεις για να ανεβάζουν την δική τους χρησιμότητα. Ωστόσο μη αμερικάνοι «τρίτοι» παραδέχονται ότι στο πρώτο εξάμηνο του 2018 το Πεκίνο προχώρησε πολύ γρήγορα τις στρατιωτικές κινήσεις του στη νότια θάλασσα της κίνας, είτε με την μορφή ολοκλήρωσης υποδομών, είτε με αλλεπάλληλες ασκήσεις.

Ινδο – Ειρηνικός

Πέμπτη 7 Ιούνη. Ο αμερικάνος ναύαρχος Davidson (πιο πάνω) μίλησε το κογκρέσσο επ’ ευκαιρία της ορκομωσίας του σαν «αρχηγού του αμερικανικού στόλου» όχι στον Ειρηνικό, αλλά (πλέον) στον Ινδο-Ειρηνικό. Η Ουάσιγκτον (αυτό περιγράφεται άλλωστε και στο νέο «δόγμα εθνικής ασφάλειας» της) προσπαθεί να επεκτείνει (ακόμα και τυπικά, μέσω ονοματοδοσιών) την γραμμή αντιπαράθεσης· και φαίνεται πως θεωρεί το Νέο Δελχί στρατηγικό σύμμαχο σ’ αυτήν την επέκταση. Είναι, όμως, έτσι;

Μιλώντας πριν 5 ημέρες σ’ ένα απ’ τα πολλά και διάφορα διεθνή φόρουμ ασφάλειας, τον διάλογο Shangri-La, στη Σιγκαπούρη, ο ινδός πρωθ. Narendra Modi περιέγραψε μια διαφορετική, και πάντως όχι συγκρουσιακή αντίληψη για την «στρατηγική ασφάλειας» στον ινδικό – ειρηνικό· σε σχέση με εκείνη του «τρελού σκύλου» Mattis, στην δική του ομιλία.

Πριν 20 ή ακόμα και 15 χρόνια, ο ινδικός και ο κινεζικός καπιταλισμός θεωρούνταν ότι βρίσκονται περίπου στο ίδιο επίπεδο «ανάπτυξης». Και ότι θα κινούνταν με περίπου παρόμοια ταχύτητα. Εν έτει 2018 η σύγκριση είναι συντριπτική – σε βάρος του ινδικού καπιταλισμού. Παρότι έχει κάνει κι αυτός βήματα «ανάπτυξης» τα κινεζικά άλματα τον έχουν αφήσει πολύ πίσω. Οι αιτίες γι’ αυτό το «άνοιγμα της ψαλίδας» είναι ενδιαφέρουσες, αλλά δεν θα τις αναφέρουμε αυτή τη στιγμή.

Η σημαντική (και αυξανόμενη) υστέρηση έναντι του Πεκίνου είναι ένα δεδομένο που το ινδικό καθεστώς είναι αναγκασμένο να παίρνει πολύ σοβαρά υπόψη του, παρότι υπάρχουν και συνοριακές και ιστορικές διαφορές / αντιπαλότητες με το κινεζικό. Απ’ την άλλη μεριά, για τις ινδικές ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες, το να γίνει το Νέο Δελχί εξάρτημα της Ουάσιγκτον δεν είναι η λύση… Συνεπώς ο Modi, παρότι κατηγόρησε «κάπως» το Πεκίνο για τις επιχειρήσεις του στη νότια θάλασσα της κίνας, εξέθεσε μια «αρχιτεκτονική ασφάλειας» με όλους μέσα: και το Νέο Δελχί, και την Ουάσιγκτον, και το Πεκίνο και την Μόσχα. Με διάφορους τρόπους ο Modi επιβεβαίωσε την «στρατηγική ανεξαρτησία» του ινδικού καπιταλισμού και την παράδοση της «ανεξάρτητης πολιτικής» του. Όπως ήταν αναμενόμενο αυτά δεν ήταν όσα θα ήθελε να ακούσει ο Mattis…

Επιπλέον το Νέο Δελχί συμμετέχει στο «σύμφωνο της Σαγκάης»… Ακόμα κι αν δεν μπορεί να θεωρηθεί μια «συμπαγής στρατιωτική συμμαχία», ούτε το νατο είναι πλέον κάτι τέτοιο…

Ευρασία

Πέμπτη 7 Ιούνη. Το πλήθος και η ένταση των πολιτικών, στρατιωτικών, οικονομικών και πολιτιστικών κρατικών καπιταλιστικών σχέσεων, συμφωνιών, σχεδιασμών που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ασία (ως τις όχθες της στην ανατολική Μεσόγειο – να το θυμάστε πάντα αυτό!) με την οργανική συμμετοχή και της «ευρασιατικής» ρωσίας είναι τόσο μεγάλα που θα χρειαστεί μελλοντικά μια αναλυτική αναφορά, πέρα απ’ την ασταμάτητη μηχανή.

Οι αλλαγές στους συσχετισμούς δύναμης βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη· ακόμα κι αν γίνονται μέσα στην ομίχλη της (πρωτοκοσμικής) ιδεολογίας και της (εξίσου πρωτοκοσμικής) νοσταλγίας της ηγεμονίας της. Που, στο τέλος, κομματιάζεται, σπάει σε «ψιλά», γίνεται εθνικιστική (φασιστική) νοσταλγία «μεγαλείου».

Σ’ ένα πρόσφατο 100σέλιδο βιβλίο του με τον προκλητικό τίτλο «Έχασε η Δύση;» ο Kishore Mahbubani, πρώην πρεσβευτής της σιγκαπούρης στον οηε και νυν καθηγητής πανεπιστημίου, συμπυκνώνει τις παρατηρήσεις του:

«…Κοιτώντας τους τελευταίους 18 αιώνες της ανθρώπινης ιστορίας, η πρόσφατη σχετική υπεροχή του δυτικού πολιτισμού απέναντι σ’ όλους τους άλλους είναι μια σημαντική ιστορική παρέκκλιση. Όλες οι παρεκκλίσεις τέτοιου είδους κάποτε τελειώνουν, κι αυτό είναι που συμβαίνει τώρα…»

Παρότι υπάρχουν αξιοσημείωτες πολιτιστικές διαφορές, δεν πρόκειται για «σύγκρουση πολιτισμών»! Η χριστιανική δύση, και ειδικά η προτεσταντική φράξια του χριστιανισμού, έκανε ένα «δηλητηριώδες δώρο» σ’ όλον τον πλανήτη· κι αυτό το «δώρο» εξαπλώθηκε και εγκαταστάθηκε παντού: τον καπιταλισμό. Μετά απ’ αυτό, δεν πρόκειται για ζητήματα πολιτιστικής υπεροχής· αλλά για ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς κσι συγκρούσεις.

Ένας άλλος πανεπιστημιακός, διευθυντής κινεζικού ινστιτούτου που ασχολείται με τους «δρόμους του μεταξιού», ο Xiang Lanxin, το είχε πει σαφώς πιο πολιτικά μιλώντας στον διάλογο Shangri-La πριν 2 χρόνια: δημιουργείται ένας μετα-Βεστφαλιανός κόσμος…

(Για την θεία Λίτσα μην ανησυχεί κανείς: είναι προ-Βεστφαλιανά σκαρφαλωμένη πάντα στην “χρυσή βίδα / κέντρο του κόσμου” και ασχολείται με τα γνωστά, καμαρωτά καμαρωτά…)

Μπλοκ του Βλαδιβοστόκ 2

Τρίτη 5 Ιούνη. Υπάρχουν, πάντως, και χειρότερα, που χωρίς να βγάλουν «πρωτοσέλιδα» πιστοποιούν πολλά. Όπως, για παράδειγμα, το ενδεχόμενο να γίνει συνάντηση του Kim με τον Putin πριν απ’ το ραντεβού του δεύτερου με το ψόφιου κουνάβι· ίσως (λένε κάποιοι) στην σύνοδο του SCO στο Qingdao της κίνας, στις 9 και 10 Ιούνη. Σε μια τέτοια περίπτωση αυτή η σύνοδος του «οργανισμού της Σαγκάης» θα κρατήσει μια θέση στην ιστορία…

Ωστόσο, και χωρίς αυτό το ενδεχόμενο, οι τεκτονικές πλάκες στον δυτικό ειρηνικό κινούνται σταθερά. Δύο μέρες πριν συνοδεύσει τον Lavrov στην Πγιονγκγιάνγκ, στις 29 Μάη, ο ρώσος υφ.υπ.εξ. Igor Morgulov πήγε στο Πεκίνο. Και απο εκεί έκανε κάποιες δηλώσεις που έδωσαν το περίγραμμα της δουλειάς στην Πγιονγκγιάνγκ· και προφανώς θύμωσαν ακόμα περισσότερο την Ουάσιγκτον:

…Θέλω να πω…. για την ιδέα της ζώνης του Ινδο-Ειρηνικού, που προωθούν οι ηπα και η ιαπωνία. Στην πράξη είναι σχεδιασμένη για να μοιράσει τις χώρες της περιοχής σε φίλους και εχθρούς… Τόσο η Ρωσία όσο και η Κίνα έχουν την ακριβώς αντίθετη άποψη. Είναι αντίθετες στην δημιουργία μπλοκ και πιστεύουν ότι μια αποτελεσματική και εκτεταμένη απάντηση στις απειλές ασφάλειας στον ασιατικό Ειρηνικό πρέπει να περιλαμβάνει μια αποτελεσματική στρατιωτική και πολιτική αποτροπή, και ενιαίους κανόνες του παιχνιδιού… Αυτή η αρχιτεκτονική πρέπει να βασίζεται στις παγκόσμιες αρχές της αδιαίρετης ασφάλειας και της υπεροχής της διεθνούς νομοθεσίας, καθώς και στην μη χρήση ή την απειλή βίας…

Όχι πως είχαμε αμφιβολίες. Όμως έχει την αξία του το γεγονός ότι αυτά λέγονται ανοικτά: Μόσχα, Πεκίνο, Σεούλ και Πγιονγκγιάνγκ (κατ’ αρχήν) δεν πάνε στη Σιγκαπούρη απλά για να ταΐσουν την ματαιοδοξία μιας πολιτικής βιτρίνας που εκπροσωπεί το σχέδιο «έχω ένα σφυρί οπότε όλα τα θέματα είναι πρόκες».

Τα γεγονότα έχουν ήδη μια πυκνότητα, ειδικά εφόσον μιλάμε για το κυρίως μέτωπο του 4ου παγκόσμιου πολέμου. Η μέχρι τώρα, και για σχεδόν ένα 6μηνο, βραχυκύκλωση του αμερικανικού μιλιταριστικού σχεδιασμού με κέντρο την κορεατική χερσόνησο και τα πέριξ, είναι πετυχημένη. Αλλά δεν είναι αυτό το «τέλος του έργου». Το αμερικανικό πεντάγωνο προσπαθεί να κρατήσει «ψηλά την ένταση» στη νότια θάλασσα της κίνας. Για να το πούμε διαφορετικά: το «θαλάσσιο μέτωπο» έχει μεγάλο εύρος, αν και όχι παντού τις ίδιες ευκολίες για τις ηπα.

Γι’ αυτό ο Mοrgulov θέωρησε σωστό να θυμηθεί το αμερικανικό σχέδιο “ινδο-ειρηνικός”…

Φιλίες και στον Ειρηνικό

Παρασκευή 1 Ιούνη. Οι (αναμενόμενοι πάντως…) δασμοί στο ατσάλι και στο αλουμίνιο ανακοινώθηκαν δυο μέρες μετά την ανακοίνωση επιβολής δασμών 25% σε τεχνολογικές εισαγωγές απ’ την κίνα, μέχρι ύψους 50 δις. Αυτή η δεύτερη ανακοίνωση έγινε ενώ βρίσκονταν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνο, κι ενώ (υποτίθεται) αυτές οι διαπραγματεύσεις συνοδεύονταν από ντε φάκτο «εκεχειρία» – σύμφωνα με δήλωση στις 20 Μάη του αμερικάνου υπ. εμπορίου Steven Mnuchin.

Οι σφαίρες του ενός απαντιούνται από σφαίρες του άλλου· αυτό είναι λογικό και αναμενόμενο. Δεν (μας) είναι σαφές πως σκοπεύει να αναρρώσει ο αμερικανικός καπιταλισμός (που έχει πάψει εδώ και σχεδόν έναν αιώνα να είναι καπιταλισμός «εσωτερικής κατανάλωσης») αν τον «πυροβολούν» ταυτόχρονα οι μεγαλύτερες αγορές εμπορευμάτων του πλανήτη. Μπορεί οι σεΐχηδες να αγοράζουν αμερικανικά όπλα, αλλά δεν φτάνει.

Παρότι ο «προστατευτισμός» αναφέρεται στα εγχειρίδια πολιτικής οικονομίας, έχει σαν προϋπόθεση η όποια «εσωτερική αγορά» να είναι επαρκής τόσο ως προς τις πρώτες ύλες και την εργασία όσο και ως προς την κατανάλωση των τελικών εμπορευμάτων, για την καπιταλιστική ανάπτυξη / ανασύνταξη. Έτσι ώστε, στη συνέχεια, μετά από μια γερή στρατιωτική νίκη, να αρχίσει η επέκταση. Όμως βρίσκεται ο αμερικανικός καπιταλισμός σ’ εκείνο το σημείο που η οχύρωσή του σε μια αγορά 300 εκατομυρίων (και οι πολύ μεγαλύτερες απώλειές του διεθνώς εξαιτίας των εμπορικών αντιποίνων) θα τον αναστήσουν;

Η τωρινή αμερικανική τακτική μοιάζει περισσότερο σαν κινήσεις πανικού παρά σαν ορθολογικός σχεδιασμός. Συμπίπτει (ίσως όχι τυχαία, όμως για να κάνει τα δεδομένα για τον αμερικανικό καπιταλισμό ακόμα πιο μίζερα) αφενός με την προσπάθεια να επιβληθεί δια της βίας η αγορά αμερικανικής προέλευσης υδρογονανθράκων, αφετέρου με το αντίμετρο (απ’ τους ανταγωνιστές) του περιορισμού της διεθνούς χρήσης / κυκλοφορίας του δολαρίου.

Ποια είναι η συνεισφορά, για παράδειγμα (υπέρ των στόχων του αμερικανικού προστατευτισμού) η εκ νέου επικήρυξη της Τεχεράνης, που έχει μετατραπεί σ’ ένα απ’ τα σημεία σύγκλισης όλων των υπόλοιπων «μεγάλων δυνάμεων» (εκτός ηπα); Γίνεται για χάρη και μόνο 2 περιφερειακών συμμάχων (του τελ Αβίβ και του Ριάντ με τα εμιράτα) που είναι ήδη σε παρακμή, και είναι αμφίβολο το πως και αν θα διασωθούν μέσα από την όξυνση των ήδη οξυμένων διεθνών σχέσεών τους, σε μια εποχή που χάνουν την άλλοτε γεωπολιτική τους συμμαχία.

Αυτά (και άλλα) στον συνδυασμό τους δείχνουν ότι υπάρχει κάτι σαν ανομολόγητος πανικός στις γραμμές των εκπροσώπων του αμερικανικού κεφαλαίου (και σε πολλά αφεντικά του). Εν τέλει, το “america first” του ψόφιου κουναβιού έχει σοβαρές πιθανότητες να αποδειχθεί επιμνημόσυνη δέηση, μετά την πραγματική προσπάθεια εφαρμογής του, απ’ το 2001 και μετά…

Και την αποτυχία της.

(φωτογραφία: Ήταν όταν το ψόφιο κουνάβι εντυπωσίασε τον καλεσμένο του στην Ουάσιγκτον ανακοινώνοντάς του ότι μόλις τιμώρησε τον Άσαντ που “σκοτώνει όμορφα μωρά”, ρίχνοντάς του κατακέφαλα πυραύλους. Είναι το πιο όμορφο κομμάτι κέικ σοκολάτας που έχεις φάει ποτέ… του είπε.

Ήταν 12 Απρίλη του ’17, και ο Xi Jinping κατάλαβε με τι έχει να κάνει…)

Εμπορική δεοντολογία

Παρασκευή 1 Ιούνη. Υπάρχει η άποψη πως όλα αυτά μπορεί να είναι, τελικά, μια διαπραγματευτική τακτική της Ουάσιγκτον απέναντι στους ανταγωνιστές της. Το ενδιαφέρον (άλλο ένα δείγμα της διανοητικής παρακμής) είναι ότι οι, ας πούμε, «εμπορικές διαπραγματεύσεις» παρουσιάζονται σαν κάτι ουδέτερο. Κι όχι σαν συγκρούσεις δύναμης, όπως είναι.

Οι τακτικές είναι τακτικές, και πάντως ποτέ και πουθενά δεν εξαφάνισαν απ’ τον λογαριασμό τους πραγματικούς συσχετισμούς δύναμης. Μπορεί κάποιος να κάνει πίσω (εν όψει μιας επερχόμενης επίθεσής του) και μπορεί ο απέναντι να θεωρήσει ότι κάτι κέρδισε… Ωστόσο τόσο στις επιχειρηματικές όσο και στις διακρατικές σχέσεις η οποιαδήποτε «διαπραγμάτευση» όχι μόνο δεν είναι άμοιρη των πραγματικών συσχετισμών, αλλά μόνο στην δική τους βάση μπορεί να έχει νόημα.

Συνεπώς, ακόμα κι αν η Ουάσιγκτον γαυγίζει για να μαλακώσει αν «πάρει κάτι», τίποτα δεν αλλάζει το γεγονός ότι είναι αναγκασμένη να γαυγίζει. Διακινδυνεύοντας να δαγκώσει την ουρά της – αν «δεν πάρει κάτι» ή αν «πάρει κάτι λιγότερο απ’ αυτό που θα ήθελε».

Step by step

Πέμπτη 31 Μάη. Καθ’ οδόν προς την Πγιονγκγιάνγκ (θα βρίσκεται σήμερα) ο ρώσος υπ.εξ. Lavrov δεν έχασε την ευκαιρία (χτες) να θυμήσει κάτι που στην Ουάσιγκτον θα προτιμούσαν να ξεχαστεί. Ότι, δηλαδή, οι κινήσεις που έχει κάνει ως τώρα το βορειοκορεατικό καθεστώς (σε συνεργασία και συνεννόηση με την Σεούλ) περιλαμβάνονται στο σχέδιο που πέρυσι το φθινόπωρο είχαν καταθέσει από κοινού Μόσχα και Πεκίνο (call me «μπλοκ του Βλαδιβοστόκ») για να το δεχτούν μεν Παρίσι και Βερολίνο, να το απορρίψει δε μετά βδελυγμίας η Ουάσιγκτον: την επίλυση βήμα – βήμα.

Εκείνο το σχέδιο πρότεινε σαν πρώτη φάση το «διπλό πάγωμα». Η βόρεια κορέα θα πάγωνε τις δοκιμές πυρηνικών και βαλιστικών πυραύλων, και οι ηπα με τη νότια κορέα θα πάγωναν τις στρατιωτικές τους ασκήσεις. Αυτό που έχει συμβεί ως τώρα είναι ότι η μεν Πγιονγκγιάνγκ προχώρησε ένα βήμα παραπάνω, δηλαδή εκτός απ’ το «πάγωμα» κατέστρεψε και τις εγκαταστάσεις πυρηνικών δοκιμών της, ενώ η «άλλη μεριά», κυρίως οι ηπα, είναι δύο βήματα πίσω: έχουν μετριάσει το μέγεθος και την διάρκεια της επίδειξης στρατιωτικής δύναμης μόνο επειδή το απαιτεί η Σεούλ…

Επιμένει ο Lavrov: Θα χρειαστούν βήμα – το – βήμα ενέργειες, συνέπεια και υπομονή… Η αποπυρηνικοποίηση της κορεατικής χερσονήσου θα πρέπει να υποστηριχτεί από μηχανισμούς εξασφάλισης της ειρήνης και της σταθερότητας στην βορειοανατολική Ασία.

Η Ουάσιγκτον, σύμφωνα με το περσινό σχέδιο του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ, χρωστάει – λοιπόν… Φυσικά δεν είναι ένα σχέδιο “αμερικανικής αναγνώρισης” – όμως ο, ας πούμε, μισός πλανήτης το έχει υπόψη του… Και, για να μην χαθεί κανείς, ο κυρ Lavrov είναι ένας ακόμα (εκτός απ’ τον κυρ Moon…) που μιλάει για «αποπυρηνικοποίηση της κορεατικής χερσονήσου»· όχι για «αποπυρηνικοποίηση της βόρειας κορέας» μόνο…

Για να συμπληρώσει, προς γνώση κάθε ενδιαφερόμενου:

Στην τελική φάση της διαδικασίας, πολυμερείς συζητήσεις που θα εμπλέκουν και τα 6 κράτη [βόρεια και νότια κορέα, ρωσία, κίνα, ιαπωνία, ηπα] θα είναι απαραίτητες, όπως προέβλεπε ο οδικός χάρτης Ρωσίας – Κίνας.

Εννοεί το περσινό σχέδιο… Βρε επιμονή!…

Σύμφωνα και συμμαχίες

Τρίτη 29 Μάη. Το «σύμφωνο της Σαγκάης» (SCO) δεν έχει στον δυτικό κόσμο την αίγλη του άλλοτε «συμφώνου της Βαρσοβίας». Ωστόσο στην ερχόμενη σύνοδο του (18η κατά σειρά), στις 9 και 10 Ιούνη, στην παραλιακή κινεζική πόλη Qingdao, ίσως γίνει πιο αισθητό· τουλάχιστον απ’ την άποψη της δυτικής δημοσιογραφίας / δημαγωγίας.

Ρωσία, κίνα, καζακστάν, κιργιζιστάν, τατζικιστάν, ουζμπεκιστάν, ινδία και πακιστάν: δεν είναι βέβαια μια συμπαγής συμμαχία (με δεδομένες, κυρίως, τις αντιθέσεις ινδίας και πακιστάν)· όμως είναι μια καλή «ομπρέλλα» σε καιρούς «μεταβατικούς» σε ότι αφορά την μοιρασιά του πλανήτη.

Υπάρχει ένα μέλος / παρατηρητής που έχει κάνει αίτηση πλήρους ένταξης εδώ και 10 χρόνια: το ιράν. Η αίτηση είχε παγώσει επειδή βρισκόταν υπό καθεστώς κυρώσεων του οηε. Όμως μετά την απόσυρση της Ουάσιγκτον απ’ την συμφωνία για τα πυρηνικά, και ενώπιον των κλιμακούμενων απειλών εναντίον της Τεχεράνης απ’ την Ουάσιγκτον (και το Τελ Αβίβ), η ιρανική αίτηση πρόκειται να επανεξεταστεί σε δέκα μέρες. Πεκίνο και Μόσχα έχουν δηλώσει ήδη ότι είναι υπέρ της ένταξης του ιράν στον sco σαν πλήρες μέλος. Που σημαίνει: και στρατιωτικός σύμμαχος με την ρωσία και την κίνα... (Ακόμα κι αν δεν γίνει σε λίγες ημέρες, είναι σίγουρο ότι θα γίνει σύντομα…)

Δεν είναι μόνο γεωπολιτικοί οι λόγοι. Είναι και οικονομικοί. Κινεζικές και ρωσικές εταιρείες έχουν αναλάβει μεγάλες δουλειές στο ιράν, και θα πάρουν κι άλλες αν διάφορες ευρωπαϊκές αναγκαστούν να αποχωρήσουν λόγω των αμερικανικών απειλών. Για το Πεκίνο η ιρανική επικράτεια είναι σημαντική για το σχέδιο των «δρόμων του μεταξιού»· και η πρακτική συμμαχία Τεχεράνης / Βαγδάτης / Δαμασκού / Μόσχας / Άγκυρας που έχει σκοπό να εξασφαλίσει τον έλεγχο μιας μεγάλης ζώνης της μέσης Ανατολής ως και την ανατολική Μεσόγειο ενδιαφέρει ιδιαίτερα όχι μόνο τα μέλη αυτής της συμμαχίας αλλά και τον κινεζικό καπιταλισμό.

Έχει το ενδιαφέρον του: η Δαμασκός έχει καθεστώς παρατηρητή στο «σύμφωνο της Σαγκάης»… Όπως και η Άγκυρα…

Κορέες 2

Κυριακή 27 Μάη. Όμως αυτά τα «λέω ναι και μετά όχι και μετά πάλι ναι» ή «λέω όχι αλλά μετά ναι» που θυμίζουν έντονα την ελληνική πολιτική σκηνή, δεν αλλάζουν σε τίποτα τα δεδομένα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο αντικαταστάτης του ψόφιου κουναβιού στην προεδρική καρέκλα έχει επιλεγεί απ’ την ημέρα νο 1, έχει επιλεγεί απ’ τους αμερικάνους συντηρητικούς, είναι ο νυν αντιπρόεδρος, και λέγεται Pence. Αυτός είναι ακόμα χειρότερος απ’ το ψόφιο κουνάβι!

Στην εκστρατεία της απομάκρυνσης των ηπα απ’ την κορεατική χερσόνησο και την θάλασσα της κίνας, το ψόφιο κουνάβι παίζει τον ρόλο του σκιάχτρου που κρέμεται από γερανό πάνω απ’ την σκηνή. Δεν είναι ο «απο μηχανής θεός». Είναι ο «από μηχανής χρήσιμος ηλίθιος». Ως τώρα, άσχετα με το τι τιτιβίζει, δεν έχει βγει έξω απ’ την γραμμή, στα βασικά ζητήματα που ενδιαφέρουν την καπιταλιστική συμμαχία που τον στηρίζει, και τα αμερικανικά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα. Μέση Ανατολή, ισραήλ, αφγανιστάν, ιράν, εμπορικός πόλεμος, ε.ε., μετανάστες, αντιμουσουλμανισμός κλπ.

Δεν πρόκειται να βγει έξω απ’ την γραμμή ούτε και σε ότι αφορά την βόρεια κορέα. Στραβοπάτησε μια φορά όταν δέχτηκε συνάντηση με τον Kim χωρίς όρους και προϋποθέσεις, και τώρα το βαθύ αμερικανικό κράτος τρέχει να τα μαζέψει. Δεν έχει περιθώριο να παραπατήσει δεύτερη φορά, ούτε καν γλυστρώντας πάνω στο ναρκισσισμό του. Θα τον ξεφορτωθούν· και δεν θα είναι μόνοι τους οι «δημοκρατικοί» τους οποίους κατηγορεί για συνωμότες. Θα είναι το ίδιο το κόμμα που τον ανέδειξε που θα φροντίσει να τον “κάνει αλλαγή”.

Είναι αδύνατο να κάνει οτιδήποτε που θα έθιγε τα συμφέροντα του αμερικανικού στρατοβιομηχανικού συμπλέγματος, ειδικά μάλιστα στο νο 1 μέτωπο που λέγεται δυτικός Ειρηνικός. Ούτε κατά λάθος, ούτε κατά φαντασία…

Κορέες 2

Παρασκευή 25 Μάη. Γ) Ενώ, λοιπόν, η ακύρωση της συνάντησης ήταν εύκολη δουλειά, τα υπόλοιπα είναι από δύσκολα έως εξαιρετικά δύσκολα για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό· και υποθέτουμε ότι κάποιοι «ειδικοί» του το καταλαβαίνουν. Ενώ, δηλαδή, η συνάντηση ψόφιου κουναβιού – little rocket man ήταν απαραίτητη για το οριστικό «ξέπλυμα» του βορειοκορεατικού καθεστώτος, ο τρόπος που την χάλασε η Ουάσιγκτον (και οι γελοίες δικαιολογίες που επικαλέστηκε στο «γράμμα» του το ψόφιο κουνάβι), χρεώνει τις ηπα, και προσθέτει μια ακόμα «μαύρη σελίδα» στην πρόσφατη αναγνώριση της Ιερουσαλήμ σαν πρωτεύουσας του ισραήλ και στην ακύρωση της συμφωνίας 5+1 για τα πυρηνικά του ιράν… Εγγράφεται, δηλαδή, σαν επιβεβαίωση ότι η άλλοτε «μόνη υπερδύναμη» είναι πλέον ένα κράτος – διεθνής ταραξίας.

Αυτό είναι το συν που αποκομίζει το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ γενικά (και τα δύο κορεατικά καθεστώτα ειδικά) απ’ το «απότομο φρενάρισμα» του ψόφιου κουναβιού: την έξωθεν καλή μαρτυρία ότι ενώ έκανε ό,τι μπορούσε (την στιγμή της ακύρωσης η Πγιονγκγιανγκ κατέστρεφε τις υποδομές πυρηνικών δοκιμών της!!!) η Ουάσιγκτον δεν είναι διατεθειμένη για καμία «ειρήνη», ποτέ και πουθενά.

Δεν πρόκειται για «ιδεολογικό ζήτημα». Δεν είναι όμως, απ’ την άλλη, ένα «συμπεράσμα σε παγκόσμια θέα» που μπορεί να μετατραπεί αύριο ή μεθαύριο σε πρακτικές κινήσεις και οφέλη. Ειδικά όταν η Ουάσιγκτον έχει βάσεις και στρατό στη νότια κορέα.

Τώρα πέφτει ένα κάπως μεγαλύτερο βάρος (αν και όχι ασήκωτο) στις πλάτες του Moon: ως τώρα ζήτησε και πέτυχε μειωμένες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τους αμερικάνους στο όνομα του “καλού κλίματος” εν όψει της συνάντησης… Τώρα θα πρέπει να βρει τρόπους να κρατήσει σε απόσταση τους (στην πραγματικότητα εξοργισμένους με την πάρτη του) αμερικάνους με άλλα “συμμαχικά” επιχειρήματα… Και, ταυτόχρονα (αυτό είναι προφανώς ευκολότερο) θα πρέπει να συνεχίσει τις ενδοκορεατικές διαδικασίες ειρήνευσης με τρόπο ακόμα πιο κατηγορηματικό.

Πως θα μπορέσουν να σεγοντάρουν οι υπόλοιποι δύο του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ, δηλαδή το Πεκίνο και η Μόσχα; Δεν ξέρουμε. Όμως το ρωσικό αφεντικό δεν άφησε την ευκαιρία της «έκλειψης των ηπα» να πάει χαμένη:

… Ο βορειοκορεάτης ηγέτης Kim Jong-un έκανε ό,τι υποσχέθηκε· ακόμα ακόμα ανατίναξε τα τούνελ στο πεδίο πυρηνικών δοκιμών του Punggye-ri· και μετά μάθαμε την ακύρωση της συνάντησης με τις ηπα… Ελπίζουμε ότι ο διάλογος θα ξαναρχίσει… και ότι η συνάντηση θα γίνει. Ο Putin «δεσμεύτηκε» ότι η Μόσχα και άλλοι διεθνείς παίκτες «θα εργαστούν από κοινού για να φέρουν πιο κοντά τις θέσεις των ηπα και της βόρειας κορέας». Που πρακτικά το μεταφράζουμε σε «όσο η Ουάσιγκτον κάνει αναγκαστικά πίσω τόσο εμείς θα κάνουμε μπροστά».

Θα φανεί. Σε 6 ημέρες (αν όχι νωρίτερα…), στις 31 Μάη, ο Lavrov θα βρίσκεται στην Πγιονγκγιάνγκ…