Εμπορικός (αλλά όχι μόνο…) πόλεμος 1

Πέμπτη 8 Νοέμβρη. Το έχετε διαβάσει ήδη εδώ κάμποσες φορές, σαν άποψη της ασταμάτητης μηχανής. Ιδού τώρα, πιο “έγκυρα”, από έναν ειδικό:

…Το πρώτο ταμπλώ του Trump είναι το σπάσιμο των κανόνων του εμπορίου. Πολλοί στην κυβέρνησή του θεωρούν τις αρχές και τις διαδικασίες του ΠΟΕ σαν εμπόδιο στις διμερείς διαπραγματεύσεις. Θα προτιμούσαν να κλείνουν συμφωνίες με άλλους έναν προς έναν, χωρίς να υποχρεώνονται να εφαρμόζουν μέτρα φιλελευθεροποίησης και χωρίς να είναι αναγκασμένοι να συμμορφώνονται με τις αποφάσεις του ΠΟΕ για την επίλυση εμπορικών διαφορών. Στόχος τους είναι να αναδιαρθρώσουν τις εμπορικές σχέσεις, διαμορφώνοντας ένα σχήμα κύκλου με τις ΗΠΑ στο κέντρο και τα υπόλοιπα κράτη στην περιφέρεια.

Η αιτία είναι αρκετά απλή: οι πολυμερείς κανόνες προστατεύουν πάντα τους πιο αδύναμους. Γιατί, λοιπόν, οι ΗΠΑ θα πρέπει να εμποδίζονται απ’ το να χρησιμοποιήσουν την συντριπτική διαπραγματευτική τους ισχύ; Η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ, Μεξικό και Καναδά (USMCA) δείχνει τον δρόμο, καθώς επιβάλει στις δύο άλλες χώρες δεσμεύσεις που συμφέρουν τις ΗΠΑ, περιορίζοντας τις δικές τους επιλογές εμπορικής πολιτικής…

Αυτά έγραφε μεταξύ άλλων πριν λίγες μέρες, στις 26 Οκτώβρη, ο Jean Pisani-Ferry (καθηγητής στη σχολή διακυβέρνησης Hertie στο Βερολίνο, και στο ινστιτούτο πολιτικών επιστημών στο Παρίσι) στο site project syndicate. Και έτσι συμβαίνει: πέρα απ’ τα προσωπικά (ή ζωϊκά…) χαρακτηριστικά του ψόφιου κουναβιού, η ανάληψη της διοίκησης των ηπα απ’ τους συντηρητικούς απ’ το 2017 σηματοδοτεί την οριστική εγκατάλειψη του project «παγκοσμιοποίηση» απ’ τον βασικό επί 3 και πλέον δεκαετίες προωθητή του (τις ηπα) – με την ουρά στα σκέλια… Στην παγκόσμια εμπορική / καπιταλιστική αρένα όπως διαμορφώθηκε σταδιακά απ’ τα ‘80s και εντατικά απ’ τα ‘90s κάτω απ’ την αμερικανική σημαία, οι ηπα ηττήθηκαν· κάτι που ήταν ξεκάθαρο ήδη απ’ τα μέσα των ‘10s… Η διοίκηση Obama ήταν η τελευταία που προσπάθησε να διαρθρώσει (και να αξιοποιήσει υπέρ της ηγεμονίας του αμερικανικού καπιταλισμού) τις πολυμερείς εμπορικές / οικονομικές συμφωνίες. Ο Obama είχε την φιλοδοξία (ειδικά με την πολυμερή εμπορική συμφωνία του Ειρηνικού – TTP) να κυκλώσει εμπορικά / οικονομικά (και, κατά συνέπεια) και στρατιωτικά τον κινεζικό καπιταλισμό (“asia pivot”…) με έναν ευρύ συνεταιρισμό. Απέτυχε. Τελικά η TTP υπογράφτηκε χωρίς τις ηπα…

Το τέλος της «παγκοσμιοποίησης» συνεπάγεται, υποχρεωτικά, και την ιδεολογική / πολιτική υποχώρηση των «κοινωνικών / πολιτικών / οικονομικών» υποκειμένων που την είχαν προωθήσει· ενδεχομένως οφελούμενα και τώρα, ή ακόμα και στο μέλλον. (Αυτά τα υποκείμενα δεν εξαφανίζονται! Υποχωρούν αναγκαστικά, ελλείψει σχεδίου και αποτελεσματικότητας, και οχυρώνονται σε δευτερεύοντα και τριτεύοντα ζητήματα σε σχέση με την γενική, παγκόσμια κίνηση του κεφάλαιου… Ζητήματα φύλων, σεξουαλικοτήτων, δικαιωμάτων, μειονοτήτων, πολιτικής ορθότητας, κλπ… Ζητήματα που, σε κάθε περίπτωση, έχουν εγγραφεί προ πολλού, απ’ τα ’90s, στην καπιταλιστική αξιοποίηση· αν και όχι μ’ έναν μόνο τρόπο…)

Η «πολιτική ώθηση» (συχνά απ’ τα πάνω) μιας διαφορετικής συμμαχίας «κοινωνικών / πολιτικών / οικονομικών» υποκειμένων, εθνικιστικών, ρατσιστικών, συντηρητικών, μισαλλόδοξων είναι η πιο χτυπητή μορφή που παίρνει η επιστροφή του πλανήτη καθαρά και ωμά στο καπιταλιστικό ethos «ο-καθένας-για-την-πάρτη-του». Αυτό που περιγράφει συνοπτικά ο Pisani-Ferry για το (ας το πούμε έτσι) “νέο αμερικανικό παράδειγμα”: ένας μ’ έναν, και νικάει ο πιο δυνατός. «Προχωράς και πυροβολάς»… Όχι απλά «άγρια δύση», αλλά άγρια ξεκαθαρίσματα παντού.

Οπωσδήποτε το «ένας μ’ έναν» είναι η ελπίδα του αμερικανικού (και ως έναν βαθμό του πολύ πιο αδύναμου αγγλικού) καπιταλισμού… Τα αφεντικά του, όμως, δεν μπορούν να επιβάλλουν στους αντιπάλους τους να εμφανίζονται μόνοι τους, γυμνοί στ’ αγγούρια. Οι αντι-συσπειρώσεις είναι η μόνη λογική συνέπεια: εμπορικές / οικονομικές, και φυσικά στρατιωτικές. Για παράδειγμα η Σεούλ υπέγραψε χτες συμφωνία εμπορίου με την Τεχεράνη, με τις συναλλαγές να γίνονται στο νοτιοκορεατικό νόμισμα. Είναι η πιο πρόσφατη περίπτωση, αλλά καθόλου η τελευταία. Παρακάμπτοντας το δολάριο στις διεθνείς συναλλαγές «φίλοι και εχθροί» πριονίζουν το ένα απ’ τα δύο κλαδιά πάνω στο οποίο κάθεται η «συντριπτική διαπραγματευτική ισχύς» των ηπα: την διεθνή χρήση του εθνικού τους νομίσματος…

Πυρετός κυρώσεων 2

Τρίτη 6 Νοέμβρη. Επειδή (προφανώς) οι αξιωματούχοι του αμερικανικού ιμπεριαλισμού καταλαβαίνουν ότι το να επαναφέρουν μονομερώς σε ισχύ τις προ συμφωνίας του 2015 “κυρώσεις” κατά της Τεχεράνης δεν θα είχε πια σπουδαία αποτελέσματα (επειδή τώρα είναι αρκετοί και αρκετά ισχυροί εκείνοι που δεν πρόκειται να υπακούσουν), έβαλαν και “καπάκι”. Τριακόσιες (300) επιπλέον ποινές σε “οντότητες” του ναυτιλιακού, πετρελαϊκού, ασφαλιστικού και τραπεζικού τομέα του ιρανικού καπιταλισμού.

Αυτή η εκτόξευση και η ρητορική που την συνοδεύει προδίδει κάτι σαν “ιερή λύσσα” εκ μέρους της Ουάσιγκτον· “ιερή λύσσα” που δεν προέρχεται απλά απ’ την αυξανόμενη επιρροή (στη μέση Ανατολή) της Τεχεράνης. Για την ακρίβεια αυτή η εκθετική εκτόξευση ποινών οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις διεθνείς συμμαχίες του ιρανικού καθεστώτος (με Μόσχα, Πεκίνο, Άγκυρα, Ντόχα). Συνεπώς η “ιερή λύσσα” της στοχοποίησης της Τεχεράνης είναι έμμεση αλλά σαφής παραδοχή της αμερικανικής αδυναμίας να την στριμώξει αποτελεσματικά.

Αν στην Ουάσιγκτον πιστεύουν ότι η Τεχεράνη είναι “ο αδύνατος κρίκος” στην τωρινή σύνθεση του ευρασιατικού μπλοκ κάνουν λάθος. Η αποτυχία του αμερικανικού σχεδιασμού στη συρία και στο ιράκ θα έπρεπε να τους το έχει δείξει…

Η αποτυχία φωτίζεται απ’ αυτήν την ιδιοτελή ανισορροπία: τρελές κυρώσεις στο ιρανικό καθεστώς· τουμπεκί ψιλοκομμένο απέναντι στο σαουδαραβικό, ακόμα και με ένα Khashoggi σε φέτες: όταν ένα ιμπεριαλιστικό κράτος πουλάει ύμνους σε ανώτερες αξίες και αναγκάζεται σε τόσο χοντροκομένη διαχείριση, «κτυπάει στο μάτι» – σ’ όλον τον πλανήτη. Το «ή μαζί μας ή εναντίον μας» ακούγεται πια από θέση αδυναμίας. Όχι επειδή υπάρχουν κράτη φίλοι του δίκαιου. Καθόλου! Αλλά επειδή όταν πέφτουν οι μάσκες της δύναμης (μέσα απ’ την χοντροκομμένη ιδιοτέλεια), όταν καταρρέουν τα καλοπροβεβλημένα επί δεκαετίες προσχήματα, ο βασιλιάς έχει κατεβάσει τα βρακιά του.

Πυρετός στην άμμο

Τρίτη 6 Νοέμβρη. Μοιάζει fiction, αλλά υπάρχουν ήδη μερικά στοιχεία του. Όπως, για παράδειγμα, η εισβολή του Ριάντ και του Ντουμπάι στην υεμένη – ενός ενδοαραβικός πόλεμος, που πριν μερικά χρόνια θα ήταν αδιανόητος.

Και να το σουρρεαλιστικό του ενδεχόμενου: ένας διευρυμένος ενδο-αραβικός πόλεμος, με συμμετοχή όλων των σειχάτων, εμιράτων, βασιλείων, χουντών, ό,τι σκατά έχει εγκαθιδρυθεί στην περιοχή τέλος πάντων. Η υλική βάση σε μια τέτοια περίπτωση θα ήταν η μειούμενη “στρατηγική αξία” των πετρελαίων, άρα η ανάγκη για έλεγχο ή καταστροφή πετρελαιοπήγαδων. Η ιδεολογική βάση θα μπορούσε να είναι ο έλεγχος στους μουσουλμανικούς “ιερούς τόπους”, στη Μέκκα και στη Μεδίνα. (Κρυφοί guest stars; Μαντέψτε…)

Μοιάζει πράγματι απίθανο. Αλλά μπορεί να πετύχει κανείς, εδώ ή εκεί, δημαγωγούς να υποστηρίζουν πως αυτό που απέτυχε βορειότερα (στη συρία και στο ιράκ) ίσως ξαναδοκιμαστεί νοτιότερα (στην αραβικη χερσόνησο): η “δημιουργική διάλυση”.

Έτσι κι αλλιώς όμως, η περιοχή, κάτω απ’ το βάρος της εξελισσόμενης αλλαγής Ενεργειακού Παραδείγματος του καπιταλιστικού βορρά και σε αναζήτηση “νέας χρησιμότητας”, έχει αρκετά στοιχεία για να γίνει βαλκάνια των αρχών του 20ου αιώνα.

Ο τοξικός μπορεί να αποδειχθεί πιο χασάπης απ’ ότι ως τώρα· κι ως τώρα δεν είναι καθόλου “λίγος” σ’ αυτή τη δουλειά…

Κυρώσεις, ποινές και τιμωρίες (εχθροί αληθινοί, αλλά και φίλοι)

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Ενώ το ψόφιο κουνάβι κάνει αυτό που είχε αναγγείλει, ξαναφέρνει δηλαδή μονομερώς σε ισχύ όλες τις (τότε διεθνείς) “κυρώσεις” κατά της Τεχεράνης που ίσχυαν πριν την συμφωνία 5+1 (του 2015) μεγαλώνοντας μάλιστα τη λίστα των ατόμων και των θεσμών που στοχοποιούνται, η ε.ε. εξακολουθεί να “διαχωρίζει την θέση της”. Χωρίς να είναι σαφές αν έχουν ολοκληρωθεί τα πρακτικά μέτρα (η δημιουργία, για παράδειγμα, ενός θεσμού εκκαθαρίσεων των εμπορικών πληρωμών εκτός swift) που απαιτούνται από μεθαύριο, όταν θα μπει σε εφαρμογή το αμερικανικό ποινολόγιο.

Υπάρχουν, ωστόσο, ένα καλό και ένα καλούτσικο νέο για την Τεχεράνη. Το καλούτσικο είναι ότι η Ουάσιγκτον έκανε την καρδιά της πέτρα και θα επιτρέψει σε μια σειρά κρατών (συμμάχων της) να αγοράζουν κάποιες ποσότητες ιρανικού πετρελαίου: ιταλία, τουρκία, ινδία, ιαπωνία, νότια κορέα, βασικοί πελάτες της Τεχεράνης, είναι στη λίστα· ενώ (υποτίθεται) γίνονται διαπραγματεύσεις και με το πεκίνο, να εξαιρεθεί κι αυτό απ’ την πύρινη αμερικανική ρομφαία εναντίον όσων τολμούν να κάνουν δουλειές με την Τεχεράνη. Χωρίς τον υπολογισμό του λαθρεμπορίου (: δηλαδή της παράβασης των περιορισμών) η Τεχεράνη υπολογίζει ότι θα κρατήσει τελικά την ημερήσια «παραγωγή» της πάνω απ’ το 1 μύριο βαρέλια (στην πιο πρόσφατη κορύφωση είχε φτάσει τα 2,5 μύρια).

Το καλό νέο είναι ότι ο σύμμαχος της Τεχεράνης, το Πεκίνο, πρόκειται να αγοράσει ουσιαστικά την γειτονική Ισλαμαμπάντ. Υπάρχει ίσως μια υπερβολή στο «θα αγοράσει την Ισλαμαμπάντ», όχι μεγάλη όμως.

Να γιατί. Ο νέος πρωθ. του πακιστάν (και πρώην παίκτης κρίκετ) Imran Khan ανέλαβε πριν δυο μήνες, με μια διάθεση «αναθεώρησης» των στενών σχέσεων με το Πεκίνο· αρχίζοντας απ’ το σχέδιο του «σινο-πακιστανικού διαδρόμου» που, σαν παρακλάδι των «δρόμων του μεταξιού», θα έδινε ελεύθερη πρόσβαση στις κινεζικές μεταφορές στην αραβική θάλασσα, σαν εναλλακτική παράκαμψης των (προς το παρόν αμερικανοκρατούμενων) στενών της Malacca. Το deal ήταν μεγέθους 60 δισεκατομυρίων δολαρίων, και η πρώτη σκέψη ήταν ότι ο Khan θα έκανε τον «σκληρό» στο Πεκίνο – σα να μην βιαζόταν να ξεκινήσουν οι δουλειές…

Ευρισκόμενος ήδη εκεί, για 3ήμερη επίσημη επίσκεψη, παραδέχτηκε το λάθος του… («αυταπάτες» που θα έλεγαν και στην Αθήνα…) Και δεν θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά: το πακιστανικό κράτος είναι στο χείλος της χρεωκοπίας, αφού μέσα στο 2018 τα διαθέσιμά του σε «σκληρό νόμισμα» έπεσαν κατά 42%, στα μόλις 8 δισεκατομύρια. Ίσα ίσα για κάλυψη των εισαγωγών δύο μηνών. Μ’ άλλα λόγια ο Khan θέλει επειγόντως δάνειο, μεγάλο δάνειο – αλλιώς έχει δντ, με ότι συνεπάγεται αυτό (και γι’ αυτούς που τον ψήφισαν…)

Ο Xi τον διαβεβαίωσε ότι θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, μιας και η σινοπακιστανική φιλία είναι στρατηγική και «all weather». Το γνωστό: οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται. Και πράγματι ο κινεζικός καπιταλισμός και τα αφεντικά του θα κάνουν «ό,τι καλύτερο μπορούν» (με το αζημείωτο), και μάλιστα ένα «καλύτερο» αρκετά μεγάλο ώστε να μην σκάσει η Ουάσιγκτον (ως δντ…), τέτοιους καιρούς σ’ ένα τόσο κρίσιμο γεωπολιτικά σημείο σαν το πακιστάν.

Το οποίο (να το θυμίσουμε;) βόρεια συνορεύει με το αφγανιστάν… To οποίο, επίσης, έχει σχέσεις (ανάγκης; επιλογής; θα φανεί) με τον τοξικό. Μεταξύ άλλων του παρέχει (επ’ αμοιβή…) στρατό…

Η τετραπλή σύνοδος 1

Σάββατο 27 Οκτώβρη. Σήμερα στην Istanbul γίνεται μια συνάντηση που μπορεί να αποδειχθεί σημαντικότερη απ’ ό,τι από πρώτη ματιά. Merkel, Macron, Putin και ο οικοδεσπότης Erdogan συναντιούνται «για το μέλλον της συρίας». Δεδομένου ότι Putin και Erdogan ανήκουν στο ως τώρα νικητήριο μπλοκ της Αστάνα και πως ούτε η Merkel ούτε ο Macron αντιπροσωπεύουν «γειτονικά κράτη», η σύνθεση αυτού του ραντεβού είναι από μόνη της ένα σοβαρό θέμα. Είναι προφανές (για εμάς) ότι το μπλοκ της Αστάνα, μετά τις ως τώρα επιτυχίες του στο συριακό πεδίο μάχης, αξιοποιεί την στάση της ε.ε. σε ότι αφορά την 5 + 1 συμφωνία για τα πυρηνικά της Τεχεράνης για να διευρύνει τις ad hoc συμμαχίες του και, κατά συνέπεια, την διεθνή επιρροή του. Με άλλα λόγια: πριν από οτιδήποτε άλλο το σημερινό ραντεβού έχει “σημαία” αντι-αμερικανική.

Το Παρίσι είναι ένα θέμα μόνο του: είχε ιστορικές σχέσεις με το καθεστώς Άσαντ και, προφανώς ενδιαφέρεται να τις ξαναζωντανέψει αυτοτελώς και όχι μόνο δίπλα στον us army στην ypg κρατούμενη ζώνη. Βερολίνο και Άγκυρα ενδιαφέρονται (και) για την «τύχη των προσφύγων» απ’ την συρία: κατ’ αρχήν να μην αυξηθούν και στη συνέχεια να αρχίσουν να μειώνονται επιστρέφοντας σταδιακά.

Αλλά για να γίνει αυτό χρειάζονται δύο πράγματα. Ανοικόμηση και στοιχειωδώς δημοκρατική συνταγματική μεταρρύθμιση με εκλογές μετά – και χρόνος για «εθνική συμφιλίωση». Το πρώτο είναι «επένδυση», που ενδιαφέρει ήδη και τους 3 του μπλοκ της Αστάνα, όπως επίσης την Ντόχα και το Πεκίνο. Οι δουλειές μπορούν να μοιραστούν – αρκεί να υπάρξει μια κάποια πολιτική σύγκλιση. Το ζήτημα του συντάγματος είναι πιο σύνθετο και μεσοπρόθεσμο, και δεν αφορά μόνο το ζόρισμα της πλευράς Άσαντ (θα τον αναλάβει η Μόσχα). Αφορά και τους αντικαθεστωτικούς ένοπλους του Idlib, που θα πρέπει να χειριστεί η Άγκυρα.

Τα πιο πάνω είναι το επίσημο μενού της 4πλής συνεννόησης. Για ιμπεριαλισμό πρόκειται, δεν υπάρχει αμφιβολία. Σ’ ένα πεδίο μάχης εδώ και μια εφταετία…

Η τετραπλή σύνοδος 2

Σάββατο 27 Οκτώβρη. Είναι λογικό πως είτε official είτε unofficial οι «4» έχουν να «ανταλλάξουν» γνώμες και σε δύο τουλάχιστον επιπλέον ζητήματα. Το ένα είναι η αμερικανική απόβαση στην ypgκρατούμενη ζώνη· κατά συνέπεια το «κουρδικό ζήτημα» που απασχολεί κατά πρώτο λόγο την Άγκυρα· και με διαφορετικό τρόπο το Βερολίνο. Το άλλο είναι η σαουδική αραβία.

Όταν κανονίστηκε το σημερινό ραντεβού (πριν κάμποσους μήνες) η σφαγή του Khashoggi δεν είχε γίνει· ούτε ήταν ένα ενδεχόμενο στον ορίζοντα. Τώρα είναι γεγονός παγκόσμια γνωστό, αλλάζοντας τα δεδομένα με τρόπο βολικό για τα συμφέροντα τόσο του μπλοκ της Αστάνα όσο και του Βερολίνου (ο Macron εξακολουθεί να σολάρει σε κάποιο βαθμό, κοιτώντας κυρίως το εμπόριο όπλων προς το Ριάντ).

Αν το τουρκικό καθεστώς συνεχίσει να κρατάει τον τοξικό κρεμασμένο ανάποδα τότε οποιοδήποτε deal κάνουν οι 4 για την συρία θα διευκολυνθεί σημαντικά. Αλλά για το αντίθετο (για κάποιας μορφής «απελευθέρωση» του τοξικού) δουλεύει ήδη το Τελ Αβίβ· που τρομάζει με την ιδέα να χάσει αυτόν τον «σύμμαχο». Προφανώς κανείς δεν αγνοεί τον ισραηλινό «στρατιωτικό παράγοντα» στη μέση Ανατολή. Απ’ αυτήν την άποψη η de facto ζώνη απαγόρευσης πτήσεων που έχει επιβάλλει ως τώρα η Μόσχα (με την προμήθεια των S-300 στο συριακό καθεστώς) προσθέτει «πίεση» στον άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο. Στη σημερινή σύσκεψη ούτε η Merkel ούτε ο Macron αντιπροσωπεύουν την ε.ε… Αντιπροσωπεύουν τα κράτη τους, τα αφεντικά τους, τα συμφέροντά τους. Υποθέτουμε πως μερικές μόνο απ’ τις όποιες αποφάσεις, σημερινές ή μελλοντικές, θα γίνουν «θέσεις της ε.ε.». Ας πούμε σε ότι αφορά το πολιτικό τμήμα του συριακού μέλλοντος.

Τι γνώμη να έχει άραγε γι’ αυτές τις εξελίξεις η Ρώμη ή η φιλοαμερικάνικη Βαρσοβία;

Ο τοξικός στην Knesset

Τετάρτη 24 Οκτώβρη. … Η πρωτοβουλία ειρήνης του Trump [σ.σ.: το γνωστό αλλά επίσημα παγωμένο σχέδιο εξαφάνισης των παλαιστινίων…] αν ποτέ μπει στο τραπέζι, είναι το άμεσο αποτέλεσμα της πίεσης απ’ τον Mohammed bin Salman, που θέλει να νομιμοποιήσει το ισραήλ πριν προχωρήσει σε ανοικτή συνεργασία μαζί του.

…Για 50 χρόνια προσευχόμασταν να εμφανιστεί ένας σημαντικός άραβας ηγέτης που θα θέλει να υπογράψει ένα σημαντικό σύμφωνο με το ισραήλ. Αυτός ο ηγέτης έφτασε τελικά. Οι εκκλήσεις υπέρ της καθαίρεσής του, όπως αυτή που έκανε ο πρώην πρεσβευτής των ηπα Dan Shapiro σε ένα άρθρο του στη Ha’aretz (στις 21 Οκτώβρη) είναι αποσταθεροποιητικές, και ταιριάζουν με τις καλύτερες παραδόσεις του Obama…

Έτσι καταλήγει το άρθρο της υπέρ του τοξικού η πρώην ισραηλική βουλευτής Tzvia Greenfield, στην Ha’aretz πριν 2 ημέρες. Παρόμοια άρθρα δημοσιεύονται και στην άλλη μεγάλη καθεστωτική εφημερίδα, την δεξιά Jerusalem Post. O τοξικός είναι ο «αναμενόμενος» και “πολλά υποσχόμενος” (μοχλός) για την ολοκλήρωση των ισραηλινών ρατσιστικών / απαρτχάιντ σχεδιασμών στη μέση Ανατολή. Όμως υπάρχουν και οι αντίπαλοι. Στο ίδιο άρθρο η Greenfield εξηγεί:

… Ο Erdogan μπορεί να θέλει να ταπεινώσει τους σαουδάραβες, αλλά ο κύριος στοχος του είναι να τορπιλίσει το σχέδιο που έχει συμφωνηθεί μεταξύ Trump και Mohammed να δημιουργηθεί μια περιφερειακή συμμαχία υπό την αιγίδα των ηπα, μια συμμαχία που περιλαμβάνει το ισραήλ, τα κράτη του Κόλπου, την σαουδική αραβία, την ιορδανία, την αίγυπτο (και πιθανά το ιράκ). Αυτά τα κράτη θα προσπαθήσουν μαζί να μπλοκάρουν το ιράν, που τα απειλεί όλα.

Η τουρκία, που αγωνίζεται να βρει μια όχι-ακόμα-ξεκαθαρισμένη θέση στον αραβικό μουσουλμανικό κόσμο, δεν θέλει μόνο να ηγηθεί των σουνιτών. Θέλει επίσης να δείξει το ισραήλ σαν ένα ξένο αποικιοκρατικό εμφύτευμα στη μέση Ανατολή. Κάθε νομιμοποίηση που θα κερδίσει το ισραήλ μέσα από μια συμμαχία με αραβικά κράτη έχει αρνητικές συνέπειες για τον Erdogan

Έχει το ενδιαφέρον του το πως φαίνεται η Άγκυρα απ’ το Τελ Αβίβ. Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι το πως φαίνεται η μέση Ανατολή συνολικά: αίμα, πολύ αίμα στο μέλλον.

Το τελευταίο; Στο συγκεκριμένο τουλάχιστον άρθρο δεν φαίνεται πουθενά η Μόσχα… Ίσως οι S-300 της συρίας δεν κάνουν μεγάλη σκιά…

Ο Erdogan πολιορκεί το Riyadh

Τρίτη 23 Οκτώβρη. Μπορεί το ισλαμοδημοκρατικό καθεστώς να υποχώρησε το 2013 μετά το πραξικόπημα στην αίγυπτο· μπορεί νωρίτερα, τον Μάη του 2010, να διαπίστωσε πέρα από κάθε αμφιβολία, το τι είναι διατεθειμένα να κάνουν τα πρωτοκοσμικά καθεστώτα (και ειδικά Ουάσιγκτον και Λονδίνο) προκειμένου να υπερασπίσουν τις «κτήσεις» τους σ’ αυτή τη ζώνη του πλανήτη, με την σφαγή στο πλοίο Mavi Marmara απ’ τον ισραηλινό στρατό· αλλά δεν συμβιβάστηκε.

Ειδικά μετά το πραξικόπημα του Ιούλη του 2016, όλα ήταν ξεκάθαρα – σε όποιον ήθελε να καταλάβει. Είναι τέτοια η πρωτοκοσμική αποικοκρατική / ιμπεριαλιστική γεωγραφία στη μέση Ανατολή και στη βόρεια αφρική, και τέτοια η πρωτοκοσμική αγωνία και ένταση για την απώλεια θέσεων και επιρροής απ’ το Πεκίνο, ώστε οι «αιρετικοί» ισλαμοδημοκράτες στην Άγκυρα θα έπρεπε να βγουν απ’ την μέση. Από εκείνο το χρονικό σημείο και μετά, χρονικό σημείο όπου το τουρκικό καθεστώς θεώρησε (σωστά) ότι του έχει κηρυχτεί κανονικός πόλεμος στην επικράτειά του (όχι στην Παλαιστίνη, όχι στο Κάιρο – στα δικά του εδάφη), αναπροσάρμοσε τις τακτικές του και τις συμμαχίες του, σκλήρυνε σχεδόν δικτατορικά (εμπόλεμα θα λέγαμε…) στο εσωτερικό του – και πέρασε στην έργω αντεπίθεση.

Κατ’ αρχήν στο συριακό πεδίο μάχης. Το μπλοκ της Αστάνα δεν είναι βέβαια «συνέλευση επαναστατών»· ούτε καν «σύνοδος δημοκρατών»! Είναι πρώτα και κύρια συμμαχία κρατών / καπιταλισμών που έχουν πλέον την ισχύ να αμφισβητούν πρακτικά την προέκταση της πρωτοκοσμικής μοιρασιάς του κόσμου (απ’ τα ‘90s και μετά) στον 21ο αιώνα. Ειπωμένο αλλιώς: θέλουν τα δικά τους μερίδια επιρροής. Ο καθένας απ’ τους εταίρους του μπλοκ, η Μόσχα, η Τεχεράνη, η Άγκυρα, μπορεί να διηγηθεί το πως βρέθηκε στη θέση του «υπόλοιπου για να διαμοιραστεί» μετά το τέλος του 3ου παγκόσμιου, απ’ τις αρχές των ‘90s. Μπορεί να διηγηθεί ποια είναι η μοίρα των “ηττημένων”, ή των “περιττών” ή των “μη εντάξιμων”… Αλλά μπορεί, επίσης, να αποδείξει ότι αξίζει καλύτερη θέση. Και αυτό ακριβώς κάνει.

Με την υποστήριξη της Μόσχας και της Τεχεράνης (και τις απαραίτητες μικρής κλίμακας μοιρασιές επιρροής) το πιο δύσκολο μέρος της αντεπίθεσης της Άγκυρας στο συριακό πεδίο μάχης ήταν να τραβήξει απ’ την οικονομική και ιδεολογική σφαίρα του Ριάντ τους σουνίτες αντικαθεστωτικούς. Η ρωσική αεροπορία βομβάρδιζε και το ρωσικό πεζικό (επίσημοι αξιωματικοί ή ανεπίσημοι μισθοφόροι) πολεμούσαν στο χώμα· οι μισθοφόροι της Τεχεράνης και οι αξιωματικοί των «φρουρών της επανάστασης» καθώς και οι ένοπλοι της Χεζμπ’ αλλάχ πολεμούσαν και μάτωναν επίσης στο χώμα· αλλά την «διαχείριση» των σουνιτών αντικαθεστωτικών μόνο η Άγκυρα θα μπορούσε να πετύχει· ή όχι. Το «μέτωπό» της ήταν σαφές: κατ’ αρχήν το Ριάντ και σε δεύτερο βαθμό το Τελ Αβίβ και η Ουάσιγκτον.

Η «τελική μάχη που δεν έγινε», η μάχη του Idlib, ήταν η τελική νίκη των ισλαμοδημοκρατών της Άγκυρας. Σ’ αυτόν τον θύλακα ήταν συγκεντρωμένος (μετά από επιμέρους συμφωνίες «παύσης του πυρός / υποχώρησης» σε όλα τα υπόλοιπα σημεία του συριακού πεδίου μάχης, συμπεριλαμβανόμενου του Aleppo) όλος ο πληθυσμός, ένοπλοι και άμαχοι, που είχε υποστηριχτεί / χρηματοδοτηθεί απ’ το Ριάντ και τα υπόλοιπα χουντοεμιράτα της σαουδαραβικής επιρροής, είχαν εξοπλιστεί απ’ την δύση και είχαν καθοδηγηθεί από πράκτορες κάθε είδους και προέλευσης, κυρίως όμως αμερικάνους, ισραηλινούς, άγγλους και γάλλους, απ’ το 2011 και μετά.

Το γεγονός ότι ο τουρκικός στρατός, ή οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, ή οι τουρκικές απειλές, ή το τουρκικό χρήμα, κατέφεραν να τους πείσουν (στη μεγαλύτερη πλειοψηφία τους) να βγουν απ’ τον σχεδιασμό του «άξονα», δεν ήταν απλά μια τοπική «διπλωματική επιτυχία», περιορισμένης αξίας. Ήταν ένα «μήνυμα» που έφτασε πολύ μακριά: ο σύνθετος (οικονομικός, ιδεολογικός, στρατιωτικός) σχεδιασμός του άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ νικήθηκε. Όχι «στενά στρατιωτικά». Αλλά με όρους ενεργητικής, δυναμικής ηγεμονίας. Ίσως το μπλοκ της Αστάνα να είχε κάνει την μισή δουλειά αν νικούσε μεν στις μάχες που έδωσε αλλά δεν είχε καταφέρει να νικήσει στη «μάχη που δεν έγινε»…

Από εκείνη την χρονική στιγμή και μετά (δηλαδή απ’ τις αρχές του περασμένου Οκτώβρη…) ο τοξικός και το σόι του δεν ήταν απλά ηττημένοι. Ήταν στο χείλος της γεωπολιτικής συντριβής σε ότι αφορά την ευρύτερη μέση Ανατολή. Το ότι του ήρθε η ωραία ιδέα να κάνει κομμάτια, σε τουρκικό έδαφος, έναν μετριοπαθή αμφισβητία δημοσιογράφο με αμερικανικά διαπιστευτήρια (όχι και τόσο «καθαρό», έτσι κι αλλιώς) στις 2 Οκτώβρη, είναι ίσως αυτό που λέγεται Άτη.

Άτη με κοσμική, καπιταλιστική, εμπόλεμη μορφή: το καθεστώς Erdogan κρατάει πλέον στο χέρι το σαουδαραβικό…

Ένας απ’ τους καραγκιόζηδες

Σάββατο 29 Σεπτέμβρη. Ο (θάπρεπε – νάναι – βαθιά – στη – μπουζού) πρωθ. του ισραηλινού απαρτχάιντ Νetanyahu δοκίμασε άλλη μια performance στη συνέλευση του οηε, κατηγορώντας την Τεχεράνη για μυστικές αποθήκες με μυστικό πυρηνικό υλικό – για βόμβες φυσικά. Έδειξε αεροφωτογραφίες με βελάκια, και – αυτονόητο – δεν έχασε την ευκαιρία να υμνήσει την αποτελεσματικότητα της mossad του. Που όλα τα ξέρει, κι όλα τα μαχαιρώνει.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο (θάπρεπε – να – σαπίζει – σε – μπουντρούμι) ισραηλινός πρωθ. προσπαθεί να παίξει τον ρολάκο του απειλούμενου απ’ το «κρυφό» πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν· για να δικαιολογήσει το γιατί όλα όσα κάνει η Ουάσιγκτον εναντίον της Τεχεράνης (κι όσα θα ήθελε να γίνουν στο μέλλον) είναι απόλυτα δικαιολογημένα. Δεν παράλειψε να οικτίρει τους ευρωπαίους που έχουν ξελογιαστεί απ’ τα οικονομικά κάλλη του ιρανικού καπιταλισμού και δεν βλέπουν αυτά που βλέπουν τα δικά του μάτια.

Δυστυχώς για τον καραγκιόζη μεν με αλυσοπρίονο δε Netanyahou (και τον Lieberman, και όλη την υπόλοιπη συμμορία) τον διέψευσαν (ανώνυμα…) οι συμμαχικές αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Τα ξέρουμε αυτά τα σημεία (που έδειξε στις αεροφωτογραφίες) και είναι γεμάτα από χαρτιά· σίγουρα όχι με κάτι που θα μπορούσε να θεωρηθεί παραβίαση της συμφωνίας 5+1 δήλωσαν στο reuters.

Υπάρχει κάτι ευχάριστο σ’ αυτές τις καταγγελίες: προκαλούν γέλια έως χασμουρητά διεθνώς. Υποθέτουμε ότι δεν είναι αυτό που επιδιώκει το ισραηλινό κρατικό φασισταριό.

Ούτε το ελληνικό.

Μέση Ανατολή

Παρασκευή 28 Σεπτέμβρη. Η HTS, η μεγαλύτερη και πιο εμπειροπόλεμη αντικαθεστωτική οργάνωση στον θύλακα του Idlib (proxie του Ριάντ) δεν έχει κάνει ακόμα επίσημη δήλωση για την συμφωνία Άγκυρας – Μόσχας… Αυτό σημαίνει ότι οι τουρκικές υπηρεσίες συνεχίζουν να «δουλεύουν διαπραγματευόμενες». Μη διασταυρωμένες αναφορές σημειώνουν ότι το «δύσκολο μέρος» αυτών των διαπραγματεύσεων είναι η «τύχη» των μη σύριων οπλαρχηγών που βρίσκονται στον θύλακα. Παρόμοιες μη διασταυρωμένες αναφορές υποστηρίζουν ότι έχει αρχίσει η «μετακόμισή» τους σε τουρκικό έδαφος – μαζί με τις οικογένειές τους… Εννοείται πως αν αυτό ισχύει μετακομίζουν χωρίς τα όπλα τους, και όχι για να γυρίσουν στους τόπους καταγωγής τους…

Περισσότερο εξακριβωμένο (και αναμενόμενο, τουλάχιστον απ’ την ασταμάτητη μηχανή) είναι το ότι οι «φιλο-τούρκοι» ένοπλοι στο Idlib πιέζουν την HTS, επιτιθέμενοι και καταλαμβάνοντας διάφορες θέσεις της εδώ κι εκεί. Θα πρέπει να υπάρχει κάποια σύγχιση στις γραμμές των “σκληροπυρηνικών” (ή συμφωνίες κάτω απ’ το τραπέζι) αν ισχύει ότι διάφοροι κατά τόπους οπλαρχηγοί της HTS παραδίδουν εαυτούς, τους δικούς τους και τα όπλα τους, χωρίς αντίσταση.

Σε κάθε περίπτωση, ως τις 15 Οκτώβρη που είναι το τωρινό χρονικό όριο για την έναρξη εφαρμογής της συμφωνίας Άγκυρας – Μόσχας υπάρχουν ακόμα δυο–και–κάτι γεμάτες βδομάδες. Χρόνος αρκετός – για οτιδήποτε…

Εν τω μεταξύ υπάρχει μεγάλη αεροπορική / μεταγωγική κινητικότητα στην περιοχή. Ρωσικά μεταγωγικά μεταφέρουν εξοπλισμό διαφόρων ειδών προς την συρία… Iρανικά μεταγωγικά κάνουν το ίδιο προς την Χεζμπ’ αλλάχ… Και τουρκικός στρατός συνεχίζει να μαζεύεται σε διάφορα φυλάκια στο Idlib…

Μιλώντας γενικά είναι αυτό που λέγεται “εξοπλιζόμαστε για την ειρήνη”…