Μέση Ανατολή 3

Τετάρτη 6 Δεκέμβρη. Ο Ερντογάν δήλωσε χτες ότι αν η Ουάσιγκτον αναγνωρίζει την Ιερουσαλήμ σαν ισραηλινή πρωτεύουσα, “θα περάσει την κόκκινη γραμμή για τους μουσουλμάνους”. Αν παρθεί τέτοια απόφαση (είπε) “η τουρκία θα διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις της με το ισραήλ”. Δεν είπε, ωστόσο, τι θα κάνει απέναντι στις ηπα…

Το Τελ Αβίβ έχει φιλαράκι την Αθήνα, και δεν νοιάζεται για την Άγκυρα και τον Ερντογάν. Έχουν ξανατσακωθεί άλλωστε, ο ισραηλινός στρατός έχει σκοτώσει τούρκους ακτιβιστές (“mavi marmara”, το 2010), οπότε έχει βάση αυτό που δήλωσε, σαν απάντηση, ο ισραηλινός υπουργός παιδείας , ότι δηλαδή “προτιμάμε την Ιερουσαλήμ απ’ την συμπάθεια του Ερντογάν”. Και δεν ήταν μόνον αυτός απ’ τους ισραηλινούς καθεστωτικούς που ανταποκρίθηκε με διάφορες διπλωματικές παραλλαγές του “χέσε μας”… Το Τελ Αβίβ μπορεί να στηρίζεται στο γεγονός ότι οι φραστικές καταδίκες σε βάρος του, εδώ και δεκαετίες, έχουν γίνει βουνό από χαρτί. Πρακτικά όμως εκτός απ’ τους ίδιους τους παλαιστίνιους κανείς άλλος δεν το εμπόδισε ποτέ.

Μπορεί άραγε να αισιοδοξεί πως το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα θα επαναληφθεί σαν πρώτο μισό του 21ου; Μυωπικό το λιγότερο – θα λέγαμε…

(Κουίζ: Ποιο θα είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα για την ελληνική “εθνική γραμμή”; Το ταξίδι του Ερντογάν στη Θράκη ή το να κάνει αντι-ισραηλινές και αντι-αμερικανικές δηλώσεις απ’ την Αθήνα;)

Βλήματα μικρού βεληνεκούς

Τρίτη 5 Δεκέμβρη. Δεν είναι η “δουλειά” μας τα νταραβέρια οποιουδήποτε είδους· πρέπει όμως να το σημειώσουμε: πολύ γρήγορος όταν επρόκειτο για κλείσιμο deal με το υπουργείο του ψεκασμένου· και εξαιρετικά αργός όταν έσκασε το σούσουρο του deal. Ο λόγος για τον «εθνικό μεσολαβήτη» (ο χαρακτηρισμός έχει μια δόση υπερβολής) Β. Παπαδόπουλο. Άργησε, άργησε πολύ· αλλά τελικά εμφανίστηκε επί σκηνής.

Και έκανε την προσπάθειά του «να πάρει την υπόθεση επάνω του»: ότι αυτός ήταν που πίεζε το υπουργείο να ξεφορτωθεί τις μπαγιάτικες οβίδες· και όχι το ανάποδο· ότι αυτός ήταν που έψαχνε κάπου να τις πουλήσει κτυπώντας πόρτες δεξιά κι αριστέρα· και όχι, δεν υπήρχε κάποιο σχέδιο εξωτερικής πολιτικής καρφιτσωμένο πάνω στις 300 (χιλιάδες οβίδες).

Συμπαθητική η προσπάθεια. Προφανώς χρειάστηκε αρκετή προετοιμασία, εξ ου και η καθυστέρηση των εξομολογήσεών του. Ωστόσο δεν εξηγεί γιατί ο ψεκασμένος έπαθε «κόψιμο» (με την μεταφορική έννοια πάντα…) το πρωί της 13 Ιούνη, όταν προέκυψε έγκυρα και οριστικά ότι η σαουδαραβική χούντα δεν είχε τον «εθνικό μεσολαβητή» για «εκπρόσωπό» της, και έβαλε κοτζάμ c-130 για να στείλει άρον άρον τους δικούς του εκπροσώπους να υπογράψουν μαζί του, στο αεροδρόμιο της Σαλονίκης, το deal με τις 300 (χιλιάδες οβίδες) – έτσι, στα τυφλά…

Του είχε, άραγε, τέτοια εμπιστοσύνη ότι ακόμα κι αν δεν ήταν το Ριάντ κάποιον, τέλος πάντων, θα έβρισκε να αγοράσει τα ψιλοληγμένα βλήματα (και μάλιστα σε τιμές καινούργιων), ότι και τον αγοραστή και τα λεφτά θα εύρισκε· και δεν ήθελε (ο ψεκασμένος…) να περιμένει καν μπας και αυτοί οι παλιοσαουδάραβες αγόραζαν έστω ένα μέρος του φορτίου με, έστω, χαμηλότερη τιμή;

Είναι να ανατριχιάζει κανείς με την τόση αγνή, εμπορική φούρια!

Άγκυρα

Δευτέρα 4 Δεκέμβρη. Μπορεί να είναι για εσωτερική κατανάλωση· το ακροατήριο ήταν άλλωστε κομματικό. Πάντως ευρισκόμενος στο περιφερειακό συνέδριο του κόμματος του, στην μικρή πόλη της Ανατολίας Agri, o Ερντογάν κήρυξε, σχεδόν, «εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα» – κατά των αμερικάνων και των συνεργατών τους. Θα τον ζήλευε και ο εξοχότατος ψόφιος κοριός με την ροζ παρέα του· πολύ παλιά όμως…

…Οι ηπα προσπαθούν να μας τιμωρήσουν, να μας δικάσουν, να μας κάνουν αναξιόπιστους, επειδή δεν ενδίδουμε σ’ αυτά τα σενάρια. Το σενάριο και το σχέδιο είναι προφανή και τα δουλεύουν μαζί με τους συνεργάτες τους στη χώρα μας. Τα δουλεύουν με τον οργανισμό του Gulen. Δεν πρόκειται να μας λυγίσετε, θα πρέπει να το ξέρετε δήλωσε. … Όλα έχουν στόχο το ίδιο πράγμα: να γονατίσουν την τουρκία και να μας στρέψουν τον ένα κατά του άλλου. Μπορούν να προσπαθήσουν όσο θέλουν: θα αποτύχουν…

Η Ανατολία είναι κατ’ εξοχήν φιλική προς τον Ερντογάν· ωστόσο κι εκεί, όπως παντού, μπορεί ο καθένας να ανησυχεί για την περίπτωση που η Ουάσιγκτον πράγματι προσπαθεί να γονατίσει το τουρκικό καθεστώς. Το Agri είναι μόλις 140 χιλιόμετρα απ’ τα τουρκο-ιρανικά σύνορα, και η οικονομική του ανάπτυξη οφείλεται σ’ αυτό που η Ουάσιγκτον κατηγορεί τον Ερντογάν: στο εμπόριο (ακόμα και στο κρατικά ελεγχόμενο λαθρεμπόριο) με την Τεχεράνη.

Είναι προφανές ότι το τουρκικό καθεστώς δεν πρόκειται να θυσιάσει τις οικονομικές και γεωπολιτικές του σχέσεις για χάρη μιας όλο και αμφίβολης συν-μαχίας με την Ουάσιγκτον. Είναι δεδομένο, επίσης, ότι θα προτιμούσε να αποφύγει «μια κρίση χωρίς γυρισμό». Αυτό το τελευταίο είναι ακόμα ζήτημα ανοικτό στις εξελίξεις, παρά τις φραστικές κορώνες.

(Θα περίμενε κανείς ότι ο γενναίος, παχύς και αδιάλλακτος ελληνικός «αντιαμερικανισμός» της αριστεράς θα υποδεχόταν τον Ερντογάν σε τρεις ημέρες με τιμές, τουλάχιστον, Μαδούρο.

Αλλά δεν υπάρχει πια· τον πάτησε το τραίνο. Έτσι κι αλλιώς κρατικοποιημένος ήταν, ακόμα και στις δόξες του… Όπως είχε πει κάποιος (που τώρα έχει πολύ υψηλό αξίωμα, ονόματα δεν λέμε…), πριν κάτι παραπάνω από 30 χρόνια, την άνοιξη του 1986, σαν υποδοχή του τότε αμερικάνου υπ.εξ. Τζορτζ Σουλτς στην Αθήνα, «οι αναρχικοί έσωσαν την τιμή της αριστέρας»: είμασταν οι μόνοι που έκαναν σοβαρή συγκέντρωση (και προσπαθήσαμε διαδήλωση) εναντίον… Έπεσε πολύ ξύλο μόλις πατήσαμε την άσφαλτο μπροστά απ’ τα Προπύλαια – εξελίχτηκε σε σύντομη κατάληψη της πρυτανείας… (Α, ναι, την προηγούμενη ημέρα οι της «ανανεωτικής αριστέρας» είχαν κάνει ένα χάπενινγκ στη Συγγρού, με την βοήθεια των «καπελλάκηδων» της ελ.ας. – photo-opportunity…)

Αναρχικοί; Σίγουρα η αφρόκρεμα του πεζοδρομίου και της πλατείας το ’84 και το ’85… Και σιγά μη θέλαμε να σώσουμε την τιμή των τσατσορούφιανων!! Σιγά!!!)

Κορέα

Δευτέρα 4 Δεκέμβρη. Έχει ένα δίκιο ο ρώσος υπ.εξ Lavrov όταν ρωτάει μεγαλόφωνα (και προφανώς ρητορικά…) αν η Ουάσιγκτον σκοπεύει να ισοπεδώσει την βόρεια κορέα. (Δες 1 Δεκέμβρη, «Κορέα»). Από άσκηση σε άσκηση, μήνα τον μήνα, το αμερικανικό πεντάγωνο ανεβαίνει πίστες στο τι κινητοποιεί και δοκιμάζει στην κορεατική χερσόνησο.

Στην «άσκηση» που αρχίζει σήμερα (και θα κρατήσει 4 ημέρες, ως τις 8 Δεκέμβρη), Vigilant Ace με τ’ όνομα, που προσδιορίζεται σαν «αεροπορική», θα χρησιμοποιηθούν σύμφωνα με αμερικανικές καθεστωτικές δημοσιεύσεις (Wall Street Journal 25/11/2017) 230 αεροπλάνα (κυρίως αμερικανικά αλλά και νοτιοκορεατικά) και 12.000 αμερικάνοι πεζοναύτες (+ 4.000 νοτιοκρεάτες). Θα χρησιμοποιηθούν όλες οι αμερικανικές αεροπορικές βάσεις στη νότια κορέα, και φυσικά αμιγώς νοτιοκορεατικά στρατιωτικά αεροδρόμια.

Αν και το πρόγραμμα των συγκεκριμένων ασκήσεων δεν είναι γνωστό, είναι σαφές το πνεύμα τους. Αφενός να τείνει (η αμερικανική προετοιμασία) όσο κοντύτερα γίνεται σε μια επιχείρηση «ισοπέδωσης» της επικράτειας της Πγιονγκγιάνκ. Αφετέρου (κι αυτό είναι μάταιο πια) να «φοβίσει» το καθεστώς του Kim Jong-un, μπας και κάνει κάποια παρορμητική ενέργεια, που θα βολεύει την Ουάσιγκτον σαν αφορμή.

Όταν πριν κάμποσους μήνες διάφοροι προφήτευαν επικείμενο πόλεμο της Ουάσιγκτον κατά της βόρειας κορέας διαφωνούσαμε: έλειπαν οι βασικές προετοιμασίες. Τώρα αυτές γίνονται, αλλά λείπει (τουλάχιστον αυτή τη στιγμή) η απαραίτητη «συγκέντρωση πυρός» στην περιοχή.

Αλλά είναι σαφές πια ότι η Ουάσιγκτον «ψάχνεται». Μπορεί να μην είναι οριστικό: έχει και την επιλογή να αναγνωρίσει το βορειοκορεατικό καθεστώς σαν αυτό που είναι, δηλαδή μια ακόμα «πυρηνική δύναμη» σ’ έναν ελεεινό πλανήτη. Αν, όμως, δεν κάνει αυτό το βήμα, δεν έχει και πολλά διαφορετικά να κάνει. Ο Kim Jong-un δεν θα κάνει συνέχεια (απειλητικές) δοκιμές: μόλις σιγουρευτεί ότι “τόχει” (να κτυπήσει και την αμερικανική ενδοχώρα) θα σταματήσει αυτές τις σπατάλες της επίδειξης μέσω δοκιμών, και θα αρχίσει ήσυχα κι ωραία την μαζική παραγωγή των διηπειρωτικών πυραύλων του.

Θα πάψει, σα να λέμε, να δίνει εντυπωσιακές αφορμές. Τότε θα αρχίσει να γίνεται περισσότερο επικίνδυνος (για τις ηπα) παρά ποτέ. Και τότε η Ουάσιγκτον θα βρεθεί όσο πιο καθρά γίνεται απέναντι στο πραγματικό της πρόβλημα: την ηγεμονία της στο στρατηγικό μέτωπο του Ειρηνικού δεν μπορεί να την κρατήσει με ελιγμούς…

(Ούτε μπορεί με ελιγμούς να κρατήσει στον έλεγχό της τον αναπτυσσόμενο ιαπωνικό μιλιταρισμό…)

Κυρώσεις…

Κυριακή 3 Δεκέμβρη. Τα αμερικανικά δικαστήρια έχουν την φήμη ότι δεν δουλεύουν με πολιτικά κίνητρα. Δεν ισχύει καθόλου το ίδιο για την cia και την δική της δουλειά. Αυτή ήταν που έβαλε στο χέρι τον τουρκο-ιρανό έμπορο χρυσού Reza Zarrab και τον έπεισε να ταξιδέψει στις ηπα· ουσιαστικά να παραδοθεί στην αμερικανική «δικαιοσύνη». Ο μέθοδος της πειθούς δεν είναι γνωστή. Αλλά αν υπολογίσει κανείς ότι Zarrab ήταν έμπιστος του καθεστώτος Ερντογάν και τώρα έχει αρχίσει (απ’ την περασμένη Παρασκευή) να καταθέτει εναντίον του, μπορεί να σκεφτεί διάφορα.

Όπως και νάχει η χρησιμότητα του Zarrab για την Ουάσιγκτον είναι ότι ξέρει το κύκλωμα μέσω του οποίου η Άγκυρα παραβίαζε τις αμερικανικές κυρώσεις κατά του ιράν, αγοράζοντας κρυφά μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου· τον τρόπο που η πληρωμή αυτών των ποσοτήτων παρέκαμπτε τις τραπεζικές απαγορεύσεις· και τα «δωράκια» που έκαναν υψηλόβαθμοι τούρκοι αξιωματούχοι στους εαυτούς τους γι’ αυτό το κόλπο. Φαίνεται ότι αυτές οι μίζες φτάνουν ως το οικογενειακό περιβάλλον του Ερντογάν.

Υπάρχουν, λοιπόν, δύο σκέλη στις μαρτυρίες του Zarrab στο δικαστήριο στη Ν. Υόρκη: η παραβίαση των αμερικανικών κυρώσεων κατά του ιράν και οι δωροδοκίες. Για το πρώτο το τουρκικό καθεστώς θα μπορούσε να δηλώσει ακόμα και περήφανο: αντίσταση στην Ουάσιγκτον και φιλία στην Τεχεράνη. Για το δεύτερο όμως; Γι’ αυτό και η δυτική (αμερικανική κατ’ αρχήν) δημαγωγία θα εστιάσει στις μίζες (για τις οποίες, ας το πούμε, δεν έχουμε καμία αμφιβολία…): προφανώς η cia δεν έκανε αυτή τη δουλειά τυχαία. Αφενός θέλει να στραπατσάρει τον Ερντογάν. Και, απ’ την άλλη, να δώσει υλικό στην αμερικανική κυβέρνηση για να «τιμωρήσει» την Άγκυρα επιβάλλοντας διάφορες κυρώσεις: σε τράπεζες, αξιωματούχους, κλπ. Ο Zarrab έχει ήδη κατονομάσει τον πρώην υπ.οικ. Zafer Caglayan σαν συμμέτοχο στο κόλπο και παραλήπτη μίζας 60 μυρίων δολαρίων· και την τράπεζα Aktif Bank σαν κρίκο διακίνησης των (απαγορευμένων απ’ τις ηπα) πληρωμών στην Τεχεράνη. Η Aktif ανήκει σ’ όμιλο ιδιοκτησίας του γαμπρού του Ερντογάν Berat Albayrak, που είναι ο τωρινός υπουργός ενέργειας…

Καθώς η δίκη θα εξελίσσεται και οι μαρτυρίες του Zarrab θα διαρρέουν είναι αναμενόμενο ότι το τουρκικό καθεστώς θα σκληρύνει τη στάση του απέναντι στις ηπα. Κατ’ αρχήν στα λόγια· στη συνέχεια όχι μόνο: έχει σημαντικά περιθώρια να κάνει ζημιά στα αμερικανικά συμφέροντα στην ευρύτερη περίοχη, κυρίως στους όρους της στρατο-παρουσίας των αμερικάνων μέσα κι έξω απ’ την τουρκία.

Αντίποινα

Κυριακή 3 Δεκέμβρη. Κάνοντας μια ακόμη ρελάνς στις μεθοδεύσεις της Ουάσιγκτον, ένας τούρκος αρχιεισαγγελέας ζήτησε την σύλληψη του πρώην στελέχους της cia Graham Fuller. Ο Fuller ήταν επιχειρησιακός υποδιοικητής της cia πριν πολλά χρόνια (έφυγε απ’ το πόστο το 1988) αλλά κράτησε την φήμη του «καλού γνώστη του ισλαμικού κόσμου»· και την βρώμικη υπόληψη ότι ήταν χοντρά χωμένος στην ιστορία που έμεινε γνωστή σαν «σκάνδαλο Iran – Contras»· ενώ υπάρχουν υποψίες ότι μπορεί να ξέρει «απόρρητα και μυστικά» σχετικά με την «ισλαμική τρομοκρατία»· απ’ αυτά που δεν πρέπει να ξέρει ο πολύς κόσμος…

Σε κάθε περίπτωση ο Fuller είναι ανοικτά δηλωμένος υποστηρικτής του Gulen. Έχει αρθρογραφήσει ξανά και ξανά υπέρ του, ενώ ήταν αυτός που εγγυήθηκε για να πάρει ο Gulen την “πράσινη κάρτα”, δηλαδή την άδεια παραμονής στις ηπα. Δεδομένου ότι η Άγκυρα κατηγορεί τον Gulen και τα κυκλώματά του σαν υπεύθυνους του πραξικοπήματος στις 15 Ιούλη του ’16 (για να μην κατηγορήσει απευθείας την Ουάσιγκτον και το νατο – όχι ακόμα…) δεν είναι παράξενο που ο τούρκος εισαγγελέας δηλώνει ότι «έχει στοιχεία για την σχέση του Fuller με το πραξικόπημα». Η κατηγορία είναι ότι μαζί με τον Henri Barkey, έναν αμερικάνο διανοούμενο (που θα μπορούσε να είναι μόνο αυτό, θα μπορούσε όμως να είναι και κάτι επιπλέον…), που βρισκόταν τη νύχτα του πραξικοπήματος στο Buyukada, ένα νησάκι έξω απ’ την Istanbul, σαν οργανωτής ενός διήμερου «σεμιναρίου για τις σχέσεις του ιράν με τους γειτονές του», συντόνισαν την προετοιμασία του πραξικοπήματος. Κατά το τουρκικό καθεστώς σ’ αυτό το «σεμινάριο» συμμετείχε και ο Fuller…(Εναντίον του Barkey η Άγκυρα έχει εκδόσει ένταλμα σύλληψης από πέρυσι…)

Σ’ αυτές τις δύο περιπτώσεις η Άγκυρα δεν χρειάζεται να κάνει κάτι ιδιαίτερο για να κρατάει ζεστή την ρητορική ότι η τωρινή δίκη του Zarrab είναι μέρος των συνεχιζόμενων προσπαθειών του «αμερικανικού σκέλους» του δικτύου του Gulen να ανατρέψει το τουρκικό καθεστώς: αφού δεν θα εκδοθούν ποτέ αυτοί που ζητάει, δεν θα δικαστούν και ποτέ, οπότε δεν θα κριθούν τα σε βάρος τους στοιχεία. Αντίθετα η συνεργασία του Zarrab πρώτα με την cia και τώρα με τα δικαστήρια θα βγάζει τέτοια στοιχεία κατά του Ερντογάν, του οικογενειακού του κύκλου, των κυβερνήσεών του, κλπ. Και το αποτέλεσμα της δίκης θα έχει σίγουρα πρακτικά αποτελέσματα σε βάρος της τουρκίας.

Απο δικαστική και πολιτικο-νομική άποψη η αντίθεση είναι ασύμμετρη: η Ουάσιγκτον βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση. Δεν ισχύει το ίδιο από γεωπολιτική άποψη· και δεν είναι το Incirlik το μόνο χαρτί του Ερντογάν. Αν, για παράδειγμα, παγώσει την συμμετοχή της τουρκίας στο στρατιωτικό σκέλος του νατο (κάτι που δεν είναι ανάθεμα: το είχε αποφασίσει και ο Καραμανλής ο Α στα μέσα Αυγούστου του 1974 – η Αθήνα επέστρεψε στα μέσα Οκτώβρη του 1980· επίσης και το Παρίσι απείχε για πολλά χρόνια απ’ το νατοϊκό στρατιωτικό σκέλος) τότε ο αμερικανικός στρατός θα αποκτήσει επιπλέον σοβαρές δυσκολίες στη μέση Ανατολή, σε μια περίοδο που αντιμετωπίζει τις συνέπειες της ήττας της αμερικανικής γραμμής στη συρία και στο ιράκ.

Είναι αυτές οι εξελίξεις που με μάτι αλλήθωρο παρακολουθούν το ελληνικό βαθύ κράτος και οι πολιτικές του βιτρίνες, συμπεριλαμβανομένων – εννοείται – των τωρινών φαιορόζ: να μια ευκαιρία για να γίνει το ελλαδιστάν ξανά «αγαπημένο παιδί» του αμερικανικού μιλιταρισμού…

Αλλά τέτοιοι υπολογισμοί αξίζει να λέγονται «οι λογαριασμοί του σκουπιδοτενεκέ». Είπαμε χτες δυο πράγματα γιατί…

(φωτογραφία: Κανείς δεν υπερασπίζεται ένα αποτυχημένο πραξικόπημα, έτσι δεν είναι; Κι όμως: είναι πολλοί αυτοί που θα εύχονταν να πετύχει. Και στα μέρη μας: είναι, για παράδειγμα, αυτοί που έχουν ανακηρύξει τους τούρκους χουντικούς καραβανάδες που διέφυγαν προς ελλαδιστάν σαν “ήρωες της ελευθερίας”…)

Αντίποινα 2

Κυριακή 3 Δεκέμβρη. Αν η cia έβαλε στο χέρι τον Reza Zarrab για να τον κάνει «μοχλό πίεσης» προς το τουρκικό καθεστώς, οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες έβαλαν στο χέρι τον Talal Silo για να τον χρησιμοποιήσουν ανάλογα, εναντίον της Ουάσιγκτον και των ypg.

Και πάλι τα μεγέθη είναι δυσανάλογα. Ο Talal Silo, τουρκμένος, ήταν ο εκπρόσωπος τύπου των ypg (επίσημα των sdf: syrian democratic forces) μέχρι που διέφυγε όταν παραδόθηκε στον fsa (το “ελαφρά οπλισμένο πεζικό” της τουρκικής κατοχής στη βόρεια συρία) στην Jarablus, στα μέσα του περασμένου Νοέμβρη. Η θέση του ήταν “ψηλά”: σαν επικεφαλής του “στρατού των σελτζούκων”, οπλαρχηγός τουρκμένων της συρίας δηλαδή, ήταν η επίδειξη / απόδειξη ότι οι sdf δεν ήταν το παρατσούκλι των ypg, αλλά μια αληθινή συμμαχία μεταξύ διάφορων εθνικοτήτων της βόρειας συρίας – εναντίον του isis…

Η δουλειά του, σε τουρκικό έδαφος πια, είναι να δίνει συνεντεύξεις εξηγώντας ότι οι sdf είναι ένα εικονικό δημιούργημα των αμερικάνων, που στην πραγματικότητα εξοπλίζουν τους κούρδους της συρίας. Δεν είναι άγνωστα αυτά· απλά ο Silo είναι “insider”, και είτε λέει αλήθεια είτε λέει φτιαγμένες αλήθειες, έχει τον ρόλο του «εγώ ξέρω».

Προφανώς οι μαρτυρίες του Silo για τον ρόλο του αμερικανικού πενταγώνου στη συρία και στον εξοπλισμό (ουσιαστικά) του pkk, δεν μπορούν να εξισορροπήσουν τις μαρτυρίες του Zarrab για την τουρκική παραβίαση του εμπάργκο κατά του ιράν· και τις πιπεράτες λεπτομέρειες για τις μίζες. Πέρα απ’ τα υπόλοιπα είναι και ζήτημα δημαγωγικών μηχανισμών: ποιος φωνάζει τι. Εκεί το τουρκικό καθεστώς δεν μπορεί να συναγωνιστεί στη διεθνή αρένα τα δυτικά μήντια· μπορεί όμως να μπετονάρει τους υποστηρικτές του εντός συνόρων.

Παρά την ασυμμετρία σε επίπεδο προπαγάνδας αν το κριτήριο είναι η «δύση», στο υπαρκτό ζήτημα της αμερικανικής υποστήριξης στις ypg και των μόνιμων (;) βάσεων στη βόρεια συρία και πάλι το πάνω χέρι το έχει όχι η Ουάσιγκτον αλλά το μπλοκ της Αστάνα. Ακόμα κι αν δεν μπορεί να δώσει στρατιωτική λύση στο ζήτημα, η «τριπλή συνεννόηση» Μόσχας – Άγκυρας – Τεχεράνης μπορεί να απονομιμοποιήσει την αμερικανική κατοχή τμημάτων της συρίας σε μεγαλύτερο μέρος του κόσμου απ’ ότι η δυτική προπαγάνδα μπορεί να δικαιολογήσει. Η ασιατική «ανατολή» είναι τεράστια· μόνο ο πρωτοκοσμικός ρατσισμός είναι που την εννοεί σαν ασήμαντη.

Ψοφιοκουναβιστάν 1

Σάββατο 2 Δεκέμβρη. Διάφορες εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι ο τωρινός αμερικάνος υπ.εξ. έχει πέσει από καιρό σε δυσμένεια· και ότι θα σχολάσει όπου νάναι. Αλλά πως θα μπορούσε να αγαπήσει το ψοφιοκουναβικό Εγώ κάποιον που το θεωρεί ηλίθιο (αυτό το Εγώ), όπως συμβαίνει με τον Tillerson;

Άλλες εκτιμήσεις, πιο συγκεκριμένες αυτές, αναφέρουν ότι οι αμερικανικές “διπλωματικές υπηρεσίες” ανά τον κόσμο έχουν ξεχαρβαλωθεί. Σημαντική μείωση του προσωπικού (συμπεριλαμβανομένων έμπειρων στελεχών που παραιτήθηκαν όταν έπιασε δουλειά το ψόφιο κουνάβι), συν σύγκρουση “γραμμών” για την ιμπεριαλιστική πολιτική των ηπα, έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση όπου το “πολιτικό τμήμα” της αμερικανικής παρουσίας ανά τον πλανήτη ενδεχομένως να μην μπορεί να συγκεντρώσει καν τις πληροφορίες που χρειάζεται για να δουλέψει.

Θα έλεγε κανείς: no problem! Περιορίζεται το πολιτικό σκέλος αλλά ενισχύεται το στρατιωτικό… Δεν σημαίνει κάτι αυτό;

Εν τω μεταξύ, αν θέλει να κάνει ηχηρές απολύσεις το ψόφιο κουνάβι, θα πρέπει να πάψει απλά να συγχαίρει τον τοξικό πρίγκηπα στο Ριάντ. Ήρθε η ώρα να τον μιμηθεί. Κι αν του λείπει σκοινί, ας ζητήσει από κάποιον σύμμαχό του· συμμαχικές πολιτικές βιτρίνες του σκοινιού και του παλουκιού υπάρχουν στους αμερικανικούς στάβλους.

Ονόματα δεν λέμε…

Ψοφιοκουναβιστάν 2

Σάββατο 2 Δεκέμβρη. Ο γνωστός μεσανατολικολόγος δημοσιογράφος του indepentent Robert Fisk, σε ένα ειρωνικό και κάπως υπερβολικό άρθρο του πριν δυο μέρες με τίτλο Δεν υπάρχει πια αμερικανική εξωτερική πολιτική στη μέση Ανατολή γράφει:

Υπήρξε μια εποχή όπου μια απλή δήλωση ενός υπ.εξ – κι ας μην πούμε ενός αμερικάνου προέδρου – έκανε τα τηλέφωνα σ’ όλη τη μέση Ανατολή να σπάσουν. Οι Ρήγκαν, οι Κλίντον, οι Μπους ή οι Ομπάμα αυτού του κόσμου είχαν κάποια επίδραση στην περιοχή… αν και πάντα για το καλό του ισραήλ… Αλλά σήμερα ποιοι είναι που κινούν τα νήματα στην παλιά οθωματική αυτοκρατορία;

Λοιπόν, απλά δείτε τον Πούτιν και τον Άσαντ και τον Ερντογάν και τον Σίσι και τον Μακρόν και τον Ρουχανί. Αυτοί είναι που πιάνουν τα πρωτοσέλιδα, είτε δηλώνοντας ότι ο isis είναι νεκρός, είτε ότι «σώθηκε» η συρία, ή ότι οι κούρδοι είναι «τρομοκράτες»· ή διασώζοντας τον πρωθ. Saad Hariri απ’ την ομηρία του στη σαουδική αραβία – αν και τώρα πια πρέπει να πιστεύουμε ότι δεν είχε απαχθεί και ότι δεν ήθελε στ’ αλήθεια να παραιτηθεί ή ότι παραιτήθηκε αλλά δεν θέλει άλλο να παραιτηθεί. Και περιέργως πως ο Μωχάμεντ μπιν Σαλμάν χάνει σταθερά την επιρροή του, αυτός ο διάδοχος του θρόνου στον κόλπο, του οποίου οι προσπάθειες να καταστρέψει την υεμένη, την συρία του Άσαντ, το κατάρ και το al Jazzera, ακόμα και τον κακομοίρη τον λίβανο, μοιάζουν όλο και περισσότερο σαν τα νεύρα ενός κακομαθημένου παιδιού, που πετάει τα παιχνίδια του από ‘δω κι απο ‘κει για να τρομάξει τους γείτονες. Συμπεριλαμβανομένου ενός γείτονα εναντίον του οποίου δεν μπορεί να πολεμήσει, της ισλαμικής δημοκρατίας του ιράν.

Όντως οι ηπα έχουν γίνει μια γάτα Τσεσάιρ [απ’ την Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων…], που εξαφανίζεται μερικές φορές απ’ τα μάτια μας, εξαιρουμένων φυσικά των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων που προσπαθούν να βοηθήσουν τους κούρδους και δίνουν ονόματα σε μυστηριώδεις οργανώσεις – που όλες τους εμφανίζονται να έχουν ακρωνύμια τριών γραμμάτων – τις οποίες θα εγκαταλείψουν, θα προδώσουν ή θα ξεχάσουν τους ερχόμενους μήνες. Ίσως μείνει μόνο το σαρδόνιο χαμόγελο της γάτας Τσεσάιρ. Η Χεζμπ’ αλλάχ, υποψιάζομαι, είναι το μοναδικό ένοπλο σώμα στη μέση Ανατολή που έχει μόνο ένα όνομα. Και βρίσκεται στη λίστα των «τρομοκρατών» – όχι, φυσικά, για την Μόσχα, που στηρίζει τον σύμμαχό της Χεζμπ’ αλλάχ, τον Άσαντ.

Ψοφιοκουναβιστάν 3

Σάββατο 2 Δεκέμβρη. Όντως η άλλοτε “μόνη υπερδύναμη του πλανήτη” δεν νοιώθει καλά τα τελευταία χρόνια· και δεν είναι το ψόφιο κουνάβι η αιτία. Αυτός είναι μόνο ένα απ’ τα συμπτώματα της παρακμής. Η αιτία βρίσκεται στο ότι εξαιρουμένης της στρατιωτικής υπεροχής (που, όσο περνάει ο καιρός, γίνεται όλο και πιο συζητήσιμη· και πάντως όλο και λιγότερο “πειστική”) η Ουάσιγκτον δεν είχε ποτέ, όλον τον 20ο αιώνα, ένα μοντέλο ύπαρξης σ’ έναν καπιταλιστικό κόσμο “πολυπολικό”. Λογική μια τέτοια έλλειψη ίσως (όταν μάθεις στα πολλά δεν βολεύεσαι με τα λίγα) – αλλά καθόλου χρήσιμη…

Η “χρυσή εποχή” της αμερικανικής ηγεμονίας (στον μισό πλανήτη) ξεκίνησε στον β παγκόσμιο· και κράτησε στις λίγες δεκαετίες του 3ου παγκόσμιου πολέμου (του “ψυχρού”). Τις ήττες της στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα κατάφερε να τις κάνει να φαίνονται “τακτικές” – και το δυαδικό, μανιχαϊστικό μοντέλο αντίληψης του κόσμου (από εδώ το φως της δυτικής δημοκρατίας – από εκεί το σκοτάδι του σοσιαλιστικού ολοκληρωτισμού) πότισε βαθιά όχι μόνο τα μυαλά αλλά ακόμα και το μεδούλι των αμερικανικών κοκκάλων. Κι όχι μόνον εκείνων άλλωστε· τι να πούμε για το ελλαδιστάν;

Φυσικά, μετά το χαρούμενο διάλειμμα των ‘90s, απ’ τις αρχές των ’00 η Ουάσιγκτον ξεκίνησε τον (προληπτικό) πόλεμο που χρειαζόταν για να επιδεικνύει τα μούσκλια της και να διατηρεί (αυτό ήλπιζε) προληπτικά οποιονδήποτε ανταγωνιστή και αμφισβητία “down”. Τον ονόμασε “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας”. Της επέτρεψε να υπερεπεκταθεί στρατιωτικά ακόμα περισσότερο (απ’ ότι στα τέλη του 20ου αιώνα) στον πλανήτη σπέρνοντας βάσεις κατά βούληση… “On demand”… Mόνο που αυτού του είδους η υπερεπέκταση (έχουν παρατηρήσει οι ιστορικοί σ’ όλες τις προηγούμενες “αυτοκρατορίες”) είναι το αναμφισβήτητο σημάδι της επερχόμενης καθίζησης.

Που έχει ξεκινήσει εδώ και λίγα χρόνια. Θα ήταν για παράδειγμα εύκολα εφικτό, με χρήση “φτηνών” και “ασύμμετρων” μέσων, ένα μεγάλο ποσοστό των αμερικάνων καραβανάδων που έχουν σπαρθεί στον πλανήτη να μείνει νηστικό και χωρίς σαμπουάν για πλύσιμο· καταρρακώνοντας το ηθικό τους. Αποδείχθηκε, επίσης, εφικτό εκείνο που η προηγούμενη αμερικανική διοίκηση (Ομπάμα) θεωρούσε απίθανο στη συρία: να βρεθούν υπό ενιαία διοίκηση και σχεδιασμό ρώσοι πιλότοι, μισοκατεστραμμένοι σύριοι πεζικάριοι, λιβανέζοι πολιτοφύλακες (Χεζμπ’ αλλάχ), ιρανοί “φρουροί της επανάστασης» και αφγανοί μισθοφόροι – και να νικήσουν. Να νικήσουν αμερικάνους, ισραηλινούς και άγγλους «συμβούλους» και την «πορωμένη» πολυεθνική στρατιά του isis.

Αυτή τη φορά η «τοπική» αμερικανική ήττα (στη μέση Ανατολή) δεν είναι τακτική. Συμπίπτει με την σχεδιασμένη, μεθοδική και πειστική «άνοδο» του κινεζικού καπιταλισμού. Το ότι το trademark “usa” έχει βρεθεί με κεντρικό πολιτικό ατζέντη το ψόφιο κουνάβι δεν είναι ένα ατύχημα της ιστορίας. Είναι συνέπεια του γεγονότος πως πίσω απ’ αυτό το εμπορικό σήμα υπάρχουν λίγα να πουληθούν· και μπροστά του λιγότεροι αγοραστές. Ο επόμενος ατζέντης θα προσπαθήσει να πείσει ότι έχει κάτι καλύτερο να πουλήσει· θα δούμε τότε ποιοι θα θέλουν να ψωνίσουν.

Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι οι ηπα είναι μια «τελειωμένη» υπερδύναμη!!! Σημαίνει ότι είναι επικίνδυνη, μ’ έναν διαφορετικό τρόπο απ’ ότι στη διάρκεια του «ψυχρού» πολέμου: τώρα χάνει το έδαφος κάτω απ’ τα πόδια της. Και δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι οι ηγετικές της ελίτ «το έχουν» με τους τεκτονικούς σεισμούς. Προϊστορία (οπότε και ανάλογη εμπειρία) τέτοιου είδους δεν έχουν…

(φωτογραφία: Την 1η Μάη του 2003, μιλώντας απ’ το κατάστρωμα του αεροπλανοφόρου Abraham Lincoln, ο τότε αμερικάνος πρόεδρος Μπους ο Β ανακοίνωσε πανηγυρικά ότι «αποστολή εξετελέσθη». Η «αποστολή» ήταν η ανατροπή του καθεστώτος Χουσεΐν μέσω της κατάληψης του ιράκ. Μια πρώτης γραμμής νίκη στο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας»…

Κάτι λιγότερο από 15 χρόνια μετά, δεν υπάρχει αμερικάνος που να πει «αποστολή εξετελέσθη» και να μην γελάσουν και οι πέτρες…)