Συρία 2

Παρασκευή 31 Αυγούστου. Αν ευσταθεί είναι μια σαφής ένδειξη αυτών των αντίρροπων δυνάμεων που συγκρούονται ήδη στο Idlib: ο διοικητής της Tahrir al-Sham στην πόλη Jabal και οι ένοπλοί του (καμμιά 800αριά «κάνες») αποχώρησαν απ’ την οργάνωση για να ενταχθούν σε μια άλλη, μικρότερη.

Η αποχώρηση αποδίδεται στην πίεση που ασκούν οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες στους επιμέρους οπλαρχηγούς της υπό σαουδαραβική χρηματοδότηση Tahrir al-Sham, να δεχτούν μια συμβιβαστική «κατάθεση των όπλων». Σύμφωνα με ρωσικές καθεστωτικές «ειδήσεις» η Άγκυρα έχει ζητήσει απ’ την Δαμασκό να αναβάλει οποιαδήποτε επίθεση στο Idlib ως τις 4 Σεπτέμβρη, μήπως και καταφέρει να διαλύσει τους proxies του Ριάντ. Μέρος αυτής της «πίεσης» εναντίον της Tahrir al-Sham είναι η διαρκής ενίσχυση των πάνω από 10 «φυλακίων» του τουρκικού στρατού, στην περίμετρο του θύλακα: δεν πρόκειται να προστατέψουν τους σκληροπυρηνικούς αντικαθεστωτικούς από μια συριακή επίθεση, αλλά μάλλον προσπαθούν να τους πείσουν ότι δεν ελέγχουν καν αυτά που νομίζουν ότι ελέγχουν, για να τους αναγκάσουν να συνθηκολογήσουν κατ’ αρχήν με το τουρκικό καθεστώς.

Ανατολική Μεσόγειος

Πέμπτη 30 Αυγούστου. Μια ντουζίνα (και βάλε) ρωσικά πολεμικά πλοία έχουν μαζευτεί στην ανατολική Μεσόγειο, έξω απ’ τα συριακά παράλια. Έχουν μαζευτεί (υποτίθεται) επειδή η Ουάσιγκτον τρώγεται για πυραυλική επίθεση στη συρία, μόλις γίνει ξανά «επίθεση με χημικά» απ’ τον συριακό στρατό, στο Idlib αυτή τη φορά. Η Μόσχα έχει καταγγείλει ετοιμαζόμενη προβοκάτσια, η Ουάσιγκτον (και μαζί Λονδίνο και Παρίσι) έχει αναγγείλει ετοιμαζόμενη τιμωρία…. Déjà vu.

Αλλά τι θα κάνει ο ρωσικός στόλος στην περίπτωση που…; Θα αρχίσει κανονίδια με τον αμερικανικό; Όχι – λέμε. Θα κάνει μια ακόμα άσκηση, με πραγματικά δεδομένα, σε «θερμά νερά». Επι του πρακτέου θα είναι τα αντιαεροπορικά (του συριακού στρατού, με ρωσικές βοήθειες) που θα αναλάβουν να αποκρούσουν τους tomahawk, αν και εφόσον εκτοξευτούν.

Ωστόσο τόσα ρωσικά πολεμικά σ’ αυτήν την περιοχή θα πρέπει να φέρνουν σε δύσκολη θέση την Αθήνα. Και τα όνειρά της για «περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου». H ιδέα στηριζόταν σε εντελώς διαφορετικούς συσχετισμούς, και – για να το πούμε κομψά – έχει χρεωκοπήσει.

Φυσικά έχει απομείνει η ελληνο-ισραηλινή συμμαχία. Οι έλληνες είναι σημαντικός και φυσικός στρατηγικός εταίρος… Κάποιος έπρεπε να γεμίσει το κενό όταν σταματήσαμε να κάνουμε ασκήσεις με τους τούρκους δήλωσε ισραηλινός καραβανάς στην καθεστωτική Jerusalem Post με αφορμή την άφιξη στη Χάιφα του ελληνικού πολεμικού συνοδείας «Προμηθέας» πριν σχεδόν 10 ημέρες – για ασκήσεις φυσικά.

Είπε τους έλληνες «γλάστρα» ο ισραηλινός καραβανάς ή μας φάνηκε;

Μέση Ανατολή

Πέμπτη 30 Αυγούστου. Αν ο στόχος του Lavrov στο Ριάντ χτες ήταν να «πείσει» την πετροχούντα να μαζέψει τους proxies της στο Idlib, τότε ήταν σίγουρα μια ενδιαφέρουσα αποστολή. Το μόνο στοιχείο που έχουμε προς το παρόν είναι η δήλωση του ρώσου υπ.εξ., παρόντος του σαουδάραβα υπ.εξ. (της παρέας του τοξικού, φωτογραφία πάνω) Adel al-Jubeir, στην κοινή συνέντευξη τύπου:

… Για εύκολα κατανοητούς λόγους το Idlib είναι το τελευταίο βασικό σημείο για τους τρομοκράτες που προσπαθούν να τζογάρουν με το κράτος αξιοποιώντας την ζώνη απο-κλιμάκωσης και κρατώντας αμάχους σαν ανθρώπινες ασπίδες. Έτσι προσπαθούν να γονατίσουν άλλους ένοπλους σχηματισμούς που θέλουν να διαπραγματευτούν με την συριακή κυβέρνηση… Συνεπώς, απ’ όποια πλευρά κι αν το δει κανείς, αυτό το απόστημα πρέπει να σπάσει…

Το να ονομάζει κανείς «απόστημα» τους μισθοφόρους του σαουδαραβικού χουντοπαλατιού μέσ’ τα μούτρα των εργοδοτών τους, δύο πράγματα μπορεί να σημαίνει. Είτε ότι αυτοί οι εργοδότες πείστηκαν να μαζέψουν τους proxies τους, είτε ότι η Μόσχα έχει ράματα και για την δική τους γούνα, και δεν το κρύβει. Με δεδομένο ότι στη γύρα είναι και η Ουάσιγκτον, αν ο Lavrov μετέφερε στους άρχοντες του Ριάντ «μια πρόταση που δεν μπορείτε να αρνηθείτε» θα πρέπει να είναι στ’ αλήθεια πρόταση – game changer! (Συνυπολογείστε τις ενδο-οικογεναικές διαφωνίες του οίκου των Salman…)

Λογικό θα ήταν το πρώτο: να συνετιστεί το σαουδαραβικό αφεντικό. Όλη η «αντίσταση» στο Idlib έχει να κάνει με τα λεφτά, και μόνο μ’ αυτά: έναντι ποιας τιμής θα παραδοθεί η Hayat Tahrir al-Sham. Όσοι βρίσκονται κοντά στη διαδικασία σημειώνουν ότι η Άγκυρα έχει κάνει ειλικρινή προσπάθεια να τους πείσει να αφοπλιστούν· όχι, όμως πετυχημένη. Προκύπτει ότι το ταξίδι του Lavrov στο Ριάντ ήταν πιθανά το «αν δεν τα καταφέρεις εσύ θα το πάρω εγώ πάνω μου» της πρόσφατης συνάντησης Lavrov και Cavusoglu.

Αλλά υπάρχουν αντίρροπες δυνάμεις! Οπότε δεν είναι εύκολο να βγουν (ακόμα) συμπεράσματα….

Κορεατική χερσόνησος

Πέμπτη 30 Αυγούστου. Κατά το νοτιοκορεατικό καθεστώς (και τις μυστικές του υπηρεσίες) η πρόσφατη ακύρωση του ταξιδιού του αμερικάνου υπ.εξ. Pompeo στην Πγιονγκγιάνγκ οφείλεται στο ασυμβίβαστο ανάμεσα στις αμερικανικές απαιτήσεις («πρώτα η καταστροφή των πυρηνικών») και τις βορειοκορεατικές αντίστοιχες («πρώτα η κήρυξη του τέλους του πολέμου»).

Αν είναι έτσι, τότε το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ έχει λόγο να πανηγυρίζει. Σε διεθνές ακροατήριο η συνέχιση του «εμπόλεμου» στην κορεατική χερσόνησο απ’ την δεκαετία του 1950 είναι, απλά, παράλογη. Φυσικά για την Ουάσιγκτον (αλλά και για το Τόκιο) έχει νόημα: διατηρώντας το καθεστώς (τυπικά) εμπόλεμης κατάστασης με το βορειοκορεατικό καθεστώς, επιτρέπονται κάθε είδους στρατιωτικές ασκήσεις εναντίον του. Ωστόσο, μετά από τόσες δεκαετίες και όσα έχουν μεσολαβήσει, είναι αδύνατο για την Ουάσιγκτον να βάζει το κάρο μπροστά απ’ το άλογο: επειδή θέλω να κάνω πολεμικές ασκήσεις, γι’ αυτό κρατάω παράταση σ’ έναν πόλεμο που τέλειωσε πριν πάνω από μισό αιώνα.

Όλο το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ ξέρει καλά γιατί η Πγιονγκγιάνγκ έχει επικεντρώσει στην απαίτηση για την (και) τυπική λήξη του «κορεατικού πολέμου»: θα ξεδοντιάσει την αμερικανική στρατιωτική στρατιωτική μεθόδευση δεκαετιών στην κορεατική χερσόνησο, βάζοντας υπό αμφισβήτηση έναν βασικό κόμβο της, τον έλεγχο δηλαδή του νοτιοκορεατικού στρατού.

Κι αφού η Ουάσιγκτον προσπαθεί να την αποφύγει, όντως πέφτει στους ώμους του Moon, σαν “ηγέτη της νότιας κορέας”, να την υπογράψει αυτήν την (τυπική) λήξη με τον Kim στο ραντεβού τους τον Σεπτέμβρη. Θα αφήσει έτσι την Ουάσιγκτον στο κρύο, με όλα τα δίκαια του κόσμου υπέρ του. Θα την κάνει αυτή την κίνηση; Κοντός ψαλμός αλληλούια.

Εν τω μεταξύ φήμες θέλουν τον κινέζο πρόεδρο Xi να παρευρίσκεται στην Πγιονγκγιάντκ στην γιορτή για την δημιουργία του βορειοκορεατικού κράτους (αποτέλεσμα του πολέμου που δεν έχει λήξει ακόμα για τους αμερικάνους) στις αρχές Σεπτέμβρη. Δεν θα πάει μόνος του – λένε οι φήμες. Αλλά παρέα με κινεζικό στρατιωτικό άγημα, που θα παρελάσει μαζί με τον βορειοκορεατικό στρατό.

Και μόνο σαν φήμη είναι much από συμβολική άποψη… Too much…

Παλιές (και καινούργιες) ιστορίες

Πέμπτη 30 Αυγούστου. Όταν οι κουβανοί επαναστάτες ξεμπέρδεψαν με την χούντα του Μπατίστα, στις αρχές του 1959, γνωρίζοντας πολύ καλά και την γεωγραφία και την ιστορία της λατινικής αμερικής, δεν είχαν σκοπό να κηρύξουν πόλεμο στις ηπα. Μάλλον το αντίθετο. Ωστόσο η Ουάσιγκτον είχε την δική της άποψη για την εκθρόνιση του εκλεκτού της δικτάτορα. Με δεδομένο ότι το βασικό εξαγώγιμο εμπόρευμα (τότε) της κούβας ήταν η ζάχαρη, το αμερικανικό καθεστώς έριξε τα τεράστια κρατικά αποθέματά του σε ζάχαρη στη διεθνή αγορά, για να βουλιάξουν οι τιμές, και να γονατίσει η επαναστατική κυβέρνηση στην Αβάνα.

Η αμερικανική ενέργεια θα πετύχαινε… αν δεν έμπαινε στο πλευρό των επαναστατών η ε.σ.σ.δ. Η Μόσχα αποφάσισε να αγοράζει όλη την εξαγώγιμη ζάχαρη της κούβας στις παλιές τιμές, δίνοντας κρίσιμη οικονομική ανάσα και χρόνο στον Κάστρο, στον Τσε και στους συντρόφους τους για να διαχειριστούν τα προβλήματα της μετεπαναστατικής κούβας.

Γιατί να θυμίζουμε αυτά; Επειδή η Ουάσιγκτον προσπαθεί να κάνει το ίδιο κόλπο κατά του ιράν, «εξαφανίζοντας» τις πωλήσεις του ιρανικού πετρελαίου. Φυσικά δεν πρόκειται, τώρα πια, σχεδόν 40 χρόνια μετά, για επαναστατική διαδικασία στην Τεχεράνη. Ούτε θα συσχετίζαμε την κούβα του 1959 με το ιράν του 1979! Αλλά η αμερικανική τακτική είναι ακριβώς η ίδια: θα σε γονατίσω απαγορεύοντάς σου την βασική σου εξαγωγή.

Τώρα δεν είναι η Μόσχα αλλά το Πεκίνο που εμφανίζεται σαν «λευκός ιππότης»: αγοράζει όλο και περισσότερο ιρανικό πετρέλαιο, μειώνοντας (σε κάποιο βαθμό) τις αγορές σαουδαραβικού. Κι όχι μόνο σχετικά με το ιράν, αλλά και για οποιοδήποτε άλλο κράτος που συμπεριλαμβάνεται στον σχεδιασμό των «δρόμων του μεταξιού», το Πεκίνο έχει την οικονομική επιφάνεια (και την διάθεση) να αντιστρέψει τις συνέπειες του αμερικανικού οικονομικού πολέμου.

Ωστόσο τώρα δεν είναι η φάση των «δύο μπλοκ» και της «ισορροπίας τρόμου»…

Και το Πεκίνο; Όχι μόνο η Μόσχα;

Τετάρτη 29 Αυγούστου. Να που η εικόνα των κακόβουλων (και προφανώς εχθρών) συμπληρώνεται. Σύμφωνα με αμερικανικές δημοσιογραφικές αποκαλύψεις μια εταιρεία «βιτρίνα» του κινεζικού κράτους, με έδρα τα προάστια της βόρειας Βιρτζίνια στην Ουάσιγκτον, «έκλεβε» συστηματικά όλα τα mail που η τότε υπ.εξ. των ηπα Hilary Clinton λάμβανε ή/και έστελνε απ’ τον προσωπικό της υπολογιστή· σε πραγματικό χρόνο. Σύμφωνα με τα στοιχεία (όπως εμφανίζονται ανεπίσημα ακόμα) πάνω από 30.000 mail της Clinton «διέρρευσαν» μ’ αυτόν τον τρόπο· και μόνο 4(!) την γλύτωσαν… Και δεν ήταν για ψώνια: μέσα σ’ αυτά υπολογίζονται τουλάχιστον 100 κομμάτια αλληλογραφίας μεταξύ Clinton και Obama.

Επιτέλους! – θα έλεγε κάποιος… Όχι «σκέτη Μόσχα» αλλά το δίδυμο των «αναθεωρητών»… Ωστόσο η αποκάλυψη δείχνει να έχει εσωτερικές παρενέργειες: αξιωματούχοι των αμερικανικών υπηρεσιών είτε ήξεραν και αδιαφόρησαν είτε προτίμησαν να κάνουν ότι δεν ξέρουν· για τον διαρρηγμένο υπολογιστή της Clinton. Μειωμένη “εθνική συνείδηση”; Γραφειοκρατική τεμπελιά και βαρεμάρα;

Να μια ανέλπιστη ευκαιρία για το ψόφιο κουνάβι: να πάρει την πύρινη ρομφαία του και να…

Συρία

Τετάρτη 29 Αυγούστου. Και πάνω που (σύμφωνα με το ψόφιο κουνάβι…) «θα εφεύγε το συντομότερο», μένει το συντομότερο. Ο αμερικανικός στρατός δεν εγκαταλείπει την βόρεια / βορειοανατολική συρία, όπου έχει κατσικωθεί χάρη στις ypg/pkk – καθόλου παράξενο. Ενίσχυση των ήδη υπαρχουσών βάσεων, δημιουργία καινούργιων, και εγκατάσταση επιπλέον ραντάρ: δεν το λες «αποχώρηση», ε;

Τσάκισε το σχέδιο των μισθοφόρων, πληρωμένων απ’ το Ριάντ; Δεν αποκλείεται – υπήρχαν παραπάνω από ένας λόγοι για να μην δουλέψει. Οπότε μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο: η Ουάσιγκτον έχει καταλάβει ένα ικανό μέρος της (άλλοτε) συριακής επικράτειας (το ότι εκεί υπάρχουν οι εντολοδόχοι του pkk δεν αλλάζει το ποιος είναι το αφεντικό), η οποία συριακή επικράτεια πρέπει να θεωρείται διαμελισμένη για το εγγύς μέλλον – πλην απροόπτου.

Είναι ευχαριστημένοι στην Ουάσιγκτον και στο Τελ Αβίβ μ’ αυτό το επίτευγμα; Καθόλου σίγουρο. Ειδικά αν οι «προφητείες» της Μόσχας, περί «επίθεσης με χημικά» στον θύλακα του Idlib και, σαν τρέιλερ, αμερικανο-αγγλο-γαλλικών βομβαρδισμών των συριακών θέσεων για συνετισμό, αποδειχθούν αληθινές.

Ωστόσο ένας εξωτερικός παρατηρητής δικαιούται να αναρωτιέται για το αν αυτό το βιολί με τις «χημικές επιθέσεις» είναι υπεράνω αντιμετώπισης απ’ το μπλοκ της Αστάνα. Η αλήθεια είναι ότι η Άγκυρα έχει ζητήσει απ’ την Μόσχα και την Δαμασκό «δικαίωμα»: για να λύσει το πρόβλημα με τους proxies του Ριάντ στο Idlib εκ των ενόντων (: δηλαδή με τους δικούς της proxies). Αυτή η δέσμευση είναι προϊόν των εντατικών διαβουλεύσεων ανάμεσα στην Άγκυρα και την Μόσχα· μένει, ωστόσο, να φανεί η αποτελεσματικότητά της.

Κατά τα άλλα: στις 7 Σεπτέμβρη, που δεν θα γίνει (οριστικό) η τετραμερής Βερολίνο – Παρίσι – Άγκυρα – Μόσχα, θα γίνει συνάντηση του μπλοκ της Αστάνα στην Τεχεράνη. Έχουν να γίνουν πολλά ακόμα· κι όχι μόνο (ή, ίσως, όχι κυρίως) στο συριακό πεδίο μάχης.

Συμμαχικοί καυγάδες

Τρίτη 28 Αυγούστου. Με την γερμανία είμαστε αποφασισμένοι να δημιουργήσουμε ένα ανεξάρτητο ευρωπαϊκό ή γαλλο-γερμανικό χρηματοδοτικό εργαλείο που θα μας επιτρέψει να πάψουμε να είμαστε τα παράπλευρα θύματα των αμερικανικών διεθνών κυρώσεων…. Θέλω μια ευρώπη που θα είναι κυρίαρχη ήπειρος και όχι βάσσαλος, κι αυτό σημαίνει το να έχει εντελώς ανεξάρτητους χρηματοπιστωτικούς μηχανισμούς, που σήμερα δεν υπάρχουν.

Αυτά δήλωσε ο γάλλος υπ.οικ. Bruno Le Maire χτες σε συνέντευξη τύπου. Είναι κάτι σα συνέχεια παρόμοιων δηλώσεων του γερμανού υπ.οικ. Heiko Maas: σε μεγάλο βαθμό αφορά το προσπέρασμα του swift. Η αφορμή είναι οι αμερικανικές κυρώσεις κατά της Τεχεράνης. Οι αιτίες είναι πολύ πιο πλατιές: αφορούν, επίσης, τις οικονομικές σχέσεις με την Μόσχα, το Πεκίνο (αλλά, γιατί όχι; ακόμα και την Πγιονγκγιάνγκ) – με άλλα λόγια το ποιος κάνει κουμάντο στον πλανήτη.

Το swift (το όνομα είναι απ’ τα αρχικά του society for worldwide interbank financial telecommunication) είναι ο διεθνής μηχανισμός διακανονισμού των διασυνοριακών πληρωμών: διασυνδέει και διαχειρίζεται τις μεταβιβάσεις χρήματος μεταξύ 11.000 «οντοτήτων», από περισσότερα από 200 κράτη και ανεξάρτητες περιοχές. Η έδρα του είναι στο βέλγιο (όπως και του νατο…) και στο διοικητικό του συμβούλιο έχει ceo από 2 αμερικανικές τράπεζες (citigroup και j.p. morgan) που τροφοδοτούν την αμερικανική fed με τα στοιχεία που χρειάζεται για να μαστορεύει τις κυρώσεις.

Αυτό σημαίνει ότι η «ανεξαρτησία» που διακηρύσσουν γερμανοί και γάλλοι σημαίνει μηχανισμούς χρηματικών διαβιβάσεων στη διοίκηση των οποίων δεν θα συμμετέχουν εκπρόσωποι / πράκτορες των αμερικανικών τραπεζών· ή, σε κάθε περίπτωση, δεν θα μεταφέρονται στοιχεία αυτών των συναλλαγών στην Ουάσιγκτον. Όμως αυτό δεν θα είναι όλη η «απελευθέρωση». Γιατί η πρόσφατη εμπειρία δείχνει ότι ο αμερικανικός «πυρετός κυρώσεων» δεν εξαρτιέται αποκλειστικά απ’ το swift: οι απειλές σχετικά με τον nord stream 2 είναι σαφώς πιο «πολιτικές», και είναι αντίποινα που ξεπερνούν την δικαιοδοσία του swift…

Νομίσματα σε περιστροφή

Τρίτη 28 Αυγούστου. Η «ναυτεμπορική» είναι μια καθημερινή πρωϊνή εφημερίδα που απευθύνεται κατά κύριο λόγο σε στελέχη επιχειρήσεων, με ιδιαίτερη έμφαση τις ναυτιλιακές. Το να ανησυχεί, λοιπόν, για την παγκόσμια κυριαρχία του δολαρίου έχει το ενδιαφέρον του.

Με βάση τα στοιχεία που παραθέτει σε χθεσινό άρθρο, το δολάριο περαμένει μεν κυρίαρχο, αλλά με μια ελαφριά πτωτική τάση σαν διεθνές «αποθεματικό νόμισμα». Ενώ, δηλαδή, το τελευταίο τρίμηνο του 2016 κάλυπτε το 65,34% των αποθεματικών παγκόσμια, το φετεινό τρίμηνο Γενάρη – Μάρτη είχε πέσει στο 62,48%. Αν τα «αποθεματικά» είναι το κριτήριο, τότε ίσως το δολάριο (και μαζί του η fed και η Ουάσιγκτον) θα μπορούσε να ανησυχεί συγκρατημένα: το επόμενο αποθεματικό νόμισμα είναι το ευρώ (20,4%), το τρίτο στη σειρά το γιέν (4,8%) ενώ το φιλόδοξο γουάν μόνο το 1,4%.

Τα «αποθεματικά» είναι βασικά με την μορφή χρεωγράφων που έχουν εκδοθεί στο κάθε νόμισμα. Δεσπόζουσα θέση έχουν, φυσικά, τα «κρατικά ομόλογα» (και ακολουθούν τα εταιρικά). Τα δάνεια ενός κράτους (ή μιας επιχείρησης) μπορούν να θεωρηθούν “απόθεμα”, “κάσα”, αν αυτός που έχει δανειστεί θεωρείται αξιόχρεος. Αν, λοιπόν, το δολάριο έχει περίπου το 62,5% των παγκόσμιων «αποθεματικών», αυτό οφείλεται στο τεράστιο αμερικανικό δημόσιο χρέος, που βρίσκεται στα 21,3 τρισεκατομύρια δολάρια. Θα επανέλθουμε στη συνέχεια σ’ αυτό.

Υπάρχει, όμως, ένας άλλος δείκτης που δείχνει ότι πράγματι το δολάριο (και ότι αυτό σημαίνει) απειλείται σοβαρά. Είναι ο χάρτης των νομισμάτων που χρησιμοποιούνται στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις. Εκεί το δολάριο έχει μόνο το 39,9% της «αγοράς», με το 35,7% να ανήκει στο ευρώ, το 3% στο γιέν, το 1,6% στο γουάν και το 19,8% σε άλλα νομίσματα (στα οποία περιλαμβάνονται η αγγλική λίρα, το ελβετικό φράγκο, το ρούβλι, κλπ).

Η χρήση του δολαρίου στις διεθνείς συναλλαγές πρόκειται να πέσει (ίσως όχι άμεσα και θεαματικά, αλλά θα πέσει) στο βαθμό που μια σειρά κράτη θα αυξήσουν την χρήση των δικών τους νομισμάτων στο μεταξύ τους εμπόριο. Κατά συνέπεια η «ηγεμονική θέση» του δολαρίου εξαρτιέται όλο και περισσότερο απ’ την λειτουργία του σαν «αποθεματικό νόμισμα»· ή, ειπωμένο διαφορετικά, απ’ την διάθεση των ανταγωνιστών του να συνεχίσουν να το δανείζουν αγοράζοντας τα ομόλογά του.

Εδώ, όντως, εμφανίζεται μια απειλητική τάση: η Μόσχα «ξεφορτώνεται» τα αμερικανικά ομόλογα με γρήγορους ρυθμούς, το ίδιο και η Άγκυρα· το Πεκίνο (που παραμένει ο μεγαλύτερος δανειστής των ηπα…) με μικρότερους· και, παραδόξως, στο «ξεφόρτωμα» των αμερικανικών κρατικών χρεωγράφων συμμετέχει και το Τόκιο. Αυτό το «ξεφόρτωμα» σημαίνει πώληση των αμερικανικών ομολόγων, μια ενέργεια που είναι κερδοφόρα αν αυτά έχουν «καλή τιμή» στην αγορά. Έτσι προχωράει στο βαθμό που δεν φαίνεται· που δεν αποτελεί, δηλαδή, έκφραση μιας γενικευμένης «κρίσης εμπιστοσύνης» προς τον αμερικανικό καπιταλισμό….

Salman ‘n’ Son Co.: οικογενειακές υποθέσεις

Τρίτη 28 Αυγούστου. Κανονικά (σύμφωνα με όσα το ίδιο το παλάτι έλεγε) θα έπρεπε να έχει πάρει την τελική προαγωγή, και από «διάδοχος» να έχει γίνει «βασιλιάς» από πέρυσι το καλοκαίρι. Του 2017. Ένα χρόνο μετά, αρχές Σεπτέμβρη του ’18, ο τοξικός μοιάζει καθηλωμένος και, με κριτήριο τις δημόσιες εμφανίσεις και δηλώσεις του, «έτσι κι έτσι». Πολύ πιο σπάνια είναι τους τελευταίους μήνες ο τοξικός που αγάπησε η ασταμάτητη μηχανή. Συμβαίνει κάτι;

Φαίνεται πως ναι: ο τοξικός έχει περιπέσει σε ένα είδος «πολιτικού περιορισμού» απ’ τον πατέρα του, καθώς ο «γέρος» δεν φαίνεται να συμφωνεί με κάποιες κινήσεις του βλασταριού του. Φυσικά τέτοιου είδους παλάτια είναι τάφοι σε ότι αφορά τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες των οικογενειακών υποθέσεων. Όμως οι «ειδικοί» στο σκανάρισμα των πετροδικτατοριών του κόλπου σημειώνουν δύο τουλάχιστον εκδηλωμένες δημόσια σημαντικές διαφορές μεταξύ των Salman πατέρα (βασιλιά) και υιού (διαδόχου): Πρώτον, σε σχέση με την Ιερουσαλήμ, και – άρα – τις κολεγιές του τοξικού με τον σώγαμπρο του ψόφιου κουναβιού. Και δεύτερον, σε σχέση με την πώληση ενός ποσοστού της (κρατικής) πετρελαϊκής aramco, που για τον τοξικό ήταν το «μεγάλο κόλπο» για να τραβηχτούν επενδυτές στο βασίλειο με παράλληλο μοίρασμα της χασούρας της μετα-πετρελαϊκής εποχής.

Η εν μέρει «ιδιωτικοποίηση» της aramco ακυρώθηκε, για λόγο σοβαρό: οι νέοι μέτοχοι θα έμπαιναν υποχρεωτικά στο λογιστήριο της εταιρείας, κι έτσι θα μάθαιναν σοβαρά «οικογενειακά μυστικά» (καθόλου κολακευτικά…) της σαουδαραβικής εξουσιαστικής οικογένειας… Ο «μικρός», πάνω στη φούρια της εξουσίας του, αυτό δεν το σκέφτηκε· αλλά ο «γέρος», που ξέρει τι κρύβουν τα ντουλάπια της aramco, δεν παρασύρθηκε…

Όσο για την Ιερουσαλήμ και την παράδοσή της στο ισραήλ; Σαν παλιά καραβάνα ο «γέρος» ξέρει πόσο έχει βοηθήσει το Ριάντ το ισραηλινό καθεστώς επί χρόνια· αλλά αυτό το «deal του αιώνα» του φαίνεται too much. Ίσως είναι και η αγωνία της υστεροφημίας, που στα 82 του τον αφορά: να πουλήσει την Ιερουσαλήμ για τι;