Πως είναι η παρακμή made in great britain;

Τετάρτη 30 Γενάρη. Η αγγλική παρακμιακή εκδοχή ξεδιπλώνεται εδώ και μήνες: γύρω απ’ το τι, αν, και πως της “εξόδου απ’ την ε.ε.”. Άσχετα με το ποιοι υποτελείς έριξαν ψήφο υπέρ του brexit (και για ποιούς λόγους το έκαναν…) η «έξοδος απ’ την ε.ε.» θα είχε ένα καπιταλιστικό νόημα για εκείνα τα τμήματα του αγγλικού κεφάλαιου που, χάνοντας έδαφος απ’ τους ευρωπαίους ανταγωνιστές τους μέσα στους περιορισμούς της ε.ε., θα «απελευθερώνονταν». Για να «ανέβουν πίστα» στον διεθνή καταμερισμό εξουσίας και κερδοφορίας μέσω «εθνικών θεσμίσεων» και «διακρατικών συμφωνιών» εμπορίου. Εννοείται πως θα υπήρχαν και χαμένοι (μέσα στον αγγλικό καπιταλισμό).

Μετά από 2,5 χρόνια, μέσα απ’ την παρατεταμένη περιδίνηση των «πολιτικών αποφάσεων» για την ολοκλήρωση (ή την ακύρωση…) αυτής της θρυλικής «εξόδου απ’ την ε.ε.», αποδεικνύονται περίτρανα κρίσιμες πλευρές της αγγλικής καπιταλιστικής παρακμής.

Πρώτο και κυριότερο είναι ότι παρά τις φιλότιμες προσπάθειες (και περιοδείες) της κυρά May, και την αναζήτηση διακρατικών εμπορικών συμφωνιών με τρίτα κράτη (έξω απ’ τις προδιαγραφές και τους περιορισμούς της ε.ε.) επί δυόμισυ χρόνια, δεν έχει υπάρξει εκείνο το αποτέλεσμα, και μάλιστα σε βάθος χρόνου, που να κάνει τους (κοινοβουλευτικούς) εκπροσώπους του «σκληρού brexit» μια πειστική δυναμική – προς όφελος, συνολικά, του αγγλικού καπιταλισμού. Ειπωμένο αλλιώς: αν υπήρχε η ελπίδα, η εκτίμηση ή η προσμονή ότι τα οφέλη απ’ την απελευθέρωση (απ’ τα «δεσμά της ε.ε.») θα είναι περισσότερα απ’ τις ζημιές, έχουν βουλιάξει.

Το δεύτερο, και εξίσου σημαντικό, είναι ότι αποδεικνύεται πως κανένα τμήμα του αγγλικού κεφάλαιου δεν είχε σχέδιο για την υλοποίηση του brexit. Ούτε στις 22, ούτε τις 23, ούτε και τις 24 Ιούνη του 2016 – ούτε σήμερα. Αυτό δεν είναι «κρίση αντιπροσώπευσης» των αγγλικών αφεντικών (ή κάποιων φραξιών τους). Δεν είναι αδυναμία του κοινοβουλίου. Είναι απευθείας κρίση σχεδιασμού του αγγλικού καπιταλισμού… Άσχετα με το αν επιμέρους τομείς είναι (ή μπορεί να μείνουν) ανθηροί.

Το τρίτο, σα σύνοψη των δύο προηγούμενων, σκιαγραφείται στη χθεσινή απόφαση αυτού του κοινοβουλίου: να πάει η κυρά May να ξαναδιαπραγματευτεί με την ε.ε. – το ζήτημα των συνόρων ανάμεσα στην ιρλανδία και στη βόρεια ιρλανδία… Το γεγονός ότι απ’ την μεριά της ε.ε. οι πάντες λένε ότι δεν πρόκειται να ξαναδιαπραγματευτούν τίποτα (μια σοβαρή ένδειξη ότι το μπλοκ της ε.ε. βρίσκεται σε θέση ισχύος απέναντι στο Λονδίνο…) δεν φαίνεται να ιδρώνει τ’ αυτιά των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων του αγγλικού καπιταλισμού! Γυρίζουν γύρω γύρω απ’ την φωτιά και η φωτιά τους κατατρώει – αλλά με τι φλέγμα, ε; Τι τακτ!!!

Υπάρχει ένας παραλογισμός εδώ: δεν παραδέχονται ότι η απόφαση για το brexit ήταν λάθος, ούτε έχουν κάνει οτιδήποτε στα σοβαρά για να πείσουν τον «λαό» επ’ αυτού. Το ότι έτσι δείχνουν περίτρανα πως δεν μπορούν να διαχειριστούν καν μια δική τους απόφαση τους φαίνεται αδιάφορο…

Με ποια πολιτικά εργαλεία να αναλύσει κανείς αυτήν την ολοφάνερα παρακμιακή κατάσταση – για ένα κράτος με τεράστια καπιταλιστική, πολιτική, ιδεολογική και διπλωματική ιστορία; Θα χρειαζόταν μια ειδική θεωρία της παρακμής, τόσο γενικά όσο και μέσα στον καπιταλισμό.

Το ότι δεν την έχουμε δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι πρέπει να πεθάνουμε (από κριτική άποψη) ψάχνοντας «λογικές συσχετίσεις» εκεί που, ενδεχόμενως, δεν υπάρχουν. Η κριτική περιδιάβαση της ιστορίας των δύο τελευταίων αιώνων έχει να δείξει κι άλλα σημαντικά παραδείγματα όπου το στρίμωγμα (εδώ ή εκεί) οδήγησε σε παράλογες συμπεριφορές των αρχόντων – και των υποτελών πληθυσμών…

Άλλη μια καθεστωτική αντιστροφή / απαλλοτρίωση των εννοιών

Πέμπτη 24 Γενάρη. … Θα ήταν υποκρισία απλά το να συνεχίσουμε να μιλάμε για τα αποτελέσματα χωρίς να εξετάζουμε τις αιτίες. Αν, σήμερα, έχουμε ανθρώπους που έρχονται απ’ την Αφρική είναι επειδή μερικά ευρωπαϊκά κράτη όπως η γαλλία δεν σταμάτησαν ποτέ την αποικιοποίηση της αφρικής… Αν η γαλλία δεν είχε κτήσεις στην αφρική, απ’ τις οποίες αφαιρεί πλούτο, θα ήταν 15η διεθνώς από άποψη οικονομική. Αλλά τώρα είναι απ’ τις πρώτες…

Δεν θα διαφωνούσαμε, με την σημαντική συμπλήρωση ότι δεν είναι μόνο η γαλλία που ξανα-αποικιοποιεί την αφρική… Ούτε η μόνη που θα ήθελε να… Ποιός, όμως, τα λέει αυτά; Και τι εννοεί;

Πρόκειται για τον Luigi Di Maio, επικεφαλής των “5 αστέρων” και αναπληρωτή πρωθυπουργό της ιταλικής φασιστοκυβέρνησης… Προσεκτικός και προσανατολισμένος, δεν κατηγόρησε το Παρίσι για την στρατιωτική του απόβαση σε διάφορες αφρικανικές περιοχές· πάνω και (κυρίως) κάτω απ’ την Σαχάρα. Αλλά γι’ αυτό:

… Υπάρχουν δεκάδες αφρικανικών κρατών όπου η γαλλία τυπώνει το δικό της νόμισμα, το φράγκο των αποικιών, και μ’ αυτό χρηματοδοτεί το γαλλικό δημόσιο έλλειμμα… Έτσι αρμέγει αυτά τα κράτη και αναγκάζει τον κόσμο να φύγει…

Και σ’ αυτό έχει δίκιο. Το CFA franc είναι το όνομα δύο (μόνο τυπικά) διακριτών νομισμάτων, και τα αρχικά CFA δεν αφήνουν περιθώρια παρανόησης: Colonies Françaises d’Afrique. Το δυτικοαφρικανικό CFA franc χρησιμοποιείται από 8 δυτικοαφρικανικά κράτη, και το κεντροαφρικανικό CFA franc σε έξι κράτη της κεντρικής αφρικής. Η «αξία» του CFA franc είναι υπό την εγγύηση του γαλλικού κράτους, και έχει σταθερή ισοτιμία με το ευρώ (1 ευρώ προς 656 CFA francs). Ο γαλλικός καπιταλισμός διαθέτει ένα αντίστοιχο αποικιακό εθνικό νόμισμα για τις κτήσεις του στον ειρηνικό (CFP franc).

Ποια φαγούρα, όμως, έχει πιάσει την ιταλική φασιστοκυβέρνηση; Γιατί ο φασίστας Salvini θέλει να δει τον Macron να φεύγει με ελικόπτερο; Πιστεύει ότι η Le Pen είναι λιγότερο γαλλική βιτρίνα;

Κατ’ αρχήν οι ιταλικές “καταγγελίες” δεν έχουν στόχο να αποκατασταθούν τα δικαιώματα των προσφύγων / μεταναστών που τολμούν να πλησιάσουν τις ιταλικές ακτές αλλά το ανάποδο. Έχουν στόχο να εντάξουν τον αντιμεταναστευτικό ρατσισμό μέσα στον (ευρωπαϊκό) ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό, δίνοντάς του το αναγκαίο εθνικιστικό “άρωμα”: αγώνας κατά της γαλλικής αποικιοκρατίας στην αφρική μέχρι να πνιγεί και ο τελευταίος αφρικανός μετανάστης!

Αυτό είναι συνέπεια του ότι ο ιταλικός καπιταλισμός άργησε να κινηθεί επεκτατικά προς την αφρική (αν και κάνει “καλές δουλειές” με την αιγυπτιακή χούντα), με αποτέλεσμα ο γαλλικός να έχει πιάσει ήδη πολλές θέσεις. Το πρόβλημα της Ρώμης δεν είναι η ζώνη του Σαχέλ, κάτω απ’ την Σαχάρα, αλλά η λιβύη. Ενώ στις εποχές Καντάφι η Ρώμη είχε ένα καλό μερίδιο “σχέσεων” με το λιβυκό καθεστώς, τώρα το Παρίσι έχει επεκτείνει σημαντικά την επιρροή του εκεί (μέσω του στρατηγού Haftar Khalifa) – και η Ρώμη ψάχνει πως θα χωθεί…

Αυτά συμβαίνουν την ιστορική στιγμή που το Βερολίνο δείχνει να κρατάει την προτίμησή του για τον σοσιαλφιλελεύθερο Macron, σε ότι αφορά τον θρυλικό (και μόνιμα ανύπαρκτο) «άξονα γαλλίας – γερμανίας». (Εξού και ο εκνευρισμός των διάφορων Salvini…) Δεν θα ήταν καθόλου απίθανο η φασιστοκυβέρνηση της Ρώμης να επιδιώκει στη θέση της ευθείας (του συγκεκριμένου άξονα) ένα τρίγωνο, στο οποίο να κρατάει την μία κορυφή. Την ίδια στιγμή που, ας μην το ξεχνάμε, προσπαθεί να ενισχύσει τις (στρατιωτικές κατά βάση) σχέσεις της με την Ουάσιγκτον…

Να, λοιπόν, ένα ψευδοanti-imp κήρυγμα απ’ τους εκπροσώπους ενός ζορισμένου ιμπεριαλισμού (του ιταλικού)! Και να η απόδειξη εκείνου που διαβάζετε εδώ επί πάνω από χρόνο: ότι η στρατιωτικοποίηση της «ανάσχεσης των μεταναστευτικών ροών» είναι τμήμα της όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού. Είτε αφορά την κεντρική Μεσόγειο, είτε αφορά το Αιγαίο…

(Προφανώς δημιουργούνται καινούργια και επείγοντα πολιτικά / ανταγωνιστικά καθήκοντα… Που ίσως μείνουν «ορφανά» αν δεν βρεθούν ώμοι να τα σηκώσουν…)

(φωτογραφία: Mε το πράσινο η ζώνη του δυτικοαφρικανικού CFA franc· με το κόκκινο η ζώνη του κεντροαφρικανικού.

Κι άλλη μία

Πέμπτη 24 Γενάρη. Αν οι καταγγελίες (και ο ιμπεριαλιστικός φθόνος) της Ρώμης πουλιούνται σαν “αντι-ιμπεριαλιστικός”, η συνθήκη του Aachen που υπέγραψαν Merkel και Macron πριν 2 μέρες πουλιέται σαν “αντι-εθνικισμός”. Ακόμα και ο συμβολισμός της επιλογής του Aachen δεν διέφυγε, φυσικά, από κανέναν: η πρωτεύουσα της «αγίας ρωμαϊκής αυτοκρατορίας» του Καρλομάγνου…

Αν το Παρίσι επρόκειτο να είναι ένας σταθερός καπιταλιστικά εταίρος του Βερολίνου, τότε η «πολλών προθέσεων» συνθήκη του Aachen θα μπορούσε, πράγματι, να αποδειχθεί ένας καταλύτης για την επιτάχυνση της αναβάθμισης του project europe. Σε μια εποχή που «κτυπιέται» όχι μόνο από διάφορους ευρω-εθνο/φασισμούς αλλά και απ’ την Ουάσιγκτον. Θα λειτουργούσε σαν «κεντρομόλος δύναμη» για άλλα ευρωπαϊκά κράτη / καπιταλισμούς, σε μια ρεαλιστική βάση: προφανώς δεν πρόκειται να ακολουθήσουν όλα τα κράτη μέλη της ε.ε. οποιαδήποτε τέτοια αναβάθμιση…

Ωστόσο (εκτιμάμε πως) η «πολιτική ισότητα» ανάμεσα στον γερμανικό και στον γαλλικό καπιταλισμό είναι αδύνατη· επειδή είναι αδύνατη η «οικονομική ισότητα / συμμετρία». (Παραπέμπουμε στα ενδεικτικά στοιχεία που είχαμε δημοσιοποιήσει υπό τον τίτλο «η γραμμή μαζινό» στις 8 του περασμένου Δεκέμβρη). Κατά συνέπεια οι συμβολισμοί σ’ αυτήν την διακρατική συμφωνία είναι περισσότεροι απ’ τις πραγματικές δυνατότητες ή/και διαθέσεις. Γιατί το Βερολίνο είναι πάντα, για το Παρίσι, ένας εξαιρετικά απειλητικός ανταγωνιστής (όσες / όσοι ζουν στη γαλλία το ξέρουν απ’ την καθημερινή προπαγάνδα…)

Εκείνο που ίσως είναι πρακτικό (και από πολλές απόψεις αναγκαίο), πίσω απ’ την πρόνοια της συμφωνίας ότι «τα δύο κράτη θα αλληλοϋποστηρικτούν στρατιωτικά σε περίπτωση που το ένα απ’ τα δύο δεχτεί επίθεση» (ε; ποιο κράτος περιμένει επίθεση;), είναι η σύγκλιση των πολεμικών βιομηχανιών τους, των τύπων των όπλων που έχουν ή θα κατασκευάσουν, πιθανόν και η σοβαρή δημιουργία κάποιων «κοινών» στρατιωτικών σωμάτων. Για χρήση εκεί (και μόνο) όπου τα συμφέροντά τους θα συμπίπτουν.

Αυτό ήταν, άλλωστε, που απάντησε η Merkel όταν ρωτήθηκε για τις διαφορές μεταξύ γερμανίας και γαλλίας. … Υπάρχει πάντα το ερώτημα πόσο αυτόνομο μπορεί να είναι κράτος… Γυρνάμε τον κόσμο πουλώντας δύο πολεμικά αεροπλάνα, το eurofighter και το rafale. Αυτό δεν έχει νόημα… Δεν μπορούμε να διασταυρώνουμε τα ξίφη μας για κάθε βίδα…

Όχι, μην το κάνετε… Αλλά θα συμφωνήσουν οι γάλλοι βιομήχανοι ότι οι περισσότερες βίδες θα είναι γερμανικές; Χλωμό…

Η θεία Λίτσα καθαρίζει (θα το μάθει αργότερα…) 2

Τετάρτη 23 Γενάρη. Κάτι ακόμα, απ’ αυτά που προσεκτικά αποκρύπτονται και που αποδεικνύουν (κατά την περιθωριακή μας άποψη) ότι η περιβόητη πια “συμφωνία των Πρεσπών” βρίσκεται εντελώς μέσα στην εθνική γραμμή απ’ το 1992 και μετά… Και ότι το “ναι” σ’ αυτήν δεν απέχει ιδιαίτερα απ’ το “όχι”, στο βαθμό που αντιμετωπίζει κανείς το ζήτημα απ’ την οπτική της πολιτικής (της εξουσίας) και όχι σαν παρέλαση συμβόλων και βαλτο-γεννήτρια συγκινήσεων.

Αυτό το “κάτι ακόμα” αφορά τον ελληνικό εκβιασμό για αλλαγή του συντάγματος του (βορειο)μακεδονικού κράτους. Δεν έχουμε υπόψη άλλη περίπτωση όπου ένα κράτος απαιτεί (και τελικά επιβάλλει) την αλλαγή του συντάγματος ενός άλλου. Μπορεί, πάντως, να φανταστεί κανείς τι θα συνέβαινε αν ένα κράτος ισχυρότερο απ’ το ελληνικό (π.χ. το τουρκικό) απαιτούσε την αλλαγή του ελληνικού συντάγματος (όποιο επιχείρημα κι αν χρησιμοποιούσε) έστω και κατά μία τελεία!

Είναι γνωστό πως στην πολιτική ιστορία του ελληνικού κράτους το “σύνταγμα” έχει σχετική σημασία – αν όχι για άλλους λόγους, σίγουρα επειδή “ερμηνεύεται” ανάλογα με τις περιστάσεις και τους συσχετισμούς. Είναι γνωστή επίσης η άποψή μας (κληρονομιά απ’ την ιταλική αυτονομία) ότι υπάρχει πάντα ένα τυπικό σύνταγμα (που αφορά την καταγραφή των ταξικών συσχετισμών σε μια κοινωνία κάποια δεδομένη στιγμή) και ένα πραγματικό σύνταγμα, που αντιστοιχεί στους τρέχοντες εσωτερικούς συσχετισμούς δύναμης.

Σε κάθε περίπτωση (και για κάθε κράτος) το τυπικό σύνταγμα θεωρείται η πιο επίσημη, “κεντρική” καταδήλωση της ύπαρξης και της θεσμικής του συγκρότησης. Κι αυτό πάντα είναι αποτέλεσμα εσωτερικών συσχετισμών και όχι εξωτερικών επεμβάσεων. Ή, αν ισχύει το δεύτερο, πρόκειται για ένα αποικιοκρατικό σύνταγμα.

Θα μπορούσε, για παράδειγμα, ακόμα και στη φάση όξυνσης του 3ου παγκόσμιου (ψυχρού) πολέμου, να απαιτεί η Μόσχα απ’ την Ουάσιγκτον ή/και το ανάποδο αλλαγή συντάγματος· με την απειλή αλλιώς θα…;

Από που πήρε το ελληνικό κράτος / παρακράτος το “δικαίωμα” να απαιτεί την αλλαγή του συντάγματος ενός άλλου κράτους (και μάλιστα να προσδιορίζει το περιεχόμενο αυτής της αλλαγής); Απο που πήρε το δικαίωμα να ασκεί “δικαιώματα” αποικιοκράτη; Προφανώς απ’ τους περιφερειακούς συσχετισμούς δύναμης στα μέσα της δεκαετίας του ’90 – και την φιλική μεταχείριση απ’ την Ουάσιγκτον.

Γλυστρήματα στο Λονδίνο

Τετάρτη 23 Γενάρη. Ήταν θέμα χρόνου η φιλολοφία και οι φαντασιώσεις υπέρ του brexit να κουτουλήσουν πάνω σε πραγματικότητες, τις οποίες οι brexiters ψηφοφόροι (που εξακολουθούν να απολαμβάνουν τιμών σαν λογικοί ενήλικες…) είχαν αγνοήσει. Αυτό που έχει αρχίσει να τρώει, σα σαράκι, την βρετανική έπαρση λέγεται «βόρεια ιρλανδία».

Η «συμφωνία της καλής Παρασκευής» του 1998, ανάμεσα στο Λονδίνο, τους εθνικιστές της βόρειας ιρλανδίας, τους καθολικούς βορειοϊρλανδούς και τις ένοπλες οργανώσεις τους (ira, inla) και το Δουβλίνο, μία συμφωνία που επιτεύχθηκε και χάρη στις πιέσεις των αμερικάνων δημοκρατικών (κυβέρνηση Κλίντον) όπου το ιρλανδικό λόμπι έχει αρκετή δύναμη, εκείνη η συμφωνία λοιπόν τέλειωσε έναν πόλεμο πολλών δεκαετιών (και πάνω από 3000 νεκρών)· με πολύ αίμα. (Αυτοί που λένε ότι παλαιστίνιοι και εβραίοι δεν μπορούν να συμβιώσουν ειρηνικά σ’ ένα ενιαίο, δημοκρατικό κράτος, λόγω του αίματος που έχει προηγηθεί είναι, απλά, εντελώς άσχετοι από ιστορικές γνώσεις…)

Ήταν βασικό στοιχείο της «συμφωνίας της καλής Παρασκευής» ότι τα σύνορα, τα μπλόκα και οι έλεγχοι ανάμεσα στην ιρλανδία και την βόρεια ιρλανδία καταργήθηκαν. Ήταν απλό: και το Δουβλίνο και το Λονδίνο ανήκαν στην ε.ε….

Τώρα, στο παραένα, απ’ την απόφαση του ’16 «φεύγουμε απ’ την ε.ε.» έχει μείνει ένα «φεύγουμε» που τρακάρει πάνω σ’ εκείνη την συμφωνία – και την ιστορία. Αν το βρετανικό κράτος ξαναβάλει σύνορα (με ότι αυτά συνεπάγονται) με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, θα πρέπει να επανέλθουν και τα σύνορα που χωρίζουν την ιρλανδία απ’ την βόρεια ιρλανδία. Αν, πάλι, η κατάσταση μείνει ως έχει, που θα μπουν τα τελωνεία στην εμπορευματική κίνηση ιρλανδία – αγγλία; Στα αγγλικά λιμάνια; Θα είναι σαν η βόρεια ιρλανδία να ενσωματώνεται οικονομικά στο ιρλανδικό κράτος.

Δεν είναι σπαζοκεφαλιά. Καμμία απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα δεν είναι «λογική». Το μόνο λογικό, χωρίς δημαγωγία, είναι να καταλάβουν οι brexiters ότι κάνουν λάθος. Όμως εδώ ακριβώς αρχίζει το εθνικιστικό πάρτυ. Οι πιο φανατικοί υποστηρικτές του brexit και των «σκληρών συνόρων» (οπαδοί, επιπλέον, της «εξόδου μαλλικούβαρα», χωρίς συμφωνία) έχουν αρχίσει να μουρμουρίζουν ή και να υπονοούν ότι δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα αν η «συμφωνία της καλής Παρασκευής» ακυρωθεί πρακτικά. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ελπίζουν πως θα καταστείλουν πολύ αποτελεσματικά οποιαδήποτε αντίδραση των καθολικών της βόρειας ιρλανδίας (που, πέρα απ’ τα υπόλοιπα, ψήφισαν μαζικά υπέρ της παραμονής στην ε.ε.)…

Όταν πάρεις λάθος τραίνο κάθε σταθμός είναι λάθος! Μια βόμβα που έσκασε το περασμένο Σάββατο στο Londonderry (δεύτερη σε μέγεθος πόλη της βόρειας ιρλανδίας) δεν είχε συνέπειες αφού είχε προηγηθεί τηλεφώνημα – αλλά θα έπρεπε να θυμίσει μερικά πράγματα. Όχι μόνο τι υπέστη το αγγλικό κράτος απ’ την ένοπλη εξέγερση των βορειο-ιρλανδών. Αλλά και το ότι δεν είναι φρόνιμο να κουρντίζεις ένα ελατήριο κατά βούληση: θα σπάσει και θα πεταχτεί στα μάτια σου…

(φωτογραφίες: Πάνω, η στιγμή της έκρηξης της μάλλον προειδοποιητικής βόμβας στο Londonderry.

Κάτω,  στο Bogside, μια γειτονιά της πόλης, οι αναμνήσεις του αντιαποικιοκρατικού αγώνα έχουν γίνει τοιχογραφίες· δεν έχουν θαφτεί. Η συγκεκριμένη αναφέρεται στην “ματωμένη Κυριακή”, δηλαδή στη σφαγή διαδηλωτών που έκανε ο αγγλικός στρατός στην ίδια πόλη, σ’ αυτή τη γειτονιά, στις 30 Γενάρη του 1972.

Αν η τοιχογραφία θυμίζει Παλαιστίνη δεν είναι τυχαίο. Και δεν είναι μυστικό: το ισραηλινό απαρτχάιντ καθεστώς έμαθε πολλά απ’ τις τακτικές του αγγλικού στρατού στη βόρεια ιρλανδία…)

Οι πρόθυμοι: next generation?

Δευτέρα 21 Γενάρη. Ψάχνοντας να βρει συμμάχους για τον έλεγχο της μέσης Ανατολής ο απ’ το ψοφιοκουναβιστάν ορμώμενος Pompeo έχει σχεδιάσει μια «σύνοδο» για τις 13 και 14 Φλεβάρη – στην πολωνία. Ναι, η ακροδεξιά πολωνική κυβέρνηση είναι πιστός σύμμαχος, και εμφανίζεται σαν συνδιοργανωτής της «συνόδου», που, κατά τις επίσημες εξηγήσεις θα εστιάζει στην σταθερότητα και στην ειρήνη, στην ελευθερία και στην ασφάλεια της περιοχής, στον εξτρεμισμό και στον πυραυλικό αφοπλισμό… Για να το πούμε απλά: θα εστιάζει στην αντιμετώπιση της Τεχεράνης (και, παρεπιπτόντως, του άλλου «ταραξία», της Μόσχας).

Είναι φανερό ότι η πρόσκληση πρόθυμων ευρωπαϊκών πολιτικών βιτρινών (που δεν είναι, δα, και οι «ειδικοί» για τη μέση Ανατολή) είναι επανάληψη της τακτικής Bush Β και Rumsfeld το 2003, παραμονές της εισβολής στο ιράκ: να ανανεωθεί το κομμάτιασμα του project europe, μεταξύ «παλιάς» (και παρακμιακής) ευρώπης, ήτοι γερμανίας, γαλλίας και άλλων που τότε δεν ήθελαν εισβολή στο ιράκ και τώρα δεν θέλουν καθόλου καυγάδες με το ιράν – και «νέας» (και ανθηρής) που είναι τα κράτη του πρώην «ανατολικού μπλοκ».

Ελλείψει «κοινής εξωτερικής πολιτικής» οι ευρωπαϊστές το βλέπουν το έργο. Η κυρά Federica Mogherini, που έχει αυτή την καλοπληρωμένη μεν αλλά και γελοία δουλειά του «επίτροπου εξωτερικής πολιτικής της ε.ε.», δήλωσε ήδη ότι έχει άλλες δουλειές και δεν θα πάει στη σύνοδο. Θα πάνε, όμως, υπουργοί από «πρόθυμα» ευρω-καθεστώτα. Υποθέτουμε τα βαλτικά έχουν πιάσει ήδη θέση.

Είναι η αμερικανική ρελάνς στην άρνηση γερμανίας, γαλλίας και αγγλίας να συμφωνήσουν με την εγκατάλειψη της συμφωνίας 5+1 για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν. Υπάρχει τρόπος το Βερολίνο ή/και το Παρίσι να δεσμεύσουν τους «πρόθυμους» κάνοντάς τους λιγότερο τέτοιους;

Δύσκολο μοιάζει.

Μεσαίου – αλλά διαλυτικού – βεληνεκούς

Δευτέρα 21 Γενάρη. Δεν είναι μόνο η πιο πάνω επίθεση της Ουάσιγκτον στο project europe. Υπάρχει και μία χειρότερη – η διάλυση της συνθήκης για τους μεσαίου βεληνεκούς πυραύλους, γνωστή σαν INF. Το ψοφιοκουναβιστάν έχει δώσει «διορία» στη Μόσχα ως τις 2 Φλεβάρη, να σταματήσει όλα τα σχετικά της προγράμματα, αλλιώς… Αλλιώς θα φέρει τους δικούς του πυραύλους σε ευρωπαϊκό έδαφος. Κι αυτή τη φορά δεν θα επιχειρήσει να τους εγκαταστήσει στο (δυτικό)γερμανικό έδαφος, όπως την δεκαετία του ’80. Θα τους πάει στο πολωνικό, και σ’ άλλους (αν βρεθούν) πρόθυμους. Πού θα αρχίσουν να σημαδεύουν, σαν αντίποινα, οι ρωσικοί πύραυλοι; Όχι την φίλη γερμανία… Οπωσδήποτε όμως τους «πρόθυμους». Συνεπώς το project europe θα ζοριστεί σε βαθμό φυγοκέντρισης…

Το γεγονός ότι ακόμα και στην παρακμή του ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός βρίσκει πρόθυμους συμμάχους στην ευρώπη, απ’ το ελλαδιστάν ως την πολωνία και τα βαλτικά κράτη, δείχνει πολλά γι’ αυτούς ακριβώς τους συμμάχους. Επιπλέον δείχνει το γιατί το να εννοείται σήμερα το νατο σαν εκείνο που ήταν στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου («ψυχρού») πολέμου είναι από πολιτική μυωπία έως ανοησία: ουσιαστικά πρόκειται για μια συμμαχία υπό διάλυση, και σίγουρα δεν έχει σχέση με τους πραγματικούς συσχετισμούς του εξελισσόμενου 4ου παγκόσμιου. Η Ουάσιγκτον ξαναφτιάχνει τις στρατιωτικές συμμαχίες της (ή αυτό προσπαθεί να κάνει) – δεν κάθεται πάνω σ’ εκείνες που είχε πριν από 40 χρόνια.

Για τον ελληνικό ιμπεριαλισμό το νατο είναι μόνο το κέλυφος της συστράτευσής του με τον αμερικανικό. Μπορεί κανείς να «κτυπάει» το καύκαλο· αλλά ο βασικός πυρήνας των στοχεύσεων και των συμμαχιών μένει μέσα προστατευμένος και ανενόχλητος…

Κάπως έτσι τόσο η ελληνική στρατιωτική συμμαχία με την αιγυπτιακή χούντα όσο και με το ρατσιστικό, απαρτχάιντ ισραηλινό καθεστώς έχουν περάσει απαρατήρητες…

Είναι “εκτός νατο”, άρα επιτρέπονται… E;

Ο ψόφος της εμπιστοσύνης

Πέμπτη 17 Γενάρη. Παρότι δεν έχουν τελειώσει όλα, οι εντόπιες εξελιξεις έδειξαν ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί μια κάποια “ακυβερνησία” για να καθυστερήσει η έγκριση της συμφωνίας των Πρεσπών. Αν συμβεί κάτι τέτοιο θα γίνει κατευθείαν. Χλωμό. Σε κάθε περίπτωση το “κυβερνητικό” σκέλος ενός ενδεχόμενου «σχεδίου Β» καθυστέρησης δεν ίσχυσε. Εκκρεμεί ακόμα το «κοινοβουλευτικό».

Εν τω μεταξύ, συντευξιαζόμενος στον αρχιδημαγωγό Χ’νικολάου, ο κυρ Κούλης ομολόγησε ψιθυριστά πριν λίγες ημέρες αυτό που έχετε διαβάσει στην ασταμάτητη μηχανή εδώ και μήνες. Ότι, δηλαδή, η «καταραμένη» συμφωνία των Πρεσπών δίνει στο ελληνικό κράτος και στις κυβερνήσεις του σημαντική ευχέρεια να εκβιάζουν το κράτος της βόρειας μακεδονίας, στην πολύχρονη διαδικασία πλήρους ένταξης στην ε.ε. Πράγμα που σημαίνει ότι ουσιαστικά η συμφωνία είναι μέσα στην «εθνική γραμμή» – και καθόλου προδοτική! Ο κυρ Κούλης το ξεστόμισε αφού, πρώτα, εγκρίθηκε η συμφωνία στα Σκόπια· αλλά δεν το φώναξε, δεν το έκανε παντιέρα, μην και θυμώσει κανείς εκεί· και για να μην καταλάβει κανείς εδώ τα παραμύθια της «καθαρόαιμης» εθνικιστικής σκηνοθεσίας.

Ε, αφού αρχίσαν να το μουρμουρίζουν, ας το κάνουν λιανά τώρα και στα εθνομοσχάρια.

Θεία Λίτσα κάτσε κάτω! Έχεις νικήσει: από βασανίστρια παλαιού τύπου («εμπάργκο στα Σκόπια») μπορείς να γίνεις σαδίστρια νέου («να κλείσει αυτό το κεφάλαιο της ένταξης ή να μην κλείσει; Ιδού η απορία»)!

Βρετανική ψυχραιμία;

Τετάρτη 16 Γενάρη. Όπως ήταν αναμενόμενο, η συμφωνία εξόδου του Λονδίνου απ’ την ε.ε. απορρίφθηκε με πάταγο. Εναντίον ψήφισαν 432, υπέρ 202. Ο κυβερνητικός συνασπισμός της κυρά May έχει 328 βουλευτές (318 του συντηρητικού κόμματος και 10 του ακροδεξιού DUP της βόρειας ιρλανδίας). Αυτό σημαίνει ότι 126 απ’ τους δεξιούς ψήφισαν εναντίον. Στην πλειοψηφία τους είναι εθνοπατέρες που πιστεύουν ότι το Λονδίνο μπορεί και πρέπει να επιβάλει στην ε.ε. μια συμφωνία «καλύτερη» για την μεγάλη βρετανία· που θα περιλαμβάνει και κανονικά σύνορα μεταξύ ιρλανδίας και βόρειας ιρλανδίας. Μ’ άλλα λόγια: πρόκειται για ψωνισμένους… (Πως είναι να είσαι ψωνισμένος υπήκοος της αυτού μεγαλειότητας;)

Τώρα απομένουν ένα θεωρητικό ενδεχόμενο και δύο πρακτικά. Το θεωρητικό είναι η «επαναδιαπραγμάτευση». Την έχει αποκλείσει η ε.ε. Και πράγματι κανένας εκεί δεν έχει λόγο να ξαναμπλέξει σε «διαπραγματεύσεις» των οποίων το μόνο ζητούμενο θα είναι υποχωρήσεις απ’ την μεριά της ε.ε. Τα δυο πρακτικά ενδεχόμενα είναι η αποχώρηση του Λονδίνου χωρίς κανόνες και συμφωνία· ή ένα καινούργιο δημοψήφισμα με την προοπτική ότι η πλειοψηφία αυτή τη φορά θα είναι υπέρ της παραμονής. (Η έξοδος, είτε έτσι είτε αλλιώς, είναι προσδιορισμένη για τις 29 Μάρτη. Μια παράταση μπορεί να δοθεί απ’ την ε.ε., όχι όμως για επαναδιαπραγμάτευση. Υπάρχει, επιπλέον, σαν όριο, η στιγμή των ευρωεκλογών, από 23 έως 26 Μάη: υπό τις τωρινές συνθήκες το Λονδίνο δεν θα συμμετάσχει. Αν, όμως, έχει αλλάξει γνώμη ως τότε, θα πάρει μέρος κανονικά, παρότι θα πρέπει εν τω μεταξύ να ξανα-αλλάξει η μοιρασιά των θέσεων).

Η επιλογή ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο εκδοχές δεν πρόκειται να γίνει «εν κενώ». Ούτε με στρίψιμο κέρματος. Ήδη ένα ποσοστό των άγγλων έχει αρχίσει να αποθηκεύει τρόφιμα και (κυρίως) φάρμακα, απ’ αυτά που εισάγονται (και δεν είναι λίγα). Μια έξοδος μαλλιοκούβαρα θα προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στις εισαγωγές στο νησί, για άγνωστο διάστημα· είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν σοβαρές ελλείψεις και σε είδη (συμπεριλαμβανόμενων των φαρμάκων) πρώτης ανάγκης.

Συνεπώς, από αύριο κι όλας, ο χρόνος θα μετράει ανάποδα για την «ψυχολογία» του μέσου άγγλου· είτε ψήφισε «έξω» είτε ψήφισε «μέσα» πριν 2,5 χρόνια. Αυτό το ανάποδο μέτρημα, με όσο βρετανικό φλέγμα κι αν γίνει, θα δώσει σάρκα και οστά σε κοινωνικές καταστάσεις ανάλογες μ’ εκείνες του β παγκόσμιου… Άγνωστες, δηλαδή, εδώ και γενιές.

Δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε αυτή τη στιγμή το αν θα καμφθούν, εξαιτίας τέτοιων εξελίξεων, οι αντιρρήσεις εκείνων που είναι εναντίον ενός δεύτερου δημοψηφίσματος με το (μάλλον περίεργο για τα δικά μας πολιτικά ήθη) επιχείρημα ότι «έτσι θα κλονιστεί η δημοκρατία αφού θα αμφισβητηθεί το αποτέλεσμα του προηγούμενου». (Μα τι λέτε; Ο ένδοξος ελληνικός λαός αλλάζει γνώμη κάθε βδομάδα!)

Το γεγονός είναι ότι μετά από 2,5 χρόνια περιπλάνησης στο «δάσος των αυτοκρατορικών φαντασιώσεων περί ανεξαρτησίας απ’ την καταραμένη ε.ε.» η επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας έχει να διαλέξει ανάμεσα σε δύο στραπάτσα. Ένα υλικό, υλικότατο (μια έξοδος μαλλιοκούβαρα) και ένα συμβολικό (η «μετάνοια» για την επιλογή του brexit). Δεν χρειάζεται φιλοσοφία για το πιο είναι προτιμότερο. Ωστόσο άβυσσος οι πρωτοκοσμικές εθνικιστικές φαντασιώσεις…

(φωτογραφία: Παθολογικη αισιοδοξία…)

Made in England

Δευτέρα 14 Γενάρη. Ωστόσο το ελληνικό μελόδραμα για το «εθνικό ζήτημα» (του ονόματός Της…) είναι σκέτς της 25ης Μαρτίου στην πρώτη δημοτικού μπροστά στο αγγλικό μελόδραμα του εκεί «εθνικού ζητήματος». Sould I stay or should I go;

Μια μέρα έχει απομείνει για το «κρίσιμο δημοψήφισμα» για την έγκριση ή την απόρριψη της συμφωνίας αποχώρησης του Λονδίνου απ’ την ε.ε. – και οι πάντες ετοιμάζονται για οτιδήποτε άλλο εκτός απ’ την αποχώρηση. Η May και το επιτελείο της ετοιμάζονται να ζητιανέψουν απ’ την ε.ε. μια παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας (κανονικά κάπου στον Μάρτη), μπας και… Η αντιπολίτευση ετοιμάζεται για πρόταση μομφής (ω τι ομοιότητες!..) και εκλογές. Κάποιοι θα ήθελαν ένα καινούργιο δημοψήφισμα, με σκοπό την παραμονή. Και η αυτού μεγαλειότης; Η αυτού μεγαλειότης ετοιμάζεται να πεθάνει – αρκετά πια μ’ αυτό το βασίλειο! (Το παρέλαβε σχεδόν αυτοκρατορία και θα το παραδώσει αντιμαχόμενες νησιωτικές επαρχίες…)

Οι προβλέψεις είναι ότι η συμφωνία θα απορριφθεί με ταρατζούμ, από ένα όχι απλά ετερόκλητο αλλά επί της ουσίας γεμάτο αντιπαλότητες άθροισμα από «όχι». Και χωρίς συμφωνία το αγγλιστάν θα μείνει να κουβεντιάζει για τον καιρό (όπως πάντα) – αλλά διάφορες μπίζνες θα αρχίσουν να την κάνουν με γρήγορα άλματα. Προς την ήπειρο.

Η ασταμάτητη μηχανή, παρά τον αντικαπιταλισμό και τον αντικρατισμό της, θέλει να βοηθήσει. Μήπως, τώρα που είναι ακόμα νωρίς, να γίνει τράμπα μεταξύ Αθήνας και Λονδίνου, στις ψηφοφορίες επί «εθνικών ζητημάτων»; Πιστεύουμε ότι θα υπάρξει εύκολα και γρήγορα αίσιο και αναίμακτο τέλος και για τα δύο: οι άγγλοι θα εγκρίνουν την συμφωνία των Πρεσπών ομόφωνα, και οι έλληνες θα εγκρίνουν δια βοής την συμφωνία εξόδου. (Μια έξοδο την έχουν ονειρευτεί εδώ και κάτι χρόνια…. Ε, δεν πειράζει που δεν θα είναι δική τους. Ας την αποφασίσουν κι ας είναι για άλλους…)

Αν το Λονδίνο εμπιστευτεί την τύχη του στους τιτάνες της ελληνικής πολιτικής σκηνής, άντε, ας πάει και το παλιάμπελο: θα σταματήσουμε την απαίτηση αποζημιώσεων για τις καταστροφές που προκάλεσε ο αγγλικός στρατός στην Αθήνα και αλλού στη διάρκεια της αγγλικής στρατιωτικής κατοχής, απ’ το ’44 ως το ’47…

Το είπαμε. Οι έλληνες αυτή την κρίσιμη εποχή είναι «αντι-ντόιτς»…