Tag: γερμανία

Η τετραπλή σύνοδος 1

Σάββατο 27 Οκτώβρη. Σήμερα στην Istanbul γίνεται μια συνάντηση που μπορεί να αποδειχθεί σημαντικότερη απ’ ό,τι από πρώτη ματιά. Merkel, Macron, Putin και ο οικοδεσπότης Erdogan συναντιούνται «για το μέλλον της συρίας». Δεδομένου ότι Putin και Erdogan ανήκουν στο ως τώρα νικητήριο μπλοκ της Αστάνα και πως ούτε η Merkel ούτε ο Macron αντιπροσωπεύουν «γειτονικά κράτη», η σύνθεση αυτού του ραντεβού είναι από μόνη της ένα σοβαρό θέμα. Είναι προφανές (για εμάς) ότι το μπλοκ της Αστάνα, μετά τις ως τώρα επιτυχίες του στο συριακό πεδίο μάχης, αξιοποιεί την στάση της ε.ε. σε ότι αφορά την 5 + 1 συμφωνία για τα πυρηνικά της Τεχεράνης για να διευρύνει τις ad hoc συμμαχίες του και, κατά συνέπεια, την διεθνή επιρροή του. Με άλλα λόγια: πριν από οτιδήποτε άλλο το σημερινό ραντεβού έχει “σημαία” αντι-αμερικανική.

Το Παρίσι είναι ένα θέμα μόνο του: είχε ιστορικές σχέσεις με το καθεστώς Άσαντ και, προφανώς ενδιαφέρεται να τις ξαναζωντανέψει αυτοτελώς και όχι μόνο δίπλα στον us army στην ypg κρατούμενη ζώνη. Βερολίνο και Άγκυρα ενδιαφέρονται (και) για την «τύχη των προσφύγων» απ’ την συρία: κατ’ αρχήν να μην αυξηθούν και στη συνέχεια να αρχίσουν να μειώνονται επιστρέφοντας σταδιακά.

Αλλά για να γίνει αυτό χρειάζονται δύο πράγματα. Ανοικόμηση και στοιχειωδώς δημοκρατική συνταγματική μεταρρύθμιση με εκλογές μετά – και χρόνος για «εθνική συμφιλίωση». Το πρώτο είναι «επένδυση», που ενδιαφέρει ήδη και τους 3 του μπλοκ της Αστάνα, όπως επίσης την Ντόχα και το Πεκίνο. Οι δουλειές μπορούν να μοιραστούν – αρκεί να υπάρξει μια κάποια πολιτική σύγκλιση. Το ζήτημα του συντάγματος είναι πιο σύνθετο και μεσοπρόθεσμο, και δεν αφορά μόνο το ζόρισμα της πλευράς Άσαντ (θα τον αναλάβει η Μόσχα). Αφορά και τους αντικαθεστωτικούς ένοπλους του Idlib, που θα πρέπει να χειριστεί η Άγκυρα.

Τα πιο πάνω είναι το επίσημο μενού της 4πλής συνεννόησης. Για ιμπεριαλισμό πρόκειται, δεν υπάρχει αμφιβολία. Σ’ ένα πεδίο μάχης εδώ και μια εφταετία…

Η τετραπλή σύνοδος 2

Σάββατο 27 Οκτώβρη. Είναι λογικό πως είτε official είτε unofficial οι «4» έχουν να «ανταλλάξουν» γνώμες και σε δύο τουλάχιστον επιπλέον ζητήματα. Το ένα είναι η αμερικανική απόβαση στην ypgκρατούμενη ζώνη· κατά συνέπεια το «κουρδικό ζήτημα» που απασχολεί κατά πρώτο λόγο την Άγκυρα· και με διαφορετικό τρόπο το Βερολίνο. Το άλλο είναι η σαουδική αραβία.

Όταν κανονίστηκε το σημερινό ραντεβού (πριν κάμποσους μήνες) η σφαγή του Khashoggi δεν είχε γίνει· ούτε ήταν ένα ενδεχόμενο στον ορίζοντα. Τώρα είναι γεγονός παγκόσμια γνωστό, αλλάζοντας τα δεδομένα με τρόπο βολικό για τα συμφέροντα τόσο του μπλοκ της Αστάνα όσο και του Βερολίνου (ο Macron εξακολουθεί να σολάρει σε κάποιο βαθμό, κοιτώντας κυρίως το εμπόριο όπλων προς το Ριάντ).

Αν το τουρκικό καθεστώς συνεχίσει να κρατάει τον τοξικό κρεμασμένο ανάποδα τότε οποιοδήποτε deal κάνουν οι 4 για την συρία θα διευκολυνθεί σημαντικά. Αλλά για το αντίθετο (για κάποιας μορφής «απελευθέρωση» του τοξικού) δουλεύει ήδη το Τελ Αβίβ· που τρομάζει με την ιδέα να χάσει αυτόν τον «σύμμαχο». Προφανώς κανείς δεν αγνοεί τον ισραηλινό «στρατιωτικό παράγοντα» στη μέση Ανατολή. Απ’ αυτήν την άποψη η de facto ζώνη απαγόρευσης πτήσεων που έχει επιβάλλει ως τώρα η Μόσχα (με την προμήθεια των S-300 στο συριακό καθεστώς) προσθέτει «πίεση» στον άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο. Στη σημερινή σύσκεψη ούτε η Merkel ούτε ο Macron αντιπροσωπεύουν την ε.ε… Αντιπροσωπεύουν τα κράτη τους, τα αφεντικά τους, τα συμφέροντά τους. Υποθέτουμε πως μερικές μόνο απ’ τις όποιες αποφάσεις, σημερινές ή μελλοντικές, θα γίνουν «θέσεις της ε.ε.». Ας πούμε σε ότι αφορά το πολιτικό τμήμα του συριακού μέλλοντος.

Τι γνώμη να έχει άραγε γι’ αυτές τις εξελίξεις η Ρώμη ή η φιλοαμερικάνικη Βαρσοβία;

Χορεύουν τα zombie?

Τετάρτη 24 Οκτώβρη. … Ο τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan προσπαθεί να μετατρέψει ένα φρικτό έγκλημα στην Istanbul σε καταλύτη για την αλλαγή των συσχετισμών δύναμης στη σαουδική αραβία, ώστε να κερδίσει επιρροή σ’ όλη τη μέση Ανατολή…

Πρόκειται για «θείο δώρο» για τον Erdogan είπε ένα ανώτερος δυτικός διπλωμάτης στην τουρκία που μίλησε υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας, εκφράζοντας την άποψη αρκετών άλλων…

Αυτά (μεταξύ άλλων) δεν είναι από ισραηλινή σκοπία αλλά από αμερικανική (παρότι δεν υπάρχει μόνο μία τέτοια)· απ’ το bloomberg χτες. Σύμφωνα με τον αρθρογράφο / αρχιστέλεχος του πρακτορείου (Benjamin Harvey) η Άγκυρα θέλει η Ουάσιγκτον να αναγκάσει τον 82χρονο (ακόμα) βασιλιά Salman να καθαιρέσει και να αντικαταστήσει τον γυιό του (τον τοξικό). Και, για να επιβεβαιωθούν αυτά που γράφαμε:

… “Ο Erdogan έβαλε όλα τα λεφτά του στη [μουσουλμανική] αδελφότητα στη διάρκεια των αραβικών εξεγέρσεων και τα έχασε όλα” λέει ο Soner Cagaptay, διευθυντής του ερευνητικού προγράμματος για την τουρκία στο Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή. “Αλλά κέρδισε πλήθος εχθρών: ο MBS [ο τοξικός] είναι ένας απ’ αυτούς”…

Ο Erdogan έχει τώρα την δυνατότητα να στριμώξει ταυτόχρονα τον MBS και τον Trump, αλλά το κρατάει για το τέλος. Τώρα αξιοποιεί την ευκαιρία να υπονομεύσει την αντι-Erdogan και αντι-αδελφότητα συμμαχία MBS – MBZ [το αφεντικό των εμιράτων Mohammed bin Zayed, που θεωρείται ο καθοδηγητής του τοξικού] – Sisi, αφού ο MBS έγινε ο αδύναμος κρίκος…

Γράψαμε απ’ την αρχή ότι ο Khashoggi δεν είναι ο αρχιδούκας Φερδινάνδος. Η δολοφονία του (και ο διαμελισμός του) έχουν γίνει ωστόσο το κέντρο μιας επιταχυνόμενης περιστροφής στο δευτερεύον πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου, που είναι η μέση Ανατολή και η ανατολική Μεσόγειος – και δεν είναι μόνος του ο Erdogan στη μια μεριά, όσο κι αν οι δημαγωγοί της απέναντι μεριάς προσπαθούν να τον παρουσιάσουν έτσι. Στη πράξη η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της (συμπεριλαμβανομένου του ελλαδιστάν) θα ήθελαν το τουρκικό καθεστώς να αποδειχθεί ο “αδύναμος κρίκος” του ευρασιατικού project· αλλά οι ως τώρα προσπάθειες απέτυχαν.

Με δυο λόγια: οι ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις και συγκρούσεις (και) στην περιοχή, που έχουν περάσει από έναν πολύχρονο πόλεμο ο οποίος, σε ότι αφορά την συρία, έχει σχεδόν-κερδηθεί απ’ την μια μεριά (το μπλοκ της Αστάνα) ακροβολίζονται γύρω απ’ την δολοφονία του Khashoggi οι μεν για να βελτιώσουν ακόμα πιο σταθερά και σε βάθος τις θέσεις τους και οι δε για να περιορίσουν όσο μπορούν τις απώλειές τους.

Σε λίγες ημέρες θα συναντηθούν στην τουρκία Erdogan, Putin, Merkel και Macron – με θέμα «το μέλλον της συρίας». Ενδιαφέρων τίτλος αφού, είναι ολοφάνερο αυτό, το συριακό μέλλον είναι το πέρασμα για συζήτηση (και «ανίχνευση των γερμανο-γαλλικών προθέσεων») για την ευρύτερη περιοχή…

Και να σκεφτεί κανείς ότι το ελλαδιστάν, που ανήκει στον άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ, ήταν να πουλήσει κάτι χιλιάδες (βλήματα) στον τοξικό (και στους proxies του)· και η δουλειά τσάκισε. Τι άλλο να έχει πουλήσει άραγε σ’ αυτόν τον πελάτη; Ή μήπως όταν ο τοξικός έβρεχε ντάλαρς το ελληνικό κράτος / βαθύ κράτος κρατούσε ομπρέλλα;

Τα αφεντικά του ψεκασμένου (και των φαιορόζ συνολικά) ξέρουν…

INF treaty

Δευτέρα 22 Οκτώβρη. Δεν είναι «ιστορίες στο τζάκι». Είναι η κινηματική, ανταγωνιστική ιστορία και οι ασυνέχειές της – (μερικές φορές βαθιές σα βάραθρα). Το πιθανότερο είναι πως το γεγονός ότι το ψοφιοκουναβιστάν ξεφορτώνεται την την συνθήκη “intermediate nuclear forces” δεν λέει τίποτα περισσότερο από σφίξιμο στο στομάχι. Όμως αυτή η διακρατική συνθήκη έχει περισσότερα να πει, να θυμίσει, να υποδείξει.

Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’70 (χρειάζεται, άραγε, να πούμε: της epic δεκαετίας του ’70;) ο λεγόμενος «ψυχρός πόλεμος» μεταξύ «δυτικού» και «ανατολικού» μπλοκ κλιμακωνόταν, με αμοιβαία όξυνση των στρατιωτικών εξοπλισμών. Προς τα τέλη του 1977, κι αφού στα κράτη μέλη του νατο είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται βομβαρδιστικά μεγάλης ακτίνας δράσης και ατομικές βόμβες, η σοβιετική ένωση ξεκίνησε να εγκαθιστά προς τη δυτiκή μεριά του «συμφώνου της Βαρσοβίας» τους μεσαίου βεληνεκούς (με δυνατότητα πυρηνικής κεφαλής) πυραύλους SS-20. Που σημάδευαν την δυτική ευρώπη.

Η «σοβιετική απειλή» ήταν οφθαλμοφανής για τους πολεμοκάπηλους! Παρότι η Ουάσιγκτον είχε αντίμετρα κατά των SS-20 (πυραύλους εκτοξευόμενους από υποβρύχια και, φυσικά, τα βομβαρδιστικά και τις ατομικές βόμβες σε διάφορα αεροδρόμια και αποθήκες – συμπεριλαμβανόμενου του Άραξου στο ελλαδιστάν), προτίμησε να αρπάξει την ευκαιρία. Και να προωθήσει την ακόμα εντονότερη στρατιωτική υπαγωγή της δυτικής ευρώπης στην ψυχροπολεμική αρένα. Στις 12 Δεκέμβρη του 1979 το συμβούλιο του νατο αποφάσισε την εγκατάσταση 572 βάσεων εκτόξευσης πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές (464 tomahawk cruise και 108 pershing 2) σε πέντε ευρωπαϊκά κράτη, απ’ το 1983 ως το 1986. Στην αγγλία θα γινόταν εγκατάσταση 160 cruise, στην ιταλία 112 cruise, στη δυτική γερμανία 96 cruise και 108 pershing 2, στο βέλγιο και στην ολλανδία 48 cruise.

Είναι αλήθεια ότι εκτός απ’ το Λονδίνο οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις της εποχής δεν χάρηκαν καθόλου μ’ αυτό που είχαν υπογράψει, δηλαδή την πυρηνική στρατιωτικοποίηση της δυτικής ευρώπης. Την ημέρα που αποφασίστηκε (εκείνον τον Δεκέμβρη του 1979) προστέθηκε, σαν υποτιθέμενο αντίβαρο, κι αυτό: ότι θα έπρεπε να γίνουν διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας για κάποιας μορφής αποκλιμάκωση.

Εκείνοι κι εκείνες που θύμωσαν αληθινά για αυτήν την εξέλιξη ήταν, όμως, οι εκατοντάδες χιλιάδες κινηματικοί και κινηματικές, που τέλειωναν την δεκαετία του ’70 με μεγάλη εμπειρία αγώνων και αρνήσεων· αλλά, επίσης, χωρίς έναν προσανατολισμό που να ενοποιεί ριζοσπαστικά τις πολλαπλές ανταγωνιστικές υποκειμενικότητες που είχαν ήδη αναδυθεί.

“Όχι, ευχαριστώ!”

Δευτέρα 22 Οκτώβρη. Τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και, ακόμα πιο συστηματικά, οι αρχές της δεκαετίας του ’80 είναι η ιστορική φάση γέννησης του μαζικού και δυναμικού αντιπυρηνικού κινήματος στην (τότε δυτική) ευρώπη, αλλά και στη βόρεια αμερική. Η άρνηση απέναντι στην “άγρια” στρατιωτικοποίηση της (δυτικής) ευρώπης με ανοικτά και ομολογημένα πυρηνικά όπλα λειτούργησε (έξω απ’ τις προβλέψεις των τότε αφεντικών) σαν ο γενικός κωδικοποιητής, σαν η γενική σύνθεση επιμέρους αρνήσεων, συμπεριλαμβάνοντας από αντι-ιμπεριαλιστικές ή/και αντι-πολεμικές παραμέτρους, μέχρι οικολογικές, και από “άγριες” δράσεις μέχρι πασιφιστικές. Αυτό που ονομάστηκε (κυρίως στην κεντρική και στην βόρεια ευρώπη) εναλλακτικό κίνημα ηγεμόνευσε στην αρένα του αντικρατικού / αντικαπιταλιστικού ανταγωνισμού στα ‘80s, γεννώντας σαν “πολιτική μορφή” αυτό που ονομάστηκε (από τότε) πράσινοι… (Η κομματική ιστορία τους είναι ένα έξτρα ζήτημα…)

Η προόπτικη εγκατάστασης των pershing και cruise στη δυτική ευρώπη κινητοποίησε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες, για αρκετά χρόνια, ανοίγοντας ταυτόχρονα επιπλέον μέτωπα έξω απ’ τον κύριο στόχο. Οι εξαιρετικά μαζικές διαδηλώσεις (μεγέθους 300.000, 500.000, ακόμα και μεγαλύτερες), οι αποκλεισμοί στρατιωτικών βάσεων, οι συμβολικές επιθέσεις σε υπουργεία και αμερικανικούς στόχους, οι καταλήψεις, οι συγκεντρώσεις σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις ή υποδομές, που κατέληγαν συχνά σε οδομαχίες… Αλλά και η δημιουργία επιτροπών βάσης, η διαμόρφωση ενός “δικτυακά” οργανωμένου κινήματος (πολύ πριν το ψηφιακό “διαδίκτυο”…), η συστράτευση πλήθους υποκειμένων ενάντια στην πιθανότητα ενός πυρηνικού πολέμου / ολέθρου στην ευρώπη, η μαζική αρνησικυρία απέναντι σε κρατικά θεωρήματα που εμφανίζονταν σαν “η αναγκαία άμυνα”, όλα αυτά έκαναν, καθώς προχωρούσε η δεκαετία του ’80, όλο και πιο δύσκολο στην πραγματοποίησή του το νατοϊκό σχέδιο.

Ήταν εκείνο το μαζικό, αποφασισμένο και δυναμικό στους τρόπους δράσης κίνημα που ανάγκασε την Ουάσιγκτον να διαπραγματευτεί σοβαρά με την Μόσχα και να υπογράψει την συμφωνία του 1987! (Στην πραγματικότητα και στο ανατολικό μπλοκ τα αφεντικά είχαν την ίδια ανησυχία: του ξεσπάσματος ενός αντι-πυρηνικού / αντι-πολεμικού κινήματος, που θα συνέθετε όλη τη εμπειρία αρνήσεων κατά της σοβιετικής κρατικο/καπιταλιστικής γραφειοκρατίας).

Το 1987 η ευρώπη, δυτική κι ανατολική, πήρε βαθιά ανάσα με την υπογραφή της INF. Το κίνημα (πολύ περισσότερο απ’ τους ορατούς ήδη από τότε ανταγωνισμούς ανάμεσα στις ηπα και την – δυτική – γερμανία) είχε νικήσει.

Θα μπορούσε να πει κανείς πως, μετά από 30 χρόνια, η ευκολία με την οποία το ψοφιοκουναβιστάν πετάει εκείνη τη συμφωνία στα σκουπίδια αποτελεί, άρα, ήττα; Πρώτ’ απ’ όλα δεν υπάρχει ένα υποκείμενο για να «χρεωθεί» μια τέτοια ήττα… Σημαντικότερο είναι ωστόσο το αν και τι είδους δράσεις και αντιδράσεις απ’ τα «κάτω» θα προκαλέσει ο εντεινόμενος ενδοκαπιταλιστικός / διακρατικός ανταγωνισμός.

Ενώ η πραγματικότητα είναι από κάποιες απόψεις χειρότερη (και σίγουρα πιο σύνθετη) από εκείνη της δεκαετίας του ’80, ως τώρα ο ανταγωνισμός (μας) είναι απογοητευτικός. Ας πούμε πως δουλεύουν «υπόγειες» διεργασίες που πρόκειται να αναδυθούν δυναμικά…

(Καλό θα ήταν να φροντίσουμε να είναι έτσι…)

(φωτογραφίες: Διαδηλώσεις στη – δυτική – γερμανία, το 1983)

Μεσόγειος

Δευτέρα 8 Οκτώβρη. Έχουμε πια αρκετά “δείγματα” μιας τακτικής που, καθώς εξελίσσεται (με μικρές παραλλαγές) σε μεγάλο μέρος της ευρώπης δείχνει πως είναι σχεδιασμένη και συντονισμένη: η επίθεση όχι μόνο ενάντια στους πρόσφυγες / μετανάστες αλλά και σε συμπαραστάτες τους. Απ’ τις ελληνικές κατηγορίες (παραπάνω από μία φορά φέτος) εναντίον διεθνών μκο που κάνουν διασώσεις ναυαγών στο ανατολικό αιγαίο για «trafficking» μέχρι τις εντελώς ανάλογες κατηγορίες του ιταλού φασίστα Salvini για τις μκο που δραστηριοποιούνται στην κεντρική Μεσόγειο· απ’ τα σχέδια τιμωρίας του Ορμπάν εναντίον όσων περιθάλπτουν πρόσφυγες στην ουγγαρία, μέχρι την σύλληψη του Lucano στην καλαβρέζικη Riace· απ’ την απαγόρευση σε πλοία που διέσωζαν πρόσφυγες / μετανάστες να δέσουν σε ιταλικά, γαλλικά και μαλτέζικα λιμάνια, μέχρι τις δίκες εναντίον τους για «παράνομη διακίνηση μεταναστών»· απ’ την πριμοδότηση της νεοφασιστικής «εναλλακτικής για την γερμανία» (και την εμφάνιση εκεί «εβραϊκής συνιστώσας», αντιμουσουλμανικής φυσικά…) μέχρι τις συμφωνίες της Ρώμης με την χούντα του Καΐρου για συμμετοχή σε στρατιωτικές (αντι-προσφυγικές) περιπολίες στη νοτιοανατολική Μεσόγειο: είναι πολλά, είναι μαζεμένα, και δεν μπορεί κανείς να μιλάει για «μεμονωμένα περιστατικά».

Παρότι υπάρχει μια ρατσιστική «μαύρη γραμμή» που συνδέει (άλλοτε ορατή και άλλοτε αόρατη) το ελληνικό φαιορόζ κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο (και αυτά που θα παραδώσει στο επόμενο γκουβέρνο) με τον Ορμπάν και τον Σαλβίνι, έχουμε την εντύπωση ότι το «πρόβλημα με τις ροές» είναι ανθρωποφάγο αλλά και προσχηματικό. Υπάρχει μια ευρύτερη γεωπολιτική στόχευση για τον (στρατιωτικό) έλεγχο της Μεσογείου, σχετική με τον σε εξέλιξη 4ο παγκόσμιο· οι μετανάστες / πρόσφυγες που επιχειρούν να την διασχίσουν είναι τα πρώτα θύματα εισόδου σ’ ένα υπό κατασκευή (θαλάσσιο) ναρκοπέδιο… Θέλουμε να πούμε: ο πρωτοκοσμικός ρατσισμός δεν είναι πλέον «μόνος του»· έχει γίνει κεφάλαιο των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων.

Είναι, ίσως, η έσχατη ιστορική στιγμή όπου η υποστήριξη των μεταναστών / προσφύγων, χωρίς να χάσει τίποτα απ’ τις συγκεκριμενοποιήσεις της, θα πρέπει να ανακτήσει τον συνολικό ορίζοντα των σε εξέλιξη ενδοκαπιταλιστικών οξύνσεων· σ’ όλες τους τις μορφές…

Αν, βέβαια, υπάρχουν ακόμα υποκείμενα διατεθειμένα να σηκώσουν το βάρος της Ιστορίας· ένα βάρος που κανείς δεν διαλέγει μεν, αλλά το βρίσκει αμείλικτο μπροστά του.

(φωτογραφία: Διαδήλωση 6.000 ατόμων, ιταλών και μεταναστών / προσφύγων, χτες στην Riace. Για αρχή σωστά καμωμένη. Όμως πρέπει στη Ρώμη… )

Ένας Erdogan στο Βερολίνο

Δευτέρα 1 Οκτώβρη. Σε αντίθεση με το ψόφιο κουνάβι που δηλώνει, μεταξύ αστείου και σοβαρoύ (τι είναι τι στο ψοφιοκουναβιστάν;) ότι υπάρχει έρωτας με τον Kim, ο Erdogan και η Merkel δεν χρειάζεται να φτιάχνουν καρδούλες ο ένας στον άλλον. Οι γερμανο-τουρκικές σχέσεις είναι πολλών δεκαετιών· και πραγματιστικές.

Ακόμα περισσότερο εφόσον το τουρκικό καθεστώς έχει αφήσει στην άκρη ουσιαστικά (αν και όχι τυπικά) το θέμα της ένταξης στην ε.ε., προχωρώντας προς την κατεύθυνση που ήταν εξ αρχής η μόνη ρεαλιστική: αυτή των «ειδικών σχέσεων». Απ’ την μεριά του το Βερολίνο θα πρέπει να χαίρεται που δεν υπάρχει «κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική». Ποιος ξέρει τι θα υπέφερε αν έπρεπε να συμφωνήσει με την Βαρσοβία ή την Βουδαπέστη για τις οικονομικές (και γεωπολιτικές) σχέσεις με την Άγκυρα;

Η Άγκυρα έχει σοβαρούς λόγους να απευθύνεται στο Βερολίνο· το ίδιο ισχύει και ανάποδα. Οι γερμανικές επιχειρήσεις είναι έντονα παρούσες στην (σχετικά χαμηλού κόστους αλλά υψηλής ποιότητας) τουρκική «αγορά βιομηχανικής εργασίας» (την εκμετάλλευση των εργατών / εργατριών δηλαδή)· και ο τουρκικός καπιταλισμός αποδεικνύεται ανθεκτικός παρά τα ζόρια. Όταν, λοιπόν, Merkel και Erdogan ανακοινώνουν συνεργασία στους τομείς της ενέργειας και της ασφάλειας κάτι ετοιμάζονται να προσθέσουν στην ήδη υπάρχουσα καπιταλιστική / κρατική σχέση. Αλλά για την Άγκυρα τέτοιες συμφωνίες είναι διεθνής αναγνώριση· ποιος θέλει να παίξει, λοιπόν, με την «τουρκική λίρα»; Όταν μια απ’ τις μεγαλύτερες τουρκικές τράπεζες, η AK, παίρνει κοινοπρακτικό δάνειο από 17 ευρωπαϊκές τράπεζες ύψους σχεδόν 1 δισεκατομμύριου ευρώ (με επιτόκιο 2,5% πάνω απ’ το euribor) ποιος αμφιβάλει για την «εμπιστοσύνη»;

Εξίσου σημαντικό είναι ότι φεύγοντας απ’ το Βερολίνο ο Erdogan ανήγγειλε για τα μέσα Οκτώβρη (μετά τις εκλογές στη Βαυαρία) την τετραμερή συνάντηση στην Istanbul, μεταξύ Βερολίνου, Παρισιού, Μόσχας και Άγκυρας. (Είχε προγραμματιστεί αρχικά για τον Σεπτέμβρη, αλλά έπρεπε να βρεθεί πριν μια λύση για το Idlib…) – με θέμα την συρία. Αυτοί που εγγυώνται την προσέγγιση του Βερολίνου (και την όχι στρατιωτική προσέγγιση του Παρισιού) στη Δαμασκό είναι το μπλοκ της Αστάνα – κανένας άλλος. Φυσικά ο γαλλικός ιμπεριαλισμός κάνει τα παιχνιδάκια του· μήπως, τελικά, θα χρειαστεί σύντομα έναν λιγότερο PR εκπρόσωπο απ’ τον Macron;

(φωτογραφίες: Πάνω, πρόγευμα εργασίας για «γκριζαρισμένους» κουστουμαρισμένους ενηλίκους.

Κάτω, νεανική συμμορία στη γαλλική αποικία του Saint Martin, στην Καραϊβική. Ο δεξιά δηλώνει κλεφτρόνι, ο μεσαίος δεν ξέρουμε. Στο φακό απευθύνει το κωλοδάκτυλο ο νεαρός στα αριστέρα της φωτο ή στον διπλανό του;)

Μια τρύπα ή ένα γκρέμισμα;

Τετάρτη 26 Σεπτέμβρη. Απορρίπτουμε την ιδεολογία της παγκοσμιοποίησης!!! Μ’ αυτήν την πρόταση το ψόφιο κουνάβι τέλειωσε την χθεσινή ομιλία του στη γενική συνέλευση του οηε. Μια ιστορική δήλωση που, είμαστε σίγουροι, γέμισε με χαρά τις καρδιές και τα μυαλά όλων των εχθρών της παγκοσμιοποίησης. Οπωσδήποτε και στα μέρη μας (είναι παρά πολλοί και εκλεκτοί – πολιτικά μιλώντας πάντα…). Επιτέλους άργησε αλλά ήταν δίκαιο και έγινε: η “αντιπαγκοσμιοποίηση” σαν αίτημα εκατοντάδων χιλιάδων πρωτοκοσμικών βρήκε τον ιδανικό της ηγέτη!! Όπως, εξάλλου, και το ιδανικό ιδεολογικό πλαίσιό της: τον εθνικισμό…

Είπε κι άλλα ο “ηγέτης της αντιπαγκοσμιοποίησης”. Όπως, για παράδειγμα, ότι θα συνεχίσει να επιβάλει κυρώσεις στην Τεχεράνη. Μόνο που…

Μόνο που με ευκαιρία την ίδια γενική συνέλευση, στη Ν. Υόρκη, συναντήθηκαν υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι εκείνων που έχουν υπογράψει την συμφωνία για τα πυρηνικά του ιράν: του ιράν φυσικά, αλλά και της αγγλίας, της γερμανίας, της ρωσίας, της κίνας – και της ε.ε. σα σύνολο.

Κι αφού συμφώνησαν, η κυρά Federica Mogherini (επίτροπος εξωτερικών της ε.ε.) και ο κυρ Javad Zarif (υπ.εξ. του ιράν), δίπλα δίπλα, ανακοίνωσαν (στα αγγλικά και στα farsi) κάτι εντελώς «αντιπαγκοσμιοποιητικό»: τον τρόπο που θα παρακάμψουν τις αμερικανικές κυρώσεις στο μεταξύ τους εμπόριο!! Την από κοινού δημιουργία ενός «οχήματος ειδικού σκοπού» (όχι, δεν είναι τροχοφόρο! είναι κάτι ανάμεσα σε ταμείο και τράπεζα…) που θα διεκπεραιώνει όλες τις πληρωμές και τις συναλλαγές ανάμεσα στην ε.ε. και το ιράν, παρακάμπτωντας το διεθνές swift, το οποίο ελέγχει η Ουάσιγκτον.

Πρόκειται για σημαντική εξέλιξη. Δεν βγάζει γλώσσα μόνο στην αποχώρηση της Ουάσιγκτον απ’ την συμφωνία για τα πυρηνικά του ιράν· ούτε μόνο στις αντι-ιρανικές κυρώσεις, στο εμπόριο πετρελαίου ή ότιδήποτε άλλο. Προκαλεί τον διεθνή (παγκόσμιο) κύκλο κυκλοφορίας / αξιοποίησης του δολαρίου: οι συναλλαγές (ξεκινώντας απ’ τις τιμολογήσεις) του ευρω-ιρανικού «οχήματος ειδικού σκοπού» θα γίνονται σε ευρώ και σε στερλίνες… Σ’ αυτά τα νομίσματα θα τιμολογείται και θα γίνεται και η αγορά του ιρανικού πετρελαίου… Και αυτή η πρόκληση δεν γίνεται απ’ τους στοχοποιημένους απ’ το αμερικανικό δόγμα εθνικής ασφάλειας «αναθεωρητές» (ρωσία, κίνα) αλλά απ’ την ε.ε.

Το γεγονός ότι μια διαδικασία που είχε παγκοσμιοποιηθεί (η εκκαθάριση των διεθνών συναλλαγών μέσω του swift) αρχίζει να κομματιάζεται και, καθώς σπάει σε κομμάτια, ξεφεύγει απ’ τον αμερικανικό έλεγχο, είναι tres antiglobal!!! Κανονικά η Ουάσιγκτον θα έπρεπε να το υποδεχθεί με πανηγυρισμούς… Αλλά δεν πρόκειται. Η απόφαση που ανακοινώθηκε μετά απ’ την συμφωνία αυτών των καθόλου αδιάφορων καπιταλιστικών κρατών (άσχετα με το αν θα χρησιμοποιήσουν το συγκεκριμένο «όχημα…» και η Μόσχα και το Πεκίνο ή ακολουθήσουν άλλη μέθοδο) μπορεί να επαναληφθεί εύκολα όσες φορές χρειαστεί, απ’ όσους ενδιαφέρονται. Και οι ενδιαφερόμενοι αυξάνονται.

Όσα κράτη βγαίνουν απ’ τον δολαριακό κύκλο αχρηστεύουν πολλά απ’ τα «τιμωρητικά» όπλα της Ουάσιγκτον. Θεωρητικά το αμερικανικό καθεστώς έχει ακόμα ένα όπλο: να επιβάλει κυρώσεις κατά των κεντρικών τραπεζών των κρατών που συμμετέχουν στο «όχημα ειδικου σκοπού…» «τιμωρώντας» πια όχι την μία ή την άλλη επιχείρηση αλλά την γερμανία, την αγγλία, την γαλλία, την ισπανία, την ιταλία, κλπ… Αλλά αυτό είναι «πυρηνικό όπλο» για τον διεθνή χρηματοπιστωτισμό: αν η Ουάσιγκτον προχωρήσει έτσι, τότε το ένα μετά το άλλο τα ευρωπαϊκά κράτη θα αποχωρήσουν απ’ το swift – και θα συγκεντρωθούν σε διάφορες «αλάνες» (της διεθνούς χρηματο-πιστωτικής κυκλοφορίας) κοροϊδεύοντας τους γιάνκηδες.

Τελευταίο αλλά καθόλου ασήμαντο: το «όχημα ειδικού σκοπού» θα καλύπτει κι όσους θέλουν να κάνουν δουλειές στο ιράν… Μήπως γι’ αυτό διάφορα ονομαστά ευρωπαϊκά καπιταλιστικά μαγαζιά, γερμανικά και γαλλικά κυρίως, δήλωσαν τόσο εύκολα ότι «σταματούν τις δουλειές στην Τεχεράνη»; Επειδή θα τις κάνουν undercover και μακριά απ’ τα αμερικανικά ραντάρ;

Συρία

Πέμπτη 6 Σεπτέμβρη. Πριν 3 ημέρες, στις 3 Σεπτέμβρη, ο ρώσος υπ.εξ. Lavrov έκανε μια σύντομη διάλεξη και απάντησε σε ερωτήσεις φοιτητών / φοιτητριών στο κρατικό ινστιτούτο διεθνών σχέσεων του πανεπιστημίου της Μόσχας. Ανάμεσα στις υπόλοιπες του έγινε ερώτηση και για το τι γίνεται / πρόκειται να γίνει στη συρία. Στο idlib. Προφανώς άνετα θα μπορούσε να πουλήσει παραμύθια, αλλά σε κάθε περίπτωση μεταφέρουμε την ερώτηση και την απάντηση – στην κρίση σας:

Ερώτηση: … Πρόσφατα είχατε συνομιλίες με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό και υπουργό εξωτερικών και μεταναστών της συρίας Walid Muallem. Πόσο εποικοδομητικές ήταν, τι αποφάσεις πήρατε και πως θα ελεγχθούν οι «προκλήσεις» στο Idlib;

Sergey Lavrov: Έχω περιγράψει με αρκετές λεπτομέρειες το περιεχόμενο των συζητήσεων με τον σύρο συνάδελφό μου, καθώς και εκείνων με εκπροσώπους της τουρκίας, συγκεκριμένα τον τούρκο υπ.αμ. Hulusi Akar και τον υπ.εξ. Mevlut Cavusoglou, όταν ήρθαν στη Μόσχα. Όλα είναι εντελώς ξεκάθαρα εκεί. Ανάμεσα σε άλλα η ζώνη αποκλιμάκωσης του Idlib δημιουργήθηκε και υπήρχε η ελπίδα ότι θα είναι μια περιοχή χωρίς συγκρούσεις. Επιπλέον η κατάπαυση του πυρός δεν ισχύει για τους τρομοκράτες (βασικά την Jabhat al-Nusra και μερικές ομάδες ακόμα που έχουν συγχωνευτεί μαζί της).

Υπάρχει ένα ζητούμενο να γίνει διαχωρισμός ανάμεσα στις ένοπλες οργανώσεις τις αντιπολίτευσης που θέλουν να συμμετάσχουν στην πολιτική επίλυση των προβλημάτων απ’ τους ένοπλους και τους τρομοκράτες που έχουν χαρακτηριστεί έτσι απ’ το συμβούλιο ασφαλείας του οηε, και δεν έχουν διάθεση να συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε συμφωνία.

Με σκοπό να διατηρηθεί η κατάπαυση του πυρός που εξαιρεί μόνο τους τρομοκράτες, δημιουργήθηκαν 12 τουρκικά παρατηρητήρια στην εσωτερική περίμετρο της περιοχής. Η εξωτερική περίμετρος φυλάσσεται απ’ τον συριακό στρατό και την δική μας στρατιωτική αστυνομία. Η εκεχειρία παραβιάζεται συστηματικά εδώ και πάνω από 2 μήνες. Αυτή η περιοχή χρησιμοποιείται για βολές πυροβολικού κατά των θέσεων του συριακού στρατού, για να γίνονται επιθέσεις εναντίον του, και για να στέλνονται μεγάλοι αριθμοί από drones σε επιθέσεις εναντίον της βάσης μας στο Khmeimin (πάνω από 50 έχουν καταρριφθεί). Είναι αδύνατο να ανεχτούμε άλλο αυτήν την κατάσταση.

Σε συνεργασία με τους τούρκους συναδέλφους μου, την συριακή κυβέρνηση και τους ιρανούς σαν μέλη της συμφωνίας της Αστάνα, κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να χωρίσουμε τις κανονικές ένοπλες αντιπολιτευόμενες ομάδες απ’ τους τρομοκράτες, στο έδαφος, (για προφανείς λόγους αυτό είναι βασικά δουλειά του στρατού) και να σιγουρέψουμε ότι δεν θα κτυπηθούν άμαχοι….

Έχει το ενδιαφέρον του όταν εδώ κι εκεί Άγκυρα και Μόσχα εμφανίζονται να έχουν «αντίθετες απόψεις» για το Idlib, να διαπιστώνει ακόμα και ο πιο δύσπιστος (όχι εμείς!) πως αυτές οι «αντιθέσεις» είναι για συγκεκριμένους λόγους. Και πάντως όχι πραγματικές…

(φωτογραφία: Και το Βερολίνο στηρίζει την διάσκεψη της Τεχεράνης αύριο Παρασκευή, μεταξύ Putin, Erdogan και Rouhani. Το είπε ο γερμανός υπ.εξ. Heiko Maas χτες απ’ την Άγκυρα, δικαιολογώντας και τις τουρκικές ανησυχίες για το τι θα μπορούσε να γίνει στο Idlib.

Μετά την αναβολή της 4μερούς που ήταν να γίνει στις 7 του Σεπτέμβρη στην Άγκυρα (με γαλλία, γερμανία, ρωσία και τουρκία) μήπως το «πνεύμα του Βερολίνου» θα πλανάται κάπου στην Τεχεράνη; Ο εκπρόσωπος τύπου του Κρεμλίνου Yuri Ushakov δήλωσε πάντως χτες ότι η Μόσχα εξακολουθεί να θέλει να τα πει με το Παρίσι και το Βερολίνο για την συρία…

Αλλά το Παρίσι κρατάει μούτρα…)

Συμμαχικοί καυγάδες

Τρίτη 28 Αυγούστου. Με την γερμανία είμαστε αποφασισμένοι να δημιουργήσουμε ένα ανεξάρτητο ευρωπαϊκό ή γαλλο-γερμανικό χρηματοδοτικό εργαλείο που θα μας επιτρέψει να πάψουμε να είμαστε τα παράπλευρα θύματα των αμερικανικών διεθνών κυρώσεων…. Θέλω μια ευρώπη που θα είναι κυρίαρχη ήπειρος και όχι βάσσαλος, κι αυτό σημαίνει το να έχει εντελώς ανεξάρτητους χρηματοπιστωτικούς μηχανισμούς, που σήμερα δεν υπάρχουν.

Αυτά δήλωσε ο γάλλος υπ.οικ. Bruno Le Maire χτες σε συνέντευξη τύπου. Είναι κάτι σα συνέχεια παρόμοιων δηλώσεων του γερμανού υπ.οικ. Heiko Maas: σε μεγάλο βαθμό αφορά το προσπέρασμα του swift. Η αφορμή είναι οι αμερικανικές κυρώσεις κατά της Τεχεράνης. Οι αιτίες είναι πολύ πιο πλατιές: αφορούν, επίσης, τις οικονομικές σχέσεις με την Μόσχα, το Πεκίνο (αλλά, γιατί όχι; ακόμα και την Πγιονγκγιάνγκ) – με άλλα λόγια το ποιος κάνει κουμάντο στον πλανήτη.

Το swift (το όνομα είναι απ’ τα αρχικά του society for worldwide interbank financial telecommunication) είναι ο διεθνής μηχανισμός διακανονισμού των διασυνοριακών πληρωμών: διασυνδέει και διαχειρίζεται τις μεταβιβάσεις χρήματος μεταξύ 11.000 «οντοτήτων», από περισσότερα από 200 κράτη και ανεξάρτητες περιοχές. Η έδρα του είναι στο βέλγιο (όπως και του νατο…) και στο διοικητικό του συμβούλιο έχει ceo από 2 αμερικανικές τράπεζες (citigroup και j.p. morgan) που τροφοδοτούν την αμερικανική fed με τα στοιχεία που χρειάζεται για να μαστορεύει τις κυρώσεις.

Αυτό σημαίνει ότι η «ανεξαρτησία» που διακηρύσσουν γερμανοί και γάλλοι σημαίνει μηχανισμούς χρηματικών διαβιβάσεων στη διοίκηση των οποίων δεν θα συμμετέχουν εκπρόσωποι / πράκτορες των αμερικανικών τραπεζών· ή, σε κάθε περίπτωση, δεν θα μεταφέρονται στοιχεία αυτών των συναλλαγών στην Ουάσιγκτον. Όμως αυτό δεν θα είναι όλη η «απελευθέρωση». Γιατί η πρόσφατη εμπειρία δείχνει ότι ο αμερικανικός «πυρετός κυρώσεων» δεν εξαρτιέται αποκλειστικά απ’ το swift: οι απειλές σχετικά με τον nord stream 2 είναι σαφώς πιο «πολιτικές», και είναι αντίποινα που ξεπερνούν την δικαιοδοσία του swift…