Ανάμικτα αισθήματα

Δευτέρα 18 Φλεβάρη. Ο Abe (του Τόκιο) προτείνει επίσημα το ψόφιο κουνάβι για το βραβείο νόμπελ (ειρήνης)… Κακά μαντάτα για τον τενεκεδένιο… (Μήπως να διεκδικήσει ένα άλλο; Ας πούμε χημείας, για την σχέση του με τον ψεκασμένο;)

Απ’ την άλλη κανείς δεν είναι τέλειος. Το ψοφιοκουναβιστάν δεν μπορεί να βρει τον ή την διάδοχο της ύαινας Nikki Haley, για την εκπροσώπησή του στον οηε. Φταίει, ίσως, και το ιστορικό ξεπέρασμα του οργανισμού – όμως τα λεφτά και το πρεστίζ είναι καλά. Κι ωστόσο η μια μετά την άλλη οι υποψήφιες για το πόστο αρνούνται την χάρη. Άλλη επειδή δεν ενδιαφέρεται. Άλλη επειδή προτιμάει να ασχοληθεί με την οικογένειά της. Τι μαρασμός!

Στο λαιμό θα του κάτσει το κλεμμένο νόμπελ ειρήνης· αν το πάρει…

(Σχολιάζοντας την προοπτική να κηρύξει το ψόφιο κουνάβι «κατάσταση εθνικής ανάγκης» για να βρει λεφτά να κτίσει το αγαπημένο του τείχος, μια περσόνα φανατική αλλά πλέον πρώην υποστηρίκτριά του, δήλωσε: «η μόνη κατάσταση εθνικής ανάγκης είναι ότι ο πρόεδρος είναι ηλίθιος».

Η απορία μας: Είναι αυτοί καλοί τρόποι; Να αποκαλείς «ηλίθιο» έναν εκλεγμένο άρχοντα;)

(φωτογραφία: Αυτό, όμως, το precious, του το τσάκωσε ο τενεκεδένιος! Θα το κορνιζάρει, θα το βάλει σε κεντρική θέα στο σύνθετο, και θα καμαρώνει: είναι η αρχή της παγκόσμιας εμβέλειας!

Και χωρίς γραβάτα, ε; Να τα λέμε κι αυτά…)

Σωρός από τούβλα

Κυριακή 17 Φλεβάρη. Κάθε φορά που οι (δήθεν…) ντόπιοι νεοφιλελεύθεροι σηκώνουν την σημαία των “ιδιωτικών πανεπιστημίων” και, απ’ την άλλη, οι (δήθεν) ντόπιοι σοσιαδλημοκράτες απαντούν με την σημαία της “εκπαιδευτικής ισότητας” μέσω δημόσιου συστήματος, είναι σα να βλέπει (η ασταμάτητη μηχανή) την ίδια φάρσα: μια (στην πραγματικότητα) ψευδής αντίθεση που νομιμοποιεί όλη την αθλιότητα αλλά και την παρακμή αυτού που λέγεται “εκπαιδευτικό σύστημα” στην ελληνική του παραλλαγή.

Η μόνη σκοπιμότητα αυτού του συστήματος είναι η πιστοποίηση τυπικών προσόντων για την εξασφάλιση μιας καλοπληρωμένης “θέσης στην αγορά εργασίας”· και του ανάλογου κοινωνικού status του «μεσοστρώματος». Ακόμα, όμως, κι αν αποδεχόταν κανείς αυτήν την raison d’etre, αποτυγχάνει εδώ και δεκαετίες με ταρατατζούμ, και το ξέρουν οι πάντες! Είναι αδιάφορο αν το «εκπαιδευτικό κεφάλαιο» που μοστράρει ο καθένας έχει προκύψει από δημόσιο ή ιδιωτικό εκπαιδευτικό εργοστάσιο! Υπάρχει υπερπροσφορά σ’ αυτές τις φιλοδοξίες για μια στέρεη θέση στη μεσαία τάξη, για γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, μανατζαρέους και ό,τι άλλο· και υπερκορεσμός. Εδώ και πολλά χρόνια…

Κι ωστόσο η ίδια πάντα μικροαστική κοινωνική μηχανική / ιδεολογία δεν παραιτείται απ’ το όνειρο των «πτυχίων με αξία». Αυτά την στιγμή που, μετά από 3 δεκαετίες υπερπαραγωγής πτυχιούχων αει, στη συνέχεια υπερπαραγωγής masters και διδακτορικών, υπερπροσφοράς φιλόδοξων και υπερκορεσμού «θέσεων», έχει αναγγελθεί το (τεχνολογικό) ξεπέρασμα πολλών απ’ αυτές τις «ιστορικές ειδικότητες». Η 4η βιομηχανική επανάσταση δεν πρόκειται να κάνει χάρες!!!

Τι σημασία μπορεί να έχει η (ψευτο)δημόσια εκπαίδευση ή/και η ιδιωτική, όταν το λειτουργικό μοντέλο και των δύο παραλλαγών είναι η βαθιά ιδιωτικοποίηση του «μαθαίνω», και ο μανιακός προσανατολισμός της σε μια «αγορά εργασίας» που όλοι ποθούν την κορυφή της και αρρωσταίνουν όταν βρεθούν στη βάση της; Τι σημασία έχει αυτός ο διπολισμός όταν έχει γίνει βαθιά πεποίθηση το «έχω εκπαιδευτεί για να βγάζω λεφτά» (σε βάρος άλλων που μου είναι αδιάφοροι) – και θα τα βγάλω ακόμα και σκαρφαλώνοντας πάνω σε σωρούς από πτώματα;

Νάχαμε να λέγαμε…

Ειδικευμένοι ηλίθιοι

Κυριακή 17 Φλεβάρη. Το μόνο που παράγει πραγματικά αυτή η εκπαίδευση, και μάλιστα πολύ πιο έντονα στην 3η και στην 4η βαθμίδα της (το επαναλαμβάνουμε: αδιάφορο αν είναι “δημόσια” ή “ιδιωτική”) είναι η εξειδικευμένη (αλλά “με σφραγίδα”) άγνοια. Η ειδικευμένη ηλιθιότητα – που έλεγαν έγκαιρα οι Καταστασιακοί.

Είναι ένα εξαιρετικά επικίνδυνο είδος. Πρόκειται, συνήθως, για ανθρώπους που έχουν τόσο μεγάλη ιδέα για τους εαυτούς τους και για τις “γνώσεις” που κατάπιαν αμάσητες, ώστε η αντικοινωνικότητα είναι το βασικότερο χαρακτηριστικό της “κοινωνικότητάς” τους. Αν, επιπλέον, θεωρούν ότι δεν βρίσκονται “στη θέση που τους αξίζει”, προσθέστε και την μνησικακία.

Σε άλλες ιστορικές περιόδους ήταν εφικτό να περιοριστεί εδώ ή εκεί η κοινωνικά δηλητηριώδης παραγωγή ειδικευμένων ηλιθίων, επειδή υπήρχαν παράλληλα συστήματα αντι-εκπαίδευσης / γνώσης. Απ’ τις παρέες τις ίδιες μέχρι τις κοινότητες της καταγωγής του καθενός· ακόμα και η πολιτική ένταξη / στράτευση σε διάφορες οργανώσεις και σχηματισμούς που δήλωναν αντι- φαινόταν να έχει την σημασία της. Δεν τα εκθιάζουμε υποχρεωτικά· ξέρουμε τι έγινε όταν άρχισαν να παρακμάζουν. Ωστόσο η ύπαρξη παράλληλων (και unofficial) συστημάτων αντι-εκπαίδευσης γέννησε κάποτε μια ισχυρή κριτική στην οργανωμένη παραγωγή σπέσιαλ ηλιθιότητας και γνωσιολογικών κομφορμισμών. Όχι κριτική της «ιδιοκτησίας» της (αν η δημόσια είναι καλύτερη απ’ την ιδιωτική ή το ανάποδο). Κριτική στο σύνολο της εκπαιδευτικής μηχανής. Συμπεριλαμβανόμενης της σκοπιμότητάς της…

Αυτά τα παράλληλα συστήματα αντι-εκπαίδευσης / γνώσης έχουν εκλείψει πια. Τα επίσημα εκπαιδευτικά συστήματα κυριαρχούν απόλυτα στον πρώτο κόσμο. Σολάρουν αλλά και παρακμάζουν ταυτόχρονα, καθώς τα ξεπερνάει η ίδια καπιταλιστική κρίση / αναδιάρθρωση. Το μόνο που έχει απομείνει σαν «αιτία ύπαρξης» τους είναι ένας αυτοτροφοδοτούμενος μηχανισμός προσδοκιών κοινωνικής ανόδου μέσω γνωσιακών πιστοποιητικών. Και ένα αυτοαναφορικό κυνήγι τίτλων. Οι περισσότεροι απ’ τους οποίους δεν κάνουν ούτε για κωλόχαρτα· αλλά δεν το λέμε…

Σωρός από ψέμματα

Κυριακή 17 Φλεβάρη. Η ελληνική περίπτωση είναι ιδιαίτερη, σε ότι αφορά την μαζική ιδιωτική εκπαίδευση που είναι η περίμετρος του (επίσημα) “δημόσιου” συστήματος· μια περίμετρος που πριν 30 χρόνια αφορούσε βασικά την 2η βαθμίδα (γυμνάσιο – λύκειο) αλλά εδώ και πολύ καιρό έχει επεκταθεί και προς τα κάτω (1η βαθμίδα) και προς τα πάνω (3η, ίσως και 4η). Αναφερόμαστε στα φροντιστήρια, στα “σεμινάρια”, στις πληρωμένες “φοιτητικές εργασίες”, κλπ κλπ. Κι ας μην μιλήσουμε για τις ξένες γλώσσες, που θεωρούνται ακόμα ένα είδος γνωσιακής πολυτέλειας που πρέπει να αγοράζεται…

Το ότι δεν έχουν καθιερωθεί δίδακτρα για την προπτυχιακή φάση (ενώ στα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα υπήρχαν) κάνει πράγματι μια διαφορά· μικρή όμως αν υπολογίσει κανείς τίμια το σύνολο του ιδιωτικού εκπαιδευτικού κύκλου. Η ελληνική εκδοχή της “αυτοτροφοδοσίας” της εκπαιδευτικής μηχανής είναι πράγματι αξιοπρόσεκτη: αυτός ο ιδιωτικός κύκλος “απορροφά” σημαντικό μέρος των “εκροών” της δημόσιας παραγωγής πτυχίων· συνήθως με ελεεινούς μισθούς και ακόμα πιο ελεεινές εργασιακές συνθήκες. Στην ερώτηση “γιατί οι φανατικοί της δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης” δεν έχουν στραφεί δυναμικά κατά της πραγματικής και υπαρκτής ιδιωτικής εκπαίδευσης η απάντηση είναι εύλογη: πέρα απ’ αυτά καθεαυτά τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά συμφέροντα που έχουν τα μέσα τους, τι θα γίνονταν όσοι / όσες δουλεύουν εκεί;

Απ’ την μεριά τους οι συνήγοροι των ιδιωτικών πανεπιστημίων που ανεμίζουν κάτι Harvard και κάτι MIT made in greece, είναι επίσης κοινοί απατεώνες. Πουλάνε χάντρες και καθρεφτάκια στους απελπισμένους μικροαστούς. Αυτό που θα κατασκευαζόταν σαν «ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση» θα ήταν, απλά, αρπακτές επιτήδειων· όπως περίπου συμβαίνει με την «ιδιωτική υγεία», που ανθεί στην περίμετρο της επίσης πρακτικά ιδιωτικοποιημένης «δημόσιας υγείας».

Έχει προσέξει άραγε κανείς ότι τα ιδιωτικά φροντιστήρια στεγάζονται σε κτίρια που παραβιάζουν στοιχειώδεις προδιαγραφές για την συγκέντρωση μεγάλου αριθμού ανθρώπων, και μάλιστα νεολαίων – σε πολυκατοικίες και κτίρια γραφείων δηλαδή; Έχει προσέξει κανείς ότι πρόκειται για κάτεργα, ακόμα κι αν είναι «γυαλισμένα»; Ακριβώς το ίδιο θα έκαναν και τα αφεντικά των «ιδιωτικών πανεπιστημίων»: εγκαταστάσεις με όσο το δυνατόν μικρότερη επένδυση σε «πάγιο κεφάλαιο», άρα γνωστικά αντικείμενα του είδους νομική, μάνατζμεντ, ή – άντε – και λίγο πληροφορικές. Εύκολες δουλειές, εύκολα λεφτά. Με κράχτες κανά δυο πανεπιστημιακούς του δημόσιου (που θα έκαναν την δεύτερη δουλειά τους για δυο ώρες την εβδομάδα ή θα συμπλήρωναν την σύνταξή τους) και υπόλοιπο προσωπικό απ’ την μεγάλη δεξαμενή των πτυχιούχων που λιμνάζουν. Εννοείται, με σκατά λεφτά και σκατά σχέσεις εργασίας. Εννοείται επίσης, όπως συμβαίνει με τα φροντιστήρια: χωρίς αντιρρήσεις, χωρίς καταλήψεις, χωρίς αμφισβήτηση «της αξίας του πτυχίου», χωρίς παράπλευρες παροχές.

Περί αυτού πρόκειται. Τα υπόλοιπα είναι φύκια για μεταξωτές κορδέλες.

Ειδικευμένοι ηλίθιοι 2

Κυριακή 17 Φλεβάρη. Το γεγονός ότι εκείνοι που μαστορεύουν αυτά τα “διλήματα” είναι επίσης ειδικευμένοι ηλίθιοι οι ίδιοι, που ωστόσο έχουν καταφέρει να έχουν την “πιστοποίηση της λαϊκής ψήφου” (μια πιστοποίηση που, ας το θυμίσουμε, δίνει καλά λεφτά και άλλες παροχές την σήμερον ημέρα…) εξηγεί το “πως είναι δυνατόν να λέγονται τέτοια παραμύθια”. Στο κάτω κάτω είναι βολικά και από κοινωνική άποψη.

Kανείς, όχι μόνο οι άρχοντες αλλά και οι υπήκοοι, δεν έχει διάθεση να παραδεχτεί ότι αυτή η θρυλική 3βάθμια εκπαίδευση παράγει μαζικά, σε όλο και μεγαλύτερους αριθμούς, λειτουργικά αναλφάβητους. Ότι παράγει “προσωπικότητες” σ’ όλη την γκάμα του κοινωνικού οππορτουνισμού· ακόμα και της ανθρωποφαγίας. Ότι παράγει επαρμένους στα όρια της μανιοκατάθλιψης. Ότι παράγει αδίστακτες έως κοινωνικά επικίνδυνες ψυχοσυναισθηματικές συγκροτήσεις – με περγαμηνές φυσικά.

Κι ακόμα περισσότερο: ποιος, άραγε, θα αναγνώριζε ότι στην ιστορική περίοδο που ο καπιταλισμός (θέλει να) εμφανίζεται σαν εξτρεμιστικά “γνωσιολογικός” παράγει (με μαζική κοινωνική συναίνεση, όχι κρυφά) την γνωσιολογική καταστροφή που του είναι αναγκαία;

Με “δημόσια” μέσα / όπλα; Με “ιδιωτικά”; Με όλα! Why not?

Η Ναϊλά και η εξέγερση

Την Παρασκευή 22 Φλεβάρη το συμβούλιο για την εργατική αυτονομία παρουσιάζει, σε πρώτη προβολή στα μέρη μας, την ταινία της βραζιλιάνας σκηνοθέτιδας Julia Bacha Naila and the uprising.

Είναι η ιστορία της Naila Ayesh στην πρώτη intifada των παλαιστινίων· είναι χιλιάδες ιστορίες παλαιστίνιων γυναικών σ’ εκείνη την εξέγερση· είναι η ιστορία της παλαιστινιακής αντίστασης σαν πράξεις γένους θηλυκού…

(Για λόγους πνευματικών δικαιωμάτων η ταινία δεν θα ανέβει στο διαδίκτυο).

Οποία σεμνότης!

Σάββατο 16 Φλεβάρη. Η ασταμάτητη μηχανή δυσκολεύεται να καταλάβει. Ξαφνική έκρηξη μετριοφροσύνης; Ή κουκούλωμα για πολιτικούς λόγους; Μήπως και τα δύο: η εθνική ενότητα σε άλλη μία “ντροπαλή” έκφρασή της.

Σήμερα βραβεύεται ο Όλυμπος της εντόπιας πολιτικής σκέψης, ο Αχελώος της τακτικής, ο Μπρους Λι του θεσμικού καράτε, ο τενεκεδένιος πρωθυπουργός, για την συμφωνία των Πρεσπών… Και αντί για γενικό σημαιοστολισμό της χώρας και 3ήμερη εθνική εορτή, μόνο κάτι σκόρπια (και παραπλανητικά…) σχολιάκια τρίτης διαλογής εδώ κι εκεί. Σήμερα μια απ’ τις ιστορικές νατοϊκές “δομές διαλόγου” (καταλαβαίνετε…), που εμφανίζεται σαν «πιο open» αλλά δεν παρασημοφορεί το κάθε περαστικό, “βαφτίζει” τον πιο αποφασισμένο αρνητή (του νατο, λέμε τώρα…) αλλά μετανοιωμένο, και αντί να βγει ο ψεκασμένος να πει “εγώ τον έμαθα να φιλάει χεράκια” δεν υπάρχει κανένας νονός και κανένας πανηγυρικός κανονιοβολισμός!!!

Δεν είμαστε λωτοφάγοι… Αφού μόνο η ασταμάτητη μηχανη τιμά την εξέλιξη του τενεκεδένιου (και, κατά συνέπεια, του ελλαδιστάν) σε “παγκόσμιας εμβέλειας” (αλήθεια μιας και το έφερε η κουβέντα, εκείνη η ιστορία με τα 300 χιλιάδες – βλήματα – που βρίσκεται;) ας θυμήσουμε το σχόλιό της πριν λίγες μόνο μέρες:

Την 16η Φλεβάρη, στη διάρκεια του νατοϊκού συνεδρίου ασφαλείας στο Μόναχο, πρόκειται να βραβευτούν οι κύριοι Zaev και Τσίπρας, με το βραβείο Ewald von Kleist! Μην το χάσετε! Πλούσιο θέαμα – και πλούσιος μπουφές!

Ο κύριος von Kleist, εκδότης το επάγγελμα, ήταν ο διευθυντής αυτού του ψυχροπολεμικού «συνεδρίου ασφαλείας του Μονάχου» απ’ την δημιουργία του, το 1962, μέχρι να συνταξιοδοτηθεί, το 1998. Σε αναγνώριση των υπηρεσιών του στο νατο ο von Kleist παρασημοφορήθηκε απ’ το αμερικανικό υπουργείο άμυνας, το 1991, με το βραβείο «διακεκριμένων υπηρεσιών»…

To βραβείο Ewald von Kleist καθιερώθηκε το 2009 απ’ το «συνέδριο ασφαλείας του Μονάχου» (MSC). Οι 4 πρώτοι που το πήραν ήταν:

Το 2009 ο Henry Kissinger…

To 2010 ο γ.γ. του νατο Javier Solana…

To 2011 o τυπικά δημοκρατικός αλλά στην πράξη ακροδεξιός γερουσιαστής Joseph Lieberman…

Το 2012 ο σύμβουλος ασφαλείας του Μπους του Α Brent Scowcroft…

Τα καλύτερα «παιδιά» παρασημοφορούνται… O βραβευμένος της προηγούμενης χρονιάς, του 2018, ήταν ο γερουσιαστής John McCain, «άτυπος» υπ.εξ. διάφορων αμερικανικών διοικήσεων, ειδικός για βρώμικες δουλειές (ουκρανία, isis…) Ποιος «αριστερός» δεν θα ήθελε να μπει στο κάδρο όλων αυτών των τιμημένων;

Ε;

(φωτογραφία: Δεν πάνε για βραβείο…)

Η απομίμηση σαν πρωτοτυπία

Σάββατο 16 Φλεβάρη.Το “τραγικό” της σοσιαλδημοκρατικής ιστορίας και των εκσυγχρονιστικών προθέσεων στα ‘80s επαναλαμβάνεται τώρα σαν φάρσα. Στη θέση της δημιουργίας του ε.σ.υ. η επαναπρόσληψη όσων απολύονται απ’ τα ερείπιά του. Στη θέση της επιθετικής διεύρυνσης της δημόσιας εκπαίδευσης η επαναπρόσληψη όσων απολύονται απ’ τα ερείπιά της. Στη θέση της πάταξης της φοροδιαφυγής η πάταξη της φοροδιαφυγής. Στη θέση της “εθνικής ανάπτυξης” η “εθνική ανάπτυξη” μέσω της “αλληλέγγυας οικονομίας”… Στη θέση των “μη προνομιούχων” οι έκπτωτοι. Στη θέση της πολιτικής προσόδου η πολιτική πρόσοδος (ακόμα και σαν φάντασμα). Στη θέση του “εκδημοκρατισμού των σωμάτων ασφαλείας” ο “εκδημοκρατισμός των σωμάτων ασφαλείας” ξανά… Στη θέση των πασόκων οι “ψηφίζουμε πασοκ χωρίς αυταπάτες”…. Στη θέση της αισιοδοξίας για το μέλλον η απελπισία ή και η αποστροφή του μέλλοντος. Στη θέση του Αντρέα Παπαντρέου ο Αλέξης Τσίπρας.

Αυτά γράφαμε, μεταξύ άλλων… πότε λέτε; Τον Οκτώβρη του 2013 (Sarajevo νο 77) μεταξύ άλλων κάτω απ’ τον τίτλο Η 18η Μπρυμαίρ της ντόπιας καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης. (Τον Οκτώβρη του 2013, ας το θυμίσουμε, δεν ήταν οι φαιορόζ στο γκουβέρνο…)

Διάφοροι τα είχαν διαβάσει, φυσικά τα ξέχασαν, περιθωριακά ήταν άλλωστε…. Αποδεικνύεται πάντως πως ένα μόνο λάθος είχαμε κάνει. Το σωστό είναι στη θέση των πασόκων οι πασόκοι…

Όσο για τα υπόλοιπα; Αυτά που έχουμε πει ισχύουν.

(φωτογραφία: Απ’ την μια μεριά, αριστέρα, ένας βασικός εκπρόσωπος του πρωτότυπου. Απ’ την άλλη μεριά ο καθοδηγούμενος, το λυκόπουλο…)

Νοτιοανατολική ασία 1

Σάββατο 16 Φλεβάρη. Την περασμένη Τρίτη κάναμε μια σύντομη αναφορά στα λεγόμενα του Ben Rhodes, πρώην βασικού συμβούλου του Obama. Μεταξύ άλλων θρηνούσε για την αλλαγή γραμμής στην Ουάσιγκτον, και για το γεγονός ότι η ψοφιοκουναβική διοίκηση γκρεμίζει την παγκόσμια επιρροή (των ηπα) που είχε προσπαθήσει να συγκρατήσει η προηγούμενη διοίκηση των δημοκρατικών.

Μια κρίσιμη περιοχή τέτοιων «οικοδομικών εργασιών» είναι η νοτιοανατολική ασία. Η Ουάσιγκτον έχει κάνει μεγάλες «επενδύσεις» (κυρίως αν και όχι αποκλειστικά μέσω στρατιωτικών σχέσεων) με τα κράτη της περιοχής (φιλιππίνες, βιετνάμ, καμπότζη, μαλαισία, ινδονησία) και ο λόγος είναι προφανής: πρόκειται για τον βασικό «προμαχώνα» για την ανάσχεση της θαλάσσιας επέκτασης του Πεκίνου.

Όταν η Ουάσιγκτον έχασε την Μανίλα (με την εκλογή του Duterte) έχασε ένα βασικό «εργαλείο πίεσης» προς τον κινεζικό καπιταλισμό / ιμπεριαλισμό. Η κόντρα της Μανίλα με το Πεκίνο για την κυριότητα διάφορων νησίδων και ατολών στη νότια θάλασσα της κίνας ήταν που επέτρεπε στην Ουάσιγκτον να εμφανίζεται ταυτόχρονα σαν «προστάτης της ελευθερίας» στον Ειρηνικό και «προστάτης των αδυνάτων» απέναντι στον κινέζικο γίγαντα.

Εδώ και 2 περίπου χρόνια η Ουάσιγκτον χάνει και την Πχνομ Πενχ – την καμπότζη. Αντίστοιχα την κερδίζει το Πεκίνο. Το κράτος της καμπότζης (όπως και το γειτονικό του βιετνάμ) κυβερνώνται από «κομμουνιστικά κόμματα», είναι δηλαδή μονοκομματικό κράτος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται πρακτικά. Αυτή η ιδεολογική / πολιτική συγγένεια με το Πεκίνο θα ήταν αρκετή για να δικαιολογήσει την αμοιβαία έλξη (πιο έντονη στην περίπτωση της καμπότζης, ανερχόμενη στην περίπτωση του βιετνάμ).

Δεν πρόκειται, όμως, γι’ αυτό· ή, έστω, κυρίως γι’ αυτό. Τα κράτη της περιοχής, όπως και όλα όσα στον πλανήτη έχουν σοβαρά προβλήματα καπιταλιστικής ανάπτυξης, ζυγίζουν την ισχύ των όποιων πιθανών συμμάχων τους· και το είδος των ανταλλαγμάτων που μπορούν να πάρουν απ’ αυτούς. Στην περίπτωση της νοτιοανατολικής ασίας μιλάμε κυρίως για γεωπολιτικές προσόδους (το ελλαδιστάν δεν είναι το μόνο καθεστώς του πλανήτη που την βγάζει έτσι!) Αυτές ανεβαίνουν όσο οξύνεται μια αντιπαράθεση παγκόσμιας κλίμακας (όπως αυτή ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο)· αλλά μαζί μ’ αυτή την «αύξηση» γίνονται πιο έντονες οι απαιτήσεις για μια «τελική επιλογή πλευράς».

Το καμποτζιανό καθεστώς δείχνει να έχει αποφασίσει: Πεκίνο. Δεν είναι το πρώτο που παίρνει τέτοια απόφαση. Θυμηθείτε: νότια κορέα, βόρεια κορέα, φιλιππίνες, μαλαισία… Αποφασιστικοί παράγοντες είναι δύο. Απ’ την μια η «απλοχεριά» με την οποία το Πεκίνο ανταμοίβει τις επιρροές του, χωρίς όρους του είδους «δημοκρατία» κλπ. Απ’ την άλλη το τι μεθοδεύει ξανά η Ουάσιγκτον στο όνομα της «δημοκρατίας»: κι εδώ η περίπτωση βενεζουέλα γίνεται άμεσα αντιληπτή σαν «σήμα κινδύνου».

Η μόνη περίπτωση για διάφορα καθεστώτα της νοτιοανατολικής ασίας να μείνουν αυταρχικά (είτε λέγονται «κομμουνιστικά» είτε όχι) αναπτυσσόμενα ταυτόχρονα από καπιταλιστική άποψη (εντασσόμενα, αν θέλετε, σε βελτιωμένες θέσεις στον παγκόσμιο καπιταλιστικό καταμερισμό) είναι να συμμαχήσουν με το Πεκίνο. Και, στον βαθμό που μπορούν, να αντιγράψουν το δικό του μοντέλο καπιταλιστικής ανάπτυξης: υπό μονοκομματική κρατική διεύθυνση.

Όταν, απ’ την άλλη μεριά, η Ουάσιγκτον «τιμωρεί» με διάφορες οικονομικές κυρώσεις όποιον δεν είναι στα μέτρα της, φτάνοντας ξανά (όπως άλλοτε) να απειλεί στρατιωτική εισβολή εναντίον ενός καθεστώτος (Μαδούρο) που, σε τελευταία ανάλυση, έχει την τυπική νομιμοποίηση εκλογών, οι μνήμες της αιμοβόρας αμερικανικής ιμπεριαλιστικής δράσης στην ανατολική ασία στα ‘60s και στα ‘70s «ξυπνούν». Δεν είναι στενά ιδεολογικό το ζήτημα, του είδους 3ος παγκόσμιος και «δημοκρατία εναντίον κομμουνισμού». Είναι σκέτο ζήτημα γεωπολιτικών επιρροών, όπως άλλωστε ήταν και τότε, κάτω απ’ το χαλί της ιδεολογίας. Κι αφού μια τέτοια «αφύπνιση» γίνεται στη σκιά ενός ασιάτη γίγαντα που είναι διατεθειμένος να προσφέρει την προστασία του (όχι μόνο στρατιωτική αλλά και οικονομική) και δεν βαρύνεται με στρατιωτικές εκστρατείες ούτε με ιδεολογικές απαιτήσεις, είναι σαφές ότι το κλάμα του Rhodes έχει σοβαρή βάση.

Κι έρχεται η σειρά του Ανόι. Που επίσης έχει θέματα με το Πεκίνο για τη νότια θάλασσα της κίνας. Αλλά… προηγείται ο ρεαλισμός…

(φωτογραφία στη μέση: Τα αποτελέσματα αμερικανικού carpet bombing στην καμπότζη, στη διάρκεια του πολέμου στο βιετνάμ…

Κάτω: ο καμποτζιανός πρωθ. Hun Sen με τον Xi Jinping στο «παλάτι της ειρήνης» στην Phnom Penh, στις 13 Οκτώβρη του 2016. Ο ένας γυιός του είναι νο 2 στη στρατιωτική ιεραρχία ενώ ο άλλος επικεφαλής των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών).

Νοτιοανατολική ασία 2

Σάββατο 16 Φλεβάρη. Το σύντομο βίντεο που ακολουθεί (των asia times) μοιάζει να διαψεύδει την ενίσχυση της επιρροής του κινεζικού ιμπεριαλισμού στην ευρύτερη νοτιοανατολική ασία. Και ειδικά στη Μανίλα. Συμβαίνει κάτι που αξίζει την προσοχή μας;

Συμβαίνει – αλλά όχι αυτό που φαίνεται άμεσα. Το νησάκι Thitu, απ’ τα πιο βόρεια του συνόλου που ονομάζεται Spratly Islands (φωτογραφία επάνω), είναι στρατιωτική βάση της Μανίλα απ’ την δεκαετία του 1970. Το 1978 το τότε καθεστώς έφτιαξε και στρατιωτικό αεροδιάδρομο. Πέντε χρόνια μετά η μαλαισία έφτιαξε μια παρόμοια βάση στην ατόλη Swallow, ακολούθησε το βιετνάμ, η ταϊβάν – και, φυσικά, η κίνα.

Αυτές οι βάσεις είναι δεδομένες, μέσα στην περιοχή της οποίας τον αεροναυτικό έλεγχο επιδιώκει να αποκτήσει το Πεκίνο· και δεν πρόκειται να κάνει το κινεζικό κράτος εκστρατεία για να τα καταλάβει! Στρατιωτικές βάσεις σημαίνει και έργα συντήρησης και επισκευών· ούτε αυτό είναι κάτι που αλλάζει τους συσχετισμούς στην περιοχή.

Το ενδιαφέρον της υποτιθέμενης αντιπαράθεσης ανάμεσα στο Πεκίνο και τη Μανίλα είναι διπλό. Απ’ τη μια μεριά η κίνα δεν εμποδίζει τις επισκευές· απλά συγκεντρώνει (αλλά και αποσύρει) τους τελευταίους μήνες πολεμικά γύρω γύρω… Κάνει practise κυριαρχίας σα να λέμε… Και, απ’ την άλλη, αυτή η ιστορία (το γεγονός, δηλαδή, ότι το καθεστώς Duterte θέλει να επισκευάσει κάποιες υποδομές σ’ αυτή τη βάση του) κρατάει τουλάχιστον ενάμισυ χρόνο· απ’ τα μέσα του 2017… Όλο αυτό το διάστημα η Ουάσιγκτον δεν έχει κάνει τίποτα, ούτε άμεσα ούτε έμμεσα για να «προστατέψει» τη Μανίλα, με την οποία τυπικά παραμένει στρατιωτικός σύμμαχος. (Κάνει, βέβαια, στρατιωτικές ασκήσεις εκτός της διαφιλονικούμενης περιοχής…)

Συνεπώς, κατά την ταπεινή άποψη της ασταμάτητης μηχανής, αυτή η υποτιθέμενη «διένεξη» δείχνει να είναι μάλλον το αντίθετο: επίδειξη δύναμης απ’ την μεριά του κινεζικού κράτους στη νότια θάλασσα της κίνας, ένα είδος παρατεταμένης ψευτοστρατιωτικής και, κυρίως γεωπολιτικής «άσκησης», στην οποία η Μανίλα παίζει τον ρόλο της «enemy power».

Κατά τα υπόλοιπα ισχύει η σοφία Duterte όπως διατυπώθηκε ακριβώς πριν 1,5 χρόνο, όταν ξεκίνησε το σχέδιο επισκευών στο νησί Thitu:

Μοιάζει ότι ο καθένας πάει και καταλαμβάνει νησάκια σ’ αυτήν την περιοχή· οπότε καλύτερα να ζήσουμε μ’ αυτά που είναι άδεια…