Month: January 2021

This wild darkness

Παρασκευή 8 Γενάρη. Αυτός δεν είναι όχλος… δεν είναι mob… Είναι λυρικός και απαισιόδοξος Moby…

Η εκδίκηση είναι ένα ασιατικό πιάτο (που τρώγεται κρύο)

Παρασκευή 8 Γενάρη. Πολλά και διάφορα θα γραφτούν και θα ειπωθούν αμερικανική «6η/1ου» – τα περισσότερα «δωρεάν». Μήπως θα προτιμούσατε να μάθετε τι λέει ο ένας απ’ τους βασικούς αντιπάλους του Joνυσταλεάν στον εξελισσόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο, το Πεκίνο;

Το πρώτο που λέει είναι αυτό που φαίνεται στις πιο πάνω φωτογραφικές σύνθεσεις – απ’ τους καθεστωτικούς global times: με μια πρόταση θα μπορούσε να αποδοθεί σας ανταποδίδουμε το «όμορφο θέαμα» που είχατε πει για το Χονγκ – Κονγκ…

Στο χθεσινό τους κύριο άρθρο οι global times, κάτω απ’ τον τίτλο και την φωτογραφία από κάτω, έγραφαν μεταξύ άλλων τα εξής:

… Μερικά πολιτικά πρόσωπα στις ΗΠΑ χαρακτήρισαν το χάος στο Καπιτώλιο σαν επίθεση στην αμερικανική δημοκρατία, λες και η δημοκρατία αυτής της χώρας είναι άθικτη, και οι επιθέσεις προέρχονται κυρίως απ’ έξω. Αλλά αντιπροσωπεύει την εσωτερική κατάρρευση του πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ – κι εκεί είναι που έγκειται η σοβαρότητα του προβλήματος.

Οι ΗΠΑ είναι ακόμα μια ισχυρή χώρα. Η δυναμή της είναι περισσότερο μια κληρονομιά που δημιουργήθηκε απ’ τις προηγούμενες γενιές αμερικάνων. Καθώς ο καιρός περνάει και με τις καταχρήσεις των πόρων από γενιές πολιτικών αυξάνονται, το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ έχει υποβαθμιστεί. Οι υποστηρικτές του Trump μετατράπηκαν σε «όχλο» – αυτό είναι ένα κάλεσμα αφύπνισης για την κοινωνία των ΗΠΑ.

… Είναι πιθανό ότι το πραγματικό πρόβλημα που μαστίζει τις ΗΠΑ είναι ότι οι ελίτ της χώρας είναι υπερβολικά αλαζονικές. Πιστεύουν ότι μια σκελετωμένη καμήλα είναι καλύτερη από ένα άλογο, και ότι όσο σάπια κι αν είναι η δημοκρατία των ΗΠΑ είναι πάντα ανώτερη απ’ τα πολιτικά συστήματα άλλων χωρών. Τα πολιτικά πρόσωπα των ΗΠΑ είναι επίσης εγωϊστές. Δεν έχουν όρεξη να αναλάβουν την ευθύνη να προωθήσουν σοβαρές μεταρρυθμίσεις. Φωνάζουν μόνο άδεια συνθήματα όπως «αλλαγή» και «μπορούμε» για να ξεγελάσουν τους ψηφοφόρους.

… Σαν αποτέλεσμα … δεν έχει απομείνει τίποτα στην πολιτική των ΗΠΑ και στην κοινή τους γνώμη εκτός απ’ την ένταξη σε κάποιο κόμμα. Επιπλέον, τα διπλά στάνταρ είναι αχαλίνωτα. Στο Χονγκ Κονγκ οι βίαιες ενέργειες περιγράφτηκαν σαν «όμορφο θέαμα»· στις ΗΠΑ, εκείνοι που συμμετείχαν στο χάος ονομάστηκαν «όχλος». Οι ΗΠΑ μπορεί να την βγάλουν μ’ αυτό το μπάχαλο για λίγο, αλλά δεν πρόκειται να πάνε μακριά. Οι ηθικοί πόροι που είχαν συγκεντρώσει οι ΗΠΑ στο παρελθόν είναι αναπόφευκτο ότι θα τελειώσουν καθώς η κατάσταση πηγαίνει μπρος πίσω.

… Οι ΗΠΑ χρειάζονται μεταρρύθμιση. Η αυτο-μεταρρύθμιση δεν είναι απαραίτητη μόνο για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Η ιστορία δεν τελειώνει με τα δυτικά συστήματα. Πολλαπλασιάζονται τα σημάδια σ’ όλο τον κόσμο ότι οι ΗΠΑ και η Δύση πρέπει να γίνουν τόσο εφευρετικές και ενδοσκοπικές όσο οι αναπτυσσόμενες χώρες…. Κανείς δεν πρέπει να θεωρηθεί τις ανταλλαγές μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών σαν ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος.

Δεν είναι βαθυστόχαστη ανάλυση· είναι, απλά, σφάξιμο με το μπαμπάκι! «Μιμηθείτε τις αναπτυσσόμενες χώρες (ο ευφημισμός για τον «τρίτο κόσμο»…) και σταματείστε να κάνετε εξαγωγή παραδείγματος» λέει το όργανο της κινέζικης εξουσίας, σ’ ένα ακροατήριο που μπορεί να βρίσκεται, κυρίως, σ’ αυτές ακριβώς οι «αναπτυσσόμενες χώρες»! Κι ο λόγος είναι ευνόητος: ο νυσταλέος Jo, προκειμένου να ενισχύσει τη διεθνή θέση της Ουάσιγκτον εναντίον του ευρασιατικού project, είχε καταλήξει ότι μπορεί να το πετύχει με «επανεξαγωγή των αμερικανικών αξιών»· μια μέθοδος αποτυχημένη προ πολλού.

Αυτό που λέει (μέσω του πιο πάνω άρθρου) το κινέζικο καθστώς με «ήρεμη αυτοπεποίθηση» είναι, λοιπόν, απλό και αναμενόμενο: οι ηπα έχουν τόσα χάλια ώστε το τελευταίο που πρέπει να κάνετε οι υπόλοιποι είναι να υποχωρήσετε στους εκβιασμούς τους· είμαστε κι εμείς εδώ!

Το άρωμα του μιλιταρισμού

Παρασκευή 8 Γενάρη. Το να χαρακτηρίσουμε τους ψοφιοκουναβικούς σαν αυτό που είναι (λευκοί, κοκκινόσβερκοι, ακροδεξιοί / φασίστες) είναι εύκολο. Μπορούμε να το κάνουμε δέκα, εκατό, χίλιες φορές. Δεν είναι βέβαια ακριβές (μεγάλοι αριθμοί λατονοαμερικάνων μεταναστών αλλά και αφροαμερικάνων ψήφισαν ψόφιο κουνάβι στις πρόσφατες εκλογές….), αλλά προς στιγμήν μπορούμε να το αφήσουμε σαν χωριστό ζήτημα. Τα δύσκολα ερωτήματα βρίσκονται αλλού. Όπως, για παράδειγμα, σ’ αυτό: ποια είναι η σχέση της (βίαιης) μετάβασης στην 4η βιομηχανική επανάσταση, άρα και των αναδιαρθρώσεων σ’ όλη την διαστρωμάτωση των (δυτικών) καπιταλιστικών κοινωνιών, με την επιτάχυνση της μικροαστικής έντασης έως βίας, που είναι «φυσιολογικά» (από ιστορική άποψη) ακροδεξιά;

Η ευκολία με την οποία μια ορισμένη μάλλον χυδαία «αντιφασιστική προσέγγιση» προσωποποιεί την «ριζοσπαστικοποίηση» του μικροαστικού συντηρητισμού, είναι επικίνδυνη. Εκεί «φταίει το ψόφιο κουνάβι»… Αλλού «φταίει η Λεπέν»… Κ.ο.κ. Το ψόφιο κουνάβι (και κάθε παρόμοιο…) είναι σύμπτωμα της εσωτερικής κρίσης / αναδιάρθρωσης (των δυσκολιών της δεύτερης) στις δυτικές κοινωνίες· όχι αιτία της. Όπως εξίσου σύμπτωμα είναι ο νυσταλέος Jo, ο βασιλιάς γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron, ο Borduk στο Λονδίνο, ο Orban και άλλοι…

Η καπιταλιστική συσσώρευση, με την πιο «ρευστή και ευέλικτη» μορφή (του χρήματος) είναι αποδεδειγμένα βασικός όρος για τέτοιου είδους ριζικές μεταβάσεις, τέτοιες γενικές Αλλαγές καπιταλιστικού Παραδείγματος. Επί δεκαετίες τα ίδια τα αφεντικά και οι μετρήσεις τους διαλαλούν ότι «οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι» – με πιο πρόσφατη επίδειξη την χρονιά του τσαχπίνη και μέσω της αξιοποίησής του. Τα ίδια τα αφεντικά επίσης επί χρόνια μιλούν για την «αναταραχή» που προξενεί αυτή η διαδικασία μετάβασης / συσσώρευσης / πόλωσης σ’ εκείνο που αποκαλούν «μεσαίες τάξεις», ένας ευφημισμός για τους μικροαστούς, ψάχνοντας για την κατάλληλη μορφή της “τάξης μέσα στο χάος”… (Τις εργατικές τάξεις τις θεωρούν δεδομένα ηττημένες / υποταγμένες, κυρίως στον μικροαστισμό τους). Πώς είναι επιτρεπτό, μετά απ’ αυτά, να προσωποποιούνται τέτοιες εξελίξεις, που έχουν προβλεφτεί (για να μην πούμε ότι μεθοδεύονται), ε;

Και πως είναι δυνατόν να αποσυσχετίζεται η «οχλοκρατία» απ’ την θεσμική αναδιάρθρωση που βρίσκεται σε εξέλιξη σχεδόν στο σύνολο των δυτικών ολιγαρχικών καθεστώτων; Αν το πρώτο είναι σύμπτωμα γιατί το δεύτερο δεν είναι η κυοφορούμενη «θεραπεία»;

Όταν «κουβεντιαζόταν» στο αμέρικα, εδώ και εβδομάδες, το τι θα συμβεί στις 6 Γενάρη (αν δεν το ξέρετε: κουβεντιαζόταν!) η γνώμη ορισμένων ήταν ότι: το ψόφιο κουνάβι θα σπρώξει τους οπαδούς του σε «έκνομες ενέργειες» ώστε στη συνέχεια να κηρύξει «κατάσταση έκτακτης ανάγκης», να καλέσει τον στρατό να επιβάλει την τάξη, και να ακυρώσει την εκλογή του νυσταλέου Jo!… Άλλοι πάλι έλεγαν ότι αν σκοπεύει κάτι τέτοιο θα αποτύχει, επειδή ο στρατός δεν θα υπακούσει. Δέκα πρώην αμερικάνοι υπ.αμ. πρόλαβαν να στείλουν «ανοικτή επιστολή» στο ψόφιο κουνάβι, «να μην τολμήσει»…

Το ζήτημα δεν είναι, απλά, ότι το «σχέδιο» του ψόφιου κουναβιού (αν όντως υπήρχε τέτοιο…) δεν προχώρησε. Αλλά το ότι η κήρυξη «κατάστασης έκτακτης ανάγκης» έχει γίνει πια «φυσιολογική», ένα εύλογο ενδεχόμενο, κάτι απαραίτητο και αποδεκτό, απ’ την στιγμή που νομιμοποιήθηκε (και μάλιστα επ’ αόριστο) με πρόσχημα τον τσαχπίνη!

Υπάρχουν, λοιπόν, δύο τρόποι, δύο διαδρομές εννόησης των πραγμάτων. Στην πρώτη ρίχνει κανείς τις κατάρες του στο φασισταριό (σωστό), ρίχνει τις κατάρες του το ψόφιο κουνάβι (κοινότοπο), και ύστερα μπορεί να απολαύσει την (ρηχή) πολιτική του ορθότητα χαζεύοντας. Στην δεύτερη διαπιστώνει ότι η διαδικασία της καπιταλιστικής κρίσης / αναδιάρθρωσης παράγει (ή οξύνει) τις εσωτερικές κοινωνικές εντάσεις χωρίς να υπάρχει οργανωμένη εργατική τάξη με τους δικούς της προσανατολισμούς και σχέδιο· ό,τι, κατά συνέπεια, η κήρυξη «κατάστασης έκτακτης ανάγκης» είναι στο οπλοστάσιο των αφεντικών, όχι απέναντι στην εργατική / κομμουνιστική απειλή / προοπτική (όπως στις δεκαετίες του 1920 και του 1930 – τραγικό λάθος τέτοιες συγκρίσεις!) αλλά σαν μέθοδος γενικής πειθάρχησης του «κοινωνικού σώματος» κατά την διάρκεια των αλλαγών στο μοντέλο διακυβέρνησης / κράτος· συνεπώς το τι θα χρησιμοποιηθεί σαν «δικαιολόγηση» υπέρ αυτής της κήρυξης, το αν δηλαδή θα είναι οι φασίστες ψοφιοκουναβικοί ή άλλοι, οι τζιχαντιστές, το black life matters, ένας ιός, ο καιρός, οι ηλιακές εκρήξεις ή η παχυσαρκία είναι δευτερεύον ζήτημα· έτσι ώστε να συμπεράνει ότι από εργατική σκοπιά ο πόλεμος (θα έπρεπε να) είναι σύνθετος και πολυμέτωπος! Κομμουνιστικός (αν μας επιτρέπετε η λέξη) αλλά σε ένα σαφώς ανώτερο επίπεδο πολιτικής συνθετότητας και οργανωτικής ακρίβειας…

Περίεργα τα λέμε, ε;

Ή «περίεργα» γίνονται;

Παρασκευή 8 Γενάρη. Ένας αμερικάνος επιχειρηματίας, ονόματι Mark Zuckenberg (το αφεντικό των δυτικών antisocial media και των περιεχομένων τους), αποφάσισε χτες ότι το ψόφιο κουνάβι είναι σκοτωμένο φίδι για τα επιχειρηματικά του κέρδη. Επί 4 χρόνια τα αλλοπρόσαλλα τιτιβίσματα του ψόφιου κουναβιού και οι σχετικές αντεγκλήσεις τροφοδότησαν την επισκεψιμότητα του λογαριασμού του, άρα τα κέρδη του επιχειρηματία. Αλλά (είπε χτες το αφεντικό) «αρκετά»! Και «…αποφασίσαμε να επεκτείνουμε την απαγόρευση των λογαριασμών του στο facebook και στο instagram για τουλάχιστον τις δύο επόμενες εβδομάδες, μέχρι να ολοκληρωθεί η ειρηνική παράδοση της εξουσίας… Η προτεραιότητα για όλη τη χώρα πρέπει να είναι το πως θα διασφαλίσει ότι οι 13 ημέρες που απομένουν θα περάσουν ήσυχα και σύμφωνα με τους καθιερωμένους δημοκρατικούς κανόνες».

Η καρδιά πολλών θα αγαλιάσει: ο Zuckenberg μπαίνει κι αυτός στο hall of fame του αντιφασισμού!.. Ή, έστω, των ατσάλινων υποστηρικτών της δημοκρατίας!! Είναι έτσι; Ναι, έτσι νομίζετε…

Αλλά όχι – προφανώς όχι! Ο Zuckenberg είναι εξέχον μέλος της τεχνο-ολιγαρχίας, και τα επιχειρηματικά του συμφέροντα είναι η κερδοφορία των επιχειρήσεών του μέσα απ’ τον έλεγχο των επικοινωνιών (και όχι μόνο) και το εμπόριο των data. Η εν είδει διαγγέλματος σταυροφορία του για την δημοκρατία είναι το ίδιο βρώμικη όσο και η σταυροφορία του ψόφιου κουναβιού για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή και στον Ειρηνικό· το ίδιο βρώμικη όσο οι παλιότερες και νέωτερες μορφές εξουσίας στο σύνολό τους. Προφανώς το ψόφιο κουνάβι είναι φασιστόμουτρο (και, τυπικά, ακόμα πρόεδρος της αμερικανικής παρακμής)· αλλά το ίδιο φασιστόμουτρο είναι και ο Zuckenberg, σ’ ένα «ανώτερο επίπεδο», και χωρίς καν να χρειάζεται να εκλέγεται… Διακηρύσσει ότι «για το κοινό καλό» αποφασίζει ποιος θα χρησιμοποιεί τα αντικοινωνικά εμπορεύματά του και ποιός όχι, όπως ένας άλλος της ίδιας κλάσης, ο κυρ Βασίλης ο Άρχοντας Θυρών και Παραθύρων, πάλι «για το κοινό καλό» αποφασίζει τι είναι και τι δεν είναι φάρμακο. Είναι (και σκοπεύουν να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο τις θέσεις τους) τα αφεντικά του «κοινού καλού»! Ποιός χαζεύει ακόμα τον «Μπλεκ – μέσα – στο – Καπιτώλιο» ενώ έχει ξεσπάσει η θύελλα;

O Snowden κατάλαβε αμέσως περί τίνος πρόκειται. Έγραψε χτες: Το facebook φιμώνει τον πρόεδρο των ηπα. Για το καλύτερο ή το χειρότερο, αυτό θα πρέπει να μείνει στη ιστορία σαν ένα σημείο καμπής στην μάχη για τον έλεγχο πάνω στον ψηφιακό λόγο.

Πράγματι πρόκειται για μάχη, αλλά με τον ίδιο στόχο. Ποιός θα έχει την εξουσία; Η μορφή κράτος μόνη της, ή η μορφή κράτος σε σ.δ.ι.τ. με τους «ευγενείς» επιχειρηματίες; Για να το πούμε σχηματικά: τι ευθύνες θα αναλαμβάνει το σύμπλεγμα και τι η μορφή-κράτος; Πώς θα μοιραστεί η τράπουλα;

Ή δεν χρειάζεται καν μοιρασιά;

3 – Ο παλιός είναι αλλιώς!

Παρασκευή 8 Γενάρη. Ο Μαρξ δεν θα μπορούσε σε καμμία περίπτωση να φανταστεί πόσο κοινότοπο θα γινόταν το επίθετο «έξυπνος» σαν χαρακτηρισμός μηχανών: έξυπνα τηλέφωνα, έξυπνες (ψηφιακές) «οικιακές βοηθοί», έξυπνα αυτοκίνητα, ακόμα ακόμα και έξυπνα «εμβόλια» – ένας κόσμος μαγικός! Ένας κόσμος στον οποίο «επιτέλους!» (από καπιταλιστική άποψη) μεγάλα τμήματα της (ανθρώπινης) διανοητικής εργασίας μηχανοποιούνται με εντυπωσιακό τρόπο· έτσι ώστε να μπορεί να αλλάξει δυναμικά και ριζικά, για άλλη μια φορά, ο τεχνικός καταμερισμός (εκμετάλλευσης) της εργασίας… Όχι, απλά, η πόλωση / διαστρωμάτωση ανάμεσα σε «χειρωνακτική» και σε «διανοητική» εργασία, αλλά η πόλωση / διαστρωμάτωση στο εσωτερικό αυτής της τελευταίας, σε διάφορα επίπεδα «διανοητικής» μεν αλλά «ανειδίκευτης» (άρα φτηνής) εργασίας ρουτινιάρικων χειρισμών … των «έξυπνων» μηχανών….

Όχι, ο Μαρξ δεν είχε τόση φαντασία. Είχε όμως ικανοποιητική κριτική διαύγεια. Κι έτσι το 1848 έγραψε και υπέγραψε (μαζί με τον Έγκελς) κι αυτήν την φράση: … Με ποιόν τρόπο ξεπερνά η μπουρζουαζία τις κρίσεις; Απ’ τη μια μεριά καταστρέφοντας αναγκαστικά ένα σωρό παραγωγικές δυνάμεις και απ’ την άλλη με το να κατακτά νέες αγορές και να εκμεταλλεύεται πιο εντατικά, πιο πλατιά όλες τις παλιές αγορές…

Ο Κάρολος δεν είχε δει ούτε μισό αισθητήρα στη ζωή του· και αγνοούσε ότι το γενετικό υλικό των κυττάρων μπορεί να «τροποποιηθεί» κατά βούληση… Δεν προέβλεψε καν ότι η μπουρζουαζία θα εξαφανιστεί / αντικατασταθεί από ένα καινούργιο είδος αφεντικών. Εκατονεβδομήντα χρόνια μετά, εκείνοι που ζουν μέσα σε αισθητήρες (αισθητήρες παντού προσεχώς!) είδαν την σχετικά αναίμακτη (κατ’ αρχήν) καταστροφή ενός σωρού παραγωγικών δυνάμεων δίπλα τους και αναφώνησαν «αααα! το κράτος είναι αντικαπιταλιστικό!»… (πράγμα που δεν είχαν σκεφτεί όταν έπεφταν πρωτοκοσμικές βόμβες στο αφγανιστάν και στο ιράκ…). Έζησαν (και ζουν) την καταστροφή της δικής τους παραγωγικής δυνάμης αναφωνόντας «ζήτω η κατ’ οίκον φυλάκιση!»…. Ζουν την μετατροπή των κυττάρων τους σε κρίκους της high tech (φαρμακευτικής προς το παρόν…) βιομηχανίας και αναφωνούν «όλοι γερά να εμβολιαστούμε – μην λείψει κανείς – είναι επαναστατικό καθήκον»! Δεν τους περνάει ούτε σαν ελάχιστη υποψία απ’ το μυαλό πως τα κύτταρα τους είναι μια νέα αγορά που κατακτιέται…

God bless them!!!

(συνεχίζεται)

Ένας Μοσχοβίτικος Αύγουστος στον αμερικανό Γενάρη

Πέμπτη 7 Γενάρη. Αν τα πιο πάνω ήταν πλάνα απ’ την πρυτανεία του ΕΜΠ στην Πατησίων, τότε δεν θα υπήρχαν κι αυτά από κάτω:

Αλλά το αμερικανικό Καπιτώλιο δεν είναι το Πολυτεχνείο στην Πατησίων! Οι ψοφιοκουναβικοί έσπασαν ίσως το τελευταίο ταμπού της αμερικανικής ιμπεριαλιστικής εποχής επιτιθέμενοι στο λειτουργικό «πολιτικό κέντρο της δημοκρατίας», την ώρα που συνεδρίαζαν μαζί τα δύο «νομοθετικά» του πρώην imperium. Για το τυπικό της ανακήρυξης προέδρου του νυσταλέου Jo. Απ’ αυτήν την άποψη η χθεσινή ημέρα μοιάζει να είναι το ανάλογο εκείνων των δυο ημερών στον μακρινό Αύγουστο του 1991, στη Μόσχα. Η αναλογία (κατά την ταπεινή μας γνώμη) είναι αυτή: όταν η παρακμή μιας υπερδύναμης προχωρήσει αρκετά «σκάει» ακριβώς στο συμβολικό και πραγματικό κέντρο της. Τότε, στην απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Gorbachev, κινήθηκαν τανκς. Τώρα οι ψοφιοκουναβικοί κουβάλησαν μόνο τον πολύ ελαφρύ οπλισμό τους (τα κινητά τους για τις απαραίτητες selfie) και τίποτα απ’ τα βαριά όπλα που αναμφίβολα έχουν. Πάει να πει ότι δεν είχαν τους χειρότερους σκοπούς που θα μπορούσαν… Η αναμέτρηση θα συνεχίσει τις επόμενες ημέρες στα media…

Τότε τον Gorbachev έσωσε ο Yeltsin· αλλά οι μέρες του πρώτου και, μαζί, οι μέρες της ε.σ.σ.δ. ήταν πια μετρημένες. Τώρα τον νυσταλέο Jo τον έσωσε η «αυτοσυγκράτηση» των ψοφιοκουναβικών: ενώ ήταν γνωστό το τι θα συμβεί, δεν υπήρχαν δικοί του οπαδοί γύρω απ’ το κτίριο για να «προστατέψουν την δημοκρατία» – προφανώς για να αποφευχθεί μια αντιπαράθεση που θα μύριζε εμφύλιο. Η law enforcement, επίσης, δεν τα κατάφερε για αρκετή ώρα απέναντι στο (όπως το θύμισε το ψόφιο κουνάβι) “κόμμα του νόμου και της τάξης”… Όπως και νάχει: οι μέρες της αμερικανικής κυριαρχίας είναι επίσης μετρημένες…

Τα γεγονότα θα μείνουν ανεξίτηλα, αδιάφορο με το πως θα «αναλυθούν» απ’ τους έμμισθους και άμισθους φίλους του Joνυσταλεάν. Μην έχετε καμμία αμφιβολία: δεν είναι μία, δεν είναι δύο, δεν είναι δέκα και είκοσι αλλά πολύ περισσότερες οι πρωτεύουσες ανά τον πλανήτη που είδαν χτες με κατηγορηματικό τρόπο σε ποια εσωτερική κατάσταση βρίσκεται το Joνυσταλεάν, και ότι ο νυσταλέος Jo θα είναι πρόεδρος των μισών ηπα· μισοπρόεδρος δηλαδή. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, είτε ο «αυθορμητισμός των ακροδεξιών μαζών» που ακολουθούν το ψόφιο κουνάβι, είτε το σπρώξιμο κάποιων έμπειρων (εχθρικών) μυστικών υπηρεσιών, είτε ακόμα και προβοκατόρικα κυκλώματα αυθεντικά αμερικανικά, θα κάνουν εύκολο έως «λογικό» να ξεσπούν πότε πότε εμφυλιοπολεμικά περιστατικά εδώ κι εκεί στην αμερικανική ενδοχώρα τους επόμενους μήνες και τα επόμενα χρόνια της βασιλείας του νυσταλέου.

Η Ουάσιγκτον (μαζί με συμμάχους της) οργάνωσε, χρηματοδότησε, υποστήριξε κατά κόρον τις λεγόμενες «χρωματιστές επαναστάσεις», κυρίως κατά της rival Μόσχας, στον “πρώην σοβιετικό χώρο”. Συνήθως μετά από εκλογές: η κατηγορία για εκλογική νοθεία ήταν η σημαία… Τελευταία (όχι πετυχημένη) περίπτωση η λευκορωσία. Η τακτική έγινε τελικά viral. “Μολυσματική”. Τώρα το «φαινόμενο» έσκασε στα χέρια της, μάλλον σαν μια αποσυνθετική «κρίση διαρκείας» παρά σαν εκστρατεία ανατροπής μια κι έξω. Εξακολουθεί βέβαια να έχει (ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός) αναβαθμισμένα όπλα, καθώς και κάποιους πιστούς συμμάχους (ανάμεσά τους και το ελλαδιστάν…) Μήπως τώρα πια ένας κανονικός, «θερμός» πόλεμος είναι αυτό που χρειάζεται επειγόντως το Joνυσταλεάν, όχι μόνο για «εξωτερικούς» αλλά και για «εσωτερικούς» λόγους; Μήπως αυτό είναι το τελευταίο κόλπο για να επιβληθεί η «ειρήνη» στο εσωτερικό;

Θα προτιμούσαμε όχι! Αλλά είναι υπερ-αισιόδοξο να περιμένει κανείς ότι η αμερικανική ιμπεριαλιστική ηγεμονία θα τελειώσει σαν “μπάχαλα” – ή σαν ψίθυρος…

Μια πρόωρη άνοιξη στο Πεκίνο

Πέμπτη 7 Γενάρη. Οι εκπρόσωποι του κινέζικου καθεστώτος συχνά ειρωνεύονταν την δυτική δημοκρατία, σαν εκείνο το καθεστώς όπου «τυχοδιώκτες πολιτικοί αναθέτουν σε άσχετους ψηφοφόρους την ευθύνη να παίρνουν αποφάσεις για σοβαρά ζητήματα έχοντας σαν μόνο ενδιαφέρον τις καρέκλες τους». Τώρα έχουν υπεράφθονο υλικό για να πείσουν ακόμα και τους πιο αυστηρούς επικριτές του μονοκομματικού καθεστώτος ότι η «δημοκρατία» έτσι όπως την όρισε ο πιο επιθετικός υποστηρικτής της (η Ουάσιγκτον) είναι τοξικό είδος. Όταν ο νυσταλέος Jo, σαν πρόεδρος πια, αρχίσει την προσπάθεια αναστήλωσης της αμερικανικής “γοητείας” στον πλανήτη βάζοντας σαν βασικό κριτήριο των συμμαχιών του την “δημοκρατία”, κι όταν προσπαθήσει να υλοποιήσει το σχέδιο για έναν εναλλακτικό οηε, ένα κλαμπ αποκλειστικά για “δημοκρατικά καθεστώτα”, δεν θα είναι λίγα εκείνα τα αφεντικά άλλων μη εκλεκτών κρατών που θα μουρμουρίσουν ή θα φωνάξουν “δεν κοιτάτε τα χάλια σας καλύτερα;” Κι όλα αυτά εν μέσω μιας υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας για να μείνουν οι αμερικανικές φαρμακο-μαφίες στον αφρό της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, που (άλλη απόδειξη παρακμής!) δαγκώνει τις ηπα και τους στενούς συμμάχους της δεκάδες φορές περισσότερο απ’ ότι ολόκληρη την αφρική ή το μεγαλύτερο μέρος της ασίας…

Αλλά στο Πεκίνο δεν ασχολούνται μόνο με την αμερικανική παρακμή. Έχουν κι άλλες δουλειές. Τα νούμερα είναι με την μεριά τους. Ήδη οι κινεζικές επιχειρήσεις (στη συντριπτική πλειοψηφία τους κρατικές…) πέρασαν σε αριθμό τις αμερικανικές στη λίστα του fortune με τις 500 μεγαλύτερες του καπιταλιστικού πλανήτη: 129 (οι 10 ταϊβανέζικες, αλλά πόσο καιρό ακόμα η ταϊβάν θα παριστάνει το ανεξάρτητο κράτος;) έναντι 121…

Δύσκολοι καιροί για λευκούς πρίγκηπες…

Ένας φίλος λιγότερος

Πέμπτη 7 Γενάρη. Ήταν ο τελευταίος που τον αναγνώρισε σαν «πρόεδρο της βενεζουέλα», σε μια κίνηση που ξάφνιασε, ίσως, και τον ίδιο. Από χτες όμως ο Guaido δεν αναγνωρίζεται πια απ’ την ε.ε. σαν «μεταβατικός πρόεδρος»… Δεν είναι καν ούτε «πρόεδρος της εθνοσυνέλευσης»: το κόμμα του απείχε απ’ τις εκλογές, οπότε η εθνοσυνέλευση ελέγχεται απ’ τον Maduro…. Μιλώντας λιγότερο ευγενικά: o Guaido είναι για τα σκουπίδια επίσημα, αν και η Ουάσιγκτον και το Λονδίνο εξακολουθούν να τον θεωρούν τον real president. Καταλαβαίνετε τι συμβαίνει: όταν κάποιος χάνει την μπάλα την χάνει για τα καλά…

Απο χτες, λοιπόν, ο μετρ των διορατικών κινήσεων, ο συλλέκτης αποτυχημένων, ο πετυχημένος, ο γίγαντας υπεξ ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας, νοιώθει περισσότερο μόνος. Έχασε τον αρμένιο πρωθυπουργό Pashinyan (οι φήμες λένε πως είτε κρύβεται είτε βρίσκεται σε κάποιου είδους «κατ’ οίκον κράτηση» – όχι εξαιτίας του τσαχπίνη…), έχει χάσει και τον general Haftar, φίλο κι αδελφό … Ποιοί του είχαν απομείνει στον μακρύ και δύσκολο δρόμο του 21ου αιώνα για ένα ελλαδιστάν των δέκα θαλασσών και των πέντε ηπείρων; Ο χασάπης του Καΐρου, ο φασίστας του Τελ Αβίβ, και ο γλυκούλης Guaido… Αυτός πάει – έχουν μείνει μόνο οι άλλοι δύο…

Πριν ένα χρόνο, στις αρχές του 2020, με χαρές και πανηγύρια ο ρημαδοΚούλης, ο μαφιόζος της νότιας κύπρου Αναστασιάδης και ο Netanyahu είχαν υπογράψει μια συμφωνία για …. έναν σωλήνα ονόματι east med… Τώρα ούτε που τον θυμάται κανείς – έχει μπει κι αυτός στη συλλογή των “μεγάλων κατορθωμάτων” του ελλαδιστάν.

Κι αν μας ρωτούσε κάποιος ποιος θα θέλαμε να είναι ο επόμενος που θα έχει μόνο συλλεκτική αξία και μόνο για τον ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλα, αυτός θα ήταν ο χασάπης του Καΐρου. Να πάρουν ανάσα οι αιγύπτιοι προλετάριοι!

Καλή χρονιά ρημαδο—–Νικόλα!

1 – Πίστευε και μη ερεύνα;

Πέμπτη 7 Γενάρη. Ήταν στη μόδα την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα· μετά όμως πέρασε σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα, πίσω απ’ τις ερμηνείες (πιο σωστά: τις δημοφιλείς παρερμηνείες) της πιο πρόσφατης φάσης της κρίσης / αναδιάρθρωσης. Cognitive capitalism· «γνωσιακός καπιταλισμός». Για τους κυνηγούς του «επαναστατικού hype» (πόσοι, άραγε, αντιστάθηκαν στον πειρασμό;) αυτές οι καινούργιες λεξούλες (μαζί με άλλη μια: «πρεκαριάτο») ήταν ανακουφιστική απελευθέρωση. Νέες λέξεις άρα νέες καταστάσεις – έτσι δεν είναι; Νέες καταστάσεις άρα μπορεί ο καθένας να λέει ό,τι θέλει – το «παλιό» είναι πολύ παλιό, οπότε άχρηστο….

Μπορεί αυτές οι μικροαστικές αυταρέσκειες να κατέληξαν εκεί ήταν αναπόφευκτο να καταλήξουν, στην προσπάθεια νομής δηλαδή κάποιου μεριδίου απ’ τον «γνωσιακό καπιταλισμό» μέσω μεταπτυχιακών, διδακτορικών, σεμιναρίων κλπ (αλλά και υποτίμηση-σε-σύγκριση-με-τις-υποσχέσεις-και-τις-ελπίδες…) αλλά εν τω μεταξύ το ζήτημα συσκοτίστηκε τόσο όσο να παραπεταχτεί.

– «Γνωσιακός καπιταλισμός»; Τι είναι αυτό;

– Είναι «ο καπιταλισμός που στηρίζεται στη γνώση!»

– Αααα… Γιατί; Υπήρξε ποτέ καπιταλισμός που δεν στηριζόταν στη γνώση; Πριν ήταν «unawareness capitalism»; Καπιταλισμός της άγνοιας;

Μούγκα…

Αν ο καπιταλισμός και η οργάνωσή του στηριζόταν πάντα στη γνώση (στην υπεξαιρεσή της…) τότε το hype του cognitive capitalism θα αποδεικνυόταν απλά μια φούσκα… Και τότε το «παλιό» ίσως να μην ήταν (είναι) καθόλου παλιό και καθόλου άχρηστο· αν και όχι αξιοποιήσιμο αυτούσιο.

Θα έπρεπε, καλύτερα, η προσοχή να στραφεί κατ’ αρχήν στον τεχνικό καταμερισμό της εργασίας (άρα στον τεχνικό καταμερισμό της απόσπασης της υπεραξίας). Για να ανακαλύψει, όχι δίχως κάποια έκπληξη, ότι ήδη απ’ την 1η βιομηχανική επανάσταση, κι ακόμα πιο καθαρά και κατηγορηματικά απ’ την 2η, (στις αρχές του 20ου αιώνα…) ο καπιταλισμός ήταν ικανοποιητικά cognitive! Στο κάτω κάτω εκείνος ο Taylor έμεινε στην ιστορία δίκαια επειδή πέτυχε αυτό: την μετατόπιση του «γνωσιακού κέντρου βάρους» της δουλειάς στα μηχανουργεία απ’ τους ειδικευμένους εργάτες / τεχνίτες στους μηχανολόγους μάνατζερ. Με κρίσιμο και αποφασιστικό μέσο την καινοτόμα μηχανοποίηση των επιμέρους ειδικοτήτων, που έγιναν “tasks” χειρισμού (των νέων – τότε – μηχανών). Του καινούργιου σύνθετου τόρνου, των καινούργιων μηχανών κοπής μετάλλου…

Πιθανότατα κάπου εκεί, ανάμεσα στην 1η και στην 2η βιομηχανική επανάσταση (δηλαδή: «πολύ παλιά»!) απέκτησε λειτουργική υπόσταση για την οργάνωση της καπιταλιστικής παραγωγής η διάκριση ανάμεσα σε χειρωνακτική και διανοητική εργασία. Δεν έχει υπάρξει φυσικά κανένα είδος δουλειάς που να μπορεί να γίνει χωρίς σκέψη και γνώση· κανένα είδος δουλειάς που να μπορεί (ή να μπορούσε ποτέ) να πραγματοποιηθεί από ένα ακέφαλο σώμα! Η διάκριση όμως, και η διαστρωμάτωση (η χειρωνακτικη δουλειά είναι κατώτερη, άρα πρέπει να πληρώνεται λιγότερο· η διανοητική είναι ανώτερη, οπότε αξίζει μεγαλύτερο μισθό ή άλλης μορφής αμοιβή) ήταν χρήσιμη σα νόρμα: αν πρέπει να υποτιμηθεί ένα ή πολλά είδη εργασίας ο προτιμότερος τρόπος είναι ο υπαινιγμός ότι θα μπορούσε να την κάνει και ένα ζώο – ένα ον, εν πάσει περιπτώσει, που είναι αρκετά «χαζό» ώστε να μην μπορεί να σκεφτεί και να κάνει πιο σύνθετα πράγματα. Ή θα μπορούσε να την κάνει μια μηχανή – η οποία, ενδεχομένως, είναι ικανότερη (και γι’ αυτό πολυτιμότερη) από ένα σχεδόν ζώο, ένα ανθρωπόμορφο ζώο, ακόμα κι αν αυτό είναι ο χειριστής της…

Αν η προσοχή είχε στραφεί, λοιπόν, στον τεχνικό καταμερισμό της εργασίας, τότε θα είχε γίνει έγκαιρα κατανοητό οτι ο cognitive capitalism ήταν ταυτόχρονα «παλιός» και «καινούργιος». Ήταν παλιός ως προς την βασική ιδέα και τον πυρήνα των χειρισμών (και των υποτιμήσεων) που θα απελευθέρωνε για λογαριασμό των αφεντικών και της εκμετάλλευσης / πειθάρχησης. Ήταν ταυτόχρονα καινούργιος σε σχέση με το είδος των μηχανών που είχαν ηδη αρχίσει να παίρνουν θέση όχι μόνο στην οργάνωση της εργασίας αλλά, απρόοπτα (για τους γερασμένους διανοητικά και θεωρητικά «αντικαπιταλιστές») στο σύνολο της ζωής.

Το «παλιό» επρόκειτο να είναι «καινούργιο», διαρκώς «νέο» – και έτσι ακριβώς συνέβη και συμβαίνει: το σχίσμα, η πόλωση, ανάμεσα σε «γνώστες» (ειδικούς…) και «αγνοούντες» στην 3η δεκαετία του 21ου αιώνα έχει απόλυτη συνέχεια και συγγένεια με εκείνο στην 3η δεκαετία του 20ου αιώνα… Την ίδια συνέχεια και συγγένεια έχει η η οργάνωση της εκμετάλλευσης και της εξουσίας… Κι ωστόσο όλα μοιάζουν από πρώτη ματιά απελπιστικά καινούργια, χωρίς ιστορικό προηγούμενο! Πράγματι, υπάρχει κάτι αληθινά καινούργιο (αν και ιστορικά προσδιορισμένο): η έκταση και η ένταση αυτής της (μηχανικής) πόλωσης ανάμεσα σε «γνώστες» και «αγνοούντες» μέσα σ’ όλο το πλέγμα των κοινωνικών σχέσεων και της καθημερινής ζωής· όχι μόνο σ’ ότι λέγεται «δουλειές»….

2 – Οι «υπάνθρωποι Άλλοι» (δηλαδή εμείς κι εσείς)

Πέμπτη 7 Γενάρη. Αν η προσοχή είχε στραφεί όχι στον ψευτοαστραφτερό κόσμο μιας χούφτας νέων λέξεων αλλά σ’ όσα προσπάθησαν (και σε ικανό βαθμό κατάφεραν) να κρύψουν, τότε θα είχε προσεχτεί κι αυτό: όσο αυξάνει η μηχανοποίηση στον καπιταλισμό τόσο αυξάνει αυτό που ο «παλιός» κυρ Κάρολος ονόμασε «οργανική σύνθεση κεφαλαίου», η αναλογία δηλαδή του κόστους των μηχανών και του κόστους της ζωντανής εργασίας μέσα σε κάθε κύκλο καπιταλιστικής παραγωγής. Κι όσο αυξάνει αυτή η «οργανική σύνθεση» (δηλαδή το μερίδιο των μηχανών, του «παγίου κεφαλαίου») τόσο γίνεται πιο έντονο ζήτημα η απόσπαση της υπεραξίας… η οποία (παρότι δεν αρέσει να λέγεται κάτι τέτοιο) γίνεται ΜΟΝΟ απ’ την ζωντανή εργασία… Κι όσο περισσότερο συμβαίνει αυτό το τελευταίο, τόσο συστηματικότερα απλώνονται οι μορφές υποτίμησης της εργασίας· αλλά και εκείνες οι άλλες, οι μορφές απόσπασης απόλυτης υπεραξίας: τα ατελείωτα ωράρια (ας πούμε).

Κι αν είχαν γίνει, λοιπόν, όλα αυτά αντί για τις μικροαστικές φυγές προς τις Εγωϊκές φαντασιώσεις, τότε θα είχε διατυπωθεί (και θα είχε απαντηθεί) το στρατηγικής σημασίας ερώτημα πώς και γιατί επανεμφανίστηκε η δουλεία, η «γυμνή ζωή» πριν την εντοπίσει ο Agaben, μέσα στον αναπτυγμένο καπιταλιστικά δυτικό κόσμο; Θα είχε διατυπωθεί (και θα είχε απαντηθεί) έγκαιρα κι αυτό το στρατηγικής σημασίας ερώτημα: τι ρόλο παίζει η μαζική, βίαιη και συστηματική υποτίμηση των μεταναστών εργατών / εργατριών για την «τεχνολογική αναβάθμιση» του καπιταλισμού στις αρχές του 21ου αιώνα; Και τότε – αλλά μόνον τότε! – θα είχε γίνει σαφής ο οργανικός ρόλος του πρωτοκοσμικού κοινωνικού νεο-νεο-φασισμού για την ομαλή εξέλιξη της 3ης και τώρα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης!…

«Αν…» Αν είχαν γίνει αυτά έγκαιρα, τότε οι ηλίθιοι και οι antisocial media κομπογιανίτες του 2020 θα ήταν λιγότεροι· κι όσοι είχαν απομείνει θα μιλούσαν για το στοίχημα ή για τα κουτσομπολιά των “επωνύμων” όπως τους ταριάζει, αντί να διαδίδουν όσα δηλητηριώδη έχουν καταφέρει να διαδώσουν τους τελευταίους μήνες.

A big “if’…

(συνεχίζεται)