Τρίτη 9 Ιούλη. Την ίδια μέρα που η δημοκρατία γιόρταζε στο ελλαδιστάν, τέλειωνε η προθεσμία δύο μηνών που είχε δώσει η Τεχεράνη στα ευρωπαϊκά κράτη που έχουν υπογράψει την 5+1 συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα – JCPOA (γαλλία, γερμανία, αγγλία) για να κάνουν κάτι πρακτικό και αξιόπιστο που να υπερφαλαγγίζει τις αμερικανικές “κυρώσεις”. Το ιρανικό καθεστώς ανακοίνωσε χτες ότι “δεν είδε φως” – και ότι κατά συνέπεια θα αυξήσει το επίπεδο εμπλουτισμού ουρανίου. Απ’ το 3,67% (το όριο της συμφωνίας του 2015) στο 4%, με προοπτική, σε δεύτερη φάση, το 5%.
Ενώ μ’ αυτά τα επίπεδα εμπλουτισμού η Τεχεράνη απέχει πολύ απ’ το σημείο που το ουράνιό της θα μπορούσε να έχει στρατιωτική χρήση (90%), τυπικά “παραβιάζει την συμφωνία”. Συμβολικά; Ναι – αλλά την παραβιάζει. Δεν θα αυξήσει τον αριθμό των φυγοκεντρητών (το όριο της JCPOA είναι οι 5.060) ούτε την τεχνολογία που επιτρέπεται να χρησιμοποιεί – αλλά τυπικά υπάρχει παραβίαση. Είναι αυτό ένα “μέτρο πίεσης” της Τεχεράνης προς το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο να “πείσουν” τις εταιρείες τους να αγοράζουν ιρανικό πετρέλαιο (παρακάπτωντας το αμερικανοκρατούμενο swift και τις υπόλοιπες απειλές); Έτσι μοιάζει… Αλλά…
Αν και σαν κράτη οι ευρωπαίοι συνεταίροι της συμφωνίας 5+1 εμφανίζονται (τουλάχιστον στα λόγια) διατεθειμένοι να μην σεβαστούν τις αμερικανικές τιμωρίες, δεν συμβαίνει το ίδιο για τις (ιδιωτικές) καπιταλιστικές επιχειρήσεις τους: προφανώς οι ιδιοκτήτες τους είτε φοβούνται μην χάσουν αμερικανικές δουλειές, είτε δεν έχουν εμπιστοσύνη στην «προστασία» που θα μπορούσαν να έχουν απ’ τα κράτη τους απέναντι στην αμερικανική οργή.
Προφανώς το ιρανικό καθεστώς δεν είναι ανόητο ώστε να μην καταλαβαίνει την όποια διαφορά ανάμεσα σε κρατικές και επιχειρηματικές αποφάσεις στον δυτικό καπιταλισμό. Επιπλέον, όταν το Λονδίνο προχωράει στην κατάσχεση ιρανικού τάνκερ, και μάλιστα τόσο μακριά (ή τόσο κοντά…) από την επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας, στο Γιβραλτάρ (δείχνοντας έτσι ότι παρά τις «αντιρρήσεις» του για την αμερικανική πολιτική τελικά την εφαρμόζει), είναι απίθανο να «συγκινηθεί» με τον εμπλουτισμό του ιρανικού ουρανίου στο 4% ή στο 5%. Το Παρίσι και το Βερολίνο, με τα επιπλέον μέτωπα που έχουν με την Ουάσιγκτον (αλλά και τις επιμέρους συγκλίσεις, ειδικά το πρώτο) κάνουν επίσης τους δικούς τους λογαριασμούς.
Η πραγματική (και πρακτική) υποστήριξη στην Τεχεράνη έρχεται απ’ την Μόσχα και το Πεκίνο. Απέναντι σ’ αυτούς τους συμμάχους το ιρανικό καθεστώς δεν μπορεί να παρατραβήξει το σκοινί του εμπλουτισμού· θα τους δυσκολέψει, απ’ την στιγμή που δεν υποστηρίζουν ανοικτά τον πυρηνικό εξοπλισμό της. Ο «πολύς εμπλουτισμός» (δηλαδή μια παραβίαση της συμφωνίας 5+1 απ’ την Τεχεράνη που θα ξεπεράσει το συμβολισμό) δεν είναι «παραγωγικός».