Ο φόβος είναι ο καλύτερος γιατρός (του συστήματος)

Παρασκευή 20 Μάρτη. Ο φόβος είναι κακός σύμβουλος, αλλά προκαλεί την εμφάνιση διάφορων πραγμάτων που ο καθένας υποκρίνεται ότι δεν βλέπει. Το πρόβλημα δεν βρίσκεται στο να εκφραστούν γνώμες για την βαρύτητα της αρρώστιας, αλλά στο να διατυπωθούν ερωτήματα για τις ηθικές και πολιτικές συνέπειες της επιδημίας. Το πρώτο πράγμα που το κύμα πανικού που έχει παραλύσει την χώρα δείχνει καθαρά είναι ότι η κοινωνία μας δεν πιστεύει πια σε οτιδήποτε άλλο εκτός απ’ την γυμνή ζωή. Είναι φανερό ότι οι Ιταλοί διατάχτηκαν να θυσιάσουν πρακτικά τα πάντα – τις κανονικές συνθήκες της ζωής τους, τις κοινωνικές τους σχέσεις, την δουλειά, ακόμα και τις φιλίες, την στοργή, και τις θρησκευτικές και πολιτικές τους πεποιθήσεις – μπροστά στον κίνδυνο να αρρωστήσουν. Η γυμνή ζωή – και η απειλή να την χάσεις – δεν είναι κάτι που ενώνει τους ανθρώπους, αλλά τους τυφλώνει και τους χωρίζει. Τα άλλα ανθρώπινα όντα, όπως στην πανούκλα που περιγράφεται απ’ το μυθιστόρημα του Alessandro Manzoni, τώρα θεωρούνται απλά σαν πιθανοί φορείς της πανούκλας, κάποιοι που ο καθένας πρέπει να αποφεύγει με κάθε κόστος, και απ’ τους οποίους πρέπει να κρατάει απόσταση τουλάχιστον ένα μέτρο. Οι νεκροί – οι νεκροί μας – δεν έχουν το δικαίωμα να κηδευτούν κανονικά, και είναι άγνωστο το τι θα συμβεί με τα σώματα των αγαπημένων μας. Οι γειτονές μας έχουν απαγορευτεί, και είναι περίεργο που οι εκκλησίες παραμένουν σιωπηλές σ’ αυτό το θέμα. Τί θα συμβεί με τις ανθρώπινες σχέσεις σε μια χώρα που συνηθίζει να ζει μ’ αυτόν τον τρόπο ποιός ξέρει για πόσο καιρό; Και τί είναι μια κοινωνία που δεν έχει άλλη αξία απ’ την επιβίωση;

Το άλλο, όχι λιγότερο ανησυχητικό απ’ το προηγούμενο, που η επιδημία αναδεικνύει καθαρά είναι ότι η κατάσταση εξαίρεσης, στην οποία οι κυβερνήσεις μας έχουν συνηθίσει εδώ και κάποιο καιρό, έχει γίνει στην πραγματικότητα μόνιμη κατάσταση. Έχουν υπάρξει πιο σοβαρές επιδημίες στο παρελθόν, αλλά κανένας δεν σκέφτηκε ποτέ πως αυτές είναι λόγος για να κηρυχτεί έκτακτη κατάσταση σαν αυτήν εδώ, που μας εμποδίζει να κινηθούμε. Ο κόσμος έχει τόσο συνηθίσει να ζει σε συνθήκες μακροχρόνιας κρίσης και μακρόχρονης έκτακτης κατάστασης ώστε δεν φαίνεται να προσέχει ότι η ζωή του έχει ξεπέσει απλά σε μια βιολογική συνθήκη και χάνει όχι μόνο κάθε κοινωνική και πολιτική διάσταση, αλλά ακόμα και κάθε ανθρώπινη και συναισθηματική. Μια κοινωνία που ζει σε μόνιμη κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν μπορεί να είναι μια ελεύθερη κοινωνία. Στην πραγματικότητα ζούμε σε μια κοινωνία που έχει θυσιάσει την ελευθερία στους λεγόμενους «λόγους ασφάλειας», κι έτσι έχει καταδικαστεί να ζει σε αιώνια κατάσταση φόβου και ανασφάλειας.

Δεν προκαλεί εντύπωση που κάποιος μιλάει για πόλεμο αναφερόμενος σε έναν ιό. Τα έκτακτα μέτρα απαιτούν από εμάς να ζήσουμε σε συνθήκες απαγόρευσης κυκλοφορίας. Αλλά ένας πόλεμος μ’ έναν αόρατο εχθρό που μπορεί να καραδοκεί σε κάθε άλλο άτομο είναι ο πιο αφηρημένος από όλους τους πολέμους. Είναι, στην πραγματικότητα, εμφύλιος πόλεμος. Ο εχθρός δεν είναι απ’ έξω, είναι μέσα μας.

Αυτό που είναι ανησυχητικό δεν είναι τόσο ή μόνο το παρόν, αλλά αυτό που θα ακολουθήσει. Όπως οι πόλεμοι άφησαν στην ειρήνη μια σειρά τεχνολογικών κληρονομιών, απ’ το αγκαθωτό συρματόπλεγμα μέχρι τα πυρηνικά εργοστάσια, το ίδιο είναι πολύ πιθανό ότι θα γίνει και τώρα. Μετά τα πειράματα έκτακτης ανάγκης για λόγους υγείας οι κυβερνήσεις θα θελήσουν να συνεχίσουν, για να πετύχουν αυτά που δεν είχαν πετύχει πριν: το κλείσιμο των πανεπιστημίων και των σχολείων και την εκπαίδευση μόνο online, την κατάργηση για πάντα των άμεσων συναντήσεων και συζητήσεων για πολιτικά ή πολιτιστικά θέματα και την αντικατάστασή τους απ’ την ανταλλαγή ψηφιακών μηνυμάτων, την υποκατάσταση με μηχανές οποιασδήποτε ανταλλαγής – ακόμα και επαφής – ανάμεσα σε ανθρώπινα όντα.

Giorgio Agamben, 17/3/2020

(μετάφραση από αγγλική μετάφραση του ιταλικού πρωτότυπου).

Απαγορεύεται η γνώση της πραγματικότητας!

Πέμπτη 19 Μάρτη. Είναι ένα νούμερο όσο πιο επίσημο γίνεται, απ’ το στόμα του «κεντρικού ειδικού» του ελληνικού κράτους (: Σωτήρης Τσιόρδας). Με βάση τα παγκόσμια δεδομένα (μετά από 2,5 μήνες επιδημίας / πανδημίας) και με βάση όχι μόνο τα διαγνωσμένα κρούσματα του covid-19 αλλά και τα πολύ περισσότερα αδιάγνωστα όπως υπολογίζονται με αναγωγές των ειδικών, η πραγματική θνησιμότητα του covid 19 (δηλαδή: το ποσοστό των νεκρών στο σύνολο των προσβεβλημένων) είναι από 0,05% (πολύ χαμηλότερο απ’ αυτό της γρίπης) έως 1% (λίγο υψηλότερο)….

Το μέγεθος αυτό μπορεί να μην λέει τίποτα στις οικογένειες των ηλικιωμένων που πεθαίνουν: κάθε νεκρός είναι 100% νεκρός. Λέει όμως πολλά για την διαχείριση και την προπαγάνδα. Λέει πολλά, αφού ο ίδιος κύριος Τσιόρδας, στην ίδια (χθεσινή) ενημέρωση τύπου, παραδέχτηκε (προς τιμήν του) ότι υπάρχουν δεκάδες άλλοι ιοί σε δράση παγκόσμια (κάποιοι εξίσου φονικοί αν όχι φονικότεροι λέμε) για τους οποίους δεν υπάρχει ενδιαφέρον· και, φυσικά, κανένας πανικός και καμμία «κρατική ασπίδα» σαν αυτή που μας πλακώνει σαδιστικά.

Υπάρχουν κι άλλα στοιχεία αυτής της προπαγάνδας, που θα έπρεπε να προκαλέσουν θυμό σε κάθε απλά λογικό μυαλό, που δεν έχει (ή δεν θέλει να) θολώσει απ’ τον παρανοϊκό φόβο. Προσέξτε τον πίνακα της πάνω φωτογραφίας, που περιλαμβάνει τα χθεσινά στοιχεία απ’ όλον τον πλανήτη.

Τα διαπιστωμένα κρούσματα (παγκόσμια) ήταν χτες 213.547. Αυτός ο αριθμός είναι «καταδικασμένος» να μεγαλώνει με μεγαλύτερη ταχύτητα από οποιονδήποτε άλλον σχετικό με τον covid 19, αφού προστίθενται διαρκώς καινούργιες περιπτώσεις κρουσμάτων. Η φράση που επαναλαμβάνεται απ’ τους επαγγελματίες δημαγωγούς είναι «ο αριθμός των κρουσμάτων ανέβηκε σε…». Ανέβηκε! Ανέβηκε!! Στα μέρη μας (υποθέτουμε κι αλλού) τονίζουν την λέξη με σαδιστική ικανοποίηση! Ανέβηκε κι άλλο!!! Είναι ο ένας απ’ τους δύο αγαπημένους αριθμούς των μηχανισμών: δίνει την εντύπωση ότι 213.547 είναι άρρωστοι αυτή τη στιγμή ή πρόκειται να αρρωστήσουν σύντομα (και αύριο ακόμα περισσότεροι, και μεθαύριο ακόμα περισσότεροι) …

Κανείς όμως δεν λέει ότι απ’ αυτές τις 213.547 ανθρώπων οι 84.314 έχουν γίνει ήδη καλά!!! Και ότι άλλες 113.807 βρίσκονται σε «ήπια κατάσταση», που σημαίνει (κατά πάσα πιθανότητα) ότι βρίσκονται σπίτι τους με συμπτώματα γρίπης, χωρίς κανένα κίνδυνο! Αν, αντί να παπαγαλίζεται συνέχεια ένας εξαψήφιος αριθμός που επιδεικνύεται σαν «αγγελτήριο θανάτου», αναφερόταν συστηματικά και έντονα ο αριθμός όσων έχουν αποθεραπευτεί + ο αριθμός όσων περνάνε την γρίπη (γιατί για ένα είδος γρίπης πρόκειται!!!) covid 19 με ήπια συμπτώματα, με ζεστά ροφήματα, συνηθισμένα αντιπυρετικά και ξεκούραση, τότε όλη η σκηνοθεσία του θανάτου θα ανατρεπόταν. Γιατί το πραγματικό «μέτρο θανάτου» χτες, μετά από 2,5 μήνες επιδημίας / πανδημίας, ΔΕΝ ήταν βέβαια τα 213.547 κρούσματα σ’ όλον τον πλανήτη. Αλλά οι 8.790 (θάνατοι) + οι 6.636 (που βρίσκονται σε σοβαρή ή κρίσιμη κατάσταση) = 15.426· κι αυτός ο αριθμός σαν σύνολο υπό την μακάβρια υπόθεση πως όσοι / όσες βρίσκονται σε σοβαρή ή κρίσιμη κατάσταση (οι 6.636) θα πεθάνουν… Ευχόμαστε το αντίθετο! (Αρκετοί, ίσως περισσότεροι απ’ τους μισούς, γλυτώνουν…)

Κι αυτές οι λαθροχειρίες συμβαίνουν και «πιάνουν τόπο», αποτελειώνοντας τα μυαλά που φαίνεται πως ήταν από πριν «νιανιά» και νομιμοποιώντας την πιο βάρβαρη απόβαση της μορφής – κράτος στην καθημερινή ζωή των υπηκόων εδώ και 80 χρόνια, ενόσω (σύμφωνα με τον «παγκόσμιο οργανισμό υγείας») κάθε χρόνο, ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ, και πρόπερσι, και πέρυσι, πεθαίνουν παγκόσμια 650.000 άνθρωποι από επιπλοκές της εποχιακής γρίπης! (Είναι αυτό που μουρμούρισε ο κυρ Τσιόρδας: «υπάρχουν κι άλλοι ιοί… αλλά…”)

Σ’ όποιον θεό, δαίμονα ή άνθρωπο κι αν πιστεύετε: έχουμε καταδικαστεί ήδη να ζούμε σε κάποια εικονική πραγματικότητα που φρικαλέα (θα) διαμορφώνουν και θα επιβάλλουν τα αφεντικά και οι λακέδες τους;

Ό,τι και να γίνει, ακόμα κι αν αύριο «ανοίξουν οι ουρανοί» και βρέχει εμβόλια και αντίδοτα σ’ όλον τον πλανήτη, στον πρώτο κόσμο τα αφεντικά έχουν πετύχει ήδη μια απίστευτη ιδεολογική, ηθική και διανοητική συντριβή των υποτελών, που μπροστά της ο κύκλος της «ισλαμικής τρομοκρατικής απειλής» απ’ το 2001 και μετά είναι όπως το δημοτικό μπροστά στο πανεπιστήμιο…

Δεν την επεδίωξαν «κατά λάθος» ούτε την προηγούμενη ούτε την τωρινή συντριβή… Δεν τρομοκρατούν από βαρεμάρα…. Αξιοποίησαν μια ευκαιρία. Κι αυτό δεν είναι απλά πρόβλημα «ιών». Είναι πολύ πολύ σοβαρότερο.

Απαγορεύεται η σκέψη!

Πέμπτη 19 Μάρτη. Η ασταμάτητη μηχανή έχει ελάχιστες, περιθωριακές δυνατότητες – προφανές! Αναλογεί στον καθένα και στην καθεμιά από εσάς να κάνει το καλύτερο για την διάσωση της κριτικής αντίληψης της πραγματικότητας! Δεν είμαστε πολλοί / πολλές. Ας γίνουμε σκληροί και πεισματάρηδες τόσο όσο απαιτεί ο καιρός.

Αξιοποιείστε αυτά τα νούμερα, και οπωσδήποτε την αλήθεια για όσους γίνονται καλά ή/και αρρωσταίνουν τόσο ήπια. Γράψτε τα με τα δικά σας λόγια, καταπώς μπορείτε. Τραγουδείστε τα , χορέψτε τα, ζωγραφίστε τα… Αλλά διαδώστε τα, σε φίλους, γνωστούς ή και αγνώστους!!! Προφορικά, γραπτά, με video, με ταχυδρομικά περιστέρια, ηλεκτρονικά, σε χαρτί – με ό,τι μπορείτε. Αφιερώστε τον χρόνο που χρειάζεται όχι απλά για να ξεφοβηθείτε ατομικά ή παρεΐστικα, αλλά για να ξεφοβήσετε κι άλλους, όσο το δυνατόν περισσότερους / περισσότερες! Το να έρθουν τα μυαλά στη θέση τους, σε σχέση μ’ όλην αυτήν την (όσο περνάει ο καιρός) όλο και πιο προβοκατόρικη εκστρατεία, είναι ζωτικής σημασίας! Όχι μόνο για τις φανερές πλευρές του covid 19 φόβου. Αλλά και για να κατανοηθούν, το συντομότερο δυνατόν, οι κρατικοί / καπιταλιστικοί μετασχηματισμοί που επιταχύνονται επ’ ευκαιρία.

Παρότι το «να κάνουμε κάτι» βρυκολακιάζει (χωρίς αρχή, μέση και τέλος, και χωρίς μπούσουλα) σε τέτοιες περιπτώσεις (οδηγώντας σε φαντασιώσεις αδιέξοδων ακτιβισμών) το πιο σημαντικό «κάτι» που πρέπει να κάνουμε τώρα (θα έπρεπε να το έχουμε ξεκινήσει προ πολλού…) είναι να αντιπαρατεθούμε συστηματικά και αδιαπραγμάτευτα στις ιδεολογικές προϋποθέσεις και στα πληροφοριακά στηρίγματα αυτής της σαρωτικής (στον «πρώτο κόσμο») εκστρατείας. Δεν την χρειαζόμαστε αυτήν την αντιπαράθεση μόνο σε σχέση με τον covid 19! Δεν θα τελειώσει όταν θα έχουν διαλυθεί τα νεύρα και τα ηρεμιστικά θα παραγγέλνονται πόρτα πόρτα… (Αυτή η άθλια προσταγή «κάτσε στο σπίτι σας» θα προκαλέσει μαζικές καταρρεύσεις· θα προκαλέσει και εγκλήματα!) Την χρειαζόμαστε – θα την χρειαστούμε – την αντιπαράθεση, την σύγκρουση, σε πολύ περισσότερα ζητήματα και σε πολύ περισσότερα πεδία της ζωής τους επόμενους μήνες και τα επόμενα χρόνια.

Σ’ όποιον θεό, δαίμονα ή άνθρωπο κι αν πιστεύετε: βγείτε απ’ την παγίδα με ενεργητικό, δραστήριο, περήφανο τρόπο. Βοηθώντας κι άλλους να βγουν απ’ αυτήν…

First we take back our mind! Then…

Απαγορεύεται η….

Πέμπτη 19 Μάρτη. Αν πριν 10 ή και 5 χρόνια έλεγε κανείς ότι ΑΥΤΟ είναι πιθανό έως και εύκολο να γίνει, θα πέρναγε για τρελός προφήτης. Πέντε ή δέκα χρόνια μπορεί να είναι αρκετός χρόνος για τις ζωές μας, για την ιστορία όμως (και την ιστορική ζωή μας) είναι ασήμαντος.

Κι έτσι, μια μέρα, με προφάσεις και παραμύθια, οι δυτικές «δημοκρατίες» δείχνουν πόσο έτοιμες είναι να βάλουν σε εισαγωγικά, σε παρενθέσεις, στα ντουλάπια, στα μνήματα, στο pause μιας «έκτακτης ανάγκης» που τα αφεντικά τους έκοψαν και έραψαν, οτιδήποτε έλεγαν «ατομικό ή συλλογικό δικαίωμα ή ελευθερία»…

Το ότι το ελλαδιστάν δεν έχει drones όπως άλλα δίνει στο εγχείρημα «ανακατάληψης του δημόσιου χώρου / χρόνου απ’ το κράτος» κλασσικές μορφές και με μια κάποια γελοιότητα – μαύρη κοροϊδία δηλαδή…

(Ευχαριστούμε για την αποστολή του video).

… Επιβάλλεται όμως…

Πέμπτη 19 Μάρτη. Οι αριθμητικές συγκρίσεις είναι χρήσιμες, ειδικά εναντίον ενός εχθρού που «μετράει»· και πάνω στο δόλιο μέτρημά του στήνει φόβους και φράχτες παντού… Δεν θα τις εγκαταλείψουμε: αν πρόκειται να δείξεις τον γυμνό βασιλιά πρέπει να ξέρεις τα βασικά για τα ρούχα… Αλλά έχουν κι αυτές οι συγκρίσεις το όριό τους.

Φαινομενικά βρισκόμαστε (αυτό μας επιβάλλουν να κάνουμε) «μπροστά στην κορύφωση των κρουσμάτων και των θανάτων» απ’ τον covid 19. Μας σπρώχνουν στην τρέλα των αντιπερισπασμών τους, και απαιτούν να υποκύψουμε… Η ασταμάτητη μηχανή υποστηρίζει ότι βρισκόμαστε μπροστά σε κάτι πολύ σοβαρότερο και πολυεπίπεδο, στο οποίο η «πανδημία» είναι η προκάλυψη.

Ήδη από προχτές διάφορες ευρωπαϊκές βιτρίνες (στο Παρίσι, στη Μαδρίτη, στο Λονδίνο) μιλούν για κρατικοποιήσεις ιδιωτικών επιχειρήσεων «στρατηγικής σημασίας»… Η λέξη «κρατικοποίηση», που είχε θαφτεί βαθιά για χρόνια, επανέρχεται στην ημερήσια διάταξη – και αφορά περισσότερα απ’ όσα νομίζετε στο πρώτο άκουσμα. Είναι μια καπιταλιστική τάση μέσα στην κρίση / αναδιάρθρωση πολύ παλιότερη απ’ την «φονική πανδημία»!!! Είναι μια καπιταλιστική τάση που τώρα αξιοποιεί την «φονική επιδημία» (διογκώνοντάς την σε βαθμό κακουργήματος), αρπάζει την ευκαιρία για να κάνει τον φόβο όπλο μαζικής καταστροφής, ώστε να κερδίσει έδαφος και να εδραιωθεί σε διάφορα επίπεδα.

Στις πρώτες φάσεις αντιμετώπισης του πιο πρόσφατου κρισιακού σπασμού, ήδη απ’ το φθινόπωρο του 2009 στις ηπα (και στη συνέχεια τo 2010 στα ευρωπαϊκά κράτη) έγιναν de facto κρατικοποιήσεις… Ιδιωτικών τραπεζών, αλλά και άλλων «στρατηγικών» ιδιωτικών επιχειρήσεων, που έφτασαν στα πρόθυρα της χρεωκοπίας. Αλλά η λέξη «κρατικοποίηση» ήταν ακόμα απαγορευμένη – δεν την ξεστόμισε κανείς! Οι κρατικές ενέργειες (είτε μέσω των κεντρικών τραπεζών είτε μέσω των δημόσιων προϋπολογισμών) ονομάστηκαν bail out… Αυτές οι «διασώσεις» (που ονομάστηκαν «προσωρινές» και σε κάποιο βαθμό τέτοιες ήταν…) παραβίαζαν κατάφορα τις βασικές αρχές του νεοφιλελευθερισμού. Θα μπορούσε και θα έπρεπε να πει κανείς ότι εκείνη η ιστορική στιγμή, μέσα στο ξέσπασμα της κρίσης / αναδιάρθρωσης, ήταν η αρχή του τέλους του νεοφιλελευθερισμού. Όχι σαν γενικής και αφηρημένης ιδέας, αλλά στην ίδια την καρδιά του: στην μυθική ισχύ «των νόμων της αγοράς», που απαγορεύουν την επέμβαση του κράτους για την διάσωση ιδιωτικών επιχειρήσεων που πρόκειται να χρεωκοπήσουν. Το «too big to fail» έμοιαζε με ανέκδοτο, αλλά μόνο τέτοιο δεν ήταν.

Η συγκεκριμένη τάση «επιστροφής του κράτους» ακόμα και σε στενά εννοημένες οικονομικές δραστηριότητες συνεχίστηκε. Με ασυνέχειες μεν, αλλά με μια σαφή (για εμάς τους περιθωριακούς) κατεύθυνση. Ήταν γι’ αυτό που αρχίσαμε να γράφουμε (αιρετικά…) για «νεοκρατισμό» – αφήνοντας την ανάλυσή του για αργότερα και συλλογικότερα.

Πριν ένα χρόνο γράφαμε κάτι επ’ αυτού – αναδημοσιεύουμε ολόκληρη εκείνη την αναφορά:

Ποιά παγκοσμιοποίηση είπατε;

(Παρασκευή 8 Φλεβάρη 2019). Το γερμανικό δημόσιο είναι έτοιμο να αγοράσει μερίδιο σε βασικές βιομηχανίες της χώρας, ώστε να τις προστατέψει από ενδεχόμενη εξαγορά από ξένες εταιρείες, δήλωσε χθες ο υπουργός οικονομίας της γερμανίας Πέτερ Αλτμάιερ, παρουσιάζοντας τη νέα βιομηχανική πολιτική της χώρας.

Πρόκειται για σημαντική αλλαγή, την ώρα που ενισχύεται παγκοσμίως ο οικονομικός προστατευτισμός, ενώ η γερμανική οικονομία βρίσκεται σε φάση στασιμότητας. Η νέα στρατηγική είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της ευημερίας της γερμανίας, είπε ο Αλτμάιερ και άφησε να εννοηθεί ότι θα ακολουθήσει η δημιουργία επενδυτικού ταμείου, ώστε να υποστηριχθούν σημαντικές εταιρείες, όπως οι αυτοκινητοβιομηχανίες, η Siemens, η Thyssen-Krupp και η Deutsche Bank…

Αυτά έγραφε μεταξύ άλλων (μεταφρασμένο απ’ το reuters) ρεπορτάζ της καθεστωτικής «καθημερινής» προχτές, στις 6 Φλεβάρη. «Νέα στρατηγική»; Όχι! Η στρατηγική είναι παλιά: το κράτος (το γερμανικό εν προκειμένω) αναλαμβάνει ακόμα περισσότερα καθήκοντα προστασίας του «εθνικού κεφάλαιου», γινόμενο ανοικτά συνεταίρος του.

Πριν λίγα μόνο χρόνια η Merkel απέρριπτε απόλυτα το ενδεχόμενο να διασώσει το γερμανικό δημόσιο την ναυαρχίδα του γερμανικού χρηματοπιστωτισμού, την Deutsche Bank, που όντας στριμωγμένη χρειαζόταν επειγόντως «ανακεφαλαιοποίηση». Υπέδειξε, αντί για την κρατική βοήθεια, την χρηματοδότηση απ’ τις μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις. Όπως και έγινε: μια σειρά βαριά ονόματα της γερμανικής βιομηχανίας διέσωσαν την Deutsche Bank συμμετέχοντας σε μια γενναία (και σωτήρια) αύξηση κεφαλαίου.

Τώρα όμως, στην “εθνική βιομηχανική στρατηγική 2030” (“εθνική” – όχι “ευρωπαϊκή”…), το γερμανικό κράτος / κεφάλαιο ανοίγει τον ορίζοντα εγκατάλειψης των ορντοφιλελεύθερων κανόνων, και επιστρέφει στην παλιά συνταγή της “κρατικοποίησης”. Όχι απόλυτα. Ο Αλτμάιερ περιέγραψε το πράγμα ως εξής:

… Η κρατική υποστηρίξη ενδέχεται να φτάσει μέχρι το σημείο να αναλάβει [σ.σ.: το κράτος] προσωρινά μερίδιο στις εταιρείες. Όχι για να τις εθνικοποιήσουμε και να τις διοίκησουμε μακροπρόθεσμα, αλλά για να αποτρέψουμε την πώληση βασικών τεχνολογιών και την φυγή τους από τη χώρα… “Όχι μακροπρόθεσμα” λοιπόν. Κοντοπρόθεσμα; Μεσοπρόθεσμα; Ίσως…

Υποτίθεται πως ο εχθρός είναι ο κινεζικός καπιταλισμός (κρατικός επίσης) και τα τεράστια ποσά που διαθέτει για να εξαγοράζει μερίδια εταιρειών που έχουν ανάγκη από ρευστό. Στην πραγματικότητα όμως ο υπόγειος κίνδυνος είναι να βρεθούν ακόμα και τα βαριά ονόματα του γερμανικού καπιταλισμού στη δίνη της επόμενης έξαρσης της συνεχόμενης κρίσης / αναδιάρθρωσης… Και να γίνουν “εύκολος στόχος” εξαγοράς μετοχικών μεριδίων λόγω πτώσης των τιμών των μετοχών τους.

Ο γερμανός υπ.οικ. υπέδειξε συγκεκριμένα τους τομείς όπου το γερμανικό κράτος θα αναλάβει καθήκοντα “προστασίας” έναντι οποιουδήποτε εχθρού: χάλυβα και αλουμινίου, χημικών, κατασκευής μηχανημάτων και εργοστασίων παραγωγής ενέργειας, οπτικών, αυτοκίνητων, ιατρικού εξοπλισμού, “πράσινων” τεχνολογιών, άμυνας, αεροδιαστημικής και τρισιδιάστατων εκτυπώσεων.

Μ’ αυτήν την κίνησή του (διακομματική υποθέτουμε) το Βερολίνο προχωράει αρκετά πιο μπροστά απ’ το «america first» του ψοφιοκουναβιστάν. Χωρίς φανφάρες. Αλλά στον ίδιο δρόμο…

(to be continued)

(φωτογραφία πάνω: Μερικοί ψαρεύουν με δόλωμα ή με δίκτυα· είναι υπονονετικοί. Μερικοί ψαρεύουν με ψαροντούφεκο· είναι μερακλήδες. Μερικοί ψαρεύουν με δυναμίτη· είναι killers. Και μερικοί ψαρεύουν με μια καινούργια επαναστατική μέθοδο: αδειάζουν την (κοινωνική) θάλασσα! Για να την ξαναγεμίσουν με τα δικά τους υλικά… Αυτοί είναι τα «δυναμικά» αφεντικά και τα κράτη τους…)

Οι οικονομικές συνέπειες (της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας) 1

Τετάρτη 18 Μάρτη. Είναι εύλογο, ειδικά αν κάποιος βρίσκεται στα χαμηλά της «παραγωγικής» πυραμίδας (: εργάτης) να αντιμετωπίσει με δέος και απορία την εντυπωσιακή επέλαση των κρατικών απαγορεύσεων. Μήπως η μορφή κράτος στρέφεται εναντίον του κεφαλαίου; Κι αν όχι τι στο διάολο συμβαίνει;

Ας αρχίσουμε απ’ τα βασικά, που δεν αφορούν την τωρινή κατάσταση, την οποία θα ονομάσουμε γενικευμένο lock out των αφεντικών σε διάφορα κράτη του κόσμου και οπωσδήποτε σε κάποια πρωτοκοσμικά («ευρωπαϊκό διαγωνισμό σκληρότητας» το ονόμασαν οι γερμανοί «πράσινοι», που όμως εγκρίνουν την γερμανική εκδοχή της) – έχουν γενικότερη ισχύ.

Πρώτον: αν το κεφάλαιο, το κεφάλαιο σαν απρόσωπη σχέση εκμετάλλευσης της εργασίας και της ζωής και όχι σαν συγκεκριμένα αφεντικά, ήταν εχθρός της καταστροφής, τότε δεν θα γίνονταν πόλεμοι, είτε «τοπικοί» είτε παγκόσμιοι! Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει, και η ιστορία είναι αδιάψευστος μάρτυρας: το κεφάλαιο – σχέση ΑΝΑΝΕΩΝΕΤΑΙ μέσα απ’ τις καταστροφές που προκαλεί το ίδιο! Εκείνο που φοβήθηκαν ιστορικά τα αφεντικά αυτής της σχέσης είναι η καταστροφή των σχέσεων εκμετάλλευσης που θα επέβαλε το ταξικός του εχθρός (: η οργανωμένη τάξη μας). Όταν δεν υπάρχει τέτοια απειλή, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος· για το κεφάλαιο σαν σχέση, ας το επαναλάβουμε.

Δεύτερον: προφανώς οποιαδήποτε εμπρόθετη διαδικασία καταστροφής ΔΕΝ αποφασίζεται σε γενική συνέλευση των αφεντικών! Οι πόλεμοι, παγκόσμιοι ή τοπικοί, επηρεάζουν, θίγουν με ανόμοια ένταση και σε ανόμοια έκταση διαφορετικές (επιχειρηματικές) κατηγορίες των αφεντικών. Κάποιες απ’ αυτές, όχι αμελητέες, θα μπορούσαν πράγματι να προτιμούν σοβαρά την «ειρήνη», έστω κατ’ αρχήν. Μπορεί ακόμα και να συμμαχήσουν πολιτικά με ειρηνιστικά κινήματα, ακόμα κι αν αυτά προέρχονται απ’ την εργατική τάξη… Τελικά, στο βαθμό που υπάρχουν «κεντρικές» αποφάσεις και επιλογές για την οργάνωση μιας μεγάλης σε κλίμακα καταστροφής, αυτές δεν θα ληφθούν με «δημοκρατικό τρόπο» μεταξύ των αφεντικών. Θα επιβληθούν από εκείνες τις μερίδες τους που θα έχουν ήδη την μεγαλύτερη ισχύ· και θα έχουν το μεγαλύτερο όφελος απ’ την καταστροφή / αναγέννηση (προτιμάμε τους όρους «κρίση / αναδιάρθρωση»). Τα υπόλοιπα αφεντικά καλούνται να ακολουθήσουν και να προσαρμοστούν· ή θα χαθούν σαν τέτοια (σαν αφεντικά) στην πορεία των εξελίξεων.

Τρίτον: ενώ το κεφάλαιο σχέση (αλλά και πολλά συγκεκριμένα αφεντικά) ΔΕΝ χάνουν από μια μεγάλης κλίμακας καταστροφή ακόμα κι αν έτσι φαίνεται, εκείνοι που χάνουν πάντα είναι όσοι βρίσκονται στην άλλη άκρη του δίπολου της εκμετάλλευσης. Η όποια εργατική τάξη. Στους επίσημους πολέμους ο ένας τρόπος απώλειας είναι γνωστός: «κρέας» για τα πεδία των μαχών, όποια κι αν είναι αυτά καθε φορά. Αλλά δεν είναι ο μοναδικός. Στο βαθμό που στη διάρκεια μιας καταστροφής μεγάλης κλίμακας αναδιοργανώνεται η απόσπαση της υπεραξίας και αναδιατάσσονται οι εσωτερικοί συσχετισμοί μέσα στις γραμμές των αφεντικών, αλλάζουν – και μπορεί να αλλάξουν «ριζοσπαστικά» – αυτά που λέγονται «σχέσεις εργασίας». Όχι υπέρ της τάξης μας φυσικά. Εναντίον της…

Όπως συνέβαινε και στην διάρκεια της πρόσφατης «οικονομικής» όξυνσης της παγκόσμιας κρίσης / αναδιάρθρωσης (απ’ το 2008 και μετά) έτσι και τώρα είναι βλακώδες να κοιτάει κανείς το «μικρομάγαζο» που κλείνει (με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά και όρους τότε και τώρα!) ή έναν συγκεκριμένο κλάδο που πράγματι εμφανίζει προβλήματα κερδοφορίας (π.χ. αεροπορικές ή τουριστικές επιχειρήσεις). Όταν γίνεται μια τέτοια προσέγγιση όχι μόνο χάνεται η γενική καπιταλιστική λειτουργία της όποιας «δημιουργικής καταστροφής»· όχι μόνο χάνεται η επίγνωση των γενικών χαρακτηριστικών της και των τρόπων που εκδηλώνονται τα επιμέρους τέτοια. Αλλά το πράγμα φτάνει μέχρι και σε υποδείξεις ταξικής συνεργασίας (με τα «μικροαφεντικά», που «υποφέρουν»…)

(φωτογραφία: η μικροκλίμακα της μεγακλίμακας· ω μικροκλίμακα!)

Οι οικονομικές συνέπειες (της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας) 2

Τετάρτη 18 Μάρτη. Εκείνο που ωθεί σε περιόδους «οικονομικής καταστροφής» ορισμένες κατηγορίες αφεντικών να παριστάνουν τους «φίλους της εργατικής τάξης» είναι το ότι αντιμετωπίζουν σαν σοβαρή απειλή το πέταγμά τους έξω απ’ την αγορά είτε από άλλους ομοειδείς επιχειρηματίες· είτε από άλλους καπιταλιστικούς κλάδους.

Δεν είναι όμως τώρα, καν και καν, μια τέτοια περίπτωση, ένας τέτοιος κίνδυνος! Θα έχετε προσέξει το πόσο «εύκολα και ήρεμα» αντιμετωπίζουν (και όχι μόνο στην ελλάδα) το γενικό lock out που αποφασίζει το κράτος τους· παρότι θα έχουν πράγματι ορισμένες οικονομικές χασούρες. Η συναίνεσή τους δεν οφείλεται στην καλωσύνη και στον ανθρωπισμό τους, στην έγνοια τους για την «δημόσια υγεία», ακόμα κι αν έτσι φαίνεται. Οφείλεται σε δύο άλλα ζητήματα. Πρώτον στο ότι το lock out που αποφασίζει το κόμμα τους (: το κράτος…) είναι γενικό, οπότε μπορούν να ελπίζουν ότι δεν θα διαταραχτούν (ή δεν θα διαταραχτούν σημαντικά) οι οικονομικές ισορροπίες και οι συσχετισμοί δύναμης που υπήρχαν πριν το lock out. Όταν κλείνουν ταυτόχρονα και το μικρό εμπορικό και το mall, ο ιδιοκτήτης του πρώτου δεν φοβάται ότι το δεύτερο θα του φάει τους πελάτες. Και δεύτερον: στο βαθμό που την ευθύνη του lock out την αναλαμβάνει η μορφή κράτος, α) δεν έχουν (τα αφεντικά) «πολιτικές ευθύνες»· και β) έχουν δικαίωμα, και αυτό θα κάνουν, να ζητούν κάθε είδους «αποζημίωση», «διευκόλυνση» κλπ απ’ το κράτος· που θα τους την δώσει. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ακόμα και επιμέρους επιχειρήσεις ή κλάδοι ολόκληροι που είχαν προβλήματα πριν το lock out, ελπίζουν ότι θα ρεφάρουν για κάποιο διάστημα αν τα προβλήματα τα συσκευάσουν μέσα στο “γενικό πρόβλημα” που νομιμοποίησε το lock out.

Ακόμα, όμως, και στη διάρκεια μιας επιτήδεια σκηνοθετημένης «υγιεινιστικής κρίσης» σαν την τρέχουσα, που οδηγεί στην ανάδειξη του κράτους σαν του γενικού κουμανταδόρου της ζωής, δεν θίγονται όλοι οι καπιταλιστικοί κλάδοι ομοιόμορφα· κι αυτό έχει μεγάλη σημασία για όλους μας, αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί. Για παράδειγμα κλάδοι σχετικοί με την πληροφορική / κυβερνητική (από πωλήσεις hardware μέχρι τεχνικούς software, διαχειριστές πληροφορικών συστημάτων, κλπ) οφελούνται τα μέγιστα απ’ το σπρώξιμο διάφορων τομέων της παραγωγής (και της εργασίας) στο tele-. Το ότι εξαφανίστηκαν τα laptop απ’ την αγορά (λόγω της μαζικής αγοράς τους από διάφορες επιχειρήσεις που αναδιαρθρώνουν τμήματα της παραγωγής σε «κατ’ οίκον εργασία») και το ότι καινούργιες εισαγωγές θα ξεπουλήσουν είναι ενδεικτικό. Πίσω τους υπάρχει μια μεγάλη «ουρά» επιχειρήσεων προγραμματισμού, τεχνικής εξυπηρέτησης και συντήρησης, κλπ. Οι τηλεπικοινωνιακές επιχειρήσεις αλλά και οι τράπεζες ωφελούνται επίσης…

Οι οικονομικές συνέπειες (της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας) 3

Τετάρτη 18 Μάρτη. Αυτό που συμβαίνει ακόμα και σ’ αυτήν την αναίμακτη «κρίση / κρατική διαχείριση» στη μεριά της δικής μας τάξης είναι ολέθριο. Τα αφεντικά «ξεφορτώνονται» το εργασιακό κόστος χωρίς συνέπειες· και, απ’ την στιγμή που ο συναγερμός λήξει, θα έχουν όλο το περιθώριο ευελιξίας ως προς το πόσους, ποιούς και πότε θα ξαναπροσλάβουν. Εννοείται πως όσοι / όσες δουλεύουν είτε εντελώς είτε εν μέρει «μαύροι» (για παράδειγμα κατηγορίες μεταναστών / μεταναστριών…) μένουν ξεκρέμαστοι. Επιπλέον η ιδέα ότι οι εργάτες / μισθωτοί πρέπει να «επωμιστούν» ένα μέρος της διαχείρισης της κρίσης, να μείνουν δηλαδή άνεργοι / άνεργες «χωρίς εργοδοτική υπαιτιότητα» και χωρίς ελπίδα να πάρουν το σύνολο των αποδοχών τους (ως εάν ξαφνικά οι ανάγκες τους «μίκρυναν»…) μόνο με την συσκευασία της καθολικής «υγιεινιστικής ευθύνης» θα μπορούσε να περάσει: είναι μια μορφή των «θυσιών» στις οποίες καλείται η τάξη μας σε περιόδους «εθνικής κρίσης»…

Ενδεικτικά: ένα σοβαρό ζήτημα σε πολλές περιπτώσεις είναι το άλμα απ’ την δουλειά σε εργασιακό χώρο στη δουλειά στο σπίτι. Στην πρώτη περίπτωση το ωράριο μπορεί να λειτουργεί σαν φρένο στην διεκπεραίωση του όγκου εργασίας: ο μισθωτός σχολάει, και η δουλειά θα συνεχίσει αύριο. Στη δουλειά στο σπίτι το «σχολάω» δεν υπάρχει με την φυσική έννοια του «φεύγω, να πάω σπίτι μου». Πράγμα που επιτρέπει (ή θα επιτρέψει) στα αφεντικά να φορτώνουν όγκο εργασίας, με το άλλοθι «ε, στο σπίτι σου είσαι, θα το κάνεις». Υπάρχει εδώ μια υπόγεια μετάπτωση απ’ την εξαρτημένη σχέση εργασίας (με ότι όρια βάζει στα αφεντικά) στην εργολαβία. Τα αφεντικά θα την αξιοποιήσουν!

Σημαντικά, προς το παρόν, φαίνονται στην ασταμάτητη μηχανή τα εξής δύο. Πρώτον, ότι με βάση τις «εκκαθαρίσεις» που γίνονται με την ευκαιρία του γενικευμένου lock out, μετά την λήξη του συναγερμού, τα αφεντικά θα απαιτήσουν απ’ τους μισθωτούς κάθε είδους «θυσία» (με την μορφή υπερεργασίας, ή λειψών μισθών / ημερομισθίων, ή…) αφού «στον πόλεμο κατά του κορονοϊού είμασταν όλοι μαζί» και «τώρα πρέπει να ξανα-ανεβάσουμε την εταιρεία» κλπ κλπ. Αυτά θα γίνουν πιο συγκεκριμένα σε λίγες εβδομάδες, αλλά να μην έχετε αμφιβολία: θα γίνουν και με το παραπάνω…

Το δεύτερο είναι πιο γενικό, και δεν είναι υποχρεωτικό ότι τα επιμέρους αφεντικά είναι σε θέση να το καταλάβουν σε όλη την έκταση και ένταση που έχει. Ωστόσο είναι στρατηγικό ζητούμενο (μερικές φορές ακόμα και ομολογημένο) απ’ τα δυτικά κράτη και συγκεκριμένους καπιταλιστικούς κλάδους εδώ και καιρό: ο καθολικός έλεγχος της κοινωνικής αναπαραγωγής – μ’ άλλα λόγια ο λεπτομερειακός έλεγχος (αν είναι δυνατόν) του συνόλου της καθημερινής ζωής. Αυτός ο έλεγχος είναι κρίσιμο «υλικό» της 4ης βιομηχανικής επανάστασης!!!

Τόσο οι επεξεργασίες του «συμβουλίου για την εργατική αυτονομία» (σε εξέλιξη…) όσο και επιμέρους αναλύσεις σε διαδοχικά τεύχη το cyborg (σχεδόν σε όλα!!!) έχουν εντοπίσει αυτό το στρατηγικής σημασίας στοιχείο της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης στην σε εξέλιξη 4η βιομηχανική επανάσταση: την ψηφιοποίηση – και τον ψηφιακό έλεγχο – του συνόλου του «κοινωνικού εργοστάσιου», όχι μόνο των «παραγωγικών» αλλά και των «καταναλωτικών» πλευρών του, και όλων των αλληλουχιών ανάμεσά τους.

Δεν είναι η ασταμάτητη μηχανή το κατάλληλο μέρος (και ο κατάλληλος τρόπος!) για να εκτεθούν αυτές οι αναλύσεις και η συνακόλουθη υπόδειξη των καπιταλιστικών τάσεων της αναδιάρθρωσης που, πάντως, για εμάς ήταν σαφείς πολύ πριν σκάσει ο covid-19 και η έντεχνη μυθοποίησή του. Αρκεί, εδώ, ένα παράδειγμα.

Υποτίθεται ότι «η γενική υγιεινιστική προστασία» του κάθε φορά (εθνικού) πληθυσμού πάσχει (σ’ αυτή τη φάση) από έλλειψη πληροφοριών. Έλλειψη πληροφοριών για την κατάσταση της υγείας του / της καθενός χωριστά· έλλειψη πληροφοριών για την συμπεριφορά του (αν είναι η δέουσα ή όχι), ακόμα και για την ακριβή γεωγραφική θέση του (αν τηρεί ή όχι τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας)· τέλος έλλειψη πληροφοριών για τις κοινωνικές συναναστροφές και επαφές του / της πριν ή/και κατά την διάρκεια της «μόλυνσης».

Το κινεζικό κράτος ήταν θεαματικά πιο μπροστά σ’ αυτό το ζήτημα, στο βαθμό που αυτό (και όχι ιδιωτικές εταιρείες, με την νομοθεσία προστασίας των προσωπικών δεδομένων) ήταν ο ιδιοκτήτης όλων αυτών των data· οπωσδήποτε του «γεωεντοπισμού», ακόμα και αναδρομικά, σε χρονικό βάθος εβδομάδων πίσω. Είχε, με άλλα λόγια, ένα τεχνολογικά σαφώς πιο προχωρημένο «πανοπτικό» – σε σχέση με τα δυτικά κράτη / καπιταλισμούς. Στη δύση αυτό θεωρείται αξιοζήλευτο, χωρίς να το φωνάζει κανείς…

Όμως τα φορετά, οι μικροϋπολογιστές που φοριούνται σαν ρολόγια και που τεχνικά είναι ήδη σε θέση να καταγράφουν / κατασκοπεύουν (στέλνοντας σε μακρινές βάσεις δεδομένων…) διάφορα χαρακτηριστικά του σώματος (θερμοκρασία, παλμούς κ.α.) είναι ήδη εδώ! Αν γίνονταν υποχρεωτικά (πάντα για λόγους «προστασίας της δημόσιας υγείας από επιδημίες και άλλα προβλήματα»…) κι αν τα δεδομένα τους βρίσκονταν υπό την κρατική εποπτεία, θα «λύνονταν τα χέρια» του κόμματος αφεντικών! Δεν θα υπήρχε καμμία έλλειψη πληροφοριών!

Αυτό το παράδειγμα, καθόλου «επινοημένο», είναι μια υπόδειξη του τι σημαίνει καθολικός έλεγχος της κοινωνικής αναπαραγωγής. Δεν είναι καθόλου η μοναδική!

(φωτογραφία: Το μέλλον είναι εδώ, εφφετσίζικα…)

Οι οικονομικές συνέπειες (της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας) 4

Τετάρτη 18 Μάρτη. Στις δυτικές κοινωνίες (αλλά όχι στην κινεζική…) το πολιτικό όριο που υπήρχε μέχρι την «έκρηξη» του σκόπιμα υπεριμημένου covid-19 (και τυπικά εξακολουθεί να υπάρχει…) ήταν ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις (η amazon, η google, η apple, η facebook…) είχαν και έχουν την δυνατότητα συγκέντρωσης άπειρων προσωπικών δεδομένων των πελατών τους· δεσμεύονται όμως απέναντί τους (και στην ευρώπη απέναντι στη νομοθεσία για την προστασία των ατομικών δεδομένων) στο να τα παραδώσουν σε κρατικές υπηρεσίες. Φυσικά αυτή η συνεργασία συμβαίνει ήδη κατά κόρον, με πρόσχημα την «δημόσια ασφάλεια» – το έδειξε πειστικά ο Snowden. Αλλά μετά τις αποκαλύψεις του, και μετά το «σκάνδαλο Cambridge Analytica» (με τις αμερικανικές εκλογές του ’16 και το αγγλικό δημοψήφισμα για το brexit) τουλάχιστον η facebook εκτέθηκε. Συνεπώς το ζήτημα της μεταφοράς σε κρατικές υπηρεσίες των προσωπικών data που έχουν οι ιδιωτικές εταιρείες παραμένει ακόμα ανοικτό. Διαφορετικά εκφρασμένο: το ζήτημα της κρατικοποίησης των προσωπικών δεδομένων (βασικότατο στοιχείο του καθολικού ελέγχου της κοινωνικής αναπαραγωγής) ενώ στην κίνα δεν υπάρχει καν και καν, στον δυτικό κόσμο υπάρχει, επειδή προσκρούει στα «προσωπικά δεδομένα». Που με τη σειρά τους είναι απόρροια του ιστορικού κοινωνικού φιλελευθερισμού.

Το πρώτο φανερό βήμα για την «λύση» αυτού του προβλήματος ήρθε από ένα απ’ τα παγκόσμια «δυτικά» εργαστήρια του νεο-ολοκληρωτισμού: το ισραηλινό απαρτχάιντ κράτος. Μετά από απόφαση του (ακόμα υπηρεσιακού) πρωθ. Netanyahu, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες (η διαβόητη shin bet) θα χρησιμοποιούν το ψηφιακό τους know how για την παρακολούθηση … φορεών του κορονοϊού που δεν πειθαρχούν στον κατ’ οίκο περιορισμό τους· για το αναδρομικό tracking των επαφών / σχέσεών τους,· και για άλλα σχετικά… Αφού, όπως δήλωσε ο επικεφαλής της shin bet Nadav Argaman «… διαπιστώθηκε ότι άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες δεν διαθέτουν τις απαιτούμενες τεχνολογίες…».

Μια κάποια κατακραυγή προκλήθηκε εντός ισραήλ, ο Netanyahu πήρε το γνωστό αθώο ύφος «ε, και τι να κάνουμε;», αλλά όλα τα λεφτά είναι το ότι η πανοπτική τεχνολογική εμπλοκή των μυστικών υπηρεσιών σε ένα ζήτημα δημόσιας υγείας με επιχείρημα τον covid-19 κοινοποιήθηκε παιρνώντας επίσημα απ’ την βουλή· ενώ, απλά, θα μπορούσε να μείνει κρυφό όπως άλλα… Η κοινοποίηση έχει τον ρόλο της “ζύμωσης”: για το δικό σας (υγιεινιστικό) καλό το κράτος πρέπει να ξέρει τα πάντα για εσάς… κι αν δεν μπορεί να τα πάρει απ’ τις εταιρείες “κοινωνικότητας” θα τα πάρει απ’ τις μυστικές υπηρεσίες του. Δεχτείτε το – είναι για το καλό σας!

Μια διαφορορετική, και τεθλασμένη για ιδεολογικούς κυρίως λόγους, εξέλιξη υπήρξε στο ψοφιοκουναβιστάν. Την περασμένη Παρασκευή (13 Μάρτη) ανάμεσα στα υπόλοιπα που είπε το ψόφιο κουνάβι (όπως ότι απαγορεύει τις μετακινήσεις μεταξύ ηπα και ευρώπης πλην αγγλίας και ιρλανδίας…) αποκάλυψε ότι “1.700 μηχανικοί της goggle” εργάζονται πυρετωδώς για το στήσιμο μιας ιντερνετικής πλατφόρμας που θα προσδιορίζει με ακριβεια αν κάποιος έχει τα συμπτώματα που να δικαιολογούν τεστ για τον covid-19 (στα οποία το ψοφιοκουναβιστάν έχει έλλειψη…) και στη συνέχεια θα τον κατευθύνει σε κάποιο απ’ τα κινητά κέντρα εξετάσεων (που ακόμα δεν υπάρχουν).

Η φλυαρία του ψόφιου κουναβιού αιφνιδίασε την διοίκηση της google, που κρατούσε το project κρυφό – ούτε καν οι τεχνικοί της δεν ήξεραν (όλοι…) για τι πράγμα δουλεύουν… Σα συνέπεια η google αναγκάστηκε να ανεβάσει στο internet την πλατφόρμα «δοκιμαστικά» σε δύο κομητείες της Καλιφόρνια, ενώ πρόκειται να την ανεβάσει ολοκληρωμένη την ερχόμενη Δευτέρα. Το ψόφιο κουνάβι βιάστηκε να διαφημίσει τις τεχνικές δυνατότητες ενός αμερικανικού επικοινωνιακού κολοσσού· και δημιούργησε την εντύπωση ότι απαντώντας στις ερωτήσεις της πλατφόρμας οι αμερικάνοι θα παίρνουν μια κατ’ αρχήν διάγνωση.

Λάθος ιδέα – ή σχεδόν σωστή! Η πλατφόρμα δεν κάνει ιατρική διάγνωση για τον covid-19· κάνει όμως κάτι που μοιάζει, and much more. Ήδη, από τo πρώτo βήμα του online screening/test, στην πρώτη ερώτηση αν ο πελάτης παρουσιάζει μια σειρά από έντονα συμπτώματα που παραπέμπουν σε covid-19, σε περίπτωση θετικής απάντησης, η διαδικασία σταματάει και το site τον συμβουλεύει να απευθυνθεί άμεσα σε νοσοκομείο.

Αν η απάντηση είναι αρνητική, τότε το ερωτηματολόγιο συνεχίζει με διάφορες ερωτήσεις δημογραφικού τύπου και αν εν τέλει ο χρήστης κρίνεται άξιος εξέτασης (σαν “ύποπτος”), πρέπει να εγγραφεί μέσω της google, να δώσει κι άλλα στοιχεία και τότε κάποιοι θα τον καλέσουν όντως για τεστ.

Μετά το «κάρφωμα» του ψόφιου κουναβιού η google αναγκάστηκε να δηλώσει ότι ΔΕΝ συνεργάζεται με την αμερικανική κυβέρνηση σ’ αυτό το project: σαν ιδιωτική μπίζνα οφείλει να διασφαλίσει την προτεραιότητα του ιδιωτικού τομέα απέναντι στον κρατικό, σε μια εποχή που οι ισορροπίες ισχύος ανάμεσά τους μπορεί να ανατραπούν, ακόμα και στην έδρα του νεοφιλελευθερισμού – με όχημα την «προστασία της δημόσιας υγείας».

Η google δεν σκόπευε μεν να πουλήσει «τελική διάγνωση» για τον cobid-19, όμως το σύνθημά της είναι σαφές: we’ve mapped the world, now let’s map human health. Που σημαίνει χαρτογραφήσαμε τον κόσμο, ας χαρτογραφήσουμε την ανθρώπινη υγεία. Η πλατφόρμα της θα συγκεντρώσει τεράστιες ποσότητες data υγείας (κατ’ αρχήν απ’ τους αμερικάνους…), και φυσικά καθόλου «απρόσωπα» παρότι θα εμφανίζονται σαν ανώνυμα… Προφανώς μ’ έναν σμπάρο θέλει να κτυπήσει δυο τρυγόνια. Αφενός να ενισχύσει την θέση της στην αγορά προσωπικών δεδομένων υγείας· αφετέρου να μπορεί να διαπραγματεύεται με το αμερικανικό κράτος από θέση ισχύος.

Η διαφορά ανάμεσα στο «παράδειγμα ισραηλινό κράτος / shin bet» και στο «παράδειγμα αμερικανικό κράτος / google» είναι διαφορά τακτικής και ιστορίας πάνω στην ίδια ακριβώς τροχιά: την (και ψηφιακή) βιοπολιτική στην 4η βιομηχανική επανάσταση. Δείχνουν αυτά τα δύο παραδείγματα ότι η τρομοεκστρατεία που χρησιμοποιεί τον τσαχπίνη covid 19 αξιοποιεί την δημόσια υγεία και τον πανικό που η ίδια προκαλεί για να μετασχηματίσει, να αναδιαρθρώσει, μια σειρά κοινωνικών σχέσεων, ιδεών, ηθών υπέρ…

Υπέρ; Το είπαμε…