Social distancing: σχέσεις και αριθμοί

Κυριακή 15 Μάρτη. Κοινωνική απομάκρυνση; Αυτός είναι ο γενικός όρος του manual της κρατικής διαχείρισης της διασποράς του covid-19. Είναι μάλλον πρωτόγονο μοντέλο, εφόσον αναφέρεται ήδη απ’ τον 7ο αιώνα στη μεταχείριση των λεπρών, με τις εξορίες / αποικίες λεπρών (: Σπιναλόγκα στα καθ’ ημάς…) Παρόλα αυτά (με την μορφή γενικευμένων ή τοπικών απαγορεύσεων κυκλοφορίας και συγκεντρώσεων) έχει χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς ως και το 2003, στην Σιγκαπούρη, στην περίπτωση του SARS. Είναι πετυχημένη μέθοδος; Έτσι λένε εκείνοι που την εφαρμόζουν – και ποιός μπορεί να αποδείξει κάτι διαφορετικό;

Να το πρόσφατο παράδειγμα της Σιγκαπούρης. Προκειμένου να περιοριστεί ο SARS η κυβέρνηση της πόλης / κράτος διάταξε τον κατ’ οίκον περιορισμό 8.000 ατόμων, ενώ ακόμα 4.300 υποχρεώθηκαν να δίνουν μια φορά την ημέρα τηλεφωνική αναφορά για την κατάσταση της υγείας τους στις ιατρικές αρχές. Απ’ αυτά τα 12.300 άτομα μόνο τα 58 διαγνώστηκαν τελικά με μόλυνση απ’ τον κορονοϊό του SARS. Η μικρή και δύσκολη μεταδοτικότητα που είχε ο συγκεκριμμένος ιός έπαιξε βασικό ρόλο· ωστόσο τα εύγε και τα ζήτω πήγαν σ’ αυτούς που σχεδίασαν και επέβαλαν το συγκεκριμένο “social distancing”. Λογικό: αφού υπάρχει πάντα πολιτική και ιδεολογία στη διαχείριση της δημόσιας υγείας, κανείς δεν πρόκειται να δώσει συγχαρητήρια σ’ έναν ιό για την “αυτοσυγκράτησή του”.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η απομάκρυνση απ’ τον κίνδυνο είναι η πιο φυσιολογική στάση κάθε ζωντανού οργανισμού, άρα και του είδους μας. Το ζήτημα, άρα, μεταφέρεται στο ποιος (και αν) είναι ο κίνδυνος. Υπάρχουν κίνδυνοι υπαρκτοί και κίνδυνοι ανύπαρκτοι· κίνδυνοι διογκωμένοι και κίνδυνοι υποτιμημένοι· κίνδυνοι ολοφάνεροι και κίνδυνοι κρυμμένοι. Απ’ την «εκτίμηση» και την «ανάδειξη» ή μη του κινδύνου (και το ποιος την κάνει) ξεκινάει η βιοπολιτική. Σε τελευταία ανάλυση ακόμα και οι λέξεις μπορεί να υποδεικνύουν το ζήτημα. Είναι άλλο πράγμα το danger distancing και άλλο το social distancing…

Η ιταλική περίπτωση είναι χρήσιμη. Σύμφωνα με έρευνα μιας ομάδας ειδικών (δημοσιευμένη στην international journal of infectious diseases στις 1 Νοέμβρη του 2019, πριν 4,5 μήνες δηλαδή, όταν ο covid-19 δεν υπήρχε στον ανθρώπινο ορίζοντα), από τον χειμώνα 2013–‘14 ως τον χειμώνα 2016–‘17, μέσα σε 4 χρόνια δηλαδή, στην ιταλία είχαν καταγραφεί 5.290.000 περιπτώσεις προσβολής από γρίπη. Αυτό σημαίνει (κατά μέσο όρο, που πάντως είναι απλά ένα στατιστικό μέγεθος, αφού απο χρονιά σε χρονιά οι επιδημίες γρίπης εξελίσσονται διαφορετικά) 1.322.500 κρούσματα τον χρόνο.

Στο ίδιο διάστημα πέθαναν 68.000 άτομα απ’ τις επιπλοκές της γρίπης (βασικά πνευμονίες). Τον χειμώνα 2013-‘14 πέθαναν 7.027 άτομα, τον επόμενο 20.259, τον χειμώνα ’15-’16 πέθαναν 15.801 και τον χειμώνα ’16-’17 24.981. Αυτές οι απώλειες (κυρίως άτομα άνω των 65 χρονών) καταμετρήθηκαν με δεδομένο το γεγονός ότι υπάρχουν αντιγριπικά εμβόλια και γίνεται (προαιρετικός) εμβολιασμός. Είναι η γρίπη και τα αποτελέσματά της στην ιταλία (αισθητά υψηλότερα από άλλα ευρωπαϊκά κράτη) ένας κίνδυνος τέτοιος που να επιβάλλεται το social distancing; Η πρακτική απάντηση ήταν (και παραμένει) «όχι». Η επικινδυνότητα, εν προκειμένω, περιορίζεται στην παρότρυνση των ειδικών να μελετήσουν το ζήτημα.

Η ιταλική περίπτωση του covid-19 είναι διαφορετική. Αλλά είναι διαφορετική σε σχέση με άλλες (κρατικές) περιπτώσεις· όχι απλά σε σχέση με την (ιταλική) γρίπη. Η διαφορά έγκειται στην ανεξήγητη (απ’ τους δημαγωγούς…) μεγάλη θνησιμότητα που εμφανίζει ο covid-19 στην ιταλία (7,1% των κρουσμάτων που έχουν διαγνωστεί) σε σχέση, για παράδειγμα, με τη νότια κορέα (0,84%), την κίνα (3,8%) ή την ιαπωνία (1,5%). Ωστόσο το χαμηλό ποσοστό θνησιμότητας στη νότια κορέα ΔΕΝ οφείλεται στο social distancing· δεν είναι αποτέλεσμα της «κοινωνικής απομάκρυνσης»! Αν πετύχει κάτι αυτή είναι ο περιορισμός της διασποράς, όχι όμως και ο περιορισμός του ποσοστού θνησιμότητας επί των κρουσμάτων! Στις 12 Μάρτη υπήρχαν στη νότια κορέα σχεδόν 8000 εντοπισμένα κρούσματα, τοποθετώντας την στη δεύτερη θέση πίσω απ’ την ιταλία στην αναλογία κρουσμάτων προς πληθυσμό (153,5 ανά εκατομμύριο) – και παρόλα αυτά είχε μόνον 66 νεκρούς.

Το μόνο κοινό των δυο περιπτώσεων (ιταλίας και νότιας κορέας) είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων είναι πάνω από 60 χρονών. Με βάση τα στοιχεία στις 9 Μάρτη στην ιταλία υπήρχε μόνο 1 νεκρός στην ηλικιακή ζώνη 40 – 49 (1 και στη νότια κορέα ως τις 12/3), και 3 στην ηλικιακή ζώνη 50 – 59 (6 στη νότια κορέα ως τις 12/3). Αντίθετα στην ιταλία 114 νεκροί (το 31,9%) ήταν στη ζώνη 70-79 (24, 36,4% στη νότια κορέα στις 12/3) και 202 (56,6%) στη ζώνη άνω των 80 (20, 30,3% στη νότια κορέα στις 12/3). (Επαναλαμβάνουμε προς αποφυγήπαρεξήγηση: τα στοιχεία για την ιταλία είναι ως τις 9 Μάρτη…)

Πού βρίσκεται, λοιπόν, ο κίνδυνος; Στον covid-19 αυτόν καθαυτόν· στη διαχείρισή του· ή σε άλλους λόγους (κοινωνικούς, θεσμικούς, ακόμα και ιστορικούς) που παραμένουν στη θέση τους ακόμα κι αν μπει σε καραντίνα ολόκληρη και κομμάτι κομμάτι μια κοινωνία 60, 50, 80 ή 20 εκατομμυρίων; Η απάντηση είναι σημαντική (δεν την έχουμε!) ακριβώς επειδή μιλάμε για βιοπολιτική….

Αν η ιταλική περίπτωση χρησιμοποιείται πανευρωπαϊκά σαν «πρότυπη αναπαράσταση» του κινδύνου αυτό δεν οφείλεται καθόλου σε απειλές κατά της υγείας· δεν είναι στοιχείο της «πραγματικής» πραγματικότητας. Είναι μια πολιτική και ιδεολογική (πιθανότατα ακόμα και γεωπολιτική) επιλογή, και σαν τέτοια ανήκει στην εικονική πραγματικότητα που κατασκευάζεται στη δύση, για λογαριασμό του μετασχηματισμού των καθεστώτων. Αν αντί για την ιταλική περίπτωση χρησιμοποιούνταν η νοτιοκορεάτικη, η κοινωνική εννόηση του κινδύνου θα ήταν διαφορετική. Υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στους 1.266 θανάτους στην ιταλία (ως τις 13/3) και στους 66 στη νότια κορέα (ως τις 12/3)…

Κι ωστόσο η νότια κορέα είναι σα να μην υπάρχει καν στον χάρτη… Κι ας σημειωθεί ότι παρότι και στη νότια κορέα υπήρξε γενική διασπορά του covid-19, o Moon ΔΕΝ έβαλε όλη την επικράτεια σε καραντίνα!

(φωτογραφίες: Το 1969, στο «θερμό φθινόπωρο» της εργατικής εξέγερσης στην ιταλία, κάποιοι απ’ αυτούς στις φωτογραφίες ήταν 20, 25 ή 30 χρονών. Σήμερα, μετά από 5 δεκαετίες είναι 70, 75 ή 80 χρονών. Λέτε να απέκτησαν «προβλήματα υγείας» στη διάρκεια της εργατικής ζωής τους στα μεγάλα εργοστάσια του ιταλικού βορρά, στο Μιλάνο, στο Τορίνο, στο Mestre; Λέτε να ανήκουν ταξικά στις έτσι κι αλλιώς ετοιμοθάνατες «ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες» του ιταλικού καπιταλισμού; Λέτε να έχουν μεγάλες συντάξεις και να κάνουν ζωάρα;

Μπαααα… Ο covid-19 είναι ο φονιάς!..)

Η σωστή στάση του ζωντανού είναι με το κεφάλι επάνω…

Σάββατο 14 Μάρτη. Θα το πούμε ξέροντας πως λίγοι θα καταλάβουν το νόημα: είναι δύσκολο την ώρα που προελαύνει το θηρίο να προχωράς παράλληλα μαζί του, «μέσα στην τρομακτική του αύρα», κρατώντας όμως εκείνη την κρίσιμη απόσταση που θα σου επιτρέπει να μελετάς τις κινήσεις του και να σχεδιάζεις την πιθανή αποδιάρθρωσή τους. Είναι δύσκολο, κι αυτό κάνουμε στην ασταμάτητη μηχανή και όχι μόνο – χωρίς χειροκροτήματα και φανφάρες.

Κάποιος είπε ότι δεν υπάρχει στον σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο ζήτημα υγείας που να μην είναι ταυτόχρονα ιδεολογικό και πολιτικό ζήτημα. Αν και αρκετοί θα συμφωνούσαν (χλιαρά έως ανόρεχτα) σ’ αυτή τη θέση, ο καυγάς θα άρχιζε αμέσως μετά. Οι τεχνικοί της εξουσίας (οι επιστήμονες) υποστηρίζουν το ακριβώς αντίθετο, και προσπαθούν να κρύβουν ότι και οι δικές τους θέσεις δεν είναι 100% pure και «ουδέτερες» – μέχρι που εμφανίζεται κάποιος θρήσκος επιδημιολόγος για να υποστηρίξει ότι η θεία κοινωνία είναι αντιμικροβιακή· και τσαλακώνει την σιδερωμένη δήθεν ουδατερότητα της επιστήμης…

Αυτό είναι ένα υποχρεωτικό στάδιο του καυγά: όχι η αμφισβήτηση της επιστημοσύνης σαν τέτοιας, αλλά η τοποθέτησή της εκεί που ανήκει: στα πολιτικά, ιδεολογικά, θεσμικά και οικονομικά περιβάλλοντα απ’ τα οποία προέρχεται και τα οποία υπηρετεί. Και ακολουθεί η συνέχεια του καυγά: στο πως ξεμπλέκει ο καθένας το «ζήτημα υγείας» απ’ το «ιδεολογικό και πολιτικό ζήτημα»· και στο τι χωράει στην αναγνώριση κάποιου «ιδεολογικού και πολιτικού ζητήματος». Οι συνωμοσιολόγοι (είτε οι ερασιτέχνες είτε, κυρίως, οι επαγγελματίες) έχουν εισχωρήσει προ πολλού στις συντεταγμένες της κριτικής φροντίζοντας κάθε αντίρρηση να «μοιάζει» με συνωμοσιολογία. Κι απ’ την άλλη οι φαντασιόπληκτοι (καθόλου λίγοι σε περιόδους αλλαγής παραδείγματος) απολαμβάνουν το να φτιάχνουν σενάρια που κατά τη γνώμη τους είναι αμφισβητησιακά…

Μ’ αυτά τα δεδομένα η «φιλοσοφία της δειλίας» θα συμβούλευε να κάτσουμε κάπου στην άκρη, να αφήσουμε το θηρίο να κάνει την δουλειά του, και ύστερα να του βγάλουμε γλώσσα. Ξέρουμε πολλούς, μα πάρα πολλούς, που αυτό ακριβώς θα έκαναν. Αλλά η ευθύνη και το project της ασταμάτητης μηχανής, μέρα μπαίνει μέρα βγαίνει, δεν είναι το εκ υστέρων. Χρήσιμο είναι μερικές φορές κι αυτό· αν και έχει αλωθεί επίσης απ’ τον εξυπνακισμό και τον ακαδημαϊκό διανοουμενισμό…. Ακόμα πιο χρήσιμο είναι όμως το «μέσα στη φωτιά κι ενάντιά της» σε κάθε τυραννική συγκυρία.

Σαν project η ασταμάτητη μηχανή δημιουργήθηκε για να πέφτει στη φωτιά την ώρα που εκείνη καίει χοντρά. Εν γνώσει του ότι είναι και θα είναι καταδικασμένη να εισπράτει τα επιχείρια μια τέτοιας «τρέλας» (τις πισώπλατες μαχαιριές δηλαδή)· ενώ άλλοι (κάποιος από εσάς μήπως;) θα ωφελούνται από μια κριτική που είναι καλά γειωμένη και αδέσποτη. Μια εργατική κριτική που δεν έχει αφεντικό.

Γιατί τα γράφουμε αυτά; Επειδή βρισκόμαστε και βρισκόσαστε σε μια μαζική περιδίνηση του φόβου (του υγιεινιστικού φόβου) ο οποίος σε καιρούς υγιεινιστικής νηνεμίας θα μπορούσε να απομυθοποιηθεί ίσως – σε καιρούς όξυνσής του όμως; Κι ωστόσο αυτό λέμε: σε τέτοιους καιρούς είναι εξαιρετικά κρίσιμο να χωριστεί το (όποιο) πραγματικό θέμα από την ιδεολογική – πολιτική επένδυσή του – που είναι ό,τι κυρίως αστράφτει και βροντά. Να χωριστεί η «πραγματική» πραγματικότητα απ’ την εικονική πραγματικότητα.

Σ’ αυτήν την πορεία, που θα κρατήσει υποχρεωτικά εβδομάδες, η ασταμάτητη μηχανή θα κάνει μεν το καλύτερό της με επίγνωση της ευθύνης που έχει. Όσο για εσάς; Θα έχετε όλη την άνεση να την καταναλώνετε αν αυτό θέλετε – κάτι που δεν είναι σωστό αλλά δεν μπορεί να το εμποδίσει…

Η συνωμοσιολογία σαν θεραπευτική μέθοδος

Σάββατο 14 Μάρτη. Αν και οι θεωρίες περί κινεζικού «βιολογικού όπλου» (που «ξέφυγε» από σχετικό εργαστήριο) συνόδευαν την εμφάνιση του covid-19 απ’ την στιγμή που άρχισε να απλώνεται στη Wuhan, το κινεζικό καθεστώς δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία. Η «θεωρία» προφανώς ήταν φτηνή φαντασίωση – αρκεί να μελετήσει κανείς την φονικότητα γνωστών βιολογικών όπλων, όπως ο άνθρακας… Στο κάτω κάτω το Πεκίνο είχε πολύ σοβαρότερες έγνοιες απ’ το να ασχολείται με τον (σχετικά) ανεπίσημο αντισινισμό: έπρεπε να διαχειριστεί την επιδημία με τέτοιον τρόπο ώστε να πείσει όχι μόνο τους υπηκόους του αλλά ολόκληρο τον πλανήτη ότι είναι αποτελεσματικό σαν καθεστώς ακόμα και σε τέτοιες αντίξοες συνθήκες.

Ο καιρός πέρασε, το κινεζικό σκέλος της βιοπολιτικής διαχείρισης μιας επιδημίας (ακόμα κι αν αυτή είναι light) αποδείχθηκε κάτι παραπάνω από πετυχημένο· εν τω μεταξύ ο covid-19 μετακόμισε σε άλλες παραλίες. Τώρα είναι η σειρά των ευρωπαϊκών κρατών αλλά και του αμερικανικού να δείξουν αν και πως μπορούν να μπουν στην 4η βιομηχανική επανάσταση όχι απλά μέσω τεχνολογικών εμπορικών επιτευγμάτων αλλά σαν αναδιοργάνωση του κοινωνικού εργοστάσιου. Μ’ άλλα λόγια πρέπει να μονομαχήσουν με το ίδιο “τέρας” (τον covid-19…) μέσω του ελέγχου της καθημερινής ζωής των υπηκόων τους.

Οι ως τώρα εξελίξεις (και το ιταλικό κράτος είναι το πιο κραυγαλέο αλλά όχι το μοναδικό παράδειγμα) δείχνουν ότι οι άλλοτε «νεοφιλελεύθερες δημοκρατίες της δύσης» προσπαθούν να αντιγράψουν το κινεζικό παράδειγμα. Αλλά, ξεκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες (σε σχέση με το Πεκίνο) σε ότι αφορά τόσο την οργάνωση της μορφής – κράτος όσο και τις ρουτίνες στις κοινωνικές σχέσεις· έχοντας επιπλέον την πίεση του κινεζικού παραδείγματος που λειτουργεί αναγκαστικά σαν μέτρο, δυσκολεύονται.

Σ’ αυτήν την αναμέτρηση, που τυπικά μεν αφορά την δημόσια υγεία, ουσιαστικά δε αφορά την επικύρωση του μοντέλου βιοπολιτικού ελέγχου που ταιριάζει με τις καπιταλιστικες απαιτήσεις της 4η βιομηχανικής επανάστασης, το ψοφιοκουναβιστάν δεν νοιώθει καλά. Μπορεί να διαθέτει εθνοφρουρά, αλλά το άμεσο και κλασσικό στρατιωτικό σκέλος της διαχείρισης είναι ένα μονάχα μέρος της· και σε ορισμένες φάσεις της όχι το σημαντικότερο.

Βοηθάει σ’ αυτήν την αμερικανική κατάσταση το να κατηγορείται, επίσημα πια, το Πεκίνο για τον covid-19; Ο Robert O’Brien, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας της Ουάσιγκτον, φαίνεται να το πιστεύει. Γι’ αυτό και προχτές κατηγόρησε την κίνα σαν «πηγή του κακού». …Δυστυχώς, αντί να χρησιμοποιήσει τις βέλτιστες πρακτικές, αυτό το ξέσπασμα στο Wuhan κουκουλώθηκε… δήλωσε μιλώντας σ’ ένα γνωστό αμερικανικό think tank. Εννοώντας ούτε λίγο ούτε πολύ ότι η κίνα φταίει για την διασπορά του covid-19 στον κόσμο· και ειδικά στις ηπα…

Περσινά ξινά σταφύλια οι αμερικανικές κατηγορίες. Που, όμως, διατυπώθηκαν σε μια φάση που το Πεκίνο μπορεί πια να ασχοληθεί και μ’ αυτές. Δεν πέρασε μια μέρα και χτες το κινεζικό υπ.εξ. κατηγόρησε τον αμερικανικό στρατό ότι αυτός κατασκεύασε και μετέφερε στην Wuhan τον covid-19… (Δεν ήταν, λοιπόν, μια λάθος μαγειρεμένη νυχτερίδα η πηγή;)

Ομορφιές… Για να θυμίζουν ότι ένας ιός είναι απλά μια αφορμή…

Ο στρατός σαν θεραπευτήριο

Σάββατο 14 Μάρτη. Σίγουρα ο αμερικανικός στρατός δεν μασκαρεύτηκε σε νυχτερίδα. Τα βιοτεχνολογικά τμήματα της διαβόητης DARPA εμφανίζονται όμως σαν το «βαρύ πυροβολικό» του ψοφιοκουναβιστάν στην αντιμετώπιση του τρισκατάρατου covid-19.

Δεν είναι έκπληξη ότι η DARPA διαθέτει ειδικούς (και κάνει έρευνες) βιολογικού πολέμου· τόσο επίθεσης όσο και άμυνας. Αυτό που προσπαθούν να κάνουν τώρα είναι να χαρτογραφήσουν τα ειδικά μονοκλωνικά αντισώματα που παράγουν τα β λεμφοκύτταρα σαν άμυνα στον covid-19. Προς στιγμήν μελετούν τα β λεμφοκύτταρα ενός αμερικάνου που αρρώστησε απ’ τον covid-19 και έγινε καλά, για να βρουν την χημεία της αντίδρασης του οργανισμού του.

Δεν είναι εύκολη δουλειά. Κανονικά πρέπει να γίνουν οι ίδιες αναλύσεις από πολλούς ασθενείς που ανένηψαν – τουλάχιστον 10 – με δεδομένο ότι μπορεί να υπάρχει γκάμα στα συγκεκριμένα μονοκλωνικά αντισώματα. Ο στόχος είναι να φτιαχτεί όχι ένα αντιcovid-19 εμβόλιο, αλλά ένα εμβόλιο “ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος”. Δεν θα είναι το ελιξήριο της αθανασίας· απλά μια πολιτική χρήση μιλιταριστικών ερευνών…

Στην καλύτερη των περιπτώσεων αυτή η στρατιωτική έρευνα θα χρειαστεί άλλους 3 μήνες για να φτάσει σε σημείο αξιοποίησης. Άλλο ένα πρόβλημα: οι αντίστοιχες κινεζικές δομές έχουν ξεκινήσει μια παρόμοια έρευνα πριν 2 μήνες. Αν το Πεκίνο καταφέρει να βρει πρώτο αυτό που ψάχνει η DARPA (κάτι που δεν θα πρέπει να αποκλειστεί καθόλου…) θα είναι, τηρουμένων των αναλογιών, σαν την πρώτη εκτόξευση ανθρώπου – Gagarin – στο διάστημα (απ’ την τότε σοβιετική ένωση) την άνοιξη του 1961…

Είναι καιρός για τέτοια; Είναι καιρός εκτός απ’ τον «πόλεμο» για τις επικοινωνίες 5G (αλλά και τις κβαντικές τέτοιες…) να αναγκαστεί το ψοφιοκουναβιστάν να παραδεχτεί ότι χάνει και τον «πόλεμο» στις βιοτεχνολογίες;

(Επ’ ευκαιρία: μέσα στην μεγα-φιλολογία του θανάτου το γεγονός ότι ένα ποσοστό μεγαλύτερο απ’ το 70% όσων «κολλάνε» τον covid-19 είτε δεν αρρωσταίνουν καθόλου («ασυμπτωματικοί») είτε αρρωσταίνουν τόσο ελαφρά ώστε σχεδόν δεν το προσέχουν, θεωρείται αδιάφορο… Το γεγονός (μέρος της «πραγματικής» πραγματικότητας!) είναι ότι ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει αντισώματα ικανά να «καταστείλουν» τον «Ιό τον Αναμενόμενο», και το κάνει εύκολα, και χωρίς την ενίσχυση εμβολίου – για τα ¾ των μολύνσεων σίγουρα. Το άλλο ¼ ασφαλώς και θα χρειαζόταν ένα εμβόλιο…

Ναι, αυτό είναι κάτι αδιάφορο για την καθεστωτική οργάνωση της κοινωνικής παράνοιας. Θα αποκτήσει ενδιαφέρον και θα ανακοινωθεί με τις δέουσες τυμπανοκρουσίες ΜΟΝΟ όταν θα σερβιριστεί σαν «η σωτήρια ανακάλυψη» κάποιου εργαστηρίου βιολογικού πολέμου….)

… Περπατώντας αργά στην προκυμαία, “υπάρχω;” λες, κι’ ύστερα “δεν υπάρχεις!”

Παρασκευή 13 Μάρτη. Τί ήταν αυτό που είπε χτες η κυρία Μέρκελ, πρωθυπουργός ακόμα της γερμανίας; Ότι θα προσβληθεί το 70% του γερμανικού πληθυσμού; Ότι μπορεί να προσβληθεί το 70% του γερμανικού πληθυσμού;

Ό,τι και να είπε είναι τερατώδες. Διότι αν η γερμανίδα πρωθυπουργός λέει στο πόπολο ότι θα προσβληθούν ή μπορεί να προσβληθούν πάνω από 55.000.000 γνήσια πρωτοκοσμικοί και καπιταλιστικά αναπτυγμένοι γερμανοί, ενώ την ημέρα που τόλμησε να πει τέτοια κουβέντα τα διαπιστωμένα κρούσματα στην κίνα ήταν 134.519 (και οι νεκροί, ύστερα από 2,5 μήνες, 4.970) τότε είναι σα να είπε κάτι απ’ τα πιο κάτω:

Α) το γερμανικό σύστημα υγείας (και το γερμανικό κράτος) είναι εντελώς ανύπαρκτα, ακόμα και σαν φαντάσματα: ο σώζων εαυτόν σωθείτω!

Β) όχι απλά το γερμανικό σύστημα υγείας είναι ανύπαρκτο, αλλά είναι ανύπαρκτη και η οποιαδήποτε στοιχειώδης, τυπική φροντίδα – του – εαυτού, στον γερμανικό πληθυσμό…

Γ) όλοι λένε ψέμματα, κρύβουν τα κρούσματα (και άρα τους νεκρούς τους), και στην κίνα έχουν υπάρξει …. 100.000.000 απ’ τα πρώτα!

Αν η κυρία Μέρκελ βρίσκεται ακόμα στα καλά της δεν είπε τίποτα αυτά – είναι εξωφρενικά ακόμα και σαν «μια μαλακία μου ξέφυγε»…. Έκανε κάτι άλλο. Προσπάθησε να φοβήσει τον πληθυσμό, με τον πιο χοντροκομμένο τρόπο, αξιοποιώντας το κύρος της. Γιατί το έκανε αυτό η φράου Μέρκελ;

Αυτή είναι μια ερώτηση που πρέπει να την κρατήσουμε στην πρώτη γραμμή. Το γερμανικό κράτος / κεφάλαιο δεν είναι «τυχαίο» στον τωρινό παγκόσμιο καταμερισμό εξουσίας, εργασίας και πλούτου. Αν η κεντρική πολιτική βιτρίνα τρομοκρατεί τους υπηκόους της (κι αν τα «μέτρα» που θα πρέπει να λάβει στη βάση αυτής της τρομοκρατίας θα έχουν σίγουρα αντίκτυπο στην τυπική καπιταλιστική λειτουργία) θα πρέπει να έχει κάποιους σοβαρούς λόγους.

Η παράξενη κορονοβία…

Παρασκευή 13 Μάρτη. Θα το ξεκαθαρίσουμε και πάλι πριν από οτιδήποτε άλλο στη συνέχεια: κατά τη γνώμη της ασταμάτητης μηχανής θα πρέπει να ακολουθήσετε (σε γενικές γραμμές…) τις κρατικές οδηγίες για την «αντιμετώπιση» του covid-19… Όχι, όμως, επειδή αν δεν το κάνετε κινδυνεύετε να πεθάνετε ή να σκοτώσετε κάποιον – όχι!!! Για εντελώς διαφορετικούς λόγους, που θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε συν τω χρόνω.

Προς το παρόν, με κηρυγμένη επίσημα την «πανδημία», εξακολουθεί να είναι γεγονός ακλόνητο ότι ο covid-19 είναι (απ’ την καθαρά επιδημιολογική άποψη) μάλλον αστεία υπόθεση. Από την 31η Δεκέμβρη του 2019 ως χτες (12 Μάρτη 2020), δηλαδή μετά από 2,5 μήνες, καταγράφηκαν παγκόσμια 125.518 κρούσματα και 4.617 θάνατοι. Ποσοστό θνησιμότητας 3,6%. Αναλυτικότερα εδώ. 

Για να υπάρχει μια σύγκριση: κάθε χρόνο (κάθε χρόνο) η κοινή εποχιακή γρίπη σκοτώνει (παγκόσμια) από 291.000 (291 χιλιάδες) έως 646.000 (646 χιλιάδες) – κι αυτό είναι το σούμα στοιχείων από 33 κράτη, με «προβολή» σε 185.

Παρότι η περίοδος δράσης του covid-19 δεν έχει τελειώσει (εκτός, ίσως, απ’ την κίνα και τη νότια κορέα) – υπάρχει ωστόσο η βάσιμη ελπίδα ότι απ’ τις αρχές του καλοκαιριού η πανδημία θα υποχωρήσει αισθητά – ακόμα κι αν οι τωρινοί αριθμοί δεκαπλασιαστούν ως τα τέλη Μάη, και πάλι η καταστροφή θα είναι υποσύνολο (έως μικρό υποσύνολο) εκείνης που γίνεται απ’ την εποχιακή γρίπη κάθε χρόνο, εδώ και πολλά χρόνια…

Λυπούμαστε, αλλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε αυτά τα ποσοτικά δεδομένα (επειδή είναι τόσα και τέτοια ώστε να γίνονται ποιοτικά). Λυπούμαστε, αλλά ο covid-19 δεν είναι ούτε «βιολογικό όπλο», ούτε «σατανικό σχέδιο για την εξόντωση των γέρων», ούτε «το τέλος του κόσμου»! Η κοινη γρίπη θα ήταν πολύ καλύτερη γι’ αυτή τη δουλειά! Είναι όμως τόσο κοινότοπη η γρίπη ώστε κανείς δεν τολμάει να βγει στο μπαλκόνι και να πει: λαέ μου, φέτος ο κίνδυνος είναι τεράστιος, θα γριπιαστεί το 70% απο εσάς!!! Ή: θα βάλουμε τους πάντες και τα πάντα σε καραντίνα!…

Υπάρχει (σαν δικαιολογία για την ανεξέλεγκτη υπερμεγέθυνση της «απειλής» του covid-19) το επιχείρημα ότι είναι άγνωστος ιός, και ότι δεν υπάρχει εμβόλιο να τον σταματήσει. Πράγματι. Για τις γρίπες υπάρχει… Όμως αν υπάρχουν εμβόλια κατά της γρίπης και αυτή παρά τους εμβολιασμούς παραμένει τόσο φονική, τότε ο «δεν έχουμε εμβόλιο εναντίον του», ο free και solo και αδέσποτος covid-19 είναι ακόμα πιο αστείος!

Υπάρχει (σαν δικαιολογία κλπ) το όριο αντοχής των συστημάτων δημόσιας υγείας. Πράγματι. Όμως αυτές οι αντοχές δοκιμάζονται τελικά όχι απ’ την επικινδυνότητα του covid-19 του ίδιου, αλλά απ’ την τρομοκρατία που έχει εξαπολυθεί στο όνομά του! Η φράση «ο κορονοϊκός θα σκοτώσει λιγότερο κόσμο και περισσότερο τα συστήματα υγείας» είναι ωμά σωστή – ειδικά επειδή προέρχεται από καθεστωτικούς κύκλους. Αν ήταν αλλιώς η «περιρρέουσα ατμόσφαιρα» αυτά τα συστήματα θα είχαν καταρρεύσει προ πολλού υπό το βάρος της εποχιακής γρίπης! Αλλά στη γρίπη, επειδή δεν υπάρχει τρόμος, οι υπήκοοι συμπεριφέρονται νορμάλ. Αν νοιώθουν άρρωστοι κάθονται στο σπίτι (παίρνουν άδεια ασθένειας…) και δεν φτύνουν τους συγκατοίκους τους… Αν είναι υγιείς φροντίζουν τους άρρωστους στο σπίτι, και τους φτιάχνουν ελαφριά φαγητά. Αν έχουν πυρετό τους βάζουν καμμιά κομπρέσσα για να ανακουφιστούν. Οι καλοί τρόποι φτάνουν και περισσεύουν!

Λοιπόν; Τώρα το «θα μείνετε σπίτι» είναι καθολική διαταγή! Κι αυτό δεν είναι καθόλου «καλοί τρόποι». Είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.

Η παράξενη συγκυρία

Παρασκευή 13 Μάρτη. Ας το πάρουμε απόφαση, για να μπορούμε να συνεννοηθούμε· και να σταθούμε με το κεφάλι επάνω (και όχι σαν «ουρά στα σκέλια»). Αυτούς τους μήνες υπάρχουν 2 (δύο) πραγματικότητες, εκ των οποίων η μία είναι εικονική – αλλά εμφανίζεται (και πρέπει να βρούμε τους τρόπους με τους οποίους τα καταφέρνει) πολύ ισχυρότερη της άλλης.

Η μία πραγματικότητα, η «πραγματική» πραγματικότητα (ο λεκτικός αναδιπλασιασμός είναι ήδη κακό σημάδι…) είναι ότι η πανδημία του covid-19 εξ αρχής, απ’ την εμφάνιση του τσαχπινογαργαλιάρη ιού στην κινεζική επαρχία Wuhan, έγινε ιδεολογικό, πολιτικό (και γεωπολιτικό) ζήτημα πρώτης γραμμής, πολύ περισσότερο απ’ την πραγματική του «φονική αξία». Αυτή η «φονική αξία» – οι αριθμοί το δείχνουν, και οι καπιταλιστικές κοινωνίες είναι άγρια «αριθμοποιημένες», έτσι ώστε οι μετρήσεις να μην μπορούν να πεταχτούν στα σκουπίδια – είναι ασήμαντη. Τελεία και παύλα. Αν «κάπου, κάπως, κάποτε» ο covid-19 μεταλλαχτεί και γίνει πολύ επικινδυνότερος, αυτό θα είναι μια καινούργια επιδημία – και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μέτρο εκείνου που πραγματικά συμβαίνει εδώ και 2,5 μήνες….

Η άλλη πραγματικότητα, η «εικονική» πραγματικότητα, είναι μια επιθετική μεταφορά: θάνατος!!! Αόριστος, έξω απ’ τα δεδομένα, και παντού: σχεδόν στο σύνολο της «τοπογραφίας» των κοινωνικών σχέσεων παραμονεύει η «μόλυνση» – δηλαδή η απειλή του θανάτου.

Θάνατος! – εκτός εάν… Εκτός εάν τι; Εκτός εάν η μορφή κράτος ορίσει και επιβάλλει τους κανόνες της περιστολής και της αναδιάρθρωσης του κοινωνικώς σχετίζεσθαι· και, φυσικά, εκτός εάν αυτοί οι κανόνες θεωρηθούν απ’ την κοινωνική βάση «λογικοί», «ικανοί» και «αναγκαίοι»… Τότε ο «θάνατος» αντιμετωπίζεται, και γίνεται «ζωή». Νέα ζωή!

Ο George Caffetzis, σε μια ανάλυση του 1980 (ήδη 30 χρόνων), με θέμα (τότε) τους ενεργειακούς Αρμαγεδώνες, μας θυμίζει αυτό που τα αφεντικά θέλουν να αγνοούμε (περισσότερα στο cyborg 17):

… Η υπερβολή της επερχόμενης Αποκάλυψης υποδεικνύει μια κρίσιμη κρίση για το κεφάλαιο και τις προσπάθειές του να πετύχει μια μεγάλη αναδιοργάνωση στη διαδικασία συσσώρευσης, έτσι ώστε να ξεπεράσει τις τωρινές δυσκολίες. Η Αποκάλυψη δεν είναι ατύχημα. Οποτεδήποτε το τρέχον μοντέλο εκμετάλλευσης γίνεται μη βιώσιμο, το κεφάλαιο αρχίζει τους υπαινιγμούς περί θανάτου, με τη μορφή του τέλους του κόσμου.

Κάθε περίοδος καπιταλιστικής ανάπτυξης έχει τα αποκαλυψιακά της οράματα… Αναφέρομαι στις λειτουργικές Αποκαλύψεις που σημαδεύουν κάθε περίοδο σημαντικών αλλαγών στην καπιταλιστική ανάπτυξη και σκέψη…

Προσοχή: δεν υπάρχει καμμία «συνωμοσία»!!! (υπάρχει όμως θρησκευτική “λογική”!) Όλα γίνονται φανερά, μπροστά στα μάτια μας, διαπερνούν τις αισθήσεις μας και τα κορμιά μας συνολικά, και τίποτα δεν είναι κρυφό! Ταυτόχρονα όμως πρέπει να παρανοούνται· πρέπει εμείς να παρανοούμε! Έχει τεράστια σημασία το ότι τίποτα δεν είναι κρυφό απ’ την «συμβολοποίηση» της καπιταλιστικής κρίσης / αναδιάρθρωσης (συμπεριλαμβανόμενου του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού!) ως κοινωνικού θανάτου! Μόνο αν όλα είναι μπροστά μας μπορεί να δουλευτεί και να επιτευχθεί η παρανόηση / παράνοια! Μόνο αν δεν υπάρχει τίποτα κρυφό η εικονική πραγματικότητα υπερφαλλαγίζει πετυχημένα την «πραγματική»!

Αποδεικνύεται πως ισχύει πέρα για πέρα μια κουβέντα που είπε κάποιος που γεννήθηκε σαν δούλος, μεγάλωσε σαν δούλος, και πέθανε σαν απελεύθερος στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία, πριν σχεδόν 2 χιλιετίες. Λεγόταν Επίκτητος:

Ταράττει τους ανθρώπους ου τα πράγματα, αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα.

Που σημαίνει: οι άνθρωποι ταράζονται όχι απ’ αυτά που συμβαίνουν πραγματικά· αλλά απ’ την γνώμη τους για την πραγματικότητα…

(To be continued…)

Virus economy

Πέμπτη 12 Μάρτη. Όσα περισσότερα μαθαίνουμε (και μαθαίνονται) για το «κινέζικο παράδειγμα» (απέναντι στον covid-19) τόσο πιο πιθανό γίνεται ότι τα δυτικά κράτη (και οι πληθυσμοί τους) έχουν πέσει στα αντισινικά δίκτυα που έστησαν. Και ότι καθώς η κινδυνολογία / τρομοκρατία που φτιάχτηκε τον Γενάρη και τον Φλεβάρη έχει επιστρέψει στις πηγές της, θα ξεμπερδέψουν πιο δύσκολα απ’ ότι το κινεζικό κράτος / κεφάλαιο· και σε αισθητά περισσότερο χρόνο.

Κανονικά (η λέξη σε πολλά εισαγωγικά) τις εβδομάδες που η επιδημία ήταν αποκλειστικά ή κυρίως κινεζικό φαινόμενο, αντί να ελεεινολογούν τα δυτικά κράτη (μέσω των media τους) θα έπρεπε να έχουν στείλει τους ειδικούς τους να κάνουν φροντιστήριο στην Wuhan· ακόμα κι αν δεν μπορούν ή δεν θέλουν να εφαρμόσουν όλες τις μεθόδους του κινεζικού καθεστώτος. Τώρα το Πεκίνο προσφέρει δωρεάν το know how του σε οποιονδήποτε το ζητήσει – αλλά ποιος δυτικός θα το τολμήσει; Οι δημαγωγοί στην Ουάσιγκτον ήδη κατηγορούν την κίνα για την διασπορά του covid-19 (σε πολύ αρχικό στάδιο!) στην αμερικανική επικράτεια… Ποιά είναι η κατηγορία; Ότι «επί δύο μήνες το κινεζικό κράτος δεν έκανε τίποτα»!!!! Δεν είναι τυχαίο ότι είναι η Τεχεράνη που έχει αποδεχθεί την κινεζική βοήθεια: εκτός από ζήτημα δημόσιας τάξης αυτή «πανδημία» (τεχνικός όρους του ΠΟΥ) είναι και ζήτημα ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού. Και η Ρώμη (χωρίς την έγκριση της ε.ε.) ακολουθεί τον δρόμο της Τεχεράνης: τεχνική βοήθεια και συμβουλές απ’ τους κινέζους (ως τώρα) νικητές του covid-19.

Ταυτόχρονα, και άσχετα με τον «ιό», ο ενεργειακός πόλεμος έχει αποκτήσει νέα ένταση, μετά την απελπισμένη και προβοκατόρικη απόφαση του τοξικού να πλημμυρίσει την παγκόσμια αγορά με φτηνό σαουδαραβικό πετρέλαιο. Παρότι η απόφαση πάρθηκε εναντίον της Μόσχας, παρότι κτυπάει και την Τεχεράνη, έχει σοβαρές συνέπειες και στην αμερικανική εξόρυξη σχιστολιθικού πετρελαίου: με τιμές της τάξης 30 ή 35 δολάρια το βαρέλι (ούτε λόγος για χαμηλότερες) όλη η σχετική αμερικανική βιομηχανία κατεβάζει ρολά· και χρεωκοπεί.

Η απόφαση του τοξικού είναι χαρακίρι ακόμα και για τον σαουδαραβικό πετρελαϊκό καπιταλισμό – πράγμα που δείχνει την δύναμη που έχει η κόκα στην σύγχρονη παγκόσμια ιστορία. Φυσικά οι αγοραστές πετρελαίου θα έτριβαν τα χέρια τους με την παράνοια του τοξικού· αν δεν τους είχε κάτσει αυτή η κούρσα του «κορονο-», που για τις ερχόμενες εβδομάδες θα επιβάλλει παραγωγικό slow down. Και ιδού η ειρωνεία της ιστορίας: αν ο τοξικός αργήσει να συνέλθει, κι αν η σαουδαραβική υπερπαραγωγή συνεχίσει να κρατάει τις τιμές χαμηλά τους επόμενους μήνες, ο κερδισμένος θα είναι … ο κινεζικός καπιταλισμός – που συνέρχεται, λες και το είχε κανονίσει, την «πιο κατάλληλη στιγμή»!

Μια κινέζικη παροιμία λέει Την κατάρα μου να έχεις να ζήσεις σε ενδιαφέρουσα εποχή! Ναι, το 2020 θα είναι εξαιρετικά, μπορεί και τρομακτικά ενδιαφέρον – κι αυτό δεν είναι κάτι που θα το ευχόμασταν!

Επί του πληκτρολογίου: Κάνοντας, ίσως, το δικό του χαρακίρι το ψόφιο κουνάβι ανακοίνωσε σήμερα (στις 3.00 το πρωί ώρα ελλάδας) ότι απαγορεύει από αύριο (Παρασκευή) όλα τα ταξίδια προς και από την ευρώπη (για 30 ημέρες, με πιθανότητα επέκτασης) – για να αντιμετωπίσει τον covid-19… Από όοοολη την ευρώπη; Όχι: η επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας εξαιρείται απ’ την απαγόρευση (έτσι ώστε ο covid-19 να πρέπει να μεταμφιεστεί σε άγγλο γιάπη για να πηγαινοέρχεται στο αμέρικα).

Το μέτρο είναι σπάνιας “πολιτικής αντίληψης”, με δεδομένο ότι ο τσαχπινογαργαλιάρης ιός κυκλοφορεί ήδη στο usa, ανεξέλεγκτος· και δεν υπάρχουν ακόμα “κλεισίματα” σε ομοσπονδιακή κλίμακα. Μερικά σχολεία έχουν κλείσει, όπως και μερικά πανεπιστήμια· αλλά πολλά είναι ανοικτά. Το NBA σταμάτησε μόλις σήμερα, αλλά αφού πρώτα εμφανίστηκαν κρούσματα σε παίκτες· άλλες κοινωνικές συναθροίσεις και events συνεχίζονται κανονικά. Τα διαπιστωμένα κρούσματα αναμένεται να αυξηθούν θεαματικά από την επόμενη εβδομάδα, μεταξύ άλλων για έναν λόγο που δείχνει κράτος / κεφάλαιο που “βλέπει μακριά”: υπάρχει έλλειψη διαγνωστικών τεστ στις ηπα αυτή τη στιγμή, οπότε δεν γίνονται καν οι εξετάσεις στην κλίμακα που χρειάζεται! Από Δευτέρα και βλέπουμε!

Η απαγόρευση των ταξιδιών θα κτυπήσει άγρια τις αεροπορικές εταιρείες (όχι μόνο τις αμερικανικές!) αλλά και το εμπόριο μεταξύ ηπα και ευρώπης… Όσοι / ες διασκεδάζουν με χρηματιστήρια που γκρεμοτσακίζονται, ας πιάσουν καλή θέση σήμερα!

Virus economy 2

Πέμπτη 12 Μάρτη. Αφήνοντας προς το παρόν στην άκρη το (πολύ σημαντικό για εμάς) ζήτημα του πως η ιδεολογία και το Θέαμα είναι ικανά να παράγουν ακόμα και διαλυτικές – σε πρώτη φάση – μαζικές συμπεριφορές, πρέπει να τονίσουμε αυτό: η περατζάδα του covid-19 οδηγεί στα όριά τους (και μπορεί να οδηγήσει και σε κατάρρευση) τα συστήματα υγείας· τις δομές που, με διαδοχικές εξελίξεις, έχουν ιστορία όσο και εκείνη του φορντικού κράτους. Η σοβαρή πίεση που δέχονται τα συστήματα υγείας (δημόσια ή ιδιωτικά δεν κάνει διαφορά) είναι διπλή. Απ’ έξω και από μέσα. Απ’ την μεριά της «ζήτησης υπηρεσιών υγείας» (και μάλιστα για βαριές περιπτώσεις) αλλά και απ’ την μεριά της «προσφοράς» (του προσωπικού, κλινικών και εργαστηριακών γιατρών, νοσοκόμων, υλικών, κλπ). Σε μια, ας την πούμε έτσι, «επιπλέον καινούργια γρίπη» (ακόμα και μικρής φονικότητας) τα νέα κρούσματα με επιπλοκές προστίθενται στην ενδεχομένως βεβαρυμένη ρουτίνα των νοσοκομείων· την ίδια στιγμή που γιατροί ή και νοσοκόμοι αρρωσταίνουν και οι ίδιοι, κι άρα μειώνονται ποιοτικά και ποσοτικά εκείνοι/ες που πρέπει να κάνουν την περίθαλψη.

Το «κινεζικό παράδειγμα» το έδειξε καθαρά αυτό, λαμβάνοντας ακόμα και βίαια μέτρα σε πρώτο χρόνο. Σε ένα κράτος με πληθυσμό σχεδόν 1,4 δισεκατομμύρια ψυχές και με αναπτυγμένο δημόσιο σύστημα υγείας, από ένα σημείο εξάπλωσης του covid-19 και μετά η ισορροπία ανάμεσα στη «ζήτηση υπηρεσιών υγείας» και στην «προσφορά» θα μπορούσε να έρθει σε τέτοιο σημείο ώστε να είναι, απλά, αδύνατο να υπάρχει αποτελεσματικό έργο στη δεύτερη. Όταν έχουν αρρωστήσει βαριά τόσοι πολλοί απ’ την μια μεριά και οι διαθέσιμοι για περίθαλψη είναι λιγότεροι απ’ όσους χρειάζονται (ή έχουν γίνει ακόμα λιγότεροι επειδή αρκετοί είναι οι ίδιοι άρρωστοι) το σύστημα καταρρέει.

Γι’ αυτό το κινεζικό καθεστώς επιχείρησε (και πέτυχε) ακόμα και με βίαιες απαγορεύσεις αρχικά τον περιορισμό της ζώνης «κίνησης» του covid-19· έτσι ώστε να μπορεί να ρίχνει σ’ αυτήν την ζώνη, κατά κύματα και για όσο χρειαζόταν, «φρέσκιες υγειονομικές δυνάμεις» (υποδομές, γιατρούς, νοσοκόμους, υλικά, κλπ) απ’ την υπόλοιπη επικράτεια, έχοντας εξασφαλίσει ότι είναι υγιείς και φροντίζοντας να μην αρρωστήσουν στη διάρκεια της «θητείας» τους στην Wuhan.

Στην κλίμακα της ε.ε., με πληθυσμό το ¼ του κινεζικού, η εμφάνιση και ο αρχικός πολλαπλασιασμός των κρουσμάτων στην βόρεια ιταλία δεν θα έπρεπε να είναι ιταλικό ζήτημα! Αν το μάθημα της κίνας είχε περάσει έγκαιρα στην ευρωπαϊκή ήπειρο, το τελευταίο που θα χρειαζόταν – in case of emergency – θα ήταν η ανεξαρτησία των εθνοκρατικών συστημάτων υγείας. Αν αντί να λοιδωρηθεί είχε προσεχτεί το κινεζικό παράδειγμα θα είχε γίνει σαφές πως οπουδήποτε (στην ευρωπαϊκή ήπειρο και, οπωσδήποτε, στη ζώνη Σέγκεν) εμφανιστεί ένας αρχικά γρήγορος πολλαπλασιασμός των κρουσμάτων (της τάξης μερικών δεκάδων) θα ακολουθήσει, πιθανότατα, μια κρίση πόρων και χειρισμών αντιμετώπισης της διασποράς. Ο πρώτος στόχος του Πεκίνου δεν ήταν ο περιορισμός του απόλυτου αριθμού κρουσμάτων, αλλά ο δραστικός περιορισμός του ρυθμού αναπαραγωγής των κρουσμάτων. Τα κατάφερε κρατώντας αυτόν τον ρυθμό κάτω απ’ τις δυνατότητες του ρυθμού περίθαλψης που μπορούσε να πετύχει το επιστρατευμένο σύστημα υγείας όχι της επαρχίας Wuhan, αλλά με ενισχύσεις απ’ έξω.

Σε μια τέτοια κρίση αποδεικνύεται μοιραίο το να περιμένει κανείς το αν οι «τοπικές δυνάμεις» θα «αντέξουν». Μπορεί ναι· όμως αν όχι το πράγμα θα αρχίσει να ξεφεύγει πολύ γρηγορότερα απ’ όσο θα είναι δυνατόν να ελεγχθεί. Όταν ο Κόντε έβαλε σε καραντίνα τον ιταλικό βορρά, οι βόρειοι μπήκαν στα αμάξια τους και κατέβηκαν προς το νότο – πράγμα που σήμαινε ότι αυτό το δεύτερο ή τρίτο κύμα διασποράς του covid-19 απειλούσε πια να γονατίσει όλο το ιταλικό σύστημα υγείας. Όπως περίπου έχει συμβεί.

Αποδεικνύεται πως κανένα ευρωπαϊκό κράτος και, κυρίως, κανένας θεσμός σε κλίμακα ε.ε. δεν είχε προετοιμαστεί να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε ευρωπαϊκή περιφέρεια σαν την ευρωπαϊκή Wuhan. Προφανώς τα απαγορευτικά μέτρα δεν θα μπορούσαν να είναι (σίγουρα όχι ακαριαία) «κινεζικού τύπου». Ωστόσο είναι βέβαιο ότι δεν υπήρχε κανένα σχέδιο μεταφοράς πόρων (ανθρώπων και υλικών) από το ένα κράτος στο άλλο – για να ενισχυθεί η «αντίδραση» του θιγόμενου συστήματος υγείας όσο πιο γρήγορα και αποτελεσματικά θα ήταν δυνατόν.

Δεν λέμε τίποτα καινούργιο. Η «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη», για τις πυρκαγιές (ή για τους σεισμούς) υπάρχει μεν αλλά στη βάση διακρατικών αιτημάτων και διακανονισμών – και τέτοιου είδους φυσικές καταστροφές δεν είναι καν και καν μεταδοτικές με τον τρόπο που είναι μια επιδημία. Απ’ την άλλη η «μεγα-απειλή των επιδημιών», που επανέρχεται τακτικά εδώ και πολλά χρόνια, δεν προκάλεσε την δημιουργία, τον σχεδιασμό και την δράση ευρωπαϊκών υπερεθνικών μηχανισμών έκτακτης ανάγκης. Κεντρική ευρωπαϊκή τράπεζα υπάρχει – κεντρικός σχεδιασμός και διαχείριση έκτακτων υγιειονομικών καταστάσεων (και, το είπαμε, αφήνουμε στην άκρη την σοβαρότητα ή την μυθοποίησή τους) όχι. Εν τέλει, κάποια φορά, μπορεί ένας ιός να είναι και γρήγορος και killer – ραντεβού για μονομαχία πάντως δεν θα δώσει. Αυτά που με καμάρι λέγονται «σύνορα» είναι για να κρατούν έξω απ’ το κάστρο τους φυγάδες των πολέμων που (και) το κάστρο κάνει αλλού· οι μικροοργανισμοί δεν χαμπαριάζουν από τέτοια!

Ο εθνικισμός στην ευρώπη κρατάει καλά – ακόμα κι αν παραλύει με τέτοιον τρόπο όπως ο τωρινός…

(φωτογραφία: τα περισσότερα απ’ τα νοσοκομεία έκτακτης ανάγκης που δημιουργήθηκαν σε χρόνο dt στο Wuhan έχουν αδειάσει. Θα λυθούν και θα αποθηκευτούν – για όποτε ξαναχρειαστούν…)

Το «νέο κράτος πρόνοιας»

Τετάρτη 11 Μάρτη. Αντιγράφουμε απ’ την εντόπια δημοσιογραφία, κάτω απ’ τον τίτλο «η στρατηγική των κινέζων αποδίδει καρπούς»:

…Την επιτυχία της στρατηγικής της Κίνας στο χειρισμό της επιδημίας του κορωνοϊού υπογράμμισε εξάλλου και ο ΠΟΥ το Σαββατοκύριακο. «Κατάφεραν να αλλάξουν την πορεία μιας επιδημίας χωρίς εμβόλιο, πράγμα εξαιρετικό», τόνισε ο δρ Μπρους Έιλγουορντ, σύμβουλος του ΓΓ του ΠΟΥ, κατά την επιστροφή του από την Κίνα. Παρά την έκταση της κρίσης και την υψηλή μεταδοτικότητα του κορωνοϊού οι Κινέζοι εμπόδισαν τη διάδοσή του εφαρμόζοντας μια στρατηγική τοποθέτησης σε καραντίνα μερικών μεγάλων πόλεων και επιστρέφοντας σε βασικές πολιτικές δημόσιας υγείας. «Είναι το μήνυμα που είδαμε στην Κίνα – και μια από τις μεγάλες εκπλήξεις», επεσήμανε ο δρ Έιλγουορντ. Αποτέλεσμα αυτής της στρατηγικής; Η αποθεραπεία άνω του 70% όσων είχαν νοσήσει, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε χθες ο ΠΟΥ.

Την επιτυχία των μέτρων που ελήφθησαν στην Κίνα υπογραμμίζει και η λοιμωξιολόγος και διευθύντρια του ερευνητικού κέντρου Inserm στη Γαλλία, Μαρί Πωλ- Κιενί: «Είναι λίαν θετικά τα νέα. [Οι Κινέζοι] συνεχίζουν να ταυτοποιούν όλα τα κρούσματα, να ιχνηλατούν τις επαφές τους. Οι αριθμοί αυτοί είναι το αποτέλεσμα αυτή της πολιτικής και της απομόνωσης των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων. Αλλά δεν μπορούμε να πούμε αφελώς ότι όλα έχουν τελειώσει. Πρέπει να περιμένουμε να επιβεβαιωθεί αυτή τη τάση [υποχώρησης των κρουσμάτων], λέει το πρώην μέλος του ΠΟΥ, σημειώνοντας ότι οι ενίοτε ακραίες μέθοδοι που εφήρμοσαν οι κινεζικές Αρχές δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε δυτικές χώρες…

Το τι μπορεί και το τι δεν μπορεί (και με ποια αποτελεσματικότητα) να αντιγραφτεί στη δύση απ’ το «κινεζικό παράδειγμα» είναι (λέμε) ένα κρίσιμο – μπορεί και το κρισιμότερο – ζήτημα που αναδεικνύεται πίσω απ’ την σε εξέλιξη «κρίση υγείας». Ενόσω η δυτική δημαγωγία ασκούσε τον αντισινισμό της όσο καιρό ο covid-19 μπορούσε να θεωρείται μια εξωτική τραγωδία, το Πεκίνο διαμόρφωσε ένα μοντέλο υγειονομικής διαχείρισης, με το οποίο συγκρίνονται πια υποχρεωτικά οι δυτικές κρατικές πράξεις. Πρόκειται για εκείνο που ήθελε να αντιμετωπίσει τόσο το pivot της Ουάσιγκτον επί Ομπάμα, όσο και οι τιμωρίες και ο εμπορικός πόλεμος του αμερικανικού καπιταλισμού κατά του κινέζικου επί ψόφιου κουναβιού: το να ορίσει το Πεκίνο τα στάνταρ του πλανήτη σε διάφορους τομείς.

Αλλά τα ορίζει, και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά: είναι ο καπιταλισμός idiots! Τώρα όμως, σ’ αυτόν τον βασικό και κρίσιμο ορίζοντα των παγκόσμιων συσχετισμών δύναμης, ο πλανήτης μπαίνει σε μια καινούργια περίοδο, που θα είναι σύντομη αλλά θα την διαδεχτεί μια άλλη μεγαλύτερης διάρκειας.

Αν τα πράγματα συνεχίσουν όπως δείχνουν τώρα, ο μεν κινεζικός καπιταλισμός μπαίνει σε μια φάση ανάρρωσης («επιστροφή στην κανονικότητα») την ώρα που ο δυτικός (ευρωπαϊκός και βορειοαμερικανικός) έχει αρχίσει να σκαρφαλώνει προς την κορύφωση του covid-19 δράματος, με όλες τις οικονομικές συνέπειες. Μάλιστα, ενώ ο κινεζικός κύκλος θα έχει κρατήσει (μετρώντας απ’ τις αρχές Γενάρη) χοντρικά 2,5 μήνες, ο αντίστοιχος δυτικός κύκλος (που ας θεωρήσουμε ότι άρχισε στα μέσα Φλεβάρη) το πιθανότερο είναι να κρατήσει περισσότερο… Κι αυτό επειδή «οι ακραίες μέθοδοι που εφήρμοσαν οι κινεζικές αρχές δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε δυτικές χώρες» – δυστυχώς και προς το παρόν! (που θα έλεγαν τα δυτικά αφεντικά…). Σ’ αυτό το διάστημα η κινεζική επικράτεια (και κάποιες ακόμα ασιατικές, όπως αυτή της νότιας κορέας) μπορεί να μπει υποχρεωτικά σε μια επιφυλακή ελέγχου των αφίξεων απ’ την δύση αλλά και των μετακινήσεων προς αυτήν· για να μην «ξανακυλήσει» ο covid-19. Σε μια αντίστροφη ημι-καραντίνα.

Στην «κανονική» εκδοχή των πραγμάτων, όταν τα δυτικά κράτη / καπιταλιστικοί σχηματισμοί θα αρχίσουν να ξαναμπαίνουν σιγά σιγά σε «ήρεμα νερά» από την άποψη της επιδημίας, ο κινεζικός θα είναι full stream – έτοιμος να καταπιεί τα πάντα. Ας τοποθετήσουμε αυτήν την ιστορική φάση χοντρικά στις αρχές του ερχόμενου φθινόπωρου. Παρόλο που αυτό που περιγράφουμε είναι ένα γενικόλογο σχήμα, αντιστοιχεί στη διαφορά φάσης στην παγκόσμια εκδήλωση της covid-19 επιδημίας / τρομοκρατίας. Η οποία διαφορά φάσης φαίνεται τώρα καθαρά ότι θα λειτουργήσει υπέρ του κινεζικού κράτους / κεφάλαιου.

Στράφι πήγαν οι κατηγορίες, οι κοροϊδίες και οι θεωρίες συνωμοσίας σε βάρος του…