Tag: νόμοι σχέσεις

Η μεγάλη πορεία της ελπίδας 1

Κυριακή 28 Οκτώβρη. Αν δείτε τους χάρτες είναι σχεδόν απίστευτο: οι λίγες χιλιάδες λατινοαμερικάνοι “desperados”, που ξεκίνησαν πριν δυο βδομάδες (στις 12 Οκτώβρη) απ’ το San Pedro Sula της oνδούρας για να φτάσουν στην «γη της επαγγελίας» με τα πόδια, έχουν μπροστά τους πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα… Και το αμερικανικό φασιστοκράτος σκοπεύει να παρατάξει απέναντί του τον στρατό του (αν και με την τωρινή αμερικανική νομοθεσία δεν έχει δικαίωμα να πυροβολήσει άοπλους…)

Είναι η δύναμη της ανθρώπινης θέλησης; Της ανθρώπινης απελπισίας; Της ελπίδας; Αν φτάσουν στα κοντινότερα (στη θέση που βρίσκονταν προχτές) σύνορα μεξικό – ηπα (στα ανατολικά, μεταξύ του μεξικάνικου Matamoros και της αμερικανικής Brownsville) θα έχουν κάνει με τα πόδια την απόσταση Αθήνα – Βερολίνο!… Αν προχωρήσουν προς τα δυτικά, προς την Tijuana (η διαδρομή θεωρείται ασφαλέστερη) θα χρειαστούν πολλές βδομάδες ακόμα….

Ο αριθμός των πεζοπόρων / φυγάδων είναι μικρός (λιγότεροι / ες από 4.000), παρότι αυξομειώνεται ως τώρα στη διαδρομή. Είναι, όμως, μεγαλύτερος από παρόμοιες πορείες προς τα νότια σύνορα των ηπα, μέσω μεξικό. Τον περασμένο Απρίλη περίπου 1500 άτομα ξεκίνησαν απ’ το μεξικό για την Tijuana. Όταν όμως έφτασαν τελικά στα σύνορα είχαν μείνει λιγότεροι απ’ τους μισούς. Κυρίως η κούραση, αλλά ακόμα και αρρώστιες (ή και θάνατοι) καθ’ οδόν περιορίζουν τον αριθμό όσων καταφέρουν να φτάσουν.

Τέτοιες πορείες τις συνοδεύουν (ή τις περιμένουν λίγο πριν τα σύνορα) εθελοντές δικηγόροι. Σε διάφορα σημεία της διαδρομής εγκαθίστανται επίσης συνεργεία του ερυθρού σταυρού, για παροχή ιατρικής βοήθειας. Οργανώσεις εθελοντών αλλά και απλός κόσμος προσφέρει φαγητό και, οπωσδήποτε, νερό – και χρήματα, απ’ το υστέρημά του….

Με βάση την ισχύουσα αμερικανική νομοθεσία, μόλις οι πρόσφυγες φτάσουν στα σύνορα παραδίδονται στην αστυνομία ζητώντας άσυλο. Η πρώτη φάση της διαδικασίας είναι να αποδείξουν ότι υπάρχει σοβαρή απειλή για την ζωή τους στις πατρίδες του (“credible fear interview”). Αν περάσουν αυτόν τον “έλεγχο”, είτε κρατούνται σε στρατόπεδα για κάποιο διάστημα είτε αφήνονται αμέσως ελεύθεροι / ες στην προοπτική ότι η περίπτωσή τους θα κριθεί από δικαστήριο· συνήθως μετά από κάποια χρόνια. Αν “κοπούν” απελαύνονται. Απ’ τους / τις 523 που έφτασαν στα σύνορα τον περασμένο Απρίλη, οι 122 χωρίστηκαν και προσπάθησαν να περάσουν παράνομα, ενώ οι 401 ζήτησαν άσυλο. Απ’ αυτούς οι 374 πέρασαν τον πρώτο “έλεγχο”.

Τα εθνικά συμφέροντα πάνω απ’ όλα!

Κυριακή 28 Οκτώβρη. Όταν διακομματικά, “εθνικά”, και πια με σχεδόν μηδενικές εσωτερικές αντιρρήσεις / αντιστάσεις, έχει αναλάβει το ελληνικό κράτος / παρακράτος τον ρόλο του μαντρόσκυλου σε βάρος των προσφύγων / μεταναστών που έρχονται απ’ τα ανατολικά, ένα είδος ψόφιου κουναβιού στον κύβο, δεν μπορεί να περιμένει άλλη διεθνή αντιμετώπιση παρά μόνο αυτή απέναντι σε σκύλο.

Και να τι συμβαίνει. Ενώ το ελλαδιστάν έχει ανακηρυχτεί παγκόσμια σαν υπόδειγμα κόλασης (η Μόρια σημαίνει: ελληνικό κράτος / παρακράτος με κεφαλαία γράμματα…) κι ενώ γίνονται ευρωπαϊκές έρευνες για “φαγωμένα λεφτά για τους πρόσφυγες” (απ’ το υπουργείο του ψεκασμένου…) η ίδια ακριβώς ε.ε. υμνεί την στάση του τουρκικού καθεστώτος απέναντι στα πάνω από 3 εκατομύρια πρόσφυγες που βρίσκονται στο έδαφός του.

Πριν 3 ημέρες, στις 25 Οκτώβρη, ο σουηδός Christian Danielsson, γενικός διευθυντής της ευρωπαϊκής επιτροπής για την πολιτική γειτνίασης και τις διαπραγματεύσεις διεύρυνσης, έσταζε μέλι κυριολεκτικά:

Τα παιδιά πρόσφυγες απ’ την συρία αντιμετωπίζουν την απειλή να γίνουν μια χαμένη γενιά… Η τουρκία έκανε μια φανταστική προσπάθεια να αντιμετωπίσει αυτήν την απειλή… Τώρα εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά απ’ την συρία πηγαίνουν στο σχολείο…

Η ε.ε. έχει δώσει ως τώρα 3 και θα δώσει άλλα 3 δισεκατομύρια ευρώ για την στήριξη των σύρων προσφύγων στην τουρκία. Το ίδιο το τουρκικό καθεστώς ισχυρίζεται πως έχει διαθέσει ως τώρα 33 δισεκατομύρια δολάρια απ’ τα δικά του ταμεία, για τον ίδιο σκοπό. Το νούμερο μπορεί να είναι φουσκωμένο. Επιπλέον είναι αναμενόμενο πως και στην τουρκία οι εργολάβοι «τρώνε λεφτά».

Όμως υπάρχουν τεράστιες διαφορές ανάμεσα στην ελληνική και στην τουρκική αντιμετώπιση των προσφύγων, κι αυτές είναι τόσο πανθομολογούμενες ώστε δεν μπορεί παρά να έχουν μεγάλη δόση αλήθειας. Για παράδειγμα, σε ότι αφορά τα παιδιά πρόσφυγες και την εκπαίδευσή τους. Το τουρκικό καθεστώς δεν τα πέταξε δυο εδώ και τρία εκεί σε κάποια σχολεία, «κι ας κόψουν τον λαιμό τους». Πρώτα, σε συνεργασία με την ε.ε. και τον οηε εκπαίδευσε τους δασκάλους και καθηγητές που θα αναλάμβαναν την φροντίδα / εκπαίδευση αυτών των παιδιών που έχουν περάσει την βία ενός πολέμου, άρα έχουν σοβαρά συναισθηματικά ζόρια, ασταθείς συμπεριφορές, ξεσπάσματα… Ύστερα έφτιαξε ειδικά σχολικά προγράμματα γι’ αυτά τα παιδιά, συνθέτοντας στοιχεία του τουρκικού και του συριακού εκπαιδευτικού συστήματος, ώστε η ύλη και η μεθοδολογία να τους είναι κάπως οικεία…

Αντίθετα στο «δημοκρατικό» και «ανθρωπιστικό» ελλαδιστάν, ούτε καν όσοι αναλαμβάνουν την «φύλαξη» των «ασυνόδευτων ανηλίκων» προσφύγων δεν εκπαιδεύονται για την σωστή μεταχείριση παιδιών με συναισθηματικά / ψυχολογικά τραύματα πολέμου! Όσοι / όσες έχουν στοιχειώδες φιλότιμο και ψυχή αυτοσχεδιάζουν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα καταφέρνουν πάντα. Οι υπόλοιποι / ες απλά «γράφουν» στα γεννητικά τους όργανα το ζήτημα. Και, φυσικά, έχουν μεγάλο στόμα, ενισχύοντας τις γενικές ρατσιστικές απόψεις…

Μπορεί να εφεύρει κανείς διάφορες δικαιολογίες· η απανθρωπιά στα μέρη μας είναι «σωστή και πρέπουσα» αν… και αν… Όμως αυτές οι δικαιολογίες έχουν, όσο έχουν, εθνικό κύκλο κατανάλωσης, και μόνο. Απλά ενισχύουν τον εντόπιο μικροαστικό / προσοδικό κυνισμό.

Που, φυσικά, ούτε αρχίζει ούτε τελειώνει απέναντι στους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Απλώνεται σ’ όλο το πεδίο των κοινωνικών σχέσεων. Έτσι ώστε εκτός από failed state να διαθέτουμε κάτι ακόμα χειρότερο: failed society…

Ο μικροαστισμός πάνω απ’ όλα!

Κυριακή 28 Οκτώβρη. Υπάρχει κάτι ακόμα. Θα το πούμε, το έχουμε ξαναπεί και ξαναπεί, δεν θα ιδρώσει κανενός το αυτί, αλλά ως εκεί μπορούμε. (Ευτυχώς η συνείδηση δεν διατίθεται σε χάπια ή ενέσεις!)

Όταν στις αρχές των ‘90s ύστερα από μια πολιτικο/οικονομική καταστροφή απίστευτη ως τότε χιλιάδες βαλκάνιοι, κυρίως αλλά όχι μόνο αλβανοί, μετανάστες / μετανάστριες έφτασαν στον «ελληνικό παράδεισο» για να συναντήσουν την κόλαση, επιμέναμε ότι επρόκειτο για εργάτες / εργάτριες (: βίαια προλεταριοποιημένους πληθυσμούς) και πως η «μεταχείρισή» τους ήταν προμήνυμα κινδύνου και για την δική μας «τύχη». Της εντόπιας εργατικής τάξης…

Ποια ήταν εκείνη η «μεταχείριση»; Η μαζική υποτίμηση. Σκατά λεφτά, που συχνά δεν δίνονταν καν, κι αντί για πληρωμή το αφεντικό φώναζε την αστυνομία να δέσει τους «λαθραίους». Ή σεξουαλικά κάτεργα…

Τα ξεφτιλισμένα (σε σχέση με τα ελληνικά) μεροκάματα εκείνοι και εκείνες του «πρώτου κύματος» μαζικής μετανάστευσης εργασίας στην ελλάδα, μπορούσαν ίσως να τα αντέξουν. Εκείνο που δεν μπορούσαν να σηκώσουν ήταν το να δουλεύουν και να μην πληρώνονται: η κοινωνική αναπαραγωγή τους δεν γινόταν με έξοδα τρίτων αλλά μόνο μέσα απ’ τη δουλειά τους. Συνεπώς, ακόμα και σαν «παράνομοι», εκείνοι οι εργάτες έκαναν πολλά και διάφορα ενάντια στο να τους τρώνε τα λεφτά. Από απεργίες (και απεργίες πείνας) μέχρι εξαιρετικές πράξεις σαμποτάζ…

Το ότι λέγαμε από τότε πως οι μετανάστες εργάτες μας προειδοποιούν για την «τύχη» της εργατικής τάξης πολύ πιο γενικά ήταν χειρότερο απ’ το να δείχνουμε τον κώλο μας σε τσάι κυριών! Στα ‘90s, παρότι είχε ήδη αρχίσει η υποτίμηση και των ντόπιων, ακριβώς σαν «ντόπιοι» είμασταν «πολύ ψηλότερα» απ’ τους «φουκαράδες»… Ωραίοι – και μοιραίοι…

Τα χρόνια πέρασαν… Και ήδη απ’ τα ‘00s, πριν καν το 2010, είχε αρχίσει να απλώνεται η «δωρεάν εργασία» – στους ντόπιους / ντόπιες… Σαν «δοκιμή», σαν «μαθητεία», σαν… Το πράγμα αγρίεψε στη συνέχεια, ειδικά μετά το 2012, όταν και οι επίσημοι μισθοί έγιναν (και συνεχίζουν να είναι) σκατά λεφτά για πολλές χιλιάδες σύγχρονους εργάτες / εργάτριες, αλλά και χιλιάδες αφεντικά έκαναν «στάση πληρωμών» προς τους εργαζόμενούς τους, όχι για ένα μήνα αλλά για έξι ή δώδεκα ή όσο…

Για να το πούμε απλά: η κατάσταση μεγάλου μέρους της εντόπιας εργατικής τάξης έγινε (από μισθολογική, άμεση και έμμεση άποψη) ακόμα χειρότερη απ’ ό,τι των μεταναστών εργατών στα ‘90s… Φυσικά υπήρχε και υπάρχει μια ουσιαστική διαφορά. Εκείνοι δεν είχαν καν πολιτικά δικαιώματα, που σήμαινε πως οποιαδήποτε στιγμή μπορούσαν να βρεθούν στα κρατητήρια· ή δολοφονημένοι απ’ την μικροαστική «ιερή αγανάκτηση». Εμείς, σαν ντόπιοι, δεν έχουμε χάσει ούτε το «δικαίωμα» του εκλέγειν, ούτε εκείνο του μηνύειν….

Όμως επειδή ο καπιταλισμός είναι καπιταλισμός, και επειδή στον καπιταλισμό δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα, έναντι αυτής της «ανωτερότητας» (του να έχεις πολιτικά δικαιώματα…) η υλική πλευρά της υποτίμησης της εργασίας των ντόπιων έγινε ακόμα χειρότερη. Γιατί; Επειδή η πίσω πλευρά της αναγνώρισης των πολιτικών δικαιωμάτων (δηλαδή της εντοπιότητας / ιθαγένειας) είναι η σχέση πρόνοιας που λέγεται οικογένεια. Ενώ, δηλαδή, κανένας μετανάστης δεν θα δεχόταν να δουλεύει απλήρωτος ούτε ένα μήνα, οι ντόπιοι «το παλεύουν» επί μήνες… επειδή έχουν υποστηρίξη οικογενειακή. Και άρα μεγάλη αντοχή…

Το «κακό νέο» της βίαιης υποτίμησης το έφεραν εδώ, πάνω τους, έγκαιρα εκείνοι οι μετανάστες / μετανάστριες των ‘90s, αλλά δεν βρήκε παραλήπτη… Αφορούσε τους Άλλους και, σαν τέτοιο, ήταν αδιάφορο… Τώρα οι πρόσφυγες πολέμου και οι μετανάστες απ’ τις εμπόλεμες ζώνες της αφρικής και της ασίας κουβαλάνε από μακρυά ή κάπου εδώ γύρω ένα ακόμα χειρότερο καπιταλιστικό μήνυμα. Της εκμηδένισης της ζωής.

Παριστάνουμε ότι δεν μας αφορά. Εδώ έχουμε ειρήνη διάολε!..

Σωστά… (Εδώ, με τα κεφάλια στην άμμο, δεν βλέπουμε ούτε την τύφλα μας· σιγά μη δούμε το μέλλον…)

Καθεστωτικές χαριτωμενιές

Παρασκευή 26 Οκτώβρη. Με αφετηρία (υποτίθεται…) την «συμφωνία των Πρεσπών» έχει ξεδιπλωθεί ένα χαριτωμένο σπρωξίδι («κατς, σικέ: όλα απάτη!») στην εντόπια πολιτική σκηνή. Ανάλογα με τα γούστα (της μικροαστικής πλειοψηφίας τα γούστα είναι γνωστά: trash) μπορεί κανείς να παρακολουθεί τα δυο βουνά, τον ογκόλιθο και τον ψεκασμένο, να μαλώνουν, με ή χωρίς Soros· και τους υπόλοιπους, «πηνειούς», σιγανά ποταμάκια ή χείμαρρους, να ελίσσονται ανάμεσα.

Η άλλη εκδοχή είναι να καταλάβει (όποιος το αντέχει…) ότι η «μεταμνημονιακή φάση» της ελληνικής διαχείρισης της κρίσης ξαναβάζει στον πάγκο τις πολιτικά προσοδικές ισορροπίες (ασταθείς και σε αναμονή, έτσι κι αλλιώς) που διαμορφώθηκαν στα 8 «μνημονιακά» χρόνια. Που σημαίνει ότι λαίμαργα κυκλώματα και μηχανισμοί είναι υποχρεωτικό να ξανασυγκρουστούν (ή/και να ξανασυμβιβαστούν) σε μια λίγο πιο διευρυμένη βάση κρατικών παροχών· στο βαθμό που πιστεύουν (ή ξέρουν) ότι τα περιθώρια τέτοιων παροχών έχουν διευρυνθεί.

Αν η πιο πάνω θέση είναι σωστή, τότε η αδυναμία επεκτάσεων εκτός συνόρων, δηλαδή η αδυναμία νέων εκστρατειών και πραγματικών, υλικών νέων γεωπολιτικών προσόδων (παρά την χωρίς όρια παροχή «διευκολύνσεων» προς τους συμμάχους…) δημιουργεί ένα αόρατο σχίσμα. Απ’ την μια η ιδεολογία της εθνικής γραμμής (πότε για το «μακεδονικό», πότε για την «τουρκία») που κρατάει την κάθε θεία Λίτσα «με το όπλο παρά πόδας», να χορταίνει (και να κρατάει μόνιμη την αρρώστια της) με εθνικό μίσος. Είναι μια φτηνή “διατροφή”, για να γίνει ένα πρώτο ξεσκαρτάρισμα μεταξύ των λιμασμένων. Απ’ την άλλη, και σε απόσταση απ’ το προηγούμενο, η λύσσα για την μοιρασιά των όποιων περιορισμένων εσωτερικών πόρων, δηλαδή τον έλεγχο του κρατικού προϋπολογισμού, της προσοδικής νομοθεσίας (: της βουλής), και του εκτελεστικού του κράτους (δικαστήρια, σώματα ασφαλείας: αστυνομία, μυστικές υπηρεσίες, λιμενικό, κλπ).

Το πρώτο μεταφέρει στο δεύτερο την επιβεβαίωση του εθνοκρατικού ιμπεριαλισμού προς το εσωτερικό του κοινωνικού σχηματισμού, με την ίδια έννοια που αυτός θα ήθελε να εκδηλωθεί προς τα έξω (αλλά δεν μπορεί): σα νομή. Θέσεων, προσβάσεων, πόρων, νόμων, διατάξεων… «βάσεων». Εκτός απ’ τις βάσεις διάφορων συμμαχικών στρατών, οι υπόλοιπες, οι «βάσεις προσοδισμού εσωτερικού», λέγονται «βύσματα». Και είναι λαοφιλείς.

Έτσι, μιας και τα αφεντικά των φαιορόζ (και όχι μόνο του ψεκασμένου) ξέρουν ότι το ιμπεριαλιστικό blame game τους, πότε κατά του μακεδονικού κράτους και πότε κατά του τουρκικού, συντρίβεται κάτω απ’ το βάρος παγκόσμιων συσχετισμών και ελιγμών δύναμης, το επιστρέφουν στη βάση του, στο εσωτερικό, σαν προεκλογικό θέαμα και μαφιόζικα νταραβέρια «εν όψει»…

Blame game εσωτερικού: Πληρώνει ο Σόρος; Πληρώνει ο Σώρρας; Που υπάρχουν λεφτά; Για ποιούς;

Κάγκελα παντού

Παρασκευή 26 Οκτώβρη. Το ότι οι original δεξιοί μοστράρονται σαν «το κόμμα του νόμου και της τάξης» δεν είναι ούτε καινούργιο, ούτε εντυπωσιακό. Με ψυχρή εντιμότητα θα μπορούσε κανείς να ρωτήσει: και τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν σαν δεξιοφασίστες, δηλαδή;

Η ερώτηση / δάκτυλο στο μάτι που δεν γίνεται, είναι διαφορετική. Αν, στ’ αλήθεια, δεν ήταν κάποιος δεξιός, τι θα έπρεπε να κάνει για εκείνα που οι original δεξιοί επιλέγουν (κι όλοι ξέρουν ότι θα επιλέξουν!) σαν αποδείξεις «ανομίας» και «αταξίας»;

Το παραμύθι, για παράδειγμα, με τα πανεπιστήμια και το «άσυλο» είναι παμπάλαιο. Ωστόσο αν υπάρχουν σοβαρά ζητήματα στ’ αλήθεια, μόνο χωροτακτική (δηλαδή τριτεύουσα) σχέση έχουν με μερικά – ελάχιστα – ακαδημαϊκά ενυδρεία της επικράτειας. Πρώτον, το ζήτημα της εγκατάλειψης οποιασδήποτε σοβαρής φροντίδας για τους τοξικο-εξαρτημένους. Και δεύτερον, ο συστηματικός εκβιασμός σε βάρος μεταναστών και προσφύγων να περάσουν στην πεζοδρομιακή παρανομία των νταραβεριών και της πορνείας (ενώ δεν είναι επιλογή τους) μπας και καταφέρουν να μαζέψουν κανά φράγκο για να πληρώσουν τα παράνομα γραφεία ταξιδίων ώστε να προχωρήσουν προς τον επόμενο ευρωπαϊκό προορισμό τους. Είναι μαζί το «φτηνό εργατικό δυναμικό» και η «εν δυνάμει πελατεία» για τα ντόπια κυκλώματα…

Ούτε το ένα (η μαφία του πρεζεμπόριου) ούτε το άλλο (η μαφία της εκμετάλλευσης προσφύγων και μεταναστών) είναι ξένες προς το ελληνικό κράτος / παρακράτος. Το αντίθετο. Βρίσκονται στην καρδιά του.

Και επειδή αυτά τα κοινωνικά ζητήματα (η τοξικο-εξάρτηση, οι ορατές και αόρατες φυλακές για τους «ξένους») έχουν τόσο σκληρές πρακτικές διαστάσεις ώστε η ιδεολογία να είναι ελεεινό πρόσχημα, αν υπήρχαν κάποιοι ενάντια στη μικροαστική λογική «νόμος και τάξη», θα έπρεπε να είναι ακόμα πιο απόλυτα εχθρικοί σ’ ότι την διευκολύνει. Θα έπρεπε να κάνουν (ή, έστω, να απαιτήσουν αποφασιστικά) συγκεκριμένα πράγματα. Πρώτον, αυτό που διεθνώς λέγεται «ελεγχόμενη χορήγηση ηρωΐνης» εδώ και τώρα· πέρα απ’ την σοβαρή ενίσχυση των προγραμμάτων απεξάρτησης, για όσους / όσες τα επιλέγουν. Και δεύτερον, την μεταφορά όλων των ευρωπαϊκών κονδυλίων που προορίζονται για την φροντίδα των μεταναστών / προσφύγων κατευθείαν σ’ αυτούς / ες (τα κατά κεφαλήν ποσά είναι, είτε το πιστεύει κανείς είτε όχι, ικανοποιητικά), αντί για την συντήρηση των μαφιόζικων, κρατικών / παρακρατικών προσοδικών κυκλωμάτων που λυμαίνονται την «ανθρωπιστική βοήθεια» οργανώνοντας συστηματικά την υποτίμηση της ζωής χιλιάδων ανδρών, γυναικών, παιδιών, ηλικιωμένων προσφύγων και μεταναστών.

Δεν είναι η δουλειά της ασταμάτητης μηχανής να κάνει προτάσεις. Πρέπει να δείξουμε όμως όσο πιο παραστατικά γίνεται πως πίσω απ’ τους original δεξιούς του «νόμου και της τάξης» βρίσκονται οι άλλοι δεξιοί, που το παίζουν κάτι άλλο, αλλά φροντίζουν οι original να έχουν εύκολα επιχειρήματα για να κάνουν την δουλειά τους. Είναι οι «αριστεροί» official ή unofficial κρίκοι της ίδιας ρατσιστικής, μικροαστικής, μπάτσικης «εθνικής γραμμής». Ο «πασαδόρος» του “νόμου και της τάξης” δεν είναι striker. Είναι, όμως, συνένοχος!

Όλο αυτό το σκατό δεν αντιμετωπίζεται με πύρινους βερμπαλισμούς, με λίστες «θυμάτων», ή με προσευχές. Σαν κινηματικοί ξέρουμε «τι παίζει» απ’ το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ‘70· ξεκάθαρα απ’ τις αρχές των “80s. Ξέραμε επίσης (κάποτε…) ποιός ήταν ο σωστός προσανατολισμός, και τι είναι το αντίθετο. Αποπροσανατολισμός.

Αν είναι κάτι που διευκολύνει πια αφάνταστα το νεοφασισταριό, φανερό ή κρυφό, και κάθε είδους μαφίες, είναι ακριβώς αυτό: πως όλα παριστάνουν τα «οργισμένα» αλλά έχουν γίνει virtual, ψεύτικα, ένα είδος «second life» των αρνήσεων, ίσα ίσα για να ικανοποιείται ο τέτοιος ή αλλοιώτικος ναρκισσισμός… Κανείς δεν έχει όρεξη να πολεμήσει, όσο χρειάζεται, κατά των πραγματικών αιτίων. Το δημαγωγικό παιχνίδι με τα αποτελέσματα, σαν εκδοχές διεστραμμένων public relations, αυτό είναι όλο κι όλο που ενδιαφέρει. Σε διάφορες και (φαινομενικά) αντίθετες παραλλαγές.

Οι εγκληματίες του «νόμου και της τάξης» δεν βγαίνουν μόνο από μία τρύπα. Βγαίνουν από πολλές. Και οι πιο επικίνδυνες, τελικά, είναι όχι αυτές που έχουμε μπροστά μας, αλλά εκείνες που έχουμε δίπλα και πίσω μας…

Smart (‘n’ bitter) home

Πέμπτη 25 Οκτώβρη. Όταν μια εταιρεία (η cosmote) διαφημίζει στο γενικά επαρχιώτικο ελλαδιστάν μια νέα υπηρεσία που θα κάνει το σπίτι σου πιο λειτουργικό, πιο ασφαλές, πιο οικονομικό και αληθινά απίστευτο μπορείτε να χαμογελάσετε (μάλλον ηλίθια) στην άφιξη της 4η βιομηχανικής επανάστασης somewhere near you, με τα καλούδια της. Ακόμα κι αν, προς το παρόν, διστάσετε να αγοράσετε κάποιο απ’ αυτά. (Ξέρουμε: κανείς δεν θα αγοράσει τέτοια πράγματα… Όπως κανείς δεν θα αγόραζε κινητό στα ’90s…)

Η διαφήμιση υπόσχεται προς το παρόν λίγα, επειδή είναι ακόμα η αρχή: μια υπηρεσία με την οποία, μέσω smart phone θα ανοιγοκλείνετε τα ρολά, θα αναβοσβήνετε τα φώτα και θα ανοιγοκλείνετε το air condition; Χμμμ… Όχι κάτι εντυπωσιακό· σχεδόν αδιάφορο (για ενηλίκους).

Όμως σ’ ένα φευγαλέο πλάνο της διαφήμισης υπάρχει ένα αληθινό στοιχείο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Η cyber «οικιακή βοηθός» alexa (ή siri, ή google assistant, ή echo, ανάλογα με το μοντέλο και την εταιρεία που θα ψωνίσετε). Στας αμερικάς είναι πολλά εκατομμύρια οι νοικοκυραίοι που την έβαλαν στο σπίτι τους, συχνά σε κάθε δωμάτιο χωριστά. Κι αυτή, ναι, είναι «μαγική»: δέχεται προφορικές εντολές, δίνει προφορικές απαντήσεις, πιάνει κουβέντα, και επικοινωνεί με κάθε «έξυπνη» οικιακή συσκευή, σύστημα επιτήρησης / ελέγχου του σπιτιού και των γύρω χώρων, τους φορητούς αισθητήρες σώματος ή ότι άλλο προκύψει. Κι ας σκεφτεί κανείς ότι σε λίγα μόνο χρόνια αυτές οι σαν μεταλλικό ανθοδοχείο cyber «οικιακές βοηθοί» θα είναι αρχαιολογία: οι ολογραμματικές θα έχουν μπει κανονικά σε δράση. Σε συνδυασμό με κάποιο οικιακό ρομπότ, ίσως στο ρόλο pet.

To 1986 μια διαφήμιση της bic τέλειωνε με το μελωδικό ξυρίζει – ανάβει – γράφει κι απλουστεύει τη ζωή. Ξυραφάκια, αναπτήρες και στυλό έφτιαχνε η εταιρεία, τέτοια έμοιαζε να είναι τότε η «απλούστευση της ζωής».

Το 2020 ή λίγο αργότερα, το «έξυπνο» air condition του δωματίου, καθοδηγούμενο απ’ ένα artificial intelligence κέντρο ελέγχου (που θα εμφανίζεται με ολογραμματική μορφή κατά παραγγελία· θα μπορεί να είναι ανθρώπινη, σκυλίσια, ή κάποιο τέρας για τους πιο βιτσιόζους…), θα ρυθμίζεται ανάλογα με την θερμότητα του σώματος ή την ψυχολογική κατάσταση όσων βρίσκονται στην ακτίνα δράσης του. Θα είναι μια στάνταρ υπηρεσία που θα κάνει … πλουσιότερες τις καινούργιες επιχειρήσεις που θα την πουλάνε.

Λέγεται internet of things… Έχει κάποια σημασία;

(φωτογραφίες: Πάνω, το πλάνο απ’ το διαφημιστικό της cosmote. Κάτω η “οικιακή βοηθός” echo της amazon…)

INF treaty

Δευτέρα 22 Οκτώβρη. Δεν είναι «ιστορίες στο τζάκι». Είναι η κινηματική, ανταγωνιστική ιστορία και οι ασυνέχειές της – (μερικές φορές βαθιές σα βάραθρα). Το πιθανότερο είναι πως το γεγονός ότι το ψοφιοκουναβιστάν ξεφορτώνεται την την συνθήκη “intermediate nuclear forces” δεν λέει τίποτα περισσότερο από σφίξιμο στο στομάχι. Όμως αυτή η διακρατική συνθήκη έχει περισσότερα να πει, να θυμίσει, να υποδείξει.

Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’70 (χρειάζεται, άραγε, να πούμε: της epic δεκαετίας του ’70;) ο λεγόμενος «ψυχρός πόλεμος» μεταξύ «δυτικού» και «ανατολικού» μπλοκ κλιμακωνόταν, με αμοιβαία όξυνση των στρατιωτικών εξοπλισμών. Προς τα τέλη του 1977, κι αφού στα κράτη μέλη του νατο είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται βομβαρδιστικά μεγάλης ακτίνας δράσης και ατομικές βόμβες, η σοβιετική ένωση ξεκίνησε να εγκαθιστά προς τη δυτiκή μεριά του «συμφώνου της Βαρσοβίας» τους μεσαίου βεληνεκούς (με δυνατότητα πυρηνικής κεφαλής) πυραύλους SS-20. Που σημάδευαν την δυτική ευρώπη.

Η «σοβιετική απειλή» ήταν οφθαλμοφανής για τους πολεμοκάπηλους! Παρότι η Ουάσιγκτον είχε αντίμετρα κατά των SS-20 (πυραύλους εκτοξευόμενους από υποβρύχια και, φυσικά, τα βομβαρδιστικά και τις ατομικές βόμβες σε διάφορα αεροδρόμια και αποθήκες – συμπεριλαμβανόμενου του Άραξου στο ελλαδιστάν), προτίμησε να αρπάξει την ευκαιρία. Και να προωθήσει την ακόμα εντονότερη στρατιωτική υπαγωγή της δυτικής ευρώπης στην ψυχροπολεμική αρένα. Στις 12 Δεκέμβρη του 1979 το συμβούλιο του νατο αποφάσισε την εγκατάσταση 572 βάσεων εκτόξευσης πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές (464 tomahawk cruise και 108 pershing 2) σε πέντε ευρωπαϊκά κράτη, απ’ το 1983 ως το 1986. Στην αγγλία θα γινόταν εγκατάσταση 160 cruise, στην ιταλία 112 cruise, στη δυτική γερμανία 96 cruise και 108 pershing 2, στο βέλγιο και στην ολλανδία 48 cruise.

Είναι αλήθεια ότι εκτός απ’ το Λονδίνο οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις της εποχής δεν χάρηκαν καθόλου μ’ αυτό που είχαν υπογράψει, δηλαδή την πυρηνική στρατιωτικοποίηση της δυτικής ευρώπης. Την ημέρα που αποφασίστηκε (εκείνον τον Δεκέμβρη του 1979) προστέθηκε, σαν υποτιθέμενο αντίβαρο, κι αυτό: ότι θα έπρεπε να γίνουν διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας για κάποιας μορφής αποκλιμάκωση.

Εκείνοι κι εκείνες που θύμωσαν αληθινά για αυτήν την εξέλιξη ήταν, όμως, οι εκατοντάδες χιλιάδες κινηματικοί και κινηματικές, που τέλειωναν την δεκαετία του ’70 με μεγάλη εμπειρία αγώνων και αρνήσεων· αλλά, επίσης, χωρίς έναν προσανατολισμό που να ενοποιεί ριζοσπαστικά τις πολλαπλές ανταγωνιστικές υποκειμενικότητες που είχαν ήδη αναδυθεί.

“Όχι, ευχαριστώ!”

Δευτέρα 22 Οκτώβρη. Τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και, ακόμα πιο συστηματικά, οι αρχές της δεκαετίας του ’80 είναι η ιστορική φάση γέννησης του μαζικού και δυναμικού αντιπυρηνικού κινήματος στην (τότε δυτική) ευρώπη, αλλά και στη βόρεια αμερική. Η άρνηση απέναντι στην “άγρια” στρατιωτικοποίηση της (δυτικής) ευρώπης με ανοικτά και ομολογημένα πυρηνικά όπλα λειτούργησε (έξω απ’ τις προβλέψεις των τότε αφεντικών) σαν ο γενικός κωδικοποιητής, σαν η γενική σύνθεση επιμέρους αρνήσεων, συμπεριλαμβάνοντας από αντι-ιμπεριαλιστικές ή/και αντι-πολεμικές παραμέτρους, μέχρι οικολογικές, και από “άγριες” δράσεις μέχρι πασιφιστικές. Αυτό που ονομάστηκε (κυρίως στην κεντρική και στην βόρεια ευρώπη) εναλλακτικό κίνημα ηγεμόνευσε στην αρένα του αντικρατικού / αντικαπιταλιστικού ανταγωνισμού στα ‘80s, γεννώντας σαν “πολιτική μορφή” αυτό που ονομάστηκε (από τότε) πράσινοι… (Η κομματική ιστορία τους είναι ένα έξτρα ζήτημα…)

Η προόπτικη εγκατάστασης των pershing και cruise στη δυτική ευρώπη κινητοποίησε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες, για αρκετά χρόνια, ανοίγοντας ταυτόχρονα επιπλέον μέτωπα έξω απ’ τον κύριο στόχο. Οι εξαιρετικά μαζικές διαδηλώσεις (μεγέθους 300.000, 500.000, ακόμα και μεγαλύτερες), οι αποκλεισμοί στρατιωτικών βάσεων, οι συμβολικές επιθέσεις σε υπουργεία και αμερικανικούς στόχους, οι καταλήψεις, οι συγκεντρώσεις σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις ή υποδομές, που κατέληγαν συχνά σε οδομαχίες… Αλλά και η δημιουργία επιτροπών βάσης, η διαμόρφωση ενός “δικτυακά” οργανωμένου κινήματος (πολύ πριν το ψηφιακό “διαδίκτυο”…), η συστράτευση πλήθους υποκειμένων ενάντια στην πιθανότητα ενός πυρηνικού πολέμου / ολέθρου στην ευρώπη, η μαζική αρνησικυρία απέναντι σε κρατικά θεωρήματα που εμφανίζονταν σαν “η αναγκαία άμυνα”, όλα αυτά έκαναν, καθώς προχωρούσε η δεκαετία του ’80, όλο και πιο δύσκολο στην πραγματοποίησή του το νατοϊκό σχέδιο.

Ήταν εκείνο το μαζικό, αποφασισμένο και δυναμικό στους τρόπους δράσης κίνημα που ανάγκασε την Ουάσιγκτον να διαπραγματευτεί σοβαρά με την Μόσχα και να υπογράψει την συμφωνία του 1987! (Στην πραγματικότητα και στο ανατολικό μπλοκ τα αφεντικά είχαν την ίδια ανησυχία: του ξεσπάσματος ενός αντι-πυρηνικού / αντι-πολεμικού κινήματος, που θα συνέθετε όλη τη εμπειρία αρνήσεων κατά της σοβιετικής κρατικο/καπιταλιστικής γραφειοκρατίας).

Το 1987 η ευρώπη, δυτική κι ανατολική, πήρε βαθιά ανάσα με την υπογραφή της INF. Το κίνημα (πολύ περισσότερο απ’ τους ορατούς ήδη από τότε ανταγωνισμούς ανάμεσα στις ηπα και την – δυτική – γερμανία) είχε νικήσει.

Θα μπορούσε να πει κανείς πως, μετά από 30 χρόνια, η ευκολία με την οποία το ψοφιοκουναβιστάν πετάει εκείνη τη συμφωνία στα σκουπίδια αποτελεί, άρα, ήττα; Πρώτ’ απ’ όλα δεν υπάρχει ένα υποκείμενο για να «χρεωθεί» μια τέτοια ήττα… Σημαντικότερο είναι ωστόσο το αν και τι είδους δράσεις και αντιδράσεις απ’ τα «κάτω» θα προκαλέσει ο εντεινόμενος ενδοκαπιταλιστικός / διακρατικός ανταγωνισμός.

Ενώ η πραγματικότητα είναι από κάποιες απόψεις χειρότερη (και σίγουρα πιο σύνθετη) από εκείνη της δεκαετίας του ’80, ως τώρα ο ανταγωνισμός (μας) είναι απογοητευτικός. Ας πούμε πως δουλεύουν «υπόγειες» διεργασίες που πρόκειται να αναδυθούν δυναμικά…

(Καλό θα ήταν να φροντίσουμε να είναι έτσι…)

(φωτογραφίες: Διαδηλώσεις στη – δυτική – γερμανία, το 1983)

Κίνημα της προκοπής; Τέτοιους καιρούς; Πλάκα κάνουμε;

Δευτέρα 22 Οκτώβρη. Η ασταμάτητη μηχανή υποψιάζεται πως ένας μεγάλος αριθμός “απλών υπηκόων” ψυχανεμίζεται μεν πως “κάτι δεν πάει καλά” στη μεγάλη κλίμακα, αλλά προτιμάει να το ξεχνάει· ίσως για να διασώσει τον ύπνο του. Υποψιάζεται επίσης πως ένας αισθητά μικρότερος αριθμός διακινδυνεύει να τον χάσει, παρακολουθώντας είτε έτσι είτε αλλιώς αυτό που “δεν πάει καλά”. Πρόκειται για ανθρώπους που πιθανότατα νοιώθουν ήδη κάποιο “σφίξιμο”…

Μ’ όλο τον σεβασμό, και όσο μας επιτρέπεται: δεν είναι οι “κακές ειδήσεις” αυτές καθαυτές που πέφτουν και μας πλακώνουν. Είναι το ότι “δεν έχουμε κάτι να κάνουμε” τις κλωτσιές στο στομάχι. Κλωτσιές που έρχονται από διάφορες μεριές· όμως για εκείνες που ανήκουν στη “μικρή κλίμακα” της καθημερινότητας (ας πούμε σε ότι αφορά τις δουλειές – πληρωμένες – με ψίχουλα) έχει δημιουργηθεί η ιδέα ότι μπορούν να αντιμετωπιστούν ικανοποιητικά “κατά μόνας”. Η αλήθεια είναι πως ακόμα κι αν αυτό είναι εφικτό αποτελεί εξαίρεση· και πρακτικά θα ήταν καλύτερα αν αυτές οι κλωτσιές αντιμετωπίζονταν “κατά παράταξη”. Το χωρίς αμφισβήτηση βαρύ βάσανο αρχίζει όμως όταν εμφανιστεί η “μεγάλη κλίμακα”: εκεί η υπόδειξη του “κατά μόνας” καταρρέει.

Σαν ζώα (με την τυπική έννοια: ανώτερα θηλαστικά…) που ζουν συλλογικά έχουμε αρκετά εφόδια αντιμετώπισης κινδύνων. Οπωσδήποτε την απαιτούμενη διανοητική δυνατότητα· και όχι μόνο. Το κακό που μας έχει βρει είναι ότι τα δηλητηριώδη μαθήματα του νεοφιλελεύθερου ατομισμού (με γενικό τίτλο “κατά μόνας”…) τα πήραμε για βολικά. Με αποτέλεσμα να μοιάζει βουνό η εγκατάλειψή τους.

Κι έτσι, περισσότερο ακόμα και απ’ τους κινδύνους (τις “κακές ειδήσεις”) εκείνο που πέφτει ακόμα βαρύ είναι η υπενθύμιση ότι το αυθεντικό συλλογικό δεν είναι – και ποτέ δεν ήταν – ένα κουραστικό έξοδο που θα έπρεπε να ξεφορτωθούμε… Αλλά, μάλλον, όρος ζωής. Γιατί το “ο σώζων εαυτόν σωθήτω” τελειώνει στον πρώτο πανικό. Κι αυτό γίνεται απροειδοποίητα.

Μέσα στην απαισιοδοξία της γνώσης υπάρχει πάντα η δυνατή αισιοδοξία της πράξης…

(Το έχουν ζήσει πολλές εκατοντάδες χιλιάδες, απ’ το είδος μας).

Φανερά καντήλια για μυστικά κοντύλια

Παρασκευή 19 Οκτώβρη. Αν τα «κονδύλια» και οι «κονδυλοφόροι» έχουν ετυμολογική συγγένεια (ναι, έχουν) τότε το γκουβέρνο θα έπρεπε να αντιδράσει φλεγματικά στη δημοσιοποίηση / επισημοποίηση του «διαισθητικά» γνωστού γεγονότος ότι τα media, δηλαδή οι κατάλληλοι / ες σ’ αυτά (παλιά και νέα media…) «τα πιάνουν». Κι όχι με ένα μόνο τρόπο…

Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να τονώσει την εθνική υπηρηφάνεια θυμίζοντας ότι τέτοια «λαδώματα» ευρωπαίων δημοσιογράφων (ή εφημερίδων) γίνονταν σχεδόν απ’ την έναρξη της θρυλικής επανάστασης του ’21. Από πλούσιους έλληνες της διασποράς ή ευρωπαίους φιλέλληνες, στις πρωτεύουσες της εσπερίας με πολιτικό βάρος. Ο γνωστός ευρωπαϊκός «φιλελληνισμός» είχε κατά ένα μόνο μέρος ρομαντική έως οριενταλιστική προέλευση. Κατά τα υπόλοιπα ήταν κατά παραγγελία και καλοπληρωμένος.

Γιατί να στάξει, λοιπόν, η ουρά του γαϊδάρου αν χρηματίζονται από έλληνες (απ΄ το υπ.εξ. ή την «ιδιωτική πρωτοβουλία») μήντια στην αλβανία ή στη μακεδονία, για να είναι φιλελληνικά; Ο μόνος, ίσως, λόγος είναι ότι θα ενισχυθεί η υποψία ότι συμβαίνει και το ανάποδο – δύσκολο να υποστηρίξει κανείς ότι οι ντόπιοι δημαγωγοί, μικροί και μεγάλοι, είναι υπεράνω χρημάτων! Οπότε δικαιώνεται η εντύπωση, για παράδειγμα, ότι η προσπάθεια να ενισχυθεί η ιδέα περί «φιλοαμερικανικού εθνικού συμφέροντος» είναι καλά πληρωμένη. Ή, άλλο παράδειγμα, ότι η ντροπαλή σιωπή για τα διαρκή εγκλήματα του συμμαχικού απαρτχάιντ καθεστώτος του Τελ Αβίβ ή της αιγυπτιακής χούντας είναι επίσης κατα παραγγελία, αγορασμένη σε καλή τιμή.

Εντάξει. Ας παραδεχθεί το γκουβέρνο πως έτσι έχουν τα πράγματα, ότι «ναι και χρηματισμοί», «ναι και μαύρο χρήμα», κι ας καλέσει τους υπηκόους να κάνουν μερικές θυσίες ακόμα: αν δεν έχουμε σαν κράτος και έθνος γεμάτο ταμείο για να δωροδοκήσουμε, τότε θα μας δωροδοκούν… Οπότε δεν θα δούμε πρωτάθλημα ποτέ!!!

Αυτό το καταλαβαίνει (και συμφωνεί) ακόμα και η τελευταία οπαδική ψυχή στην πιο μακρινή γωνία της επικράτειας…

(Υπάρχει περίπτωση τα «κονδύλια» να έχουν ετυμολογική συγγένεια και με τα «κονδυλώματα»; Αν ναι, μπλέκουν τα πράγματα…)