Συμβιβασμοί – or not?

Παρασκευή 8 Νοέμβρη. Η Αλίκη, που βρίσκεται ήδη στη χώρα των θαυμάτων, βρίσκεται ξαφνικά σ’ ένα δωμάτιο με μια πόρτα τόσο μικρή ώστε δεν μπορεί να την περάσει για να διαφύγει. Σ’ ένα μικρό τραπέζι ανακαλύπτει ξαφνικά ένα μικροσκοπικό μπουκάλι, που σίγουρα δεν ήταν εκεί πριν. Γύρω απ’ το λαιμό του μπουκαλιού υπάρχει μια χάρτινη ετικέτα με τις λέξεις «ΠΙΕΣ ΜΕ» με ωραία μεγάλα γράμματα.

Η Αλίκη εξετάζει προσεκτικά το μπουκάλι. Δεν γράφει πουθενά δηλητήριο. Η Αλίκη αδειάζει το υγρό στο στόμα της – έχει μια παράξενη γεύση. Αλλά μόλις το πιεί η Αλίκη αρχίζει να μικραίνει, να μικραίνει, να μικραίνει, και γίνεται μόλις δεκαεπέντε πόντους ύψος. Όσο χρειαζόταν για να βγει απ’ την πόρτα…

Το παραμύθι του Lewis Carroll (ψευδώνυμο του Charles Lutwidge Dodgson), γραμμένο το 1865, δύσκολα θα θεωρούνταν αλληγορία της συμβιβασμένης ζωής στον 21ο αιώνα· ακόμα κι αν τα παραισθησιαγόνα είναι πολύ αποτελεσματικότερα απ’ ότι 150 χρόνια πριν. Και πολύ πιο δημοφιλή.

Είναι αλήθεια όμως ότι για διάφορους λόγους (και μ’ όχι πολλούς τρόπους) είναι πανεύκολο να μικραίνει σήμερα ο καθένας. Όχι επειδή πρέπει να περάσει μια πόρτα μικρή. Αλλά επειδή θέλει να κρυφτεί, να περάσει απαρατήρητος – την ώρα που, ταυτόχρονα, νοιώθει πολύ σπουδαίος και σημαντικός. Είμαι μικρός για να τα βάλω με τη σαπίλα του κόσμου· αλλά είμαι ένα υπετροφικό Εγώ στον μικρότερο ή μεγαλύτερο κοινωνικό κύκλο μου. Που αποτελείται από επίσης υπερτροφικά Εγώ.

Τι προκαλεί αυτή η ταυτόχρονη, διαρκής και εντατική συστολή / διαστολή; Ανισορροπία, έως παράνοια, σαν κοινωνική συνθήκη. Αλλά όταν μια κατάσταση ανισορροπίας γίνεται κοινωνική συνθήκη, τότε όποιος κρατάει ισορροπία γίνεται ο «ξένος», ο «τρελός»· ακόμα και ο εχθρός.

Στην εποχή του «βασιλιά socializing» όποιος φωνάξει «ο βασιλιάς είναι γυμνός» κινδυνεύει να γίνει απόβλητος…

Ένας λόγος παραπάνω για όσους και όσες το αντέχουν να μένουν στην άκρη του κόσμου βλέποντάς τον ολόκληρο, σ’ όλο το μέγεθος της αθλιότητάς του – κι ας τους πουν περιθωριακούς.

Τεχνολογική ήττα

Παρασκευή 8 Νοέμβρη. Ενώ η Ουάσιγκτον προσπαθεί, απεγνωσμένα, να ανακόψει την πορεία των κινεζικής προέλευσης 5G τεχνολογιών για τις επικοινωνίες (κωδικός «Huawei») τα νέα, αναμενόμενα, είναι ακόμα χειρότερα.

Χτες το κινεζικό υπουργείο τεχνολογίας ανακοίνωσε την δημιουργία δύο ομάδων ειδικών για την ανάπτυξη της τεχνολογίας δικτύων 6G (!!!). Η πρώτη ομάδα αποτελείται από εκπροσώπους διάφορων κρατικών υπηρεσιών, ενώ οι δεύτερη από μερικές δεκάδες ειδικών από πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και εταιρείες.

Η “πέτρα του σκανδάλου”, ο πρόεδρος της Huawei Ren Zhengfei, είχε δηλώσει τον Σεπτέμβρη ότι η εταιρεία του έχει ξεκινήσει τις σχετικές έρευνες “εδώ και πολύ καιρό”, αλλά ότι η τελική ανάπτυξη των σχετικών τεχνολογιών “θα πάρει μια δεκαετία”. Δεν είναι παρήγορο για τις αμερικανικές εταιρείες: έτσι κι αλλιώς κανείς δεν θα έλεγε από τώρα πότε ακριβώς σκοπεύει να “ξανακτυπήσει” με μια ακόμα τεχνολογική επανάσταση ευρείας χρήσης. Είτε επειδή δεν το ξέρει ακριβώς· είτε επειδή στους πολέμους ο αιφνιδιασμός είναι πάντα σημαντικός.

Μόνο σε γενικές γραμμές έχει καταλάβει η ασταμάτητη μηχανή το πως θα γίνει εκρηκτική η καπιταλιστική αξιοποίηση όταν όχι μόνο οι 5G επικοινωνίες αλλά και οι ανάλογες εφαρμογές θα έχουν εξαπλωθεί πλατιά. Ούτε λόγος λοιπόν να καταλαβαίνει τι μπορεί να είναι η 6G εποχή!!! (Το μόνο που θα μπορούσαμε να υποθέσουμε είναι πως θα περιλαμβάνει κβαντικές εφαρμογές…).

Βρισκόμαστε, λοιπόν, σ’ αυτήν την εξαιρετικά και επικίνδυνα ενδιαφέρουσα εποχή: η τεχνολογική υπεροχή της δύσης (πάνω στην οποία στηρίχτηκε και η πολιτικο/στρατιωτική κυριαρχία της) τελειώνει. Μαζί τελειώνουν όλα όσα εξασφάλισε – και δεν ήταν καθόλου λίγα. Κράτησαν 500 χρόνια· αρκετά! λέει (ή ψιθυρίζει) ο υπόλοιπος πλανήτης…

Αυτό δεν το έζησαν ούτε οι παπούδες ούτε οι προπαπούδες μας!!! Δεν έχουμε ούτε βιβλιογραφία ούτε αναμνήσεις…

Open to business 1

Τετάρτη 6 Νοέμβρη. Αφού ο ρημαδοΚούλης έφτασε τόσο μακριά (στη Σαγκάη) για να διακηρύξει πως το ελλαδιστάν είναι «ανοικτό στις δουλειές», πρέπει να το χωνέψουμε όλοι…

Μα είναι κάτι καινούργιο; Ήταν ποτέ το ελλαδιστάν κλειστό στις «δουλειές» και στις «δουλίτσες»; Όχι, ποτέ!! Να μια καλή και ενδεικτική αναφορά στο θέμα στην καθεστωτική «καθημερινή» της περασμένης Κυριακής 3 Νοέμβρη, κάτω απ’ τον τίτλο τα σενάρια για τον φόνο του «τραπεζίτη» (διότι, φευ, υπάρχουν απ’ ότι φαίνεται και «επιχειρηματικά ατυχήματα»):

… Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 ο [Δημήτρης] Μάλαμας ήταν στενός συνεργάτης του απότακτου αστυνομικού Σπύρου Παπαχρήστου, ο οποίος δολοφονήθηκε τον Μάιο του 2018 έξω από ταβέρνα στην Παλλήνη. Ο τελευταίος διέθετε ισχυρά ερείσματα στην αστυνομία, είχε διασυνδέσεις με «βαριά» ονόματα της παρανομίας και επιπλέον, διατηρούσε φιλικές και συγγενικές σχέσεις με ισχυρούς παράγοντες της οικονομικής και πολιτικής ζωής της χώρας. Μία από τις υπηρεσίες που παρείχε – φυσικά με το αζημίωτο – ήταν να διασφαλίζει διακριτές ισορροπίες μεταξύ όλων των παραπάνω. Σ’ αυτήν την εξίσωση, ο Δημήτρης Μάλαμας περιγράφεται ως το δεξί χέρι του Παπαχρήστου, ο «τραπεζίτης» που είχε την ευθύνη διαχείρισης των χρημάτων που εισέπραττε ο πρώην αστυνομικός. Ένα από τα σενάρια που ερευνώνται είναι το συμβόλαιο θανάτου να υπέγραψαν ανταγωνιστές του 50χρονου, που θέλησαν να πάρουν εκείνοι τον έλεγχο του λεγόμενου «μαύρου ταμείου»…

Ο «τραπεζίτης» εκκαθαρίστηκε, ζήτω ο «τραπεζίτης»!!! Το ότι τα πιο πάνω δεν γράφονται στις σομόν σελίδες αλλά στις λευκές δεν θα πρέπει να μπερδέψει. Πρόκειται όχι μόνο για «επιχειρηματικές δραστηριότητες» αλλά και για την «δομή» τους, στη σύμφυση κράτους και κεφάλαιου (παρακράτους και οργανωμένου εγκλήματος θα έλεγε κάποιος, αλλά τι να γίνει;:… αυτά διαθέτει η πατρίς!) Που νοιώθουν τόσο σίγουρες (αυτές οι δραστηριότητες) ώστε μπορούν να εμφανίζονται και δημόσια· έστω μέσω των γραφείων τύπου της δημόσιας τάξης.

Οπωσδήποτε είναι απαραίτητες δύο παρατηρήσεις. Πρώτον ότι δεν υπάρχουν εμπόδια· ζήτω, λοιπόν, η ελευθερία του επιχειρείν! Και, δεύτερον, ότι για να προκύπτει ζήτημα αλλαγής διαχείρισης του «μαύρου ταμείου», υπάρχει τέτοιο σταθερά και πάντα!! Σήμερα! Πράγμα που σημαίνει ότι οι «διακριτές ισορροπίες» συνεχίζουν να κρατιούνται· «φυσικά με το αζημίωτο»…

Καλά σου τάλεγα… Όποιος έχει κάνει τον κόπο να διαβάσει στα σοβαρά το τετράδιο για εργατική χρήση νο 2 (η κρατικοποίηση του εγκλήματος) θα καταλάβει ότι δεν πρόκειται για «περιθωριακούς»… Οι «ισχυροί παράγοντες της οικονομικής και της πολιτικής ζωής της χώρας» πώς θα μπορούσαν, άλλωστε, να θεωρηθούν τέτοιοι;

Ακόμα κι αν είναι δύσκολο (όχι τόσο όσο φαντάζεσθε) να βρεθεί η πραγματική θέση του ελλαδιστάν στην παγκοσμιοποίηση του εγκλήματος (νοούμενου σαν οι διαρκείς διαδικασίες παράνομης καπιταλιστικής συσσώρευσης) το «open to business» είναι παγκόσμια γνωστό ελληνικό προσόν… Αν ο ρημαδοΚούλης είναι απλά ένας εκπρόσωπος τύπου, τότε (και μόνον τότε) δικαιολογείται να το διαλαλεί όπου σταθεί κι όπου βρεθεί…

(φωτογραφία: Οι τρύπες στο πλάι και το νερό στην οροφή παραπέμπουν σε κάτι σαν «επιχειρηματικό συνέδριο»… ή κάνουμε λάθος;)

Open to business 2

Τετάρτη 6 Νοέμβρη. Στα τέλη των ‘80s και στις αρχές των ‘90s, όταν έγιναν οι ιδιωτικοποιήσεις των ως τότε κρατικών τραπεζών, η οτοε (το συνδικάτο των τραπεζοϋπαλλήλων που τότε δεν ήταν εργοδοτικό) έδωσε μάχες αξιοσημείωτες. Όμως κάθε φορά που μια απεργία των τραπεζοϋπαλλήλων ξεπερνούσε τις 3 ή 4 μέρες (πράγμα που συνέβαινε συχνά…) άρχιζαν οι οιμωγές: ο κόσμος (δηλαδή οι διαφόρων μεγεθών επιχειρηματίες) αναγκάζεται να καταφεύγει στους τοκογλύφους!… Για να παίρνει τα απαραίτητα δάνεια για «κεφάλαια κίνησης» – για παράδειγμα.

Αυτές τις δουλειές των «τοκογλυφικών» δανείων τις κάνουν συστηματικά όσοι έχουν ρευστό σε μεγάλες ποσότητες· και μερικούς πιστολάδες για να είναι βέβαιοι ότι ο δανειστής δεν θα κηρύξει «στάση πληρωμών»… Το ποιοί είχαν αυτά τα δύο προσόντα στις αρχές της δεκαετίας του ’90 δεν έγινε γνωστό. Κρίμα. Μάθαμε όμως αυτό το χρήσιμο: εκτός απ’ το «επίσημο» υπάρχει και «ανεπίσημο» τραπεζικό σύστημα… (Που μπορεί και να επικοινωνούν…)

Τα χρόνια πέρασαν, τα παιδιά μεγάλωσαν, τα παντελονάκια κόντυναν, και ήρθαν οι μαύρες εποχές της κατάρρευσης των ελληνικών τραπεζών. Σταμάτησαν να δανείζουν ή δάνειζαν με τέτοιο σταγονόμετρο ώστε το «επίσημο» χρηματοπιστωτικό σύστημα βγήκε ουσιαστικά εκτός λειτουργίας για χρόνια…

Το πάρτυ της «τοκογλυφίας»! Ακούσατε τίποτα γι’ αυτήν; Ακούσατε τίποτα για μεγάλης έκτασης εκκαθαρίσεις τέτοιων κυκλωμάτων; Όχι!!! Είναι το πολύ δύο (2) οι τέτοιου είδους περιπτώσεις τα τελευταία 10 χρόνια που έτυχαν αστυνομικής διαχείρισης. Έτσι ώστε να μπορεί να τις αποδώσει κάποιος σε κόντρες μεταξύ διαφορετικών «ανεπίσημων τραπεζών» παρά σε κάποια έκλαμψη «αρετής» του ελληνικού κράτους.

Με δυο λόγια: οι «διακριτές ισορροπίες» κρατήθηκαν, σε μια μεγάλη, άγνωστο πόσο μεγάλη, έκταση (και ένταση) διαχείρισης της εντόπιας κρίσης α λα ελληνικά. Θα πρέπει να είναι αρκετοί οι στυλοβάτες αυτών των «διακριτών ισορροπιών», διάσπαρτοι στην επικράτεια. (Με το αζημίωτο και το συμπάθειο).

Ένα μόνο απέμεινε εκκρεμές: πόσες, άραγε, απ’ τις αυτοκτονίες λόγω οικονομικής απόγνωσης όλα αυτά τα χρόνια οφείλονται στις αδιάλλακτες υπηρεσίες αυτού του «ανεπίσημου» τραπεζικού συστήματος, το οποίο, ας το επαναλάβουμε, πέρα απ’ το άφθονο ρευστό διαθέτει και τους απαραίτητους πιστολάδες για τις εισπράξεις… ε;;

Πόσοι άραγε αυτοκτόνησαν για να γλυτώσουν την τιμωρία για το «ανεπίσημο κόκκινο δάνειο» τους;

(φωτογραφία: Όχι τα τέλη αλλά οι αρχές της δεκαετίας του ’80… Τότε οι τράπεζες δεν είχαν καθόλου τον κεντρικό ρόλο στην καθημερινή ζωή των «απλών ανθρώπων» που απέκτησαν πολύ αργότερα…)

Open to business 3

Τετάρτη 6 Νοέμβρη. Μια πασίγνωση στον πλανήτη (αν όχι και στον γαλαξία) επιχειρηματική ανοικτοσύνη είναι η «χρυσή βίζα». Δεν είναι, βέβαια, ελληνική πρωτοτυπία. Υπάρχουν κι άλλα ευρωπαϊκά κράτη που κάνουν την ίδια δουλειά. Απλά η ελληνικής προέλευσης «χρυσή βίζα» είναι η πιο φτηνή. Πράγμα που, όσο νάναι, μαζί με τον ήλιο και την θάλασσα, της δίνει ιδιαίτερη ελκυστικότητα.

Περί τίνος πρόκειται; Τυπικά, στην αρχική μορφή της business, όποιος αγοράσει ακίνητο αξίας 250.000 ευρώ στο ελλαδιστάν, αγοράζει μαζί “άδεια παραμονής” εδώ (για 5 χρόνια, που μπορεί να ανανεώνεται…), plus όλα τα έγγραφα για να ταξιδεύει στη «ζώνη Σέγκεν», όχι μόνον αυτός αλλά και όλοι οι συγγενείς πρώτου βαθμού, ανιόντες και κατιόντες. Άνετα καθαρίζουν σύζυγοι, γονείς και πεθερικά, συν τα όσα παιδιά. Πρόσφατα το κόλπο εμπλουτίστηκε: με 400.000 ευρώ για αγορά ελληνικών μετοχών εξασφαλίζει κανείς τα ίδια καλούδια… Και γλυτώνει τον ενφια…

Υπάρχει ακόμα περισσότερο «γλυκό»: μετά από κάποια χρόνια ο «επενδυτής» μπορεί να μετατρέψει την «άδεια παραμονής» την δική του και του σογιού του σε κανονική υπηκοότητα, με κανονικά ελληνικά / ευρωπαϊκά διαβατήρια, κλπ κλπ.

Πρόκειται για κόλπο υποδοχής «μαύρου χρήματος» (και ξεπλύματός του, φυσικά) – διεθνώς γνωστή και διεθνώς χειροκροτούμενη. Φυσικά, για να είναι τυπικά εντάξει, οι ελληνικές (και οι λοιπές ευρωπαϊκές) τράπεζες, «απαιτούν» η πληρωμή / μεταφορά χρήματος να γίνει διατραπεζικά. Που σημαίνει ότι ο μεξικάνος ή ο σαουδάραβας αγοραστής θα καταθέσει τους παράδες του σε μια μεξικάνικη ή σαουδαραβική τράπεζα, που αυτή είναι υπεύθυνη για να ερευνήσει την προέλευσή τους… Εντάξει τότε…

Πρακτικά τόσο οι ηπα όσο διάφορα ευρωπαϊκά κράτη έχουν αποφασίσει πως είναι κρίμα τόσα δις και τρις «εσόδων» του παγκόσμιου οργανωμένου εγκλήματος να μένουν κλειδωμένα σε χρηματοκιβώτια… Οπότε προσφέρουν κάτι τις (η ευρωπαϊκή άδεια παραμονής ή/και το αντίστοιχο διαβατήριο έχει αξία για ανθρώπους με έφεση στην επιχειρηματική περιπέτεια) για να τραβήξουν dirty παράδες στους δικούς τους clean καπιταλισμούς…

Η γνωστή σαν business friendly νότια κύπρος πήγε το κόλπο όσο μακριά γινόταν· και έχει εκτεθεί («κάπως»). Ένας μαλαισιανός μαφιόζος, ονόματι Taek Jho Low, αγόρασε την υπηκοότητα κι όλα της τα καλούδια – λαδώνοντας («επενδυτικά πάντα»….) όχι μόνο τον αρχιτράγο της Λευκωσίας αλλά πιθανότατα και «ισχυρούς παράγοντες της πολιτικής ζωής». Αν το όνομά αυτών των ισχυρών παραγόντων αρχίζει από Αν… και τελειώνει σε …άδης, τότε το πρόβλημα είναι σοβαρό. (Φυσικά υπάρχει τεκμήριο αθώωτητας των θρησκευτικών και πολιτικών ανδρών: όταν ο Law έκανε τις «επενδύσεις» του στο χρυσοπράσινο – φύλλο – ριγμένο – στο – πέλαγο, δεν ήταν wanted σ’ όλο τον γαλαξία· αυτό προέκυψε πρόσφατα).

Για το καλό του επιχειρείν όμως, μην πεταχτούν μαζί με τα απόνερα και τα μωρά!!!

«Ταραχές»

Τρίτη 5 Νοέμβρη. Μπορεί να το έχετε προσέξει, μπορεί όχι, αλλά η τελευταία μόδα στη διεθνή δημαγωγία είναι ότι ζούμε «την εποχή των εξεγέρσεων». Για να πάρει μορφή αυτό το θεώρημα, μπαίνουν στο τσουβάλι οι διαδηλώσεις (συνήθως βίαιες) στην χιλή, στην καταλωνία, στον λίβανο, στο ιράκ, στο Χονγκ Κόνγκ… Αν και το μόνο κοινό σ’ αυτές τις εξεγέρσεις είναι η χρονική τους σύμπτωση, κάποιοι – όχι και τόσο άδολα – προσπαθούν να εκμαιεύσουν ενιαία, παγκόσμια συμπεράσματα.

Κανείς δεν λέει ότι ζούμε μια επανάληψη του «παγκόσμιου ‘68»!!! Αν, μάλιστα, υπήρχε πράγματι μια πολιτική ή ιδεοπολιτική συσχέτιση ανάμεσα σ’ αυτές τις εξεγέρσεις, οι πρώτοι που θα φρόντιζαν να πείσουν για το αντίθετο θα ήταν εκείνοι που τώρα τις τσουβαλιάζουν!

Το να υποδείξει κανείς ότι υπάρχει μια σχετικά πιο έντονη αίσθηση της αδικίας, της ατομικότητας και του μαζικού «έχουμε δίκιο» εξαιτίας της σε επιτάχυνση κυκλοφορίας των εικόνων των εξεγέρσεων παγκόσμια (λόγω διαδικτύου) θα ήταν μεν «κοινωνιολογικά» ασφαλές, αλλά πολιτικά κοινότοπο. Στα 2011 μας ζάλισαν τα genitals με το θέωρημα ότι τις εξεγέρσεις στις αραβικές κοινωνίες τις προκάλεσαν τα … social media, και όχι η καταπίεση και η φτώχια που είχαν επιβάλει οι φιλικές προς την δύση δικτατορίες… Τώρα, παραδόξως, δεν είναι τα social media που «πρωταγωνιστούν» στην «εποχή των εξεγέρσεων»… Ίσως επειδή δεν χρειάζονται διαφήμιση πια…

Ο μόνος κοινός τόπος που αξίζει να τονιστεί, κι όχι μόνο για φέτος αλλά με ένα χρονικό εύρος τόσο προς τα πίσω, προς το παρελθόν όσο και προς τα μπροστά, προς το μέλλον, είναι ότι η καπιταλιστική κρίση / αναδιάρθρωση και η Αλλαγή Παραδείγματος είναι, πράγματι, παγκόσμια! Ωστόσο διαφορετικοί καπιταλισμοί σχηματισμοί / κράτη / παρακράτη κτυπιούνται διαφορετικά απ’ αυτές. Ανάλογα με τις δυνατότητες (ή μη) αναδιάρθρωσης, ανάλογα με την θέση που είχαν στον καπιταλισμό του 20ου αιώνα και την θέση που μπορούν (ή δεν μπορούν) να έχουν στον παγκόσμιο καταμερισμό στη διάρκεια της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, ανάλογα με την ιστορία, την γεωγραφία, τους ιδεολογικούς συσχετισμούς στο εσωτερικό τους· ακόμα και την «ποιότητα των στελεχών» του κράτους / παρακράτους / κεφάλαιου.

Κατά τα υπόλοιπα δεν μπορεί να έχει, και δεν έχει, καμμία σχέση η υποκειμενική σύνθεση και η πολιτική διάταξη των εξεγερμένων (και, απ’ την άλλη μεριά, της εξουσίας) στη χιλή με εκείνες του λιβάνου. Ή του ιράκ με εκείνες του Χονγκ Κονγκ (!!!!) Ποιό, μα τις χίλιες καλοκαβουρντισμένες τράπεζες, θα μπορούσε να είναι το κοινό ανάμεσα σε μια υλικά τσακισμένη κοινωνία που ζει και υποφέρει από πόλεμο εδώ και 28 χρόνια (ιράκ), με την καλοθρεμμένη κοινωνία ενός παγκόσμιας εμβέλειας χρηματοπιστωτικού κέντρου (χονγκ κονγκ) που δεν έχει ιδέα τι γίνεται πέρα απ’ την μύτη της, ε; Και γιατί το επί χρόνια ανταγωνιστικό πληβειακό χιλιανό κίνημα (συχνά με κέντρο τα ζητήματα της ιδιωτικοποίησης της εκπαίδευσης) πρέπει να έχει σχέση με την λιβανέζικη εξέγερση, δίπλα ακριβώς στο πάντα ετοιμοπόλεμο πάνω και κάτω απ’ το τραπέζι απαρτχάιντ ισραηλινό καθεστώς;

Κάθε μία εξέγερση (χθεσινή, σημερινή, αυριανή) έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και τις δικές της αιτίες. Κι όταν δεν υπάρχουν αυθεντικές εκδηλώσεις αλληλοαναγνώρισης των μεν εξεγερμένων απέναντι στους δε, το τσουβάλιασμα είναι μια ακόμα εκδήλωση της σύγχισης για την οποία πληρώνονται οι «λειτουργοί του Θεάματος».

Μια αναπαράσταση «κρίσης κυβερνησιμότητας» στην περίμετρο, που έχει σκοπό να επιταχύνει τους μετασχηματισμούς κυβερνησιμότητας στο «κέντρο»…

Προβληματισμοί…

Τρίτη 5 Νοέμβρη. Σε επίπεδα «προβληματισμού και διαχείρισης» του καπιταλισμού, του είδους δντ, «λέσχη Bilderberg», παγκόσμια τράπεζα, οηε, διάσημα και λιγότερο διάσημα think tank, κλπ (όλα «δυτικά», καθόλου συμπτωματικό) έχει γίνει της μόδας μεταξύ των ειδικών και λοιπών λακέδων των αφεντικών το θέμα της «διευρυνόμενης ανισότητας» (στην κατανομή του πλούτου). Όχι, δεν έγιναν πονόψυχοι! Δεν έγιναν ούτε κομμουνιστές ούτε σοσιαλιστές!

Εκείνο που συμβαίνει κατά την άποψη της ασταμάτητης μηχανής είναι η αναγνώριση (εκ μέρους των αφεντικών) μιας κρίσης αφοσίωσης (στο σύστημα) στα μαζικά, κοινωνικά μετόπισθεν. Στις τάξεις των πληβείων. Για να το πούμε παραδειγματικά: είναι ως εάν εκείνοι που καθιέρωσαν το «one euro job» (δουλειές πληρωμένες με ένα ευρώ την ώρα…), το “zero hours contact “ (συμβόλαιο εργασίας που δεν λέει ποιο είναι το ωράριο, επειδή αυτό αποφασίζεται οποιαδήποτε στιγμή απ’ το αφεντικό…) ή τα νεοφιλελεύθερα «επιδόματα επιβίωσης», αυτοί λοιπόν, σε μια «έκλαμψη» να αναγνωρίζουν ότι με τέτοιες συνθήκες είναι πολύ δύσκολο να εξασφαλιστεί, αν και όποτε χρειαστεί, η μαζική κοινωνική συναίνεση σ’ αυτό που γίνεται όλο και πιο απαραίτητο για την παγκόσμια υγεία του καπιταλισμού: την τεράστιας έκτασης «δημιουργική καταστροφή».

Θα ήταν εντελώς λάθος να υποστηρίξει κανείς ότι οι εξεγέρσεις των τελευταίων χρόνων, όπου κι αν έγιναν, ξεθεμελειώνουν την ιδεολογική, οικονομική και πολιτική ορθότητα 3 ή 4 δεκαετιών… Το αντίθετο, ακριβώς, είναι πιο αληθινό. Η κρίση των νεοφιλελεύθερων δογμάτων στο «κέντρο» της διαχείρισης της κρίσης, απ’ το 2008 και μετά, σπρώχνει τον καπιταλιστικό κόσμο στο υποχρεωτικά επόμενο στάδιο. Στο στάδιο όπου ο έλεγχος των αγορών εργασίας, πρώτων υλών και εμπορευμάτων δεν μπορεί να γίνει άλλο με pure «οικονομικά» μέσα, με όρους «παγκόσμιας αγοράς», αλλά θα χρειαστούν ρόπαλα… Και σ’ αυτό το στάδιο, αν όχι η άμεση επιστράτευση σίγουρα η αφοσίωση των υποτελών (ειδικά των πληβείων) στο κράτος και τα αφεντικά παύει να είναι ζήτημα τυχαίου δαρβινισμού και γίνεται ζήτημα κυριαρχίας. Εθνοκρατικής δύναμης που προορίζεται να κατατεθεί στην μία ή στην άλλη συμμαχία («δημιουργικής καταστροφής») εν όψει μελλοντικών ωφελειών.

Η μεγάλη, δίχρονη εξέγερση / απεργία των ανθρακωρύχων στην αγγλία, στα ‘80s, δεν ξεθεμελείωσε τον αγγλικό νεοφιλελευθερισμό (της Θάτσερ): στην άνοδό του αυτό το ιδεολογικό, οικονομικό, πολιτικό δόγμα είχε τέτοια και τόσα στηρίγματα ώστε μπόρεσε να αντέξει ακόμα κι αυτό το (με τα μέχρι τότε δεδομένα) πρωτοφανές κίνημα. Αντίστροφα, οι τωρινές εξεγέρσεις (είτε το έχουν συνείδηση οι εξεγερμένοι είτε όχι) γίνονται στη δύση του δόγματος, επιβεβαιώνοντας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ότι “έφαγε τα ψωμιά” του.

Φυσικά αυτές οι παρατηρήσεις είναι τόσο γενικές ώστε είναι αδύνατο να βρει κανείς τα ίχνη της αλήθειας τους (αν έχουν τέτοια…) στη Βαγδάτη – για παράδειγμα. Πράγματι. Αλλά στο Σαράγεβο, στο Μογκαντίσου, στη Βαγδάτη και στην Καμπούλ είναι που ξεκίνησε η “δημιουργική καταστροφή” του 4ου παγκόσμιου, σαν “περιφερειακό συμβάν”. Και από την Βαγδάτη, την Καμπούλ, την Δαμασκό, τις αφρικανικές κοινωνίες, είναι που – κατά έναν τρόπο όχι επιφανειακό – έρχονται τα μηνύματα απ’ το μέλλον… (Ένα μέλλον όπου η καπιταλιστική γεωπολιτική μπορεί να «υπερκωδικοποιεί» τις κοινωνικές ανάγκες…)

Παρ’ όλα τους τα δίκια αυτές οι εξεγέρσεις δεν θα αναποδογυρίσουν τον κόσμο της εκμετάλλευσης. Μπορεί να έχουν πάμπολλες διαφορές μεταξύ τους αλλά μπορούμε να τους αναγνωρίσουμε ένα κοινό: πολλοί σ’ αυτές μισούν αυτόν τον κόσμο για διάφορους εμπειρικούς, πραγματιστικούς λόγους· αλλά καταλαβαίνουν ότι είναι στα όρια του ονείρου το να μαστορέψουν ένα αντίθετο μέλλον.

Fixtion

Σάββατο 2 Νοέμβρη.

Έτσι ξεκινάει το blade runner, η θρυλική ταινία του Ridley Scott, γυρισμένη το 1982. Το L.A. είναι μια πόλη κομματιασμένη, με «πάνω» και «κάτω» κόσμο, και βασικό θέμα ασφαλείας είναι η ανάσχεση των «εισβολέων» βιοτεχνολογικής κατασκευής ανθρωποειδών που «δουλεύουν» σε άλλους πλανήτες…

Έπεσε έξω ο Scott; Ως προς την χρονολογία ναι, όχι όμως και ως προς τις τάσεις της σε εξέλιξη 4ης βιομηχανικής / καπιταλιστικής επανάστασης. Τα ιπτάμενα οχήματα πόλης είναι πολύ κοντά… Εντελώς δίπλα είναι επίσης όχι οι ρέπλικες αλλά η cyborg «μεταμόρφωση» / αναβάθμιση των «εθελοντών» του είδους μας… Και τα εντελώς ανθρωπόμορφα «sex robot»… Το «τεστ διαπίστωσης ανθρωπινότητας» Voight-Kampff δεν χρειάζεται ακόμα για να ξεχωρίζει τι είναι τι, έχει προς το παρόν διαφορετική μορφή και σκοπό, και είναι εδώ με άλλο όνομα: καταγραφή «βιομετρικών» στοιχείων και «αναγνώριση ταυτότητας» μέσω τέτοιων data. (Δοκιμάζεται σε βάρος μεταναστών, πολιορκούμενων, κλπ κλπ. Σύντομα θα αρχίσει να γίνεται καθολικής χρήσης…).

Όχι, το L.A. (και οι καπιταλιστικές πόλεις γενικά) δεν έχει την αισθητική του Scott. Όχι ακόμα…

Αλλά να: το κάπνισμα τσιγάρου έχει επικηρυχτεί το 2019, θεωρείται έγκλημα, στο μεγαλύτερο και μαζικότερο ever πείραμα σχεδιασμένης «αλλαγής συμπεριφορών»! Μαζική εγκληματοποίηση υπό την συνοδεία μαζικών χειροκροτημάτων: αυτήν την εφιαλτική εξέλιξη δεν θα μπορούσε να την προβλέψει ούτε ο πιο ευφάνταστος σεναριογράφος επιστημονικής φαντασίας το 1982…

Once upon a time…

Σάββατο 2 Νοέμβρη. Το σχετικά παλιό αλλά πάντα επίκαιρο σύνθημα των i.b.p. «κάποτε καίγαν τα βιβλία, τώρα καίνε τα μυαλά» μπορεί να έχει μια παραλλαγή: κάποτε ήταν ζήτημα εκπαίδευσης, άσκησης και επώδυνης τριβής της νοημοσύνης του καθενός το να μην είναι ευκολόπιστος· τώρα «κάποιοι» (εταιρείες και κράτη…) αναλαμβάνουν την προστασία του απέναντι στη διασπορά ψευδών ειδήσεων.

Η επιχείρηση «twitter» αποφάσισε να απαγορεύσει τις «πολιτικές διαφημίσεις» (εν όψει αμερικανικών εκλογών) για να προστατέψει τους πελάτες της απ’ την πιθανή διαφθορά των συνειδήσεών τους… Η ανταγωνιστική επιχείρηση «facebook» δεν έχει πάρει ακόμα τέτοιες «ριζοσπαστικές» αποφάσεις· υπόσχεται όμως ότι θα αντιμετωπίσει το (αναγνωρισμένο) πρόβλημα με τεχνολογικό τρόπο: το λογισμικό της (και μερικές χιλιάδες κακοπληρωμένων υπαλλήλων) θα εντοπίζουν τα ψέμματα και θα τα σκοτώνουν πριν τρυπήσουν τα κρανία… Στο ωκεανό του ψέμματος των social media θα φτιάξουν, έτσι, μερικές τρύπες…

Η αντιπαράθεση της αλήθειας με το ψέμα έχει πολλά, σημαντικά, και κάποιες φορές ηρωϊκά κεφάλαια στην ιστορία του είδους μας. Συστηματικοί ψεύτες έχουν υπάρξει και εξακολουθούν να υπάρχουν άπειροι, επαγγελματίες και δυνατοί: Ποιός ξεχνάει το χριστιανικό παπαδαριό; Ποιός ξεχνάει τους διαφημιστές; Κι ωστόσο, παρά την δύναμη των κάθε είδους εξουσιών να παρουσιάζουν τους άρχοντές τους καλοντυμένους ενώ είναι ξεβράκωτοι, υπήρχε πάντα η δυνατότητα (ή η ελπίδα) του «σε τελευταία ανάλυση»: των ατόμων, των σχέσεών τους, των ηθικών και διανοητικών δυνατοτήτων τους να αμφισβητήσουν…

Σίγουρα απ’ τον Διαφωτισμό και ύστερα εκεί βρισκόταν η εστία της αντίστασης σε κάθε είδους, μικρό ή μεγάλο καθεστωτικό ψέμα: στην καλλιέργεια της ανθρώπινης νόησης, αντίληψης και αισθαντικότητας. Απ’ την άλλη μεριά ναι, είναι γεγονός, έχει υπάρξει ιδιαίτερα ελκυστικό για πολλές εξουσίες το να ορίζουν τι είναι τι, τι είναι «αλήθεια» και τι «ψέμα», αναλαμβάνοντας την ευθύνη να απαγορεύσουν το δεύτερο για να προστατέψουν την υγεία της υποδούλωσης των υπηκόων τους.

Από μακρο-ιστορική άποψη μπορεί να είναι μια ακόμη φορά… Για κάποιες γενιές είναι όμως η πρώτη φορά που «μεγαλο»παραγωγοί και «μεγαλέμποροι» ψέμματος φτύνουν στα μυαλά τους λέγοντάς τους, ούτε λίγο ούτε πολύ, πως επειδή είναι ανίκανες (αυτές οι γενιές) να ξεχωρίσουν την ήρα απ’ το σιτάρι, θα αναλάβουν εκείνοι την προφύλαξή τους.

Το ότι στην εποχή της μηχανοποίησης των διανοητικών διαδικασιών, στην εποχή των «έξυπνων» αλγορίθμων και μηχανών, το είδος μας ξεπέφτει σ’ ένα καινούργιο, μη αναγνωρίσιμο αλλά μαζικό είδος βλακείας, αυτό το έχουμε αναλύσει αλλού (τετράδιο για εργατική χρήση νο 3: η μηχανοποίηση της σκέψης). Η κατασκευή της νηπιακότητας (της αντίληψης), της νηπιακότητας που θέλει (ψηφιακή) στοργή και (αλγοριθμικό) προδέρμ, είναι σε εξέλιξη.

Καίνε τα μυαλά, πράγματι. Και μετά έρχονται να πουλήσουν first hand τα κάρβουνα…

Το θείο πτώμα απ’ την αμερική 1

Παρασκευή 1 Νοέμβρη. Εντάξει λοιπόν. Το ψόφιο κουνάβι δεν το εννοούσε σοβαρά ότι ένας σκύλος είναι «american hero» και ότι θα μπορούσε να τον παρασημοφορήσει… Έκανε πλάκα – απλά. (Με τι ακριβώς αστειευόταν το ψόφιο κουνάβι;). Αν, τέλος πάντων, το αστείο είναι το άλλοθι του γελοίου, ας κάνουμε ότι δεν καταλαβαίνουμε κι ας πάμε παρακάτω.

Ενώ ιστορικές αναλύσεις για άλλες εποχές υπάρχουν πολλές, με το πλεονέκτημα του «εκ των υστέρων», ειδικά για την παρακμή των «μεγάλων δυνάμεων» αυτών των άλλων εποχών, η κριτική – και μάλιστα η εργατική – ανάλυση σε «πραγματικό χρόνο» είναι, πράγματι, δύσκολο έργο. Τι νόημα έχει όμως οποιαδήποτε αναλυτική εργατική εργαλειοθήκη αν δεν λειτουργεί συγχρονικά; Η κριτική απ’ τις θέσεις της τάξης δεν προορίζεται για απομνημονεύματα και μαυσωλεία!

Η παρακμή της «μόνης (μόλις απ’ το ’90 και μετά) υπερδύναμης» δεν είναι μια διαδικασία που εξελίσσεται μόνο σε πεδία διπλωματικών ελιγμών, κελαηδισμάτων και δευτερεουσών μαχών. Είναι, επίσης (και από μερικές απόψεις κυρίως) μια διαδικασία που εξελίσσεται στην πολιτική καρδιά της υπερδύναμης· στο κέντρο του συστήματος εξουσίας στις ηπα. (Να θυμίσουμε ότι τέλος της σοβιετικής ένωσης δεν ήταν η πτώση του τείχους στη γερμανία, αλλά το αποτυχημένο μεν πραξικόπημα δε στις 21 Αυγούστου του 1991 – στην καρδιά της Μόσχας: τα τανκς που κύκλωσαν το Κρεμλίνο…)

Στη διάρκεια της «χρυσής εποχής» του αμερικανικού ιμπεριαλισμού (και της αμερικανικής ευδαιμονίας), ας πούμε στο μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα, ο πυρήνας των κανόνων πολιτικής διεύθυνσης στο εσωτερικό διαμορφώθηκε άμεσα ή έμμεσα με βάση τις επιτυχίες (ή τις αποτυχίες) εκτός συνόρων. Ο πόλεμος και η ήττα στο βιετνάμ είναι η επιτομή του πως το «έξω απ’ τα σύνορα» και το «μέσα στα σύνορα» έχουν διαλλεκτική σχέση για κάθε ιμπεριαλιστικό καπιταλιστικό σχηματισμό. Ωστόσο ακόμα και τότε, η αμφισβήτηση των κανόνων πολιτικής διεύθυνσης απ’ τα κάτω, έφτασε (όσο έφτασε) έμμεσα στην κορυφή της πολιτικής εξουσίας. To «σκάνδαλο Watergate», απ’ το 1972 ως το 1974, που οδήγησε στην παραίτηση του τότε προέδρου Nixon (προκειμένου να αποφύγει τα χειρότερα) τον Αύγουστο του 1974, ήταν η κορυφαία εκδήλωση αυτής της έμμεσης κορύφωσης της μαζικής, κινηματικής αμφισβήτησης του πολιτικού συστήματος στις ηπα απ’ τα κάτω. Γιατί δεν επρόκειτο για την αντιπαράθεση μεταξύ «συντηρητικών» και «δημοκρατικών», παρότι αυτή ήταν η φανερή ύλη του «σκανδάλου». Ήταν η σύγκρουση ανάμεσα στο σύστημα διεύθυνσης και σε μια δημοσιογραφία που, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, θεωρούσε ακόμα ότι πρέπει να υπηρετεί το κοινό συμφέρον και όχι τις απαιτήσεις και τις ανάγκες των πολιτικών βιτρινών.

Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, δεν θα έπρεπε να διαφύγει απ’ τον ιστορικό υλιστή η καθόλου σύμπτωση: την ημέρα του ο πρόεδρος των ηπα αναγκαζόταν να γονατίσει μπροστά στην κοινωνική δύναμη της δημοσιότητας, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός στην ανατολική ασία είχε ήδη γονατίσει, αφενός εξαιτίας της πετυχημένης αντίστασης των βορειοβιετναμέζων βιετκόνγκ και αφετέρου εξαιτίας της κοινωνικής δύναμης της δημοσιότητας που είχε εκτοξεύσει το αντιπολεμικό / αντιιμπεριαλιστικό κίνημα στην καρδιά του κτήνους.

(φωτογραφία: Αυτή η φωτογραφία, με το γυμνό κοριτσάκι καμμένο απ’ τις αμερικανικές ναπάλμ να τρέχει κλαίγοντας ανάμεσα σε αμερικάνους πεζοναύτες, δημοσιεύτηκε στις ηπα στις 12 Ιούνη του 1972. Προκάλεσε σοκ σε μια κοινωνία που δεν είχε μπει ακόμα στην ωριμότητα του θεάματος του θανάτου των Άλλων. Ο Nixon αμφισβήτησε την αυθεντικότητα της φωτογραφίας, αλλά είναι αμφίβολο αν υπήρχε έστω και ένας μη φασίστας αμερικάνος που να μην ανατρίχιασε.

Οκτώ μήνες μετά την παραίτηση του Nixon ο αμερικανικός στρατός αποχωρούσε ηττημένος έως ταπεινωμένος απ’ το βιετνάμ…)