Tag: μεγέθη

Απαγορεύεται η γνώση της πραγματικότητας!

Πέμπτη 19 Μάρτη. Είναι ένα νούμερο όσο πιο επίσημο γίνεται, απ’ το στόμα του «κεντρικού ειδικού» του ελληνικού κράτους (: Σωτήρης Τσιόρδας). Με βάση τα παγκόσμια δεδομένα (μετά από 2,5 μήνες επιδημίας / πανδημίας) και με βάση όχι μόνο τα διαγνωσμένα κρούσματα του covid-19 αλλά και τα πολύ περισσότερα αδιάγνωστα όπως υπολογίζονται με αναγωγές των ειδικών, η πραγματική θνησιμότητα του covid 19 (δηλαδή: το ποσοστό των νεκρών στο σύνολο των προσβεβλημένων) είναι από 0,05% (πολύ χαμηλότερο απ’ αυτό της γρίπης) έως 1% (λίγο υψηλότερο)….

Το μέγεθος αυτό μπορεί να μην λέει τίποτα στις οικογένειες των ηλικιωμένων που πεθαίνουν: κάθε νεκρός είναι 100% νεκρός. Λέει όμως πολλά για την διαχείριση και την προπαγάνδα. Λέει πολλά, αφού ο ίδιος κύριος Τσιόρδας, στην ίδια (χθεσινή) ενημέρωση τύπου, παραδέχτηκε (προς τιμήν του) ότι υπάρχουν δεκάδες άλλοι ιοί σε δράση παγκόσμια (κάποιοι εξίσου φονικοί αν όχι φονικότεροι λέμε) για τους οποίους δεν υπάρχει ενδιαφέρον· και, φυσικά, κανένας πανικός και καμμία «κρατική ασπίδα» σαν αυτή που μας πλακώνει σαδιστικά.

Υπάρχουν κι άλλα στοιχεία αυτής της προπαγάνδας, που θα έπρεπε να προκαλέσουν θυμό σε κάθε απλά λογικό μυαλό, που δεν έχει (ή δεν θέλει να) θολώσει απ’ τον παρανοϊκό φόβο. Προσέξτε τον πίνακα της πάνω φωτογραφίας, που περιλαμβάνει τα χθεσινά στοιχεία απ’ όλον τον πλανήτη.

Τα διαπιστωμένα κρούσματα (παγκόσμια) ήταν χτες 213.547. Αυτός ο αριθμός είναι «καταδικασμένος» να μεγαλώνει με μεγαλύτερη ταχύτητα από οποιονδήποτε άλλον σχετικό με τον covid 19, αφού προστίθενται διαρκώς καινούργιες περιπτώσεις κρουσμάτων. Η φράση που επαναλαμβάνεται απ’ τους επαγγελματίες δημαγωγούς είναι «ο αριθμός των κρουσμάτων ανέβηκε σε…». Ανέβηκε! Ανέβηκε!! Στα μέρη μας (υποθέτουμε κι αλλού) τονίζουν την λέξη με σαδιστική ικανοποίηση! Ανέβηκε κι άλλο!!! Είναι ο ένας απ’ τους δύο αγαπημένους αριθμούς των μηχανισμών: δίνει την εντύπωση ότι 213.547 είναι άρρωστοι αυτή τη στιγμή ή πρόκειται να αρρωστήσουν σύντομα (και αύριο ακόμα περισσότεροι, και μεθαύριο ακόμα περισσότεροι) …

Κανείς όμως δεν λέει ότι απ’ αυτές τις 213.547 ανθρώπων οι 84.314 έχουν γίνει ήδη καλά!!! Και ότι άλλες 113.807 βρίσκονται σε «ήπια κατάσταση», που σημαίνει (κατά πάσα πιθανότητα) ότι βρίσκονται σπίτι τους με συμπτώματα γρίπης, χωρίς κανένα κίνδυνο! Αν, αντί να παπαγαλίζεται συνέχεια ένας εξαψήφιος αριθμός που επιδεικνύεται σαν «αγγελτήριο θανάτου», αναφερόταν συστηματικά και έντονα ο αριθμός όσων έχουν αποθεραπευτεί + ο αριθμός όσων περνάνε την γρίπη (γιατί για ένα είδος γρίπης πρόκειται!!!) covid 19 με ήπια συμπτώματα, με ζεστά ροφήματα, συνηθισμένα αντιπυρετικά και ξεκούραση, τότε όλη η σκηνοθεσία του θανάτου θα ανατρεπόταν. Γιατί το πραγματικό «μέτρο θανάτου» χτες, μετά από 2,5 μήνες επιδημίας / πανδημίας, ΔΕΝ ήταν βέβαια τα 213.547 κρούσματα σ’ όλον τον πλανήτη. Αλλά οι 8.790 (θάνατοι) + οι 6.636 (που βρίσκονται σε σοβαρή ή κρίσιμη κατάσταση) = 15.426· κι αυτός ο αριθμός σαν σύνολο υπό την μακάβρια υπόθεση πως όσοι / όσες βρίσκονται σε σοβαρή ή κρίσιμη κατάσταση (οι 6.636) θα πεθάνουν… Ευχόμαστε το αντίθετο! (Αρκετοί, ίσως περισσότεροι απ’ τους μισούς, γλυτώνουν…)

Κι αυτές οι λαθροχειρίες συμβαίνουν και «πιάνουν τόπο», αποτελειώνοντας τα μυαλά που φαίνεται πως ήταν από πριν «νιανιά» και νομιμοποιώντας την πιο βάρβαρη απόβαση της μορφής – κράτος στην καθημερινή ζωή των υπηκόων εδώ και 80 χρόνια, ενόσω (σύμφωνα με τον «παγκόσμιο οργανισμό υγείας») κάθε χρόνο, ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ, και πρόπερσι, και πέρυσι, πεθαίνουν παγκόσμια 650.000 άνθρωποι από επιπλοκές της εποχιακής γρίπης! (Είναι αυτό που μουρμούρισε ο κυρ Τσιόρδας: «υπάρχουν κι άλλοι ιοί… αλλά…”)

Σ’ όποιον θεό, δαίμονα ή άνθρωπο κι αν πιστεύετε: έχουμε καταδικαστεί ήδη να ζούμε σε κάποια εικονική πραγματικότητα που φρικαλέα (θα) διαμορφώνουν και θα επιβάλλουν τα αφεντικά και οι λακέδες τους;

Ό,τι και να γίνει, ακόμα κι αν αύριο «ανοίξουν οι ουρανοί» και βρέχει εμβόλια και αντίδοτα σ’ όλον τον πλανήτη, στον πρώτο κόσμο τα αφεντικά έχουν πετύχει ήδη μια απίστευτη ιδεολογική, ηθική και διανοητική συντριβή των υποτελών, που μπροστά της ο κύκλος της «ισλαμικής τρομοκρατικής απειλής» απ’ το 2001 και μετά είναι όπως το δημοτικό μπροστά στο πανεπιστήμιο…

Δεν την επεδίωξαν «κατά λάθος» ούτε την προηγούμενη ούτε την τωρινή συντριβή… Δεν τρομοκρατούν από βαρεμάρα…. Αξιοποίησαν μια ευκαιρία. Κι αυτό δεν είναι απλά πρόβλημα «ιών». Είναι πολύ πολύ σοβαρότερο.

Οι “άγγελοι” στα σκουπίδια

Τρίτη 10 Σεπτέμβρη. Ήταν η 1η Οκτώβρη του 1908, πριν έναν αιώνα και βάλε, όταν το πρώτο αυτοκίνητο T Model της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Ford βγήκε απ’ το εργοστάσιο για να πουληθεί. Ήταν ένα μοντέλο σχετικά φτηνό, προσιτό στις τσέπες της τότε αμερικανικής «μεσαίας τάξης» – κέρδισε την καρδιά της και τους τότε δρόμους. Το T Model, ο «επαναστατικός» τρόπος παραγωγής του (η αλυσίδα συναρμολόγησης σαν λογική ολοκλήρωση του ταιηλορισμού…), και ο αυτοκινητοβιομήχανος Henry Ford (με την αναδιάρθρωση στην οργάνωση της βιομηχανικής εργασίας) έμειναν σαν οι σημαίες της 2ης βιομηχανικής επανάστασης, και όχι μόνο στις ηπα: της μαζικής παραγωγής, του μεγάλου εργοστάσιου, της μαζικής βιομηχανικής εργατικής τάξης…

Χτες ο γνωστός «οίκος αξιολόγησης» moody’s υποβάθμισε τα ομόλογα της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford (τα χρέη της δηλαδή) στην κατηγορία Ba1· κοινώς σκουπίδια. Είχαμε γράψει γι’ αυτό (που φαινόταν στον ορίζοντα) πριν μήνες: η άλλοτε ναυαρχίδα της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας (και, για μεγάλο μέρος του 20ου αιώνα, του αμερικανικού καπιταλισμού) φλέρταρε εδώ και καιρό με τον “πάτο”. Τώρα τον έπιασε, αν και εκκρεμούν οι ανάλογες αξιολογήσεις άλλων “οίκων”. Που, πάντως, δεν αναμένεται να έχουν διαφορετική προσέγγιση.

Η Ford γλύτωσε την χρεωκοπία λίγο πριν το πιο πρόσφατο ξέσπασμα της κρίσης / αναδιάρθρωσης (2008…) με δανεισμό 23 δις δολαρίων. Τώρα χρωστάει 84 δις δολάρια, και δυσκολεύεται να ξεχρεώνει, σίγουρα για τα επόμενα 2 με 3 χρόνια. Έχει μπει εδώ και χρόνια σ’ ένα «πρόγραμμα αναδιάρθρωσης», το οποίο όμως θα αργήσει να αποδόσει· αν αποδόσει. Έχει ρευστό στη διάθεσή της (οπότε δεν χρεωκοπεί). Αλλά μια Ford στο Ba1 είναι «ένας καπιταλιστικός άγγελος στα σκουπίδια».

Πως απέτυχε αυτή η αμερικανική «πολυεθνική»; Πολλά μπορούν να ειπωθούν (και έχουν γραφτεί κατά καιρούς), αλλά το βασικό είναι ότι έχει ηττηθεί στον παγκόσμιο ενδο-καπιταλιστικό ανταγωνισμό. Και (παρότι όχι απίθανο) θα είναι δύσκολο να «σωθεί» τελικά, αφού η Αλλαγή Παραδείγματος στην κίνηση των οχημάτων δεν αφήνει πολλά κενά στην παγκόσμια αγορά. Πάντως κανένα ψόφιο κουνάβι δεν πρόκειται (και δεν μπορεί) να κάνει αύριο ή σε έξι μήνες την “Ford first”…

Ωστόσο η δανειοληπτική «πτώση» του άλλοτε διαμαντιού στο στέμμα του αμερικανικού καπιταλισμού, μεγέθους 84 δις, μπορεί να αποδειχθεί «σταγόνα στον ωκεανό». Οι «ειδικοί» φοβούνται πως αυτή θα είναι η αρχή για μια γενικευμένη «πτώση» των δανείων πολλών αμερικανικών επιχειρήσεων που δεν τα καταφέρνουν· ένα συνολικό ποσό γύρω στο 1 τρις δολάρια. Ένας «σεισμός» στην αγορά των εταιρικών junk bonds είναι εύκολο να επεκταθεί σαν πανικός αλλού.

Αν η «πτώση» της Ford συμπαρασύρει κι άλλους, το φινάλε θα είναι πράγματι grand. Ταιριαστό, απ’ την ανάποδη, με την αφετηρία…

Τα σκουπίδια στην μπρίζα

Τρίτη 10 Σεπτέμβρη. Θα υπέθετε ίσως κάποιος ότι η δανειοληπτική πτώση της Ford συμπίπτει με την άνοδο μιας άλλης αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, της Tesla· και πως κατά συνέπεια το παλιό πεθαίνει ενόσω έχει γεννηθεί το καινούργιο (διαμάντι).

Όμως τα νέα για την persona Elon Musk (ή, πιο σωστά, για την «περιπέτειά» του στην αυτοκινητοβιομηχανία) δεν είναι ευχάριστα. Η Tesla παραμένει σταθερά ζημιογόνος (την βγάζει με δάνεια και με αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου) και, κυρίως, δεν φαίνεται ικανή να πετύχει ένα επίπεδο παραγωγής που να αντιστοιχεί στη σχετική ζήτηση. Αυτό οφείλεται στο ότι ο Musk πρώτα επέδειξε το ηλεκτρικό αυτοκίνητο (σε διάφορες εκδοχές) σαν πρότυπο και μετά άρχισε να μαζεύει λεφτά για να φτιάξει τα εργοστάσια για την κατασκευή του. Η τελευταία του ελπίδα είναι ένα υπό κατασκευή εργοστάσιο στην κίνα.

Όμως… Ενώ ξεκίνησε χωρίς ανταγωνιστές στο είδος, τώρα αυτοί φυτρώνουν σαν μανιτάρια, όχι μόνο στην κίνα (πάνω από 100 κατασκευαστικές ηλεκτρικών αυτοκινήτων) ή στην ιαπωνία και τη νότια κορέα, αλλά και στην ευρώπη. Με υπαρκτά εργοστάσια και έτοιμες γραμμές παραγωγής…

Διάφοροι υποστηρίζουν ότι η Tesla είναι τελειωμένη ιστορία… Θα φανεί οριστικά τους επόμενους μήνες. Πάντως οι προβλέψεις δείχνουν ότι ακόμα κι αν επιβιώσει σαν φίρμα, το «Tesla first» δεν έχει πια καμμία προοπτική.

Στο mass shooting πάντως το ψοφιοκουναβιστάν είναι αδιαφιλονίκητος παγκόσμιος πρωταθλητής!

(φωτογραφία: Ο Musk συμμετείχε πριν λίγες ημέρες σ’ ένα «debate» στη Σαγκάη, μαζί με τον Jack Ma, της Alibaba, με θέμα το μέλλον της ανθρωπότητας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. Ο Musk, ένας αποτυχημένος αμερικάνος επιχειρηματίας αλλά τυχερός ως τώρα «πλασιέ» και συλλέκτης χρηματοδοτήσεων, ήταν εξαιρετικά απαισιόδοξος. Αντίθετα ο Ma, ένας πετυχημένος επιχειρηματίας, ή έστω πετυχημένη βιτρίνα του Πεκίνου, προσπαθούσε να τον συμμαζέψει. Οι άνθρωποι θα είναι πάντα εξυπνότεροι απ’ τις μηχανές υποστήριξε.

Εξαρτάται απ’ το τι πουλάνε – θα λέγαμε. Οι άνθρωποι ή/και οι μηχανές… Να θυμίσουμε ότι ο Musk κυρίως πουλάει τρέλα. Για παράδειγμα η πρότασή του να βομβαρδιστεί ο Άρης με πυρηνικά για να γίνει κατοικήσιμος απ’ το είδος μας…

Με τέτοια μυαλά έχει δίκιο να ανησυχεί για τη νοημοσύνη των μηχανών. Ακόμα κι ένας θερμοσίφωνας φαίνεται ώρες ώρες εξυπνότερος μπροστά του…)

Οι ωραίοι έχουν χρέη;

Τρίτη 3 Σεπτέμβρη. Το γνωστό bloomberg έκανε μια έρευνα με μάλλον σκανδαλώδες θέμα: τι θα συνέβαινε στον καπιταλιστικό πλανήτη αν μια μέρα σταματούσε εντελώς οποιοσδήποτε δανεισμός χρημάτων. Αν είστε εργάτες και τα βγάζετε πέρα με το μεροκάματο ή/και τον μισθό αποκλειστικά, θα αντιμετωπίσετε με αμηχανία μια τέτοια έρευνα· ακόμα και ως προς τον σκοπό της. Αλλά το Bloomberg είχε τους λόγους του για ένα τέτοιο ψάξιμο.

Οι τεχνοκράτες του πήραν σαν βάση υπολογισμών τις προβλέψεις του διεθνούς νομισματικού ταμείου για το «κατα κεφαλήν εισόδημα» διαφόρων κρατών για το 2020. Και προσάρμοσαν αυτό το μέγεθος αφαιρώντας την δυνατότητα οποιουδήποτε δανεισμού για οποιονδήποτε το 2020· προσθέτοντας απ’ την άλλη «αποθέματα» και πάγια σαν εναλλακτικό μέτρο του κατά κεφαλήν πλούτου.

Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Το αμερικανικό «κατά κεφαλήν εισόδημα» απ’ τα 66.900 δολάρια (όπως προβλέπεται για το 2020…) θα έπεφτε στο –4.857! Μ’ άλλα λόγια κάθε παιδί, γυναίκα και άντρας υπήκοος των ηπα θα έπρεπε να πουληθεί σαν σκλάβος… Τρία μόνο κράτη (και οι υπήκοοί τους) θα βρίσκονταν σε χειρότερη κατάσταση απ’ τις ηπα σύμφωνα μ’ αυτήν την έρευνα: η ιταλία, η ιαπωνία – και η ελλάδα… Προφανώς η κατάταξη έχει να κάνει με τα ήδη υπάρχοντα χρέη, κρατικά και ιδιωτικά.

Δεν θα κάνουμε μακάβρια αστεία για το τι ωραία είναι να σπας (σαν έλλην!) πέτρες στην ίδια αλυσίδα με έναν ιάπωνα και έναν ιταλό… Οι πιο κεφάτοι μπορεί να φτιάξουν τα κατάλληλα ανέκδοτα. Το θέμα είναι ότι η έρευνα του bloomberg ήταν μια «θεωρητική άσκηση», για να διερευνηθεί η έκταση και το βάθος του δανεισμού στον καπιταλισμό σήμερα. Η πλήρης και απόλυτη «στάση δανεισμού» δεν είναι κάτι που θα μπορούσε να συμβεί.

Κάτι άλλο, πιο «μετριοπαθές», είναι πράγματι πιθανό: οι «μεγάλοι δανειστές» να εκτιμήσουν ότι δεν τους συμφέρει να συνεχίσουν να δανείζουν υπό τις τρέχουσες συνθήκες. Δεν θα ήταν μια «καθολική εξαφάνιση του δανεισμού», θα ήταν ένας «μερικός περιορισμός του»: τα αρνητικά επιτόκια είναι μια σημερινή υπαρκτή «ορισμένη συνθήκη» που θα μπορούσε να οδηγήσει σε τέτοιες σκέψεις. (Αυτή ήταν, άλλωστε, η αιτία για την οποία το bloomberg έκανε τέτοια έρευνα…) Θα ήταν αρκετός ακόμα κι ένας τέτοιος (μη οργανωμένος και μη συντονισμένος από κάποιους συνωμότες…) μερικός περιορισμός της «προσφοράς» δανεικού χρήματος για να προκαλέσει σοβαρούς κρισιακούς σπασμούς στο μεγαλύτερο μέρος του καπιταλιστικού πλανήτη…

Όμως ακόμα και κάτι τέτοιο θα ήταν σύμπτωμα. Έντονο, οδυνηρό, αλλά πάντως σύμπτωμα. Αυτό που έγινε απ’ το 2007 – 2008 ως το 2011 ήταν επίσης σύμπτωμα… Ο χρηματοπιστωτισμός που είναι ένα σημαντικό μεν αλλά βοηθητικό κύκλωμα της ομαλής καπιταλιστικής λειτουργίας έχει γίνει η βάση του… Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό στην ιστορία· αν και τα μεγέθη (των χρεών / δανείων) είναι, πράγματι, πρωτοφανή.

Έντεκα φορές στις δέκα αν στήσεις μια πυραμίδα με την κορυφή της κάτω και την βάση της επάνω θα πέσει. Και δεν έχει καμμία αξία να βάλεις στοίχημα πόσο θα κρατηθεί σ’ αυτήν την ανάποδη στάση… αφού πρόκειται να πέσει επάνω σου…

Πάνω απ’ όλα η εμπιστοσύνη…

Πέμπτη 8 Αυγούστου. … Το αποτέλεσμα είναι ότι τα χρέη των αμερικάνων, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα στεγαστικά δάνεια, ανέρχονται πλέον σε 4 τρισ. δολάρια και καταγράφουν ιστορικό υψηλό…. Υπό μία έννοια η αύξηση του δανεισμού αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στην οικονομία… Παράλληλα όμως η συσσώρευση χρεών είναι συνώνυμο του οικονομικού κινδύνου…

Είναι γνωστό ότι ο αμερικανικός καπιταλισμός είναι “οικονομία χρέους”. Και ότι αν δεν δανείζεσαι και δεν χρωστάς θεωρείσαι από ανυπόληπος μέχρι ύποπτος. Όταν, όμως, σου πετάνε στα μούτρα ότι η “ψήφος εμπιστοσύνης” είναι, ταυτόχρονα, “οικονομικός κίνδυνος” τότε θέλουν να σε κάνουν τόσο ηλίθιο όσο το να τραβάς selfie πάνω στην τροχιά ενός μαγνητικού τραίνου την ώρα που επιταχύνει.

Παίζει το ίδιο έργο εκεί, όπως εδώ και 2 ή 3 δεκαετίες: συντήρηση της κατανάλωσης (και άρα της καπιταλιστικής ιδεολογικής κυριαρχίας) μέσω της υποθήκευσης του μέλλοντος. Ξέρουν οι αμερικάνοι κάποια περίπτωση στην ιστορία που, όταν ήρθε η ώρα του ξεχρεώματος, να νίκησαν οι οφειλέτες και όχι οι δανειστές; Δεν ξέρουν – γιατί δεν υπάρχει…

Let’s go hell λοιπόν…

Τίνος ο αιώνας;

Κυριακή 2 Ιούνη. Η “χρυσή” (ή η “πιο χρυσή” ως τώρα) περίοδος του αμερικανικού καπιταλισμού ξεκίνησε απ’ την στρατιωτική νίκη του στην αναγκαστική καταστροφή ενός σωρού παραγωγικών δυνάμεων (αποκλειστικά των αντιπάλων του) που ονομάστηκε Β παγκόσμιος πόλεμος.

Το 1944, ένα χρόνο πριν την τελική λήξη της αναγκαστικής καταστροφής (των άλλων) οι ηπα, ανέγγιχτες “υπαρξιακά” απ’ την καταστροφή, είχαν εκπληκτική υπεροχή σε όλους τους τομείς έναντι οποιουδήποτε άλλου κράτους είτε στην ευρώπη είτε στην ασία. Παρήγαγαν στο έδαφός τους το μισό της παγκόσμιας παραγωγής άνθρακα, τα δύο τρίτα της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, και πάνω απ’ το μισό της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρισμού. Ήταν σε θέση να παράγουν σε πολύ μεγάλους αριθμούς πλοία, αεροπλάνα, χερσαία οχήματα, πυρομαχικά, εργαλεία, εργαλειομηχανές, χημικά. Είχαν προσελκύσει πολλά απ’ τα καλύτερα μυαλά της (δυτικής) ευρώπης στις επιστήμες, στην τεχνολογία, ακόμα και στην τέχνη.

Κι αν αυτά έμοιαζαν λίγα, οι ηπα διέθεταν κι άλλα. Κατείχαν το 80% των παγκόσμιων αποθεμάτων χρυσού (συν τοις άλλοις διακρατώντας “για λόγους ασφαλείας” τα αποθέματα των ευρωπαϊκών κρατών που είχαν φυγαδεύσει στις ηπα το χρυσάφι των κεντρικών τους τραπεζών για προστασία στη διάρκεια του πολέμου), είχαν έναν στρατό δυνατό και αποτελεσματικό· και σύντομα επρόκειτο να επιδείξουν σε βάρος του στρατηγικού τους αντιπάλου (της ιαπωνίας) ένα όπλο που δεν είχε κανένας άλλος: την ατομική βόμβα.

Ακόμα κι έτσι όμως ο αμερικανικός καπιταλισμός έπρεπε να προνοήσει για την μακροπρόθεσμη κυριαρχία του. Όλοι οι αμερικάνοι αξιωματούχοι συμφωνούσαν μεγαλόφωνα:

Χρειαζόμαστε αγορές, τεράστιες αγορές σ’ όλο τον κόσμο. Χρειαζόμαστε αγορές πρώτων υλών για να αγοράζουμε, χρειαζόμαστε αγορές εμπορευμάτων για να πουλάμε.

Και οπωσδήποτε ένα νόμισμα διεθνούς χρήσης – που να λέγεται “αμερικανικό δολάριο”. Η αυτοκρατορία του δολαρίου ξεκίνησε με τις συμφωνίες του Bretton Woods.

Στην εποχή που το «ανθρώπινο κεφάλαιο» θα ανακηρυσσόταν σαν η νο 1 «μηχανή» καπιταλιστικής ανάπτυξης (στους καιρούς μας δηλαδή) έμοιαζε αδιανόητο τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πως θα ήταν ποτέ δυνατό να βρεθούν αντιμέτωποι (σαν καπιταλισμοί) με μεγέθη που κόβουν την ανάσα. Η πρωτοκοσμική υπεροψία και ο ιστορικός αποικιακός έλεγχος διαβεβαίωναν ότι αυτό που λέγεται «ασία» θα ήταν πάντα περιοχή «φτηνής εργασίας / παραγωγής» και «αγορά εμπορευμάτων»· ποτέ σοβαρός ανταγωνιστής. Ο μόνος κίνδυνος θα μπορούσε να προέλθει απ’ τον ιαπωνικό καπιταλισμό, των 120.000.000 «ανθρώπινων κεφαλαίων». Όταν το made in japan σήκωσε απειλητικά κεφάλι, η Ουάσιγκτον φρόντισε στις αρχές των ’90s να του το κόψει, κάνοντας έναν ανελέητο «νομισματικό πόλεμο» κατά του γιέν.

Συνεπώς, το ότι ένα κράτος / εθνικό κεφάλαιο / εθνικό συμφέρον μεγέθους 1,35 δισεκατομυρίων «ανθρώπινων κεφαλαίων» (αισθητά μεγαλύτερο απ’ το άθροισμα των «ανθρώπινων κεφαλαίων» των ηπα, της ε.ε., του καναδά, και της ιαπωνίας μαζί!) θα έφτανε ποτέ σε τέτοιο επίπεδο εκπαίδευσης, τεχνολογικής ανάπτυξης, αξιοποίησης φυσικών πόρων και καινοτομιών, και σχεδιασμού ώστε να είναι έτοιμο ήδη για τον δικό του «χρυσό αιώνα», αυτό είναι το αληθινό Σοκ και Δέος – για το ψοφιοκουναβιστάν και όχι μόνο! Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί ένας τέτοιος «καπιταλιστικός υπερδράκος» που σέρνει ήδη το μεγαλύτερο μέρος της παρακατιανής ασίας (σαν δορυφορικά κράτη / καπιταλισμούς) στο κέντρο του παγκόσμιου καπιταλισμού, εκτοπίζοντας κάθε πρωτοκοσμική (ή ειδικά αγγλοσαξονική) φαντασίωση κυριαρχίας;

Η ιαχή «αγορές – αγορές – αγορές» μπορεί να ακούγεται από παντού· αλλά τα συμβόλαια γράφονται όλο και περισσότερο στα κινεζικά! Η αναγκαία καταστροφή ενός σωρού παραγωγικών δυνάμεων βρίσκεται πάντα πάνω στον πάγκο· αλλά τίνος θα είναι ο κατεστραμμένος σωρός, ειδικά όταν ο «καπιταλιστικός υπερδράκος» έχει συμμαχήσει μ’ έναν εντελώς ισότιμο (προς τις ηπα) από άποψη ικανοτήτων, τεχνολογιών και όπλων στρατό όπως ο ρωσικός; Ο καπιταλισμός δεν είναι “υποκείμενο” – τα κράτη αποφασίζουν, τα κράτη κερδίζουν ή χάνουν· ο καπιταλισμός προχωράει είτε έτσι είτε αλλιώς…

Προς στιγμήν μοιάζει (απο στρατιωτική άποψη) να φοβάται ο Γιάνης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη. Το ψοφιοκουναβιστάν προσπαθεί να εξαντλήσει όλα τα μη στρατιωτικά μέσα που διαθέτει για την «ανάσχεση» – αλλά τα αποτελέσματα α) θα είναι και σε βάρος του, και β) αν επρόκειτο να είναι ικανοποιητικά θα εμπόδιζαν την οργανική καπιταλιστική αναγκαιότητα για καταστροφές μεγάλης ή πολύ μεγάλης κλίμακας.

Είναι αδύνατο να είναι κανείς φανατικός οπαδός του καπιταλισμού και να πηγαίνει κόντρα στις νομοτέλειές του!

Ψέμματα και κρυφτούλι

Κυριακή 5 Μάη. Με επίσημη ανεργία μόλις 4% ο αμερικανικός καπιταλισμός βρίσκεται στα καλύτερά του – έτσι δεν είναι; Πράγμα που σημαίνει ότι η ψοφιοκουναβική πολιτική αποδίδει…

Αλλά όχι. Όπως γίνεται παντού στον μεταμοντέρνο καπιταλιστικό κόσμο, έτσι και στο ψοφιοκουναβιστάν τα «νούμερα» μαγειρεύονται. Το χάσμα ανάμεσα στην καπιταλιστική πραγματικότητα και την εικονική προβολή της δεν λύνει, βέβαια, καμία απ’ τις δομικές αντινομίες του συστήματος. Εξασφαλίζει όμως αρκετή ομίχλη, κυρίως για να μην καταλαβαίνουν οι υποτελείς τι συμβαίνει.

Στην καταμέτρηση της ανεργίας γίνεται το γνωστό: οι «μακρόχρονα άνεργοι» (συμπεριλαμβανόμενων εκείνων που είτε παραιτούνται απ’ την αναζήτηση δουλειάς και την βγάζουν μόνο με τα επιδόματα και την όποια εγκληματική οικονομία, είτε περνάνε όπως όπως στην «άτυπη αγορά εργασίας») εξαιρούνται απ’ τις ανακοινώσεις περί ανεργίας. Πόσοι είναι αυτοί κι αυτές στις ηπα; Κρατηθείτε: περίπου 95 εκατομμύρια! Μαζί με τους επίσημα άνεργους (7 εκατομύρια) αυτοί που θα ορίζονταν επίσημα σαν πραγματικά άνεργοι στο ψοφιοκουναβιστάν φτάνουν τα 102 εκατομύρια. Σχεδόν το μισό των 206 εκατομυρίων ανδρών και γυναικών που είναι στις ηπα ικανοί / ικανές για εργασιακή εκμετάλλευση. Πολύ απλά: η ανεργία στο ψοφιοκουναβιστάν θα έπρεπε να λογαριάζεται σχεδόν στο 50% – αλλά η επίσημη δημαγωγία την παρουσιάζει μόλις σε 4%…

Η ανεργία, με όρους και κριτήρια καπιταλιστικά, λέγεται «υπο-αξιοποίηση ανθρώπινου κεφαλαίου». Ανεργία 50% σημαίνει (χοντρικά) πως τα αμερικανικά αφεντικά αποσπούν μόλις την μισή υπεραξία απ’ αυτήν που θα μπορούσαν σε συνθήκες πλήρους (ή σχεδόν πλήρους) «απασχόλησης». Προφανώς μεσολαβεί ένα καλό ποσοστό “μαύρης” εκμετάλλευσης, άγριας συσσώρευσης… Είναι τα κέρδη απ’ την “μαύρη” οικονομία και το οργανωμένο έγκλημα που εξισορροπούν την αναπόφευκτη μείωση των “λευκών” κερδών;

Ναι, αλλά όχι μόνον αυτό. Το κόλπο που γινόταν διεθνώς πριν το 2008 συνεχίζει και μετά: οι επιχειρήσεις λογαριάζουν στα «έσοδά» τους όχι μόνο εκείνα που προέρχονται από τις πωλήσεις τους αλλά και τα άλλα που προέρχονται απ’ τα χρηματιστήρια. Συνεπώς, ένα καλό παιχνίδι με τις μετοχές τους και τα πράγματα διορθώνονται. Ωστόσο ακόμα κι έτσι (και με τα αμερικανικά χρηματιστήρια να παριστάνουν ότι ο καπιταλισμός εκεί χαίρει άκρας υγείας…) επίσημες μειώσεις κερδών έχουν αρχίσει να ανακοινώνονται τους τελευταίους μήνες· από ονόματα σαν την exxon και την chevron – όχι τίποτα δευτερευάτζες.

Την πραγματικότητα του αμερικανικού καπιταλισμού την δείχνει, όμως, ακόμα καλύτερα, το μέγεθος των χρεών· επιχειρηματικών αλλά των απλών υπηκόων, μέσω πιστωτικών καρτών. Και τα δύο έχουν εκτοξευτεί στην προ του 2008 στρατόσφαιρα. Κι αυτά (συν μερικά άλλα, που είναι πιο εξειδικευμένα και τα παραλείπουμε) δείχνουν ότι οι ψοφιοκουναβικές μέθοδοι διάσωσης του αμερικανικού καπιταλισμού έχουν αποτύχει, και η κατάσταση από δομική άποψη βρίσκεται εκεί ακριβώς που βρισκόταν και πριν την κατάρρευση της Lehman Bros. Οι τράπεζες βρίσκονται πάντα στο κέντρο της δίνης της παρατεταμένης καπιταλιστικής κρίσης, και σ’ ότι αφορά μια επόμενη κατάρρευση εκείνο που απομένει δεν είναι το “αν” αλλά το “πότε”…

Με μία διαφορά: σε ένα πολύ περισσότερο πολεμοχαρές διεθνές περιβάλλον…

Αερομπελάδες

Παρασκευή 15 Μάρτη. Η παγκόσμια καθήλωση των 350 (;) boeing 737 max φυσικά και προκαλεί “πόνο” στην κατασκευάστρια εταιρεία. Ειδικά αφού πρώτον, η “διόρθωση του προβλήματος” (στο “έξυπνο” λογισμικό) θα χρειαστεί καιρό· και δεύτερον, ακόμα κι όταν η boeing πει «το κάναμε», θα πρέπει να βρει έναν τρόπο να το αποδείξει στους πελάτες της· κάτι καθόλου εύκολο σε ζήτηματα «μηχανικής ευφυίας». Η boeing είναι πιθανό ότι θα χρειαστεί πολύ καιρό για να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των πελατών της… Δεν είναι αστείο: εκκρεμούν 5000 παραγγελίες για το συγκεκριμένο μοντέλο, αξίας 600 δισεκατομυρίων… 5000 παραγγελίες που μπορεί να ακυρωθούν!

Ο αριθμός των 737 max σε καθήλωση δεν είναι μεγάλος σε σχέση με το σύνολο των επιβατικών αεροπλάνων σε χρήση· επιμέρους όμως (σε σχέση με συγκεκριμένες εταιρείες) μπορεί να δημιουργηθεί κάποια έλλειψη πτητικών μέσων. Εκτός, λοιπόν, απ’ τις μετοχές των ανταγωνιστών της boeing (και δεν είναι μόνο η airbus αλλά και η κινεζική comac) και τις παραγγελίες, θα επηρεαστούν στον ένα ή τον άλλο βαθμό και οι επιβάτες. Ως προς τιμές εισιτηρίων, ως προς διαθεσιμότητα δρομολογίων, κλπ.

Τέτοια προβλήματα λύνονται στον καπιταλισμό. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

(φωτογραφία: Το C919, της κινεζικής comac, έχει απ’ το 2017 28 πελάτες με 815 παραγγελίες – λίγες δηλαδή. Θεωρείται όμως ευθέως ανταγωνιστικό τόσο του 737 της boeing, όσο και του Α320neo της airbus. Αν ένα μεγάλο μέρος των 5000 παραγγελιών φύγει απ’ την boeing, δεν θα μπορεί να το καλύψει μόνη της η airbus.

Πάνω που το ψοφιοκουναβιστάν πάει να στριμώξει το Πεκίνο, ένα παλιο-λογισμικό του ανοίγει νέους εμπορικούς ορίζοντες…)

Οι ωραίοι έχουν χρέη – μέχρι να πάψουν (να είναι ωραίοι)

Δευτέρα 11 Φλεβάρη. Πρόκειται για πικρή ελληνική παροιμία, που θα μπορούσε να γίνει εξαγώγιμο είδος.

Το δημόσιο χρέος των ηπα ήταν το 2008 (ας πούμε την χρονιά της επίσημης έναρξης της πιο πρόφατης όξυνσης της «κρίσης») 10,6 τρισεκατομμύρια δολάρια. Δέκα χρόνια μετά, στα τέλη του 2018, έφτασε τα 22 τρις – με αεπ στα 21. Και σύμφωνα με τις αρμόδιες αμερικανικές υπηρεσίες αναμένεται σε μια δεκαετία, το 2029, να έχει πιάσει τα χρόνια του Χριστού, σε τρις. 33 (τριάντα τρία τρισεκατομμύρια δολάρια)…

Τα χρέη των αμερικανικών επιχειρήσεων βρίσκονταν (τέλη του 2018) κοντά στα 6,5 τρις – με σαφείς ανοδικές τάσεις. Και τα καταναλωτικά χρέη (συμπεριλαμβανομένων των στεγαστικών και των φοιτητικών δανείων) λίγο πιο πάνω απ’ τα 4 τρις – επίσης με ανοδικές τάσεις.

Δεν υπάρχει αντικειμενικός τρόπος για να προσδιοριστεί ποιο ποσό χρέους είναι too much ώστε να θεωρηθεί “δύσκολα αποπληρώσιμο” (και επάρατο, και τρισκατάρατο, και επονείδιστο, και όλα τα κακά του κόσμου). Είναι πιο εύκολο να προσδιορίσει κανείς ότι η όποια ευκολία του αμερικανικού κράτους, των επιχειρήσεων (και των ιδιωτών) να δανείζονται οφείλεται σε δύο παράγοντες. Πρώτον στη (διεθνή) εκτίμηση για την “υγεία” και τον “δυναμισμό” του αμερικανικού καπιταλισμού. Και δεύτερον (που σχετίζεται με το προηγούμενο) στον διεθνή κύκλο κυκλοφορίας του δολαρίου. Ωστόσο, στο τέλος, και τα δύο αυτά συγκλίνουν σε ένα: στη στρατιωτική ισχύ.

Το βέβαιο είναι πως είναι αδύνατο το αμερικανικό κράτος / κεφάλαιο να δανείζεται επ’ αόριστο με επιτόκια αρκετά χαμηλά ώστε να υπάρχει η ελπίδα (έστω και αφηρημένη…) ότι θα μπορέσει να ξεχρεώσει. Καθώς θα προχωράει ο 21ος αιώνας, ο παγκόσμιος ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός θα γίνεται όλο και πιο “υπαρξιακό” ζήτημα για το αμέρικα. Ο πρακτικός περιορισμός της διεθνούς κυκλοφορίας του δολαρίου έχει ξεκινήσει· ενώ ο πόλεμος κατά του κινεζικού καπιταλισμού, ειδικά στα κομβικά ζητήματα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, δεν μπορεί να κρύψει την τεχνολογική υστέρηση των ηπα. Που είναι προϊόν μόλις της τελευταίας δεκαετίας. Αν αυτή η υστέρηση συνεχίσει, τότε και ο “δυναμισμός” του αμερικανικού καπιταλισμού θα αρχίσει να υποβαθμίζεται.

Αυτό που ονομάζεται “πολυπολικός κόσμος” είναι μια μεταβατική περίοδος. Αν και δεν μπορεί να προβλέψει κανείς με ακρίβεια πόσο σύντομη θα αποδειχθεί, μοιάζει πως ήδη οι παγκόσμιοι συσχετισμοί βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού.

Έχουμε την άποψη ότι αυτά που συμβαίνουν (και αυτά που δεν συμβαίνουν) στην “πίσω αυλή” των ηπα, με κέντρο το Καράκας, είναι ισχυρή ένδειξη της ύπαρξης του ξυραφιού…