Μέση ανατολή

Τετάρτη 26 Ιούλη. Αν είναι σωστό ότι οι μόνοι αξιόπιστοι σύμμαχοι / proxies που απέμειναν στην Ουάσιγκτον στο συριακό πεδίο μάχης είναι οι ypg, τότε είναι εύλογα κι αυτά τα δύο συμπεράσματα (και μια μελλοντική παραίτηση: του τωρινού αμερικάνου υπ.εξ.). Πρώτον, κανείς δεν θα αμφισβητήσει στο κοντινό μέλλον την κουρδική κατοχή της ζώνης της Rojana, στα βόρεια σύνορα της συρίας, εφόσον σ’ αυτήν η Ουάσιγκτον έχει διασπείρει τον στρατό, τις μυστικές υπηρεσίες και τους μισθοφόρους της. Αλλά, δεύτερον, κανείς δεν θα αναγνωρίσει (με την διεθνή έννοια της λέξης) αυτήν την κουρδική ζώνη με τρόπο που να υπονοεί μελλοντική αναγνώριση χωριστού κράτους. Με δυο κουβέντες: το pkk και οι παραλλαγές του έχουν νοικιάσει φτηνά το τομάρι τους στη βόρεια συρία, με τη μορφή μιας ορισμένης «ανεξαρτησίας» υπό την αιγίδα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Αλλά δεν είναι ο 19ος αιώνας, όπου ακόμα και τότε οι “μεγάλες δυνάμεις” έπρεπε να συμφωνήσουν για φτιαχτούν καινούργια κράτη. Τώρα έχουν χάσει οποιαδήποτε διεθνή προοπτική επισημοποίησης αυτής της «ανεξαρτησίας». Κι ενώ μπορεί κανείς να ζήσει για καιρό στα limbo του παγκόσμιου ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, δεν μπορεί να ελπίζει ότι τέτοια «κενά» θα κρατήσουν για πάντα…

Εκείνοι που είναι αντίθετοι σ’ αυτό το deal δεν είναι αμελητέοι. Σημειώστε: Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα, Δαμασκός (ναι μεν δεν μετράει στρατιωτικά, μετράει όμως σαν επίσημο διεθνές υποκείμενο κρατικής εξουσίας) and, last but not least, Πεκίνο. Έχουν ισχυρότατα συμφέροντα στο να μην επισημοποιηθεί ξανά τέτοια περίπτωση «διαμελισμού» αναγνωρισμένης επικράτειας. Κι έχουν, επίσης, ισχυρότατα συμφέροντα να μην θέλουν αμερικανικές βάσεις κοντά στους δρόμους του μεταξιού – και στις μπίζνες τους, γενικά.

Μια πρώτη έκφραση των πραγματικών τωρινών συσχετισμών παίζεται ήδη δίπλα. Στο ιράκ. Μετά την απελευθέρωση / ισοπέδωση της Μοσούλης, το ιρακινό καθεστώς εμφανίζεται, τουλάχιστον στα λόγια, σκληρό απέναντι στην Ουάσιγκτον: να μην διανοηθεί ότι θα ξαναστήσει βάσεις στο ιράκ – δεν έχει, άραγε, καμία άλλη εκτός απ’ την πρεσβεία στη Βαγδάτη; Δεν ξέρουμε. Ωστόσο στη Βαγδάτη πνέει ένας άνεμος αυτοπεποίθησης στη συμμαχία όχι μόνο με την Τεχεράνη (υπογράφτηκε προχτές συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας σε διάφορα επίπεδα) αλλά και την Μόσχα (θα γίνει μια καλή αγορά καινούργιων ρωσικών τανκς Τ-90). Είναι τα απόνερα της πετυχημένης ρωσικής εμπλοκής στη συρία.

Φυσικά τίποτα δεν είναι και δεν θα είναι εύκολο σ’ αυτή τη ζώνη της μέσης Ανατολής. Οι σουνιτικοί πληθυσμοί που είχαν πάρει το μέρος του isis αναζητούν επειγόντως αξιόπιστους «προστάτες». Και φαίνεται ότι η Άγκυρα και η Ντόχα έχουν αναλάβει αυτήν την «προστασία», σε συνεννόηση αυτή τη φορά με την Τεχεράνη και τους σιίτες του ιράκ. Αν αυτή η συνεννόηση συνεχίσει να είναι σταθερή, τότε το «διαίρει και βασίλευε» της Ουάσιγκτον, του Τελ Αβίβ και του Ριάντ θα έχει υποστεί την οριστική, στρατηγική ήττα του. Τότε αυτή η περιοχή της μέσης Ανατολής θα έχει σοβαρές ελπίδες να ξαναανασάνει.

Μοσούλη

Δευτέρα 10 Ιούλη. Η ιρακινή πόλη “απελευθέρωθηκε”… Μέσω της καταστροφής της, των δολοφονιών εκατοντάδων αμάχων, και του εξανδραποδισμού δεκάδων χιλιάδων κατοίκων της.

Η ευκολία με την οποία ο isis είχε καταλάβει την πόλη πριν 3 χρόνια, μέσα σε μία βδομάδα (στις αρχές Ιούνη τότε), οφειλόταν κυρίως στο γεγονός ότι ο σουνιτικός πληθυσμός της πόλης προτιμούσε τους σκληροπυρηνικούς ουαχαβίτες (με αξιωματικούς σουνίτες, απ’ τον διαλυμένο στρατό του Χουσεΐν) παρά την κεντρική φιλο-σιϊτική κυβέρνηση της Βαγδάτης. Θα μιλούσε κανείς για «θρησκευτικό σεχταρισμό» αν δεν είχε προηγηθεί η συστηματική δουλειά του κατοχικού αμερικανικού στρατού και ο σχεδιασμός της Ουάσιγκτον και του Τελ ΑΒίβ για διάλυση (και) της ιρακινής κρατικής επικράτειας.

Αυτό σημαίνει ότι η καταστροφή της Μοσούλης δεν πρόκειται να είναι αρκετή – όχι για την κατάρρευση του isis (οι πατρόνες του στο Ριάντ και αλλού δείχνουν συμβιβασμένοι με την ιδέα ότι αυτό το «κόλπο» στη μέση Ανατολή έφτασε στο τέλος του· καιρός για κάποιο καινούργιο) αλλά για να ξαναγυρίσουν στη ζωή τους όσοι έχουν επιζήσει απ’ την «μάχη της Μοσούλης». Στρατόπεδα προσφύγων (σαν αυτό της φωτογραφίας) δεν είναι ζωή· μόνο επιβίωση.

Τίποτα δεν δείχνει ως τώρα ότι το σχέδιο για την διάλυση μεγάλου μέρους της μέσης Ανατολής σε αλληλοϋποβλεπόμενα καντόνια / ημικράτη έχει εγκαταλειφθεί. Το αντίθετο. Απ’ το 2003, όταν ο αμερικανικός στρατός άναψε την φωτιά εισβάλλοντας στο ιράκ, το αίμα προστίθεται στο αίμα, και ακόμα περισσότερο αίμα ποτίζει το χώμα και τους χάρτες. Είναι ήδη σχεδόν 14 χρόνια: μια γενιά έχει μεγαλώσει θρηνώντας. Θα πρέπει να επιθυμήσει με πάθος μια άλλη ζωή για να υψώσει το ανάστημά της κόντρα σε θεούς και δαίμονες.

Και όχι, η Μοσούλη δεν θα προστεθεί στα νεκροταφεία του 4ου παγκόσμιου πολέμου. Είτε επειδή την ιστορία την γράφουν οι νικητές· είτε επειδή οι επιζώντες έχουν πιο επείγοντα πράγματα να κάνουν…

Συρία

Παρασκευή 30 Ιούνη. Καθώς οι φιλοΆσαντ ένοπλοι δείχνουν να έχουν εξασφαλίσει την πρόσβασή τους στα σύνορα με το ιράκ ανακόπτωντας τον αμερικανικό σχεδιασμό, και ενώ προωθούνται και απ’ τα νότια συγκλίνοντας προς την Deir ez-Zor, ο αμερικανικός στρατός φαίνεται ότι αερομεταφέρει άγνωστο αριθμό proxies του απ’ τον αχρηστευμένο θύλακα της al-Tanf προς τα βόρεια, στις ypgκρατούμενες περιοχές. Φαίνεται ότι η Ουάσιγκτον θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να φτάσει πρώτη στην Deir ez-Zor, όπου εκτός απ’ τους αποκλεισμένους 120.000 αμάχους υπάρχουν και μερικές χιλιάδες στρατιώτες του Άσαντ, που ανεφοδιάζονται τακτικά από αεροπλάνα και ελικόπτερα. Ή, εναλλακτικά, να «κλείσει» όσο μεγαλύτερο μέρος μπορεί των συρο-ιρακινών συνόρων σ’ αυτή τη μεριά.

Όλα αυτά ενώ «εκκρεμεί» η … ακόμα επίθεση με χημικά όπλα – του Άσαντ…

Μια υπενθύμιση της σοβαρότητας που έχει η διακύβευση – επί του εδάφους και όχι μόνο: συνεχόμενη και αξιόπιστη χερσαία διαδρομή απ’ το ιράν ως τις μεσογειακές ακτές, μέσω ιράκ / συρίας και λιβάνου δεν έχει υπάρξει τα τελευταία 40 χρόνια. Στα ‘80s ο Χουσεΐν με τον 8ετή πόλεμο κατά της Τεχεράνης (που έχασε)· ύστερα, στα ‘90s, η σταθερά εχθρική στάση του ιρακινού καθεστώτος εναντίον του ιρανικού· μετά η αμερικανική εισβολή και κατοχή· και τέλος η εδαφική επέκταση του isis στην ιρακινή και την συριακή επικράτεια, εξασφάλισαν αυτήν την ασυνέχεια.

Τώρα… τώρα συμβαίνουν 2 πράγματα ταυτόχρονα. Πρώτον, μια τέτοια χερσαία διαδρομή (μελλοντικά και σιδηροδρομική) ενδιαφέρει και το Πεκίνο («δρόμοι του μεταξιού»…). Και δεύτερον, η στρατιωτική κατάρρευση του isis αφήνει όσους έχουν ποντάρει στην «διακοπή» μιας τέτοιας «γραμμής επικοινωνίας», δηλαδή την Ουάσιγκτον, τον Τελ Αβίβ, και τους όποιους συμμάχους τους χωρίς άμεση εναλλακτική… Εκτός απ’ το να εμπλακούν «αυτοπροσώπως» στην κατοχή εδαφών είτε στη συρία είτε στο ιράκ είτε και στα δύο.

Η Ουάσιγκτον επειδή δεν έχει αυτήν την στιγμή σκοπό να στείλει χιλιάδες πεζοναύτες και στη συρία (έχει σοβαρό πρόβλημα και στο αφγανιστάν…) προσπάθησε ως τώρα, με μικρή δική της συμμετοχή, να εκπαιδεύσει κάποιους διαθέσιμους αντιΆσαντ ένοπλους, στο νότο, στα σύνορα με την ιορδανία, γύρω απ’ την συνοριακή πόλη al-Tanf. Με σκοπό να καταλάβουν αυτοί, για λογαριασμό της, τα σύνορα συρίας / ιράκ ως, τουλάχιστον τον Ευφράτη.

Αλλά αυτοί οι μισθοφόροι έχουν αποδειχθεί ως τώρα πολύ περιορισμένων ικανοτήτων. Φαίνεται ότι προτιμούν να «εκπαιδεύονται» και να πληρώνονται παρά να πολεμούν… Επιπλέον οι φιλοΆσαντ (απ’ ότι φαίνεται οι ιρανοί «φρουροί της επανάστασης») παρέκαμψαν το εμπόδιο του θύλακα της al-Tanf και έχουν τον πρώτο λόγο και προς τις δύο κατευθύνσεις. Και προς την Deir ez-Zor, και προς την πόλη Abu Kamal, στο πλάι του Ευφράτη, ακριβώς στα σύνορα με το ιράκ.

Παρότι υπάρχουν ακόμα αρκετές δεκάδες χιλιόμετρα να καλυφθούν, σ’ αυτές τις κυρίως ερημικές εκτάσεις δεν υπάρχουν αξιόμαχες δυνάμεις του isis ώστε να εμποδίσουν την προώθηση των φιλοΆσαντ. Ίσως μεγαλύτερο πρόβλημα αυτών των τελευταίων είναι όλο και μακρύτερη επιμελητειακή γραμμή. Αλλά μια ματιά στον χάρτη δείχνει ότι με την τωρινή διάταξη των στρατών η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της έχουν «απομονωθεί» απ’ αυτόν τον βασικό στόχο στα ανατολικά της συρίας.

Θα καλύψουν αυτήν την απομόνωση εφορμώντας απ’ τον βορρά; Θα φανεί σύντομα…

Κλειστοί ουρανοί

Δευτέρα 19 Ιούνη. Την ημέρα που οι αμερικάνοι έριχναν ένα Su-22 της συριακής αεροπορίας, κοντά στη Raqqa («για λόγους αυτοάμυνας» είπαν), η Τεχεράνη έκανε κάτι χοντρύτερο. Κτύπησε με πυραύλους εδάφους / εδάφους θέσεις του isis στη συρία, κοντά στην πολιορκούμενη Deir ez-Zor. Οι βαλιστικοί πύραυλοι βεληνεκούς 700 χιλιομέτρων εκτοξεύτηκαν από δύο θέσεις στο δυτικό ιράν, πέρασαν πάνω απ’ το ιράκ, και… Μια πολύ καλή ευκαιρία όχι μόνο για άσκηση αλλά και για επίδειξη δυνατοτήτων.

Οι μεν αμερικάνοι προσπαθούν να συγκρατήσουν την προέλαση του συριακού στρατού και των συμμάχων του. Οι δε ιρανοί «φρουροί της επανάστασης» είχαν ένα σημείωμα πάνω στους δικής τους κατασκευής Zulfiqar πυραύλους τους: για το Ριάντ με αγάπη!!!

Οι μεν αμερικάνοι προχωρούν «τσούκου τσούκου», με τον στρατό τους να δρα «εκτός νόμου» (του αμερικανικού τέτοιου), δημιουργώντας τετελεσμένα για να πατήσει πάνω τους για τα επόμενα… Αλλά πόσο μακρυά θα συνεχίσει; Θα ρίξει, μήπως, και κάποιο ρωσικό Su-35, «για λόγους αυτοάμυνας» πάντα; Δεν ρωτάμε τυχαία: η ρωσική αεροπορία κινείται εκεί δίπλα.

Οι δε συμμαχία Μόσχας – Τεχεράνης – Δαμασκού δείχνει να έχει το πάνω χέρι επί του εδάφους. Φαίνεται, για παράδειγμα, ότι στο κρίσιμο ζήτημα του ελέγχου των συρο-ιρακινών συνόρων, επεκτείνει τις υπό τον έλεγχό της εκτάσεις, με γρήγορους, αιφνιδιαστικούς και μάλλον απρόβλεπτους ελιγμούς. Πρόκειται για έναν καινούργιο πονοκέφαλο για την Ουάσιγκτον: όπως όλα δείχνουν, κάτω από ρωσικό σχεδιασμό, συριακός στρατός, ιρανικός και Χεζμπ’ αλλάχ, κάνουν ασυνήθιστα μεγάλους (σε αποστάσεις) και ασυνήθιστα γρήγορους ελιγμούς, δημιουργώντας τετελεσμένα πολύ πιο σύντομα απ’ όσο θα περίμεναν τα αμερικανικά επιτελεία… Πρόκειται για εντυπωσιακή μεταμόρφωση ενός πεζικού που πριν 2 χρόνια φαινόταν ότι θα πέσει στη Μεσόγειο για να σωθεί…

Ακόμα και στα περίξ της ypg κρατούμενης περιοχής γύρω απ’ την Raqqa, φαίνεται πως η συμμαχία προχωράει γρήγορα με τέτοιον τρόπο ώστε να κλείσει τους δρόμους του αμερικανικού στρατού και των βασάλων του προς την κεντρική συρία.

Παρότι, λοιπόν, μπορούμε να κοροϊδεύουμε από απόσταση ασφαλείας, η «κλιμάκωση» στο συριακό (και στο ιρακινό, αργά ή γρήγορα) πεδίο μάχης συνεχίζεται. Αργά, χωρίς εντυπωσιακές επιταχύνσεις· αλλά σταθερά.

(στον ιρανικό χάρτη της φωτογραφίας η συριακή Deir ez-Zor δείχνεται σαν Dayr al-Zawr. Για την ίδια στρατηγικής σημασίας πόλη πρόκειται).

Συρία – ιράκ

Κυριακή 18 Ιούνη. Το είχαμε γράψει πριν 2 ημέρες (ε, μερικά πράγματα τα μαθαίνουμε νωρίς…), τώρα ανακοινώθηκε και επίσημα: οι PMU και ο ιρακινός στρατός ανακατέλαβαν απ’ τον isis το συνοριακό πέρασμα al-Waleed, με την συρία. Η ανακατάληψη του περάσματος, κάμποσα χιλιόμετρα ανατολικότερα εκείνου της al Tanf (που ελέγχεται απ’ τους αμερικάνους και τους proxies τους) θεωρείται σημαντική επειδή επιτρέπει τον έλεγχο απ’ την συρο-ιρακινή συμμαχία των κοινών συνόρων στον συριακό νότο, σε μεγάλο μήκος.

Αυτό, ακριβώς, που ήθελε να εμποδίσει η Ουάσιγκτον… Δεν πειράζει. Περισσότερες «κυρώσεις» εδώ κι εκεί: τιμωρώ, άρα υπάρχω…

Συρία

Παρασκευή 16 Ιούνη. Πριν λίγες ημέρες (Σάββατο 10 και Κυριακή 11 Ιούνη: συρία) σας ενημερώναμε (σας ενδιαφέρει;) ότι ο συριακός στρατός με τους συμμάχους του (ή: οι σύμμαχοί του alone…) έφτασαν στα νότια σύνορα συρίας – ιράκ, παρακάμπτωντας με έναν γρήγορο ελιγμό το εμπόδιο που είχε στήσει η Ουάσιγκτον στην At Tanf. Σημειώναμε τότε ότι απ’ τα σύνορα αυτά η απόσταση ως την Βαγδάτη είναι γύρω στα 500 χιλιόμετρα, κι απ’ αυτά μόνο τα 100 ελέγχονται απ’ τον isis (στη μεριά του ιράκ).

Όχι πια. Με αντίστοιχη γρήγορη προέλαση οι «φιλοϊρανικές» ιρακινές PMU «καθάρισαν» τον δρόμο απ’ τα νότια, την ιρακινή επικράτεια, κι έτσι υπάρχει τώρα μια ελεγχόμενη χερσαία επικοινωνία Δαμασκού / Βαγδάτης / Τεχεράνης. Δεν είναι η καλύτερη· είναι όμως υπαρκτή. Κι αυτό έχει σημασία.

Ο «τρελός σκύλος» προσπάθησε να παραστήσει τον ψύχραιμο σ’ αυτήν την εξέλιξη, που έχει αχρηστέψει ουσιαστικά την προσπάθεια της Ουάσιγκτον και των proxies της να κρατήσουν μακριά απ’ τα νότια σύνορα με το ιράκ τον Άσαντ και τους συμμάχους του· προχωρώντας ως την Deir ez-Zor. Δεν είναι συριακό στρατός απάντησε σε ερώτηση στο κογκρέσσο… Είναι ρωσικός…  (Α, εντάξει τότε).

May be. Και γιατί να μην είναι ρωσικός, δηλαδή; Αλλά τι θα κάνει ο «τρελός σκύλος» με τον ρωσικό στρατό που του έκλεισε τον δρόμο και, ουσιαστικά, αχρήστευσε τους σχεδιασμούς του;

Εν τω μεταξύ, μετά απ’ αυτήν την επιτυχία (του «εναλλακτικού» διαδρόμου συρίας / ιράκ / ιράν) έγινε και μια συνάντηση κορυφής. Σύμφωνα με αραβικές πηγές στις 13 Ιούνη. Ο στρατηγός Osman Al-Ghanmi, επικεφαλής του ιρακινού πενταγώνου συναντήθηκε με τους επιχειρησιακούς επικεφαλής του συριακού στρατού και εκπροσώπους του Άσαντ. Στη Βαγδάτη. Ποιο ήταν το θέμα; Η στρατιωτική συνεργασία Δαμασκού – Βαγδάτης. Γενικά; Όχι. Ειδικά: στην εκκαθάριση των συνόρων απ’ τους «τρομοκράτες» και στην διασφάλιση και επέκταση των χερσαίων επικοινωνιών μεταξύ τους.

Η ρωσική συμμετοχή δεν χρειαζόταν. Είναι εκεί. Και έχει προειδοποιήσει την Ουάσιγκτον να μην διανοηθεί να…

(Είτε σας ενδιαφέρει είτε όχι αυτόν τον καιρό γίνονται στο συριακό πεδίο μάχης αποφασιστικές μάχες… Θα ήταν «τακτικής» σημασίας αν η Ουάσιγκτον δεν φρόντιζε να τους δώσει στρατηγικό νόημα. Και είναι μάχες σχεδόν «κατευθείαν»…)

(φωτογραφία πάνω: Ναι, ρωσικός στρατός στο ρουθούνι του αμερικανικού! Χωρίς σημαίες – το έκανε και στην Κριμέα…

φωτογραφία κάτω: απ’ την συνάντηση ιρακινών / συρίων στη Βαγδάτη. Φέρεται να έγινε στις 13 Ιούνη.)

Συρία

Κυριακή 11 Ιούνη. Η κατάληψη μιας μικρής έκτασης στα σύνορα συρίας – ιράκ (η «απελευθερωμένη» συνοριακή γραμμή είναι τώρα λίγο παραπάνω από 20 χιλιόμετρα) απ’ τον συριακό στρατό και τους συμμάχους του, παρότι είναι σε εντελώς ερημική περιοχή, και παρότι θα χρειαστεί ενίσχυση και απ’ την ιρακινή πλευρά (η Βαγδάτη απέχει τουλάχιστον 500 χιλιόμετρα, ωστόσο όλη η διαδρομή εκτός τα τελευταία 100 χιλιόμετρα είναι «καθαρή» από isis) έχει πέρα απ’ την λειτουργική σκοπιμότητα και έναν συμβολικό ρόλο. Για το πρώτο γράψαμε χτες: αποκόβει τις ηπα και τους συμμάχους της απ’ τον νοτιο-κεντρικό στόχο τους.

Το συμβολικό του πράγματος είναι ότι απ’ την εποχή της κατάκτησης συριακών εδαφών απ’ τον isis, το 2012 δηλαδή, το καθεστώς του Άσαντ πρώτη φορά ξαναφτάνει στα σύνορα με το ιράκ. Τα 20 χιλιόμετρα είναι σίγουρα ελάχιστα μπροστά στο σύνολο της συνοριακής γραμμής. Απ’ την άλλη μεριά ο έλεγχος των συνόρων του είναι βασικό τυπικό χαρακτηριστικό κάθε κράτους.

Το γεγονός, εν τέλει, ότι η συγκεκριμένη επιτυχία ανακοινώθηκε, με κάθε επισημότητα, και απ’ την ρωσική στρατιωτική διοίκηση στη Μόσχα, δίνει ένα μέτρο της αξίας που της δίνεται.

Συρία – ιράκ

Παρασκευή 9 Ιούνη. Ενώ αυτά συμβαίνουν στα νότια (της συριακής επικράτειας) συρο-ιρακινά σύνορα, στα ανατολικά, απ’ την μεριά του ιράκ, οι (φιλοϊρανοί ή και ιρανοί) PMU «καθαρίζουν» με μάλλον θυελλώδη ρυθμό τα κατεχόμενα απ’ τον isis εδάφη. Έχουν καταφέρει ήδη να έχουν πρόσβαση στο συριακό έδαφος χωρίς να χρειάζεται να διασχίσουν την αμερικανόφιλη ypgκρατούμενη ζώνη.

Αυτή η εξέλιξη βοηθάει στο να προτείνουμε μια απάντηση στο ερώτημα τι θα κάνει η Τεχεράνη μετά τις «τρομοκρατικές επιθέσεις» σε βάρος της, των οποίων την ευθύνη ανέλαβε ο isis, δηλαδή το Ριάντ – Τελ Αβίβ – Ουάσιγκτον (άσχετα με το ποιος τις έκανε πραγματικά…). Θα επιτεθεί άραγε το ιράν στη σαουδική αραβία όπως σερβίρουν διάφοροι «ειδικοί αναλυτές»;

Θα ήταν βλακώδες· τόσο πολύ ώστε μόνο οι εγκάθετοι «ειδικοί» μπορούν να το πουλάνε σαν «εκτίμηση». Το ιρανικό καθεστώς έχει αποδείξει ότι διαθέτει υψηλού επιπέδου στρατηγική τέχνη. Το απέδειξε όχι τώρα αλλά την πολύ δύσκολη δεκαετία του ’80, όταν του επιτέθηκε άμεσα το χουσεϊνικό ιράκ και έμμεσα οι ηπα, η ευρώπη και η σοβιετική ένωση… Κι ωστόσο νίκησε (το ιράν)!

Τώρα τα πράγματα είναι στοιχειώδη. Αν πρόκειται να κάνει κάτι το ιρανικό καθεστώς αυτό είναι να εντατικοποιήσει τις επιτυχίες του «εκεί που πονάει». Στο ιρακινό και στο συριακό έδαφος. Τόσο ο Άσαντ όσο και η Χεζμπ’ αλλάχ έχουν όρια στον αριθμό των πεζικάριων που μπορούν να διαθέσουν στο δεύτερο. Η Τεχεράνη, δηλαδή οι «φρουροί της επανάστασης», έχουν μεγάλα περιθώρια ακόμα. Αν, λοιπόν, η Τεχεράνη πρόκειται να απαντήσει στην «τρίζω τα δόντια» αμφισβήτηση του ρόλου της σ’ όλη αυτή τη ζώνη, ως την Μεσόγειο, κρίνουμε ότι έχει το περιθώριο να το κάνει (κάτω απ’ τα ρωσικά φτερά και, όπου χρειάζεται, με αναβαθμισμένα ρωσικά όπλα) εντατικοποιώντας την χερσαία εκστρατεία κατά του isis στην γραμμή Palmyra – Deir ez-Zor – συροϊρακινά σύνορα. Εκεί, ό,τι και να θέλουν η Ουάσιγκτον, το Ριάντ ή το Τελ Αβίβ, φαίνεται αδύνατο (αυτή τη στιγμή) να αποτρέψουν την πλήρη στρατιωτική κατάρρευση του isis· πριν καν καταφέρουν οι αμερικανοκινούμενοι ypg να «απελευθερώσουν» την Raqqa, (πετυχαίνοντας τελικά συμβολική μόνο νίκη). Κι αν αυτή η γραμμή «κατακτηθεί» απ’ τους συμμάχους του Άσαντ, θα πρόκειται για ήττα πολλές φορές χειρότερη (για τους σχεδιασμούς της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της) απ’ την «επανακατάκτηση» του Aleppo.

(Οι ιδεολόγοι της «καθαρής θεωρίας» και, φυσικά, οι δημαγωγοί νοιώθουν άβολα με το σκληρό γεγονός ότι η έκβαση των πολέμων κρίνεται στο έδαφος και όχι … στα μήντια. Ο.Κ. Έχουμε να ακούσουμε μαλακίες… με τον τόνο… Ως συνήθως.)

Συρία

Τρίτη 6 Ιούνη. Νοτιοανατολικά του Aleppo ο συριακός στρατός και οι σύμμαχοί του προελαύνουν σταθερά, ανακαταλαμβάνοντας κωμοπόλεις και χωριά απ’ τον isis. Σύντομα θα βρεθούν πολύ κοντά στις θέσεις (δίπλα στον Ευφράτη) που έχουν καταλάβει οι ypg και ο αμερικανικός στρατός· εκεί, προφανώς, θα δημιουργηθεί μια άτυπη «συνοριακή γραμμή».

«Καθαρίζοντας» αυτές τις (κυρίως ερημικές) εκτάσεις, ο στρατός του Άσαντ και οι σύμμαχοί του συγκεντρώνουν δυνάμεις για να κινηθούν στον οδικό άξονα Palmyra – Deir ez-Zor. Είναι αυτός ο στρατηγικής σημασίας «διάδρομος» που η προέκτασή του είτε ανατολικά είτε νοτιοανατολικά ενώνει την συρία με το ιράκ· ο διάδρομος που ούτε η Ουάσιγκτον, ούτε το Τελ Αβίβ, ούτε το Ριάντ θέλουν να υπάρξει. Και θα κάνουν τα πάντα για να εμποδίσουν τον συριακό στρατό να τον κατακτήσει. Κατ’ αρχήν μέσω των proxies τους.

Η Deir ez-Zor εξελίσσεται σε «σημείο κλειδί» αυτής της αναμέτρησης. Ως τώρα είναι ένας θύλακας, υπό τον έλεγχο του συριακού στρατού, κυκλωμένος απ’ τον isis. Ο isis μετακινεί μέλη του και βαριά όπλα από άλλα σημεία (και απ’ την Raqqa) στέλνοντας τα πάνω σ’ αυτόν τον άξονα Palmyra – Deir ez-Zor. Προς την μεριά της Palmyra προσπαθεί με «πόλεμο φθοράς» να καθυστερήσει την προώθηση του στρατού του Άσαντ. Στην μεριά της Deir ez-Zor έχει ξεκινήσει μια επίθεση μεγάλης έντασης για να καταλάβει την πόλη. Κινήσεις που εξυπηρετούν τον σχεδιασμό της Ουάσιγκτον – σας φαίνεται παράξενο;

Εν τω μεταξύ η Ουάσιγκτον δημιουργεί βάσεις μέσα στο συριακό έδαφος, σε περιοχές ελεγχόμενες από «φιλικούς» αντικαθεστωτικούς… Η επίσημη δικαιολογία είναι «για να γίνει καλύτερα η επίθεση στον isis απ’ το νότο» – παραμύθια.

Να γιατί, λοιπόν, η αλλαγή πλεύσης της Ντόχα δυσκολεύει τα αμερικανο-ισραηλινο-σαουδαραβικά σχέδια και, απ’ την άλλη, διευκολύνει τις κινήσεις της Δαμασκού. Και να γιατί αντιδρά το Ριάντ και διάφοροι κολαούζοι σα να απειλεί με πόλεμο…

Θα κρατήσει την γραμμή της η Ντόχα; Θα φανεί. Ωστόσο οι ηγεμονικές φιλοδοξίες αυτού του πολύ μικρού αλλά πάμπλουτου κρατιδίου δεν είναι καθόλου καινούργιες. Ούτε είναι καινούργια και άπειρη η «διπλωματία» του. Συνεπώς αν έχει αποφασίσει κάτι, προφανώς το κάνει εν γνώσει των (αναμενόμενων) αντιδράσεων…

Συρία

Παρασκευή 2 Ιούνη. Η Ουάσιγκτον συνεχίζει να εξοπλίζει τις ypg, που δεν θα μπορούσαν παρά να ανταποδώσουν: θα εμποδίσουμε κάθε προσπάθεια εδαφικής επαφής μεταξύ ιράκ και συρίας δήλωσαν. Εννοώντας ότι η μόνη τέτοια επαφή που επιτρέπουν είναι μέσω των δικών τους εδαφών, απ’ όπου άλλωστε καταφτάνουν και οι συστηματικές αμερικανικές ενισχύσεις.

Εντελώς συμπτωματικά το βασικό εμπόδιο στα σύνορα ιράκ / συρίας είναι ο isis. Και, εντελώς συμπτωματικότερο του συμπτωματικού, δυνάμεις του isis προσπάθησαν να ανακαταλάβουν τα συνοριακά εδάφη που έχουν περάσει τον έλεγχο των PMU (δες χτεσινό σχόλιο). H προσπάθεια αποκρούστηκε, ενώ φτάνουν και ενισχύσεις απ’ τον επίσημο ιρακινό στρατό. Θα έλεγε κανείς ότι ο isis, «αντικειμενικά», μπορεί να βοηθήσει την Ουάσιγκτον – για μια ακόμα φορά! Μήπως να φύγουν κάποια στιγμή οι ένοπλοί του απ’ την Raqqa και να πάνε να πολεμήσουν αλλού τον Άσαντ;

Εν τω μεταξύ φαίνεται ότι στις ypgκρατούμενες περιοχές έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια «εθνικής ομογενοποίησης». Ως γνωστόν πολλές απ’ αυτές τις περιοχές κατοικούνται από άραβες σύρους και όχι κούρδους, που δέχτηκαν, με το καλό ή το κακό, (το πρώτο είναι οι αμερικανικές παροτρύνσεις και τα δολάρια) να συστρατευτούν με τις ypg.

Αλλά δεν τα πάνε τόσο καλά. Κι αν σκεφτεί κανείς ότι λεφτά υπάρχουν και σε άλλες πλευρές, δεν θα ήταν παράξενο να εκδηλώσουν κάποια στιγμή με ενεργό τρόπο την δυσφορία τους, απομυθοποιώντας τον «απελευθερωτικό θρύλο» των ypg. Προληπτικά (;) η διοίκηση των ypg φαίνεται ότι προσπαθεί να επιβάλει στα αραβικά σχολεία να διδάσκονται τα κουρδικά…

Κάτι θυμίζει αυτό.