Tag: ιράκ

Δευτέρα 16 Οκτώβρη. Ένας τρόπος να κάνει κάποιος «πλάτες» στην αμερικανική ιμπεριαλιστική πολιτική σημέρα είναι να υποτιμάει το ζήτημα της επιθετικότητας της Ουάσιγκτον απέναντι στην Τεχεράνη. Να το θεωρεί ένα «διμερές» θέμα περιορισμένης σημασίας για τον παγκόσμιο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό.

Δεν είναι έτσι. Στις 20 του περασμένου Μάη το ψόφιο κουνάβι, προς παγκόσμια έκπληξη, κατηγόρησε το ιρανικό κράτος σαν τον «μεγαλύτερο σπόνσορα της τρομοκρατίας», σ’ όλον τον κόσμο. Για να γίνει ακόμα πιο ωμή η αμερικανική «θέση», η κατηγορία εκτοξεύτηκε απ’ το Ριάντ, όπου το ψόφιο κουνάβι είχε πάει για δουλειές· και για υποστήριξη στον άξονα Ριάντ – Τελ Αβίβ. Απ’ την έδρα, δηλαδή, του καθεστώτος για το οποίο και οι πέτρες ξέρουν ότι είναι ο βασικός εξαγωγέας και χρηματοδότης του ουαχαβίτικου εξτρεμισμού και της σχετικής τρομοκρατίας. Όχι μόνο στη μέση Ανατολή αλλά και στην Ασία· ειδικά στη νοτιοανατολική.

Η συνέπεια με την οποία η Ουάσιγκτον έχει βαφτίσει την Τεχεράνη σαν «κέντρο της παγκόσμιας τρομοκρατίας» ξεπερνάει λοιπόν κατά πολύ τα βλακώδη που κατά καιρούς τιτιβίζει το ψόφιο κουνάβι. Πρόκειται, όντως, για επιλογή διαρκείας.

Ποιές είναι όμως οι συγκεκριμένες «τρομοκρατικές ενέργειες» (εντός ή εκτός εισαγωγικών) που χρεώνονται στο ιρανικό καθεστώς; Ούτε το ψόφιο κουνάβι ούτε οποιοσδήποτε άλλος κάνει τον κόπο να υποδείξει έστω και μία. Εκείνο που ουσιαστικά είναι το «έγκλημα» της Τεχεράνης είναι η πετυχημένη συμμετοχή της, ύστερα από πρόσκληση των αντίστοιχων επίσημων καθεστώτων, στα πολεμικά πεδία του ιράκ και της συρίας. Εναντίον της «επίσημης τρομοκρατίας», δηλαδή του isis.

Όμως η ίδια ακριβώς κατηγορία και για τους ίδιους λόγους θα μπορούσε να απευθυνθεί και στην Μόσχα. Συνεπώς, όταν το αμερικανικό βαθύ κράτος δια στόματος ψόφιου κουναβιού ονομάζει «τρομοκρατία» και «παγκόσμια απειλή» την στρατιωτική συμμετοχή των ιρανών «φρουρών της επανάστασης» στο συριακό (κυρίως) και στο ιρακινό πεδίο μάχης, καλεσμένων από τυπικά επίσημες κυβερνήσεις σύμφωνα με τους τετριμμένους κανόνες στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ κρατών, λέει πολύ περισσότερα. Πρόκειται, κατά την γνώμη μας, για την επιστροφή στην ιμπεριαλιστική γραμμή των νεοσυντηρητικών διοικήσεων του Μπους του Β. Όταν «τρομοκράτης» κηρυσσόταν κατά βούληση όποιος έμπαινε στο αμερικανικό στόχαστρο.

Μόνο που το 2017, το 2018 και το 2019 δεν είναι 2001, 2002 και 2003… Πιο σωστά: οι συσχετισμοί (συμπεριλαμβανομένων των εξελίξεων στα επιμέρους πεδία μάχης) του 2017 είναι προϊόντα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στις αρχές του 21^ου αιώνα. Ενισχυμένα απ’ τις παράλληλες εξελίξεις παντού στον πλανήτη μέσα στη συνεχιζόμενη κρίση / αναδιάρθρωση.

Σάββατο 14 Οκτώβρη. Είναι γνωστό ότι επί χρόνια το ρατσιστικό / απαρτχάιντ καθεστώς του Τελ Αβίβ προσπαθεί να πείσει το αμερικανικό να επιτεθεί στην Τεχεράνη· με άλλοθι το πυρηνικό πρόγραμμά της. Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του (Ιούλης 2017, ynetnews) ο Ehud Barak, πρωθ. του ισραήλ απ’ το 1999 ως το 2001, επικεφαλής των «εργατικών» ως το 2011 και υπ.αμ. σε κυβέρνηση του νυν πρωθ. Netanyahu (ήταν στο πόστο, άρα επικεφαλής, στη σφαγή στη λωρίδα της Γάζας στα τέλη του 2008 και στις αρχές του 2009, που έμεινε γνωστή σαν “επιχείρηση καυτό μολύβι”…) δεν το κρύβει: …αυτό που ζητούσαμε απ’ τους αμερικάνους ήταν να εντείνουν τις κυρώσεις και να επιτεθούν.

Ούτε ο Μπους ο Β ούτε ο Ομπάμα συμφωνούσαν· αν και δεν θα εμπόδιζαν το ίδιο το ισραήλ να δράσει. Αλλά η στρατιωτική μηχανή του ισραηλινού καθεστώτος δεν θα μπορούσε να δράσει με επιτυχία από μόνη της. Ειδικά ο Ομπάμα, χωρίς να εκτείθεται πολύ, δεν έβλεπε με καλό μάτι τις ισραηλινές φιλοδοξίες στη μέση Ανατολή. Προχώρησε, τελικά, στη συμφωνία 5+1, χαλαρώνοντας (αν και όχι διαγράφοντας) τον κλοιό στο ιράν.

Το ψόφιο κουνάβι και η διοίκηση των συντηρητικών είναι πια αρκετά διαθέσιμοι να “ξανασφίξουν τα λουριά”. Όμως το τζίνι (και το ιρανικό, αλλά όχι μόνο αυτό) έχει βγει απ’ το μπουκάλι. Μια κατευθείαν αμερικανική επίθεση στο ιράν ίσως δεν είναι αυτή τη στιγμή “στο τραπέζι”. Μια ένταση των τριβών στη μέση Ανατολή είναι· με αβέβαια, όμως, αποτελέσματα. Τι θα κάνει, λοιπόν, ο ισραηλινός ιμπεριαλισμός στο καινούργιο, ευρύτερο “πλαίσιο” της νέας αμερικανικής στρατηγικής;

Θα ήταν εξαιρετικά απίθανο να “κάτσει ήσυχα”! Στο Τελ Αβίβ άναψαν αμέσως πυροτεχνήματα μετά την ανακοίνωση της αμερικανικής “στρατηγικής”. Ο υπουργός ασφάλειας και μεταφορών Yisrael Katz χέστηκε απ’ τη χαρά του, πηγαίνοντας σε χρόνο dt το πράγμα εκεί που θα ήθελε το καθεστώς του: η αμερικανική στάση (είπε) θα ολοκληρωθεί με στρατιωτική σύγκρουση, δεδομένης της αναμενόμενης ιρανικής αντίδρασης… Καθότι το ιράν είναι η καινούργια βόρεια κορέα. 

Πέμπτη 5 Οκτώβρη. Πράγματι, σύριοι and friends έχουν ξεκινήσει αυτήν την αργή προέλαση. Θα πρέπει να ανακαταλάβουν απ’ τον isis μισή ντουζίνα παραποτάμια χωριά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν πρόκειται για περίπατο (και σίγουρα όχι για την «θυελλώδη πρόοδο» τύπου «οι πολέμαρχοι του isis τα έχουν κάνει πλακάκια με τους αμερικάνους και τις ypg”). Αυτό είναι το μειονέκτημα: απέχουν αυτή τη στιγμή περίπου 80 χιλιόμετρα, που θα είναι δύσκολα. Το πλεονέκτημα είναι ότι η Δαμασκός κρατάει θέσεις και δυτικά της Abu Kamal, σε απόσταση κάτι παραπάνω από 40 χιλιόμετρα. Μπορεί, λοιπόν, να επιτεθεί από δύο μεριές.

Κάτω απ’ τα σύνορα, στην ιρακινή μεριά, οι περιοχές ελέγχονται απ’ τον isis. Οι ιρανικές / σιιτικές πολιτοφυλακές (PMU) ξεκίνησαν την ανάποδη επιχείρηση, πάντα προς το ίδιο συνοριακό σημείο, και έχουν ανοίξει έναν διάδρομο απέχοντας περίπου 50 χιλιόμετρα απ’ την al Qa’im. Αλλά τις τελευταίες μέρες έχουν σταματήσει, ασχολούμενες σε άλλο μέτωπο. Υποθέτουμε ότι κάποια στιγμή, όχι αργά, θα γίνει η συνδυασμένη / συντονισμένη επίθεση προς το σημείο Abu Kamal / al Qa’im, από βορρά, νότο και δύση.

Κάποιοι, κοιτώντας τον χάρτη, μπορεί να σκεφτούν: αααα, αυτό είναι deal! Η Ουάσιγκτον «να αφήσει» τελικά το συγκεκριμένο πέρασμα / χερσαία επικοινωνία μεταξύ Βαγδάτης και Δαμασκού, με αντάλλαγμα να έχει παρουσία αρκετά κοντά, στα εδάφη που έχουν καταλάβει οι αδελφοί ypg. (Έχει γραφτεί ότι η Ουάσιγκτον θα δημιουργήσει βάση κάπου εκεί· και η Μόσχα στο αεροδρόμιο της Deir ez Zor). Πράγματι, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε μια τέτοια συνεννόηση! Μόνο που, αν ισχύει, την θεωρούμε προσωρινή. Το γιατί θα το εκθέσουμε τις επόμενες ημέρες.

Τρίτη 3 Οκτώβρη. Ένα άλλο δημοψήφισμα δημιουργίας ανεξάρτητου κράτους (ή κάτι τέτοιο…), ανατολικότερα, πριν καμιά 10αριά ημέρες, δεν κηρύχτηκε αντισυνταγματικό· ίσως επειδή στο ιράκ η έννοια “σύνταγμα” είναι σχετική. Ούτε, επίσης, προσπάθησαν ένοπλοι με διαταγές απ’ την Βαγδάτη να κλέψουν τις κάλπες και τα ψηφοδέλτια. Ο κουρδικός πληθυσμός του βόρειου ιράκ αποφάσισε ότι θέλει κράτος· αλλά είναι πολύ πιθανό ότι (σ’ αυτή τη φάση τουλάχιστον) πρόκειται για “διαπραγματευτικό χαρτί” απέναντι στην κεντρική ιρακινή κυβέρνηση.

Μέχρι τώρα οι κουρδοκρατούμενες περιοχές του βόρειου ιράκ την βγάζουν (οικονομικά) με λαθρεμπόριο. Πετρελαίου. (Το ίδιο ισχύει για τις αντίστοιχες περιοχές της βόρειας συρίας). Το λαθρεμπόριο γίνεται μέσω τουρκίας: το τουρκικό καθεστώς επιτρέπει διακριτικά στα βυτιοφόρα (μέχρι πρόσφατα ανάμεσά τους και σ’ εκείνα του isis) να μεταφέρουν το λαθραίο πετρέλαιο μέσω του εδάφους του επειδή απ’ αυτό επωφελούνται και δικά του αφεντικά. Όσο απομένει αδιάθετο στην τουρκία, φορτώνεται σε τάνκερ από λιμάνια της νότιας τουρκίας (στο σχετικό νταραβέρι διαπρέπουν και έλληνες εφοπλιστές…)

Αυτό το ξέρουν οι πάντες, στην περιοχή και όχι μόνο· το ξέρουν πολύ καλά στο Αρμπίλ. Ό,τι και να διαπραγματευτεί η φεουδαρχικού τύπου πολιτική εξουσία του με την Βαγδάτη, ό,τι και να συμφωνήσει, δεν μπορεί να σταθεί οικονομικά χωρίς την συγκατάθεση της Άγκυρας. Επιπλέον, απ’ την στιγμή που το άλλο μακρύ χέρι του αμερικανικού και του ισραηλινού ιμπεριαλιστικού σχεδιασμού στη μέση Ανατολή, οι συριακές ypg, έχουν επεκταθεί και εξοπλιστεί δίπλα στο ιρακινό κουρδιστάν (καταλαμβάνοντας εδάφη που δεν έχουν ούτε καν κουρδικές μειονότητες· έχουν όμως πετρέλαιο…), απ’ την στιγμή δηλαδή που οι «φιλοκουρδικές» μεθοδεύσεις της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ είναι εκτεθειμένες στο φως της ημέρας, είτε αρέσει στους κούρδους του ιράκ είτε όχι, οι εθνικιστικές κινήσεις (ή ελιγμοί) τους αφορούν όχι μόνο την Βαγδάτη και την Άγκυρα αλλά και την Τεχεράνη και την Δαμασκό.

Έτσι, απέναντι στο «διαπραγματευτικό χαρτί» του δημοψηφίσματος της 25 Σεπτέμβρη, έχει παραταχτεί ένα αντίπαλο «διαπραγματευτικό χαρτί», από βορρά, νότο και ανατολή: στρατοί της Άγκυρας, της Βαγδάτης και της Τεχεράνης. Η απειλή εισβολής είναι πραγματική αλλά όχι άμεση: εξαρτιέται απ’ το πως θα κινηθεί το καθεστώς των Μπαρζανί (που έχει και τις εσωτερικές του κόντρες). Στο βαθμό που δεν έχει την ανοικτή και δημόσια υποστηρίξη της Ουάσιγκτον (την υπόγεια την έχει, όπως έχει την φανερή του Τελ Αβίβ), το γήπεδο των ελιγμών του έχει μικρύνει σημαντικά. Όσο για τους ypg; Έχουν γίνει απόλυτα proxie της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ, θεωρούμε μάλιστα πολύ πιθανό μονάδες τους να διοικούνται κατευθείαν από αμερικάνους. Το να γίνεσαι εγκάθετος μιας «μεγάλης δύναμης» προσφέρει σιγουριά… μέχρι να αναποδογυρίσει το τραπέζι και να βρεθείς πλακωμένος στα σίγουρα.

(Το Κιρκούκ είναι απ’ τις βασικές πετρελαιοπαραγωγές περιοχές / πόλεις του ιράκ, που έχει καταληφθεί και ελέγχεται απ’ τους πεσμεγκρά, αν και ο κουρδικός πληθυσμός της πόλης είναι μειονότητα. Αν το Ερμπίλ σκοπεύει να το κρατήσει για καιρό, σε βάρος της Βαγδάτης, – δείχνει απαραίτητο για την οικονομική του επιβίωση – θα χυθεί πολύ αίμα…)

Τετάρτη 23 Αυγούστου. Ο Ερντογάν το ανακοίνωσε προχτές (στις 21/8) αλλά εσείς το ξέρετε ήδη απ’ τις 17/8: οι συζητήσεις με τον αρχιστράτηγο του regular ιρανικού στρατού αφορούσαν πράγματι την αντιμετώπιση των (λίγων μεν, με «γερές πλάτες» δε) ανταρτών του pjak, του «ιρανικού κλάδου» του κουρδικού pkk.

Απ’ τα λεγόμενα του τούρκου προέδρου (αλλά και τις ανακοινώσεις του Bagheri όταν γύρισε στο ιράν) καταλαβαίνουμε ότι Άγκυρα και Τεχεράνη θα κλιμακώνουν ευκαιριακά, όταν κρίνουν πως χρειάζεται, αυτό που έχουν ξεκινήσει, κοινές επιχειρήσεις δηλαδή στα σύνορα ιράκ / ιράν, στη μεριά του ιράκ, στα ορεινά κρησφύγετα του pjak. Προκύπτει επίσης καθαρά ότι το κτίσιμο του τείχους των σχεδόν 200 χιλιομέτρων στα σύνορα τουρκίας / ιράν γίνεται εν γνώσει και με την συμφωνία της Τεχεράνης.

Η «συνεργασία» σ’ αυτό το σημείο της μέσης Ανατολής, δείχνει ότι παρά τις (προφανώς σκόπιμες) αντίθετες φήμες, Άγκυρα και Τεχεράνη είναι καλά συγχρονισμένες και στο συριακό πεδίο μάχης.

(Οι «φρουροί της επανάστασης» δήλωσαν ότι δεν έχουν συμφωνήσει για επιθέσεις εκτός συνόρων, στο ιρακινό έδαφος δηλαδή… Αλλά την δουλειά του πυροβολικού μπορεί να την κάνει και ο regular στρατός! Οπότε ο καθένας στον τομέα του…)

Πέμπτη 17 Αυγούστου. Ο αρχηγός του ιρανικού επιτελείου Mohammad Bagheri βρίσκεται από προχτές σε επίσκεψη και επαφές στην Άγκυρα. Η επίσκεψη του συγκεκριμένου αρχικαραβανά σχολιάζεται σαν «ασυνήθιστη» (μπορεί και να είναι). Και της αποδίδονται, σαν περιεχόμενο συζητήσεων, τα πάντα: απ’ την κατάσταση στη συρία και τις όποιες διαφωνίες Άγκυρας / Τεχεράνης εκεί, μέχρι…

Γίνεται ένα βασικό λάθος. Μάλλον από πρόθεση παρά από άγνοια. Ο αρχηγός του στρατού στο ιράν, αν και τυπικά έχει την ίδια θέση με τον αντίστοιχο τούρκο και οποιονδήποτε άλλο παρόμοιο, στην πράξη αντιπροσωπεύει κάτι λιγότερο. Το πολύ καλά εκπαιδευμένο, πολύ καλά εξοπλισμένο και έμπειρο στρατιωτικό σώμα στο ιράν δεν είναι ο στρατός (των εφέδρων) αλλά οι «φρουροί της επανάστασης». Που έχουν χωριστή διοίκηση, κλπ. Το γιατί συμβαίνει αυτό δεν είναι του παρόντος να εξηγήσουμε· συμβαίνει όμως. Στο συριακό πεδίο μάχης δεν συμμετέχει ο ιρανικός στρατός αλλά οι φρουροί της επανάστασης. Αυτοί μετράνε απώλειες (ακόμα και υψηλόβαθμων αξιωματικών) αλλά και εμπειρίες και νίκες. Συνεπώς, αν η Άγκυρα θέλει να κουβεντιάσει με την Τεχεράνη οτιδήποτε σχετικό με την συρία σε στρατιωτικό επίπεδο, θα το κάνει μ’ αυτούς· και όχι με τον regular ιρανικό στρατό.

Εκείνο που πιθανότατα μπορεί και πρέπει να συζητήσει το τουρκικό καθεστώς (και) με τον regular ιρανικό στρατό είναι το κουρδικό αντάρτικο. Όχι γενικά: ειδικά το κουρδικό αντάρτικο που Ουάσιγκτον, Τελ Αβίβ και Ριάντ «σπρώχνουν» κατά του ιράν, απ’ τα βουνά του ανατολικού ιρακινού κουρδιστάν.

Εδώ και μερικές εβδομάδες, περιοδικά, η τουρκική αεροπορία και το ιρανικό πυροβολικό κτυπούν ορεινές θέσεις αυτών των ενόπλων, μέσα στο βόρειο ιράκ, στην περιοχή που τυπικά ελέγχεται απ’ τους πεσμεγκρά. To είχαμε πιθανολογήσει έγκαιρα, και φαίνεται πως ισχύει: η «αναβίωση» αυτού του «εθνικοαπελευθερωτικού» στα βορειοδυτικά του ιράν είναι ένα απ’ τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της Τεχεράνης, μετά τις επιτυχίες της στο συριακό πεδίο μάχης.

Ο συντονισμός σ’ αυτές τις επιχειρήσεις, το μέλλον τους, και το ευρύτερο «πολιτικό περιβάλλον» (οι κούρδοι του ιράκ έχουν αναγγείλει δημοψήφισμα δημιουργίας ανεξάρτητου κράτους για τις 25 Σεπτέμβρη…) θα μπορούσε να είναι όντως αντικείμενο συζήτησης του Bagheri τόσο με τον Erdogan όσο και με τον τούρκο αρχιστράτηγο Hulusi Akar. Στο βαθμό που, απ’ την μεριά της Τεχεράνης, την υπόθεση έχει αναλάβει κατ’ αρχήν (και) ο regular στρατός – κάτι πρέπει να κάνει κι αυτός!

Την σοβαρότητα της υπόθεσης δείχνει και η απόφαση της Άγκυρας να κτίσει τείχος σε ένα μέρος των συνόρων της με την Τεχεράνη. Προφανώς το θέμα δεν αφορά μετανάστες απ’ το αφγανιστάν και το πακιστάν, αλλά τα πέρα δώθε κούρδων ενόπλων μεταξύ ιράν και τουρκίας.

Είμαστε βέβαιοι ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες συναντήσεις γι’ αυτό το θέμα…