Tag: ιράκ

Συρία – ιράκ: τίτλοι τέλους;

Πέμπτη 9 Νοέμβρη. Η τελευταία πόλη υπό την κατοχή του isis (πιο σωστά: η τελευταία σημαντική πόλη), η Abu Kamal, βρίσκεται υπό πολιορκία· ορισμένες πληροφορίες υποστηρίζουν ότι ήδη ο συριακός στρατός έχει αρχίσει την εισβολή. Η σύνθεση των στρατών που δρούν εκεί (από νότο και δύση) δίνει έναν πανηγυρικό τόνο σ’ αυτήν την τελευταία σημαντική επιχείρηση: συριακός στρατός, Χεζμπ’ αλλάχ, «φρουροί της επανάστασης» και pmu (απ’ την μεριά του ιράκ)· κάτω από ρωσική και ιρακινή αεροπορική κάλυψη.

Όταν, σε λίγες ημέρες, η Abu Kamal θα έχει ανακαταληφθεί, θα απομένει η εκκαθάριση περίπου 40 χιλιομέτρων προς τον βορρά, στην ανατολική όχθη του Ευφράτη, ως τα περίχωρα της κωμόπολης al Mayadin. Από εκεί ο δρόμος ως την Δαμασκό, μέσω Deir ez-Zor και Palmyra, είναι “ανοικτός”. Το ίδιο ισχύει για τους δρόμους Δαμασκός – Βηρυττός και Βαγδάτη – Τεχεράνη.

Τίτλοι τέλους; Σίγουρα ναι για το “ισλαμικό κράτος στο ιράκ και στην ανατολή», ή αλλιώς isis – στη συρία και το ιράκ. Υπάρχουν κάποιες περιοχές που κατέχονται απ’ τον isis· αλλά η τελική εκκαθάριση θα είναι εύκολη, αφού δεν υπάρχουν σ’ αυτές τις ζώνες πόροι. Αν απομείνει κάτι (κι αυτό θα είναι δυσκολότερο να αντιμετωπιστεί) είναι η επιστροφή μελών / υποστηρικτών του isis στην παλιά συνταγή της «τρομοκρατίας» μέσα στα εδάφη είτε της συρίας είτε του ιράκ.

Υπάρχουν ακόμα ζητήματα, που δεν μπορούν να θεωρηθούν λεπτομέρειες· κι αυτά αφορούν τη συρία. Στη ζώνη που κατέχουν οι ypg σαν proxies των ηπα, στα βόρεια και τα ανατολικά της συριακής επικράτειας, υπάρχει ένταση μεταξύ των ντόπιων αράβων απ’ τη μια μεριά και των ypg απ’ την άλλη, που συμπεριφέρονται σαν κατοχική δύναμη. Βασική αιτία (αν και όχι μοναδική) είναι η τακτική της βίαιης επιστράτευσης αράβων, για να στελεχώσουν πολιτοφυλακές υπό κουρδική διοίκηση. Γίνονται διαδηλώσεις και απεργίες εναντίον τέτοιων μέτρων, και απ’ την μεριά του κατοχικού στρατού των ypg υπάρχει καταστολή, συλλήψεις και τα συναφή (προς μεγάλη χαρά, υποθέτουμε, εκείνων που ανακάλυψαν στη “Rojava” την «κομμουνιστική όαση» που έψαχναν…).

Στο θύλακα του Idlib, στα βορειοδυτικά της συριακής επικράτειας, το παρόν και το μέλλον είναι ασαφή. Ο τουρκικός στρατός έχει πιάσει θέσεις στα σύνορα του θύλακα με τον κουρδικό του Afrin, καλυπτόμενος απ’ τις «συμφωνίες της Astana» για τις «ζώνες αποκλιμάκωσης». Ο θύλακας του Idlib και η ζώνη που έχει πάρει ο τουρκικός στρατός μαζί με τους f.s.a. proxies του είναι, ωστόσο, οι περιοχές που έχουν συγκεντρωθεί σουνιτικοί πληθυσμοί.

Υπάρχει η πιθανότητα σ’ αυτά τα «χωροτακτικά / πολιτικά» ζητήματα να αναζητηθούν «πολιτικές λύσεις»· μέσα από ένα καινούργιο σύνταγμα για τη συρία. Αλλά ακόμα και στις καλύτερες των περιπτώσεων η διαμόρφωση ενός «συνταγματικού χάρτη» είναι πολύπλοκη υπόθεση, ακόμα χειρότερα αν έχει προηγηθεί ένας (και) εμφύλιος. Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα και Δαμασκός, μετά τις επιτυχίες στο πεδίο της μάχης, έχουν τώρα την δύσκολη δουλειά να τις μεταφράσουν σε μια ισορροπημένη και (κυρίως) αποδεκτή απ’ τους περισσότερους νομική κατασκευή – έτσι ώστε να παραδοθούν τα όπλα χωρίς αντεκδικήσεις. Υποθέτει κανείς ότι κάποιοι «ειρηνευτικοί στρατοί», σε θέση de facto κυανόκρανων, θα μείνουν για καιρό στο συριακό έδαφος.

Συρία – ιράκ

Τρίτη 7 Νοέμβρη. Σωστά το γράφαμε προχτές. Τμήματα της Χεζμπ’ αλλάχ και του συριακού στρατού έχουν περάσει τα συρο-ιρακινά σύνορα για να δράσουν μαζί με τμήματα των ιρακινών pmu που, ανεβαίνοντας βόρεια μέσα στο συριακό έδαφος, βρίσκονται λίγο έξω απ’ την συριακή συνοριακή πόλη Abu Kamal. Ενώ εκτός απ’ τα ρωσικά και ιρακινά βομβαρδιστικά κτυπούν τις θέσεις του isis στην πόλη. Είναι ένα είδος de facto «στρατιωτικής ενοποίησης» τμημάτων του ιρακινού, συριακού ‘n’ friends στρατού, με στόχο την αποκατάσταση της χερσαίας επικοινωνίας ανάμεσα στη Βαγδάτη και στην Δαμασκό.

Καθώς οι επιζώντες ένοπλοι του isis υποχωρούν και αποχωρούν απ’ το συρο-ιρακινό πεδίο μάχης δεν εξαφανίζονται. Από στρατιωτική άποψη είναι πολύτιμα assets, αφού έχουν μεγάλη εμπειρία. Αρκετοί, άλλωστε, δεν ήταν ούτε σύριοι ούτε ιρακινοί. Κάπου αλλού ζούσαν, έχουν συγγενείς, οικογένειες…

Τα ευρωπαϊκά καθεστώτα πουλάνε την απειλή ότι όσοι «τζιχαντιστές» προέρχονται απ’ τον πρώτο κόσμο θα επιστρέψουν· με «κακούς σκοπούς». Το θεωρούμε μάλλον απίθανο. Το να μετατραπούν σε «κοιμισμένους ένοπλους» είναι το δυσκολότερο ενδεχόμενο. Το ευκολότερο είναι να προωθηθούν σε περιοχές όπου θα μπορούν να δράσουν με τρόπο ανάλογο μ’ εκείνον στη μέση Ανατολή: ομαδικά, κρατώντας μικρότερες ή μεγαλύτερες εκτάσεις, οργανώνοντας υποδομές, κλπ. Και τέτοια «θέατρα πολέμου» σαν δυνατότητες απορρόφησης των ενόπλων του isis που περίσσεψαν απ’ τη μέση Ανατολή υπάρχουν. Απ’ το αφγανιστάν (όπου, όμως, οι εχθρικοί προς τον isis ταλιμπάν έχουν ήδη το πάνω χέρι) μέχρι τη νοτιοανατολική ασία. Ίσως ίσως και στον Καύκασο ή αλλού στην κεντρική Ασία· αν και η Μόσχα και το Πεκίνο τους περιμένουν…

Το σημαντικότερο που θα κρίνει τέτοιες «αποσπάσεις» και «μεταθέσεις» είναι η χρηματοδότηση. Που σημαίνει: η γεωπολιτική στόχευση της Ουάσιγκτον, μέσω του σαουδαραβικού πορτοφολιού…

Όμως καθώς το «κράτος του isis» εξαφανίζεται απ’ τη μέση Ανατολή, εκτός απ’ το Ριάντ (που ζει, μάλλον, ένα είδος «επιθανάτιου ρόγχου» σε αργή κίνηση…) και κάποιος ακόμα, της γειτονιάς, έχει εκνευριστεί: το Τελ Αβίβ. Το ότι απ’ τη μεριά προσπαθεί (με μάλλον άγαρμπο τρόπο) να στηρίξει βιαστικά τον «πρίγκηπα Salman» και, μέσω αυτού, να προκαλέσει τριβές στο λίβανο (εκτός απ’ το να εξασφαλίσει αεροπορική βάση στην αραβική χερσόνησο) θεωρούμε ότι δείχνει αυτόν τον εκνευρισμό. Μεταξύ άλλων δείχνει ότι η οπτική του άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ έχει θολώσει…

Τι να κουβεντιάζει, άραγε, το ισραηλινό καθεστώς με το ελληνικό, εν όψει των ακόμα χειρότερων καιρών που το πρώτο έχει ανάγκη στη μέση Ανατολή;

Ιράκ – συρία

Κυριακή 5 Νοέμβρη. Ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι οι ιρακινές pmu πέρασαν τα συρο-ιρακινά σύνορα δίπλα στον Ευφράτη, και το έκαναν γρήγορα. Τώρα βρίσκονται στα περίχωρα της συριακής Abu Kamal. Δεν είναι ξεκάθαρο (σ’ εμάς οπωσδήποτε!) αν μαζί τους βρίσκεται τμήμα του συριακού στρατού και της Χεζμπ’ αλλάχ. Σε κάθε περίπτωση είναι ένα αποφασιστικό βήμα για την ανακατάληψη της Abu Kamal.

Περισσότερα τις επόμενες ημέρες.

Ιράκ – συρία: τέλος και αρχή…

Σάββατο 4 Νοέμβρη. Ο ιρακινός στρατός και οι pmu ανακατέλαβαν την συνοριακή, δίπλα στον Ευφράτη, πόλη al Qa’im. Και απ’ αυτή τη θέση, στα συρο-ιρακινά σύνορα, βρίσκονται μόνο 5 χιλιόμετρα νότια της συριακής συνοριακής πόλης Abu Kamal.

Ο συριακός στρατός ‘n’ friends απ’ τη μεριά του τέλειωσε με την πλήρη ανακατάληψη (δηλαδή σχεδόν ισοπέδωση) της Deir ez-Zor και συγκλίνει «με πλήρεις δυνάμεις» από βόρεια (περίπου 60 χιλ.) και δυτικά (περίπου το ίδιο, 60 χιλ.) προς την Abu Kamal. Εν τω μεταξύ η ρωσική αεροπορία και οι ρωσικοί κρουζ από υποβρύχιο στη Μεσόγειο βομβαρδίζουν μέσα και γύρω απ’ την Abu Kamal «προετοιμάζοντας το έδαφος».

Αν δεν προχωρήσουν οι ypg (που βρίσκονται πιο κοντά σ’ αυτό το κρίσιμο σημείο, απ’ τα ανατολικά του Ευφράτη, περίπου στα 40 χιλ.) η Abu Kamal θα ανακαταληφθεί σε λίγες ημέρες. Αν, πάλι, κινηθούν οι ypg ο ιρακινός στρατός και οι pmu πιθανόν να περάσουν τα σύνορα· θα φτάσουν έτσι πρώτοι στα περίχωρα της πόλης.

Αυτό είναι το επίδικο της επόμενης εβδομάδας. Είναι, επίσης, ό,τι έχει απομείνει απ’ το «χαλιφάτο του isis» στη μέση Ανατολή σαν αμερικανο-ισραηλινο-σαουδαραβικό σχέδιο. Στο τέλος αυτής της χρονιάς ή στις αρχές της επόμενης αυτό το σχέδιο θα έχει τελειώσει και τυπικά· ουσιαστικά έχει λήξει εδώ και πολλούς μήνες.

Συνεπώς όσοι / όσες ασχολούνται με τα έργα και τις ημέρες του αμερικανικού ιμπεριαλισμού (η Αθήνα είναι σύμμαχός του, μην το ξεχνάτε…), θα πρέπει να λογαριάσουν σοβαρά: πέρα απ’ τον αν, που και μέχρι πότε το αμερικανικό πεντάγωνο θα κρατήσει βάσεις στο ιράκ και στη συρία, έχει απέναντί του νικήτρια (σ’ αυτό το δευτερεύον πεδίο μάχης) εκείνη την στρατιωτική και όχι μόνο συμμαχία της οποίας την δημιουργία προσπάθησε για πολύ καιρό να εμποδίσει.

Το επόμενο δευτερεύον πεδίο μάχης που η ίδια συμμαχία (υποθέτουμε με πιο φανερή συμμετοχή και του Πεκίνου) θα προσπαθήσει να κλείσει σε βάρος της Ουάσιγκτον λέγεται αφγανιστάν…

(φωτογραφίες: πάνω, η επικράτεια του isis το φθινόπωρο του 2015· κάτω η ίδια στα τέλη του 2017)

Ιράκ

Παρασκευή 3 Νοέμβρη. Ο αμερικάνος υπ.εξ. Rex Tillerson, μαζί με τον υπ.αμ. Jim Mattis «τρελό σκύλο», κατέθεταν την περασμένη Δευτέρα στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων της γερουσίας· μια τακτική ρουτίνα.

Όταν ο γερουσιαστής Tom Udall ρώτησε τον Tillerson: στην περίπτωση που ζητηθεί απ’ τον αμερικανικό στρατό να φύγει [από το ιράκ] θα φύγουμε ή θα μείνουμε απρόσκλητοι όπως κάνουμε στη συρία, και πάνω σε ποια νομική βάση θα μείνουμε; ο αμερικάνος υπ.εξ. απάντησε: θα μείνουμε στο ιράκ μέχρι να ηττηθεί ο isis και να σιγουρευτούμε ότι ο isis έχει ηττηθεί.

Ο γερουσιαστής Udall επέμεινε στην ερώτηση σε ποια νομική βάση θα γίνει κάτι τέτοιο αν μας ζητηθεί να φύγουμε. Για να πάρει την απάντηση ότι η νομική βάση είναι οι αμερικανικές αποφάσεις του 2001 και του 2002 για την «χρήση του αμερικανικού στρατού» και στο ιράκ. Για να προσθέσει: έχουμε επίσης την πρόσκληση της ιρακινής κυβέρνησης, και ο πρωθυπουργός Haider al-Abadi δεν μου έχει δώσει την εντύπωση ότι βιάζεται να φύγουμε.

Η ερώτηση και οι απαντήσεις δείχνουν ένα κάποιο στρίμωγμα της Ουάσιγκτον. Έτσι ή αλλιώς οι αποφάσεις της Ουάσιγκτον του 2001 και του 2002 δεν αφορούσαν την «αντιμετώπιση του isis» – δεν υπήρχε τότε. Επιπλέον είχαν εκδοθεί για να «υποστηρίξει» (ή να εκβιάσει) η Ουάσιγκτον αποφάσεις του οηε που να νομιμοποιούν την στρατιωτική της εκστρατεία πρώτα στο αφγανιστάν και μετά στο ιράκ· εκεί εναντίον του «τρομοκράτη» (αν και πρώην σύμμαχου) Χουσεΐν. Εννοείται ότι εκείνες οι αποφάσεις δεν αφορούσαν την συρία…

Το ενδιαφέρον μας όμως τραβάει η ερώτηση: σύντομα, ίσως σε λίγους μήνες, δεν θα υπάρχει isis στο ιράκ· σίγουρα όχι με τέτοια μορφή και σε τέτοια έκταση που να δικαιολογεί την αμερικανική «αντιτρομοκρατία». Η ιρακινή κυβέρνηση θα πρέπει να ζητήσει την αποχώρηση· ανεπίσημα έχει αρχίσει να την ζητάει ήδη. Η ερώτηση, λοιπόν, δεν ήταν υπόθεση εργασίας…

Μέση ανατολή

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Όποιος κερδίσει σ’ έναν πόλεμο έχει ένα κάποιο «πάνω χέρι», έτσι δεν είναι; Στο τέλος ενός ακόμα γύρου διαπρατεύσεων στην Άστανα χτες και προχτές (ο 7ος), οι «τρεις σωματοφύλακες» (Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα) ανακοίνωσαν επίσημα την ρωσική πρωτοβουλία για μια συνάντηση (που επρόκειτο να γίνει σε ρωσική βάση στη συρία αλλά τελικά θα γίνει στο Sochi) στις 18 Νοέμβρη, που ονομάζεται “συνέδριο για τον συριακό εθνικό διάλογο”. Σ’ αυτό το “συνέδριο” έχουν προσκληθεί 33 κόμματα και οργανώσεις (αρκετές απ’ αυτές ήταν ή λένε ότι εξακολουθούν να είναι αντι-Ασαντ)· ανάμεσά τους και το πολιτικό σκέλος των ypg. Βασικό θέμα του «συνεδρίου» θα είναι η δημιουργία ενός καινούργιου συντάγματος στη συρία…

Τι περιμένουν η Τεχεράνη, η Άγκυρα και, κυρίως, η Μόσχα απ’ αυτό το ραντεβού; Προφανώς τίποτα σπουδαίο, όχι ακόμα τουλάχιστον. Αλλά η «διαδικασία της Αστάνα» επιβεβαιώνει τακτικά και χωρίς σφαίρες και βόμβες, πολιτισμένα δηλαδή, τους συσχετισμούς στο συριακό πεδίο μάχης· ουσιαστικά επισημοποιεί το ξεδόντιασμα των αντι-Άσαντ, με τρόπο, όμως, που να μην σημαίνει «απόλυτη συντριβή». Δεν είναι μια διαδικασία που έχει ανάψει όλα τα πράσινα φανάρια για τον Άσαντ και το καθεστώς του· κι αυτό όχι μόνο επειδή συμμετέχει η Άγκυρα σαν «προστάτης των σουνιτών» της συρίας. Αλλά και επειδή ούτε η Μόσχα (πιθανολογούμε: ούτε η Τεχεράνη) θα ήθελαν επιστροφή στην προ του 2011 κατάσταση. Επειδή η απολυταρχία του Άσαντ ήταν που γέννησε, σε πρώτο χρόνο, τις συνθήκες που επέτρεψαν στην Ουάσιγκτον, στο Τελ Αβίβ, στο Ριάντ (και μέχρι το 2015 στην Άγκυρα) να επιταχύνουν την διάλυση της συριακής επικράτειας.

Συνεπώς οι «τρεις σωματοφύλακες» μπορούν να εγγυηθούν την πολιτική επιβίωση του Άσαντ και των δικών του, δεν θέλουν όμως να ξανακρατήσει τα κλειδιά της συρίας όπως πριν. Το έχει καταλάβει και ο ίδιος: κάποιου είδους ομοσπονδιοποίηση (με την εγγύηση των «σωματοφυλάκων» για χρόνια), που θα δίνει αυτοδιοικητικές ελευθερίες στις διάφορες θρησκευτικές φράξιες της συριακής κοινωνίας (με όρους εδάφους;) είναι το αντάλλαγμα που πρέπει να δώσει ο Άσαντ στους αντι-καθεστωτικούς αν πρόκειται η συρία να ξαναγίνει στοιχειωδώς ενιαίο κράτος.

Το «μπλοκ της Αστάνα» έχει σαφώς την πρωτοβουλία των κινήσεων· τι θα γίνει όμως με τις ypg και τις αμερικανικές βάσεις στα εδάφη τους; Αυτό είναι φλέγον, αλλά (κατά την γνώμη μας) δεν πρόκειται να απαντηθεί ούτε στο «συνέδριο» στο Sochi, ούτε στον επόμενο γύρο στην Αστάνα, τον ερχόμενο Δεκέμβρη. Δεν είναι καθόλου απλό να «ξεριζωθούν» οι αμερικάνοι άπαξ και φυτευτούν κάπου. Όμως το ενιαίο συρο-ιρακινό πεδίο μάχης είναι δευτερεύον· ορισμένα πράγματα σ’ αυτό ίσως κριθούν απ’ την εξέλιξη σε άλλα πεδία…

Έτσι κι αλλιώς υπάρχει μια εκκρεμότητα: ποιοι θα είναι που θα καταλάβουν την Abu Kamal.

Ιράκ

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Δίπλα στο τριεθνικό σύνορο ο ιρακινός στρατός πήρε τον έλεγχο δύο συνοριακών σταθμών (προς και από την τουρκία) στην θέση Khabour. Είναι η πρώτη φορά που στρατός διοικούμενος απ’ την Βαγδάτη φτάσει σ’ αυτό το σημείο από το 2003, όταν οι αμερικάνοι και οι σύμμαχοί τους εισέβαλλαν στο ιράκ. Από τότε μέχρι προχτές τον έλεγχο των ιρακινών συνόρων με την τουρκία τον είχαν οι πεσμπεργκά.

Πρόκειται για την περιοχή απ’ όπου περνάει ο πετρελαϊκός αγωγός Kirkuk – Ceyhan. Άγκυρα και Βαγδάτη πανηγύρισαν. Έχει, ωστόσο, το ενδιαφέρον της η δήλωση που έκανε ο Ayhan Bilgen, εκπρόσωπος του HDP, του κόμματος που υποστηρίζει το μεγαλύτερο μέρος των κούρδων της τουρκίας (αποφυλακίστηκε πρόσφατα), χτες:

… Οι ηγέτες του ιρακινού κουρδιστάν θα έπρεπε να ξέρουν ότι κανείς δεν μπορεί να κάνει πολιτική βασιζόμενος στο πετρέλαιο, όπως γινόταν πριν 100 χρόνια… Είναι απαράδεκτο ότι οι κούρδοι, οι τουρκμένοι, οι σουνίτες ή οι σιίτες άραβες πρέπει να πληρώσουν για τα λάθη των κούρδων πολιτικών. Αυτή η δεύτερη φράση αφορούσε στο γεγονός ότι πάνω από 150.000 κούρδοι αναγκάστηκαν να φύγουν απ’ τα εδάφη που ανακατέλαβε τις τελευταίες βδομάδες ο ιρακινός στρατός (κυρίως το Κιρκούκ).

Ρεαλισμός. Δίκαιος και ακριβής.

«Ασταθής μέση Ανατολή»…

Κυριακή 29 Οκτώβρη. Στο ενοποιημένο πια (μπορούμε να το αντιμετωπίζουμε έτσι) συρο-ιρακινό πεδίο μάχης, το ενδιαφέρον εντοπίζεται σε τρία σημεία. Το ένα είναι τα συρο-ιρακινά σύνορα, δίπλα στον Ευφράτη. Εδώ, απ’ την ιρακινή μεριά, ο στρατός και οι pmu, με μια γρήγορη προέλαση, έχουν σχεδόν ανακαταλάβει τις περιοχές του isis, και βρίσκονται κάτι παραπάνω από 10 χιλιόμετρα έξω απ’ το ιρακινό συνοριακό χωριό al Qa’im. Απ’ την απέναντι πλευρά, την συριακή, τα πράγματα δείχνουν ως τώρα πιο δύσκολα για τον στρατό του Άσαντ ‘n’ friends. Προχωρούν από δύο μεριές, πολεμώντας τον isis, προς το συριακό συνοριακό χωριό Abu Kamal, στην δυτική μεριά του Ευφράτη Αλλά οι ypg, στην ανατολική, επειδή δεν πολεμούν, κατεβαίνουν πιο γρήγορα. Και δεν αποκλείουμε να προσπαθήσουν να καταλάβουν πρώτοι το Abu Kamal, ή να προσπαθήσουν να ανακόψουν την προώθηση του μπλοκ της Αστάνα και την αποκατάσταση της συγκεκριμένης οδικής σύνδεσης ανάμεσα στη Βαγδάτη και την Δαμασκό. Αν συμβεί κάτι τέτοιο θεωρούμε πάρα πολύ πιθανό ότι θα υπάρξει σύγκρουση. (Εκτός αν οι pmu, που είναι αρκετά πιο κοντά, περάσουν τα σύνορα με την άδεια του Άσαντ, και ενισχύοντας τον απ’ τα δυτικά βραχίονα της επίθεσης του συριακού στρατού και της Χεζμπ’ αλλάχ, φτάσουν έγκαιρα στο Abu Kamal).

Τα άλλα δύο σημεία ενδιαφέροντος είναι γύρω απ’ τον κουρδικό θύλακα της Afrin (στη συρία) και κοντά στα τριεθνικά σύνορα ιράκ – συρίας – τουρκίας, στο βόρειο ιράκ. Στην συριακή περίπτωση ο τουρκικός στρατός ενισχύει τις θέσεις του στα βόρεια της περιοχής του Idlib, εντείνοντας την περικύκλωση του ypgκρατούμενου θύλακα. Στο βόρειο ιράκ πάλι, ο ιρακινός στρατός και οι pmu επιδιώκουν να «τελειώσουν την δουλειά», ανακαταλαμβάνοντας το συνοριακό πέρασμα ιρακ – τουρκίας στο χωριό Zakho, «ελευθερώνοντας» έτσι εντελώς την διαδρομή του αγωγού Κιρκούκ – Τσεϊχάν. Προς το παρόν γίνονται διαπραγματεύσεις για την αποχώρηση των περμεργκά.

Το «ζόρικο» ζήτημα τώρα είναι ένα: αν η Ουάσιγκτον, μέσω των proxies της ypg, θα προσπαθήσει ή/και θα καταφέρει όντως να κόψει τον δρόμο Βαγδάτη – Δαμασκός, που είναι επίσης ο δρόμος Τεχεράνη – Μεσόγειος. Κατά τα άλλα, παρότι υπάρχει ακόμα μια περιοχή isis μεταξύ ιράκ και συρίας, η υπόθεση έχει ουσιαστικά τελειώσει πια.

“Ασταθής μέση Ανατολή”; Αυτοί που βολεύονται με την “αστάθεια” (επειδή πουλάνε “σταθερότητα”) δεν κρύβονται πια.

Ιράκ

Παρασκευή 27 Οκτώβρη. Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικάνος υπ.εξ. Tillerson, απ’ το Ριάντ, περίπου «διέταξε» την αποχώρηση των «ιρανών» απ’ το ιράκ. Δεν ξέρουμε αν το πίστευε, αν το ευχόταν ή αν, μόνο, ήθελε να δημιουργήσει μια παρακαταθήκη για μελλοντική αμερικανική δράση στην περιοχή. Μαζί με την περίπου «διαταγή» ο Tillerson διαβεβαίωσε ότι η χούντα του Ριάντ θα βοηθήσει (θα πληρώσει) την ανοικοδόμηση του ιράκ… Πίστευε, στ’ αλήθεια, ότι τα πετροδόλαρα θα αγοράσουν την υπακοή της Βαγδάτης;

Ότι και να πίστευε, εκτός απ’ την άμεση απάντηση που πήρε ενώ βρισκόταν ακόμα στο Ριάντ, πήρε και πιο «χοντρές» δόσεις όταν, στη συνέχεια, πέταξε στη Βαγδάτη, για να επιβεβαιώσει από κοντά την αμερικανική επιρροή… Ο ιρακινός πρόεδρος Abadi του το επανέλαβε από κοντά: οι pmu είναι τμήμα των ιρακινών θεσμών… και είναι η ελπίδα της χώρας και της περιοχής.

Αργότερα την ίδια ημέρα, συνεντευξιαζόμενος με αμερικανικά media, ο Abadi έγινε πιο καυστικός. Θέλουμε να κάνουμε δουλειές μαζί σας… Αλλά, παρακαλώ, μην κουβαλάτε τα προβλήματά σας στο ιράκ. Πηγαίνετέ τα οπουδήποτε αλλού… Ύστερα πρότεινε την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ το ιράκ. Ειδικά τόνισε ότι η αμερικανική αεροπορία δεν χρειάζεται πια…

Η Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ προσπαθούν να πιαστούν απ’ τα μαλλιά τους. Την περασμένη Τετάρτη διάφορα στελέχη του αμερικανικού κογκρέσσου έβγαλαν ανακοίνωση για το πως «πρέπει» να είναι το μέλλον του ιράκ:

… Καλωσορίζουμε τις σημερινές ειδήσεις ότι οι κούρδοι προτείνουν την αναστολή του αποτελέσματος του πρόσφατου δημοψηφίσματός τους με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις με την κεντρική κυβέρνηση. Η Βαγδάτη θα πρέπει να αποδεχθεί αυτή την προσφορά και να ξεκινήσουν περιεκτικές διαπραγματεύσεις που να αντιμετωπίζουν τα μακροπρόθεσμα κουρδικά συμφέροντα σχετικά με την αυτονομία, το μερίδιό τους απ’ τον εθνικό προϋπολογισμό και τα αποθέματα πετρελαίου. Επιπλέον, είναι σημαντικό για την ιρακινή κυβέρνηση να πάρει υπόψη της την ανησυχία του υπ.εξ. Tillerson για τον ρόλο και τις δραστηριότητες των σιιτικών πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται απ’ το ιράν. Ανησυχούμε πολύ για την εμπλοκή του ιράν στις τελευταίες επιχειρήσεις [εννοούν: την δράση του ιρακινού στρατού και των pmu στα βόρεια του ιράκ, κοντά στο τριεθνικό σύνορο με την συρία και την τουρκία]. Αυτές οι δυνάμεις είναι υπεύθυνες για τρομερές πράξεις, συμπεριλαμβανόμενου του θανάτου αμερικάνων. Δεν έχουν καμία θέση σε ένα ειρηνικό, ενωμένο και σταθερό ιράκ.

H Βαγδάτη δεν υπάκουσε! Δεν αποδέχτηκε την προσφορά του “παγώματος των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος”, και απαιτεί την ακύρωσή τους (παρακολουθεί τον Rajoy; γιατί όχι;). Εν τω μεταξύ κοιτάει τη δουλειά της: τα ιρακινο-τουρκικά σύνορα και την χωρίς κουρδικές (και αμερικανικές…) παρεμβολές διέλευση του αγωγού Kirkuk – Ceyhan.  Κι ύστερα το δήλωσε: όταν τελειώσει ο πόλεμος οι pmu θα ενσωματωθούν στο ιρακινό στρατό. Όσο για το αμερικανικό «ενδιαφέρον» για τους κούρδους του ιράκ , ο ιρακινός αντιπρόεδρος Nouri al-Maliki το ξεκαθάρισε στον αμερικάνο πρεσβευτή στη Βαγδάτη Douglas Sliman: δεν θα επιστρέψουμε την δημιουργία ενός δεύτερου ισραήλ στο βόρειο ιράκ. Κάτι περισσότερο από σαφές…

Η Δαμασκός και οι σύμμαχοί της δεν είναι σε θέση να πουν το ίδιο. Ακόμα. Απ’ την άλλη μεριά η χούντα του Ριάντ, ελπίζει να γίνει ένα ακόμα μεγαλύτερο αμερικανικό στρατόπεδο. Η καθεστωτική σαουδαραβική εφημερίδα Ashard al-Awsat έγραψε (την προηγούμεη εβδομάδα, της επίσκεψης του Tillerson) ότι η Ουάσιγκτον σκοπεύει να αυξήσει την στρατιωτική παρουσία της στη μέση Ανατολή, με ειδικό σκοπό να αντιμετωπίσει το ιράν. Το ρεπορτάζ είχε δήλωση του στρατηγού Joseph Votel, αρχηγού της «κεντρικής διοίκησης» του αμερικανικού στρατού:

… Οι ηπα θέλουν να βοηθήσουν τα αραβικά κράτη να αντιμετωπίσουν τις ιρανικές απειλές. Το Πεντάγωνο δουλεύει γι’ αυτόν τον σκοπό και για να εξασφαλίσει την πετυχημένη εφαρμογή του. Αυτό περιλαμβάνει την εγκατάστση μεραρχιών του αμερικανικού στρατού στην περιοχή, με ειδικό σχεδιασμό για την παροχή συμβουλών και υποστήριξης…

Θα γίνει έτσι; Κάτι θα σκαρφιστεί το επιτελείο το ψόφιου κουναβιού έναντι των υποστηρικτών του, που άλλα έφαγαν πριν τις εκλογές. Όμως δεν θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο το ιράν ο αμερικανικός στρατός στη μέση Ανατολή. Και, για μια ακόμη φορά, το τέλος ενός γύρου μαχών (του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου) προοιωνίζεται την έναρξη του επόμενου…

Εύκολη απάντηση

Τετάρτη 25 Οκτώβρη. Μπορεί ο αμερικάνος υπ.εξ. Tillerson να θέλει να φύγουν οι «ιρανοί» απ’ το ιράκ «τώρα που τελειώνει ο πόλεμος κατά του isis», αλλά το «κοίτα τα μούτρα σου» είναι εύκολο.

Προς τον αμερικάνο υπουργό εξωτερικών: ο στρατός σας πρέπει να ετοιμάζεται τώρα να φύγει απ’ την πατρίδα μας, το ιράκ, αμέσως και χωρίς καθυστερήσεις, εφόσον η δικαιολογία της αντιμετώπισης του isis τελείωσε. Τάδε έφη ένας απ’ τους διοικητές των pmu, ο Qais al-Khaz’ali.

Οι «population mobilization units» (στα αγγλικά) ή Hashd al-Sha’adi (στα αραβικά) που ενοχλούν την Ουάσιγκτον αλλά και το Τελ Αβίβ και το Ριάντ, δημιουργήθηκαν από 40 περίπου μικρότερες ένοπλες οργανώσεις, αλλά η κυρίως ιρακινή / σιιτική σύνθεσή τους (τα 2/3) οφείλεται στον παλιότερο «στρατό του Mahdi». Γύρω στις 25.000 με 30.000 απ’ τα συνολικά 100.000 ντουφέκια του είναι ιρακινοί σουνίτες, κούρδοι yazidis, και ιρακινοί χριστιανοί. Θεωρούμε πιθανό ότι κάποιοι διοικητές (ή «σύμβουλοι διοικητών») είναι ιρανοί «φρουροί της επανάστασης».

Έχουμε, πάντως, την απορία: αν τους επόμενους μήνες ο isis περιοριστεί σε ασήμαντες εκτάσεις του ιράκ, τι δικαιολογία θα βρει η Ουάσιγκτον (είτε υπό το ψόφιο κουνάβι είτε με κάποιον αντικαταστάτη του) για να συνεχίσει να κρατάει στρατό εκεί;