Το τούνελ 1

Παρασκευή 20 Απρίλη. Όχι μόνο το μοντέλο φτηνή εργασία δεν άλλαξε, όχι μόνο ο πολιτικός προσοδισμός δεν καταστράφηκε σαν κυρίαρχη ιδέα και πρακτική, αλλά στην πραγματικότητα ισχυροποιήθηκε στο «μνημονιακό ελλαδιστάν». Η σχεδόν αποκλειστικότητα της τουριστικής βιομηχανίας μέσα στον χάρτη της «μείωσης της ανεργίας» το αποδεικνύει. Συνδυάζει αυτά τα δύο: την άγρια εκμετάλλευση της εργασίας απ’ την μια, και την απαλλοτρίωση γεωγραφικών και γεωφυσικών πόρων (την θάλασσα ενός αρχιπελάγους για παράδειγμα, τα «μαγευτικά ακρογιάλια»….) τους οποίους κανείς δεν έφτιαξε αλλά πολλοί αποζημούν άγρια, με την άδεια και τις ευχές του κράτους. Μόνο αν σκεφτόταν κανείς την οριακή εκμετάλλευση των υδάτινων αποθεμάτων που κάνει η ελληνική τουριστική βιομηχανία, και τις συνέπειες που έχει και θα έχει αυτό, θα ανατρίχιαζε. Κι όμως: δεν τρέχει τίποτα. Δεν τρώνε μόνοι τους οι «μεγάλοι κεφαλαιοκράτες» του κλάδου· τρώνε και οι μεσαίοι, και οι μικροί. Εθνική ενότητα. Όσο πιο φτηνή δουλειά, όσο πιο φτηνοί «πόροι», τόσο καλύτερα: η τουριστική βιομηχανία είναι ο «εθνικός πρωταθλητής» διάολε!!!

Το μόνο που άλλαξε αυτά τα 8 χρόνια διεθνούς πολιτικού δανεισμού και επιτήρησης, και δεν ήταν για καλό, ήταν η μετατόπιση ενός ακόμα μεγαλύτερου μέρους των εντόπιων καπιταλιστικών δραστηριοτήτων στην «μαύρη», κάτω απ’ τα ραντάρ, και στην πραγματικότητα στους λογαριασμούς των φραξιών του οργανωμένου εγκλήματος. Εκεί τα έσοδα και οι “δουλειές” ανθούν, πράγματι. Μόνο που δεν είναι μεγέθη (π.χ. σε σχέση με το αεπ) που μπορούν να καταγραφούν, ώστε να αποτελέσουν εχέγγυο, κάλυψη, για την δανειοληπτική αξιοπιστία του «λευκού κράτους».

Το μοντέλο της έντασης εργασίας σε κυρίαρχη (έως σχεδόν αποκλειστική θέση), μοντέλο που καθιερώθηκε και εξοπλίστηκε στα ‘90s σε βάρος των χιλιάδων μεταναστών και μεταναστριών απ’ τα ερείπια του πρώην «ανατολικού μπλοκ», βαλκανικού κατά κύριο λόγο αλλά όχι μόνο, αυτό το μοντέλο που είναι συνώνυμο των πρόσφατων «χρυσών εποχών», εγκαταστάθηκε μόνιμα και οριστικά στο πνεύμα και στο σώμα της ελληνικής καπιταλιστικής συσσώρευσης. Το καθήκον μας σα σύγχρονη εργατική τάξη ήταν να αμφισβητούμε (έως και ακυρώσουμε) αυτό το «εθνικό μοντέλο»! Αποτύχαμε: η τάξη μας ούτε καν το διανοήθηκε – κι έτσι συνέχισε να σκάβει τον λάκο της. ‘Οσο για εμάς που το διανοηθήκαμε (με συλλογικό τρόπο) απλά πλησιάσαμε επικίνδυνα στα όρια της «γραφικότητας»…

(Κι ωστόσο είχαμε και έχουμε απόλυτα απόλυτα δίκιο! Αυτή η χιλιοτραγουδισμένη τα προηγούμενα χρόνια «ανατροπή» δεν γίνεται αλλάζοντας την «κορυφή», τις πολιτικές βιτρίνες· ή, όπως ήλπιζαν και ελπίζουν διάφορα λιγούρια και αποτυχημένα λαμόγια, με μερικούς βουλευτές. Γίνεται (και μόνον έτσι) ανατρέποντας τους συσχετισμούς στην εργατική βάση της καπιταλιστικής πυραμίδας…. Δύσκολο, πολύ δύσκολο. Αλλά αυτό είναι το σωστό).

Ο παράγοντας του χρόνου

Παρασκευή 20 Απρίλη. Μ’ όποια σοβαρά κριτήρια κι αν μετρήσει κανείς την κατάσταση, το συμπέρασμα είναι το ίδιο: το ελλαδιστάν είναι ένα failed state· επειδή είναι μια failed society. Ταξική, ταξικότατη, αλλά με λούμπεν διαταξική “κουλτούρα”. Οι προβολές στο μέλλον απλά κάνουν ακόμα πιο δυσοίωνη την πρόγνωση. Η γνώση της ιστορίας επιβεβαιώνει την «ιστορική συνέχεια». Θα ξαναθυμήσουμε ότι ο 20ος αιώνας, ο αιώνας του φορντισμού που, ειδικά μετά τον β παγκόσμιο, ήταν αλλού στας ευρώπας η εποχή του κεϋνσανιασμού και του κράτους πρόνοιας, στο ελλαδιστάν ήταν κυρίως ένας αιώνας εμφυλίου πολέμου, σε διαδοχικά επεισόδια. Ακριβώς επειδή ο πολιτικός προσοδισμός δεν τους χωρούσε όλους, και πάντα έπρεπε κάποιοι (χιλιάδες) να βρίσκονται εκτός· μέχρι τις επόμενες εκλογές ή το επόμενο πραξικόπημα· μέχρι τους «δικούς τους στο γκουβέρνο».

Όταν ο πολιτικός προσοδισμός σαν υποκατάσταση / παραλλαγή του κράτους πρόνοιας εκδημοκρατίστηκε (επί πασοκ, στα ‘80s) άρχισαν οι χρεωκοπίες, φανερές ή κρυφές, σε λιγότερο από μια δεκαετία. Την παρτίδα έσωσε απ’ τις αρχές των 90s ένας καινούργιος γύρος μαζικών αποκλεισμών απ’ τις πολιτικές προσόδους, σε συνδυασμό με την άγρια εκμετάλλευση της εργασίας: η πολιτική απαγόρευση ενός μεγάλου μέρους της εργατικής τάξης, των μεταναστών και μεταναστριών. Αλλά κι αυτό (η “ανάπτυξη”…) είχε ημερομηνία λήξης: η ακόρεστη όρεξη των ντόπιων μικροαστών οδήγησε τελικά σε μια ακόμα χρεωκοπία. Κι αυτή δεν γινόταν να κρυφτεί. Και τι περιμένει κανείς, λοιπόν, από δω και στο εξής; Η «εξαγωγή εργασίας», ειδικευμένης και μη, δεν είναι αρκετή για να ελαφρύνει τους κρατικούς ισολογισμούς. Η νέα “εθνική” μετανάστευση, κυρίως αν και όχι αποκλειστικά, εντός ε.ε. και ευρωζώνης, ανακουφίζει μεν τις πιέσεις για την κατανομή των πολιτικών προσόδων αλλά δεν αλλάζει το μοντέλο.

Αυτά όλα συμβαίνουν σε μια περίοδο διαρκούς όξυνσης των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών. Ιστορικά, σε κάποιες περιπτώσεις, αυτή η όξυνση υπήρξε «ευκαιρία» για τον γεωπολιτικό προσοδισμό του ελλαδιστάν. Αν, όμως, μελετήσει κανείς πιο προσεκτικά την ιστορία του, θα δει ότι οι «επιτυχίες» και οι «αποτυχίες» του συγκλίνουν πάντα στο ίδιο σημείο: στους διεθνείς συσχετισμούς δύναμης, και την έκβαση της ενδοκαπιταλιστικής σύγκρουσης μακριά, πολύ μακριά απ’ τον ελληνικό ορίζοντα. Κάθε φορά που το ελλαδιστάν βρέθηκε στη μεριά των νικητών (π.χ. Β παγκόσμιος πόλεμος), και άρα είχε γεωπολιτικά προσοδικά οφέλη, ο εσωτερικός ανταγωνισμός για τις καινούργιες πολιτικές προσόδους αγρίευε στον ύψιστο βαθμό, καθοδηγούμενος απ’ την πιο μαύρη και αντιδραστική συμμαχία των αφεντικών και των μικροαστών λακέδων τους: π.χ. «εμφύλιος» 1944 – 1949. Κάθε φορά που το ελλαδιστάν έχανε (π.χ. «μικρασιατική καταστροφή») πάλι την πλήρωναν οποιοιδήποτε άλλοι εκτός απ’ τα ντόπια αφεντικά: άγρια προλεταριοποίηση των προσφύγων, ρατσισμός, κλπ.

Μ’ άλλα λόγια: η ιδέα ότι το ελλαδιστάν θα κερδίσει τώρα πουλώντας σε καλή τιμή, για άλλη μια φορά, την θέση του οικοπέδου σε αμερικάνους, ισραηλινούς και όποιους άλλους απ’ τον «άξονα», έχει αξία μόνο, ΜΟΝΟ, για τα αφεντικά. Ποτέ δεν έγινε αλλιώς, ποτέ δεν θα γίνει αλλιώς!

Είναι όμως η προσμονή γεωπολιτικών κερδών απ’ τον σε εξέλιξη 4ο παγκόσμιο πόλεμο έστω ρεαλιστική; Δεν μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις για την εξέλιξή του. Πάντως ένα κράτος παρίας δεν μπορεί, ακόμα και στην καλύτερη των περιπτώσεων, να πάρει, σαν γεωπολιτικές προσόδους, τίποτα περισσότερο απ’ αυτό που αντιστοιχεί στην πραγματική «συμβολή» του· ίσως και κάτι λιγότερο. Και (αυτό μπορούμε να το προβλέψουμε!) σ’ έναν παγκόσμιο πόλεμο που το κύριο πεδίο του (θα) είναι η ευρασία και ο ειρηνικός, η άκρη της χερσόνησου του Αίμου δεν θα προσφέρει πολλά…

Στηρίζοντας ό,τι πιο αιμοβόρο και αντιδραστικό υπάρχει στην ανατολική Μεσόγειο και στη μέση Ανατολή (με την ελπίδα ότι τα «αφεντικά», η Ουάσιγκτον και το Λονδίνο, «θα δώσουν κάτι τις») τα αφεντικά και οι λακέδες του ελλαδιστάν προσπαθούν μάταια να αναβιώσουν τον 19ο και τον 20ο αιώνα της καπιταλιστικής ιστορίας… Ένας Κολοκοτρώνης τους λείπει…

Μην σας φανεί παράξενο ότι τα ντόπια αφεντικά έχουν χάσει την μπάλα. Πρώτον, δεν είναι καθόλου η πρώτη φορά που αυτό συμβαίνει στην ντόπια ιστορία. Και δεύτερον, αυτά τα αφεντικά, δεν έχουν καμία ιστορία «αυτοδύναμης ανάπτυξης» άξιας λόγου· ούτε, κατά συνέπεια, την συνείδηση της “τάξης δι’ εαυτήν”. (Την αποκτούν μόνο όταν τους απειλήσουμε εμείς, σαν τάξη…). Η συνείδησή τους είναι κατάλληλα μετατοπισμένη: “τάξη μέσω της νομής του κράτους”.

Με την συζητήσιμη εξαίρεση των εφοπλιστών (που ωστόσο, στην πλειοψηφία τους, έχουν με το ελληνικό κράτος όχι μια σχέση σχεδιασμού και διοίκησης αλλά μόνο εξυπηρέτησης ευκαιριακών και συγκεκριμένων συμφερόντων, και ορισμένες φορές «ευεργεσιών», χωρίς την ευθύνη και τον μπελά κάποιου γενικού σχέδιου διεύθυνσης· κάτι που είναι λογικό με βάση τον global χαρακτήρα των επιχειρήσεών τους… Την διεύθυνση του ελληνικού κράτους την έχουν κάνει απ’ τον 19ο αιώνα outsourcing στους έλληνες κοτσαμπάσηδες…) τα ντόπια αφεντικά έχουν «αναπτυχθεί» στη βάση του πολιτικού προσοδισμού. Των διάφορων νομοθετικών παραθύρων, των εφοριακών παραβλέψεων, των πολεοδομικών εξαιρέσεων, των δημοτικών και νομαρχιακών παρεμβάσεων, των δικαστικών αποφάσεων, κλπ. Και, κατά συνέπεια, αγνοούν τι είναι στρατηγική με μεγάλο βάθος χρόνου. (Έχουμε συγκεκριμένα και πρόσφατα παραδείγματα επ’ αυτού, αλλά θα ασχοληθούμε μαζί τους άλλη φορά).

Το τούνελ 2

Παρασκευή 20 Απρίλη. Πρέπει να θυμίσουμε ότι πολύ πρόσφατα, το 2015, οι φαιορόζ ανέλαβαν απ’ τα ντόπια αφεντικά το καθήκον να πουλήσουν «γεωπολιτική αξία» σε οποιονδήποτε θα ήταν διατεθειμένος να πληρώσει καλά, και μάλιστα να κάνουν αυτό το νταραβέρι in extremis. Με τσαμπουκά. (Οι προηγούμενοι είχαν προσπαθήσει το ίδιο, αλλά πιο light). Η Αθήνα απείλησε τους πάντες στην ευρώπη (την ε.ε., την ευρωζώνη, το Βερολίνο, την ε.κ.τ….) – ψεκασμένος υπ.αμ, ογκόλιθος υπ.εξ. και Γιάνης υπ.οικ. ήταν η «επιθετική τριπλέτα» – ενώ έγλυψε όλους τους υπόλοιπους: Μόσχα, Πεκίνο, BRICS, Ουάσιγκτον… ακόμα και το Καράκας.

Δεν βρέθηκε κανείς, ΚΑΝΕΙΣ, διατεθειμένος να πληρώσει ούτε μισό σέντσι πάνω απ’ την «εμπορική αξία» των δουλειών που είχε, ή δεν είχε, στα μέρη μας! Δεν βρέθηκε κανείς, ΚΑΝΕΙΣ, διατεθειμένος να δανείσει ένα κράτος ξωφλημένο. Εκτός, φυσικά, απ’ την ε.ε., που μετά την απαλλαγή των γαλλικών και των γερμανικών τραπεζών και δεκάδων ασφαλιστικών ταμείων απ’ τα ελληνικά ομόλογα, είχε όλο τον χρόνο να αναρωτηθεί αν περιμένει κάτι παραπάνω απ’ την «μικρή ασθενή» εκτός απ’ το να πληρώνει τα χρέη της προς τα κράτη. Που την έσωσαν απ’ την καταστροφή.

Κι έτσι πέρασε ο καιρός. Ωστόσο από πιο τούνελ νομίζουν οι πολιτικές βιτρίνες ότι θα «βγάλουν την χώρα»; Το κουβαλάει επάνω του ο ντόπιος καπιταλισμός / το ντόπιο κράτος, είναι είναι ένα μόνιμο τούνελ – «δημόσιο έργο» που υπερκοστολογείται και μένει διαρκώς ατελείωτο για να επεκτείνεται, είναι η «καμπούρα» τους… Αλλά, τελικά, και η δική μας «καμπούρα». Της τάξης μας.

Αν νομίζουν ότι αυτό δεν το έχουν καταλάβει οι πάντες στον πλανήτη, και ειδικά οι έμποροι χρήματος, δεν ξέρουν τι τους γίνεται. Πράγμα που δεν μας εκπλήσσει. Αν πιστεύουν ενδόμυχα ότι πάλι εμείς θα πληρώσουμε την «έξοδο» και τον «δρόμο προς την γη της επαγγελίας» έχουν δίκιο. Ούτε αυτό μας εκπλήσσει.

Εφόσον συνεχίσουμε στον ίδιο μαλακισμένο μικροαστισμό, φυσικά και έχουν δίκιο…

Ηλεκτρικό χρυσάφι;

Τετάρτη 13 Δεκέμβρη. Έχει την πλάκα του: άνθρωποι που θέλουν να θεωρούνται σοβαροί (κάποιοι, μάλιστα, “ειδικοί”) υποδεικνύουν με κάθε βεβαιότητα ότι το bitcoin (όπως και τα υπόλοιπα «κρυπτονομίσματα») είναι… «χρυσός»! Ψηφιακός βέβαια, αλλά πάντως χρυσός.

Πέρα και έξω απ’ το τεχνο-μυστήριο που καλλιεργείται γύρω απ’ τα «κρυπτονομίσματα», δεν είναι τίποτα περισσότερο από μέσα συναλλαγής. Στην ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών έχουν υπάρξει τα πιο παράξενα τέτοια: από πέτρες (ενδεχομένως «πολύτιμες») μέχρι τα τσιγάρα στις φυλακές. Έχει σημασία πως από ιστορική άποψη τα περισσότερα μέσα συναλλαγής δεν είχαν πίσω τους κάποια «κεντρική τράπεζα» με την έννοια που την μάθαμε στον σύγχρονο καπιταλισμό. Είχαν όμως πάντα αυτόν τον απαράβατο κανόνα: την «αξία» τους (τα μέσα συναλλαγής / νομίσματα) την αποκτούσαν απ’ τον συνδυασμό της εμπιστοσύνης στις συναλλαγές με την ποσότητα / σπανιότητά τους.

Φέρνει κάτι ρηξικέλευτα καινούργιο το bitcoin και γενικά τα «κρυπτονομίσματα» σ’ αυτήν την κοινωνική / οικονομική λειτουργία του οτιδήποτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί σα νόμισμα, δηλαδή σαν μέτρο της αξίας; Απολύτως τίποτα. Η «τεχνολογική υπόστασή» του(ς) είναι, απλά, σημάδι της εποχής και καθόλου ένας νεωτερισμός. Αυτό που κάνει η τεχνολογία των «κρυπτονομισμάτων» είναι να εξασφαλίζει (;) την περιορισμένη ποσότητά του(ς)· δηλαδή την σπανιότητά του(ς). Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.

Όπως συμβαίνει με κάθε άλλο εμπόρευμα, έτσι και τα νομίσματα, όταν γίνονται τα ίδια εμπορεύματα, υπόκεινται στους κανόνες «προσφοράς και ζήτησης». Το bitcoin δεν είναι εξαίρεση. Επειδή είναι «σπάνιο», στο βαθμό που υπάρχει μεγάλη ζήτηση γι’ αυτό, θα ανεβαίνει η τιμή του (σε σχέση με άλλα νομίσματα / μέτρα της αξίας / μέσα συναλλαγών).

(φωτογραφία: Η αναπαράσταση των «κρυπτονομισμάτων» με την μορφή χρυσών λιρών είναι εξόφθαλμη απάτη. Που πιάνει στους επιεικώς ηλίθιους· δυστυχώς γι’ αυτούς είναι πολλοί, έτσι ώστε να σιγουρεύονται μεταξύ τους ότι είναι τέρατα ευφυίας…)

Ηλεκτρικό κάρβουνο

Τετάρτη 13 Δεκέμβρη. Ως εδώ όλα είναι γνωστά από πολύ παλιά: η υψηλή ζήτηση ενός «μέσου συναλλαγών» για λόγους αποθησαυρισμού ή/και κερδοσκοπίας είναι παλιά όσο η συσσώρευση η ίδια. Αυτά είναι γνωστά και με άλλη μορφή: την μεγάλη ζήτηση μετοχών για τους ίδιους λόγους. Το bitcoin δεν είναι διαφορετικό απ’ τα «χαλυβδόφυλλα» και τον «τασόγλου – delongi», «χαρτιά» για τα οποία έπεφταν κορμιά κάποτε στα μέρη μας (απ’ την … λατρεία) – χωρίς οι φανατικοί μικροαστοί πιστοί να έχουν ιδέα περί τίνος πρόκειται… Στο τέλος πλήρωσαν, δεν κατάλαβαν, και το βούλωσαν…

Υπάρχει περίπτωση να πέσει η «ζήτηση» για το bitcoin ρίχνοντας την τιμή του στα τάρταρα; Θεωρητικά ναι· όπως συμβαίνει με όλα τα εμπορεύματα. Υπάρχουν, όμως και άλλα ενδεχόμενα. Το στατιστικά πιθανότερο είναι εκείνο που συμβαίνει και με τις μετοχές, όταν οι τιμές τους έχουν γίνει αερόστατο: κάποιοι αρχίζουν να πουλάνε προκειμένου να μετατρέψουν την (υψηλή) τιμή σε κάτι πιο στέρεο· σε κανονικό νόμισμα… Αυτό λέγεται «κερδοσκοπία», αλλά είναι συνυφασμένο με τις λειτουργίες της «αγοράς». Αν οι πωλητές περάσουν ένα όριο που δεν είναι ποτέ προκαθορισμένο, τότε είναι πολύ πιθανό να αυξηθούν οι μιμητές τους, ρίχνοντας κι άλλο την τιμή (εφόσον η «προσφορά» ξεπεράσει την «ζήτηση»). Τότε δημιουργούνται συμπεριφορές πανικού (καθόλου άγνωστες στο είδος μας, αν και χρήσιμες μόνο στη σαβάννα…): όλο περισσότεροι πουλάνε ενώ όλο λιγότεροι αγοράζουν. Στο τέλος δεν σωριάζεται μόνο η τιμή. Σωριάζεται, κυρίως, η βασική προϋπόθεση: η εμπιστοσύνη στην «αξία» του εμπορεύματος. Που, επειδή είναι νόμισμα, δεν έχει καν το πλεονέκτημα του «φυσικού μονοπωλίου», του εμπορεύματος δηλαδή χωρίς το οποίο δεν μπορεί να ζήσει κανείς.

Ειδικά όμως για τα ηλεκτρονικά νομίσματα υπάρχουν κι άλλοι κίνδυνοι απότομης κατάρρευσης της τιμής τους. Μια εκτεταμένη και μεγάλης διάρκειας διακοπή ρεύματος – για παράδειγμα. Χωρίς ηλεκτρισμό δεν υπάρχει (ούτε σαν φαντασίωση) κανένα «κρυπτονόμισμα» (ενώ, αντίθετα, υπάρχει το κανονικό χρυσάφι ή το παραδοσιακό χρήμα με την φυσική του υπόσταση). Οπωσδήποτε μια γενική, εκτεταμένη και μεγάλης διάρκειας διακοπή ρεύματος (εξαιτίας, ας πούμε, της χρήσης ηλεκτρομαγνητικών όπλων σ’ έναν πόλεμο…) θα προκαλέσει πολύ σοβαρότερα προβλήματα στις ανθρώπινες κοινωνίες του καπιταλιστικού βορρά… Όμως ακριβώς γι’ αυτό, εξαιτίας των πολύ σοβαρότερων προβλημάτων, η εξαφάνιση των κρυπτονομισμάτων θα γίνει την στιγμή που τα όποια (συσσωρευμένα) μέσα συναλλαγής θα ήταν απαραίτητα παρά ποτέ!

Κάρβουνο: καπιταλιστικό και εμπρηστικό

Τετάρτη 13 Δεκέμβρη. Η μόδα (και ο τζόγος) με τα «κρυπτονομίσματα», το bitcoin σα ναυαρχίδα τους και άλλα (όπως το litecoin) να ακολουθούν με ακόμα μεγαλύτερες φιλοδοξίες “απόδοσης”, δεν είναι παρά υποκεφάλαιο της μόνιμης καπιταλιστικής κρίσης / αναδιάρθρωσης που ξέρασε στα 2007 – 2008 τον σπασμό της. Της κρίσης / αναδιάρθρωσης που (έχει αναγγελθεί…) προετοιμάζει έναν ακόμα σπασμό, πολύ χειρότερο!… Είναι η “γραμμή” το χρήμα γεννάει χρήμα. Στην περίπτωση των “κρυπτονομισμάτων” δεν είναι οι στραμπουληγμένοι αλγόριθμοι των blockchain που “παράγουν αξία” (πως θα ήταν δυνατόν;;;) αλλά αυτό το πάθος / λάθος που συναντάει κανείς στην ιστορία σαν ανομολόγητη πραγματικότητα: η αρπαχτή. Η “αξία” που μετατρέπεται σε τιμή σπάνιων εμπορευμάτων (είτε είναι τουλίπες, είτε είναι είναι χαλυβδόφυλλα, είτε είναι ηλεκτρικά νομίσματα) είναι μία, και μόνο μία: η αξία του να βγάλεις τον 5ο άσσο απ’ το μανίκι πριν προλάβουν οι υπόλοιποι να δουν τον 4ο – κι αν χρειαστεί (που θα χρειαστεί) να τραβήξεις πρώτος το εξάσφαιρο για να κάνεις πειστικό το χαρτί σου…

Από έναν σχετικά αξιόπιστο αρθρογράφο (Κώστας Καλλίτσης) αντιγράφουμε (10/12/17, καθεστωτική “καθημερινή”):

… Όλος ο κόσμος είναι περισσότερο υπερδανεισμένος από όσο ήταν πριν από 10 χρόνια. Θυμίζω ότι το παγκόσμιο χρέος, που ήταν ίσο με το 174% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2008, αυξήθηκε στο 212% το 2014 και έφτασε στο εκπληκτικό ποσοστό 324% του παγκόσμιου ΑΕΠ τον Ιούλιο φέτος… Έτσι, το παγκόσμιο χρέος έχει εκτοξευτεί στα 226 τρισ. δολάρια.

Βασικά, δύο παράγοντες στήριξαν την παγκόσμια (και ευρωπαϊκή) ανάκαμψη:

Πρώτος, η άφθονη, φθηνή ρευστότητα που παρέχουν οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το συνδυασμένο ενεργητικό [σ.σ.: τα δάνεια] των κεντρικών τραπεζών ΗΠΑ, Ευρωζώνης, της Αγγλίας και Ιαπωνίας, το 2008 ήταν 3 τρισ. δολάρια. Τώρα είναι 14 τρισ. δολάρια. Από αυτά, μόνο το 25% πήγε στην “πραγματική” οικονομία. Το 75% φουσκώνει τις αγορές κεφαλαίου και ομολόγων – πλουτίζει τους πλούσιους και τροφοδοτεί ακραίο τυχοδιωκτισμό…

Σ’ αυτό το αναπόδραστο καπιταλιστικό περιβάλλον τα κρυπτονομίσματα δεν είναι ο “νέος χρυσός”. Είναι μόνο το πιο πρόσφατο “χρύσωμα του χαπιού”…

(φωτογραφία: το litecoin έτοιμο για το σεντούκι! Σα Ρικαρντιανοί του σκοινιού και του παλουκιού, οι οπαδοί των “κρυπτονομισμάτων” υποστηρίζουν ότι αυτά έχουν “πραγματική” και όχι συμβατική αξία: είναι ο χρόνος εργασίας που απαιτείται για την δημιουργία κάθε μονάδας τους, μέσω των blockchain. Λανσάρουν φρικτά κακοποιημένη μια εργασιακή θεωρία της αξίας των «κρυπτονομισμάτων»… Πως και δεν έχει δοκιμάσει κανένας τους μια ανάλογη “εργασιακή θεωρία” για το χέσιμο και την ανταλλακτική αξία των κοπράνων; Επειδή στην τουαλέτα δεν υπάρχουν blockchains; Υπάρχουν! Είναι τα εντερικά block-chains, που λέγονται δυσκοιλιότητα…

Τέλος πάντων, είναι μια φιλότιμη προσπάθεια εκ μέρους των bitcoiners. Αν καταφέρουν να εξηγήσουν το πως και γιατί αυτή η εργασία μπορεί να τιμολογείται από 5 μέχρι 25.000 δολάρια το κομμάτι, κι ύστερα 4.000, κι ύστερα άγνωστο τι και πόσο, όλα αυτά σε ιστορικό dt, θα μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε αυτόν τον μετριοπαθή στόχο των 900 ευρώ καθαρό βασικό, minimum μισθό για 30 ώρες δουλειά την εβδομάδα· και να εκτοξευτούμε στο πολυπόθητο 90.000 ευρώ για 3 ώρες δουλειά τον μήνα!!! Περιμένουμε με αγωνία… )

Παλιά και παλιότερα 1

Τετάρτη 10 Μάη. Έχουμε την τιμή (γιατί περί τιμής πρόκειται) να ανήκουμε σε εκείνην την “φουρνιά” φοιτητών και φοιτητριών που, όταν το τότε σοσιαλιστικό πασοκ είχε ψηφίσει τον “νόμο πλαίσιό” του για την διάρθρωση και τον “εκδημοκρατισμό” των πανεπιστημίων (νόμος 1268, το 1982), είχαμε απορρίψει αυστηρά την “συνδιοίκηση”… Την συμμετοχή, δηλαδή, “εκπροσώπων των φοιτητών” στα όργανα διοίκησης των πανεπιστημίων, σε οποιαδήποτε βαθμίδα. Αυτή η θέση έγινε πλειοψηφική απόφαση του συλλόγου των φοιτητών μέσα από διαδοχικές μαζικές συνελεύσεις σε μια μόνο σχολή σ’ όλη την ελλάδα: την αρχιτεκτονική της Αθήνας. Και τηρήθηκε τα επόμενα χρόνια: οι εκλογές για την “επιλογή των εκπροσώπων των φοιτητών στα όργανα” ποτέ δεν γίνονταν στα ‘80s, στην αθηναϊκή αρχιτεκτονική… (Αντίθετα, προς μεγάλη και κακή μας έκπληξη τότε, υποτιθέμενοι ομοϊδεάτες μας στην αρχιτεκτονική της Σαλονίκης είχαν δεχτεί με χαρά τις νέες δυνατότητες, όπως νόμιζαν, της συνδιοίκησης…)

Γιατί πήραμε μια τέτοια θέση; Επειδή, σαν «αναρχοαυτόνομοι», είχαμε συνείδηση ότι όταν διοικητές και διοικούμενοι «συναποφασίζουν» υποτίθεται, αυτό ένα μόνο αποτέλεσμα έχει: την άμβλυνση αντιθέσεων που θα έπρεπε να είναι κοφτερές και ζωντανές. Είχαμε, επίσης, την συνείδηση πως η δημιουργία ενός στρώματος «φοιτητικών εκπροσώπων στα όργανα διοίκησης» θα ενίσχυε την γραφειοκρατία της (φοιτητικής) εκπροσώπησης, απέναντι στην οποία είμασταν, έτσι κι αλλιώς, απόλυτα εχθρικοί.

Έχει το ενδιαφέρον του το γεγονός ότι από όλες τις τότε σχολές και τους τότε φοιτητικούς συλλόγους μόνο σε μία διατυπώθηκε μια τέτοια θέση, και μόνο σε μία έγινε πλειοψηφική απόφαση. (Ας πούμε πάντως ότι αυτό είναι τώρα πια το ιστορικό ενδιαφέρον του ζητήματος).

Παλιά και παλιότερα 2

Τετάρτη 10 Μάη. Το γεγονός ότι “η συμμετοχή των εκπροσώπων των φοιτητών στα όργανα διοίκησης των πανεπιστημίων” εφαρμόστηκε σε όλα τα υπόλοιπα ελληνικά πανεπιστήμια, δηλαδή σχεδόν παντού, επί δεκαετίες, έκανε την κριτική μας του 1982 μάλλον “απονήρευτη” σε σχέση με τα πολύ χειρότερα που έγιναν. Διαμορφώθηκε ένα στρώμα όχι απλά γραφειοκρατών φοιτητοπατέρων αλλά σκληρά προσοδικών μηχανισμών, ιμάντων εξυπηρέτησης ατομικών συμφερόντων, από πάνω προς τα κάτω και από κάτω προς τα πάνω, στη δομή των ιδρυμάτων. Οι φοιτητικές ψήφοι (στις διάφορες εκλογές στα “όργανα”) έγιναν “περιουσία” των φοιτητοπατέρων, που πουλιόταν και αγοραζόταν (απ’ το καθηγητικό σώμα) με διάφορα ανταλλάγματα: από προσλήψεις σε (άμισθα ίσως αλλά ελπιδοφόρα για καριέρες) πόστα “βοηθών”, μέχρι προώθηση σε master και διδακτορικά, αμοιβόμενα ερευνητικά προγράμματα, κλπ κλπ. Οι μείζονες φοιτητικές παρατάξεις έγιναν «μηχανισμοί εξυπηρέτησης» (όταν δεν ήταν προσοδοφόρες κλίκες οργανωμένης διασκέδασης). Κλπ κλπ.

Με δυο λόγια: η περιβόητη «συνδιοίκηση» του «σοσιαλιστικού» 1982 έγινε πολύ γρήγορα το μόνο που θα μπορούσε να γίνει στο ελλαδιστάν: αμοιβαίος (μεταξύ καθηγητών και φοιτητών) προσοδικός προσπορισμός, αμοιβαία «διαφθορά» και ξεφτίλα!

Τόσο πολύ, όχι, είναι αλήθεια, δεν το είχαμε προβλέψει!!

Τα «καινούργια» σαν παμπάλαια

Τετάρτη 10 Μάη. Τα διάφορα κατά καιρούς εκπαιδευτικά “μέτρα” της φαιορόζ κυβέρνησης τα 2 και κάτι χρόνια της βασιλείας της, είναι ολοφάνερα μουχλιασμένες αναβιώσεις διάφορων “αριστερών μεταρρυθμίσεων” του παρελθόντος· που τότε ήταν από προβληματικές έως ύποπτες και τώρα πια, στην επανάληψή τους, απλά γελοίες. Είναι τέτοιο στοιχείο η αναβίωση της “συνδιοίκησης”… Ίσως όχι το πιο καίριο, οπωσδήποτε όμως χαρακτηριστικό.

Για να είμαστε ειλικρινείς: δεν περιμέναμε τίποτα καλύτερο. Η διαχείριση μιας κρίσης εσωτερικής, διαρκούς και δομικής, όπως είναι η κρίση του παραδοσιακού μαζικού, φορντικού συστήματος εκπαίδευσης, στο τελευταίο που θα περίμενε είναι άνθρωποι που έχουν καθηλωθεί ιδεολογικά στα μέσα του 20ου αιώνα. Η συνέλευση του game over έχει πει όσα δεν τολμούν να διανοηθούν 1000 από τέτοιου είδους «αναμορφωτές»!!! Πρακτικά, όσο και να μασκαρεύουν τα μέτρα τους, οι πολιτικές βιτρίνες αυτό που προσπαθούν εδώ και χρόνια είναι να κρατάνε υπό έλεγχο το μαζικό parking ανέργων που λέγεται εκπαίδευση. Και σ’ αυτή τη δουλειά έχουν την πολύτιμη υποστήριξη της φυλακής που λέγεται «οικογένεια».

Ένα μόνο συμπέρασμα λοιπόν, χωρίς παραπάνω εξηγήσεις: οι μικροαστοί και οι νεόπλουτοι μικροαστοί των χρόνων της ευδαιμονίας (που πλασσάρονται σαν “μεσαία τάξη”) θα συνεχίσουν να τρώνε τα παιδιά τους.

Απ’ την παλιά παρατήρηση των Καταστασιακών περί “ειδικευμένων ηλίθιων” που παράγουν τα πανεπιστήμια (όχι μόνο τα ελληνικά…) με τον καιρό έγινε μόνο αυτή η αλλαγή: ξέπεσε η καπιταλιστική αξία των ειδικοτήτων… Απέμειναν οι προδομένοι (πτυχιούχοι), σαν κήρυκες της υποτίμησης της “χειρωνακτικής” εργασίας… Απέμειναν οι δήθεν “διανοούμενοι” της άρνησης της (ύπαρξης της) σύγχρονης εργατικής τάξης.

Απέμειναν και μερικοί που παριστάνουν ότι την αναγνωρίζουν…

(Αν αναβιώσει το «υφαρπαγείο νέας γενιάς», ένα μόνο θα απομένει: να ξαναβγεί ο κυρ Κώστας στο πολιτικό μειντάνι!!!)

(φωτογραφία: με τούτα και με τ’ άλλα, σε λίγο θα ξαναγίνει μόδα το “wall”…. των pink floyd πάντα…)

Φασαρία να γίνεται

Σάββατο 25 Μάρτη. Οι δηλώσεις Ντάιζεμπλουμ έγιναν θέμα (καθότι και οι καθεστωτικοί έχουν γίνει “αντισεξιστές”), όχι όμως και εκείνες του άλλου Καμμένου, εκπρόσωπου τύπου των ψεκασμένων, του Δημήτρη, “ναι ρε, τα λεφτά τα φάγαμε με τις γυναίκες σας” (εν προκειμένω οι καθεστωτικοί, φαιοί και ρόζ, ξαναγίνονται “πολύ άντρες”…)

Ο θόρυβος πάντως ήταν ό,τι χρειαζόταν για να περάσουν ντούκου οι δηλώσεις ενός άλλου, που είναι πασίγνωστος και παν-καταραμένος, και συνήθως ακόμα κι όταν φτερνίζεται καταγγέλλεται για τον “ανθελληνισμό” του. Του επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του δντ Poul Thomsen. Ο οποίος, μιλώντας στις 22/3 στο κέντρο ευρωπαϊκών σπουδών του St Antony’s College στην Οξφόρδη κατηγόρησε τις ελληνικές κυβερνήσεις ότι εστίασαν στις μειώσεις των μισθών αντί για μεταρρυθμίσεις στην αγορά των προϊόντων· και ότι υπάρχει τρομακτική αντίσταση στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.

Μπορεί από πρώτη ματιά να φαίνεται παράξενο (αλλά κατά βάθος δεν είναι) την ώρα που η φαιορόζ κυβέρνηση έχει τραβήξει το σπαθί της κατά του δντ, μια τέτοια κουβέντα ενός τέτοιου «εχθρού» να κουκουλώνεται. Ίσως επειδή δεν είναι εντελώς ψέμα.

Ας θυμήσουμε, λοιπόν, μερικά πράγματα – κι ας πέσουν στο γυαλό. Οι επίσημες, συντεταγμένες μειώσεις μισθών έγιναν σε τρεις plus φάσεις. Η μία αφορούσε τον 13ο και 14ο των δημοσίων υπαλλήλων, που στην αρχή κόπηκαν στη μέση (το 2010) και ύστερα καταργήθηκαν εντελώς. Η δεύτερη αφορούσε την καθιέρωση του «υποκατώτατου μισθού», για τους / τις κάτω των 25 ετών, που έγινε στις αρχές του καλοκαιριού του 2010. Και η τρίτη έγινε «πακέτο» με την κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων, τον Φλεβάρη του 2012, με την μείωση κατά 25% του βασικού (και 35% για τους «υποκατώτατους»…).

Και οι τρεις αυτές μειώσεις περιλαμβάνονταν μεν στις «δανειακές συμβάσεις» («μνημόνια») αλλά ήταν αιτήματα και των ντόπιων αφεντικών επί χρόνια. Ήταν απ’ τα βασικά και λίγα σημεία συμφωνίας των ελληνικών αφεντικών με το «πρόγραμμα δομικής προσαρμογής»: η περιβόητη «εσωτερική υποτίμηση», για λογαριασμό της διεθνούς «ανταγωνιστικότητας» του ελληνικού κεφάλαιου σήμαινε άγρια υποτίμηση της εργασίας. Αυτή η άγρια υποτίμηση βρισκόταν στην καρδιά του «προγράμματος», άρα και της μεθοδολογίας του δντ – και του κυρίου Thomsen, που ήταν τότε ο υπεύθυνος της ελληνικής διάσωσης…