Tag: αναδιάρθρωση

Ford

Σάββατο 1 Σεπτέμβρη. Η ίδια ακριβώς διαδικασία που έχει πυροδοτηθεί απ’ την αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων, δηλαδή η υποτίμηση κρατικών και εταιρικών ομολόγων, κτυπάει αυτή την στιγμή ένα απ’ τα διαμάντια στο στέμμα του αμερικανικού καπιταλισμού: την αυτοκινητοβιομηχανία ford.

Η ford έχει εδώ και χρόνια προβλήματα κερδοφορίας (και σχέσης ανάμεσα στην κερδοφορία της και στα δάνεια για την αναδιάρθρωσή της)· προφανώς ανήκει σ’ έναν απ’ τους αμερικανικούς καπιταλιστικούς κλάδους που έχει αναλάβει να «προστατέψει» η συντηρητική κυβέρνηση με επικεφαλής το ψόφιο κουνάβι. Το θέμα είναι όμως ότι το «γιατρικό» τείνει να σκοτώσει τον «ασθενή». Για παράδειγμα οι δασμοί στις εισαγωγές χάλυβα έχουν επιβαρύνει τα κόστη παραγωγής των αμερικανικών αυτοκινητοβιομηχανιών· και της ford.

Το κυρίως πρόβλημα, ωστόσο, βρίσκεται αλλού. Η ford σκόπευε να μεταφέρει τμήμα της παραγωγής της στο μεξικό (για να εκμεταλλευτεί την αισθητά φτηνότερη εργασία των μεξικάνων εργατών), αλλά η σημαία «america first» της το απαγορεύει. Σχεδίαζε, επίσης, να εγκαταστήσει στην κίνα την γραμμή παραγωγής του νέου επιβατηγού focus active· αλλά οι δασμοί που βάζει το ψοφιοκουναβιστάν στις εισαγωγές αυτοκινήτων απ’ την κίνα αχρηστεύει το όφελος που θα είχε η επιχείρηση αν έφτιαχνε τα αμάξια στην κίνα και τα εισήγαγε στο αμέρικα. Έτσι χτες ανακοίνωσε ότι ματαιώνει το «κινέζικο σχέδιο» αφού, λόγω της αυξημένης (εξαιτίας των δασμών 25%) τιμής, δεν προβλέπει να πουλάει στην πατρίδα περισσότερα από 50.000 κομμάτια τον χρόνο…

Έχοντας ήδη σοβαρά προβλήματα ανταγωνιστικότητας έναντι των ευρωπαϊκών και ασιατικών αυτοκινητοβιομηχανιών, η ford σχεδίαζε το outsourcing ενός καλού τμήματος της παραγωγής της σαν βασικό σκέλος της αναδιάρθρωσής της, υπέρ της οποίας είχε αυξήσει τα τελευταία χρόνια τον δανεισμό της. Η ακύρωση των σχεδίων για το μεξικό και την κίνα, σε συνδυασμό με την «ασφάλεια» των αμερικανικών κρατικών ομολόγων, έχει ρίξει τα δικά της (εταιρικά) ομόλογα μια μόλις βαθμίδα πάνω απ’ την κατηγορία «σκουπίδια»…. Σε συνδυασμό με τους πάντα παρόντες τζογαδόρους του χρηματοπιστωτισμού (που περιμένουν να βγάλουν λεφτά με ουρά στοιχηματίζοντας έγκαιρα σε αναμενόμενες ηχηρές καταρρεύσεις) η θρυλική αυτοκινητοβιομηχανία ford βρίσκεται πια μόνο μισό βήμα πριν την χρεωκοπία… Το χρέος της είναι πάνω από 80 δισεκατομύρια δολάρια, και η προοπτική ανάκαμψης φαίνεται όλο και πιο μακρυνή.

Η Moody’s έχει ήδη μπει στο κόλπο, προειδοποιώντας για επερχόμενη καταιγίδα χρεωκοπιών “ομολόγων σκουπίδα”… Η κωμική λεπτομέρεια αυτής της προαναγγελίας (σε ότι αφορά την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία και όχι μόνο) είναι ότι αφού οι Βρυξέλες πρότειναν στην Ουάσιγκτον να καταργηθούν εντελώς και αμοιβαία οι δασμοί στις εισαγωγές αυτοκινήτων στις δύο μεριές του Ατλαντικού, το ψόφιο κουνάβι απάντησε: Μπαααα… δεν είναι αρκετό αυτό… Γιατί; Επειδή αυτοί (οι ευρωπαίοι δηλαδή) θα συνεχίζουν να αγοράζουν τα δικά τους αυτοκίνητα και όχι τα δικά μας, γιατί έτσι την βλέπουν…

Χωματερές

Σάββατο 1 Σεπτέμβρη. Η αμερικανική «αγορά» των επιχειρηματικών ομολόγων σκουπιδιών υπολογίζεται σε πάνω από 1 τρισεκατομύρια δολάρια: αφού δεν υπήρχαν μετά το 2008/09 subprime στεγαστικά δάνεια σαν ορίζοντας “αρπαχτών” απ’ τους δανειστές χρήματος, το κενό έχει καλυφθεί από subprime bonds, κρατικά ή/και εταιρικά… Αν, τελικά, χρεωκοπήσει ένα μαγαζί σαν την ford (ή κάποιο ανάλογου μεγέθους) όλοι καταλαβαίνουν ότι θα πυροδοτηθεί η «μεγάλη φυγή», αφού σαν «ασφαλές καταφύγιο» θεωρούνται (και) τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα. «Μεγάλη φυγή»; Ένας εύσχημος τρόπος για να διασκεδαστεί η αλυσίδα των νέων χρεωκοπιών.

Ένας χρηματιστής, ceo της αμερικανικής πολυεθνικής «επενδυτικής» τράπεζας Moelis, το περιέγραψε πρόσφατα ως εξής: Νομίζω ότι νοιώθουμε σα να επιστρέφουμε στο 2007· υπήρχε και τότε μια μυρωδιά στον αέρα· γίνονταν τρελά deal… Το καταλάβαινες ότι είναι ζήτημα χρόνου…

Ακριβώς… Ζήτημα χρόνου!

Οι λωτοφάγοι

Παρασκευή 24 Αυγούστου. Το ηρωϊκό πρώτο εξάμηνο του 2015 έχει απομείνει (πολιτικά και αισθητικά) ορφανό. Οι μεν φαιορόζ παριστάνουν ότι δεν ξέρουν τίποτα, σπρώχνοντάς το στον σούπερ Γιάνη… Οι δε της αντιπολίτευσης παριστάνουν επίσης ότι ήταν ανέκαθεν εναντίον, ξεχνώντας πως ακόμα κι ένας κοτζάμ Μπρατάκος είχε δηλώσει, όλο καμάρι, «στέκομαι σε στάση προσοχής μπροστά στην τακτική του συ.ριζ.α.». Επιπλέον: το συλλογικό, μαζικό, δεξιό κι αριστερό μικροαστικό «μεθύσι» με το θέαμα ενός «αντικομφορμιστή» έλληνα υπουργού που, δήθεν, στρίμωχνε τους πάντες εκτός συνόρων, αυτό το μεθύσι έχει απωθηθεί. Σα να μην έγινε ποτέ…

Έγινε, κι έχει αφήσει ανεξίτηλα ίχνη: το «κόμμα της δραχμής» δεν ήταν μια περιθωριακή καρικατούρα! Στην τελευταία του πράξη «εκφράστηκε» σαν εξαιρετικά πλειοψηφικό «όχι» σ’ εκείνο το δημοψήφισμα· απέναντι σ’ ένα «ναι» που ήταν, απλά, η εκδήλωση της ελληνικής κουτοπονηριάς ότι «εγώ, έτσι κι αλλιώς, είμαι καβατζωμένος απέναντι σε οποιαδήποτε ‘προσαρμογή’»… Το γεγονός πως εκείνον τον Ιούλη, σχεδόν στο «και 5», ο εξοχότατος Τσίπρας (ως τότε ο ηγέτης του «κόμματος της δραχμής») έκανε πίσω, οφείλεται αποκλειστικά και μόνο σ’ αυτό: μην έχοντας κανένα σχέδιο για την πτώση στο εθνικό νόμισμα, έπαθε ίλιγγο όταν ο Σόιμπλε του έδειξε την περίληψη του σχεδίου (ούτε καν τις ανατριχιαστικές του λεπτομέρειες!) που οι τεχνοκράτες του Βερολίνου και των Βρυξελών είχαν (αναγκαστικά) ετοιμάσει, in case of… Η φαιορόζ ηγεσία του “κόμματος της δραχμής” έκανε τελικά πίσω μόνο όταν πήρε μυρωδιά ότι εκείνο που θεωρούσε “αυτονόητο”, της ήταν απλά αδιανόητο και ανυπόφορο…

Κι αφού ήταν τεχνικά αδύνατο να σωθεί ο ντόπιος πολιτικός προσοδισμός και ο “εθνικός καπιταλισμός” με ένα άλμα στο εθνικό νόμισμα, αφού ο καπετάν Παναγιώτης απέτυχε να ρουφήξει ρούβλια μέσω του σωλήνα και ο καπετάν Γιάνης απέτυχε να “ρίξει” την Λαγκάρντ, προεκτάθηκε χρονικά, για άλλα 3 χρόνια, η παρελκυστική τακτική που είχε ακολουθηθεί ως τα τέλη του 2014: μίζερη και αργή μεν, αλλά τουλάχιστον βατή…

(φωτογραφία: Στιγμιότυπα από θαμένες βαθιά στο χώμα ηρωϊκές εποχές: “η πλατεία ήταν γεμάτη με το νόημα που ‘χε κάτι απ’ τη δραχμή”….)

Το δντ ξέρει

Δευτέρα 20 Αυγούστου. Ο ολλανδός Bob Traa, πρώτος «κομισάριος» του δντ για την ελληνική περίπτωση (απ’ τον Οκτώβρη του 2010 ως τον Σεπτέμβρη του 2013) δεν υπήρξε ο πιο αγαπητός άνθρωπος στην Αθήνα. Πως θα ήταν δυνατόν άλλωστε; Όμως να που ο καθεστωτικός τεχνοκράτης κάτι έμαθε. Κάτι που το ξέρουμε πολύ καλά σαν (αυτόνομοι) εργάτες, ωστόσο έχει ενδιαφέρον ότι αυτός το διατυπώνει με την δική του, τεχνοκρατική γλώσσα.

Σε μια συνέντευξή του στην καθεστωτική «καθημερινή» που δημοσιεύτηκε χτες, του γίνεται η πιο κάτω ερώτηση και δίνει την απάντησή του:

Ερώτηση: Τα οργανωμένα συμφέροντα αποτελούσαν μεγάλο εμπόδιο στην εφαρμογή του προγράμματος;

Απάντηση: Κατά την γνώμη μου τα οργανωμένα συμφέροντα εμποδίζουν τις αλλαγές σε όλες τις χώρες και η Ελλάδα είναι μια φυσιολογική χώρα απ’ αυτήν την άποψη. Εντυπωσιάστηκα με την πρόοδο που σημειώθηκε στη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας στη διάρκεια της παραμονής μου στην Ελλάδα. Χρειάστηκε κουράγιο και αποφασιστικότητα και ιδιαιτέρως από μια κυβέρνηση προσκείμενη στην εργατική τάξη [σ.σ.: εννοεί προφανώς την διετία 2010 – 2011].

Έχω την αίσθηση ότι πολύ πιο αργή ήταν η μεταρρύθμιση στην αγορά προϊόντων, κάτι που θεωρώ μεγάλο πρόβλημα, επειδή οι δύο πλευρές της αγοράς, η εργασία και το κεφάλαιο, μεταρρυθμίζονται με διαφορετικό ρυθμό, κάτι που επηρεάζει την ισορροπία της εξουσίας στην οικονομία και επομένως την κατανομή του εισοδήματος, προσθέτοντας μια ακόμη δυσκολία στο ελληνικό πρόγραμμα.

Τελικά διαπίστωσα ότι το τίμημα αυτής της αντίστασης που προέβαλαν τα οργανωμένα συμφέροντα ήταν πως η Ελλάδα έκανε την προσαρμογή μειώνοντας το εισόδημα και όχι ενισχύοντας την παραγωγικότητα. Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ υψηλό τίμημα.

Μια ψυχρή, επαγγελματική, τεχνοκρατική και περιεκτική περιγραφή του ταξικού ανταγωνισμού (για την ακρίβεια: της μονομερούς επίθεσης και νίκης των ντόπιων αφεντικών) αυτά τα 8 χρόνια!!! Ευχαριστούμε κύριε Traa, έτσι ακριβώς έγινε!!!

Έχουμε καταλάβει στο πετσί μας όλες τις λεπτομέρειες…

Κι εμείς ξέρουμε

Δευτέρα 20 Αυγούστου. Ας αποκωδικοποιήσουμε την διαπίστωση του δντ-τεχνοκράτη: όταν «μεταρρυθμίζεται η αγορά εργασίας» (δηλαδή: υποτιμώνται μαζικά και οργανωμένα μεγάλα τμήματα της εργασίας, πρώτα δια νόμου και στη συνέχεια μέσω της μόνιμης πειρατείας των αφεντικών / μαύρης εργασίας) αλλά δεν «μεταρρυθμίζεται η αγορά εμπορευμάτων» (δηλαδή: δεν σπάνε τα οργανωμένα καρτέλ σε όλους τους τομείς), τότε οι τιμές των εμπορευμάτων (ακόμα και εκείνων για την απλή επιβίωση) μένουν σταθερές ή και ανεβαίνουν· ενόσω οι μισθοί (ξεκινώντας απ’ τον βασικό) γκρεμοτσακίζονται. Αυτό κάνει την «φτώχεια» ακόμα πιο έντονη.

Οι τρισκατάρατοι δανειστές (είναι απόλυτα βέβαιο) ζητούσαν απ’ την αρχή και τις δύο «μεταρρυθμίσεις». Μέχρις ενός χρονικού σημείου – μετά κατάλαβαν ότι δεν γίνεται… Όλες οι αντιστάσεις / αντιδράσεις, η «αντιμνημονιακή» ρητορική, αφορούσαν μόνο την υπεράσπιση των αφεντικών, ασχέτως μεγέθους. Ο τρόπος που το έκαναν ήταν απλός: πετώντας την μπάλα όσο πιο μακρυά γινόταν απ’ την κύρια, την βασική πρακτική αντίθεση της ιστορικής περιόδου: κεφάλαιο εναντίον εργασίας!! Οι «μεταρρυθμίσεις» που έθιγαν τ’ αφεντικά ήταν που είτε δεν έγιναν καν, είτε απλά ψηφίστηκαν (για να μην εφαρμοστούν). Αντίθετα, η υποτίμηση της εργασίας (και όχι μόνο των μισθών) έγινε αμέσως, ακαριαία και στην εντέλεια. (Θα επανέλθουμε στη συνέχεια).

Κατά τον Traa αυτή η «μεταρρυθμιστική» ανισορροπία μετατοπίζει τους συσχετισμούς εξουσίας υπέρ του κεφάλαιου. Έχει δίκιο, αλλά μόνο σε δεύτερο χρόνο. Σε πρώτο χρόνο, το γεγονός ότι αποδείχθηκε πανεύκολο να υποτιμηθεί άγρια η εργασία στην ελλάδα («κι αυτό ήταν όλο» απ’ την άποψη της «θεραπείας»…) δείχνει πως εξ αρχής τα ντόπια αφεντικά είχαν το πάνω χέρι – χάρη στην βοήθεια όχι μόνο των φανερών αλλά κυρίως των «αφανών» λακέδων τους. Μέσα απ’ την διαχείριση της κρίσης / αναδιάρθρωσης α λα ελληνικά αυτό που πέτυχαν ήταν να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο την κυριαρχία τους.

Εργασία vs κεφάλαιο;

Δευτέρα 20 Αυγούστου. Σαν αυτόνομοι εργάτες είμασταν (δυστυχώς…) οι μόνοι, ελάχιστες δεκάδες, που το φθινόπωρο που έπιανε δουλειά ο κύριος Traa στην Αθήνα ανοίξαμε δημόσια και καθαρά το ζήτημα / μέτωπο που ήταν νο 1 μέσα στην «κρίση»: με το project 30/900. Αν το είχαμε κρατήσει σαν εξυπνάδα μεταξύ μας ή το είχαμε κάνει (άντε μία) προκήρυξη, το εκ μέρους μας «σήκωμα του γαντιού» δίκαια θα είχε περάσει απαρατήρητο. Κάναμε το αντίθετο. Ξεπερνώντας ακόμα και τις δυνατότητές μας προπαγανδίσαμε και τεκμηριώσαμε το ζήτημα δημόσια, εντατικά, για περισσότερα από 3 χρόνια.

Απ’ αυτήν ακριβώς την δημόσια πολιτική / εργατική θέση (μόνο απ’ αυτήν και χάρη σ’ αυτήν) διαπιστώσαμε καθαρά ποιοι και πως στήριξαν όλα αυτά τα χρόνια όχι μόνο την εξουσία που είχαν ήδη τα αφεντικά αλλά και την ενίσχυσή της. Για τα αφεντικά τα ίδια αυτό ήταν αναμενόμενο, συνεπές με τα ταξικά τους συμφέροντα. Όλοι οι υπόλοιποι όμως (κι αναφερόμαστε στην κύρια μάζα του «αντιμνημονιακού», «αντιε.ε.», «αντιγερμανικού» και «ζήτω η δραχμή» εσμού) προδίδοντας ακόμα και τα δικά τους ταξικά συμφέροντα (αν ήταν μισθωτοί, και ήταν χιλιάδες τέτοιοι ανάμεσά τους) αυτοί ήταν που αποδείχθηκαν τα κύρια στηρίγματα, οι ιδανικοί μοχλοί για την ακόμα πιο σκληρή «μετατόπιση της εξουσίας υπέρ του κεφάλαιου». Εννοείται πως αυτός ο εσμός είχε και «πολιτικούς επικεφαλής», είτε κατάφεραν στη συνέχεια να εξαργυρώσουν την «καθοδήγηση» (συ.ριζ.α., βοθρολύματα) είτε όχι (άκρα αριστέρα και οι υπόλοιποι). Το κκε είναι ειδική περίπτωση: ναι, μεν, δεν υιοθέτησε την «αντιμνημονιακή» ρητορική, έκανε όμως κάτι άλλο, εξίσου χρήσιμο στο σύστημα: «συγκράτησε πειθαρχημένες» τις εργατικές του δυνάμεις, για να μην συμπεριφερθούν εργατικά – όπως έπρεπε. Η «γενική πολιτική» και «η συμμαχία με τους μικροαστούς» ισοπέδωσε τα εργατικά συμφέροντα και απ’ αυτή τη μεριά…

Ο καμβάς αυτής της «υποστήριξης απ’ τα κάτω» έχει αναδειχθεί επίσης, εκ μέρους μας: μικροαστισμός / πολιτικός προσοδισμός. Ωστόσο αυτοί είναι εχθροί της τάξης μας (όταν αυτή αποκτάει την συνείδησή της…) με τους οποίους δεν ξεμπερδεύεις απλά αποκαλύπτωντας και «καταγγέλοντάς» τους… Είναι συνέχεια παντού…

«Φτου ξελεφτερία»;

Δευτέρα 20 Αυγούστου. Άσχετα απ’ τις δηλώσεις, τους επετειακούς ψετοαπολογισμούς , και τις συγκρατημένες ή όχι φανφάρες, η «έξοδος απ’ τα μνημόνια» (όσο μπορεί να την θεωρήσει κανείς τέτοια) είναι απλά επισφράγιση του γεγονότος ότι τα ντόπια αφεντικά, αφεντικά ενός καπιταλισμού έντασης εργασίας στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος, μαζί με τους κοινωνικούς τους συμμάχους, άντεξαν μια χαρά την απ’ έξω «πίεση» για λειτουργική αναδιάρθρωση τόσο του επιχειρηματικού τους μοντέλου όσο και του ενιαίου κόμματός τους (: του ελληνικού κράτους).

Όσο για εμάς σαν τάξη; Αυτά τα χρόνια ήταν μια μοναδική ιστορική ευκαιρία συνειδητοποίησης. Υπονομεύτηκε, περιγελάστηκε, ποδοπατήθηκε απ’ τα πλήθη της “αγανάκτισης”… Χάθηκε.

Πετρέλαιο 3

Πέμπτη 28 Ιούνη. Σαν σε αμόκ ιμπεριαλιστικής παράνοιας η Ουάσιγκτον ξεφεύγει όλο και περισσότερο: μ’ ένα όπλο που είναι καταδικασμένο να αρχίσει να εκπυρσοκροτεί με ρυθμό πολυβόλου (τις «οικονομικές κυρώσεις») συμπεριφέρεται σαν το αφεντικό του πλανήτη, επιχειρώντας να επιβάλει σ’ όλους τους ανταγωνιστές της (αλλά ακόμα και σε συμμάχους της) τι θα αγοράζουν και τι θα πωλούν, σε ποιούς, πότε, και σε τι τιμές!!

Πώς σας φαίνεται;

Είναι σπάνιες οι ιστορικές περίοδοι (και οι γενιές των ανθρώπων που συμβαίνει να τις ζουν) όπου αυτό που λέγεται όξυνση του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού συμβαίνει μπροστά στα μάτια των πάντων, με χειροπιαστό τρόπο. Η Ουάσιγκτον έχει κηρύξει γενική επίθεση (εξαιρούνται απ’ το στόχαστρό της το Τελ Αβίβ και το Ριάντ), θεωρώντας μάλιστα ότι θα νικήσει.

Πώς σας φαίνεται;

“Μπροστά στα μάτια των πάντων”; Όχι δα. Η απώθηση είναι τρομακτική συναισθηματική και α-λογική συμπεριφορά μπροστά σε κινδύνους που δεν είναι άμεσοι, είναι μελλοντικοί, και … «χώσε το κεφάλι στην άμμο»…

Ο εύλογος τρόμος αφορά φυσικά τον επόμενο γύρο, μετά την διαγραφόμενη οικονομική ήττα των ηπα. Η οποία δεν είναι κάτι που «θα» συμβεί, αλλά κάτι που συμβαίνει ήδη. Το μόνο που δεν θα περιλαμβάνεται σ’ αυτόν τον επόμενο γύρο θα είναι ένα αμερικανικό «συγγνώμη που σας αναστατώσαμε…»

Όμως το θεωρείτε φρόνιμο, έξυπνο, να παραδοθείτε στον φόβο που προκαλεί αυτή η «όξυνση»…; Το θεωρείτε έξυπνο να αγοράσετε έναν κουβά άμμο, για προσωπική, external use;

Αν ναι, αγοράστε δύο (κουβάδες). Ποτέ δεν ξέρεις πόσο χώμα θέλει ο φόβος για να φυτευτεί… Και αργότερα ν’ ανθίσει…

Ινδο – Ειρηνικός

Πέμπτη 7 Ιούνη. Ο αμερικάνος ναύαρχος Davidson (πιο πάνω) μίλησε το κογκρέσσο επ’ ευκαιρία της ορκομωσίας του σαν «αρχηγού του αμερικανικού στόλου» όχι στον Ειρηνικό, αλλά (πλέον) στον Ινδο-Ειρηνικό. Η Ουάσιγκτον (αυτό περιγράφεται άλλωστε και στο νέο «δόγμα εθνικής ασφάλειας» της) προσπαθεί να επεκτείνει (ακόμα και τυπικά, μέσω ονοματοδοσιών) την γραμμή αντιπαράθεσης· και φαίνεται πως θεωρεί το Νέο Δελχί στρατηγικό σύμμαχο σ’ αυτήν την επέκταση. Είναι, όμως, έτσι;

Μιλώντας πριν 5 ημέρες σ’ ένα απ’ τα πολλά και διάφορα διεθνή φόρουμ ασφάλειας, τον διάλογο Shangri-La, στη Σιγκαπούρη, ο ινδός πρωθ. Narendra Modi περιέγραψε μια διαφορετική, και πάντως όχι συγκρουσιακή αντίληψη για την «στρατηγική ασφάλειας» στον ινδικό – ειρηνικό· σε σχέση με εκείνη του «τρελού σκύλου» Mattis, στην δική του ομιλία.

Πριν 20 ή ακόμα και 15 χρόνια, ο ινδικός και ο κινεζικός καπιταλισμός θεωρούνταν ότι βρίσκονται περίπου στο ίδιο επίπεδο «ανάπτυξης». Και ότι θα κινούνταν με περίπου παρόμοια ταχύτητα. Εν έτει 2018 η σύγκριση είναι συντριπτική – σε βάρος του ινδικού καπιταλισμού. Παρότι έχει κάνει κι αυτός βήματα «ανάπτυξης» τα κινεζικά άλματα τον έχουν αφήσει πολύ πίσω. Οι αιτίες γι’ αυτό το «άνοιγμα της ψαλίδας» είναι ενδιαφέρουσες, αλλά δεν θα τις αναφέρουμε αυτή τη στιγμή.

Η σημαντική (και αυξανόμενη) υστέρηση έναντι του Πεκίνου είναι ένα δεδομένο που το ινδικό καθεστώς είναι αναγκασμένο να παίρνει πολύ σοβαρά υπόψη του, παρότι υπάρχουν και συνοριακές και ιστορικές διαφορές / αντιπαλότητες με το κινεζικό. Απ’ την άλλη μεριά, για τις ινδικές ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες, το να γίνει το Νέο Δελχί εξάρτημα της Ουάσιγκτον δεν είναι η λύση… Συνεπώς ο Modi, παρότι κατηγόρησε «κάπως» το Πεκίνο για τις επιχειρήσεις του στη νότια θάλασσα της κίνας, εξέθεσε μια «αρχιτεκτονική ασφάλειας» με όλους μέσα: και το Νέο Δελχί, και την Ουάσιγκτον, και το Πεκίνο και την Μόσχα. Με διάφορους τρόπους ο Modi επιβεβαίωσε την «στρατηγική ανεξαρτησία» του ινδικού καπιταλισμού και την παράδοση της «ανεξάρτητης πολιτικής» του. Όπως ήταν αναμενόμενο αυτά δεν ήταν όσα θα ήθελε να ακούσει ο Mattis…

Επιπλέον το Νέο Δελχί συμμετέχει στο «σύμφωνο της Σαγκάης»… Ακόμα κι αν δεν μπορεί να θεωρηθεί μια «συμπαγής στρατιωτική συμμαχία», ούτε το νατο είναι πλέον κάτι τέτοιο…

Ευρασία

Πέμπτη 7 Ιούνη. Το πλήθος και η ένταση των πολιτικών, στρατιωτικών, οικονομικών και πολιτιστικών κρατικών καπιταλιστικών σχέσεων, συμφωνιών, σχεδιασμών που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ασία (ως τις όχθες της στην ανατολική Μεσόγειο – να το θυμάστε πάντα αυτό!) με την οργανική συμμετοχή και της «ευρασιατικής» ρωσίας είναι τόσο μεγάλα που θα χρειαστεί μελλοντικά μια αναλυτική αναφορά, πέρα απ’ την ασταμάτητη μηχανή.

Οι αλλαγές στους συσχετισμούς δύναμης βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη· ακόμα κι αν γίνονται μέσα στην ομίχλη της (πρωτοκοσμικής) ιδεολογίας και της (εξίσου πρωτοκοσμικής) νοσταλγίας της ηγεμονίας της. Που, στο τέλος, κομματιάζεται, σπάει σε «ψιλά», γίνεται εθνικιστική (φασιστική) νοσταλγία «μεγαλείου».

Σ’ ένα πρόσφατο 100σέλιδο βιβλίο του με τον προκλητικό τίτλο «Έχασε η Δύση;» ο Kishore Mahbubani, πρώην πρεσβευτής της σιγκαπούρης στον οηε και νυν καθηγητής πανεπιστημίου, συμπυκνώνει τις παρατηρήσεις του:

«…Κοιτώντας τους τελευταίους 18 αιώνες της ανθρώπινης ιστορίας, η πρόσφατη σχετική υπεροχή του δυτικού πολιτισμού απέναντι σ’ όλους τους άλλους είναι μια σημαντική ιστορική παρέκκλιση. Όλες οι παρεκκλίσεις τέτοιου είδους κάποτε τελειώνουν, κι αυτό είναι που συμβαίνει τώρα…»

Παρότι υπάρχουν αξιοσημείωτες πολιτιστικές διαφορές, δεν πρόκειται για «σύγκρουση πολιτισμών»! Η χριστιανική δύση, και ειδικά η προτεσταντική φράξια του χριστιανισμού, έκανε ένα «δηλητηριώδες δώρο» σ’ όλον τον πλανήτη· κι αυτό το «δώρο» εξαπλώθηκε και εγκαταστάθηκε παντού: τον καπιταλισμό. Μετά απ’ αυτό, δεν πρόκειται για ζητήματα πολιτιστικής υπεροχής· αλλά για ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς κσι συγκρούσεις.

Ένας άλλος πανεπιστημιακός, διευθυντής κινεζικού ινστιτούτου που ασχολείται με τους «δρόμους του μεταξιού», ο Xiang Lanxin, το είχε πει σαφώς πιο πολιτικά μιλώντας στον διάλογο Shangri-La πριν 2 χρόνια: δημιουργείται ένας μετα-Βεστφαλιανός κόσμος…

(Για την θεία Λίτσα μην ανησυχεί κανείς: είναι προ-Βεστφαλιανά σκαρφαλωμένη πάντα στην “χρυσή βίδα / κέντρο του κόσμου” και ασχολείται με τα γνωστά, καμαρωτά καμαρωτά…)