Τετάρτη 10 Οκτώβρη. Παρά τις οικονομοτεχνικές ομοιότητες (τις οποίες παρατηρούν διάφοροι “ειδικοί” του κεφάλαιου) μεταξύ της “κρίσης ‘08” και της αναμενόμενης, υπάρχουν σοβαρές διαφορές. Στις 20 Σεπτέμβρη, σε μια μικρή σειρά με τίτλο ένας “εμπορικός πόλεμος” πριν και μετά, εξηγήσαμε εδώ συνοπτικά το πως το κινεζικό καπιταλιστικό “άλμα στον ουρανό” επιταχύνθηκε (ή και επιβλήθηκε) εξαιτίας της “κρίσης ‘08”. Αυτό που δεν ήταν ξεκάθαρο στους πολλούς το φθινόπωρο του 2008, αυτό που άρχισε να ξεκαθαρίζει κάπως στις διάφορες συνόδους των g20 τα επόμενα χρόνια, έγινε χειροπιαστό πια: η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση/αναδιάρθρωση δεν έχει μόνο «οικονομικές εκδηλώσεις». Έχει και (ή κυρίως) γεωπολιτικές / ιμπεριαλιστικές εκδηλώσεις. Από μια άποψη είναι ευχάριστο: ο καπιταλισμός (αποδεικνύεται ότι) δεν είναι «οικονομία». Είναι πολιτική οικονομία. Απ’ όλες τις άλλες απόψεις είναι εξαιρετικά δυσάρεστο: η σύγχρονη εργατική τάξη δεν καταλαβαίνει· και δεν φαίνεται καν να ενδιαφέρεται να καταλάβει.
Η ασταμάτητη μηχανή πρέπει να κάνει, πάντως, αυτό που ανέλαβε. Σε διάφορες (όχι σε μία) συνόδους των g20 μετά το 2008/09 ο αμερικάνος πρόεδρος Ομπάμα (και λιγότερο φωναχτά το αγγλικό γκουβέρνο) κατηγόρησε.. ποιούς; το Βερολίνο και το Πεκίνο… γιατί; για τα εμπορικά τους πλεονάσματα… που; καταγγέλθηκαν σαν αιτίες των παγκόσμιων οικονομικών ανισορροπιών που (είπαν) προκάλεσαν την προηγούμενη όξυνση της κρίσης (είπαν)…
Η Ουάσιγκτον και το Λονδίνο έμειναν τότε στα λόγια. Το Βερολίνο και το Πεκίνο σήκωσαν τους ώμους τους: ανταγωνιστείτε μας αν μπορείτε, και μην μας κατηγορείτε για τις ισχυρές εξαγωγικές μας δυνατότητες! Το ψοφιοκουναβιστάν πέρασε στην πράξη· και οι brexiters ευλόγησαν μια τακτική που την αγνοούν μεν αλλά είναι ένα είδος «αμερικάνικης» αναδίπλωσης με ελπίδα την ενίσχυση της θέσης του αγγλικού κεφάλαιου στον διεθνή ενδο-καπιταλιστικό καταμερισμό δύναμης και κερδών.
Αυτά δεν ήταν το ίδιο καθαρά πριν το 2008· τώρα είναι. Με τάση όξυνσης. Διάφοροι (ειδικοί και μηχανισμοί του κεφάλαιου) λένε ότι τώρα τα κράτη δεν έχουν πια τα «μέσα» που είχαν το 2008. Γι’ αυτό – προβλέπουν – όταν θα ξεσπάσει η επόμενη φάση της κρίσης, τα πράγματα θα είναι χειρότερα. Η ασταμάτητη μηχανή υποστηρίζει ότι αυτή η «επόμενη φάση της κρίσης» (ή, ακόμα και η απλή προφητεία της) δεν είναι πια – και δεν μπορεί να σερβιριστεί σαν – «οικονομικό φαινόμενο». Είναι ζήτημα ξαναμοιράσματος του κόσμου, των «αγορών» (εμπορευμάτων, εργασίας, πρώτων υλών) – ξαναδιευθέτησης των σχέσεων δύναμης.
Αυτό δεν φαίνεται να έχει σχέση με την «οικονομική» διάσταση που προβάλλεται διαχωρισμένα. Έχει όμως σχέση, άμεση και οργανική, με τις δομικές καπιταλιστικές αντινομίες! Η «δημιουργική καταστροφή» σε μεγάλη κλίμακα είναι η «έξοδος», η απάντηση στο ερώτημα της πραγματικής κερδοφορίας, της πραγματοποίησης της υπεραξίας σ’ όλο της το εύρος – το ξέρουν όλοι οι οικονομολόγοι που δεν είναι έλληνες ή/και καθεστωτικοί.
Μέσα στη «δημιουργική καταστροφή» μεγάλης κλίμακας είναι που αναμετρώνται οι επιμέρους καπιταλισμοί, κάτω από κρατικές σημαίες…