Tag: κίνα

Ανατολική ασία 2

Παρασκευή 16 Αυγούστου. Όταν η Σεούλ υπενθυμίζει (απαιτητικά, εμφατικά) στο Τόκιο την προηγούμενη φάση του μιλιταρισμού / ιμπεριαλισμού του, αναφέρεται μεν τυπικά σε μια «ιστορία του παρελθόντος», ουσιαστικά όμως αναφέρεται στους συσχετισμούς του παρόντος και του μέλλοντος. Τα ιαπωνικά εγκλήματα (οι «comfort women» είναι μόνο ένα απ’ αυτά) και η αποικιακή κατοχή είναι κοινή ιστορία / μνήμη και των δύο κορεατικών κρατών· επιπλέον υπάρχουν και «συνοριακές διαφορές» ανάμεσα στη νότια κορέα και την ιαπωνία: οι νησίδες Dokdo. Κι ενώ οι καπιταλισμοί των δύο κρατών (στις υψηλές τεχνολογίες σίγουρα) είναι αλληλοσυνδεδεμένοι, δεν παύουν να είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικοί μεταξύ τους.

Η Σεούλ έχει κάνει ένα βήμα εντασσόμενη σ’ αυτό που έχουμε ονομάσει “μπλοκ του Βλαδιβοστόκ” (Μόσχα, Πεκίνο, Πγιονγκγιάνγκ, Σεούλ). Αλλά η εξέλιξη της ενδοκορεατικής συνεννόησης μετά την περσινή “εκστρατεία γοητείας” της Πγιονγκγιάνγκ δείχνει πόσο βαρύ είναι το φορτίο της αμερικανικής παρουσίας και επίβλεψης (και) στην κορεατική χερσόνησο. Η Σεούλ θα έπρεπε να παρακάμψει την Ουάσιγκτον και τις “αντιρρήσεις” της προχωρώντας σε μια επίσημη συμφωνία ειρήνης με την Πγιονγκγιάνγκ με την εγγύηση κατ’ αρχήν της Μόσχας και του Πεκίνου. Δεν το έχει κάνει (όπως περιμέναμε…) και η πιθανή εξήγηση βρίσκεται αφενός στον “φιλοαμερικανισμό” της νοτιοκορεατικής δεξιάς (στη Σεούλ υπήρχε χούντα υποστηριζόμενη απ’ την Ουάσιγκτον από το 1953 ως το 1987…) και αφετέρου στις τριβές με το Τόκιο: αν η Ουάσιγκτον θεωρήσει πως χάνει ερείσματα στη νότια κορέα (και άρα στη κορεατική χερσόνησο συνολικά) είναι βέβαιο ότι θα ρίξει το βάρος της στη μεριά της ιαπωνίας. Η Σεούλ δεν έχει λόγο να γίνει “συνοριακό κράτος” στον εξελισσόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο…

(φωτογραφία: Χτες στη νότια κορέα είχαν εθνική γιορτή. «Μέρα της απελευθέρωσης». Απο ποιούς; Απ’ την ιαπωνική κατοχή…)

Ανατολική ασία 3

Παρασκευή 16 Αυγούστου. Είναι ένας «κόμπος» – και φαίνεται ότι το Τόκιο, διαπιστώνοντας σωστά ότι η νότια κορέα έχει μικρά περιθώρια αποτελεσματικών αλλά όχι κραυγαλέων κινήσεων, αυτόν τον κόμπο θέλει να σφίξει κηρύσσοντας εμπορικό πόλεμο στη Σεούλ. Όχι μόνο για να επιδείξει κάποιου είδους οικονομική / τεχνική κυριότητα πάνω στις βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας της νότιας κορέας (σε μια φάση που αυτές επεκτείνονται διεθνώς), αλλά και για να επιβάλει ένα είδος πολιτικής κυριότητας και ελέγχου της νοτιοκορεατικής αυτοπεποίθησης, ακόμα και σε ότι αφορά τις ενδοκορεατικές σχέσεις. Μ’ άλλα λόγια το Τόκιο προσπαθεί να παίξει τον ρόλο μιας «Ουάσιγκτον της ανατολικής Ασίας»: ενώ το ψοφιοκουναβιστάν επιχειρεί να «ανασχέσει» το Πεκίνο, το Τόκιο προσπαθεί να κάνει το ίδιο στην πιο κάτω κλίμακα, απέναντι στη Σεούλ.

Το κεντρικό πρόβλημα της Σεούλ φαίνεται ότι είναι οι σχέσεις της με την Ουάσιγκτον. Υπό την «συμφωνία του San Francisco» που υπογράφτηκε το 1951, η Ουάσιγκτον ήταν το «κέντρο», ενώ η Σεούλ και το Τόκιο ήταν ισότιμα στην «περίμετρο». Τώρα το νοτιοκορεατικό καθεστώς θα ήθελε μια πολύ πιο ισορροπημένη σχέση με το άλλοτε «κέντρο», και την άνεση πλουραλισμού στην εξωτερική του πολιτική· μια κατάσταση που να μοιάζει, ας πούμε, με την γερμανία. Αλλά είναι η χειρότερη εποχή για τέτοιες χειραφετήσεις απ’ το ψοφιοκουναβιστάν· με την έννοια ότι δεν θα το συζητούσε καν – και δεν θα το δεχόταν «με το καλό».

Με το που ξεκίνησε ο πρόσφατος καυγάς με τις “εμπορικές τιμωρίες” απ’ την μεριά του Τόκιο, κάποιοι στη Σεούλ (σίγουρα στα φιλοκυβερνητικά media) περίμεναν την κατευναστική παρέμβαση της Ουάσιγκτον. Όχι μόνο αυτή δεν ήρθε («πολιτική ίσων αποστάσεων»…) αλλά το ίδιο το ψόφιο κουνάβι δήλωσε ειρωνικά ότι το «να ασχολείται κανείς μ’ αυτές τις διαφορές είναι δουλειά πλήρους απασχόλησης» – εννοώντας ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει χρόνο για χάσιμο. Που σημαίνει, απλά, ότι είναι ευχαριστημένη με τις στρατιωτικές της βάσεις σε νότια κορέα και ιαπωνία…

Αντίθετα η Μόσχα και το Πεκίνο έκαναν την εμφάνισή τους στην περιοχή, με ανορθόδοξο τρόπο: αναφερόμαστε στο περιστατικό των κοινών ασκήσεων και της πτήσης ρωσικών και κινεζικών στρατηγικών βομβαρδιστικών πάνω απ’ τα Dokdo. (Περισσότερα εδώ, στο Μπλοκ του Βλαδιβοστόκ (with a little help from my friends…), Παρασκευή 26 Ιούλη)

Καθώς οι παλιές «ισορροπίες» διαλύονται (και μάλιστα γρήγορα) και οι γεωπολιτικές συγκρούσεις έχουν αναδυθεί φανερά εκεί που τις περιμένει κανείς, στην «πρώτη γραμμή» των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών δηλαδή, κάποιοι νοτιοκορεάτες υποστηρίζουν, και σωστά, ότι η Σεούλ (δηλαδή ο καπιταλισμός της) δεν πρόκειται να επιβιώσει σαν εξαρτημένη μεταβλητή.

Αλλά με βάση την ιστορία της περιοχής, ο δρόμος ως την «ανεξάρτητη σταθερά» είναι ζόρικος. Και δύσκολα θα είναι «ομαλός» – αν υπάρχει πια τέτοιο πράγμα σαν την «ομαλότητα» στις διακρατικές σχέσεις…

Ποιός ματώνει;

Πέμπτη 15 Αυγούστου. Αρχές του μήνα το ψόφιο κουνάβι, καμαρώνοντας, ανακοίνωσε ότι «θα βάλω δασμούς 10% απ’ την 1 Σεπτέμβρη σ’ όσες κινεζικές εισαγωγές δεν έχουν ακόμα τιμωρηθεί – για να μάθουν». Και ύστερα, χτες, είπε «καλά, δεν θα το κάνω σε όλες· οι δασμοί αναβάλλονται για αργότερα». Γιατί; Προσέξτε: «Το κάνουμε αυτό [σ.σ.: εννοεί την αναβολή] για την χριστουγεννιάτικη περίοδο, για την περίπτωση που οι δασμοί έχουν συνέπειες στους αμερικάνους καταναλωτές… Για να μην γίνει αυτό καθυστερούμε τους δασμούς για να μην επηρεάσουν την χριστουγεννιάτικη αγορά».

Κι όμως. Υποτίθεται ότι οι δασμοί γέμιζαν τα ταμεία του αμερικανικού κράτους… Με δολάρια – που πλήρωναν, όμως, οι αμερικάνοι καταναλωτές· όχι οι κινέζοι εξαγωγείς… Κι έρχεται η στιγμή που το ίδιο «επιτελικό team» που έχει κηρύξει το «πόλεμο των δασμών» θεωρώντας ότι θα το κερδίσει λέει «ααα, συγγνώμη, θα το κάνουμε αργότερα, επειδή μπορεί να θίγονται οι καταναλωτές μας που, παρεπιπτόντως, είναι και ψηφοφόροι μας…».

Τι είναι, λοιπόν, που θα αλλάξει μετά τα χριστούγεννα; Μήπως θα είναι η τελευταία φορά που θα ψωνίσουν στη ζωή τους οι αμερικάνοι; Όχι. Η υποχώρηση που εμφανίζεται σαν τακτική («για λίγο»…) έχει μέσα στον πυρήνα της την στρατηγική ήττα. Φυσικά αυτό δεν θα γίνει παραδεκτό.

Το ψόφιο κουνάβι είναι βέβαια εκπρόσωπος κάποιων τμημάτων του αμερικανικού κράτους / κεφάλαιου / παρακράτους. Αλλά οι τακτικές του είναι παμπάλαιες στη βάση τους· και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Όταν το Πεκίνο δεν αγοράζει αμερικανική σόγια και μπιζέλια ο αγροτοβιομηχανικός κλάδος του ψοφιοκουναβιστάν βογγάει· και το ψόφιο κουνάβι μοιράζει επιχορηγήσεις, μ’ έναν υποδειγματικά πατερναλιστικό τρόπο, που προσπαθεί να κουκουλώσει το πρόβλημα και όχι να το λύσει.

Το Πεκίνο δεν έχει κανένα λόγο να ανταποδώσει την «καλή χειρονομία» του ψόφιου κουναβιού. Έχει ζητήσει την ακύρωση των νέων δασμών, όχι την αναβολή τους. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι η αναβολή είναι ένδειξη αδιεξόδου, όχι καλωσύνης. Αν το ψόφιο κουνάβι περιμένει ανταπόδοση θα μείνει στο κρύο. Οπότε μπορεί να «θυμώσει» ξανά…

Είτε έτσι είτε αλλιώς είναι πασίγνωστο που καταλήγει η τακτική κάνω τον γείτονα ζητιάνο…

Ποιός ματώνει 2;

Πέμπτη 15 Αυγούστου. Ο αγροτοβιομηχανικός κλάδος των ηπα τραβάει ζόρια. Καταστροφικές πλημμύρες σε εκατομμύρια στρώματα εμπόδισαν φέτος τις σπορές, ενώ αλλού οι σοδειές ήταν μέτριες. Σ’ αυτές τις συνθήκες η απόφαση του Πεκίνου (εμπορικός πόλεμος γαρ) να στραφεί σε άλλες αγορές αγροτικών είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο. Ας σημειωθεί πως η κίνα ήταν μέχρι πρόσφατα ο αγοραστής του 60% της αμερικανικής παραγωγής σόγιας – για να μην μιλήσουμε για άλλα είδη. Τώρα έχει δηλώσει ότι σταματάει τις εισαγωγές απ’ τις ηπα και στρέφεται σε «εναλλακτικές», όπως της βραζιλίας (πράγμα που σημαίνει επιτάχυνση της καταστροφής εκτάσεων στα δάση του Αμαζονίου).

Υπολογίζεται ότι το μέσο χρέος των αμερικάνων αγροτο-παραγωγών ανά εκμετάλλευση έχει φτάσει στα 1,3 μύρια δολάρια. Και δεν φαίνεται φως στον ορίζοντα, ούτε για το 2020. Το να «ανοίγουν» κι αλλού εκτάσεις για να καλύψουν τις κινεζικές ανάγκες σημαίνει, είτε με “εμπορικό πόλεμο” είτε χωρίς, υπερπαραγωγή· μείωση των τιμών αλλά και αδυναμία διάθεσης.

Παλιοεποχή, παλιόκαιρος και παλιοκοινωνία…

Πεκίνο – Τεχεράνη ένας αγωγός δρόμος

Πέμπτη 15 Αυγούστου. Ενώ η Ουάσιγκτον προσπαθεί να βρει συμμάχους για να κατοχυρώσει τον «αστυνομικό έλεγχο» των στενών του Ορμούζ και δεν βρίσκει (το Λονδίνο μόνο υπό τον Bor-Duk θα μπορούσε να μπει στην κατηγορία «πρόθυμοι», αλλά πόσο θα κρατήσει αυτό;), το Πεκίνο προχωράει την συμμαχία του (και τις πετρομπίζνες) με την Τεχεράνη με τρόπο που απλά τονίζει τα αμερικανικά αδιέξοδα.

Η υπόθεση με την εκμετάλλευση των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο «νότιο pars» είναι η πιο γνωστή. Αν και την δουλειά την είχε πάρει η γαλλική total αποχώρησε μετά τις αμερικανικές κυρώσεις και απειλές (ή παριστάνει ότι έφυγε)· στη θέση της μπήκε η china national petroleum corporation, που τώρα φέρεται να κατέχει το 80% της εκμετάλλευσης τους.

Η εκμετάλλευση πετρελαϊκών κοιτασμάτων στο βόρειο Αzadegan και στο Yadavaran (και τα δύο κοντά στα σύνορα με το ιράκ) είναι λιγότερο γνωστή αλλά όχι λιγότερο ενδιαφέρουσα. Η εκμετάλλευση και των δύο έχει ανατεθεί σε κινεζικές εταιρείες. Υπό νορμάλ συνθήκες τα τάνκερ θα φόρτωναν μέσα στον Περσικό. Αλλά τώρα Πεκίνο και Τεχεράνη προωθούν την κατασκευή εγκαταστάσεων αποθήκευσης και θαλάσσιας φόρτωσης στην πόλη Jack, που βρίσκεται «εκτός» των επίδικων δρόμων, στη θάλασσα του ομάν. Όπου, επίσης, η Τεχεράνη έχει αεροναυτική βάση… Το έργο είναι φιλόδοξο, καθώς περιλαμβάνει πέρα από μεγάλα καζάνια αποθήκευσης έναν αγωγό 1000 χιλιομέτρων απ’ τα κοιτάσματα ως το λιμάνι, αλλά και διυλιστήρια. Φιλόδοξο το έργο, αλλά η χρηματοδότηση εξασφαλισμένη: κινεζική.

Θα πει κάποιος: θα χρειαστεί καιρός όμως… Ναι. Με τον τρόπο που δουλεύει ο κινεζικός καπιταλισμός ίσως όχι περισσότερο από δυο χρόνια – για τα πετρέλαια. Για το φυσικό αέριο το πράγμα είναι διαφορετικό μιας και προορίζεται και για την ευρώπη.

Τι θα έπρεπε να ισοπεδώσει το ψοφιοκουναβιστάν; Το ιράν, την κίνα – ή και τους δύο μαζί; Είναι ένα ερώτημα κι αυτό…

… αλλά πάντα βρίσκονται διατεθειμένοι να το απαντήσουν

Πέμπτη 15 Αυγούστου. Ο δημοσιογράφος Rod Liddle (60άρης, δεξιός, ρατσιστής, καταλαβαίνετε…) έχει πρόταση πάντως. Και την κατέθεσε γραπτά την περασμένη Κυριακή, στους sunday times: την κίνα. Πολλοί θεώρησαν το άρθρο του «σατιρικό». Αγνοώντας, πιθανόν, ότι το ιδεολογικό «μασάζ» συχνά ξεκινάει έτσι. Σαν «αστείο». Μετριούνται έτσι και οι πρώτες αντιδράσεις χαλαρά.

Είναι κατανοητό, υποθέτουμε. Αν η ιδέα του Liddle ήταν «πόλεμος στους εξωγήινους», θα ήταν άνοστη και δεν θα γελούσε κανείς. Αν, πάλι, ήταν «πόλεμος επανακατάκτησης των ηπα» και πάλι θα φαινόταν κακόγουστο αστείο. Ενώ κατά της κίνας; Μήπως δεν έχει ξανακάνει δυο τέτοιους πολέμους το βασίλειο;

Ας γελάσουμε όλοι μαζί λοιπόν με το βρετανικό χιούμορ… Χο – χο – χο!!! Ωραία περνάνε στην english countryside…

Χονγκ Κονγκ

Παρασκευή 9 Αυγούστου. Το Πεκίνο έψαχνε το smoking gun. Και τελικά το βρήκε μάλλον εύκολα. Η πιο πάνω φωτογραφία, που έγινε ανάρπαστη διεθνώς, ξεμπρόστιασε δύο ηγετικές φιγούρες των αντικινεζικών διαδηλώσεων στο Χονγκ Κονγκ, τον Joshua Wong και τον Nathan Law (με τις μαύρες μπλούζες). Παρέα με την αμερικανίδα Julie Eadeh, την περασμένη Τρίτη στο κυριλέ ξενοδοχείο Marriot, στο κέντρο της πόλης; Δεν βρέθηκαν για καφέ και πρέφα, ε;

Το είχαμε γράψει: η ιστορία αυτών των διαδηλώσεων (και της προβολής τους απ’ τα δυτικά media) είχε αρχίσει να μας μυρίζει “πλατεία maidan” νο 2. Η Eadeh είναι άνετα η Victoria Nuland του Χονγκ Κονγκ, και κάτι παραπάνω. Αν και εμφανίζεται σαν μια “απλή υπάλληλος” του αμερικανικού προξενείου στην πόλη, το ίδιο το βιογραφικό της, γραμμένο με τα χεράκιά της για ακαδημαική χρήση, δείχνει “αξιωματούχο ειδικών αποστολών”. Που έχει περάσει στην καριέρα της από διάφορα φλέγοντα σημεία των αμερικανικών συμφερόντων ανά τον πλανήτη. Απ’ την Βαγδάτη ως την ταιβάν… Σε απλά ελληνικά: αν δεν είναι η κυρία Julie στέλεχος της cia, τότε ποιός είναι;

Ο Wong, σε δηλώσεις του, κουνούσε τα μεγάλα αυτιά του, σαν αθώο άσπρο κουνέλι: Συναντηθήκαμε για να ζητήσουμε από τις ηπα να σταματήσουν να πουλάνε δακρυγόνα και σφαίρες καουτσούκ στην κυβέρνηση… είπε.

Ω μωρέ μωρέ!! Να το κάνουμε κι εμείς λες;

Το βάρος του λευκού άνδρα…

Τετάρτη 7 Αυγούστου. Μήπως θα πρέπει το ψοφιοκουναβιστάν να εσωτερικεύσει την τακτική των “κυρώσεων / τιμωριών” που έχει κάνει ρουτίνα της εξωτερικής πολιτικής του; Μήπως για κάθε αμερικάνο τρομοκράτη θα πρέπει να ισοπεδώνεται η πόλη του;

Μπααα… Οι “κυρώσεις” και η “αντιτρομοκρατία” είναι εξαγώγιμα είδη. Για παράδειγμα, ο οριτζινάλ ακροδεξιός αντιπρόεδρος Pence ετοιμάζεται να επιβάλει κυρώσεις κατά κινέζων αξιωματούχων, για “παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων” στην επαρχία Xinjiang.

Ώσπου να ετοιμάσει τη λίστα και τα έγγραφα, θα έχουν προστεθεί και οι παραβιάσεις στο Χονγκ Κονγκ….

(φωτογραφία: Οι κινέζοι μπάτσοι προετοιμάζονται. Αλλά η κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ θυμίζει κάτι από Maidan…)

Σφαίρες από χαρτί

Τρίτη 6 Αυγούστου. Δεν είναι σοφία (τα έχουμε πει σχετικά). Ένα από τα μέσα του Πεκίνου στον “εμπορικό πόλεμο” με την Ουάσιγκτον είναι η ισοτιμία του γουάν.

Μιας και το εθνικό κινεζικό νόμισμα έχει προδιαγραφές και φιλοδοξίες διεθνούς καριέρας, δεν μπορεί να είναι φτερό στον άνεμο. Η κεντρική τράπεζα ελέγχει την διεθνή ισοτιμία του ώστε να κινείται σε ένα φάσμα + – 2% σε σχέση με την επίσημη ως προς το δολάριο.

Στην πράξη κάπως έτσι έγινε και χτες.Με επίσημη ισοτιμία 1 δολάριο προς 6,9225 γουάν, στην διεθνή αγορά πήγε στο 1 προς 7,1085. Όχι κάτι συνταρακτικό. Αλλά υπάρχουν και οι τζογαδόροι που φυτεύουν “ψυχολογία” στις καπιταλιστικές σχέσεις. Γι αυτούς έγινε κάτι φοβερό: “έσπασε το φράγμα του 1:7!”… Που μεταφράζεται σε “το Πεκίνο αντεπιτίθεται”!!!!

Έτσι κι έτσι… Έτσι που εξελίσσονται οι ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις, οι ανταγωνιστικές υποτιμήσεις είναι ένα όπλο – αλλά όχι ΤΟ όπλο! Η αποδολαριοποίηση των διεθνών συναλλαγών που προωθείται από διάφορες μεριές έχει κάτι πολύ πιο “πυρηνικό”. Αλλά δεν έχει “στιγμή έκρηξης”. Κι αυτό δεν αφήνει περιθώριο για ψυχολογικοποίηση.

Απλό βούλιαγμα…

Κόλλυβα 1

Κυριακή 4 Αυγούστου. Εδώ κι εκεί μπορεί να βρει κανείς κουβέντες «μεγάλων ανδρών» (της δύσης) που μπορεί να μην προορίζονται να κρατήσουν καλή θέση στην Ιστορία, δείχνουν όμως την απελπισία τους.

Ο Bruno Le Maire είναι υπ.οικ. της γαλλίας· και το γαλλικό κράτος απλώνει όσο μπορεί τον ιμπεριαλισμό του (στην αφρική) για να σταθεροποιήσει μια θέση στην «α εθνική» των καπιταλιστικών κρατών στον 21ο αιώνα. Μιλώντας στα μέσα του περασμένου Ιούλη στην επέτειο των 75 χρόνων απ’ τις συμφωνίες του Bretton Woods, ο (ανιστόρητος;) κυρ Le Maire δήλωσε με κάθε σοβαρότητα:

… Η τάξη του Bretton Woods όπως την ξέραμε έφτασε στα όριά της… Ή θα μπορέσουμε να ξαναεφεύρουμε το Bretton Woods, είτε οι Νέοι Δρόμοι του Μεταξιού θα γίνουν η νέα παγκόσμια τάξη. Και τα κινεζικά στάνταρς… θα γίνουν παγκόσμια…

Είναι δύσκολο για την ασταμάτητη μηχανή να μπει στο μυαλό ενός γάλλου υπ.οικ., ειδικά όταν τον πιάνουν τέτοιες νοσταλγίες. Είναι επίσης δύσκολο να εξηγήσουμε απο εδώ (σε όσους / όσες δεν γνωρίζουν) τι ήταν και τι σημασία είχαν εκείνες οι διεθνείς συμφωνίες (που μεταξύ άλλων έφτιαξαν το δντ και την παγκόσμια τράπεζα· κυρίως, όμως, έκαναν το αμερικανικό δολάριο νόμισμα των διεθνών συναλλαγών διώχνοντας για πάντα την αγγλική στερλίνα). Το σίγουρο είναι ότι εκείνον τον Ιούλη του 1944, πριν τελειώσει επίσημα ο Β παγκόσμιος, οι εκπρόσωποι των 44 κρατών που μαζεύτηκαν σ’ ένα ξενοδοχείο του New Hampshire αναγνώρισαν την πολιτική και οικονομική (για την στρατιωτική δεν υπήρχε θέμα!) ηγεμονία των ηπα – σ’ όλο τον πλανήτη εκτός απ’ το μετέπειτα «ανατολικό μπλοκ».

Όμως το πραγματικό τέλος εκείνης της «παγκόσμιας τάξης» δεν έρχεται τώρα· ούτε το προκαλεί ο κινεζικός καπιταλισμός… Το τέλος των συμφωνιών του Bretton Woods ήρθε στα μέσα Αυγούστου του 1971 όταν οι ηπα, με πρόεδρο τον Νίξον, κατάργησαν τον βασικό σκελετό τους: την σταθερή σχέση του δολαρίου με τον χρυσό (35 δολάρια η ουγκιά). Ο Νίξον ήθελε επειγόντως να τυπώσει και να ξανατυπώσει δολάρια άσχετα με την ποσότητα του χρυσού που είχε η κεντρική του τράπεζα, για να χρηματοδοτήσει ακόμα περισσότερο έναν πόλεμο που έχανε: στο βιετνάμ. Αυτό σήμαινε πως απο εκεί και μετά όλα τα νομίσματα θα είχαν «ανταλλακτική αξία» με βάση μόνο τις μεταξύ τους χρηματιστηριακές σχέσεις (και τα σχετικά «παιχνίδια»…). Ωστόσο απο εκείνο το χρονικό σημείο και μετά το δολάριο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί (και χρησιμοποιήθηκε, με μεγαλύτερη ένταση στις μέρες μας) σαν όπλο· αντί για άξονας περιστροφής μιας «σταθερής μέτρησης της αξίας» στον καπιταλιστικό κόσμο.

Με δυο λόγια το τέλος του Bretton Woods δεν τον φέρνουν οι κινέζικοι “δρόμοι του μεταξιού”. Το έφερε πριν σχεδόν μισό αιώνα το μονοπάτι Χο Τσι Μινχ των βιετκόνγκ! Να γιατί ο κυρ Le Maire είναι ανιστόρητος! Και οι ανιστόρητοι, όσο «μεγάλοι» κι αν δείχνουν, είναι χαμένοι…