Tag: κίνα

Αφγανιστάν: “μπλοκ της Αστάνα παντού!”

Παρασκευή 19 Γενάρη. Όταν ο ρώσος υπ.εξ. Lavrov βγαίνει (έγινε χτες) και δηλώνει με κάθε επισημότητα ότι οι ταλιμπάν και η αφγανική κυβέρνηση πρέπει να αρχίσουν άμεσες συζητήσεις μεταξύ τους – για να τελειώσει ο εκεί πόλεμος – και συμπληρώνει ότι η Μόσχα μπορεί να «προσφέρει την κατάλληλη πλατφόρμα» γι’ αυτές τις συζητήσεις, τότε μπορείτε να το επιβεβαιώσετε: θα γίνει και στην κεντρική ασία «της κορέας»! Με την καλή έννοια. Σίγουρα κάποιοι το μεθοδεύουν.

Στην πραγματικότητα αυτές οι επαφές έχουν ήδη ξεκινήσει. Μια αντιπροσωπεία των ταλιμπάν και μια αντίστοιχη της κυβέρνησης της Καμπούλ συναντήθηκαν ήδη στην Ισλαμαμπάντ. Υποψιαζόμαστε ότι η δήλωση του Lavrov έγινε αφού πρώτα ενημερώθηκε ότι «πήγε καλά». Και, σωστά θα το υποθέσετε (έχουμε γράψει, άλλωστε, επ’ αυτού έγκαιρα): αυτού του είδους οι ενδοαφγανικές διαπραγματεύσεις έχουν τις ευλογίες (και όχι μόνο) της Μόσχας, του Πεκίνου, της Τεχεράνης και της Ισλαμαμπάντ. Και τον θυμό της Ουάσιγκτον αφού γίνονται ερήμην της!

Δεν μπορούμε να προβλέψουμε αυτή τη στιγμή την εξέλιξη. Μπορούμε, όμως, να επαναλάβουμε αυτά που είναι δεδομένα στο Ινδοκούς.

Α) Η κυβέρνηση στην Καμπούλ στηρίζεται στους αμερικάνους, αλλά

Β) το Πεκίνο και η Μόσχα της προσφέρουν πολλά και πλούσια δώρα (με την μορφή επενδύσεων, παροχών, κλπ) για να αποσκιρτήσει.

Γ) Η Ισλαμαμπάντ υποστηρίζει τους ταλιμπάν, όπως διακριτικά κάνει και η Μόσχα, σίγουρα για όσο καιρό η κυβέρνηση της Καμπούλ επιμένει να ακουμπάει στην Ουάσιγκτον.

Δ) Η υποστηρίξη αυτή έχει οδηγήσει στη δημιουργία καλά εκπαιδευμένων και πολύ καλά εξοπλισμένων «ειδικών δυνάμεων» των ταλιμπάν, δυναμικότητας κάποιων (λίγων) χιλιάδων ατόμων, που έχουν γίνει σοβαρός πονοκέφαλος για τον όποιο στρατό και την όποια αστυνομία της Καμπούλ.

Ε) Οι ταλιμπάν έχουν δηλώσει πολλές φορές ότι σκοπός τους είναι να φύγουν οι αμερικάνοι και οι βάσεις τους απ’ το αφγανιστάν. Υποθέτουμε ότι αυτό θα είναι βασικό στοιχείο των όποιων διαπραγματεύσεων με την Καμπούλ, η οποία, για να αλλάξει πλευρό, θα πρέπει να πάρει εγγυήσεις «τοις μετρητοίς» για το μέλλον των φυλάρχων της από Μόσχα, Πεκίνο και Ισλαμαμπάντ.

ΣΤ) Η Ουάσιγκτον έχει «στραβώσει» φανερά με την Ισλαμαμπάντ (και λιγότερο φανερά με τους υπόλοιπους του «μπλοκ…») και απ’ ότι φαίνεται θα συνεχίσει να «στραβώνει» όλο και περισσότερο. Ειδικά αν οι ενδοαφγανικές συζητήσεις την βγάζουν σταθερά στην άκρη, πράγμα που είναι ένα λογικό ζητούμενο…

Ζ) Στο αφγανιστάν έχει εμφανιστεί και ….isis. Έχει πολύ μικρή εδαφική επιρροή, αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν δικαιολογία απ’ την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της (η εισβολή στο αφγανιστάν είναι νατοϊκή) για να παραμείνει στα υψίπεδα. Απ’ την άλλη μεριά όμως, ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη / μέλη του νατο πιθανόν να έχουν συμφέρον να υιοθετήσουν την ρωσο-κινεζική «πλατφόρμα ειρήνευσης», για να πλασσαριστούν σε μελλοντικές «επενδύσεις»: εκμετάλλευση των αφγανικών ορυκτών.

Μ’ αυτά τα δεδομένα, και έχοντας η Ουάσιγκτον ήδη μια σημαία με την ενιαία κορεατική χερσόνησο στα μούτρα της, πρέπει να ψάχνει εναγώνια τρόπο που να μην βρει μπροστά της άλλη μία: με το ενιαίο αφγανιστάν…

(η φωτογραφία είναι άσχετη, αφού ελάχιστα είναι γνωστά για την Sira Khitta των ταλιμπάν: αυτό είναι το όνομα των «ειδικών δυνάμεων» στα παστούν. Φαίνεται ότι εκτός απ’ τα όποια ελάχιστα έχουν διαρρεύσει από ρουφιάνους, τα χαρακτηριστικά της προκύπτουν απ’ το είδος των επιθέσεων που κάνει – και την φονικότητά τους).

Βοήθεια, οι «κόκκινοι»!

Τετάρτη 17 Γενάρη. Και μόνο το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον, ψάχνοντας να βρει μια μορφή “διεθνούς συνεργασίας” εναντίον της βόρειας κορέας, κατέληξε στο σχήμα “παλιοί συμπολεμιστές” δείχνει τα ζόρια της. Με διπλό τρόπο.

Απ’ την μια μεριά η σύνθεση της χθεσινής συνάντησης στο καναδέζικο Βανκούβερ δείχνει ότι την επόμενη φορά που η Ουάσιγκτον θα καταφύγει σε κάποιου είδους “συμμαχία των προθύμων” θα ψάχνει με το φανάρι: η συμμετοχή των υπ.εξ. της γαλλίας, της ιταλίας, της τουρκίας, και της νότιας αφρικής ήταν, προφανώς, ευκαιρία για ένα ευχάριστο ταξίδι. Ας σημειώσουμε ότι το Παρίσι (και το Βερολίνο, που σαν δυτική γερμανία δεν συμμετείχε στην εκστρατεία στην κορέα στα ‘50s) έχει εκδηλωθεί υπέρ των ενδο-κορεατικών διαπραγματεύσεων που γίνονται αυτό τον καιρό εκνευρίζοντας αφόρητα την Ουάσιγκτον. Όσο για την συμμετοχή του νοτιοκορεάτη υπ.εξ.; Είναι ευνόητο ότι μόνο για να ρίξει λάδι στη φωτιά δεν πήγε στο Βανκούβερ… Ε, κάτι ξεκαρφωτικό να πούμε – και το είπε…

Απ’ την άλλη μεριά το γεγονός ότι το Πεκίνο και η Μόσχα κατήγγειλαν ανοικτά αυτήν την «μάζωξη» δείχνει ότι τα δικά τους σχέδια για την κορεατική χερσόνησο έχουν σαφή προτεραιότητα από πρακτική άποψη. Διαφορετικά, αν ανησυχούσαν μήπως εκτεθούν πρόωρα, θα διάλεγαν μια πιο ήπια (δηλαδή ξενέρωτη…) στάση, απ’ αυτές που είναι συνηθισμένες στη διεθνή καθεστωτική διπλωματία. Του είδους «κάθε συζήτηση μπορεί να είναι χρήσιμη», κλπ κλπ.

Αλλά όχι. Αυτές οι συζητήσεις που με το ζόρι τραβάει η Ουάσιγκτον «δεν»…

Το κακό εμπόριο

Τετάρτη 17 Γενάρη. Ενόσω συμβαίνουν αυτά, το ψόφιο κουνάβι και η κυβέρνησή του ετοιμάζονται για ένα καινούργιο γύρο εμπορικών “κυρώσεων” κατά του κινεζικού καπιταλισμού. Με την μορφή υψηλών δασμών, που αναμένεται να αποφασιστούν ως το τέλος του μήνα. Σε μια σειρά κινέζικων εισαγωγών, απ’ τα φωτοβολταϊκά πάνελ μέχρι προϊόντα σιδήρου και ατσαλιού – μεταξύ άλλων.

Ο εμπορικός πόλεμος έχει κηρυχτεί επίσημα απ’ την Ουάσιγκτον, και η τωρινή συντηρητική κυβέρνηση είναι απλά ο εκτελεστικός του βραχίονας. Τα ραγδαία αυξανόμενα εμπορικά ελλείματα των ηπα, η επίσης σταθερή απώλεια μεριδίων διεθνούς αλλά και εσωτερικής αγοράς όχι μόνο από κινέζικα εμπορεύματα αλλά και από ευρωπαϊκά, και, κατά συνέπεια, η ανάδυση του νεο-προστατευτισμού, σημειώνουν και τυπικά το τέλος της θρυλικής “παγκοσμιοποίησης”. Όπως ήταν αναμενόμενο, απ’ όσους ξέρουν την καπιταλιστική ιστορία.

Το ψόφιο κουνάβι είναι συνεπές στο κτίσιμο αυτών των εμπορικών τειχών. Μόνο που έχει μπλέξει, και έχει μπλέξει πολύ άσχημα, με τρόπο που δεν θα γινόταν ένα αιώνα πριν. Προκειμένου να αποφύγει το Πεκίνο τους δασμούς στις εξαγωγές των κινεζικών επιχειρήσεων μετακινεί ορισμένα στάδια της παραγωγής, συνήθως τα τελικά, σε άλλα κράτη· κατά προτίμηση της ανατολικής ασίας. Έτσι η Ουάσιγκτον αναγκάζεται να “οχυρωθεί” βάζοντας δασμούς όχι μόνο απέναντι στα made in china, αλλά και σε διάφορα επιπλέον made in, άλλων κρατών.

Με τέτοιους ελιγμούς (τους χρησιμοποιούν και ευρωπαϊκές εταιρείες) που τους κάνει εφικτούς η προχωρημένη τεχνολογική αναδιάρθρωση των αρχών του 21ου αιώνα, τα πολεμικά / οχυρωματικά έργα του αμερικανικού καπιταλισμού καταλήγουν σε κήρυξη εμπορικού πολέμου σε επιπλέον κράτη, κάτι που δεν είναι πάντα πρώτη επιλογή της Ουάσιγκτον.

Σκατοκατάσταση… Κουραδότρυπες παντού – που θάλεγε κι ένας πρόεδρος…

Συρία

Δευτέρα 15 Γενάρη. Επιβεβαιώνεται όλο και περισσότερο: η βορειοανατολική συρία είναι η 53η πολιτεία των ηπα – μέχρι νεωτέρας. Και χωρίς δικαίωμα ψήφου, εννοείται! Όχι ότι υπήρχε αμφιβολία, δηλαδή.

Ούτε η Μόσχα, ούτε η Τεχεράνη (ούτε το Πεκίνο) έχουν χαρεί. Αλλά δεν πρόκειται να επιχειρήσουν, με τα τωρινά δεδομένα, να διώξουν τον αμερικανικό στρατό απ’ τις άνετες θέσεις που απέκτησε αγοράζοντας (υποθέτουμε όχι ακριβά, και όχι με έξοδα του αμερικανικού προϋπολογισμού!) τις ypg.

Υπάρχει, βέβαια, και η Άγκυρα. Θα έλεγε κανείς ότι (μέσα στο μπλοκ της Astana) έχει έναν πρώτο λόγο. Παραδόξως το να φτιάχνει η Ουάσιγκτον «συνοριοφυλακή» 30.000 ατόμων για να προσέχει τα σύνορα της 53ης πολιτείας της με την τουρκική επικράτεια (με μισθούς πληρωμένους απ’ το Ριάντ; Why not?) δεν είναι το χειρότερο. Άλλωστε και η Άγκυρα έχει φτιάξει τείχος σε κάποια έκταση των συγκεκριμένων συνόρων.

Εκείνο που έχει στο μάτι είναι δύο περιοχές. Πρώτον, ο ypgκρατούμενος θύλακας της Afrin. Και δεύτερον οι ypgκρατούμενες περιοχές δυτικά του Ευφράτη, γύρω απ’ την Manbij. Την πρώτη περιοχή την πολιορκεί κανονικά, από στρατιωτική άποψη. Η τύχη της δεύτερης (υποθέτουμε ότι) θα είναι προϊόν υπόγειων διαπραγματεύσεων με την Ουάσιγκτον: έχει μια βάση στη Manbij…

Από στρατιωτική άποψη η κατάληψη των εδαφών του θύλακα της Afrin φαίνεται δύσκολη υπόθεση, παρότι οι proxies της Άγκυρας (f.s.a. του βορρά) δηλώνουν έτοιμοι για την επίθεση, εδώ και καιρό. Η «για τα μάτια του κόσμου» διαμαρτυρίες της για τις επιχειρήσεις του συριακού στρατού ‘n’ friends στην ακριβώς από κάτω, νότια, στην περιοχή του Idlib, θα μπορούσε να σημαίνει, μεσοπρόθεσμα (;) μια συμφωνία (εντός του μπλοκ της Astana): ότι οι ένοπλοι που τώρα βρίσκονται στο Idlib θα ανέβουν βορειότερα, σε βάρος των ypg. Ωστόσο αυτό είναι μια υπόθεσή μας, και μένει να φανεί αν είναι σωστή.

Κατά τα υπόλοιπα το συνέδριο στο Sochi, που αρχικά είχε κανονιστεί για μέσα στον περασμένο Δεκέμβρη, δείχνει να σούρνεται. Υποθέτουμε ότι οι “επί του εδάφους” λεπτομέρειες θα πρέπει να τείνουν σε κάποια οριστικότερη (απ’ ότι τώρα) ρύθμιση πριν γίνουν συζητήσεις…

Η αντίθεση, πάντως, στην ευρύτερη κλίμακα του 4ου παγκόσμιου πολέμου παραμένει, ακέραια: οι αμερικανικές βάσεις στην βόρεια συρία και στο ιράκ είναι κρίκος της ίδιας αλυσίδας με τις αντίστοιχες στο αφγανιστάν…

Τα υπόλοιπα «κουμπιά» του…

Σάββατο 13 Γενάρη. Το ψόφιο κουνάβι έδωσε ένα “τελεσίγραφο” στα υπόλοιπα μέλη της 5+1 συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν (όχι στην Τεχεράνη, στους υπόλοιπους…) να αλλάξουν αυτή τη συμφωνία για να είναι στα μέτρα του αμερικανικού και του ισραηλινού ιμπεριαλισμού. Δεν κατήγγειλε χτες την υπάρχουσα συμφωνία (όπως είχε απειλήσει πολλές φορές) αλλά έδωσε περιθώριο 4 μηνών. Είναι η τελευταία ευκαιρία δήλωσε. Αν δεν υπάρξει τέτοια συμφωνία οι ηπα θα αποχωρήσουν απ’ την συμφωνία. Επιπλέον, οποιαδήποτε στιγμή θεωρήσω ότι δεν πρόκειται να υπάρξει, θα αποχωρήσω αμέσως.

Σε ποιον δίνει τέτοια “τελευταία ευκαιρία”; Κίνα, ρωσία, γαλλία, αγγλία, γερμανία και η ε.ε. θεωρούν την συμφωνία σωστή και ότι εφαρμόζεται από το ιράν· το έχουν δηλώσει άπειρες φορές, η τελευταία μόλις προχτές, μετά την συνάντηση των υπ.εξ. αγγλίας, γαλλίας και γερμανίας με τον ιρανό.

Αυτό που καταλαβαίνουμε πίσω απ’ αυτήν την αμερικανική αναβολή – της – τελευταίας – στιγμής είναι μια τακτική αδυναμία της Ουάσιγκτον. Δεν ξέρουμε αν ετοιμάζει κάτι και τι, ωστόσο δεν θα έπρεπε να αποσυνδέσουμε αυτήν την τακτική αδυναμία με τις εξελίξεις στην κορεατική χερσόνησο, στο αφγανιστάν, αλλά και στη μέση ανατολή. Τίποτα δεν πάει καλά αυτή την στιγμή για την Ουάσιγκτον. Πιθανόν, λοιπόν, το διευθυντήριο πίσω απ’ το ψόφιο κουνάβι να έκρινε ότι δεν είναι η καλύτερη στιγμή για την Ουάσιγκτον το να τα “σπάσει” όχι μόνο με την Μόσχα και το Πεκίνο, αλλά και με το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο, για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Φυσικά, σαν παρηγοριά, το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών επέβαλε κάποιες νέες “κυρώσεις” σε αξιωματούχους του ιρανικού καθεστώτος. Αυτή τη φορά, όμως, όχι για τα πυρηνικά· αλλά για την καταστολή των πρόσφατων διαδηλώσεων…

Αν σας διέφυγε, ιδού: το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών είναι a.c.a.b….

Κεντρική ασία 1

Πέμπτη 11 Γενάρη. Η πρόθεση του Πεκίνου να συμπεριλάβει την αφγανική επικράτεια στον (προοϋπολογισμού 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων) “οικονομικό διάδρομο κίνας – πακιστάν” προκαλεί διάφορους πονοκεφάλους. Το αφγανιστάν; Σοβαρά; Το σημερινό αφγανιστάν; Χωρίς την άδεια των ηπα; Ποιο αφγανιστάν; Αυτό με την παραπέουσα κυβέρνηση που στηρίζεται (ως τώρα) στην Ουάσιγκτον; Ή το άλλο που ελέγχεται απ’ τους ταλιμπάν;

Το Πεκίνο επίσημα κουβεντιάζει με τις επίσημες κυβερνήσεις, και ήταν μετά από μια τέτοια official συνάντηση με αφγανούς αξιωματούχους στο Πεκίνο, τον περασμένο Δεκέμβρη, που ανακοινώθηκε η κινεζική πρόθεση γι’ αυτό το παρακλάδι του σχεδίου μια ζώνη ένας δρόμος. (Άλλο τι κάνει ανεπίσημα…) Με δεδομένη την αναβαθμιζόμενη (και ιστορική σχέση) Πεκίνου – Ισλαμαμπάντ, και την αναβάθμιση του πακιστανικού λιμανιού της Gwadar, που εκτός από εμπορική χρήση (μια αναβάθμιση μέσα στο σχεδιασμό του διαδρόμου, της τάξης των 1,6 δις δολαρίων…) θα γίνει και βάση του κινεζικού πολεμικού ναυτικού, ο συγκεκριμένος χερσαίος διάδρομος είναι στρατηγικής σημασίας: επιτρέπει στο εμπόριο της κίνας αλλά και μιας σειράς συμμαχικών / δορυφορικών καπιταλιστικών κρατών στην κεντρική και βόρεια ανατολική ασία να παρακάμπτουν τις θαλάσσιες διαδρομές μέσω των στενών της Malacca· για την περίπτωση που οι ηπα θα μείνουν για αρκετές δεκαετίες ακόμα αυτοκράτορας / πειρατής. (Εννοείται ότι ο κόλπος του Aden και η ερυθρά θάλασσα μαζί με το Σουέζ παραμένουν σ’ αυτήν την εναλλακτική σαν “κεντρικά σημεία”)

Από γεωγραφική άποψη αυτός ο διάδρομος κίνας – πακιστάν και η απόληξή του στην Gwadar δεν έχει ανάγκη την αφγανική επικράτεια. Από γεωπολιτική άποψη όμως το Πεκίνο (και, ευρύτερα, το ευρασιατικό καπιταλιστικό μπλοκ) δεν πρόκειται να αφήσουν εύκολα εδάφη και βάσεις στην Ουάσιγκτον. Αν συνυπολογιστούν οι πρώτες ύλες του αφγανικού υπεδάφους (που και ο αμερικανικός καπιταλισμός έχει σοβαρά υπόψη του) το πράγμα γίνεται ακόμα πιο απτό. Στο κάτω κάτω ένας βασικός άξονας του one belt one road σχεδίου θα μπορούσε, μέσω αφγανιστάν, να συνεχίζει στο ιράν, και από εκεί στην τουρκία.

Το δέλεαρ αυτής της πρότασης δεν απευθύνεται στους ταλιμπάν: αυτοί είναι «μέσα» έτσι κι αλλιώς. Απευθύνεται στην τωρινή κυβέρνηση του αφγανιστάν, στον Ashaf Ghani: ή συνεχίζει να στηρίζεται στην Ουάσιγκτον, συνεχίζει να ζητάει την στρατιωτική της υποστηρίξη, οπότε είναι καταδικασμένος να ηττηθεί μεσοπρόθεσμα απ’ τους ταλιμπάν και τους υποστηρικτές τους (τους γνωστούς «αναθεωρητές»…), και μάλιστα χωρίς να πάρει φράγκο απ’ το «σχέδιο Jinping»· ή αλλάζει πλευρό (θα βρεθεί ο τρόπος και το timing) και περνάει στη «σωστή μεριά της ιστορίας».

Η εικασία μας είναι ότι οι βασικές υλικές δυνάμεις είναι έτοιμες στην κεντρική ασία, είτε για την μία εκδοχή είτε για την άλλη. Και ότι (όσο κι αν φαίνεται «μακρινό») για το ποιες θα είναι οι εξελίξεις στο αφγανιστάν και γύρω απ’ αυτό τα βασικά θα κριθούν στην κορεατική χερσόνησο, τους επόμενους λίγους μήνες. Με δεδομένο ότι ο ειρηνικός (και, σ’ αυτή τη φάση, το κορεατικό γεωγραφικό σημείο) είναι το κύριο πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου, κάθε αμερικανικό “φορσέ” πισωπάτημα εκεί θα διατρέξει ολόκληρη την γραμμή αντιπαράθεσης (απ’ τον Ειρηνικό ως την Μεσόγειο) – με την κεντρική ασία σαν βασική “σύναψη”…

Κεντρική ασία 2

Πέμπτη 11 Γενάρη. Χρησιμοποιώντας μια κάπως ουδέτερη αργκώ θα λέγαμε: οι σχέσεις Ουάσιγκτον – Ισλαμαμπάντ επιδεινώνονται σταθερά. Η Ουάσιγκτον αποφάσισε πριν μια βδομάδα να περικόψει την “οικονομική βοήθεια ασφαλείας” προς το πακιστάν κατά 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Επειδή η Ισλαμαμπάντ δεν βοηθάει τον αμερικανικό στρατό στην αντιμετώπιση των ταλιμπάν (για να είμαστε ειλικρινείς: μάλλον το αντίθετο κάνει…).

Πως σκοπεύει να αντιδράσει η Ισλαμαμπάντ; “Οδόντα αντί οδόντος και οφθαλμόν αντί οφθαλμού”: θα διπλασιάσει, μπορεί να αυξήσει και ακόμα περισσότερο, τα “διόδια” που πληρώνουν οι νταλίκες που μεταφέρουν όπλα, στρατιωτικό εξοπλισμό και οτιδήποτε άλλο, απ’ το λιμάνι του Karachi στις αφγανικές βάσεις του αμερικανικού στρατού. Ως τώρα πλήρωναν 2.500 δολάρια ανά κοντέινερ. Το ποσό μπορεί να πάει 5.000, μπορεί και 7.000. Αντίστοιχα η Ισλαμαμπάντ θα αυξήσει τα «διόδια» για την χρήση του ενάριου χώρου και των αεροδρομίων της απ’ τον νατοϊκό / αμερικανικό στρατό.

Αυτό το νταραβέρι προφανώς εκφράζει μια πόλωση, η οποία δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι βολεύει την Ουάσιγκτον. Αλλά είναι κωμική η έκφραση αυτή: τζάμπα λεφτά σας δίνουμε! – τα πορτοφόλια ή την ζωή σας τσακάλια! Πριν 40 ή 30 χρόνια το πράγμα δεν θα εκδηλωνόταν έτσι. Φταίει, όμως, η οικονομίστικη προσέγγιση της αμερικανικής συντηρητικής διοίκησης, όπως γλαφυρά τιτιβίζεται απ’ το ψόφιο κουνάβι.

Με αγωνία περιμένουμε τα επόμενα επεισόδια. Κυρίως το αν το Νέο Δελχί θα καταδεχθεί να ανακατευτεί· γιατί το μόνο «βαρύ χαρτί» σ’ αυτήν την περιοχή που θα μπορούσε να μπει στην αμερικανική πλευρά είναι ο ινδικός καπιταλισμός / ιμπεριαλισμός.

Όμως δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε απλό.

Αυστραλία

Πέμπτη 11 Γενάρη. Θεωρείται μια ήπειρος μόνη της: οπότε τα ζόρια της μπορούμε να τα ονομάζουμε “ηπειρωτικά”. Παρόλα αυτά η αυστραλία είναι και κράτος (ένα κράτος / ήπειρος) οπότε έχει καπιταλιστικά προβλήματα.

Από οικονομική άποψη η αυστραλία είναι “διασυνδεδμένη” με την κίνα (που δεν είναι ήπειρος, όχι ακόμα τουλάχιστον..). Το ένα τρίτο των αυστραλιανών εξαγωγών (σε μεγάλο βαθμό πρώτες ύλες, ακατέργαστες ή επεξεργασμένες) κατευθύνονται στην κίνα. Χάρη σε μια συμφωνία “ελεύθερου εμπορίου” μεταξύ των δύο κράτων στα τέλη του 2015 το εμπόριο μεταξύ τους είχε φτάσει στα 110 δισεκατομμύρια δολάρια – για εκείνη την χρονιά.

Επιπλέον οι κινέζοι φοιτητές είναι το 38% των ξένων φοιτητών στα αυστραλέζικα πανεπιστήμια· και πληρώνουν δίδακτρα, βάζοντας στον αυστραλιανό καπιταλισμό άλλα 18 δισεκατομμύρια δολάρια. Και οι κινέζοι τουρίστες προς την αυστραλία αυξάνονται διαρκώς, φτάνοντας το 13% του συνόλου τουριστών στην αυστραλέζικη ήπειρο. Αυτά από οικονομική άποψη.

Απο στρατιωτική άποψη η Canberra είναι με την Ουάσιγκτον. Κληρονομιά της συμμετοχής της στην «βρετανική κοινοπολιτεία» (που αν δεν κάνουμε λάθος ισχύει πάντα) αλλά και της γεωγραφικής (άρα γεωπολιτικής) θέσης της. Και, φυσικά, συνέπεια της λευκής, πρωτοκοσμικής, χριστιανικής ταυτότητας των αυστραλών. Η Canberra ψωνίζει αμερικανικά όπλα, η Canberra συμμετέχει στα αμερικανικά στρατιωτικά γυμνάσια στην ευρύτερη περιοχή. Μπορεί να μην συμφωνεί 100% σε κάθε λεπτομέρεια των εξηγήσεων για το αμερικανικό “pacific first”, αλλά το αμερικανικό πεντάγωνο έχει διάφορες βάσεις στο αυστραλιανό έδαφος, μερικές ιδιαίτερης σημασίας: για «πόλεμο στο διάστημα».

Τι θα συμβεί αν οι σχέσεις Πεκίνου – Ουάσιγκτον φτάσουν σε εκείνο το σημείο που η Canberra θα πρέπει να «διαλέξει πλευρά»; Η ιστορία δείχνει ότι τέτοιες επιλογές δεν είναι ποτέ απόλυτες· όμως συμβαίνουν σε αδρές, γενικές γραμμές. Τι λέει η σκέψη σας για τα κριτήρια που θα έχουν αποφασιστική σημασία στην αυστραλιανή περίπτωση (όπως και σε πολλές άλλες); Θα είναι τα «οικονομικά» ή τα «γεωπολιτικά / στρατιωτικά» με τις μελλοντικές (πιθανές…) οικονομικές αποδόσεις τους;

Να πούμε την γνώμη μας, τώρα που μοιάζει νωρίς ακόμα: τα δεύτερα θα κερδίσουν! Γιατί; Ε, αυτό το αφήνουμε σ’ εσάς…

Κορέες

Τετάρτη 10 Γενάρη. Ακόμα κι αν το θεωρούμε αναμενόμενο (για να μην πούμε: υποβολιμαίο) το τονίζουμε: μα στ’ αλήθεια τόσοι “σοφοί” αναλυτές, διεθνολόγοι, κλπ πιστεύουν στα σοβαρά ότι η Πγιονγκγιάνγκ και η Σεούλ συναντήθηκαν χτες …για να κανονίζουν την συμμετοχή της ολυμπιακής ομάδας της πρώτης στους χειμερινούς αγώνες που θα γίνουν στη δεύτερη; Δεν συναντήθηκαν, πάντως, οι υπουργοί αθλητισμού των δύο κρατών!!! Υπήρχαν βέβαια και “αθλητικές αντιπροσωπείες”. Αλλά ο επικεφαλής της βορειοκορεατικής αντιπροσωπείας ήταν ο “υπουργός ειρηνικής συνύπαρξης” Ri Song-gwon, και ο αντίστοιχος του νότου, ο Cho Myoung-gyon, υπουργός ενοποίησης (της κορεατικής χερσονήσου).

Προφανώς μια τέτοια πρώτη συνάντηση, μετά από πάνω από δύο χρόνια, εν μέσω κυκλωτικών κινήσεων των ηπα και της ιαπωνίας, έχει και συμβολική διάσταση. Κι αυτή η τελευταία προεκτείνεται στην “ολυμπιακή εκεχειρία”. Αλλά ακόμα κι εδώ υπάρχουν ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες. Όπως, για παράδειγμα, το ότι για να πάει η βορειοκορεατική αθλητική αντιπροσωπεία στη Σεούλ θα πρέπει να “χαλαρώσουν κάποιες κυρώσεις”, έστω προσωρινά· κάτι που μπορεί να αποφασιστεί μόνο απ’ το συμβούλιο ασφαλείας του οηε, δηλαδή να εγκριθεί και απ’ την Ουάσιγκτον. Πράγμα που θα κάνει (αφού δεν μπορεί να κάνει αλλιώς). Κι αυτό δείχνει (απ’ την μεριά των δύο κορεών αλλά και των συμμάχων τους) ότι ακόμα και στον συμβολισμό (της ολυμπιακής συμμετοχής του βορρά) υπάρχει ένα “κουκούτσι”: η οπισθοχώρηση των ηπα. Μικρή αλλά οπισθοχώρηση….

Στο πλάι του επίσημου ολυμπιακού προγράμματος, οι δύο “εθνικές” taekwondo θα κάνουν κοινές εκδηλώσεις, ενώπιον του κοινού. Κι εδώ ένας συμβολισμός, «ασήμαντος» για τους μη ασιάτες (και για τους μη κορεάτες), σημαντικός όμως γι’ αυτούς: το taekwondo, σαν κορεατική πολεμική τέχνη, είναι μέρος εκπαίδευσης και στους δύο στρατούς.

Σε κάθε περίπτωση η συμμετοχή αυτή είχε κανονιστεί / αποφασιστεί πριν την συνάντηση· η face to face επαφή απλά την επικύρωσε. Τώρα, άραγε, δεν θα ξαναμιλήσουν μεταξύ τους οι βορειοκορεάτες και οι νοτιοκορεάτες;

Θα ξαναμιλήσουν… θα ξαναμιλήσουν! Σύντομα. Για στρατιωτικά ζητήματα όπως ανακοινώθηκε μετά το τέλος της συνάντησης. “Στρατιωτικά ζητήματα” αλλά όχι το πυρηνικό πρόγραμμα της βόρειας κορέας. Γιατί όπως εξήγησε ο Ri Song-gwon: … Τα όπλα της βόρειας κορέας στρέφονται μόνο κατά των ηπα, όχι κατά των αδελφών μας, της κίνας ή της ρωσίας…

Το Πεκίνο χαιρέτησε την συνάντηση μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου Lu Kang: Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι μ’ αυτήν την υψηλού επιπέδου συνάντηση… Σαν γείτονας στην κορεατική χερσόνησο η κίνα καλωσορίζει και υποστηρίζει τις πρόσφατες θετικές ενέργειες των δύο κορεών για την διευκόλυνση των μεταξύ τους σχέσεων.

Η Μόσχα επίσης χάρηκε: Αυτό ακριβώς είναι το είδος του διαλόγου που πάντα λέγαμε ότι είναι απαραίτητο δήλωσε ο εκεί εκπρόσωπος τύπου.

Όλα αυτά χωρίς καμία απ’ τις προϋποθέσεις και κανέναν απ’ τους όρους που ο φύλακας της ευημερίας του κόσμου, η Ουάσιγκτον, έχει βάλει και ξαναβάλει. Το ψόφιο κουνάβι, μην μπορώντας να κάνει κάτι άλλο, τιτίβισε ότι «η συνάντηση είναι καλό πράγμα». Αλλά η άτυπη (ακόμα…) υπ.εξ. του, η πρέσβειρα στον οηε Nikki Haley, ξαναθυμήθηκε ότι για την Ουάσιγκτον πρέπει πριν απ’ όλα το βορειοκορεατικό καθεστώς να σταματήσει τις δοκιμές όπλων «για αρκετό καιρό».

Για την Ουάσιγκτον…

Κορέες 1

Τρίτη 9 Γενάρη. Σήμερα θα γίνει η πρώτη (μετά από πολύ καιρό) συνάντηση υψηλόβαθμων αντιπροσωπειών της βόρειας και της νότιας κορέας. Και χθες, παραμονή, εκείνο που θα μπορούσε να ανιχνεύσει κανείς στην αμερικανική δημαγωγία ήταν η αμήχανη ανησυχία.

Για παράδειγμα, στο χθεσινό άρθρο της καθεστωτικής wall street journal, κάτω απ’ τον (σαφώς προπαγανδιστικό…) τίτλο “Παρά τα σημάδια ξεπαγώματος στη βόρεια κορέα η ένταση φουντώνει” ο αρθρογράφος (Gerald Seib) προτίμησε να ξεκινήσει (ξανα)παρουσιάζοντας το πως οι αμερικάνοι σκέφτονται να «σπάσουν τη μύτη» του βορειοκορεατικού καθεστώτος, με μια «περιορισμένης έκτασης» επίθεση σε κάποια πυραυλική βάση.

Κι όταν, στη μέση του άρθρου του, αποφασίζει να ασχοληθεί με την σημερινή συνάντηση, το ομολογεί: … διπλωμάτες υποψιάζονται ότι η προσέγγιση της βόρειας κορέας με τη νότια είναι μια προσπάθεια να υπάρξει απόσταση ανάμεσα στη Σεούλ και τον αμερικανό σύμμαχό της, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα ότι οι ηπα θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε οποιουδήποτε είδους στρατιωτική δράση κατά της Πγιονγκγιάγκ.

Υποψιάζονται; Μόνο; Μάλλον είναι σίγουροι πως αυτό συμβαίνει, και μάλιστα εν γνώσει και σε συμφωνία μεταξύ των δύο κορεατικών κρατών. Και (υποθέτουμε) σκόπιμα, όχι μόνο αύριο αλλά και μετά από επόμενες συναντήσεις τους ερχόμενους μήνες, οι ανακοινώσεις των δύο πρωτευουσών θα δείχνουν σα να συμβαίνει κάτι δευτερεύουσας σημασίας μεταξύ τους· μέχρις ότου να «ξεφουρνιστεί» ένα καλό πακέτο συμφωνίας. Που θα σπεύσουν να το υποστηρίξουν Μόσχα και Πεκίνο· ενδεχομένως και το Παρίσι (αυτά τα τρία κράτη σαν μόνιμα μέλη του πενταμελούς «συμβουλίου ασφαλείας του οηε»).

Κι έτσι θα μείνει μόνη της η Ουάσιγκτον να υποστηρίζει (όπως ο αρθρογράφος της w.s.j., προσπαθώντας να υποτιμήσει τις απευθείας επαφές Σεούλ και Πγιονγκγιάνγκ, χωρίς την αμερικανική μεσολάβηση ή ακριβή γνώση), πως … ό,τι και να γίνει, η διπλωματική κίνηση που θα απαιτούνταν για να αρχίσει η πραγματική αποκλιμάκωση των εντάσεων θα ήταν συζητήσεις μεταξύ της βόρειας κορέας και των ηπα…

Και θα περιμένει…