Πάνω στο στρωμένο χαλί

Παρασκευή 25 Γενάρη. Όταν η Ουάσιγκτον, υπό το ψόφιο κουνάβι, άρχισε να επιβάλει διάφορες “κυρώσεις” σε βάρος του καθεστώτος του Καράκας, ο καπιταλισμός στη βενεζουέλα, η κοινωνική κατάσταση (ειδικά των πληβείων) και η αποτελεσματική ηγεμονία αυτού του κράματος σοσιαλδημοκρατίας και πατερναλισμού που ονομάστηκε “τσαβισμός” ήταν ήδη σε σοβαρή κρίση. Και σίγουρα δεν είχε σχέση με την κατάσταση μια δεκαετία πριν. Ο Μαδούρο και τα επιτελεία του αποδείχθηκαν ανίκανοι να αντιμετωπίσουν γενναία τις αιτίες· κατέφυγαν σε αποτυχημένες νομισματικές ταχυδακτυλουργίες, θεωρώντας ότι η διαχείριση των συμπτωμάτων της δομικής κρίσης (η υποτίμηση του νομίσματος) θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα. Επιπλέον, αισθανόμενοι τον απ’ έξω κίνδυνο, κατέφυγαν σε “εξοπλιστικά προγράμματα”, αγορά όπλων κυρίως απ’ την ρωσία… Παρότι τόσο η Μόσχα όσο και το Πεκίνο είχαν κάνει διάφορα δάνεια προς το Καράκας (το Πεκίνο έναντι πετρελαίου), η γεωγραφική θέση της βενεζουέλας ήταν που ενδιέφερε – στον εντεινόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο.

Το γεγονός ότι στα μέσα Δεκέμβρη του 2018 προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο του Καράκας δύο ρωσικά “στρατηγικά βομβαρδιστικά” tu-160, (και ένα πολιτικό ρωσικό αεροπλάνο με καμμιά 100αριά ρώσους αξιωματικούς), καθώς και οι φήμες για την δημιουργία ρωσικής στρατιωτικής βάσης στο έδαφος της βενεζουέλας, μπορεί να έδωσε στο καθεστώς Μαδούρο μια κάποια “ασφάλεια”. Απ’ την άλλη μεριά (είναι λογικό ότι) επιτάχυνε τις κινήσεις της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της…

Προφανώς δεν διευκόλυνε την άσχημη κατάσταση (του καπιταλισμού στη βενεζουέλα) το γεγονός ότι και η Τεχεράνη ανακοίνωσε την πρόθεσή της να στείλει επίσκεψη εκεί κάποιο καταδρομικό της…

Το καθεστώς Μαδούρο, έχοντας απ’ τη μια μεριά μια εσωτερική κρίση (πρώτα και κύρια κοινωνική/οικονομική) που δεν μπόρεσε ή δεν θέλησε να αντιμετωπίσει, και απ’ την άλλη τις απειλές του ψοφιοκουναβιστάν και των συμμάχων του, φαίνεται ότι αποφάσισε να εντάξει ανοικτά το κράτος στο ευρασιατικό μπλοκ – μέσα στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό. Είναι μια επιλογή σωτηρίας; Ή μια επιλογή αυτοκτονίας;

Αυτό το καθεστώς εξακολουθεί να έχει μαζική πληβειακή υποστηρίξη, αλλά έχει χάσει ένα όχι ασήμαντο μέρος της σε σχέση μ’ αυτήν που είχε ο Τσάβες στις καλές εποχές: γιατι όταν πεθαίνεις από πείνα… Τελικά, όποια κι αν αποδειχθεί η απάντηση στην ερώτηση “σωτηρία ή αυτοκτονία μέσω της φυγής προς τον 4ο παγκόσμιο;”, θα την πληρώσουν αυτοί ακριβώς οι πληβείοι της βενεζουέλας…

(φωτογραφία: Συγκέντρωση μαδουρίστας χτες).

Δυστυχώς τα χειρότερα

Πέμπτη 24 Γενάρη. Σ’ ένα ακόμα βήμα – με – αρβύλες στην όξυνση του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, εν προκειμένω στη λατινική Αμερική, χτες ο Juan Guaido (επικεφαλής της αντικυβερνητικής πλειοψηφίας στη βουλή της βενεζουέλας) «ορκίστηκε πρόεδρος της χώρας», μπροστά σε μια ογκώδη συγκέντρωση οπαδών του. Τους οποίους κάλεσε σε «μάχη».

Ο Maduro παραμένει μεν πρόεδρος κι αυτός – αλλά δεν αναγνωρίζεται απ’ την Ουάσιγκτον (όπως και απ’ τον «οργανισμό αμερικανικών κρατών»…) Εννοείται πως, σαν έτοιμο και ενημερωμένο απο καιρό (!!!), το ψοφιοκουναβιστάν αναγνώρισε ήδη τον Guaido…  Ακολούθησαν, σαν πολυβόλο και χωρίς δεύτερη σκέψη, η αναγνώριση του καναδά, της βραζιλίας, της παραγουάης, της κολομβίας, της αργεντινής, του περού, του εκουαδόρ, της κόστα ρίκα και της χιλής. Αλλά και του Donald Tusk, ως προέδρου του ευρωπαϊκού συμβουλίου· και της Federica Mogherini, ως “επιτρόπου εξωτερικών” της ε.ε….

Μετά απ’ τα λάθη και τις αποτυχίες του ο Maduro βρίσκεται τώρα μπροστά στο χειρότερο: το σοβαρό ενδεχόμενο ενός κανονικού εμφυλίου. Στην απέναντι μεριά του θα βρίσκονται τα περισσότερα κράτη της αμερικανικής ηπείρου.

Ακόμα κι αν ελέγχει τον στρατό (ή το μεγαλύτερο μέρος του), αυτή τη φορά η εσωτερική καταστολή δεν θα αποδόσει. Στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται η εισβολή (στη βενεζουέλα) στρατού απ’ την κολομβία (με αμερικανική υποστήριξη, ασφαλώς!!! – ίσως και άλλων λατινοαμερικανικών καθεστώτων) με σκοπό την «αποκατάσταση της δημοκρατίας»…

Πριν 12 μέρες, το Σάββατο 12 Γενάρη, γράφαμε μεταξύ άλλων: … Η λατινική αμερική εξελίσσεται πολύ γρήγορα σε ένα ακόμα πεδίο αναμετρήσεων του 4ου παγκόσμιου πολέμου, καθώς δεν είναι «εκτός» ούτε η Μόσχα ούτε το Πεκίνο….

Μια μέρα μετά, την Κυριακή 13 Γενάρη, σημειώναμε:…Υπάρχει, όμως, και άλλη πιθανή εξήγηση για την «χρησιμότητα» ενός τέτοιου τείχους. Έχει σχέση με το τι ετοιμάζει το αμερικανικό βαθύ κράτος (ή κάποια φραξιά του…) για την λατινική αμερική. Υπάρχει η άποψη πως ετοιμάζει έναν πόλεμο «φιλικών» κρατών εναντίον της βενεζουέλας. Ακόμα κι έτσι να μην είναι ωστόσο, η κοινωνική / οικονομική καταστροφή που έχουν προκαλέσει ή/και θα προκαλέσουν αφενός αποτυχημένοι «σοσιαλισμοί» τύπου Maduro και αφετέρου μισοκαλυμένες χούντες τύπου Bolsonaro θα ξεσπιτώσουν πολλές χιλιάδες πληβείων. Που θα αναζητήσουν καταφύγιο (που αλλού;) και μια κάπως καλύτερη «τύχη» στις ηπα.

Επιβεβαιωθήκαμε (που να μην!). Θα το επαναλάβουμε λοιπόν: τα τραγικά λάθη και οι παραλείψεις του Maduro και του καθεστώτος του έγιναν το λάδι στα γρανάζια της «μεσανατολικοποίησης» της λατινικής Αμερικής. (Είναι και η κούβα στο λογαριασμό…) Προς όφελος… πεντακάθαρα ποιών… Προηγήθηκε η εκλογή του φασίστα Bolsonaro στη βραζιλία: τα βαριά βήματα εκείνου που ερχόταν ακούγονταν όλο και πιο δυνατά…

Απ’ την αδύναμη εργατική μας θέση δεν θα εξισώσουμε τις ευθύνες· ούτε θα τις αγνοήσουμε όμως.

Δυστυχώς τα χειρότερα έρχονται και σ’ αυτήν την περιοχή του πλανήτη…

(φωτογραφία πάνω: ο Guaido.

μέση: Ο Maduro χτες, μετά την αυτοανακήρυξη του Guaido σε «πρόεδρο», στο μπαλκόνι του Miraflores Palace. “Δεν θα πάω πουθενά” διακήρυξε…

τρεις κάτω φωτογραφίες: Οι οδομαχίες στο Caracas είναι χθεσινές. Κι άλλες φορές το καθεστώς Maduro βρέθηκε μπροστά σε τέτοιες εξεγέρσεις· και τις αντιμετώπισε δια της βίας. Αυτή τη φορά, όμως, τα πράγματα μας φαίνονται διαφορετικά. Η «δυαρχία» στη βελεζουέλα είναι υπερ-διεθνοποιημένο προϊόν· και οι κοντινότεροι ισχυροί φίλοι του Maduro – τουρκία, ρωσία, κίνα – είναι πολύ μακρυά για να τον βοηθήσουν άμεσα… )

Ο πόλεμος των chips

Σάββατο 19 Γενάρη. Προσπαθώντας (μάλλον με απόγνωση) να φρενάρει την τεχνολογική απογείωση του κινεζικού καπιταλισμού το αμερικανικό γκουβέρνο κάνει αυτό που η Ιστορία θα ονομάσει: έκαναν σμπαράλια τα πόδια τους πυροβολώντας τα. Έχει το ενδιαφέρον του: οι υποτιθέμενοι masters of capital universe του 20ου αιώνα δεν έχουν καταλάβει, τελικά, τι είναι ο καπιταλισμός!

Ένα απ’ τα ευαίσθητα σημεία της κινεζικής 4ης βιομηχανικής επανάστασης είναι ότι στηρίζεται (ή μήπως πρέπει να λέμε «στηριζόταν»;) σε μεγάλο βαθμό σε εισαγωγές μικροτσίπ από αμερικανικές εταιρείες. Παρότι η κίνα αποτελεί το 40% της παγκόσμιας αγοράς μικροτσίπ (απ’ την άποψη του κύκλου εργασιών του είδους) μόνο το 10% των αναγκών της καλύπτεται από κινεζική παραγωγή.

Έχοντας επίγνωση αυτής της «αχίλλειας πτέρνας» ο Xi ανήγγειλε τον περασμένο Νοέμβρη ένα (κρατικά επιδοτούμενο) πρόγραμμα για να γίνει ο κινεζικός καπιταλισμός κατά 40% αυτάρκης σε μικροτσίπ το 2020 και κατά 70% το 2025, όταν (με βάση το σχέδιο “made in china 2025”) «ο πλανήτης θα γίνει κόκκινος» (κινεζικός). Πως θα μπορούσε το κινεζικό κράτος να κάνει κάτι διαφορετικό; Ήδη η Ουάσιγκτον είχε δείξει τα δόντια της, όταν το υπουργείο εμπορίου απαγόρευσε στις αμερικανικές εταιρείες να προμηθεύουν με ηλεκτρονικά εξαρτήματα τηλεπικοινωνιών την κινεζική τηλεπικοινωνιακή ZTE. (Τελικά η απόφαση άλλαξε βάζοντας ένα γερό πρόστιμο στην ZTE).

Ωστόσο το ζήτημα δεν είναι, απλά, ποσοτικό. Είναι σε μεγάλο βαθμό ποιοτικό. Οι 5G τεχνολογίες επικοινωνιών, που είναι το καπιταλιστικό μέλλον (στο οποίο το Πεκίνο έχει πάρει ήδη την πρωτοκαθεδρία) σε ότι αφορά το internet of things, το cloud, κλπ, απαιτεί επεξεργαστές 5G. Προσπαθώντας η Ουάσιγκτον να «κόψει τα πόδια» της κινεζικής πρωτοπορείας απλά την αναγκάζει να επιταχύνει τόσο τις έρευνές της όσο και την παραγωγή σ’ αυτούς τους «ημιαγωγούς του μέλλοντος». (Την στιγμή που το Πεκίνο βρίσκεται μπροστά ήδη στις εφαρμογές της κβαντικής τεχνολογίας…)

Έτσι υπάρχουν+ τις τελευταίες εβδομάδες δύο παράλληλες και αντίρροπες εξελίξεις. Στην Ουάσιγκτον μια διακομματική επιτροπή βουλευτών προωθεί ένα νόμο καθολικής απαγόρευσης εξαγωγών αμερικανικών μικροτσιπς στην κίνα – για λόγους (έτσι λένε) «εθνικής ασφάλειας». Ταυτόχρονα όμως «τερατώδεις» (απ’ την άποψη των οικονομικών μεγεθών) κινεζικές επιχειρήσεις σαν την Baidu, την Alibaba και την Huawei έχουν αναγγείλει απ’ το περασμένο φθινόπωρο πολύ μεγάλα προγράμματα έρευνας / ανάπτυξης στον τομέα των ημιαγωγών 5G. Σε συνεργασία με ασιατικές εταιρείες – π.χ. την Samsung… Και ήδη έχουν αρχίσει να ανακοινώνουν τα αποτελέσματα.

Μοιάζει με αγώνα ανάμεσα σε μια ομάδα παικτών που προσπαθούν να συγκρατήσουν τους «Messi της 4ης βιομηχανικής επανάστασης» τραβώντας τους απ’ την φανέλα, κάνοντάς τους τάκλιν, και ό,τι άλλο μπορούν – και μια ομάδα από “Messi” που… Έχετε υπόψη σας μια παλιότερη φάση του ισπανικού πρωταθλήματος, όπου ένας αμυντικός αρπάζει την φανέλα του οριτζινάλ Messi για να τον ρίξει, κι αντί να γίνει αυτό ο Messi τον σέρνει πίσω του καθώς μπαίνει στην αντίπαλη μεγάλη περιοχή;

Ε, δεν έχει «που…»!! Ακόμα κι αν η Ουάσιγκτον πετύχει να λείψουν ηλεκτρονικά εξαρτήματα απ’ τον κινεζικό cutting edge καπιταλισμό, το μπλοκάρισμα θα είναι μικρής διάρκειας. Ίσως μάλιστα οι απελπισμένοι αμερικάνοι νομοθέτες ανακαλύψουν ότι χρονολογίες του είδους «2020» και «2025» ήταν τρόπος του λέγειν.

Ο πραγματικός καπιταλιστικός χρόνος των (κινεζικών) καινοτομιών που προσπαθούν να καθυστερήσουν είναι πολύ πιο γρήγορος…

(φωτογραφία: Οι αμυντικοί είναι της Levante, από προχτεσινό ματς κυπέλλου)

Η τεχνολογική διάσταση

Σάββατο 19 Γενάρη. Παρότι δεν είναι ασυνήθιστο σε κράτη να απαγορεύουν την εξαγωγή τεχνολογιών που θεωρούν “στρατηγικής σημασίας” για την ισχύ τους, θα πρέπει να έχει κανείς πλήρη συναίσθηση για το είδος των τεχνικών που είναι σήμερα στον πάγκο του διακρατικού ανταγωνισμού.

Τον καιρό της 2ης βιομηχανικής επανάστασης για παράδειγμα, όπου το ατσάλι και η κατασκευή του ήταν τεχνολογία αιχμής, το να “αντιγράψει” ή να “κλέψει” κανείς το γερμανικό know how θα μπορούσε να είναι άχρηστο (πέρα από δύσκολο). Αφού δεν θα μπορούσε να έχει την ποιότητα σιδήρου και άνθρακα της Ρουρ. Ο γερμανικός καπιταλισμός υπήρξε (και ως ένα βαθμό παραμένει) πρωτοπόρος στις εργαλειομηχανές όχι επειδή ήταν αδύνατο να ξεβιδώσει κανείς και να αντιγράψει τα εξαρτήματα που έφτιαχνε· αλλά επειδή κατείχε Α ποιότητας πρώτες ύλες.

Στην digital καπιταλιστική φάση δεν ισχύουν ούτε οι ίδιες δυσκολίες ούτε η ανάλογη «αποδοτικότητα» στην «προστασία» τεχνολογιών αιχμής. Η απόδειξη δεν είναι καινούργια. Και δεν είναι ο κινέζικος αλλά ο πακιστανικός, ο βορειοκορεατικός και ο ιρανικός καπιταλισμός που την ανεμίζουν: ανέπτυξαν σε μεγάλο βαθμό εκ των «ενόντων» το πυρηνικό know how τους και καμία διεθνής απαγόρευση δεν τους εμπόδισε. Μπορεί να τους καθυστέρησε· αλλά τελικά πέτυχαν. Σε τέτοιο βαθμό ώστε να θεωρούνται (απ’ την Ουάσιγκτον) «απειλή». Υπάρχει κι άλλο παράδειγμα: τα γενόσημα φάρμακα. Καμμία φαρμακοβιομηχανία δεν χαρίζει τις λεπτομέρειες της χημικής σύστασης των φαρμάκων της· αυτό, ωστόσο, δεν εμποδίσει τους χημικούς hackers να τα αντιγράφουν.

Μ’ αυτή την έννοια, είτε μιλάει κανείς για «κλοπή τεχνολογιών», είτε μιλάει για «παράνομη αντιγραφή», πέρα απ’ το καθαρά εμπορικό ζήτημα της κερδοφορίας που μπορεί να εξασφαλίζει ένα «τεχνολογικό μυστικό» («πνευματική ιδιοκτησία» γαρ…), μιλάει πρωτόγονα. Είναι η κυκλοφορία των know how που εξασφαλίζει την καπιταλιστική υγεία· όχι η απαγόρευσή της. Η οποία, επιπλέον, μπορεί να είναι αναποτελεσματική…

Το δράμα του αμερικανικού καπιταλισμού (και όχι μόνο) το έχουμε ξανασημειώσει: αφού, για κάποιες δεκαετίες, ήταν «καβάλα στο κύμα» της τεχνολογικής αναδιάρθρωσης (με ότι αυτό σήμαινε για την παγκόσμια ηγεμονία του), διαπιστώνει εδώ και κάτι χρόνια ότι στον ένα τομέα μετά τον άλλον το κύμα τον σκεπάζει. Όμως τι θα μπορούσε να περιμένει κανείς από έναν καπιταλισμό που έχει σα «βάση ανθρώπινου κεφαλαίου» (όπως άρεσει να λένε οι νεοφιλελεύθεροι) 1,3 δισεκατομύρια μυαλά, αν όχι το να βρει τους τρόπους όχι απλά να καβαλήσει το κύμα αλλά να το φτιάξει κιόλας; Να μείνει μια φανατικά αγροτική επικράτεια που παράγει και τρώει ρύζι;

Πριν 170 χρόνια, στα μέσα του 19ου αιώνα, η τότε υπερδύναμη (η αγγλική αυτοκρατορία) έστησε έναν πόλεμο κατά της κινέζικης αυτοκρατορίας, που είχε μείνει πίσω τεχνολογικά, προκειμένου να την αναγκάσει να πειθαρχήσει στα αγγλικά καπιταλιστικά συμφέροντα. Ονομάστηκε «πόλεμος του οπίου», και είναι μέρος της σύγχρονης κινεζικής ιστορίας.

Σήμερα διάφοροι «ειδικοί αναλυτές» υποστηρίζουν ότι τα 300 τελευταία χρόνια της ιστορίας στον πλανήτη, που έχουν υπάρξει οι αιώνες της πλανητικής ηγεμονίας της «δύσης», ήταν στην πραγματικότητα μια εξαίρεση· και ότι η κίνα ήταν επί αιώνες πριν μακράν το πλουσιότερο, το τεχνολογικά πιο αναπτυγμένο και το πιο «δυνατό» (στρατιωτικά) κράτος στη γη. Η «πτώση» του άρχισε όταν, από υπερβολική αυτοπεποίθηση (η ιδεολογία παίζει πάντα ρόλο!) δεν υιοθέτησε την 1η βιομηχανική επανάσταση…

Τώρα, που αυτό το διάλειμα τελειώνει, πιστεύουν τα αμερικανικά αφεντικά ότι μπορούν να ρεφάρουν μ’ έναν ακόμα «πόλεμο του οπίου»;

Καπιταλισμός που καλπάζει

Κυριακή 13 Γενάρη. Ήταν θέμα “ευγενούς άμιλλας” και πρεστίζ. Αλλά (το θεωρούμε σίγουρο) είναι πολλοί στον πλανήτη που θα προτιμούσαν να μην είχε συμβεί και αυτό! Ποιο;

Προς τα τέλη του 2011 η διοίκηση των κινεζικών πυρηνικών εγκαταστάσεων ηλεκτρισμού στο Taishan πήρε την απόφαση ότι ο υπο κατασκευή πυρηνικός σταθμός «3ης γενιάς» θα ήταν ο πρώτος που θα εγκαινιαζόταν παγκόσμια. Αυτοί οι αντιδραστήρες EPR (European Pressurized Reactor) είναι έμπνευση της γαλλικής Framatome. Στον βασικό τους σχεδιασμό περιλαμβάνουν αναβαθμισμένα συστήματα και κατασκευές ασφαλείας, ώστε οι αντιδραστήρες να μην κινδυνεύουν από σεισμούς· ακόμα και απο πτώση αεροπλάνου.

Είχε ξεκινήσει ήδη προ πολλού η κατασκευή αντιδραστήρων EPR: στη φινλανδία το 2005 και στη γαλλία το 2007. Η κατασκευή στο Taishan ξεκίνησε το 2009· τέσσερα και δύο χρόνια μετά τους προηγούμενους. Η απόφαση να τελειώσει πρώτος ήταν ριψοκίνδυνη. Οποιοδήποτε τεχνικό πρόβλημα εμφανιζόταν θα έπρεπε να το λύσουν εκ του μηδενός· και σ’ ένα εντελώς καινούργιο τύπο αντιδραστήρα και σχετικών κατασκευών τα τεχνικά προβλήματα θα ήταν πολλά. Δεν θα μπορούσαν να μάθουν από την εμπειρία άλλων. Κι αυτό θα σήμαινε έξτρα καθυστερήσεις, και έξτρα κόστη.

Αλλά είναι ο κινεζικός καπιταλισμός… Το είπαν και το έκαναν. Η δοκιμαστική λειτουργία έγινε στα μέσα Δεκέμβρη. Και τώρα είναι έτοιμος για κανονική λειτουργία. Πρώτος, σε σχέση με τους άλλους δύο. Που θα αξιοποιήσουν, αν τους χρειαστεί, το κινεζικό know how στην κατασκευή και στην επίλυση προβλημάτων.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τόσο ο καπιταλισμός γενικά όσο και τα πυρηνικά εργοστάσια ειδικά είναι ανάθεμα. Με αυτά σαν δεδομένα η υπόθεση του Taishan 1 είναι ένα είδος γενικής αλληγορίας του δυναμισμού του κινεζικού κράτους / κεφάλαιου: «ακόμα κι αν αργήσαμε να ξεκινήσουμε θα σας προσπεράσουμε στην επόμενη στροφή»…

Είναι χαρμόσυνα νέα αυτά για τις «παλιές δυνάμεις»;

Πόλεμος, αλλά όχι και τόσο “εμπορικός”

Σάββατο 12 Γενάρη. Είναι γνωστό (σε όσους ασχολούνται με τέτοια θέματα) ότι εδώ και λίγα χρόνια διάφορες ευρωπαϊκές υπηρεσίες, μυστικές ή όχι, προσπαθούν να αποδείξουν ότι οι κινεζικοί “κολοσσοί” που εμφανίζονται σαν ιδιωτικές επιχειρήσεις είναι στην πραγματικότητα “μασκαρεμένες” κρατικές. Η λογική αυτής της καούρας είναι πως ενώ οι δραστηριότητες των ιδιωτικών εταιρειών καλύπτονται απ’ τον ποε, δεν ισχύει το ίδιο με τις κρατικές, και ακόμα λιγότερο γι’ αυτές που είναι κρυφά τέτοιες. Συνεπώς η αποκάλυψη (εντός ή εκτός εισαγωγικών) ότι το κινεζικό κράτος είναι μέτοχος σε τέτοιες επιχειρήσεις (ακόμα κι αν δεν είναι ο μεγαλύτερος) θα επέτρεπε στα ευρωπαϊκά αφεντικά να πετάξουν έξω απ’ την αγορά της ε.ε. τους κινέζους ανταγωνιστές τους.

Δεν αποκλείεται να είναι έτσι τα πράγματα· αλλά οι ντέτεκτιβ δεν μπορούν να το αποδείξουν. Δεν μπορούν να μπουν στα άδυτα της μετοχικής σύνθεσης των κινεζικών εταιρειών, εφόσον αυτές δεν είναι εισηγμένες σε ευρωπαϊκά (ή αμερικανικά) χρηματιστήρια.

Δοκιμάζονται, κατά συνέπεια, άλλες τακτικές. Προς το παρόν στόχος νο 1 είναι η huawei, που θεωρείται ήδη η (μακράν) πρώτη παγκόσμια στην τεχνολογία 5G – την τεχνολογία επικοινωνιών που πάνω της βασίζεται το internet of things, για πολιτική αλλά και στρατιωτική χρήση. Η αρχή έγινε με την σύλληψη της Meng Wanzhou στο αεροδρόμιο του Βανκούβερ, στον καναδά, με αμερικανική εντολή. Η Wanzhou είναι ceo της huawei και κόρη του ιδρυτή και ιδιοκτήτη της εταιρείας. Η κατηγορία εναντίον της είναι ότι η huawei «παραβίασε τις αμερικανικές κυρώσεις κατά του ιράν»…

Χτες η πολωνική αστυνομία έκανε ένα ακόμα βήμα. Έδεσε ένα στέλεχος της huawei στην Βαρσοβία (καθώς και έναν πολωνό στέλεχος της εταιρείας πληροφορικής orange polska) με την κατηγορία της κατασκοπείας υπέρ της κινεζικής κυβέρνησης. Είναι ένα βήμα ακριβώς προς την “επιθυμητή κατεύθυνση”, έστω και μέσω παράκαμψης: “υποδεικνύεται σχέση” μεταξύ μιας κινεζικής ιδιωτικής εταιρείας (της huawei) και του κινεζικού κράτους…

Δεν είναι αυθαίρετο να υποθέσει κανείς ότι η πολωνική ασφάλεια ανέλαβε να κάνει μια «βρώμικη δουλειά». Οι συμμαχίες της Βαρσοβίας είναι, άλλωστε, γνωστές…

Μπλοκ του Βλαδιβοστόκ

Πέμπτη 10 Γενάρη. Η τέταρτη στη σειρά (σε λιγότερο από 12 μήνες) επίσκεψη του βορειοκορεάτη Kim στο Πεκίνο, θα μπορούσε να θεωρηθεί πια σαν «επίσκεψη ρουτίνας». Αν και στη δυτική μεριά του καπιταλιστικού ημισφαιρίου το θέμα δεν κρίνεται σοβαρό, έχει παραμέτρους που μπορεί να το κάνουν αφετηρία ενός καινούργιου γύρου εκπλήξεων (εντός ή εκτός εισαγωγικών), όπως εκείνες πριν ένα χρόνο, όταν ξεκίνησε η «επίθεση φιλίας» απ’ την κορεατική χερσόνησο, με πρόσχημα τους χειμερινούς ολυμπιακούς στη νότια κορέα.

Υποτίθεται ότι το ψόφιο κουνάβι έχει δηλώσει (όση σημασία κι αν έχουν τέτοιες δηλώσεις πια) ότι πρόκειται να ξανασυναντηθεί με τον Kim σύντομα. Τον Γενάρη ή τον Φλεβάρη. Όμως δεν θα ήταν άστοχο αν το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ θεωρεί το ψόφιο κουνάβι dead man walking. Ξεκινώντας από μια απλή (έως γελοία) ρατσιστική εμμονή του, όπως η κατασκευή ενός τείχους στα αμερικανο-μεξικανικά σύνορα και οι αναταράξεις που προκαλεί στο αμερικανικό establishment· προχωρώντας στη διαχείριση τόσο του συριακού πεδίου μάχης όσο και του αφγανικού· φτάνοντας σε αυτά που περιμένουν το ψόφιο κουνάβι τους επόμενους μήνες (σε ότι αφορά τις νομικές / πολιτικές “περιπέτειές” του), σε συνδυασμό με το πόσο «έπιασαν τόπο» οι «δεσμεύσεις» του στην προηγούμενη καλοκαιρινή συνάντησή του με τον Kim στη Σιγκαπούρη, είναι λογικό να οδηγούν στο ότι το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ αντιμετωπίζει πλέον το ψόφιο κουνάβι σαν «περιορισμένης ευθύνης». Μπορεί και προσωρινό στην καρέκλα του….

Ο σχεδιασμός κατά συνέπεια («το Τόκιο κάτω – η Ουάσιγκτον έξω») δεν μπορεί να κεντράρει στο ψόφιο κουνάβι και στα ραντεβού του. Θα χρειαστεί κάποια κίνηση χωρίς τις ηπα πια, που να «γράψει». Είναι δύσκολο να προβλέψουμε αν αυτή θα γίνει τώρα ή λίγο αργότερα· κάποιοι, ωστόσο, θυμίζουν ότι Πεκίνο, Πγιονγκγιάνγκ και Σεούλ θα μπορούσαν να υπογράψουν μια συμφωνία ειρήνης – δηιουργώντας ένα τετελεσμένο (με όρους διεθνούς διπλωματίας) για την Ουάσιγκτον. Είναι κάτι που ξεστόμισε ο Kim στο «πρωτοχρονιάτικο» μήνυμά του· και δεν λέγονται εκεί κουβέντες στον αέρα.

Θα είναι τελικά αυτό; Θα είναι κάτι άλλο; Δεν θα πρέπει να αργήσει να φανεί διεθνώς. Κι αυτό για τους εξής λόγους:

Α) Είτε το ψόφιο κουνάβι παραμείνει στη θέση του μέσα στο 2019, με διαρκείς τριβές ωστόσο με το κογκρέσσο, άλλοτε για την μεταχείριση του τοξικού και άλλοτε επειδή η βουλή των αντιπροσώπων έχει περάσει στον έλεγχο της αντιπολίτευσης· είτε αντικατασταθεί τελικά απ’ τον ακόμα πιο original φασίστα Pence·

Β) Με έναν οικονομικό και στρατιωτικό ανταγωνισμό Ουάσιγκτον – Πεκίνου που δεν πρόκειται να μειωθεί·

Γ) Με το Τόκιο να αναζητάει όλο και πιο έντονα τον δικό του εθνικό μιλιταρισμό·

Δ) Με άλλα κράτη της ανατολικής ασίας να ζυγίζουν τους γεωπολιτικούς προσανατολισμούς τους

Με όλα αυτά (και άλλα, που πιθανόν αγνοούμε) ο χρόνος δεν είναι ουδέτερος. Και το μέλλον της κορεατικής χερσονήσου δεν είναι δυνατόν να αφεθεί στην αμερικανική παρελκυστική τακτική. Κάποια ήττα της θα πρέπει να μεθοδεύεται ήδη…

(φωτογραφία: στη λιμουζίνα είναι ο Kim στο Πεκίνο. Το θωρακισμένο είναι κινεζικό. Αποδεικνύεται απ’ το ότι δεν τρέχει γύρω της η προσωπική φρουρά του Kim. Πήραν άδεια οι άνθρωποι…)

Όταν μια πεταλούδα φταρνίζεται

Σάββατο 5 Γενάρη. Τα smart τηλεχειριστήρια iphone της smart apple, εκτός από αμερικάνικα (σύμφωνα με το σήμα κατατεθέν…) είναι ελκυστικά (και) στους κινέζους καταναλωτές…

Όχι, όμως, και χωρίς ισάξιους ανταγωνιστές. Έτσι, ένας μικρός αριθμός τέτοιων (κινέζων) καταναλωτών, ας πούμε λίγα εκατομμύρια (όντως μικρός αριθμός…) ίσως σκέφτηκε τους τελευταίους μήνες ότι δεν θα αγοράσει το τελευταίο μοντέλο της apple. Όχι επειδή δεν έχει λεφτά, αλλά να… Επειδή αυτός ο ψοφιοκούναβος νομάρχης των ηπα όλο βρίζει και απειλεί…

Έπειτα… Η αμερικανική εταιρεία είχε πρόβλεψη για τζίρο το 4ο τρίμηνο του ’18 στα 90 με 95 δις (δολάρια). Αλλά έπιασε «μόλις» 85. Πέντε ή δέκα δισεκατομύρια δολάρια λιγότερα, λόγω μείωσης των πωλήσεων στην κίνα, δεν χρεωκοπούν ένα εταιρικό κτήνος σαν την apple. Ρίχνουν όμως κατακόρυφα την τιμή της μετοχής της. Και επειδή στον κόσμο του πεπιεσμένου αέρα (: χρηματιστήρια) τα εταιρικά δοχεία συγκοινωνούν μεταξύ τους, ένα γκρεμοτσάκισμα της μετοχής της apple αυξάνει τη νευρικότητα των bots και των χειριστών τους γενικά. Οπότε (χτες) η μετοχή της apple έπεσε 10%, ο γενικός δείκτης των τεχνολογικών εταιρειών (nasdaq) έπεσε 3%· και υπήρξαν πολλές ακόμα παράπλευρες απώλειες του ίδιου τύπου. Όχι κραχ βέβαια, αλλά μια κάποια βύθιση…

Φυσικά στο πεπιεσμένο και αέρινο οικοσύστημα των χρηματιστηρίων αυτά τα ξεφουσκώματα (και τα ανάποδα φουσκώματα) είναι συνηθισμένα· η χαρά των τζογαδόρων. Απ’ την άλλη, όταν υπάρχουν παρατεταμένα «κακά νέα» πάνε και κολλάνε πάνω τους κι άλλα «κακά νέα»· κι έτσι βγαίνουν στο μεϊντάνι οι μοιρολογήστρες: φταίει ο εμπορικός πόλεμος (του ψόφιου κουναβιού) λένε…

Θα μπορούσε να είναι μια αναπόφευκτη εξέλιξη στον global καπιταλισμό… Ένα περιστατικό ρουτίνας ή κάτι χειρότερο. Ή, ίσως, ένα μικρό (πολύ μικρό…) δείγμα «ασύμμετρης απάντησης» απ’ την μεριά του Πεκίνου στους εκβιασμούς της Ουάσιγκτον… Και στη σύλληψη της αρχιστελέχους της huawei…

Το γράψαμε με αφορμή το «ζήτημα ταϊβάν» αλλά έχει γενικότερη αξία: αρκεί να κτυπήσουν λίγοι (μερικά εκατομμύρια δηλαδή) κινέζοι τα πόδια τους στη θάλασσα· θα σηκωθεί πολύ μεγάλο κύμα…

Πως είναι το motto της «θεωρίας του χάους»; Όταν φταρνιστεί μια πεταλούδα παθαίνει πλευρίτη μια αγέλη ψόφια κουνάβια;

Κάπως έτσι..

160 χιλιόμετρα μακριά

Πέμπτη 3 Γενάρη. Η ήττα του αμερικανικού (και ισραηλινού, και σαουδαραβικού) σχεδιασμού για την μέση Ανατολή δεν είναι το τέλος του 4ου παγκόσμιου! Υπάρχουν άλλα σημεία του πλανήτη που είναι στρατηγικής σημασίας για την Ουάσιγκτον (αν και όχι για το Τελ Αβίβ…): η Αφρική και, δηλωμένα, η ανατολική Ασία.

Σε ότι αφορά την κορεατική χερσόνησο οι εξελίξεις είναι αργές, όχι δραματικές – αλλά πάντως όχι υπέρ της Ουάσιγκτον. Το έχουμε σημειώσει από καιρό, και θα το ξανασημειώσουμε: το έσχατο (γεωγραφικό) σημείο «εγκλωβισμού» του Πεκίνου απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον είναι η ταϊβάν. Μια ομιλία του Xi προς το κόμμα του, πριν έξι μέρες, το υπενθύμισε: «Το Πεκίνο θέλει την επανένωση με την ταϊβάν στο μοντέλο ‘ένα κράτος – δύο συστήματα’…» Ο σκοπός παραμένει η ειρηνική επανένωση… Αλλά η κίνα διατηρεί το δικαίωμα να πάρει «όλα τα απαραίτητα μέσα» για την επανένωση. Το «όλα τα απαραίτητα» είναι ευφημισμός του «στρατιωτικά» – από κανέναν δεν διέφυγε αυτή η λεπτομέρεια…

Απ’ την άποψη του διεθνούς status η Ταιπέϊ είναι, από το 1949, κάτι σαν την τουρκική δημοκρατία της βόρειας κύπρου: οργανωμένη σαν κανονικό κράτος, χωρίς να αναγνωριστεί σαν τέτοιο απ’ τον οηε… Μόνο 17 κράτη έχουν πλήρεις διπλωματικές σχέσεις με το ταϊβανέζικο κράτος, και τα πιο υπολογίσιμα ανάμεσά τους είναι η παραγουάη, η νικαράγουα, η ονδούρα και η γουατεμάλα. Α, και το βατικανό… Έχει εν τω μεταξύ προλάβει να αλλάξει δυο φορές ονόματα. Αρχικά λεγόταν «εθνικιστική κίνα», αργότερα «φορμόζα» – τώρα ταϊβάν…

Μετά από τόσα χρόνια «υπομονής», το τι θα κάνει το Πεκίνο με την ταϊβάν εξαρτιέται απ’ το τι θα κάνει η Ουάσιγκτον με την ταϊβάν. Και πόσο θα βιαστεί να το κάνει. Η τωρινή ταϊβανέζικη κυβέρνηση (υπό την Tsai Ing-wen) είναι εθνικιστική (και φιλοαμερικάνικη) σε σχέση με το αντιπολιτευόμενο κόμμα KMT (εξίσου εθνικιστικό, αλλά σε ασιατικό και άρα πιο φιλοκινεζικό προσανατολισμό), που θεωρείται πιθανό να κερδίσει τις εκλογές του 2020. Είτε έτσι είτε αλλιώς όμως, σε καιρούς σαν τους τωρινούς, το Πεκίνο θα ήθελε να «χάσει την υπομονή» του κάποια στιγμή, με προοπτική να έχει ένα στέρεο αποτέλεσμα (σε σχέση με την ταϊβάν) τέτοιο που θα κρατήσει την Ουάσιγκτον μακριά.

Η Tsai Ing-wen λέει ότι διατίθεται να συζητήσει με το Πεκίνο, αλλά μόνο σαν δύο κράτη, ίσα μεταξύ τους… Αν η Ουάσιγκτον δεν αξιοποιήσει αυτήν την ιδέα “ισότητας” ως το 2020, το Πεκίνο θα μπορέσει να συγκρατήσει την υπομονή του για δυο χρόνια ακόμα. Αλλιώς…

(160 χιλιόμετρα είναι η απόσταση των δυτικών ακτών της ταϊβάν απ’ τις ανατολικές της κίνας. Ένα παλιό ανέκδοτο έλεγε ότι αν ποτέ το Πεκίνο αποφασίσει να ενώσει δια της βίας το νησί με την ενδοχώρα δεν θα χρειαστεί να στείλει στρατό. Θα ήταν αρκετό λίγα εκατομμύρια κινέζοι να κτυπήσουν τα πόδια τους στη θάλασσα, στις δικές τους παραλίες απέναντι απ’ την ταϊβάν. Το κύμα που θα σηκωνόταν θα ήταν αρκετό για μια «καινούργια αρχή» στο νησί…)

Happy new (industrial revolution)

Τρίτη 1 Γενάρη – Τετάρτη 2 Γενάρη. Το κινέζικο γυναικείο pop group SNH48, από την Σαγκάη, είναι το πρώτο που τραγουδάει μαζί με τα ολογραμματικά avatar των μελών του. Και μάλιστα σε οποιοδήποτε μέγεθος. Η κινεζική εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης ObEN σχεδίασε και κατασκευάσε αυτό που ο αντιπρόεδρός της Xiong Wei χαρακτήρισε σαν το πρώτο δοκιμαστικό βήμα της αγοράς εικονικών ειδώλων. Η εταιρεία έχει σκοπό να σχεδιάσει ακόμα πιο έξυπνα εικονικά pop είδωλα, να δημιουργήσει άλμπουμ και ταινίες μ’ αυτά…

Γιατί; Επειδή:

… Τα ανθρώπινα pop είδωλα δύσκολα τελειοποιούνται. Έχουν ηλικιακά όρια… Τα εικονικά είδωλα όχι…

Αντικαθίστανται επίσης πανεύκολα (τα εικονικά είδωλα), χωρίς “δράματα”…

Ταυτόχρονα μια άλλη εταιρεία, η Base Hologram (θυγατρική της Base Entertainment), έχει βγάλει ήδη σε περιοδεία σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ένα ολόγραμμα της Maria Callas, ενώ ετοιμάζει κάτι ανάλογο για την Amy Winehouse και τον Roy Orbison. Η ανάσταση των νεκρών είναι εδώ – χωρίς δευτέρα παρουσία!

Ίσως υπάρχουν κάποιοι τεχνικοί περιορισμοί ακόμα για το που μπορούν να “εμφανίζονται” αυτά τα θαύματα / φαντάσματα. Όμως οι βιομηχανίες της διαφήμισης, της διασκέδασης, όπως και εκείνες των ηλεκτρονικών «οικιακών βοηθών» σίγουρα κάνουν άλματα….