5G

Σάββατο 2 Μάρτη. Τέλειωσε χτες στη Βαρκελώνη το 4ημέρο «παγκόσμιο συνέδριο κινητής τηλεφωνίας» (MWC 2019). Ήταν μια ακόμα εκδήλωση εκείνου που ο Κοριά είχε χαρακτηρίσει ένοπλη παρέλαση (του κεφάλαιου) σχολιάζοντας τις μεγάλες βιομηχανικές εκθέσεις που έγιναν στο Crystal Palace του Λονδίνου (αλλά και σε αρκετές ακόμα ευρωπαϊκές πρωτεύουσες) το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.

Ένα απ’ τα ενδιαφέροντα: οι τρεις μεγαλύτερες εταιρείες 5G δικτύων παγκόσμια, αυτή τη στιγμή, είναι η κινεζική Huawei (μακράν πρώτη), η σουηδική Ericsson και η φινλανδική Nokia – ακολουθεί η νοτιοκορεατική Samsung. Η αμερικανική Qualcomm βρίσκεται (ομολογημένα) κάπου πίσω, στο βάθος…

Οι ταχύτητες και η “χωρητικότητα” που υπόσχονται οι κατασκευαστές των δικτύων 5G είναι εντυπωσιακές. Και είναι χάρη σ’ αυτές τις ταχύτητες και αυτήν την “χωριτικότητα” που έχει γίνει εφικτό το χρυσό καπιταλιστικό κόλπο της αρχής της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, το internet of things.

Δύο στιγμιότυπα απ’ την MWC 2019. Πάνω, το εντελώς αυτόματο (drone) αεροταξί που πρόκειται να μπει σε χρήση απ’ το κατάρ (ενδεχομένως και άλλες πετροχούντες της αραβικής χερσονήσου) μέσα στο 2019. Η κινεζική Ehang με το μοντέλο της 184 φαίνεται να βρίσκεται πολύ μακριά μπροστά απ’ τους ανταγωνιστές της. Τα δίκτυα 5G είναι αναγκαία και ικανά για την δημιουργία των urban «πύργων ελέγχου» που χρειάζονται τόσο για την κατ’ αρχήν περιορισμένη χρήση των drone αεροταξί, όσο και για την πολύ συντομότερη απ’ όσο πολλοί πιστεύουν γενίκευση των ι.χ. ιπτάμεων drones.

Κάτω, ένα στέλεχος της ιαπωνικής nec παρουσιάζει τους προσανατολισμούς της εταιρείας (που είναι, έτσι κι αλλιώς, γενικότεροι) στην εποχή των 5G δικτύων. Η οθόνη πίσω της πάνω αριστέρα γράφει με καθαρά, μεγάλα γράμματα, data monetization.

Που σημαίνει «η χρηματοποίηση των data»…

Μαθήματα (πολιτικής οικονομίας)

Σάββατο 2 Μάρτη. Ο τίτλος είναι: το χάος στη Δύση δείχνει ότι η δημοκρατία έχει περισσότερα από ένα αρώματα. Είναι χθεσινό άρθρο γνώμης απ’ την κινεζική καθεστωτική λαϊκή ημερησία· στην ηλεκτρονική της έκδοση. Κρατείστε μερικά αποσπάσματα· μπορεί και να σας χρειαστούν στο μέλλον:

Μια λαϊκή ιδέα στη Δύση είναι ότι ο κόσμος θα ήταν πολύ καλύτερος αν όλες οι χώρες έμοιαζαν και δρούσαν περισσότερο σαν τον Δυτικό κόσμο. Πράγματι, η Δύση απήλαυσε μεγάλο πλούτο και ανάπτυξη επί χρόνια. Αλλά η αυξανόμενη αστάθεια του Δυτικού κόσμου έχει προκαλέσει αμφιβολίες για το δυτικό στύλ δημοκρατικής διακυβέρνησης.

Το Brexit, για παράδειγμα, συμπυκνώνει τους κινδύνους και τα λάθη αυτού του τύπου δημοκρατίας. Τον Ιούνιο του 2016 ο λαός του Η.Β. ψήφισε να φύγει απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση, και τουλάχιστον με τα τωρινά δεδομένα, αυτό πρέπει να γίνει ως τις 29 Μαρτίου, με ή χωρίς να υπάρχει σχέδιο. Το ανορθολογικό άλμα στο άγνωστο και το χάος που ακολούθησε έχει δημιουργήσει μια προβληματική κατάσταση στη χώρα, όπως και σε άλλα μέρη του κόσμου, προκαλώντας σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα και τη νομιμότητα της δημοκρατίας αγγλικού τύπου.

Το αν θα μείνει μια χώρα στην Ε.Ε. ή θα φύγει είναι ένα σύνθετο ζήτημα, που απαιτεί προσεκτική μελέτη και ορθολογικές αποφάσεις, από ανθρώπους που έχουν τις γνώσεις και είναι καλά πληροφορημένοι. Είναι ανορθολογικό το να βγάζεις απλά τον κόσμο στο δρόμο για μια ψήφο σ’ ένα τόσο σημαντικό ζήτημα όπως το Brexit. Για παράδειγμα, λίγες μέρες μετά το δημοψήφισμα εκείνο, ένα σχόλιο στο site του περιοδικού TIME έγραφε ότι το δημοψήφισμα δεν ήταν θρίαμβος της δημοκρατίας αλλά ένα δύσμορφο λαϊκίστικο φιάσκο.

… Εν τω μεταξύ μια άλλη ιστορία εξελίσσεται στην Ασία. Κατά την διάρκεια του «κλεισίματος» της αμερικανικής κυβέρνησης, που κράτησε παραπάνω από ένα μήνα σπάζοντας το ιστορικό ρεκόρ, και η Κίνα επίσης έγραψε ιστορία – προσεληνώνοντας το διαστημόπλοιο Chang-4 στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού. Όπως σχολίασε ένας αμερικάνος γερουσιαστής στη διάρκεια του «κλεισίματος», η κίνα τετραπλασίασε το αεπ της απ’ το 2001, ενώ οι ηπα δεν είναι ικανές καν και καν να κρατήσουν ανοικτή την δημόσια διοίκηση. Αποκάλεσε την κατάσταση στις ηπα «γελοία».

Σίγουρα η δημοκρατία Δυτικού τύπου δεν είναι «το τέλος της ιστορίας» όπως κάποιοι πρόβλεψαν και ήλπιζαν. Αυτό δεν σημαίνει ότι το Δυτικό σύστημα έχει αποτύχει ή ότι το Κινεζικό σύστημα είναι ανώτερο απ’ αυτό. Αλλά είναι δίκαιο να πούμε ότι το σύστημα της Κίνας ταιριάζει καλά στη χώρα και πετυχαίνει τα καλύτερα αποτελέσματα για τον Κινεζικό λαό.

Για παράδειγμα, η Κίνα έχει κατασκευάσει το μεγαλύτερο και υψηλής ποιότητας δίκτυο γρήγορων τραίνων στον πλανήτη. Είναι αντικείμενο ζήλειας για πολλούς στον κόσμο, ακόμα και για πολλούς αμερικάνους, συμπεριλαμβανόμενου του πρώην προέδρου Barack Obama που, σχεδόν πριν 10 χρόνια, παρουσίασε ένα σχέδιο για ένα εθνικό δίκτυο επιβατικών τραίνων υψηλών ταχυτήτων, το οποίο οραματίστηκε ότι θα μετασχημάτιζε τις μετακινήσεις στην Αμερική. Αυτό το σχέδιο, όπως πολλά άλλα, αποδείχθηκε ένα Αμερικάνικο Όνειρο που δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα. Μόλις πρόσφατα στην Καλιφόρνια, ο νέος κυβερνήτης της πολιτείας, ακύρωσε την κατασκευή μιας γραμμής υψηλών ταχυτήτων που θα συνέδεε το Λος Άντζελες με το Σαν Φραντσίσκο – ένα σχέδιο που ήθελε ο προηγούμενος κυβερνήτης Jerry Brown, αλλά δεν κατάφερε να υλοποιήσει παρότι έμεινε στο πόστο για 4 θητείες.

… Μία απ’ τις βασικές διαφορές του αμερικανικού συστήματος με το κινεζικό, είναι ότι το κινεζικό έχει στο κέντρο του τον λαό ενώ το αμερικανικό τις ψήφους. Σε σχέση, για παράδειγμα, με την «κρίση ασφαλείας και ανθρωπισμού» στα νότια σύνορα της χώρας, ο κόσμος ρωτάει «που είναι η κρίση;». Κι εκεί βρίσκεται το δίλημμα: οι αποφάσεις, όπως αυτή του Trump για κήρυξη έκτακτης κατάστασης εθνικής ανάγκης, γίνονται για την συγκέντρωση ψήφων. Το Δυτικό μοντέλο υποτιμάει τους ανθρώπους κάνοντάς τους πηγή ψήφων, μετατρέποντας ουσιαστικά την δημοκρατία σε ένα παιχνίδι likes….

Θα μπορούσε ακόμα και να δικαιολογήσει κάποιος το κινεζικό καθεστώς που σηκώνει (κομψά και διακριτικά) το μεσαίο του δάκτυλο προς την μεριά του Λονδίνου και της Ουάσιγκτον. Ειδικά απ’ τον αγγλικό ιμπεριαλισμό έχει υποστεί πολλά. Ωστόσο συγκρατείστε αυτό: όταν ένα απολυταρχικό (καπιταλιστικό) πολιτικό σύστημα μπορεί να αποδείξει όχι απλά ότι καταφέρνει να μιμείται την υποτιθέμενα «δημοκρατική» (και στην πράξη ολιγαρχική) «δυτική υπεροχή» (από άποψη μεγεθών, τεχνολογικών ικανοτήτων, κλπ) από κάποια απόσταση αλλά καταφέρνει να την ξεπεράσει, πολύ γρήγορα και με μεγάλη ταχύτητα, τότε μπορεί να γίνει πρότυπο – όχι στην «ανατολή», αλλά στη «δύση»…

Η «τάση» αυτή (στη «δύση») είναι ήδη ορατή στα δικά μας μάτια· και «απ’ τα πάνω» και «απ’ τα κάτω»… Γι΄αυτό αρχίζουμε πλέον να μιλάμε δημόσια για νεοκρατισμό· επιφυλασσόμενοι να μιλήσουμε στο μέλλον πιο αναλυτικά.

(Μάταιο βέβαια κι αυτό μας το έργο… )

(φωτογραφία: Αξιοποιώντας τα 5G δίκτυα που κινεζικές εταιρείες κατασκευάζουν και εγκαθιστούν, το κινεζικό καθεστώς κτίζει καινούργιες πόλεις, εκ του μηδενός, για τις οποίες ο χαρακτηρισμός «smart» έχει αρχίσει να παλιώνει, αφού ο σχεδιασμός τώρα είναι για “super smart” cities. Το πλεονέκτημα που έχει ένας καπιταλισμός τέτοιου μεγέθους διευθυνόμενος από το μοντέλο κράτος – κόμμα (το οποίο στην ιστορία της δύσης ονομάζεται «ολοκληρωτισμός»…) είναι ότι διέτρεξε την 3η βιομηχανική επανάσταση και έχει μπει με ορμή στην 4η βάσει ενιαίου, κεντρικού σχεδιασμού. Ενώ οι καινοτομίες προέρχονται συχνά από πειραματισμούς των «απο κάτω» – αυτό για το οποίο παινεύονταν στις αρχές των ‘90s οι δυτικές δημοκρατίες – η αξιοποίηση και η κεφαλαιοποίησή τους είτε διευθύνεται είτε οργανώνεται και υποστηρίζεται απ’ το κράτος. Στη βάση ετήσιων, πενταετών και δεκαετών πλάνων…)

Όχι νόμπελ…

Παρασκευή 1 Μάρτη. Το δεύτερο ραντεβού του Kim του λεβέντη με τον Trump τον απατεώνα (σύμφωνα με τον δικηγόρο του…) δεν έβγαλε υπογραφές στο ίδιο χαρτί. Κατά το ψόφιο κουνάβι φταίνε οι «υψηλές απαιτήσεις» του βορειοκορεατικού καθεστώτος: ζήτησε την κατάργηση όλων των κυρώσεων εναντίον του με αντάλλαγμα την διάλυση μιας κεντρικής μονάδας παραγωγής υλικού για πυρηνικά όπλα… (Χωρίς κάτι που να μοιάζει με «συμφωνία ειρήνης» στην κορεατική χερσόνησο, ο π.ε.τ. μπορεί να ελπίζει!)

H επίσημη άποψη της Πγιονγκγιάνγκ είναι σημαντικά διαφορετική· και λογικά η σωστή. Ο βορειοκορεάτης υπ.εξ. Ri Yong Ho, σε συνέντευξη τύπου χτες, την ώρα που το ψόφιο κουνάβι πετούσε προς την «υπέροχη Ουάσιγκτον» (ήταν μαύρη νύχτα στο Hanoi), υποστηρίξε ότι: με αντάλλαγμα την διάλυση των εγκαταστάσεων στο Yongbyon ο Kim ζήτησε μερική άρση των κυρώσεων. Όχι συνολική. Προφανώς υπέδειξε και ποιες θέλει να καταργηθούν.

Θεωρούμε κατά συνέπεια αρκετά πιθανό πως ήταν ο Pompeo που συμβούλεψε το ψόφιο κουνάβι να απορρίψει την πρόταση του Kim. Κάνοντας την εκτίμηση (σωστή ή λάθος θα φανεί…) ότι οι συνεχιζόμενες κυρώσεις κατά της Πγιονγκγιάνγκ θα αποδώσουν περισσότερους “καρπούς” μελλοντικά… Μπορεί (ο Pompeo) να έπεισε το ψόφιο κουνάβι ότι σύντομα θα λυγίσει τον Kim, οπότε το νόμπελ ειρήνης δεν θα το χάσει…

Απ’ την άλλη μεριά, εκτός απ’ τους εσωτερικούς λόγους (καθόλου ασήμαντους) το βορειοκορεατικό καθεστώς, σαν μέλος του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ, δεν έχει κανένα λόγο να χαρίσει στο ψόφιο κουνάβι το φωτοστέφανο του “ειρηνοποιού” στην ανατολική ασία χωρίς ουσιαστικό όφελος για το ίδιο… Την ώρα που το ψοφιοκουναβιστάν οξύνει τον καυγά κατά της Τεχεράνης (αν και είχε υπογράψει μια συμφωνία μαζί της…), έχει ανοίξει καινούργιο με το Καράκας· και προσπαθεί να εμποδίσει την τεχνολογική κυριαρχία του Πεκίνου: ναι, τέτοιους καιρούς δεν δίνεις πόντους ειρήνης σε καυγατζήδες.

Θα κάνει, τελικά, στάση στο Πεκίνο το τραίνο του Kim στο γυρισμό. Και δεν θα είναι για τσιγάρο… Άλλωστε μισοεπίσημα το κινεζικό καθεστώς αμφισβήτησε ήδη τις διαπραγματευτικές τακτικές της Ουάσιγκτον στο θέμα «βόρεια κορέα», ζητώντας την να κάνει σοβαρές συζητήσεις…

(Εν τω μεταξύ το ψόφιο κουνάβι γυρίζει σπίτι για να βράσει στο ζουμί του…)

(φωτογραφία: Κέφια!)

Ποιος μπορεί να παίξει με το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ;

Δευτέρα 25 Φλεβάρη. Δυο μέρες μόνο πριν το δεύτερο ραντεβού τους, αυτή τη φορά στην πρωτεύουσα του βιετνάμ, και ενώ ο “little rocket man” Kim ταξιδεύει ήδη προς το Hanoi σιδηροδρομικά (μόνο 4.000 χιλιόμετρα η μία διαδρομή, σχεδόν τρία μερόνυχτα ταξίδι…), το τι ακριβώς σκοπεύει να κάνει το ψόφιο κουνάβι (και πίσω απ’ αυτό οι σωματοφύλακες του αμερικανικού ιμπεριαλισμού) κινείται στη σφαίρα των εικασιών.

Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του ψοφιοκουναβιστάν, η Ουάσιγκτον θέλει να προτείνει στην Πγιονγκγιάνγκ ένα ωραίο πακέτο μαστιγίων – και – καρότων (όπου τα δεύτερα είναι «αμερικανικές επενδύσεις» στη βόρεια κορέα…) προκειμένου να εξασφαλίσει μια συμφωνία με συγκεκριμένα βήματα αποπυρηνικοποίησης. Ο αξιωματούχος επί της σχετικής προπαγάνδας δεν άφησε να εννοηθεί ότι θα πρόκειται για μια «βήμα βήμα» διαδικασία, αλλά μάλλον ένα πακέτο take it – or leave it.

Άλλοι, πιο ρεαλιστές, εκτιμούν πως ακόμα κι αν είναι έτσι, το ψόφιο κουνάβι θα επιδιώξει στο Hanoi ένα «πρώτο βήμα», που θα είναι το επίσημο μορατόριουμ πυραυλικών και πυρηνικών δοκιμών· κάτι που το καθεστώς Kim κάνει ήδη εδώ και ένα χρόνο…

Η ασταμάτητη μηχανή έχει την εντύπωση ότι ο συγκερασμός των ατομικών φιλοδοξιών του ψόφιου κουναβιού και την μεσομακροπρόθεσμης τακτικής της αμερικανικής ηγεμονίας στην ανατολική ασία ίσως βρίσκεται σε κάτι που θα μπορεί να πουληθεί διεθνώς σαν «προκαταβολή εν όψει…» – προκαταβολή εκ μέρους του βορειοκορεατικού καθεστώς. Αυτό είναι απαραίτητο για να δικαιολογήσει την ψοφιοκουναβική υποψηφιότητα για το νόμπελ ειρήνης· χωρίς, όμως, να υπονοεί έστω και στο ελάχιστο ότι η Ουάσιγκτον θα συμβιβαστεί με την μη «πλήρη αποπυρηνικοποίηση» της βόρειας κορέας. Το τι θα μπορούσε να είναι το αμερικανικό αντάλλαγμα γι’ αυτήν την προκαταβολή δεν το ξέρουμε. Όμως η άρση ορισμένων κυρώσεων (για την οποία πιέζει ο νοτιοκορεάτης Moon) είναι απ’ αυτά τα «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης» που οποιαδήποτε στιγμή μπορούν να ακυρωθούν. Θέλουμε να πούμε: δεν στοιχίζουν τίποτα από γεωπολιτική άποψη.

Θα ξέρουμε σε λίγες ημέρες. Ωστόσο δύσκολα θα διαφωνούσε κανείς στο ότι σ’ αυτήν την φάση η Ουάσιγκτον δοκιμάζει τακτικούς ελιγμούς στην ανατολική ασία· κι όχι, βέβαια, ανοικτή υποχώρηση. Απ’ την άλλη μεριά το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ δεν συγκροτείται από ανήλικους…

Παρά την όποια ταλαιπωρία, το ταξίδι με το τραίνο του Kim δικαιολογεί κι αυτό: στην επιστροφή του απ’ το Hanoi να κάνει και μια στάση στο Πεκίνο. Να πει δυο (ενημερωτικές) κουβέντες με τον σύντροφο Xi Jinping, πίνοντας ένα νερό στο σταθμό…

Κρίση ειλικρίνειας

Παρασκευή 22 Φλεβάρη. Θέλω την 5G, ακόμα και την 6G τεχνολογία στις ηπα το γρηγορότερο δυνατόν. Είναι πολύ πιο δυνατή, γρήγορη και έξυπνη σε σχέση τα τωρινά στάνταρ. Οι αμερικανικές επιχειρήσεις πρέπει να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους, αλλιώς θα μείνουν πίσω. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μείνουμε πίσω σε κάτι τόσο σημαντικό για το μέλλον.

Θέλω οι ηπα να νικήσουν μέσω ανταγωνισμού, όχι μπλοκάροντας τις τωρινές πιο αναπτυγμένες τεχνολογίες. Πρέπει να είμαστε πάντα οι ηγέτες σε ότι κάνουμε, ειδικά όταν πρόκειται για τον συναρπαστικό κόσμο της τεχνολογίας!

Το ψόφιο κουνάβι τιτίβισε. Για να αναγνωρίσει αυτό που οι πάντες έχουν καταλάβει: ότι η επίθεση στην κινεζική Huawei δεν οφείλεται στην κατασκοπεία αλλά στην τεχνολογική υστέρηση των αμερικανικών εταιρειών στον τομέα των 5G επικοινωνιών.

Αλλά τι χρειάζεται η ψοφιοκουναβική παρότρυνση; Κάθε αφεντικό που σέβεται τον εαυτό του κάνει ό,τι μπορεί για να γίνει «ηγέτης» στον τομέα του. Αυτό ισχύει και για την Verizon… Αν έχει μείνει πίσω, δεν φταίει ότι το ψόφιο κουνάβι άργησε να σπρώξει!

Συνεπώς είναι ένα ζήτημα το πότε η Verizon (ή οποιαδήποτε άλλη αμερικανική εταιρεία) θα φτάσει στο τωρινό know how των κινέζων ανταγωνιστών της – ακόμα και βάζοντάς τους πολιτικές τρικλοποδιές… Και είναι ένα δεύτερο ερώτημα το που θα βρίσκονται τότε αυτοί οι ανταγωνιστές… Στις 6G; Στις 7G;

Ο παλιοκαπιταλισμός! Δεν σφυράει (ανύπαρκτα) οφσάιντ!…

Smart europe

Τετάρτη 20 Φλεβάρη. …. Μερικές φορές δεν υπάρχει τίποτα πιο βλακώδες απ’ την ευρωπαϊκή νομοθεσία… Αυτοί οι νόμοι εφευρέθηκαν τον 20ο αιώνα, και οδηγούν σε οικονομικά και πολιτικά λάθη….

Όχι, δεν είναι κάποιος “ευρωσκεπτικιστής” που τράβηξε το σπαθί του απ’ το θηκάρι εν όψει των ευρωεκλογών του Μάη και τα χώνει… Είναι ο γάλλος υπ.οικ. Bruno Le Maire που εκπροσωπώντας την κυβέρνησή του τα «έχει πάρει», όπως και η γερμανική κυβέρνηση, επειδή η ε.ε. έχει επιτροπή ανταγωνισμού. Που εμπόδισε την συγχώνευση των σιδηροδρομικών εταιρειών Alstom (γαλλική) και Siemens (γερμανική). Στο χθεσινό κοινό μανιφέστο τους οι Bruno Le Maire και Peter Altmaier βάρεσαν συναγερμό: μόνο 5 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις είναι μέσα στις 40 μεγαλύτερες του κόσμου. Και η κυρία Merkel σχολίασε χωριστά: «Η ευρωπαϊκή πολιτική για τον ανταγωνισμό μου δημιουργεί αμφιβολίες για το κάτα πόσο μπορούμε πραγματικά να δημιουργήσουμε παγκόσμιους παίκτες μ’ αυτόν τον τρόπο».

Μήπως την φτιάξατε εσείς (ή εμείς) αυτήν την «βλακώδη» ευρωπαϊκή πολιτική; Όχι. Υπήρξε συνεπές τέκνο του ορντοφιλελευθερισμού, που στη λίστα με τους εχθρούς της οικονομικής ανάπτυξης (ναι, ακριβώς αυτής!) είχε ψηλά την δημιουργία καρτέλ! Κι αν, λοιπόν, η ευρωπαϊκή επιτροπή ανταγωνισμού απαγόρευσε την συγχώνευση των Alstom και Siemens ήταν ακριβώς γι’ αυτό: στο όνομα του ανταγωνισμού, στο όνομα της προστασίας της (ευρωπαϊκής) αγοράς από τα καρτέλ, στο όνομα της προστασίας του «ευρωπαΐου καταναλωτή».

Αυτά, όμως, ήταν ζωτικά ζητήματα υπέρ της «ανάπτυξης» όταν δεν υπήρχε ο τόσο απειλητικός κινεζικός καπιταλισμός! Τώρα οι «ελευθερίες» (οι επιχειρηματικές και όχι μόνο…) και η «ευγενής άμιλλα» μεταξύ των ευρωπαϊκών αφεντικών σε στρατηγικούς τομείς είναι ξεπερασμένες. Τώρα ο προστατευτισμός (το ανάθεμα του ορντοφιλελευθερισμού μέχρι και πριν ελάχιστα χρόνια) παίρνει διάφορες μορφές. Μία απ’ αυτές είναι η δημιουργία επιχειρήσεων τέτοιου μεγέθους που να μην μπορούν να τις εξαγοράσουν οι αντίπαλοι (τα κινεζικά αφεντικά)· και να μπορούν να σταθούν αξιόπιστα απέναντι τους. Μια άλλη είναι η εξαγορά μετοχικού μεριδίου στρατηγικών επιχειρήσεων απ’ τα «μητρικά» κράτη, ώστε να κάνουν κουμάντο στη διοίκηση και να απορρίπτουν τις προτάσεις εξαγορών… Όχι με «οικονομικά» αλλά με «πολιτικά» κριτήρια…

Όσοι έχουν γνώση της καπιταλιστικής ιστορίας ξέρουν: η συγκέντρωση κεφαλαίου και η κρατική εμπλοκή στα ιδιοκτησιακά καθεστώτα στρατηγικών επιχειρήσεων, ειδικά μετά από μια περίοδο «έξω το κράτος απ’ το επιχειρείν» και «ζήτω η ελευθερία στην κίνηση του χρήματος και των εμπορευμάτων» είναι πολεμική συγκέντρωση και κεντρική διαχείρηση πυρός.

Καθώς στα «οικονομικά στρατεύματα» αναδιπλώνονται και σηκώνουν τις σημαίες είτε εθνικών στρατηγών είτε στρατηγών μιας ορισμένης μισο-τελειωμένης ολοκλήρωσης (όπως η ε.ε.), κινούνται κάτω από έναν όλο και πιο βαρύ ουρανό: η καπιταλιστική πολιτική οικονομία είναι αδιάλλακτη…

Η άλλη παγκοσμιοποίηση

Τρίτη 19 Φλεβάρη. Να μια ιστορία που θα φανεί οικεία. Μια μεγάλη δύναμη, αξεπέραστη από στρατιωτική άποψη και τεχνολογική ικανότητα, εξάγει το εμπορικό της μοντέλο του ελεύθερου εμπορίου σ’ όλο τον κόσμο. Τα σύνορα εξαφανίζονται, οι αποστάσεις μικραίνουν, και ο κόσμος μοιάζει να είναι κι αυτός μικρότερος. Αλλά μετά εμφανίζεται μια άλλη δύναμη – που η ισχύς της έχει κτιστεί πάνω σ’ ένα σύστημα οικονομικού εθνικισμού και βιομηχανικής πολιτικής καθοδηγούμενης απ’ το κράτος. Καθώς η δεύτερη αναπτύσσεται η πρώτη συρρικνώνεται, κι αυτό οδηγεί όχι μόνο σε πόλεμο αλλά και σε μια δεκαετή υποχώρηση του παγκόσμιου εμπορίου και των χρηματοπιστωτικών αξιών…

Σας φαίνεται οικείο; Ασφαλώς. Η πρώτη “δύναμη” (σκεφτήκατε) είναι οι ηπα, η δεύτερη η κίνα…

Λάθος:

… Αναφέρομαι, φυσικά, στο προηγούμενο κύμα παγκοσμιοποίησης στο οποίο ενεπλάκησαν η μεγάλη βρετανία και η γερμανία. Είναι εκείνο το κύμα που πέθανε πρακτικά με τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο και την Μεγάλη Ύφεση. Είχε προηγηθεί μια οικονομική έκρηξη που κράτησε οκτώ δεκαετίες, στη διάρκεια των οποίων το παγκόσμιο εμπόριο και η οικονομική ελευθερία σχεδόν διπλασιάστηκαν. Παρ’ όλα αυτά, όπως σημείωνε η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών στην ετήσια έκθεσή της το 2007, “η κατάρρευση του πρώτου κύματος ήταν τόσο εντυπωσιακή όσο και η δημιουργία του”…

Αυτά σημειώνει η “οικονομική αναλύτρια” Rana Foroohar στους καθεστωτικούς financial times. Η ασταμάτητη μηχανή τα έχει υπόψη της αυτά εδώ και 25 χρόνια. Ας τα πούμε «γνώση της ιστορίας»: σαν (χάρτινο) Sarajevo είχαμε σοβαρούς λόγους όταν κρίναμε έως και κατηγορούσαμε την χαρούμενη αφέλεια του «φαινομένου της αντιπαγκοσμιοποίησης» που ήταν τόσο απολίτικο ώστε δεν μπορούσε καν να αναγνωρίσει τον εαυτό του μέσα στην ιστορία των καπιταλιστικών «παγκοσμιοποιήσεων» και των καταρρεύσεών τους…

Ωστόσο το να κάνει κάποιος αναλογίες ανάμεσα στην βρετανική αυτοκρατορία (τότε) και την αμερικανική (πρόσφατα), απ’ την μια μεριά, και την ανάδυση του γερμανικού καπιταλιστικού δυναμικού (τότε) με τον κινεζικό τώρα, είναι υπερβολικά σχηματικό. Τότε η «μοιρασιά» (ή η αλληλοκαταστροφή) έπρεπε υποχρεωτικά να επικεντρωθεί στην ευρωπαϊκή ήπειρο – πράγμα που, ωστόσο, απ’ την μια γέννησε την Οκτωβριανή επανάσταση (με πολλαπλές συνέπειες για δεκαετίες…), και απ’ την άλλη επέτρεψε σε μια ως τότε «μικρομεσαία» δύναμη, τις ηπα, να βρει τα περιθώρια για την δική της άνοδο.

Τώρα δεν υπάρχει κανένας (σαν κράτος / κεφάλαιο) που να είναι έξω απ’ τις κύριες εξισώσεις δύναμης· όπως ήταν οι ηπα στα μέσα της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα. Επιπλέον δεν υπάρχει έδαφος στον πλανήτη που να είναι το αποκλειστικό «κέντρο» της αντίθεσης: αυτή απλώνεται παντού.

Το υποδεικνύει, μ’ έναν φουτουριστικό τρόπο, το οπλοστάσιο της Μόσχας (που αργά ή γρήγορα θα το αποκτήσουν κι άλλοι): ρομποτικοί πύραυλοι τροφοδοτούμενοι από μικρούς πυρηνικούς κινητήρες, ικανοί να περιπλανώνται για πολλές δεκαετίες στον αέρα ή στα βάθη της θάλασσας μέχρι να “κτυπήσουν” – οπουδήποτε…

Το προχωρημένο τέλος της τωρινής

Τρίτη 19 Φλεβάρη. Με τον τρόπο του δεν θα μπορούσε να το πει καλύτερα. Είναι ο Ren Zhengfei, ιδιοκτήτης και πρόεδρος της Huawei, που απ’ την μια εμφανίζεται σαν η ναυαρχίδα της κινεζικής υπεροχής στην τωρινή φάση της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, και απ’ την άλλη το φόβητρο για τον αμερικανικό καπιταλισμό:

… Δεν υπάρχει τρόπος να μας σταματήσουν οι ηπα. Ο κόσμος δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς εμάς, αφού είμαστε οι πιο αναπτυγμένοι. Ακόμα κι αν οι ηπα πείσουν περισσότερα κράτη να μην χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία μας για κάποιο διάστημα, μπορούμε να μικρύνουμε το επιχειρηματικό μέγεθός μας όσο χρειάζεται.

Όμως αν τα φώτα σβήσουν στη Δύση, η Ανατολή θα συνεχίσει να λάμπει. Κι αν ο Βορράς σκοτεινιάσει, θα υπάρχει πάντα ο Νότος. Η Αμερική δεν αντιπροσωπεύει τον κόσμο. Η Αμερική αντιπροσωπεύει μόνο ένα μέρος του κόσμου…

Αν ο καπιταλισμός, σα σύστημα παγκόσμιας εκμετάλλευσης και κυριαρχίας, είχε στόμα και φωνή, αυτή σήμερα θα ήταν του κυρ Ren Zhengfei. Μέσα σε 8 χρόνια η εταιρεία του υπερδεκαπλασίασε τα έσοδά της: από 6,3 δις δολάρια το 2009, σε 69,4 δισ το 2017. Σχεδόν τετραπλασίασε τα 5G δίκτυά της: από 9,4 δις το 2009 σε 34,3 δις το 2017· και αύξησε 13 φορές τον τζίρο της σε φορητές συσκευές, από 2,3 δις το 2009 σε 27,3 δις το 2017. Κι αυτά πριν 2 χρόνια σ’ έναν στρατηγικό κλάδο αιχμής. Από τότε ως σήμερα το «τραίνο» έχει αυξήσει εντυπωσιακά την ταχύτητά του. Κι αν η Ουάσιγκτον θέλει να το εκτροχιάσει, πρέπει να βρει αν υπάρχει κάποιος «κενός χώρος» στον πλανήτη για κάτι τέτοιο. Δεν υπάρχει.

Στην καπιταλιστική χωροταξία των αρχών του 20ου αιώνα (δηλαδή στο που και πως βρίσκονταν οι ζώνες καπιταλιστικής κυριαρχίας) μπορούσε κανείς να ελπίζει ότι, ακόμα και στο ευρωπαϊκό έδαφος, θα μπορούσε να αποφύγει τις άμεσες πολεμικές συνέπειες της (τότε) όξυνσης των ενδοκαπιταλιστικών αντιθέσεων. Και έτσι έγινε χοντρικά: ο πόλεμος ήταν μάχες χαρακωμάτων, «κάπου μακριά» απ’ τις πόλεις· και το βίωμά του στα μετόπισθεν ήταν η έλλειψη των αντρών στρατεύσιμης ηλικίας απ’ την καθημερινότητα· και η επιστροφή όσων επιζούσαν συχνά σακατεμένων…

Έχει πάψει να είναι έτσι – προ πολλού…

Ηλιακές φάρμες

Τρίτη 19 Φλεβάρη. Την ίδια ώρα το κινεζικό καθεστώς, που ούτε πραξικοπήματα σχεδιάζει ούτε υποφέρει από τέτοια, ετοιμάζει ένα ακόμα μεγάλο κόλπο του: την εγκατάσταση συστοιχιών φωτοβολταϊκών στο διάστημα, που θα συγκεντρώνουν ηλιακή ενέργεια και θα την στέλνουν στη γη είτε μέσω μικροκυμάτων είτε μέσω εξελιγμένης φωτονικής. Το project είναι τμήμα του «made in china 2015»: το πρώτο σετ προγραμματίζεται να μπει στη θέση του το 2021 (σε δύο χρόνια) και, ως το 2025, θα έχει φτάσει σε ικανό βαθμό «ανάπτυξης». Δεν είναι το «τεχνητό φεγγάρι». Είναι ο «μεγάλος καθρέφτης».

Για να γίνουν τα πράγματα ακόμα χειρότερα (για τις εντυπώσεις του ποιος είναι τι σ’ αυτόν τον μάταιο καπιταλιστικό κόσμο) την ηλιακή ενέργεια που θα τρυγάει μ’ αυτόν τον τρόπο το κινεζικό σύμπλεγμα κράτους / κεφάλαιου (υπολογίζεται 6 φορές περισσότερη απ’ την αντίστοιχη που θα μάζευαν φωτοβολταϊκά ίδιας έκτασης στην επιφάνεια της γης) δεν την προορίζει μόνο για χερσαία κατανάλωση. Αλλά και για ενεργειακή τροφοδοσία του διαστημικού του προγράμματος.

Πιθανόν να υπάρξει συνεργασία με το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα, στο τμήμα της πυραυλικής μεταφοράς αυτών των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων έξω απ’ την ατμόσφαιρα. Μπορεί και όχι.

Το σίγουρο είναι αυτό: ενώ τα ολιγαρχικά καθεστώτα (αυτά που εμφανίζονται σαν «δημοκρατίες») εσωτερικεύουν αναγκαστικά την όποια καπιταλιστική παρακμή τους, τα αυταρχικά καθεστώτα (τύπου ρωσία, κίνα, τουρκία) επωφελούνται – και βελτιώνουν γρήγορα τη θέση τους στον τεχνολογικό καταμερισμό εξουσίας…

Κράτος εναντίον αγοράς και το ανάποδο

Δευτέρα 18 Φλεβάρη.Μας λένε ότι μέσω των 5G δικτύων της Huawei το Πεκίνο θα μας κατασκοπεύει… Τους ζητάμε να μας δώσουν συγκεκριμένα στοιχεία, αλλά δεν μας έχουν δώσει τίποτα. Αντί γι’ αυτό απειλούν…

Κάπως έτσι συμπυκνώνεται η άποψη όχι μόνο των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που συνεργάζονται ήδη με την Huawei αλλά και των αρχιασφαλιτών σε Βερολίνο και Λονδίνο. Η απάντηση (αν αυτό μπορεί να θεωρηθεί απάντηση) είναι μουδιασμένη. Ο John Costello, αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου εσωτερικής ασφάλειας, δήλωσε, για παράδειγμα, δημόσια την περασμένη βδομάδα:

… Προς το παρόν είναι δύσκολο να δώσουμε παραδείγματα που θα μπορούσε να καταλάβει ο κόσμος… Μόλις καταλάβουμε καλύτερα εμείς και μπορέσουμε να δώσουμε τέτοια παραδείγματα, ο κόσμος θα καταλάβει… Προς το παρόν κουβεντιάζουμε με τις τεχνολογικές εταιρείες για να καταλάβουμε καλύτερα τον κίνδυνο…

«Μπορεί να μην ξέρουμε εμείς, αλλά σίγουρα ξέρουν αυτοί – οι κινέζοι»…. Καλό για ανέκδοτο αλλά όχι για επιχείρημα. Οι ευρωπαίοι αρχιασφαλίτες δεν πείθονται. Ο επικεφαλής της αγγλικής MI6 υποστήριξε την περασμένη Παρασκευή:

… Πρώτ’ απ’ όλα έρχεται η ποιότητα. Και η ποιότητα δεν έχει να κάνει με την χώρα προέλευσης· επιμένουμε ότι χρειαζόμαστε το μέγιστο επίπεδο ποιότητας σε κάθε μορφή τεχνολογικής πλατφόρμας ή υπηρεσίας που επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε…

«Ψηφίζει» Huawei δηλαδή ο κυρ Alex Younger και η υπηρεσία του. Όπως η vodafon, που συνεργάζεται ήδη με την κινεζική εταιρεία.

Αφήνοντας προς το παρόν εκτός συζήτησης το τι θα σημαίνουν οι 5G επικοινωνίες για όλους (εμάς) τους υπηκόους, η αμερικανική προσπάθεια να συγκρατηθεί η κινεζική τεχνολογική πρωτοκαθεδρία στην 4η βιομηχανική επανάσταση τείνει να αποτύχει πανηγυρικά. Γιατί αν τόσο στενοί σύμμαχοι της Ουάσιγκτον όπως το Λονδίνο υποστηρίζουν πως οι όποιοι κίνδυνοι μπορούν να αντιμετωπιστούν και ότι δεν συμφέρει να αποκλείσουν την Huawei απ’ την ανάπτυξη των 5G δικτύων τους (αφού έτσι θα μείνουν τεχνολογικά πίσω), τότε πολλά άλλα κράτη θα «παραδειγματιστούν» ανάλογα. Αν δεν φοβάται η αυτού μεγαλειότης γιατί να φοβούνται οι μετριότητες;

Ο κοτζάμ αντιπρόεδρος της Αποκάλυψης Pence δεν παρέλειψε φυσικά να ξανακινδυνολογήσει προχτές, απ’ την «συνδιάσκεψη ασφαλείας του Μονάχου»… Αλλά η υπόθεση Huawei μοιάζει όλο και περισσότερο με την υπόθεση nord stream 2: το μόνο που απομένει στην Ουάσιγκτον είναι κυρώσεις, κι άλλες κυρώσεις πάνω στις κυρώσεις, ένας μεγάλος σωρός κυρώσεων.

Α, και το ελλαδιστάν, μαζί το “νέο σύμφωνο της Βαρσοβίας”…