Μεσόγειος

Δευτέρα 8 Οκτώβρη. Έχουμε πια αρκετά “δείγματα” μιας τακτικής που, καθώς εξελίσσεται (με μικρές παραλλαγές) σε μεγάλο μέρος της ευρώπης δείχνει πως είναι σχεδιασμένη και συντονισμένη: η επίθεση όχι μόνο ενάντια στους πρόσφυγες / μετανάστες αλλά και σε συμπαραστάτες τους. Απ’ τις ελληνικές κατηγορίες (παραπάνω από μία φορά φέτος) εναντίον διεθνών μκο που κάνουν διασώσεις ναυαγών στο ανατολικό αιγαίο για «trafficking» μέχρι τις εντελώς ανάλογες κατηγορίες του ιταλού φασίστα Salvini για τις μκο που δραστηριοποιούνται στην κεντρική Μεσόγειο· απ’ τα σχέδια τιμωρίας του Ορμπάν εναντίον όσων περιθάλπτουν πρόσφυγες στην ουγγαρία, μέχρι την σύλληψη του Lucano στην καλαβρέζικη Riace· απ’ την απαγόρευση σε πλοία που διέσωζαν πρόσφυγες / μετανάστες να δέσουν σε ιταλικά, γαλλικά και μαλτέζικα λιμάνια, μέχρι τις δίκες εναντίον τους για «παράνομη διακίνηση μεταναστών»· απ’ την πριμοδότηση της νεοφασιστικής «εναλλακτικής για την γερμανία» (και την εμφάνιση εκεί «εβραϊκής συνιστώσας», αντιμουσουλμανικής φυσικά…) μέχρι τις συμφωνίες της Ρώμης με την χούντα του Καΐρου για συμμετοχή σε στρατιωτικές (αντι-προσφυγικές) περιπολίες στη νοτιοανατολική Μεσόγειο: είναι πολλά, είναι μαζεμένα, και δεν μπορεί κανείς να μιλάει για «μεμονωμένα περιστατικά».

Παρότι υπάρχει μια ρατσιστική «μαύρη γραμμή» που συνδέει (άλλοτε ορατή και άλλοτε αόρατη) το ελληνικό φαιορόζ κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο (και αυτά που θα παραδώσει στο επόμενο γκουβέρνο) με τον Ορμπάν και τον Σαλβίνι, έχουμε την εντύπωση ότι το «πρόβλημα με τις ροές» είναι ανθρωποφάγο αλλά και προσχηματικό. Υπάρχει μια ευρύτερη γεωπολιτική στόχευση για τον (στρατιωτικό) έλεγχο της Μεσογείου, σχετική με τον σε εξέλιξη 4ο παγκόσμιο· οι μετανάστες / πρόσφυγες που επιχειρούν να την διασχίσουν είναι τα πρώτα θύματα εισόδου σ’ ένα υπό κατασκευή (θαλάσσιο) ναρκοπέδιο… Θέλουμε να πούμε: ο πρωτοκοσμικός ρατσισμός δεν είναι πλέον «μόνος του»· έχει γίνει κεφάλαιο των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων.

Είναι, ίσως, η έσχατη ιστορική στιγμή όπου η υποστήριξη των μεταναστών / προσφύγων, χωρίς να χάσει τίποτα απ’ τις συγκεκριμενοποιήσεις της, θα πρέπει να ανακτήσει τον συνολικό ορίζοντα των σε εξέλιξη ενδοκαπιταλιστικών οξύνσεων· σ’ όλες τους τις μορφές…

Αν, βέβαια, υπάρχουν ακόμα υποκείμενα διατεθειμένα να σηκώσουν το βάρος της Ιστορίας· ένα βάρος που κανείς δεν διαλέγει μεν, αλλά το βρίσκει αμείλικτο μπροστά του.

(φωτογραφία: Διαδήλωση 6.000 ατόμων, ιταλών και μεταναστών / προσφύγων, χτες στην Riace. Για αρχή σωστά καμωμένη. Όμως πρέπει στη Ρώμη… )

Riace 1

Κυριακή 7 Οκτώβρη. Η Καλαβρία, στον ιταλικό νότο απ’ την μεριά του Ιονίου, είναι γνωστή για τις παραλίες της· αλλά και για την μαφία της. Η N’drangheta είναι μία απ’ τις τρεις ή τέσσερεις διάσημες ιταλικές επιχειρήσεις του οργανωμένου εγκλήματος, με διεθνή κύκλο εργασιών. Σίγουρα, πάντως, η Καλαβρία δεν είναι γνωστή για αυτήν την κωμόπολη, ονόματι Riace. Η σύλληψη του Domenico Lucano ωστόσο, που είναι ο δήμαρχος της Riace, απ’ την φασιστική ιταλική κυβέρνηση, με την κατηγορία (ούτε λίγο ούτε πολύ) της «προώθησης παράνομων μεταναστών» θα γνωρίσει τα λίγα λεπτά δημοσιότητας που συνηθίζεται για τα «παράξενα του κόσμου»… Αξίζει πολύ περισσότερα…

Όπως πολλά χωριά και κωμοπόλεις της Καλαβρίας, η Riace ήταν ένα φτωχό αγροτικό κεφαλοχώρι, σκαρφαλωμένο στις πλαγιά των λόφων, με μια πιο σύγχρονη προέκταση προς την μεριά της θάλασσας. Στη δεκαετία του ’90 η Riace άρχισε να εγκαταλείπεται απ’ τους (νεώτερους κυρίως) κατοίκους της όταν έκλεισε μια κοντινή βιομηχανία κονσερβοποίησης ντοματών. Προς το τέλος εκείνης της δεκαετίας η Riace έτεινε να γίνει μια πόλη φάντασμα. Δεν είχε πια ούτε ένα καφενείο…

Τότε, το 1998, 200 κούρδοι πρόσφυγες έφτασαν με μια βάρκα σε μια κοντινή παραλία. Ο τότε νεαρός αριστερός ακτιβιστής Domenico Lucano σκέφτηκε ότι θα ήταν καλό και για τους πρόσφυγες και για την σχεδόν πεθαμένη Riace να εγκατασταθούν οι πρόσφυγες στα εγκαταλειμένα σπίτια αντί να οδηγηθούν στα διάφορα στρατόπεδα προσφύγων. Οι λιγοστοί ντόπιοι δέχτηκαν, και το 1999 ο Lucano (με το παρατσούκλι Mimmo) δημιούργησε έναν σύνδεσμο με τίτλο «Σχέδιο για τις Μελλοντικές Πόλεις». Στόχος του σχεδίου ήταν η επανακατοίκηση της Riace από οποιονδήποτε μετανάστη ή πρόσφυγα θα έφτανε ως την περιοχή της, άσχετα από φυλή, θρήσκευμα ή εθνικότητα. Ο σχηματισμός μιας δημιουργικής πολυεθνικής κοινότητας από ντόπιους και μετανάστες απ’ την Αφρική και την μέση Ανατολή άρχισε σιγά σιγά να παίρνει σάρκα· τραβώντας την προσοχή διάφορων αντιρατσιστικών οργανώσεων (και όχι μόνο απ’ την ιταλία), του οηε αλλά και της ε.ε.

Riace 2

Κυριακή 7 Οκτώβρη. Με την χρηματοδότηση από προγράμματα της ε.ε. ο Lucano (που εν τω μεταξύ εκλέχτηκε δήμαρχος) προχώρησε σ’ ένα σχέδιο δημιουργίας μικρών μαγαζιών για τεχνικές / χειρωνακτικές δουλειές, εστιατορίων και κοινωνικών κέντρων, όπου δούλευαν ντόπιοι και μετανάστες ζωντανεύοντας την Riace. Το 2012 δημιούργησε ένα τοπικό νόμισμα που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί απ’ τους ντόπιους στα μαγαζιά, τα καφέ και τα φαγάδικα. Το 2014 οι κάτοικοι της Riace ήταν από 20 εθνικότητες, τα σχολεία είχαν ζωντανέψει, ενώ παλιοί κάτοικοι άρχισαν να επιστρέφουν για να πάρουν μέρος σ’ αυτό το μοναδικό αντιρατσιστικό πείραμα.

Θέλοντας να κοντράρει την μαφία των σκουπιδιών ο Lucano έβαλε μπροστά ένα σύστημα ανακύκλωσης πόρτα – πόρτα, που το ανέλαβαν δύο τοπικές συνεργατικές, με «οχήματα μεταφοράς» μια ντουζίνα γαιδουράκια. Η επιλογή ζώων δεν είχε το νόημα της γραφικότητας αλλά μιας εφαρμοσμένης οικο-λογίας χαμηλής έντασης. Η ιδέα και η εφαρμογή της ήταν σκανδαλώδης για τα κυκλώματα του ιταλικού νότου, όπου η μαφία των σκουπιδιών εκμεταλλεύεται άγρια την δουλειά (και την ζωή) των χωρίς χαρτιά μεταναστών, στα σκουπιδιάρικα και στις χωματερές που ελέγχει.

Με την μέθοδο της πόρτα –πόρτα ανακύκλωσης τα σκουπίδια της Riace μειώθηκαν στο μισό, ενώ μπήκε και η ιδέα τοπικής παραγωγής γαϊδουρινού γάλακτος…

Riace 3

Κυριακή 7 Οκτώβρη. Απ’ τις αρχές του ’18 η κρατική χρηματοδότηση στο «σχέδιο για τις μελλοντικές πόλεις» / Riace άρχισε να περικόπτεται, ενώ αντίστροφα άρχισε η διασπορά φημών και κατηγοριών κατά του Lucano για «υποστήριξη της παράνομης μετανάστευσης» και «παράνομη διαχείριση σκουπιδιών». Στα τέλη της περασμένης άνοιξης ο Lucano άρχισε απεργία πείνας ενάντια στην κρατική επίθεση κατά της Riace και του μοντέλου της. Το καλοκαίρι έγιναν μεγάλες διαδηλώσεις στην Καλαβρία, υπέρ της Riace – και εναντίον της νεοφασιστικής ιταλικής κυβέρνησης.

Η οποία, φυσικά, έχει σχέδια. Την περασμένη εβδομάδα ο Lucano, πάντα δήμαρχος της Riace, μπήκε με δικαστική απόφαση σε κατ’ οίκον περιορισμό, με την κατηγορία ότι προωθεί την παράνομη μετανάστευση στην ιταλία…

Τώρα;…

Κυριακή 1 Ιούλη. Ο φασίστας υπ.εσ. της ιταλίας Salvini το «ξεκαθάρισε»: τα πλοία διάσωσης των μκο δεν θα φέρνουν μετανάστες / πρόσφυγες στο (ιερό;) ιταλικό έδαφος… Κάποιοι, ασφαλώς, θα τον καταγγείλουν· αλλά πριν μια μόνο βδομάδα ένα τέτοιο πλοίο, το Aquarious, δεν έβρισκε λιμάνι στις ευρωακτές της Μεσογείου. Ούτε στην ιταλία, ούτε στη μάλτα, ούτε στη γαλλία. «Μεγάλη καρδιά» – για μια φορά μόνο – έδειξε το ισπανικό κράτος. Τόσο όσο χρειαζόταν για να πει στο επόμενο τέτοιο πλοίο, το Lifeline, ένα ξερό «όχι».

Η «ιδέα» που θεσμοθετείται είναι 1 – 2 – 3 κάτεργα “πλατφόρμες φιλοξενίας ανεπιθύμητων” σαν αυτά της λιβύης, σπαρμένα ένα γύρο στη Μεσόγειο. Μπορεί να μην είναι όλα το ίδιο βάρβαρα· μπορεί να υπάρχουν διαβαθμίσεις (και στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης υπήρχαν τέτοιες…). Επιπλέον θα ήταν σκόπιμο οι φρουροί των κάτεργων να πυροβολούν τους κρατούμενους μόνο όταν πλησιάζουν τον φράκτη της φυλακής τους. Το ισραηλινό κράτος έχει δημιουργήσει ένα «πρότυπο για διεθνή χρήση» στη φυλακή της Γάζας… Και επειδή επικαλείται σαν «ηθικό πλεονέκτημα» και “νομιμοποίηση” της βαρβαρότητάς του το Ολοκαύτωμα (εκεί, δηλαδή, που δολοφονήθηκαν ανάμεσα στα υπόλοιπα εκατομμύρια και οι 254 του περιπλανώμενου στον Ατλαντικό St. Louis…), τα «πλεονεκτήματα» των πρωτοκοσμικών κρατών για την εξορία / φυλάκιση των μεταναστών / προσφύγων, για την «επιστροφή από ‘κει που ήρθαν», και για το πότε θα κρίνονται επικίνδυνοι για την δημόσια τάξη και ασφάλεια, έχουν το περιθώριο εν έτει 2018 να είναι κάπως ευκολότερα απ’ ότι το 1939. Σκέτα «πολιτικά» ας πούμε…

Τώρα… τώρα αυτοί που καλύτερα να πνιγούν, ή να διαμελιστούν, ή να βασανιστούν, είναι αφρικάνοι, είναι άραβες, είναι μεσανατολίτες, είναι κεντροασιάτες, είναι λατίνοι… Άσχετα από θρήσκευμα.

…Η παράδοση των καταπιεσμένων μας διδάσκει ότι η “κατάσταση έκτακτης ανάγκης” που ζούμε τώρα δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας. Πρέπει να κατορθώσουμε να συλλάβουμε την ιστορία έχοντας αυτή την επίγνωση. Τότε θα διαπιστώσουμε καθαρά ότι αποστολή μας είναι να δημιουργήσουμε μια πραγματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης και έτσι θα βελτιωθεί η θέση μας στον αγώνα κατά του φασισμού….

…Η έκπληξη για το πως τα πράγματα που ζούμε είναι “ακόμα” και στον εικοστό αιώνα δυνατά, δεν είναι φιλοσοφική. Δεν είναι η απαρχή μιας γνώσης – εκτός κι αν πρόκειται για τη γνώση πως η αντίληψη της ιστορίας από την οποία κατάγεται δεν ευσταθεί.

Τάδε έφη Walter Benjamin πριν πολύ καιρό. Και στον εικοστό πρώτο αιώνα είναι εφικτά – «ακόμα»…

Μεσόγειος 1

Σάββατο 30 Ιούνη. Καθώς κρίσιμες κρατικές μεθοδεύσεις εξελίσσονται γρήγορα (και πάντως γρηγορότερα απ’ ότι η νωθρή κατανάλωση ειδήσεων μπορεί να καταλάβει) γίνεται (σ’ εμάς) ξεκάθαρο ότι κανείς πια δεν τις προσέχει. Ή, ακόμα χειρότερα, δεν ενδιαφέρεται καν και καν.

Η νέα ακροδεξιά ιταλική κυβέρνηση κάνει μια «στροφή», την οποία δεν κρύβει. Την διακήρυξε στο κυβερνητικό της πρόγραμμα: η Ουάσιγκτον είναι (δήλωσε ο νέος πρωθ. Giuseppe Conte στο κοινοβούλιο) ο προνομιακός σύμμαχος της Ρώμης.

Τι σημαίνει και τι αφορά αυτή η «προνομιακή» αμερικανο-ιταλική συμμαχία; Την Μεσόγειο, και την βόρεια Αφρική. Τα προηγούμενα χρόνια ο ιταλικός ιμπεριαλισμός «έχασε έδαφος» έναντι του γαλλικού (κυρίως στη λιβύη αλλά και στην υποσαχάρια Αφρική), το οποίο η νέα κυβερνοακροδεξιά της Ρώμης σκοπεύει να ανακτήσει. Και ο μόνος (ή ο πιο εύκολος) τρόπος είναι να προσκοληθεί στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό· ή, τουλάχιστον, στα σχέδιά του για την Μεσόγειο και την Αφρική. Κατά τον Conte η Μεσόγειος είναι «κεντρικό τμήμα ενός ενιαίου υδάτινου πεδίου που ξεκινάει δυτικά απ’ τον Ατλαντικό και φτάνει ανατολικά μέχρι τον Ινδικό». Καθόλου συμπτωματικά σ’ αυτόν τον «χάρτη» η ιταλική χερσόνησος βρίσκεται στο κέντρο…

(φωτογραφία: ο Conte με τον γ.γ. του νατο Stoltenberg, στη Ρώμη, στις 11 Ιούνη…)

Μεσόγειος 2

Σάββατο 30 Ιούνη. Μόνο στρατιωτική θα μπορούσε να είναι η συμβολή του ιταλικού κράτους στον όποιο αμερικανικό σχεδιασμό, αφού αυτός ο τελευταίος είναι σκέτα στρατιωτικός. Κι εκεί η ιταλική ακροδεξιά «αξιοποιεί» τους μετανάστες / πρόσφυγες· δεν μπορεί να βρει άλλον «δημόσια αποδεκτό εχθρό» έναντι του οποίου να «δικαιολογήσει» μια ναυτική διάταξη πολεμικών μέσων. Η Ρώμη ενδιαφέρεται να «απολαύσει» το πως οργανώνει η Ουάσιγκτον την «Νατοϊκή Στρατηγική Διεύθυνση του Νότου» (nato strategic direction south / nsds) με έδρα στην Lago Patria, λίγα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Νάπολι (όπου υπάρχει νατοϊκή βάση). Η nsds θα είναι «κέντρο πληροφοριών» για αμερικανικές επιχειρήσεις όχι μόνο στη μέση Ανατολή αλλά και στη βόρεια Αφρική και στην ζώνη του Sahel, στην υποσαχάρια Αφρική – και θα είναι επιχειρησιακά έτοιμη τον ερχόμενο Ιούλη.

Σ΄αυτόν τον σχεδιασμό η “ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών” με στρατιωτικά μέσα είναι το ψευδώνυμο της “στρατιωτικής / επιχειρησιακής προώθησης” (υπό μία ομπρέλα που έχει μεν το παραδοσιακό όνομα “νατο” αλλά η ψοφιοκουναβική διοίκηση αμφισβητεί όλο και περισσότερο…) του αμερικανικού στρατού και των ad hoc λακέδων του στη Μεσόγειο και στην βόρεια Αφρική.

(φωτογραφία: ιταλοί φασίστες της λέγκας του βορρά, με πανό “η ιταλία πρώτη”, τον περασμένο Φλεβάρη… )

Μεσόγειος 3

Σάββατο 30 Ιούνη. Οι μετανάστες / πρόσφυγες που προσπαθούν να διασχίσουν την κεντρική Μεσόγειο γίνονται, έτσι, ο «μαλακός στόχος» της στρατιωτικοποίησης, που αφορά οπωσδήποτε και την δική τους υποτίμηση / απανθρωποποίηση, αλλά όχι μόνον αυτή.

Δυστυχώς (και την εννοούμε την λέξη) οι μόνοι που είναι πρακτικά αντίπαλοι σ’ αυτές τις μεθοδεύσεις, είναι οι μκο που ασχολούνται με την διάσωση μεταναστών ναυαγών στη Μεσόγειο. Η γερμανική μκο (με έδρα την Δρέσδη) που κουμαντάρει το πλοίο mission lifeline έχει έρθει σε σύγκρουση τόσο με την «λιβυκή ακτοφυλακή» όσο και με τα ευρωπαϊκά αφεντικά της (γιατί έτσι έχουν τα πράγματα), ήδη απ’ το περσινό καλοκαίρι: αρνείται (και σωστά κάνει) να παραδίδει τους ναυαγούς που διασώσει, στο λιβυκό παρακράτος. Πέρυσι οι λίβυοι «ακτοφύλακες» έκαναν ρεσάλτο στο lifeline για να απειλήσουν το πλήρωμά του, που είχε τραβήξει τότε 52 ανθρώπους απ’ την θάλασσα.

Φέτος το πράγμα χόντρυνε, όχι απ’ τους λίβυους «ακτοφύλακες» αλλά απ’ τα πρωτοκοσμικά αφεντικά τους: ιταλούς, και όχι μόνο. Ο επικεφαλής της lifeline Axel Steier στράφηκε, με ανοικτή επιστολή του, κατά του ακροδεξιού γερμανού υπ.εσ. Seehofer:

… Δεν επιτρέπεται να επιστρέφουμε ανθρώπους στη λιβύη, ακόμα κι αν μας κάνετε μήνυση γι’ αυτό… Ούτε εσείς επιτρέπεται να επιστρέφεται ανθρώπους στη λιβύη, γι’ αυτό υποστηρίζετε τη λιβυκή ακτοφυλακή, που δεν δεσμεύεται από τους κανόνες δικαίου τους οποίους εσείς ορκιστήκατε να τηρείτε…

…Υπάρχει ένας αριθμός από ψευδείς κατηγορίες ότι το lifeline αγνοεί τις εντολές διάφορων «κέντρων θαλάσσιας διάσωσης»… Η μόνη εντολή που απέρριψε το πλοίο ήταν να παραδώσει τους ανθρώπους στην αυτοαποκαλούμενη λιβυκή ακτοφυλακή, καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο με την Συνθήκη της Γενεύης για τους πρόσφυγες, και κατά συνέπεια θα ήταν εγκληματικό… Είναι ντροπή το ότι η κυβέρνηση συκοφαντεί τις θαλάσσιες διασώσεις συμβάλλοντας στο να πνίγεται κόσμος στη Μεσόγειο…

Παρότι αυτές οι μκο έχουν μια ορισμένη υποστήριξη από κόμματα της ευρωπαϊκής αριστέρας, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα αποτρέψουν μόνες τους αυτόν τον σχεδιασμό στρατιωτικοποίησης της Μεσογείου με «άξονα» την «αποτροπή των μεταναστευτικών ροών». Ήδη η συκοφάντησή τους έχει εφεύρει την κατηγορία: είναι παράνομοι διακινητές…

Μεσόγειος 4

Σάββατο 30 Ιούνη. Πίσω στον ιταλικό ρόλο. Η ιταλική ενεργειακή ENI εκμεταλλεύεται ήδη ένα μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου στην αιγυπτιακή αοζ (ονόματι Zohr) που εντοπίστηκε το 2015. Τις επόμενες ημέρες πρόκειται να ανακοινώσει τον εντοπισμό (και την οπουνάναι εκμετάλλευση) ενός ακόμα, πολύ μεγαλύτερου (τριπλάσιου σε μέγεθος), στον βυθό βόρεια της χερσονήσου του Σινά. Το κοίτασμα θεωρείται μακράν το μεγαλύτερο που έχει βρεθεί στη Μεσόγειο.

Έτσι απ’ το 2019 η αιγυπτιακή χούντα όχι μόνο θα καλύπτει εντελώς τις δικές της ενεργειακές ανάγκες, αλλά θα κάνει και σημαντικές εξαγωγές· διαθέτει, άλλωστε, δύο εγκαταστάσεις υγροποίησης. Αλλά και η ιταλική ΕΝΙ (με τους συνεταίρους της) θα γίνει «αφεντικό» στην εξόρυξη και εκμετάλλευση φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο.

Αυτό το δεύτερο αιγυπτιακό κοίτασμα (που έχει βαπτιστεί Noor…) ανατρέπει τις ως τώρα ισορροπίες και τους σχεδιασμούς στην ανατολική Μεσόγειο· σχεδιασμούς ισραηλινούς, νοτιοκυπριακούς και, σαν τσόντα, ελληνικούς. Η ισραηλινή Denek Drilling και η αμερικανική Noble Energy είχαν υπογράψει ένα συμβόλαιο 15 δις δολαρίων, για να προμηθεύουν την αιγυπτιακή Dolphinus Holdings με φυσικό αέριο, μέσω υποθαλάσσιου αγωγού. Αυτό το deal δεν θα προχωρήσει. Το άλλο (κατά τη γνώμη μας «θεατρινίστικο») που πουλάει η Αθήνα για να κρύψει τους πραγματικούς λόγους της συμμαχίας της με το Τελ Αβίβ, ο διαβόητος east med, γίνεται ακόμα πιο άχρηστο, αφού η αιγυπτιακή χούντα θα κάνει τις δικές της εξαγωγές lng προς ευρώπη μεριά (οι έλληνες εφοπλιστές δεν έχουν κανένα πρόβλημα με μια τέτοια εξέλιξη!)

Μεσόγειος 5

Σάββατο 30 Ιούνη. Με την Ρώμη να διεκδικεί αναβαθμισμένο στρατιωτικό ρόλο στη Μεσόγειο «στο πλάι» της Ουάσιγκτον, και την ΕΝΙ να κάνει χοντρό παιχνίδι με το αιγυπτιακό φυσικό αέριο, η Αθήνα πρέπει να νοιώθει (ανομολόγητα) μια κάποια αμηχανία. Η «επίθεση φιλίας» προς το Βερολίνο (πάντα με «όχημα» τους μετανάστες…) πιθανότατα να σχετίζεται λιγότερο με (αμφίβολα) «ανταλλάγματα» μετά την «έξοδο απ’ το τούνελ», και περισσότερο να οφείλεται στην αίσθηση «χασίματος βάρους» του σχεδίου για την «περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου» απ’ τον άξονα Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ. (Αυτό είναι κάτι που θα παρακολουθούμε τους επόμενους μήνες).

Δεν μπορούμε, πάντως, να αποκλείσουμε κι αυτό: αν και η κατασκευή στρατοπέδων συγκέντρωσης / κάτεργων εκτός ε.ε. δεν φαίνεται να αφορά, σ’ αυτή τη φάση, τους μετανάστες / πρόσφυγες που προσπαθούν να βρουν μια καλύτερη ζωή μέσω των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, θα μπορούσε μελλοντικά η Αθήνα να ζητήσει να τους «ξεφορτώνεται» μέσω της (θαλάσσιας) μεταφοράς τους στο κοντυνότερο τέτοιου είδους, off shore, «κέντρο διαλογής».