Μέση Ανατολή (2)

Δευτέρα 1 Νοέμβρη>> Εν τω μεταξύ ο πόλεμος που έχει κηρύξει το απαρτχάιντ ισραηλινό καθεστώς κατά της Τεχεράνης συνεχίζεται, με μόνη ορατή προοπτική το να χοντρύνει. Ο ισραηλινός ιμπεριαλισμός ερμηνεύει τις βασικά φραστικές και ρητορικές αντιδράσεις της Τεχεράνης σαν απόδειξη αδυναμίας∙ και οξύνει απροκάλυπτα τις επιθέσεις του. Για παράδειγμα, τον περασμένο Ιούνη, έστειλε drones κατά των εγκαταστάσεων της TESA, μιας εταιρείας φυγοκεντρητών στην πόλη Karaj, βορειοδυτικά της Τεχεράνης. Το ότι δεν αναλαμβάνει (το Τελ Αβίβ) επίσημα την ευθύνη για τα σαμποτάζ, τις δολοφονίες και τις προβοκάτσιες μέσα στην ιρανική επικράτεια δεν έχει σημασία∙ οι πάντες καταλαβαίνουν τι συμβαίνει.

Στην πιο πρόσφατη εξέλιξη εγκρίθηκε μια έξτρα δαπάνη στον στρατιωτικό προϋπολογισμό του Τελ Αβίβ ύψους 1,5 δις δολαρίων, με δηλωμένο σκοπό «την προετοιμασία πολέμου κατά του ιράν». Θα έλεγε κανείς ότι οι στρατόκαβλοι οπουδήποτε στον πλανήτη πάντα ζητάνε λεφτά εναντίον κάποιου εχθρού, αλλά ότι αυτό δεν σημαίνει υποχρεωτικά ανοικτό πόλεμο. Η διαφορά με το Τελ Αβίβ είναι ότι αυτόν τον πόλεμο τον έχουν ξεκινήσει κανονικά εδώ και καιρό.

Προς το παρόν το ιρανικό καθεστώς επιχειρεί να δυναμώσει τις στρατιωτικές σχέσεις του με την Μόσχα (μετά την 25ετή πολιτικο/οικονομικο/στρατιωτική συμφωνία με το Πεκίνο). Στις αρχές του 2022 θα εγκατασταθεί στην Τεχεράνη μια ρωσο-ιρανική στρατιωτική / τεχνική επιτροπή για να μελετήσει τα οπλικά μειονεκτήματα του ιρανικού στρατού. Το ιρανικό καθεστώς θέλει να αγοράσει ρωσικά πολεμικά αεροπλάνα και ελικόπτερα, αλλά θα χρειαστούν κάποια (λίγα) χρόνια μέχρι να τα παραλάβει και να μπορεί να τα χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά. Προφανώς το Τελ Αβίβ θέλει να κτυπήσει νωρίτερα – αλλά αυτό είναι πολύ πιθανό να καταστρέψει την διακριτική ανοχή που δείχνει η Μόσχα για τις επιθέσεις του στη συρία…

Ινδοκούς

Δευτέρα 25 Οκτώβρη>> Φεύγοντας απ’ το αφγανιστάν ο αμερικανο/νατοϊκός στρατός κατοχής έμεινε – για να χρησιμοποιήσει την εναλλακτική τακτική του. Το «πόλεμο 4ης γενιάς» ή, στην κοινή γλώσσα, την τρομοκρατία. Βόμβες στο ψαχνό. Η Ουάσιγκτον έχει μεταφέρει στην αφγανική επικράτεια περίπου 2.000 μέλη και στελέχη του isis απ’ την συρία, που ενώ δεν κατέχουν αξιόλογο έδαφος, είναι ικανοί για την βασική δουλειά. Την διαρκή αποσταθεροποίηση του καθεστώτος των ταλιμπάν. Συνεπώς; Βόμβες σε τζαμιά και σε αγορές…

Αυτά τα ξέρουν πολύ καλύτερα όχι μόνο οι ταλιμπάν αλλά και οι φανεροί πια σύμμαχοί τους. Πριν πέντε ημέρες (στις 20 Οκτώβρη) έγινε στη Μόσχα η πρώτη διευρυμένη συνάντηση υψηλού επιπέδου εκείνου που αποκαλούμε «μπλοκ του ινδοκούς» + το Ν. Δελχί. Τυπικά και κανονικά το ραντεβού ήταν μεταξύ Μόσχας, Πεκίνου, Ισλαμαμπάντ και Ουάσιγκτον. Η Μόσχα μεγάλωσε τον κατάλογο των καλεσμένων, συμπεριλαμβάνοντας το ιράν, το καζακστάν, το τατζικιστάν, το τουρκμενιστάν, το κιργιζιστάν, το ουζμπεκιστάν – και την ινδία. Για λόγους γεωπολιτικής ευγένειας αυτήν την τελευταία, αφού είναι γνωστό ότι το ινδικό καθεστώς θεωρεί τις εξελίξεις στο αφγανιστάν αντίθετες με τα συμφέροντά του… Διαβλέποντας η Ουάσιγκτον την βεβαιότητα ότι με την παρουσία της στο ραντεβού απλά θα νομιμοποιούσε την περιθωριοποίησή της, δεν πήγε – βρήκε κάποια πρόφαση. Ακόμα καλύτερα: η «τύχη» της κεντρικής ασίας βρίσκεται πια στα χέρια (και στις μπίζνες) του ευρασιατικού project σχεδόν αποκλειστικά.

Λέμε «σχεδόν». Προς το παρόν το μπλοκ του Ινδοκούς δεν αναγνωρίζει μεν επίσημα το καθεστώς των ταλιμπάν, το αναγνωρίζει όμως ανεπίσημα. Όχι μόνο για να το στηρίξει απέναντι σε οποιαδήποτε αμερικανική τακτική αποσταθεροποίησης. Αλλά και για να κρατήσει ανοικτές σε διεθνείς οργανισμούς (κυρίως στον οηε) το ζήτημα των αμερικανικών / νατοϊκών ευθυνών για την 20χρονη κατοχή και για το «πάγωμα» σημαντικών ποσών που βρίσκονται σε διεθνείς τράπεζες∙ ποσά που θα έπρεπε να έχουν αποδοθεί στην Καμπούλ. Αυτή η μισο-αναγνώριση σημαίνει ότι τα κράτη του μπλοκ θα μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια και χρήμα (όχι και τόσο ανοικτά το δεύτερο) στην κυβέρνηση των ταλιμπάν∙ αλλά επίσης ότι η Μόσχα (και όχι μόνο…) θα βοηθήσει «αθόρυβα» τους ταλιμπάν στην εκκαθάριση των ενόπλων του isis.

Η κινεζική προσέγγιση είναι σαφής. Πρόσφατο άρθρο στους καθεστωτικούς global times εξηγούσε: Το αφγανιστάν έχει εξαιρετικές προοπτικές ανάπτυξης και αξίζει για επενδύσεις… η χώρα είναι πλούσια σε ορυκτό πλούτο… αν το αφγανιστάν μπορεί να στηριχτεί στις εξορύξεις για να ξεπεράσει τα οικονομικά του προβλήματα, θα συμβάλει σημαντικά στην περιφερειακή σταθερότητα και αυτό εξυπηρετεί τα κινεζικά συμφέροντα. Το κατά πόσο θα επενδύσουν κινεζικές επιχειρήσεις εξαρτιέται σε πολύ μεγάλο βαθμό απ’ το κατά πόσον οι ταλιμπάν μπορούν να εγγυηθούν αποτελεσματικά την ασφάλεια της εγχώριας παραγωγής και των κατασκευών, την κοινωνική ειρήνη, την ασφάλεια, και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας έτσι ώστε να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών…

Οι καθεστωτικοί global times λένε την μισή αλήθεια: κινεζικές επιχειρήσεις έχουν κάνει ήδη συμφωνίες εκμετάλλευσης διαφόρων κοιτασμάτων, με το προηγούμενο καθεστώς…. Αλλά, προφανώς, το ζήτημα της ασφάλειας έναντι των βομβών-στο-ψαχνό είναι σημαντικό, ειδικά αφού τέτοιες επιθέσεις εναντίον κινέζων μηχανικών και εργατών έχουν ξεκινήσει στο πακιστάν μετά την «αποχώρηση» των στρατών κατοχής στο αφγανιστάν.

Το βασικό, κατά συνέπεια, είναι να «κοπούν τα αμερικανικά χέρια» στο αφγανιστάν όσο περισσότερο γίνεται. Κι αυτό είναι το πιο άμεσο συμπέρασμα (διατυπωμένο έμμεσα) της συνάντησης στη Μόσχα. Που έχει γρήγορη συνέχεια. Στις 21 Οκτώβρη ο πακιστανός υπ.εξ. Shad Mahmood Qureshi μαζί με στελέχη διαφόρων υπουργείων βρέθηκε στην Καμπούλ. Και μεθαύριο (27 Οκτώβρη) οι υπ.εξ των άμεσων γειτόνων του αφγανιστάν (ιράν, πακιστάν, τουρκμενιστάν, ουζμπενιστάν, τατζικιστάν, κίνα) συν την ρωσία, θα συναντηθούν στην Τεχεράνη.

Εννοείται ότι αυτή τη φορά η Ουάσιγκτον δεν είναι καλεσμένη…

(φωτογραφία: Πανοραμική άποψη της συνάντησης στη Μόσχα).

Ινδοκούς

Δευτέρα 20 Σεπτέμβρη>> Μακριά απ’ τις παρακμιακές αναμνήσεις, τα μίση και τα πάθη μεταξύ δυτικών ιμπεριαλισμών, στο Dushanbe, πρωτεύουσα του τατζικιστάν, τα κράτη του «συμφώνου της Σαγκάης» είχαν τις δικές τους καλές κι όχι και τόσο καλές στιγμές στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας. Επιπλέον, οι «παλιοί» δέχτηκαν τον καινούργιο: η Τεχεράνη είναι απ’ τις 17 Σεπτέμβρη επίσημο μέλος…

Ένα βασικό θέμα της συνάντησης ήταν η κατάσταση στο αφγανιστάν – και η στήριξη της «νέας κατάστασης» εκεί. Το κοινό ανακοινωθέν είχε ωστόσο μόνο λίγο παραπάνω από 150 λέξεις γι’ αυτό. Η αιτία αναμενόμενη: στο σύμφωνο της Σαγκάης (SCO) συμμετέχει και το Νέο Δελχί. Που όντας βαθύτατα ενοχλημένο για τη νίκη των ταλιμπάν, προτιμάει να ακολουθήσει την Ουάσιγκτον στην «μεταχείριση της νέας κατάστασης», εκτός (ακόμα) απ’ το να επιτρέψει βάσεις / πάρκινγκ του αμερικανικού στρατού στο ινδικό έδαφος… Η στάση του Modi στη διάρκεια της συνόδου ήταν έντονα απορριπτική των προσεγγίσεων των υπόλοιπων μελών, με επικλήσεις στη «διεθνή κοινότητα» – το ψευδώνυμο της δύσης δηλαδή…

No problem… Οι υπ.εξ. του Πεκίνου, της Μόσχας, της Τεχεράνης και της Ισλαμαμπάντ συναντήθηκαν χωριστά, πάντα στο Dushanbe, να τα πουν με την ησυχία τους για το αφγανιστάν. Μπορούμε από εδώ και στο εξής να μιλάμε για το «μπλοκ του ινδοκούς», περιλαμβάνοντας επιπλέον την Άγκυρα, την Ντόχα, την Τασκένδη (ουζμπεκιστάν) και την Αστάνα (Νουρ Σουλτάν, καζακστάν).

Δεν πρόκειται, έτσι απλά, για την τύχη του αφγανιστάν. Πρόκειται για την προσπάθεια ανάκτησης του πλήρους ελέγχου της κεντρικής ασίας σε βάρος των δυτικών. Ίσως για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση και με τέτοια χαρακτηριστικά. Με άμεσες προεκτάσεις στην ανατολική Μεσόγειο, στην μαύρη θάλασσα, στον ινδικό ωκεανό, στην ερυθρά θάλασσα, και φυσικά στην αφρική…

Αν και δεν μπορούμε να μιλάμε ακόμα για μια συμπαγή στρατιωτική συμμαχία σ’ όλη αυτή την ασιατική έκταση (η οποία θα συμπεριλάβει σύντομα και τον λίβανο, και το ιράκ και την συρία, εκτός απ’ το αμερικανο/ypg κρατούμενο τμήμα της) ίσως δεν είναι καν αυτό το ζητούμενο για την Μόσχα και το Πεκίνο. Οι στρατοί τους είναι υπεραρκετοί για να αντιμετωπίσουν οποιονδήποτε συνδυασμό «συμμαχίας των προθύμων» υπό την αμερικάνικη σημαία. Το σημαντικότερο είναι η δημιουργία μιας λειτουργικής ευρασιατικής ζώνης πρώτων υλών, εργασίας, μεταφοράς, επικοινωνιών, νέων τεχνολογιών, εμπορευμάτων.

Αυτό αφήνει τους ιστορικούς δυτικούς ιμπεριαλισμούς με λίγες αλλά δυστυχώς υπαρκτές επιλογές. Εκτός απ’ την πάντα ανοικτή «επίθεση κατά μέτωπο» (που θα μπορούσε να θεωρηθεί “επίθεση αυτοκτονίας”, αλλά ποτέ δεν πρέπει να αποκλείεται, το αντίθετο…) υπάρχει και η δυνατότητα των μόνιμων προβοκατσιών, μικρότερης ή μεγαλύτερης κλίμακας, έτσι ώστε να υπάρχει πάντα αποσταθεροποίηση και εμπόδια.

Οι γείτονες της Καμπούλ (Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη, Ισλαμαμπάντ) μιλούν σταθερά για το καθήκον των ταλιμπάν στον έλεγχο του εδάφους τους και στο να εμποδίσουν τους εγκάθετους του isis που έχει μεταφέρει εκεί ο αμερικανικός στρατός να δράσουν. Αλλά η αντιμετώπιση αυτού του κινδύνου είναι πιο σύνθετη και χρονοβόρα. Οι ταλιμπάν είναι βέβαιο ότι θα καταστείλουν τους γνωστούς πυρήνες του isis στο έδαφός τους, αλλά σημαντικότερο ακόμα είναι οι πληροφορίες που θα συγκεντρώνουν. Επιπλέον το Πεκίνο, που δεν μπορεί να περιμένει θαύματα όταν βάλει μπροστά τις «επενδύσεις» του στο αφγανιστάν (όπου θαύμα θα ήταν η εξαφάνιση των σαμποτάζ και των παρόμοιων επιθέσεων) φαίνεται πως επεξεργάζεται ένα σχέδιο «προχωράμε παρακάπτοντας όσο είναι δυνατόν τις νάρκες». ( Ήδη οι μισθοφόροι των δυτικών υπηρεσιών και των μεσανατολικών συμμάχων τους έχουν αναλάβει δράση εναντίον κινέζων μηχανικών και εργατών – στο πακιστάν.)

Ο u.s army και οι σύμμαχοί του έφυγαν μεν απ’ το αφγανιστάν, είναι σίγουρο όμως ότι έχουν αφήσει πίσω τους πυρήνες πρακτόρων, μισθοφόρων, εν ενεργεία ή «εν υπνώσει». Το κοντινό μέλλον θα δείξει αν το μπλοκ του ινδοκούς θα τους εξουδετερώσει ή όχι.

Αλλά προχωράει.

Πόλεμος, όχι και τόσο «περίπου»

Δευτέρα 2 Αυγούστου>> Η κάθε πλευρά δηλώνει «καμμία σχέση». Οι διαψεύσεις είναι για τους τύπους. Κατά τα υπόλοιπα το Τελ Αβίβ έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό «ανορθόδοξο» πόλεμο κατά της Τεχεράνης· κι αυτή απαντάει, όπως μπορεί, επίσης «ανορθόδοξα». Το ρατσιστικό, απαρτχάιντ καθεστώς διατηρεί κάποιους «πυρήνες» εντός της ιρανικής επικράτειας, και έχει δολοφονήσει κορυφαίους πυρηνικούς φυσικούς, ενώ κάνει και διάφορα σαμποτάζ σε κρίσιμες υποδομές. Μερικές φορές «μυστηριώδεις βόμβες» κτυπούν ιρανικά τάνκερ στη Μεσόγειο. Η Τεχεράνη, απ’ την μεριά της, εξαντλείται (;) σε αντίποινα κτυπώντας τάνκερ ισραηλινής ιδιοκτησίας στη θάλασσα του Ομάν ή/και στα πέριξ.

Μέχρι τώρα αυτές οι επιθέσεις σε τάνκερ ήταν αναίμακτες. Στην τελευταία όμως, στο ισραηλινής ιδιοκτησίας τάνκερ Mercer Street, φέρονται να σκοτώθηκαν ο ρουμάνος καπετάνιος και ένας άγγλος σεκιουριτάς. Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι έτσι έγιναν τα πράγματα, αλλά Λονδίνο, Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ μιλάνε ήδη για την «κατάλληλη απάντηση». Ως γνωστόν δεν χρειάζονται πλέον αποδείξεις· χρειάζονται αφορμές, ακόμα και σκηνοθετημένες…

Δεν είναι εύκολη οποιαδήποτε πρόβλεψη. Το Τελ Αβίβ «πεινάει» εδώ και πολύ καιρό για πυραυλική επίθεση σε πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης – αλλά απ’ τον usarmy. Η Ουάσιγκτον δεν είναι έτοιμη για κάτι τέτοιο, όσο τουλάχιστον έχει γεμάτα στρατόπεδα σε απόσταση βολής απ’ τους ιρακινούς πυραύλους. Τι μπορεί να είναι “κατάλληλη απάντηση” σε μια επίθεση σε τάνκερ, και τι “κατάλληλη απάντηση σε μια κατάλληλη απάντηση”;

Δεν ξέρουμε.

Κεντρική ασία

Δευτέρα 10 Μάη. Καθώς οι ηλίθιοι έχουν συγκινηθεί με την ανθρωπιστική persona του νυσταλέου, άλλοι στο γκουβέρνο του ψάχνουν που να παρκάρουν τον στρατό που αποσύρουν απ’ το αφγανιστάν, στην περίπτωση που «δεν κάτσει» το Ν. Δελχί.

Μια προσπάθεια (δείγμα αβεβαιότητας έως απελπισίας!) γίνεται με το ουζμπεκιστάν και το τατζικιστάν. Είναι «πιασμένα» βέβαια: το δεύτερο είναι πλήρες μέλος της (υπό την Μόσχα) «συμφωνίας για την συλλογική ασφάλεια» στον «μετασοβιετικό χώρο», ενώ το πρώτο είναι μέλος του συμφώνου της Σαγκάης, και επίσης παρατηρητής στην «ευρασιατική οικονομική ένωση». Θα δείξει ο killer της Μόσχας κατανόηση στα αμερικανικά προβλήματα όπως είχε κάνει το 2001 και το 2002; Αποκλείεται!

Ποιά βάσκανος μοίρα σπρώχνει, λοιπόν, το Joνυσταλεάν να κτυπάει τέτοιες πόρτες; Είναι μόνο η νοσταλγία των μακρινών εποχών, στα ‘90s και στα early ‘00s, που η Μόσχα ήταν ερείπιο και η Ουάσιγκτον εμφανιζόταν σ’ αυτά τα κράτη σαν «πληρώνουμε και μας κάνετε υποκλίσεις»; Τι ψάχνει το Joνυσταλεάν πέρα απ’ την «αδελφοσύνη των λαών» αν είναι να τρυπιούνται με την αμερικανική γενετική μηχανική; Κατά πρώτο λόγο αεροδρόμια. Αν δεν του δώσει η Ισλαμαμπάντ (με αδρά ανταλλάγματα) ή το Ν. Δελχί, θα αναγκαστεί να τραβήξει τα ιπτάμενα μέσα του δυτικότερα: είτε στην τουρκία (με ακόμα πιο μεγάλο τίμημα…) είτε (ακόμα χειρότερα σαν απόσταση) στην αραβική χερσόνησο, στην επικράτεια του πάντα φιλόξενου τοξικού. Πρακτικά η μισοπαραδοχή της ήττας στο αφγανιστάν δημιουργεί σοβαρά προβλήματα logistics εφόσον ο στόχος παραμένει πάντα το «μαλακό υπογάστριο» της κίνας (η επαρχία Xinjang), της ρωσίας και του ιράν.

Για να το πούμε απλά: σίγουρα στο αφγανιστάν θα μείνουν «συνεργάτες» της Ουάσιγκτον, μισθοφόροι ή ντόπιοι. Σίγουρα επίσης, σαν αντίβαρο, το Joνυσταλεάν θα προσπαθήσει να ενισχύει την (και στρατιωτική) παρουσία του στα άλλα μέτωπα, στην ανατολική ευρώπη, στη νότια θάλασσα της κίνας και στην αφρική. Όμως ακόμα κι αυτή η μερική αποχώρηση απ’ το αφγανιστάν δεν είναι σ’ αυτή τη φάση τίποτα λιγότερο από υποχώρηση. Και, φυσικά, η αφγανική επικράτεια δεν θα μείνει «γεωπολιτικά άδεια»…

(Φωτογραφία: Οριστική υποστολή σημαίας στο αμερικανικό στρατόπεδο “camp Anthonic” στην Helmand του αφγανιστάν, πριν μια βδομάδα).

Είναι δύσκολο να είσαι πρώην 1

Δευτέρα 26 Απρίλη>> Φεύγει ο αμερικανικός στρατός απ’ το αφγανιστάν; Αφού το είπε (πριν σχεδόν 2 βδομάδες, στις 14 του μήνα) το ίνδαλμα του ελληνικού ιμπεριαλισμού, ο νυσταλέος, έτσι θα είναι: φεύγει, σε αργή κίνηση…

Αλλά όχι. Μια μέρα μετά την ανακοίνωση του νυσταλέου οι καθεστωτικοί new york times έβαλαν τα πράγματα στη θέση τους: οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, το πεντάγωνο, και ορισμένοι σύμμαχοι της Ουάσιγκτον (να υποθέσουμε ότι το όνομά τους αρχίζει από Λ- και τελειώνει σε -ονδίνο;) ψάχνουν να βρουν τρόπους που η «αποχώρηση» να είναι «περίπου». Τόσο «περίπου» ώστε να συνεχίσει να καλύπτεται η αναγκαιότητα της στρατιωτικής κατοχής του αφγανιστάν εδώ και σχεδόν 20 χρόνια, η οποία (αναγκαιότητα) τώρα λέγεται με το όνομά της: ρωσία, ιράν και κίνα.

Τι σημαίνουν πρακτικά αυτές οι πιρουέτες; Και τι σημαίνουν γεωπολιτικά; Κατ’ αρχήν στην κατοχή του αφγανιστάν «συνεργάζονται» εκτός απ’ τους επίσημους στρατούς και άλλοι: λεγεωνάριοι /  μισθοφόροι, πράκτορες μυστικών υπηρεσιών καθώς και καμμιά χιλιάδα «ειδικές δυνάμεις» του αμερικανικού στρατού που ποτέ δεν αναφέρονται – για «λόγους ασφαλείας». Υπάρχουν επίσης οι τζιχαντιστές του isis που μ’ έναν «αεροπλανικό» κυριολεκτικά τρόπο (με έξοδα του u.s. army…) βρίσκουν τρόπο να πηγαίνουν απ’ την συρία στο αφγανιστάν σε λίγες ώρες. Μια ιδέα είναι λοιπόν ότι ενώ, κούτσα κούτσα, οι «επίσημοι» αμερικανοί κατοχικοί πεζοναύτες (3.500) και οι υπόλοιποι του νατο θα φύγουν, θα βρεθεί ένας τρόπος (κάποια συμφωνία με τη νομαρχία της Καμπούλ υπό τον Ghani που τρέμει στην ιδέα ότι θα μείνει χωρίς τους «αντιτρομοκράτες» συμμάχους) για να μείνουν οι υπόλοιποι. (Οι ταλιμπάν έχουν στείλει τις προειδοποιήσεις τους πάντως…)

Μια άλλη ιδέα, συμπληρωματική, είναι ότι κι εκείνοι οι κατοχικοί που κούτσα κούτσα θα φύγουν απ’ το αφγανικό έδαφος δεν θα πάνε μακριά. Θα παρκάρουν στα πέριξ, έτοιμοι για όλα. Αυτό, βέβαια, είναι δύσκολο. Ποια κράτη στην κεντρική ασία είναι διατεθειμένα να «φιλοξενήσουν» αμερικανικές βάσεις σ’ αυτούς τους χαλεπούς καιρούς;

Ίσως η μοναδική υποψηφιότητα, απελπισμένη σίγουρα, είναι το Νέο Δελχί. Στις 19 Απρίλη ο αμερικάνος υπ.εξ. Παρωπίδας τα είπε τηλεφωνικά με τον αντίστοιχο ινδό Subrahmanyam Jaishankar για να «συμφωνήσουν ότι η σχέση τους και η συνεργασία τους είναι σημαντική για το θέμα του αφγανιστάν» – όπως δήλωσε ο πρώτος. Η Ουάσιγκτον ψάχνει συμμάχους και ελπίζει να κεφαλαιοποιήσει το γεγονός ότι στο πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου που λέγεται «υψίπεδα του αφγανιστάν» έχουν νικήσει ως τώρα δύο εχθροί του ινδικού καθεστώτος: το πακιστανικό και το κινεζικό.

Ωστόσο δεν είναι καθόλου απλό πράγμα για τον Modi να δεχτεί αμερικανική βάση (ή βάσεις) στο ινδικό έδαφος όταν μάλιστα είναι ξεκάθαρο τι σκοπό έχουν. Όλοι οι ενδιαφερόμενοι κοιτούν (και) σ’ αυτή την περιοχή του κόσμου, και όλοι βλέπουν. Το ρωσικό υπ.εξ. δήλωσε πριν λίγες ημέρες ότι «υπάρχουν επίμονες αναφορές ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τρομοκρατικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανόμενου του isis, στο αφγανιστάν, και ότι σχεδιάζουν να διατηρήσουν εκεί τις μυστικές τους υπηρεσίες ενόσω θα πάρουν τον στρατό τους… Υπ’ αυτές τις συνθήκες υπάρχει μεγάλη ανησυχία στη ρωσία όπως και σε άλλα κράτη της περιοχής. Και περιμένουμε εξηγήσεις απ’ την αμερικανική πλευρά». Τα «άλλα κράτη» είναι συγκεκριμένα: ο Shangai Cooperation Organization, η ασιατική «αντιτρομοκρατική» συμμαχία, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και το Πεκίνο: τον περασμένο Γενάρη ο SCO είχε ανακοινώσει ότι «ένας αυξανόμενος αριθμός ενόπλων του isis μεταφέρονται απ’ την συρία στο αφγανιστάν»… Σα να ήταν λίγα αυτά, ο πακιστανός υπ.εξ. Shad Mehmood Qureshi πετάχτηκε την περασμένη Τετάρτη ως την Τεχεράνη για να συντονίσουν (τα δύο κράτη) την στάση τους σε σχέση με το αφγανιστάν. Το Πεκίνο και η Μόσχα έχουν δώσει τις ευλογίες τους (και) σ’ αυτήν την συνεργασία…

Η προσπάθεια του νυσταλέου να απεμπλακεί από έναν πόλεμο χαμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να κρατήσει και την πίτα ολόκληρη και τον (ιμπεριαλιστικό) σκύλο χορτάτο προκαλεί τους αντιπάλους του. Και δεν φαίνεται ως τώρα να έχει βρει η Ουάσιγκτον το «κλειδί»: ελπίζει, απλά, στη βοήθεια των συμμάχων της. Αλλά κι αυτοί κάνουν τους δικούς τους υπολογισμούς – και έχουν λόγους σοβαρούς…

Αστάθεια και ένταση

Δευτέρα 29 Μάρτη>> Το να αποδιαρθρωθεί το αμερικανικό καθεστώς και το να ηττηθεί χωρίς να προλάβει να ρίξει μισή σφαίρα κατά των rivals μπορεί να φαίνεται φιλόδοξος προσανατολισμός αλλά δεν είναι ούτε εκτός ιστορίας ούτε εκτός παραδειγμάτων του παρελθόντος! Μερικές φορές η κατάρρευση επιταχύνεται και ολοκληρώνεται απ’ τα μέσα… Είναι οπωσδήποτε δύσκολη «δουλειά», ειδικά αφού ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός διαθέτει ακόμα μερικά αξιόλογα τακτικά πλεονεκτήματα: τις πληγές που έχει ήδη ανοίξει σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Το ουκρανικό πεδίο μάχης· το συριακό και το ιρακινό· το αφγανικό… Σε κάθε ένα απ’ αυτά διατηρεί (και θα διατηρεί για καιρό) αρκετούς «εργολάβους» και proxies που μπορούν, με ελάχιστα έξοδα απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον, να συντηρούν «πολέμους φθοράς».

Εξ ου και όλα αυτά τα επιμέρους πεδία μάχης έχουν αποκτήσει δραματική επικαιροποίηση μετά την εκλογή του νυσταλέου Jo και, κυρίως, την διοίκηση των «δημοκρατικών» (που άσχετα με τον σαφώς άρρωστο νυσταλέο θα κρατήσει σίγουρα ως και το 2024). Υπάρχει περίπτωση να αναγκαστεί ο αμερικανικός στρατός να αποχωρήσει απ’ τα πεδία που έχει εγκατασταθεί για τα καλά χωρίς να ηττηθεί πανηγυρικά και αναφισβήτητα;

Μοιάζει σχεδόν ακατόρθωτο· και πιθανόν να είναι άκαιρος στόχος αυτή την περίοδο. Ωστόσο, για να μην ξεχαστεί κανείς, τόσο στο ιράκ όσο και στο αφγανιστάν οι αντικατοχικοί ένοπλοι έχουν αναβαθμίσει και τα όπλα τους και τις επιθέσεις τους…

(φωτογραφία: Η αναμνηστική της υπογραφής της 25ετούς στρατηγικής συνεργασίας Τεχεράνης – Πεκίνου).

… αλλά έχουν ηττηθεί

Δευτέρα 22 Μάρτη.>> Το πώς ανατράπηκε ο σχεδιασμός της διοίκησης Οbama και των συμμάχων της για διάλυση τόσο του ιράκ όσο και της συρίας και την δημιουργία ενός ουαχαβίτικου “τρομοκρατικού” κράτους isis απ’ το φθινόπωρο του 2015 και μετά υποθέτουμε ότι το ξέρετε. Η Άγκυρα ξαναγύρισε στην θέση που είχε πριν το 2011, η Ντόχα επίσης διαβλέποντας την αλλαγή στη ροή του πολέμου πέρασε στη μεριά του μπλοκ της Αστάνα – και η Ουάσιγκτον, ελλείψει isis συμμάχησε ανοικτά με τους ένοπλους των ypg (που με χαρά κατέφυγαν κάτω απ’ τις αμερικανικές φτερούγες για να συνεχίσουν τα λαθρεμπόριά τους) έχοντας καταλάβει ουσιαστικά στο 1/3 της συριακής επικράτειας και το 70% των πρώτων υλών της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Είναι τόσο μεγάλη η έγνοια του δυτικού ιμπεριαλισμού για τον «συριακό λαό» ώστε επικροτεί την (ή συμμετέχει στην) πειρατεία ίσως του πιο βασικού απ’ τα (κρατικά) έσοδα της Δαμασκού· αλλά βέβαια φταίει ο Άσαντ…

Σε καθε περίπτωση εκείνο που έχει ξεκινήσει (ή κλιμακώνεται) τους τελευταίους μήνες στο συριακό έδαφος είναι ένας έμμεσος και διαφορικός πόλεμος του μπλοκ της Αστάνα κατά της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας (με την Τεχεράνη να συμμετέχει πιο διακριτικά) με στόχο τους proxies: τους ουαχαβίτες που έχουν απομείνει στον θύλακα του Ιdlib, και τους ypg στην βορειοανατολική και ανατολική συρία.

Για την πρώτη περίπτωση έχουμε γράψει ήδη. Η ρωσική (κατά κύριο λόγο) και η συριακή αεροπορία βομβαρδίζουν συστηματικά τις υποδομές (τις αποθήκες, τα στρατόπεδα) της ουχαβίτικης HTS, αναγκάζοντάς την να επιδιώξει την προστασία της Άγκυρας· κάτι που ήταν το ζητούμενο του μπλοκ της Αστάνα εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο. Φαίνεται ωστόσο ότι αυτή η «παράδοση» είτε δεν έχει ολοκληρωθεί είτε παραμένει αμφίβολη· συνεπώς στον θύλακα του Ιdlib συνεχίζονται οι βομβαρδισμοί.

Έχουν σημασία τα κτυπήματα κατά των ypg. Οι βομβαρδισμοί των βυτιοφόρων και των αυτοσχέδιων διυλιστηρίων μέσω των οποίων γίνεται η εξαγωγή (απ’ τους proxies της Ουάσιγκτον) των πετρελαίων που κλέβουν είναι τακτικοί (έχουμε γράψει για τον πρώτο). Αυτούς τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς τους κάνουν η Μόσχα και η Δαμασκός. Η Άγκυρα επιτίθεται με πυροβολικό τις τελευταίες ημέρες στην Αyn ‘Isa, βόρεια της Raqqah – αραβική περιοχή που έχουν καταλάβει οι ypg.… Κι αυτοί, σαν αντίποινα, κατέστρεψαν χτες με ρουκέτες όλες τις βάρκες και τα πλοιάρια στην Deir Ez Zor, στη δυτική όχθη του Ευφράτη, που χρησιμοποιούν οι ντόπιοι για να αγοράζουν και να μεταφέρουν είδη πρώτης ανάγκης απ’ την αριστερή όχθη, δηλαδή … απ’ τους ypg… Στράφηκαν οι κούρδοι proxies κατά του καθεστώτος Άσαντ, επιβεβαιώνοντας το είδος του πολέμου που βρίσκεται σε εξέλιξη. Να θυμίσουμε ότι σ’ αυτήν την δυτική όχθη, σε διάφορα σημεία, υπάρχουν σύριοι πολιτοφύλακες εκπαιδευμένοι απ’ την Τεχεράνη, και κάποιοι αξιωματικοί των “φρουρών της επανάστασης”.

Είναι δύσκολο να προβλέψουμε αυτή τη στιγμή αν μια τέτοια τακτική απ’ την μεριά του μπλοκ της Αστάνα θα στριμώξει αποτελεσματικά την Ουάσιγκτον στο συριακό (αλλά και στο ιρακινό, είναι αλληλένδετα) πεδίο μάχης. Είναι ευκολότερο να εκτιμήσουμε ότι η προεδρία των «δημοκρατικών» στην Ουάσιγκτον, με ή χωρίς νυσταλέο Jo, σημαίνει όξυνση των «περιφερειακών» συγκρούσεων μεταξύ του άξονα και του ευρασιατικού project. Η μέση Ανατολή δεν είναι η μόνη τέτοια. Το ουκρανικό πεδίο μάχης είναι επίσης μια ζώνη που ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Ουάσιγκτον.

Μ’ αυτά τα δεδομένα η «κοινή δήλωση» των 5 δυτικών πολιτικών βιτρινών και το ενδιαφέρον τους για την συρία θα μπορούσε να μπει στον κατάλογο με τις διεθνείς φάρσες – αν δεν υπήρχε ο κίνδυνος κάποιοι από δαύτους να ονειρεύονται να αντιστρέψουν την ήττα τους…

Ματαιωμένα όνειρα 1

Σάββατο 20 Μάρτη. … Για να θέσω με μια ορολογία που πάει πίσω στην πιο βίαιη εποχή των αρχαίων αυτοκρατοριών, τα τρία μεγάλα απαραίτητα της ιμπεριαλιστικής γεωστρατηγικής είναι το να εμποδιστεί η σύγκρουση και να διατηρηθεί η εξάρτηση ασφαλείας μεταξύ των βασσάλων, να κρατηθούν οι υποτελείς ενδοτικοί και προστατευμένοι, και να μείνουν οι βάρβαροι χωρισμένοι μεταξύ τους…

Η «μεγάλη σκακιέρα» του Zbigniew Brzezinski (από εκεί είναι το απόσπασμα) εκδόθηκε το 1997 όταν ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός μπορούσε να καμαρώνει (ή να ψωνίζεται) πως είναι ο μόνος κυρίαρχος, η μόνη υπερδύναμη στον πλανήτη γη. Οι «βάσσαλοι» ήταν κατά κύριο λόγο η γερμανία και η ιαπωνία· οι «υποτελείς» βρίσκονταν κυρίως στη μέση Ανατολή και στην Αφρική· και οι «βάρβαροι» που έπρεπε να εμποδιστούν να συμμαχήσουν ήταν η ρωσία, η κίνα και το ιράν.

Σχεδόν τα πάντα έχουν αλλάξει στις (μη) ισορροπίες και στον ενδικαπιταλιστικό ανταγωνισμό απ’ το 1997, το 1998 και το 1999 όταν η «μεγάλη σκακιέρα» έγινε το ευαγγέλιο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Αλλά στην Ουάσιγκτον βρυκολακιάζει πάντα ο ίδιος εφιάλτης, άσχετα από προέδρους και κόμματα: να κρατηθούν χώρια μεταξύ τους η Μόσχα, το Πεκίνο και η Τεχεράνη. Όσο περισσότερο το προσπαθούν οι διαδοχικές αμερικανικές κυβερνήσεις τόσο κοντύτερα έρχονται οι «βάρβαροι»· σα να μην έφτανε αυτό, προστίθενται στη μεριά τους και καινούργοι.

Ποιός βγήκε να κατηγορήσει τον νυσταλέο Jo για τον χαρακτηρισμό «δολοφόνος» και «άψυχος» που έριξε κατά της ανεγκέφαλης αλεπούς; Ένας «βάρβαρος»: ο Erdogan:

Οι δηλώσεις του κ. Biden κατά του κ. Putin δεν ταιριάζουν σ’ έναν πρόεδρο, και το να βγαίνει ένας πρόεδρος και να κάνει τέτοιους χαρακτηρισμούς εναντίον του προέδρου μιας χώρας σαν την Ρωσία είναι στ’ αλήθεια απαράδεκτο, δεν είναι κάτι που μπορεί κάποιος να το χωνέψει…. Κατά την γνώμη μου ο κ. Putin έκανε αυτό που έπρεπε, δίνοντας μια πολύ, πολύ έξυπνη και κομψή απάντηση…

Ότι, τηρουμένων των δεδομένων (μιλάμε για δύο πυρηνοκίνητες πολιτικές βιτρίνες), η απάντηση της ανεγκέφαλης αλεπούς ήταν έξυπνη, κομψή και ειρωνική ισχύει. Αλλά γιατί θεώρησε σκόπιμο να την χειροκροτήσει ο «βάρβαρος» της Άγκυρας, κατηγορώντας ευθέως τον νυσταλέο Jo ότι είναι απρεπής και χοντροκομμένος;

Ένα μέρος της απάντησης βρίσκεται στο ότι όλοι βλέπουν ότι ο νυσταλέος είναι μια πολιτική βιτρίνα που παραπαίει (για λόγους υγείας)· και ότι το να έχει αυτόν σαν πρόεδρο το αμερικανικό κράτος σημαίνει πως παραπαίει το ίδιο. Δεν είναι μυστικό βέβαια ότι ο νυσταλέος Jo προορίζεται να καταναλωθεί γρήγορα (όσο γρήγορα χρειαστεί) και να αντικατασταθεί απ’ την πρόεδρό του (την Kamala Harris) πριν λήξει η θητεία του. Ίσως και στη μέση της, σε δύο χρόνια.

Όμως ο χρόνος κυλάει γρήγορα, ειδικά όταν η αναδυόμενη «υπερδύναμη», το κινεζικό καθεστώς, εξελίσσεται με ταχύτητα που με βάση τα δυτικά στάνταρς θα μπορούσε να υπάρξει μόνο μετά από έναν πόλεμο. Όποτε κι αν υπάρξει μια κυβέρνηση της (τζαμαϊκανο-ασιατικής καταγωγής) Harris θα έχει σαφώς διαφορετική «όψη» απ’ αυτήν του νυσταλέου Jo ή και του ψόφιου κουναβιού. Δεν θα μπορεί όμως να έχει διαφορετική στρατηγική για την διατήρηση του αμερικανικού μεγαλείου απ’ αυτήν που έχει απομείνει: του τσαμπουκά, των απειλών, της επίδειξης (στρατιωτικών) δυνάμεων…

Διάφοροι λένε ότι ο νυσταλέος Jo κάνει πάντα (δημόσια) χοντροκομμένους χαρακτηρισμούς για όσους δεν γουστάρει. Έχει αποκαλέσει ήδη (όντας ακόμα υποψήφιος, πέρυσι) τον κινέζο πρόεδρο Xi «κακοποιό», τον βορειοκορεάτη Kim «χίτλερ» και τον Erdogan «τύρρανο». Το 2016, όταν υποψήφια ήταν η Clinton, είχε αποκαλέσει την ανεγκέφαλη αλεπού «νέο χίτλερ»… Οι δημοκρατικοί (στη συμμαχία τους πια με τους νεο-συντηρητικούς) απλά εκφράζουν με το περιορισμένο τους λεξιλόγιο την όλο και πιο ανεξέλεγκτη έχθρα τους απέναντι στους rivals.

Πίσω απ’ το θέατρο της χοντροκοπιάς ή/και της κομψότητας βρίσκονται τα αδιέξοδα της πρώην υπερδύναμης και η αυτοπεποίθηση των αντιπάλων της. Οικονομικά και γεωπολιτικά και τα μεν και η δε.

Στους καυγάδες οι βρισιές είναι απλά η εισαγωγή στα κλωτσομπουνίδια…

Θάνατος και στους τρεις!

Πέμπτη 18 Μάρτη. Ο νυσταλέος Jo μίλησε! Και έβαλε τα πράγματα στη θέση τους! Οι ρώσοι; Α χα! Αυτοί προσπάθησαν να υποστηρίξουν το ψόφιο κουνάβι στις προηγούμενες εκλογές, με υπόγειο και φθονερό τρόπο φυσικά, άρα χώθηκαν στην ύψιστη δημοκρατική διαδικασία του ύψιστου δημοκρατικού καθεστώτος του γαλαξία… οπότε πρέπει να τιμωρηθούν!

Ειδικά όμως ο Putin; Αυτός είναι wanted, dead or alive! Ρωτάει χτες ο άνκορμαν του ABC George Stephanopoulos (όποια πέτρα και να σηκώσεις…) τον νυσταλέο Jo εντελώς τυχαία: Πιστεύετε ότι ο ρώσος πρόεδρος είναι δολοφόνος; Και ο νυσταλέος, κάπως ανάμεσα σε χασμουρητό και φαγούρα στα δάκτυλα, απαντάει: Μμμμμμ-μμμμμ, ναι…. Πρόσθεσε αργότερα ότι “δεν έχει ψυχή” (πράγμα αναμενόμενο για δολοφόνο)…

Οι μουλάδες της Τεχεράνης; Α χα! Αυτοί προσπάθησαν να υπονομεύσουν το ψόφιο κουνάβι στις προηγούμενες εκλογές, με υπόγειο και φθονερό τρόπο φυσικά, άρα χώθηκαν στην ύψιστη δημοκρατική διαδικασία του ύψιστου δημοκρατικού καθεστώτος του γαλαξία… οπότε πρέπει να τιμωρηθούν! (Ο George δεν ρώτησε αν είναι κι αυτοί δολοφόνοι… Περιττό…)

Οι «κομμουνιστές» του Πεκίνου; Α χα! Αυτοί δεν έκαναν τίποτα, αλλά το σκέφτηκαν να χωθούν στην ύψιστη δημοκρατική διαδικασία του ύψιστου δημοκρατικού καθεστώτος του γαλαξία… οπότε πρέπει να τιμωρηθούν! Άλλωστε κάνουν «γενοκτονία» στην Xinjiang…

Σπάνια εποχή, και τα σπασμένα τα πληρώνουμε ήδη… Όποιος πάντως θέλει να δει την παράνοια της εξουσίας (και της παρακμής) μπορεί να το κάνει…

Μετά απ’ αυτά η Μόσχα ανακάλεσε τον πρεσβευτή της Anatoly Antonov από την Ουάσιγκτον, για διαβουλεύσεις (πάντα έτσι δικαιολογούνται τέτοιες κινήσεις). Αυτό θεωρείται σημαντικό έως πολύ σημαντικό γεγονός – κατά την γνώμη μας όμως ήταν απλά υποχρεωτικό.

Το πραγματικά σημαντικό θα είναι όταν ο γιου ες άρμυ θα αναγκαστεί να τα μαζέψει απ’ το ιράκ ή την συρία ή και τα δυο.