Μπίζνες γιοκ

Σάββατο 2 Μάη. Το ότι η τουριστική βιομηχανία είναι βασικό στοιχείο του ελληνικού καπιταλισμού το ξέρουν και οι πέτρες. Εκείνο που κάνουν πως δεν ξέρουν (όχι οι πέτρες, οι υπόλοιποι!) είναι τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της βιομηχανίας· που εκ των πραγμάτων την κάνουν ιδιαίτερα «ευαίσθητη».

Δεν θα ήταν λάθος να πούμε ότι ο τουρισμός είναι γεωπρόσοδος σε μεγάλο βαθμό. Τί «πουλάει» η τουριστική βιομηχανία (και όχι μόνο η ελληνική); Τόπους, που δεν τους έχει φτιάξει η ίδια. Είτε πρόκειται για μνημεία και μουσεία, είτε πρόκειται για ακρογιαλιές, είτε πρόκειται για βουνά και ποτάμια, το βασικό, αρχικό εμπόρευμα είναι κάποιος τόπος. Πάνω σ’ αυτό στήνονται οι υπηρεσίες. Τα κέρδη των επιχειρήσεων παράγονται, φυσικά, απ’ την εκμετάλλευση της εργασίας· αλλά και απ’ την εκμετάλλευση των τόπων και των φυσικών υποθεμάτων τους (όπως, για παράδειγμα, το νερό).

Όπως όλες οι γεωπροσοδικές βιομηχανίες (π.χ. η βιομηχανία της εκμετάλλευσης ακινήτων) έτσι και ο τουρισμός δεν είναι, και δεν θα μπορούσε να είναι «αμόλυντος» απ’ τις αναδιαρθρώσεις. Και τις αλλαγές συσχετισμών δύναμης είτε ανάμεσα σε καπιταλιστικούς κλάδους, είτε ανάμεσα σε «κρατικές σημαίες». Οι ντόπιοι επιχειρηματίες τουρισμού ξέρουν ότι ικανό μέρος της «ανάπτυξης» των τελευταίων χρόνων οφειλόταν στην «κρίση» άλλων παραδοσιακών τουριστικών προορισμών, κυρίως στη μέση Ανατολή (αίγυπτος, ιράκ, συρία).

Μια επιδημία (και μάλιστα μια επιδημία που έχει μυθοποιηθεί τόσο εντατικά σαν τον covid-19) είναι όντως καταστροφή για την τουριστική βιομηχανία έτσι όπως αναπτύχθηκε ως τώρα. Σαν έντασης εργασίας και σαν γεωπροσοδική. Δεν μας ξαφνιάζει ωστόσο που έχει αρχίσει η τεχνολογική αναδιάρθρωση και αυτού του καπιταλιστικού κλάδου· πριν, μάλιστα, απ’ τον covid-19. Από πού έρχεται η εφαρμογή του «νέου Παραδείγματος»; Απ’ την κίνα (βαρετό ίσως, αλλά πρέπει να αρχίσουμε να το συνηθίζουμε).

Ο smart tourism δεν έχει σχέση με τις «εξυπνάδες» που φαντάζεται (;) το ρημαδογκουβέρνο. Έχει πολλή τεχνητή νοημοσύνη, πολλή επαυξημένη πραγματικότητα… Και μπορεί να αναπτύσσεται είτε on site (δηλαδή επί τόπου) είτε off site (χωρίς να πάει κάποιος σ’ ένα μέρος με την φυσική έννοια· «γυρίζω τον κόσμο μένοντας σπίτι!» – σας φαίνεται ανεπίκαιρο;).

Θα πούμε περισσότερα για το θέμα (αν και όχι εδώ). Ωστόσο θα πρέπει να θεωρήσουμε δεδομένο πως η υγιεινιστική τρομοκρατία στις πρωτοκοσμικές κοινωνίες (δηλαδή στις κοινωνίες που κυρίως παράγουν και καταναλώνουν τουρισμό) αφού έκανε τρεις αποτυχημένες προσπάθειες να «πιάσει», τα κατάφερε με την τέταρτη. Άσχετα με το τι θα γίνει τελικά με τον συγκεκριμένο covid-19, θα μείνει μια μόνιμη (μαζική) ανησυχία στους εν δυνάμει τουρίστες είτε για την μολυσματικότητα στα μεγάλα πλήθη (και σε άγνωστα μέρη…), είτε για τις δυνατότητες νοσηλείας σε περίπτωση ανάγκης εδώ ή εκεί. Η όποια “ανεμελιά των διακοπών”  με τους γνωστούς “παλιούς” τρόπους θα σκοτεινιάζει πολύ ευκολότερα από ‘δω και στο εξής· και για καιρό…

Οι “καλές μέρες” φαίνεται πως τέλειωσαν. Είναι πολλές οι χιλιάδες των εργατών / εργατριών που δούλευαν μόνιμα ή σαιζόν στην ντόπια τουριστική βιομηχανία. Ανάλογα με την ηλικία τους και τις δυνατότητές τους θα ήταν χρήσιμο να αναζητήσουν και εναλλακτικές. Γιατί αν χωθούν όλοι / όλες είτε φέτος είτε του χρόνου σ’ έναν αγώνα “όλοι εναντίον όλων” για ένα μεροκάματο στον τουρισμό, πρακτικά τους μόνους που θα εξυπηρετήσουν θα είναι τα αφεντικά. Που θα πατήσουν αυτά τα μεροκάματα όσο περισσότερο μπορούν.

Εργασιακή αναδιάρθρωση (4)

Παρασκευή 17 Απρίλη. … Το να συνεχίζεις να προσφέρεις υπηρεσίες υποστήριξης και επισκευών, ακόμα και εκτός συνόρων, όταν ακόμα και το να φτάσεις στον τόπο της δουλειάς σου έχει γίνει δύσκολο, μοιάζει σαν αδιανόητη πρόκληση, το λιγότερο. Αλλά οι ιταλοί κατασκευαστές μηχανών συσκευασίας, εκτύπωσης και μεταποίησης (που εξάγουν περίπου το 60% της παραγωγής τους) τα καταφέρνουν σ’ αυτό το εγχείρημα. Η υπερσύγχρονη τεχνολογία, οι ενσωματωμένοι αισθητήρες και, ακόμα πιο σημαντικό, η συνδεσιμότητα με και ανάμεσα στις μηχανές είναι τα ισχυρά εργαλεία των ιταλών βιομηχάνων ενάντια στον covid-19 και τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας.

Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία (που αναβαθμίζονται διαρκώς) τα οποία έχει συγκεντρώσει η Acimga, η ομοσπονδία που αντιπροσωπεύει τις βιομηχανίες κατασκευής μηχανών για την συσκευασία, το χαρτί και την μεταποίηση, περίπου οι δυο στις τρεις εταιρείες δεν αναφέρουν αύξηση στις απουσίες του προσωπικού εξαιτίας ασθένειας, απεργιών ή δυσκολιών να φτάσουν στη δουλειά…

Όπως εξηγεί ο Aldo Peretti, πρόεδρος της Acimga, έχουν αρχίσει να δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στις εξαγωγές, εφόσον οι πωλητές των βιομηχανιών δεν μπορούν να ταξιδέψουν. Κατά τα υπόλοιπα «ευτυχώς, στο πλαίσιο της βιομηχανίας 4.0 πολλές επιχειρήσεις έχουν εξοπλιστεί κατάλληλα για να παρέχουν εξυπηρέτηση από απόσταση. Πολλές ιταλικές μηχανές είναι εξοπλισμένες με αισθητήρες επίβλεψης από απόσταση, και πολλές εταιρείες διαθέτουν προγράμματα προληπτικών επισκευών έτσι ώστε να αποφεύγεται το μπλοκάρισμα της παραγωγής και οι διακοπές… Αυτό δεν είναι πια μόνο μια εμπορική υπηρεσία· είναι μια εντελώς κοινωνική υπηρεσία. Η εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων και φαρμάκων δεν πρέπει να σταματήσει και πρέπει να κάνουμε αυτό μας αναλογεί» συμπληρώνει…

Αυτό που αχνοφαίνεται στο πιο πάνω απόσπασμα από ένα ρεπορτάζ στις 20 Μάρτη του 2020 (ευχαριστούμε την Ε.) είναι η ρομποτοποιημένη γραμμή παραγωγής. Είτε στο τέλος βγαίνουν, σαν εκροή, εργαλειομηχανές είτε άλλα («τυπικά») εμπορεύματα, η λογική της διαρκούς ροής και του ελέγχου της «γραμμής παραγωγής» από απόσταση (ακόμα και πολύ μακριά απ’ την θέση της παραγωγής) επιστρατεύει εδώ και πάνω από 3 δεκαετίες ρομποτικές μηχανές (όλο και πιο αναβαθμισμένες) και ψηφιακή καθοδήγηση. (Ήταν μόλις πριν 7 μήνες, στο φεστιβάλ του game over, που μια απ’ τις υπο-ομάδες της συνέλευσης παρουσίασε το πως η 4η βιομηχανική επανάσταση θα μετασχηματίσει ριζικά μέσω της γενικευμένης χρήσης ψηφιακών πλατφορμών όχι μόνο τον τριτογενή τομέα, τις υπηρεσίες, αλλά και τον δευτερογενή. Κι αυτή είναι μόνο μια πλευρά της αναδιάρθρωσης που ήδη έχει ξεκινήσει προ πολλού· και τώρα κλιμακώνεται…)

Φτάνουμε, λοιπόν, στον «αυτόματο καπιταλισμό» όπου, όπως λένε κατά καιρούς και κατά εποχές διάφοροι «προφήτες», τα αφεντικά θα απαλλαγούν οριστικά απ’ την εργασία; Όχι βέβαια!!! Το ακριβώς αντίθετο!

Εργασιακή αναδιάρθρωση (5)

Παρασκευή 17 Απρίλη. Αν ήταν ποτέ εφικτή (σαν άσκηση σκέψης το λέμε!…) η πλήρης «αυτοματοποίηση» όλων των τομέων και των σταδίων της καπιταλιστικής παραγωγής, απ’ τις πρώτες ύλες μέχρι την κατασκευή μηχανών από μηχανές (και αλγορίθμων από αλγόριθμους…) τότε, πράγματι, ο καπιταλισμός δεν θα νικούσε… Απλά θα εξαφανιζόταν!!! Γιατί οι μηχανές δεν παράγουν αξία! Θα έφτανε (ο καπιταλισμός) στο ίδιο σημείο που θα έφταναν οι αλχημιστές του μεσαίωνα, αν κατάφερναν να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα, να βρουν δηλαδη τον τρόπο να μετατρέπουν σε χρυσάφι κάθε άλλο υλικό: τότε το χρυσάφι θα έχανε κάθε αξία!

Με την ίδια έννοια, αν τα πάντα (αλλά τα πάντα!) έβγαιναν από μηχανές που φτάχνουν και επισκευάζουν μηχανές που φτιάχνουν και επισκευάζουν μηχανές κ.ο.κ., τότε ακόμα και για τις «αξίες χρήσης» δεν θα υπήρχε κανένα μέτρο αξίας! Αξία, με την κυριολεκτική έννοια, και άρα «μέτρο της αξίας» δημιουργεί μόνο ο ανθρώπινος κόπος. Και είναι μόνον αυτός που δημιουργεί αξία (και το μέτρο της) επειδή η ανθρώπινη εργασία έχει πάντα την δυνατότητα της αρνισηκυρίας· εκείνου του διαλυτικού «όχι, δεν θα το κάνω αυτό!!!»…

Η ρομποτοποιημένη βιομηχανική παραγωγή είναι «υψηλής οργανικής σύνθεσης». Που σημαίνει ότι έχει το μεγαλύτερο μέρος της με την μορφή «παγίου κεφαλαίου» και το μικρότερο με την μορφή «μεταβλητού» – την ζωντανή ανθρώπινη εργασία. Ο ιδιοκτήτης ενός ρομποτοποιημένου εργοστασίου αποσπά βέβαια υπεραξία απ’ όσους ζωντανούς έχει στη δούλεψή του· αλλά μαζί, μέσω του μηχανισμού των τιμών, αποσπά ένα επιπλέον κέρδος σε βάρος όσων «συναδέλφων» του δεν έχουν εγκαταστήσει την ίδια τεχνολογία. Τους παίρνει μερίδια αγοράς (: πελατών, πετυχαίνοντας μαζικότερη παραγωγή) αλλά σε σχετικά υψηλότερες τιμές που διαμορφώνει η απόσπαση υπεραξίας απ’ τους υπόλοιπους βιομήχανους, με βάση τα δικά τους κόστη…

Στην πραγματικότητα, στο συνολικό καπιταλιστικό σύμπλεγμα, συμβαίνει αυτό (και πάντα έτσι συνέβαινε!): όσο στις πιο εξελιγμένες τεχνολογικά πλευρές της παραγωγής αυξάνεται η «οργανική σύνθεση του κεφαλαίου» τόσο, στην άλλη άκρη, αυξάνουν και εντατικοποιούνται οι μορφές «χαμηλής οργανικής σύνθεσης». Άρα ο καπιταλισμός έντασης εργασίας (και όχι έντασης κεφαλαίου). Επειδή η υπεραξία αποσπάται απ’ την εργασία και μόνο απ’ αυτήν (και αυτό είναι ο καπιταλισμός: απόσπαση της υπεραξίας), για την ευστάθια του ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑΤΟΣ, κάθε κύμα «τεχνολογικής επανάστασης» συνοδεύεται, ταυτόχρονα, από ένα κύμα εκτεταμένης άγριας πρωταρχικής συσσώρευσης – σε βάρος της εργασίας (και των φυσικών υποθεμάτων). Στη διάρκεια της 2ης βιομηχανικής επανάστασης το πεδίο αυτής της άγριας πρωταρχικής συσσώρευσης ήταν ο λεγόμενος «τρίτος κόσμος», οι πληθυσμοί και οι φυσικοί του πόροι. Στη διάρκεια της σύντομης 3ης προστέθηκαν, σ’ αυτό το πεδίο, και ζώνες του πρώτου κόσμου: η επανεμφάνιση της καθαρής δουλείας στον πρώτο κόσμο είναι (υποθέτουμε…) γνωστή. Όπως είναι γνωστή η ραγδαία επέκταση της «οικονομίας του εγκλήματος»…

Έτσι, ενώ πράγματι η ακόμα πιο σύνθετη μηχανοποίηση ορισμένων τομέων της καπιταλιστικής παραγωγής είναι στο μενού της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, υπάρχουν επιπλέον (και πολύ σημαντικά) «κεφάλαια»: αφενός η μηχανοποίηση των πάντων στην καθημερινή ζωή (και η απόσπαση υπεραξίας με μορφή πραγματοποίησής της τόσο το χρήμα όσο και τον έλεγχο και την «τυποποίηση» των συμπεριφορών – “αναπαραγωγή των όρων εκμετάλλευσης” λέγεται αυτό!)· αφετέρου η εντατικοποίηση της εκμετάλλευσης της εργασίας (με «νόμιμους», «παράνομους» ή λιγοτόνα-λιγοτάλλο τρόπους) είτε σε τομείς υπαρκούς είτε σε καινούργιους.

Ο covid-19… “μηχανολόγος»!

Παρασκευή 17 Απρίλη. Τι σχέση έχουν αυτά τα πιο πάνω με την τρέχουσα πανδημία; Έχουν και παραέχουν!!! Ο κατ’ οίκον μαζικός αποκλεισμός, που είναι σχεδόν (αλλά ακόμα μόνο «σχεδόν») ολοκληρωτικός, ήταν αδιανόητος ακόμα και πριν 10 ή 15 χρόνια· έστω και με μια «πανδημία» 10 φορές πιο φονική απ’ την τωρινή! Αν είναι εφικτός σε μεγάλο βαθμό τώρα, αυτό δεν οφείλεται καθόλου στο ότι οι ειδικοί των αφεντικών και τα αφεντικά τα ίδια «κόπτονται για την καλή μας υγεία» ενώ άλλοτε θα αδιαφορούσαν…. Αλλά μόνο (το τονίζουμε ΜΟΝΟ) επειδή απ’ την μια ο βαθμός ανάπτυξης των ψηφιακών τηλεπικοινωνιών και απ’ την άλλη ο βαθμός της κοινωνικής εξοικείωσης με διάφορες «χρήσεις» τους είναι τέτοιοι που επιτρέπουν την επέκταση (συχνά βίαιη) της τηλε-εργασίας (ο κυρ Peretti γι’ αυτήν μιλάει πιο πάνω, στη βιομηχανία…), της τηλε-εκπαίδευσης, της τηλε-διασκέδασης, της τηλε-κατανάλωσης και του τηλε-αυνανισμού. Η κοινωνική αποξένωση είναι τώρα εφικτή, και μάλιστα μπορεί να επιβληθεί μόνο (ξανά ΜΟΝΟ) επειδή σχεδόν ο καθένας / η καθεμιά έχει στην κατοχή του ένα τηλεκοντρόλ της καθημερινής ζωής / ρουφιάνο, και οι «εφαρμογές» έχουν «απλοποιηθεί» (στα μάτια των χρηστών και μόνο…) τόσο ώστε, κουτσά στραβά να μπορούν να τις χρησιμοποιούν!!! Δόθηκε πολύ, πάρα πολύ έδαφος και αέρας στην ψηφιακή μεσολάβηση τις τελευταίες δεκαετίες· δουλεύτηκε απ’ τα κάτω πάρα πολλή αποξένωση· δεν ήταν δυνατόν να μείνουν ανεκμετάλλευτες τέτοιες ευκαιρίες! Είναι “κεφάλαιο”!!!

Αυτή είναι η ιστορική, καπιταλιστική διαφορά της «πανδημίας του covid-19» εν έτει 2019 – 2020 σε σχέση με την «πανδημία της γρίπης των πτηνών» (2003 – 2004) ή ακόμα και σε σχέση με την «πανδημία της γρίπης των χοίρων» (2009 – 2010), παρότι και στις δύο γριπο-περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκαν ακριβώς τα ίδια ιδεολογικά όπλα (και οι ίδιοι «ειδικοί») για την μαζική παραγωγή υγιεινιστικού τρόμου: η «κοινωνικοποίηση» ορισμένων τεχνολογικών πλευρών του καπιταλισμού έχει προχωρήσει τώρα, στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα, όπως απ’ την άλλη πλευρά έχουν προχωρήσει δύο πράγματα. Η ίδια η τεχνολογική βάση της καπιταλιστικής συσσώρευσης / εκμετάλλευσης (π.χ.: γενικευμένη datοποίηση, big data, κλπ) και η «συγκέντρωση κεφαλαίου» σε πολλούς τομείς (cloud, internet of things, κλπ).

Είναι ολέθριο το γεγονός ότι στα μυαλά της συντριπτικής πλειοψηφίας των ανθρώπινων κεφαλιών η «υγιεινιστική κρίση» του covid-19 διαχωρίστηκε απ’ την στοιχειώδη επίγνωση της πολύ γενικότερης (καπιταλιστικής) κρίσης / αναδιαρθρωσης! Είναι, για παράδειγμα, προφανές (και η ασταμάτητη μηχανή το υποστηρίζει όχι επειδή είναι «γιατρός» ή «ειδικός», αλλά επειδή είναι υπεραρκετή η κοινή λογική) ότι η παραγωγή, η διαχείριση και η εμπέδωση του Μεγάλου Υγιεινιστικού Φόβου δεν πρόκειται να βελτιώσει σε τίποτα την «υγεία» κανενός πληθυσμού! Το αντίθετο, ακριβώς, θα συμβεί· συμβαίνει ήδη: θα αρρωστήσει ακόμα περισσότερο και χειρότερα τον κόσμο! Διαφορετικά τι στο διάολο θα έκαναν τα αφεντικά και οι λακέδες της health industry 4.0; Θα πούλαγαν κάστανα και χαρτομάντηλα στους δρόμους;

(Θα σας έκανε, άραγε, εντύπωση αν μαθαίνατε ότι βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη από διάφορες μεριές μελέτες, έρευνες, πίνακες και κατηγοριοποιήσεις «μολυσματικής επικινδυνότητας» εργασιακών αντικειμένων ανάλογα με την άμεση, φυσική «κοινωνική συνάφεια» κάθε δουλειάς αλλά, φυσικά, και τον μισθό; Ποιά είναι, λέτε, η χρησιμότητα τέτοιων «πνευματικών κόπων» των στατιστικολόγων – με την βοήθεια μηχανών πάντα – ε; Να προστατευτούν τα κέφια σας ή να οργανωθεί ακόμα καλύτερα και σε βάθος χρόνου η εργασιακή αναδιάρθρωση και με όρους health data; Νομίζετε ότι οι επιδημίες και οι πανδημίες θα θεωρηθούν «επαγγελματικές ασθένειες» ή «εργατικά ατυχήματα»;)

(φωτογραφία: Μετάφραση για όσους / όσες θα είχαν πάρει proficiency αλλά δεν συμπάθησαν την «αγγλικού».

Η αναλογία με την αντιτρομοκρατία είναι χρήσιμη επειδή δείχνει την κατεύθυνση της κίνησης της πολιτικής για την πανδημία. Φαντάσου ότι εντοπίζεται ένας νέος ασθενής με κορονοϊό. Μόλις αυτός ή αυτή προκύψουν θετικοί, η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τα δεδομένα των κινητών για να εντοπίσει οποιονδήποτε αυτός ή αυτή συνάντησε από κοντά, ίσως εστιάζοντας στις περιπτώσεις που η άμεση επαφή κράτησε παραπάνω από λίγα λεπτά. Το σήμα του κινητού σου μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί για την επιβολή μέτρων αποκλεισμού. Βγες απ’ το διαμέρισμά σου και οι αρχές θα το μάθουν. Άσε το τηλέφωνο στο σπίτι και θα σου τηλεφωνήσουν. Βγάλε την μπαταρία και ένα περιπολικό θα είναι έξω απ’ την πόρτα σου σε λίγα λεπτά…

Αναλογία με τον “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας” είπατε; Fuck!!! Κάτι σαν “δίδυμοι πύργοι” ή “μπατακλάν” ας πούμε; Ξανά fuck! Πώς και δεν την πρόσεξε αυτήν την αναλογία το πλήθος των εξαίσιων θυμάτων της ιδεολογίας;)

Εργασιακή αναδιάρθρωση (1)

Πέμπτη 16 Απρίλη. Το Μυτιληνιό «κλάξον» (έντυπο δρόμου και blog) έγραφε πριν δυο μέρες:

“Οι συγκομιδές έχουν πάει καλά και οι προοπτικές για τις βασικές καλλιέργειες είναι πολλά υποσχόμενες, αλλά η έλλειψη εργατών γης που προκλήθηκε από την κρίση του ιού (σ.σ. κλείσιμο των συνόρων) και οι κινήσεις των κυβερνήσεων προς τον προστατευτισμό – με δασμούς και απαγορεύσεις εξαγωγών – σημαίνει ότι στις επόμενες εβδομάδες θα μπορούσαν να εμφανιστούν προβλήματα”. Τάδε έφη στον Guardian ο Μάξιμο Τορέρο, οικονομολόγος του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών. Στη συνολικότερη πολεμική ρητορική λόγω covid-19 προστίθενται από τον γάλλο υπουργό γεωργίας όροι όπως “σκιώδης στρατός” για τους απαραίτητους πια εργάτες γης. Με τα σύνορα κλειστά αυτούς τους κρίσιμους μήνες παραγωγής οι ευρω-παραγωγοί και τα κράτη τους βρίσκουν τη λύση στους “σκιώδεις στρατιώτες”, τους μετανάστες/πρόσφυγες. Οι άνθρωποι με στοιχειώδη λογική έχουν προ καιρού αναγνωρίσει πως η μετανάστευση ιστορικά αποτέλεσε ευλογία για τους τόπους υποδοχής. Από την άλλη, τα καθάρματα των τσιφλικιών ήξεραν πάντα πώς να ξεζουμίζουν και οι κλακαδόροι τους πώς να στήνουν ανθρωποκυνηγητά. Μέχρι βέβαια να σφίξουν οι κώλοι… Πάμε για λίγους αριθμούς όπως τους αλιεύσαμε στην εφσυν:

“Η Ισπανία, η οποία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας οπωροκηπευτικών στην Ε.Ε., αισθάνεται ήδη τον αντίκτυπο με τους περιορισμούς για την καταπολέμησή της πανδημίας να επηρεάζουν κάθε περιοχή της χώρας. Για παράδειγμα, στην Ουέλβα, στην περιφέρεια της Ανδαλουσίας, έφτασαν μόνο 7.000 από τους 19.000 Μαροκινούς εργάτες που καταφτάνουν κανονικά, πριν το Μαρόκο κλείσει τα σύνορά του. Στην Ιταλία η ανάγκη είναι ακόμη μεγαλύτερη. Περίπου το 90% των εργαζομένων στη γεωργία είναι εποχικοί, η πλειοψηφία τους από τη Ρουμανία. Ο πρόεδρος της Ιταλικής γεωργικής ένωσης Confagricoltura, ανέφερε ότι ο κλάδος χρειάζεται 250.000 εργάτες για να κάνουν τις εαρινές και καλοκαιρινές συγκομιδές και να συντηρήσουν τους αμπελώνες. Η Ιταλίδα υπουργός Γεωργίας ζητά από τους  άνεργους να βοηθήσουν τους αγρότες. Και, παραβλέποντας την αντιμεταναστευτική πολιτική της χώρας, εξήγγειλε ότι θα εκδίδονται άδειες εργασίας για αιτούντες άσυλο μετανάστες. «Εκείνοι που δεν έχουν άδεια παραμονής, αλλά που έχουν εργαστεί ίσως στις καλλιέργειες, πρέπει να νομιμοποιηθούν», δήλωσε”.

“Στο γαλλικό νομό Σεν-ε-Μαρν, στα ανατολικά του Παρισιού, περίπου 70 άτομα από πέντε καταφύγια μεταναστών και αιτούντων άσυλο ανταποκρίθηκαν στην έκκληση της  νομαρχίας για τη συγκομιδή μούρων και σπαραγγιών. Θα λάβουν συμβάσεις εργασίας και τουλάχιστον τον κατώτατο μισθό. Ωστόσο, ορισμένοι υποστηρικτές των προσφύγων κάνουν λόγο για «σύγχρονη δουλεία», ενώ ακροδεξιοί διαμαρτύρονται για την παρουσία τους στη Γαλλία”… “Στη Βρετανία οι καλλιεργητές, που βασίζονται σε εποχικούς εργαζόμενους για να συλλέξουν, να συσκευάσουν και να αξιολογήσουν τα φρούτα και τα λαχανικά φοβούνται ότι θα υπάρξει έλλειμμα έως και 80.000 εργαζόμενων στην κρίσιμη στιγμή των συγκομιδών που θα αφήσει τις καλλιέργειες να σαπίσουν. Οι περιορισμοί που ισχύουν λόγω του ιού είναι πιθανό να εμποδίσουν πολλούς από τους 60.000 εποχικούς εργάτες που πηγαίνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο κάθε χρόνο για να δουλέψουν σε αγροκτήματα”.

Εργασιακή αναδιάρθρωση (2)

Πέμπτη 16 Απρίλη. Εννοείται ότι υπάρχει και η ελληνική εκδοχή «έλλειψης εργατικών χεριών» λόγω covid-19. Το «κλάξον» συνεχίζει:

“Οι ανάγκες μας για εργατικά χέρια ξεκινάνε από τον Μάιο που έχουμε τα αραιώματα του ροδάκινου.Τον Μάιο ωριμάζουν και τα κεράσια. Η Πέλλα έχει περίπου το 65% της εθνικής καλλιέργειας κερασιού. Η κεντρική Μακεδονία έχει περίπου το 53% της εθνικής καλλιέργειας στο βερίκοκο. Το καλοκαίρι έχουμε τη συγκομιδή ροδάκινου, κερασιών, βερίκοκων και δαμάσκηνων. Όλες αυτές οι εργασίες απαιτούν 7.000-10.000 ανθρώπους”… “Μέχρι πέρσι αυτές οι ανάγκες καλύπτονταν από την Αλβανία κατά 90%. Επειδή όμως έκλεισαν τα σύνορα, δεν μπορούμε να φέρουμε Αλβανούς εργάτες που έρχονταν με τουριστική βίζα, μπορούσαν δηλαδή να εισέλθουν νόμιμα στην Ελλάδα, όχι όμως και να εργαστούν, οπότε δούλευαν παράνομα. Έτσι, οι αγρότες δεν μπορούσαμε να εμφανίσουμε νόμιμα τη δαπάνη αυτή ώστε να εκπέσει από τα έσοδά μας, ενώ τα κρατικά ταμεία δεν πληρώνονταν το εργόσημο”. Αυτά δήλωνε την Κυριακή 12 Απριλίου στην εφημερίδα documento ο Χρήστος Γιαννακάκης, πρόεδρος της κοινοπραξίας Συνεταιριστικών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας και πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φρούτων-Πυρηνόκαρπων και Αχλαδιών.

“Οι μετανάστες εργάτες γης συγκομίζουν τα προϊόντα μας σε συντριπτικό ποσοστό, περισσότερο από 80%. Υπάρχει ένας μήνας περιθώριο, αλλά το υπουργείο δεν έχει ξεκαθαρίσει τί θα κάνει”. Στην ίδια εφημερίδα, τη ίδια μέρα, ο Δημήτρης Τερζής, Διευθυντής Οργάνωσης παραγωγών Φλαμουριάς.

“Πολύ μεγάλο κομμάτι της παραγωγής θα χαθεί.
Δεν θα υπάρχουν καρποί ούτε για την αγορά ούτε για τις κονσερβοποιίες. Αν δεν έρθουν οι μετανάστες, δεν θα μπορέσουμε να περιποιηθούμε περισσότερο από το 30% των χωραφιών. Μιλάμε για θεαματική μείωση της παραγωγής, που αποτιμάται σε αντίστοιχο οικονομικό κόστος. Το αργότερο μέχρι αρχές Μαΐου πρέπει να δρομολογηθεί μια λύση”… “Κάναμε διαδικασίες για να δουλέψουν αιτούντες άσυλο, όμως δεν βλέπω ανταπόκριση. Είναι σημαντικό να ενσωματώσουμε αυτούς τους ανθρώπους, να εργάζονται, να έχουν κανονικό εισόδημα. Άλλωστε ο αριθμός των Αλβανών και των Βούλγαρων περιορίζεται, είτε γιατί βελτιώθηκε το βιοτικό τους επίπεδο είτε επειδή πολλοί πάνε στη δυτική ευρώπη. Οι αιτούντες άσυλο μπορούν να βοηθήσουν την παραγωγική προσπάθεια και παράλληλα να μη διαβιούν αποκλεισμένοι σε αυτές τις συνθήκες”. Κώστας Αποστόλου, πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας.

Ξαφνικά (ή όχι και τόσο…) τα ντόπια αγρο-αφεντικά (η «μικρομεσαία αγροτιά» που λένε κάποιοι…) αρχίΖουν τις «αγάπες» με τους αιχμάλωτους στα στρατόπεδα μετανάστες και πρόσφυγες. Αρκεί, φυσικά, να είναι εργατικοί και λιτοδίαιτοι.

Σε κάθε περίπτωση μια τέτοια «λύση» (έστω και «προσωρινή», για φέτος), μαφιόζικη 100%, δεν είναι η μοναδική. Αντιστοιχεί σ’ έναν καπιταλισμό έντασης εργασίας που έχει συντηρηθεί, σε διάφορους τομείς του, επί 3 δεκαετίες με πολιτικά απαγορευμένους εργάτες και εργάτριες. Αλλά στον επόμενο γύρο του παγκόσμιου καταμερισμού εξουσίας, μ’ αυτά του τα χαρακτηριστικά του, θα κάθεται στο τελευταίο βαγόνι / καρότσα.

Αλλού προσπαθούν να διαχειριστούν αλλιώς το ζήτημα…

Εργασιακή αναδιάρθρωση (3) Gemeinsam fur die Landwirtschaft und fur uns alle!

Πέμπτη 16 Απρίλη. Η γερμανική «έκκληση» μπορεί να είναι ενδεικτική. Εξάλλου τα γερμανικά αγρο-αφεντικά ίσως έχουν καλύτερα σχέδια για το μέλλον απ’ το να φυλακίζουν πρόσφυγες / μετανάστες και, μετά, να τους στέλνουν στη δουλειά: καταλαβαίνουν λόγω και ιστορικής εμπειρίας, ότι αυτό που σε άλλα μέρη (π.χ. το ελλαδιστάν…) θα πουλιόταν σαν «αγαθοεργία» και «win-win», είναι απλά και ουσιαστικά ο παλιός, ιστορικός φασισμός.

Συνεπώς, απευθύνουν κατ’ αρχήν μια εσωτερική έκκληση (ευχαριστούμε Π.):

Μαζί για την γεωργία και για όλους μας!

Ο κορονοϊός πρέπει να περιοριστεί, η εξάπλωσή του να επιβραδυνθεί. Η ελευθερία ταξιδιού περιορίζεται σ’ όλη την ευρώπη. Σα συνέπεια οι αγρότες μας στερούνται ως και 300.000 εργαζόμενους. Ταυτόχρονα, πολλοί άνθρωποι που απασχολούνται στον επισιτισμό ή στο λιανικό εμπόριο, δεν δουλεύουν. Άλλοι, όπως οι μαθητές, είναι αναγκασμένοι να μείνουν στο σπίτι. Για όλους αυτούς τους ανθρώπους ξεκινήσαμε την εκστρατεία «η γη βοηθά».

Ακόμα κι αν αποφασιστεί η χαλάρωση των προϋποθέσεων εισόδου για τους εποχιακούς εργαζόμενους από την ανατολική ευρώπη, είναι πιθανό ότι θα χρειαστούν από 30.000 ως 90.000 επιπλέον εργαζόμενοι!

Η δουλειά στα χωράφια έχει ξεκινήσει. Απ’ τα τέλη Μάρτη εθελοντές εργάζονται στα αγροκτήματα και βοηθούν. Μια εντελώς νέα κατάσταση και για τις δυο πλευρές. Σ’ αυτό το blog λένε πως λειτουργεί το πράγμα, τι τους παρακινεί και ποιές προκλήσεις πρέπει να αντιμετωπίσουν.

Δεν είναι σίγουρο πως οι μισθωτοί/ες σε urban τομείς εργασίας θα αποφασίσουν να το γυρίσουν στο χώμα και στη λάσπη σε ικανούς (για την διατήρηση της παραγωγής) ποσότητα· ακόμα κι αν είναι φυσιολάτρες. Ούτε είναι σίγουρο ότι θα αντέξουν να μείνουν όσο χρειάζεται…

Όμως η covid-19 «συγκυρία», με πλεόνασμα εργασίας εκεί και έλλειψη εργασίας εδώ, θα μπορούσε να είναι απλά επίδειδη ενός ευρύτερου (και πολύ διαρκέστερου) ζητήματος «διαχείρισης της εργασίας σε εθνική κλίμακα» για τα επόμενα καπιταλιστικά χρόνια· ή και δεκαετίες. Στην πραγματικότητα αυτό το ζήτημα υπάρχει ήδη (και θα μεγαλώσει). Και η «ελευθερία επιλογής» (όσο μπορεί να ονομαστεί «επιλογή»…) των μισθωτών για το τι είδος δουλειάς ψάχνουν δεν βοηθάει (θα έλεγαν τα αφεντικά…)

Οπότε; Μήπως σε μια εποχή που όπως ξεκαθάρισε η κυρία Vestager «δεν είναι πρόβλημα να δρουν τα κράτη-μέλη ως παράγοντες της αγοράς….», μήπως (λέμε….) αυτό το νέο δόγμα θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην αγορά εργασίας; Μήπως η «εθνική επιβίωση» μετά (ή μέσα-έξω) από «κρίσεις υγείας» είναι μια καλή ευκαιρία για να μπουν μερικά πράγματα στη θέση τους; Μήπως μια οργανωμένη σ.δ.ι.τ. «διαχείριση της εργασίας» (στην κλίμακα του έθνους-κράτους) σε καιρούς που, λόγω 4ης βιομηχανικής επανάστασης και έντονης καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης (με ή χωρίς υγιεινιστικές απειλές…) θα δημιουργούνται διαρκώς τέτοιες τομεακές ανισορροπίες στην «προσφορά» και στη «ζήτηση» εργασίας, μήπως (λέμε….) θα ήταν αποτελεσματικότερη (και ορθολογικότερη) απ’ τις «εκκλήσεις στον εθελοντισμό» (ή και «στο εθνικό φιλότιμο»); Μήπως η μορφή-κράτος σαν «παράγοντας της αγοράς» στον 21o αιώνα δεν προορίζεται να έχει μόνο εκείνον τον γνωστό πατερναλιστικό ρόλο του κεϋνσιανού «κράτους πρόνοιας» αλλά, όπως ήδη αχνοφαίνεται εδώ κι εκεί, θα οφείλει να εκδίδει και διαταγές – για να αντιμετωπιστεί η ανεργία πάντα; Κι αν έγιναν δεκτά (για «λόγους ανωτέρας βίας» πάντα…) τα πραξικοπήματα (διάφορων βαθμών και εντάσεων) στο σύνολο της καθημερινής ζωής των υπηκόων, γιατί αυτό δεν είναι μια εμπειρία της εξουσίας για ευρύτερη και μονιμότερη χρήση;

(Κοίτα να δεις τι πάει και σκέφτεται η ασταμάτητη μηχανή…)

(φωτογραφία κάτω: Απ’ το 2012. Μην ανησυχείτε για τα μεροκάματα, μην τυχόν είναι υψηλότερα για τα «ελληνικά» χέρια σε σχέση με των «ξένων»… Θα σας εξηγήσουμε μια άλλη φορά…)

Η «επιστροφή στην κανονικότητα» έρχεται…

Δευτέρα 13 Απρίλη. …Και οι «πειθαρχημένοι στρατιώτες» κάθε είδους χρωστάνε. Επειδή, μάλιστα οι ειδικοί (οι κοινωνιολόγοι, οι ψυχολόγοι κλπ) του κράτους και του κεφάλαιου έχουν μελετήσει ήδη επαρκώς όλες τις «φυλές» της νέας πειθαρχίας (περισσότερα προσεχώς), και δεν ιδρώνουν απ’ τα κοκορίστικα «μωρέ τώρα εντάξει, αλλά θα τα πούμε μετά», αυτό το «μετά» θα έχει τόσες δόσεις «μόλυνσης» και «κινδύνου για την δημόσια υγεία» όσες χρειάζονται για να κρατιούνται τα χαλινάρια. Φυσικά τα αφεντικά δεν είναι παντοδύναμα, ποτέ δεν ήταν. Αλλά όσοι προσκύνησαν «τρώγοντας» τα παραμύθια είναι πολύ πιθανό ότι θα τα βρίσκουν συνέχεια μπροστά τους, ακόμα και σαν το ξερατό τους.

Προς το παρόν τα «νέα για το μετά» έρχονται απ’ την επικράτεια του βασιλιά γαλλίας (και πάσης ευρώπης) Macron (ευχαριστούμε Α.Σ.).

Τίτλος (πάνω φωτογραφία): Κορονοϊός: Οι γάλλοι καλούνται να «δουλέψουν διπλά» μετά το τέλος της απαγόρευσης κυκλοφορίας.

Υπότιτλος: Προκειμένου να «αναπληρώσουν την δραστηριότητα που χάθηκε λόγω του περιορισμού κυκλοφορίας απ’ τις 17 Μάρτη, πολλοί είναι οι υπεύθυνοι οικονομικών υποθέσεων που καλούν τους γάλλους να δουλέψουν περισσότερο…

Αποσπάσματα απ’ το ρεπορτάζ: Για τον Geoffroy Roux de Bézieux [πρόεδρο του γαλλικού σεβ – MEDEF] “θα πρέπει αργά ή γρήγορα να τεθεί το ερώτημα σχετικά με τον χρόνο εργασίας, τις αργίες και τις πληρωμένες άδειες, προκειμένου να διευκολύνουμε την επαναλειτουργία της οικονομίας και, δουλεύοντας λίγο παραπάνω, την περαιτέρω ανάπτυξη.

“Το σημαντικό είναι να θέσουμε ξανά την οικονομική μηχανή σε λειτουργία και να ξαναπαράξουμε πλούτο σε μαζική κλίμακα, προκειμένου να επιχειρήσουμε, από το 2021, να αποσβέσουμε την χαμένη ανάπτυξη του 2020” εξήγησε ο πρόεδρος του MEDEF σε συνέντευξή του που δημοσιεύτηκε το Σάββατο στη Figaro.

Η υφυπουργός οικονομίας Agnès Pannier-Runacher προειδοποίησε ότι «θα πρέπει πιθανώς να δουλέψουμε περισσότερο απ’ ότι πριν. Το στοίχημα είναι να δώσουμε οξυγόνο στις επιχειρήσεις προκειμένου να επιβιώσουν και να ξεπεράσουν τον κάβο, να κερδίσουν το στοίχημα. Αλλά πρώτα θα πρέπει να δουλέψουμε διπλά για να δημιουργήσουμε συλλογικό πλούτο»…

Συγκινητικό αυτό το “να δώσουμε οξυγόνο”: οι επιχειρήσεις είναι “στην εντατική” – ε;

Είναι αναμενόμενο να μην υπάρξει ιδιαίτερος ενθουσιασμός γι’ αυτές τις εκκλήσεις «εργασιακού πατριωτισμού» – έτσι δεν είναι; Δεν την θεωρείτε σχεδόν βέβαιη την γκρίνια; Σκεφτείτε όμως: δεν έχουν επίγνωση και τα αφεντικά (και όχι μόνο τα γαλλικά) ότι μετά την κατ’ οίκον φυλάκιση δεν θα πρέπει να αναμένεται ιδιαίτερη όρεξη για «διπλάσια» δουλειά;

Λογικά θα πρέπει να έχουν… Γι’ αυτό «έστρωσαν» (λόγω covid-19) ένα όπλο που κανείς δεν πρόσεξε – λάθος! Μεγάλο λάθος! Δεν θα το δείξουμε τώρα…. Θα έρθει ο καιρός του (άλλωστε συγκεντρώνουμε τα update στοιχεία…). Σημειώστε όμως την ημέρα που «κάπως, κάτι υπονοήσαμε»…

(Και όχι, δεν είναι καθόλου «συνωμοσιολογικό»…. It’s capitalism stupid!!!)

(φωτογραφίες: το οβάλ απόσπασμα είναι απ’ τον le monde…)

Διευθυντικό δικαίωμα

Παρασκευή 27 Μάρτη. Τρως τον φόβο έτσι όπως σερβίρεται, χωρίς να αναρωτιέσαι ποιος μαγειρεύει τι (αν και πάντα υπάρχει η διέξοδος της συνωμοσιολογίας)· βάζεις και τα ρέστα σου από πάνω… Αντιμετωπίζεις το αφεντικό (είτε σαν άτομο είτε σαν θέσμιση της εξουσίας στις διάφορες μορφές της, και οπωσδήποτε στη μορφή – κράτος) σαν τον «γιατρό» σου… Πας για ύπνο σίγουρος ότι αυτό που είπε το αφεντικό (η απαγόρευση των άμεσων, φυσικών ανθρώπινων σχέσεων για τους πάντες!) είναι το καλύτερο γιατρικό – για τους φόβους σου…

Και ξυπνάς… πώς; Ξυπνάς ανακαλύπτοντας ότι καμμία καπιταλιστική κοινωνία δεν έπαψε να είναι ταξική, εκμεταλλευτική και πειθαρχική επειδή πάνω της πλανιέται το φάντασμα ενός κορονοϊού! Μήπως ανακαλύπτεις, επιπλέον, τι «ελευθέρας» έδωσες στο αφεντικό που σου σέρβιρε τον καινούργιο (μάλλον παλιό…) φόβο που αγάπησες;

Δεν είναι μακρινή η εποχή της κρίσης α λα ελληνικά· ούτε το πάρτυ που έκαναν τα αφεντικά χάρη σ’ αυτήν… Δεν είναι μακρινή καν και καν η εποχή του θριάμβου της ταξικής συνεργασίας (υποδούλωσης της τάξης μας δηλαδή) πίσω από εκείνον τον «εθνικό οίστρο» που φώναζε «έξω απ’ την ε.ε.», «ζήτω η δραχμή», κλπ κλπ απ’ τα «δεξιά» και απ’ τα «αριστερά»… Δεν ήταν μάθημα! Φαίνεται ότι κανείς δεν κατάλαβε πως για κάθε χιλιοστό που δίνεις στο αφεντικό (σε κάθε μορφή του) θα πάρει μέτρα… Ιδού λοιπόν ένας πρόσφατος νόμος των αφεντικών, εντελώς υγιεινιστικός:

… Στο πλαίσιο των έκτακτων και προσωρινών μέτρων στην αγορά εργασίας για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας, ο εργοδότης δύναται, με απόφασή του, να ορίσει προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας της επιχειρήσης ως εξής:

α) Κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο δύο (2) εβδομάδες με περίοδο αναφοράς τον μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα,

β) Ο ανωτέρω τρόπος οργάνωσης της εργασίας γίνεται ανά εβδομάδα και εντάσσεται σε αυτόν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης,

γ) Εργοδότης που θα εφαρμόσει αυτόν τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που απασχολούνταν κατά την έναρξη εφαρμογής του.

Για την σωτηρία των επιχειρήσεων και των «θέσεων εργασίας» αυτά… Δεν είναι εντελώς καινούργια. Κάπου το 2011 ή το 2012, οι τότε κυβερνήσεις, για τους ίδιους λόγους, είχαν ψηφίσει τέτοια εξαίρεση στην ως τότε ισχύουσα εργατική νομοθεσία. Με μια μικρή διαφορά, που μπορεί να ήταν τυπική μπορεί και όχι: θα έπρεπε να συμφωνήσουν και οι εργάτες / μισθωτοί σε μια τέτοια αλλαγή της σύμβασης εργασίας, για να δουλεύουν «εκ περιτροπής»…

Τώρα δεν χρειάζεται καν τέτοια ερώτηση απ’ την μεριά του αφεντικού. Ο τσαχπίνης covid 19 δεν είναι «χειρότερος» απ’ την «κρίση δημόσιου χρέους». Είναι χρονικά μετά. Η προηγούμενη νομοθεσία (της «κρίσης») είναι πια κεκτημένο των αφεντικών. Προχωρούν ένα καλό βήμα πιο πέρα (τι αφεντικά θα ήταν αν δεν το έκαναν;): δεν συμφωνούν όλοι ότι η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» σώζει ζωές; Ε, το αφεντικό θα αποφασίσει – αν το βολεύει – μισή δουλειά / μισά λεφτά. Και βγάλτε τον σκασμό! Για το καλό της «δημόσιας υγείας»… Για το καλό της ζωής σας…

«Μα (θα πουν οι επαναστατικοί κύκλοι) αυτό δεν θα περάσει!» Μάλιστα… Πώς ακριβώς «δεν θα περάσει»; Για να διαδηλώσουν (οι κύκλοι) στο Σύνταγμα πρέπει να βγουν απ’ τα σπίτια τους… Και για να βγουν απ’ τα σπίτια τους πρέπει να σταματήσουν να φοβούνται μην πεθάνουν (το «φιάσκο» έχει πολλές πλευρές), πράγμα που σημαίνει να αντιπαλέψουν τους ίδιους τους εαυτούς τους…

Πολλά γίνονται ήδη και θα γίνουν, σαν «διευθυντικό δικαίωμα», κάτω απ’ τον μαύρο ουρανό της «φονικής πανδημίας»… Οι πολλοί είναι κλεισμένοι στα καβούκια τους, το θεωρούν «σωστό» αυτό, και φοβούνται ακόμα και να βήξουν…

Τα αφεντικά; Ω τα αφεντικά: απλά έκοψαν (και) τον βήχα των υποτελών τους!

Λίγο είναι;

(Καταλαβαίνουμε ότι ξαναπαίζει ο θρήνος και ο κοπετός ότι «οι επιχειρήσεις δεν βγαίνουν» – άρα χρειάζονται «θυσίες» (οι γνωστές…). Μετά από 45 χρόνια μισθωτής εργασίας σε πάνω από 35 διαφορετικούς εργοδότες ο «ασταμάτητη μηχανή» μπορεί να σας διαβεβαιώσει ότι δεν γνώρισε ούτε ένα αφεντικό που να παραδεχόταν ότι «βγαίνει». Σε όλους τους καιρούς… Όποιος θα έτρωγε αυτήν την «εργοδοτική δυστυχία» θα συμπέραινε με δάκρυα στα μάτια ότι το να είσαι αφεντικό είναι «μεροδούλι μεροφάι» και πως όσα λέγονται για συσσώρευση και απόσπαση υπεραξίας είναι παραμύθια… Έχουν μαζεμένο πλούτο τα αφεντικά; Μπααααααα… «Δεν βγαίνουν» λέμε!!!

Κρίμα μωρέ μωρέ….)

Η μόλυνση – και η «ατομική ευθύνη»

Τρίτη 24 Μάρτη. Γράφαμε προχτές (Κυριακή 22 Μάρτη, περί προστασίας…) για την αποδιάρθρωση / αναδιάρθρωση των κοινωνικών σχέσεων, και την κατασκευή μιας «γενικής θεωρίας της μόλυνσης» μέσα απ’ το εφεύρημα ότι ο υγιής (του covid 19) μπορεί να είναι «φορέας», που θα κολλήσει άλλους, που θα κολλήσουν άλλους, που θα κολλήσουν παράλλους, και στο τέλος θα κολλήσει μια γιαγιά – που θα πεθάνει.

Το θεώρημα είναι παρανοϊκό και παρ’ όλα αυτά έχει γίνει γενικά αποδεκτό απ’ την φοβισμένη μάζα· εν μέρει επειδή «ο παππούς και η γιαγιά» που θα δηλητηριαστούν απ’ την αλυσίδα μετάδοσης του ιού είναι ο φερετζές των φοβιών που κουβαλάει ο καθένας. Είναι παρανοϊκό όχι επειδή δεν υπάρχει μεταδοτικότητα σε τέτοιου είδους γρίπες, βαρύτερες ή ελαφρύτερες. Υπάρχει και παραϋπάρχει. Είναι παρανοϊκό επειδή η μέριμνα για να μην κολλήσει ο παππούς και η γιαγιά δεν μένει στον «τελευταίο κρίκο», σ’ αυτούς δηλαδή που έχουν σχέση μαζί τους, αλλά μεταφέρεται στον «πρώτο», που εκτός των άλλων είναι και ασαφής (ώστε να είναι ο καθένας)! Η ιδέα ότι ο καθένας και η κάθε μιά μας έχει την ευθύνη του «εγκλήματος υγείας» που θα γίνει μετά από «πολλά βήματα» άλλων, παραπέμπει, σχεδόν, στην ιδεολογία του «προπατορικού αμαρτήματος»!

Αν αυτά σας φαίνονται θεωρητικά, κάνετε λάθος. Υπάρχουν κάποιοι που ψάχνουν εδώ και χρόνια τον τρόπο να αναδιαρθρώσουν την «ατομική ευθύνη» σε ζητήματα υγείας – και η πιο πάνω κατασκευή είναι βούτυρο στο ψωμί τους. Κι αυτοί οι κάποιοι είναι οι (ιδιωτικές) ασφαλιστικές εταιρείες.

Η «ευθύνη για την μετάδοση μιας αρρώστιας από υγιείς» («ασυμπτωματικούς»…) είναι ένα ακόμα όπλο και στην εκστρατεία των ιδιωτικών ασφαλειών διεθνώς να μεταφέρουν όσο το δυνατόν περισσότερες ευθύνες (για την όποια αρρώστια) στους πελάτες τους, χρεώνοντάς τους (αντί να τους πληρώνουν) για κακή συμπεριφορά. Η έννοια «κλειδί» που ενώνει την τωρινή «γενική θεωρία της μόλυνσης» με την μείωση των εξόδων / αποζημιώσεων των ασφαλιστικών εταιρειών προς τους πελάτες τους είναι αυτή ακριβώς η προσεκτική, στοχευμένη αλλά ταυτόχρονα γενικευμένη ενοχοποίησή τους: η κακή συμπεριφορά! Και το άλλο μισό, εξίσου έννοια κλειδί, είναι η (μαζική) διόρθωση των συμπεριφορών!

Στο cyborg νο 16, κάτω απ’ τον τίτλο big data: επιτήρηση και διαμόρφωση συμπεριφορών στην 4η βιομηχανική επανάσταση, θα μπορούσε κάποιος να διαβάσει μεταξύ άλλων:

… Υπάρχει αρκετός εθελοντισμός στον υγιεινισμό. Δεν είναι μόνος του ωστόσο. Στα κράτη όπου οι εργοδότες κάνουν ιδιωτική ασφάλιση στους εργαζόμενους τους, το ζήτημα της «καλής υγείας» τους αφορά επιπλέον τις ασφαλιστικές. Έτσι, για παράδειγμα, εδώ και τουλάχιστον 5 χρόνια διάφοροι εργοδότες στις ηπα μαζί με την ιδιωτική ασφάλεια «προσφέρουν» στους μισθωτούς τους φορετά που καταγράφουν τις συνήθειές τους σχετικά με την ατομική γυμναστική τους, τις θερμίδες που καίνε, και άλλα στοιχεία υγείας. Τα data ρέουν αυτόματα στις ασφαλιστικές, που δείχνουν να είναι αποτελεσματικά πειστικές υποστηρίζοντας ότι αυτά είναι προγράμματα προστασίας απ’ τον διαβήτη. Είναι προφανές ότι («για το δικό τους το καλό») αυτοί οι εργαζόμενοι πρέπει να αυτοεπιτηρούνται διαρκώς μέσω των ψηφιακών καταγραφών, και να διαμορφώνουν υγιεινή καθημερινότητα.

Τα γνωστά παραδείγματα του πως οι ιδιωτικές ασφαλιστικές σκοπεύουν να επιβάλλουν στους πελάτες τους «υγιεινή συμπεριφορά» για μη-μεταδοτικές ασθένειες, και το τρέχον παράδειγμα του πως η μορφή-κράτος επιβάλλει (κατ’ αρχήν ιδεολογικά και αμέσως μετά πειθαρχικά) στους υπηκόους της την «υπεύθυνη συμπεριφορά με όρους υγείας» για μεταδοτικές ασθένειες, συναντιώνται ταυτόχρονα στην ιδεολογία της «ευθύνης» και στην τεχνολογία της επιτήρησης. Το “tracking” που μεγαλούργησε στην κινέζικη περίπτωση και που φαίνεται ότι σηκώνει μπόι μισοφανερά – μισοκρυφά στις λεγόμενες «δημοκρατίες της δύσης» (ενδεικτικά: ισραήλ, ελλάδα…) όχι μόνο γίνεται με τα ίδια τεχνικά μέσα με εκείνα που χρησιμοποιούν ήδη οι ιδιωτικές ασφαλιστικές και οι εργοδότες, αλλά νομιμοποιείται ιδεολογικά με τα ίδια θεωρήματα (προσαρμοσμένα κατάλληλα φυσικά): εσύ είσαι ο υπεύθυνος για την υγεία σου (και, όποτε βολεύει, και για την υγεία των άλλων).

Θα υπέθετε κανείς ότι εδώ έχουμε απλά ένα ισχυρό δείγμα νεοφιλελευθερισμού. Δεν είναι ακριβώς έτσι. Πρόκειται μάλλον για ένα μετα-νεοφιλελεύθερο υβρίδιο, που αναγνωρίζει / ανακατασκευάζει την «ατομική ευθύνη» με τρόπο και τόσο όσο να μπορεί να ορίζει και να τιμωρεί την «ανευθυνότητα». Η ιδιωτική ασφαλιστική δουλεύει με συμβόλαια malus bonus· και η κρατική ασφάλεια με διαταγές προστίμων. Το κράτος, εδώ, έχει ένα στρατηγικό πλεονέκτημα: μπορεί να αποφασίζει και επιβάλλει μονομερώς εξωδικαστικές ποινές (για τους «ανεύθυνους») – κι αυτό ακριβώς συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας στο όνομα της «δημόσιας υγείας». Διαμορφώνεται το εννοιολογικό, ιδεολογικό και παρα-νομικό πλαίσιο (καθότι «έκτακτη ανάγκη») της «υπευθυνότητας», ακόμα και με παρανοϊκές ακροβασίες· που στη συνέχεια θα γίνει μέρος της κανονικότητας, τόσο για λογαριασμό της μορφής – κράτος, όσο και για λογαριασμό της μορφής – ιδιωτική επιχείρηση…