Το AKP στην Τύνιδα 2

Πέμπτη 26 Δεκέμβρη. Η χθεσινή επίσκεψη του Erdogan και βασικών υπουργών του στην Τύνιδα δεν είχε σκοπό την εξαγωγή του τουρκικού παραδείγματος πολιτικής διεύθυνσης. Στις προεδρικές εκλογές του περασμένου Οκτώβρη (το τυνησιακό σύστημα είναι «προεδρο-κεντρικό» σαν το γαλλικό και το αμερικάνικο) εκλέχτηκε ο Kais Saied, ένας 60χρονος συντηρητικός πανεπιστημιακός και συνταγματολόγος, σκληρός επικριτής της πλατιάς «διαφθοράς» του τυνησιακού μετεπαναστατικού πολιτικού συστήματος, που μπήκε στην αρένα των εκλογών «απ’ το πουθενά», κάνοντας μια φτηνή εκστρατεία· για να κερδίσει (στον δεύτερο γύρο) όχι μόνο 73% των ψήφων γενικά, αλλά πάνω απ’ το 90% των ψηφοφόρων από 18 ως 25 χρονών. Ο συντηρητικός Saied, υποστηρικτής του παλαιστινιακού αγώνα, και ο συντηρητικός Erdogan, εκτός απ’ το να γνωριστούν σαν αξιωματούχοι, είχαν να κουβεντιάσουν και για την λιβύη… Αυτό κυρίως!

Τι σχέση έχει η τυνησία με τη λιβύη; Συνορεύουν· και αυτά τα σύνορα εκτός απ’ το να επιτρέπουν σε λίβυους πρόσφυγες (των ανώτερων τάξεων) να ζουν στην τυνησία αλλά να πηγαινοέρχονται και στη λιβύη, επιτρέπουν και άφθονο λαθρεμπόριο. Αλλά και κινδύνους «ασφάλειας» από ουαχαβίτες ενόπλους, που το τυνησιακό καθεστώς έχει καταφέρει ως τώρα να ελέγξει μεν, καθόλου αναίμακτα δε.

Το τι ακριβώς κουβέντιασαν Erdogan και Saied θα φανεί, όσο φανεί , στην πράξη. Στις κοινές τους δηλώσεις μετά μίλησαν για «τα πιθανά βήματα και τις δυνατότητες συνεργασίας ώστε κατ’ αρχήν να επιτευχθεί μια εκεχειρία στη λιβύη, και να υπάρξει επιστροφή στην πολιτική διαδικασία». Τι διαφορετικό θα έλεγαν όμως;

Υπάρχει η εκτίμηση (όχι αβάσιμη) ότι η Τύνιδα (ως τώρα ουδέτερη στον λιβυκό εμφύλιο…) θα μπορούσε να είναι η έδρα ενός νέου γύρου διαπραγματεύσεων μεταξύ Sarraj και Haftar, ξεκινώντας από μια εκεχειρία. Αλλά το πραγματικό ζήτημα δεν είναι το «που». Είναι το αν η Μόσχα πρόκειται να αναγκάσει τον Haftar να διαπραγματευτεί στα σοβαρά σταματώντας την πολιορκία της Tripoli (που έτσι κι αλλιώς δεν εξελίσσεται όπως θα ήθελε…)· και, σε συνεργασία με την Άγκυρα, να ηγεμονεύσουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στις μελλοντικές εξελίξεις στο λιβυκό πεδίο μάχης.

Υπάρχουν σκόρπιες ειδήσεις και εκτιμήσεις ότι αυτό έχει συμφωνηθεί ήδη μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας. Η στρατιωτική ενίσχυση του Sarraj έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί η αδυναμία του Haftar να καταλάβει – όπως έχει διακηρύξει εδώ και μήνες – την Tripoli, μαζί με κάποιες «σημαίνουσες απώλειες» (από τουρκικά drones ας πούμε…) θα διευκόλυναν την «πειθώ» της Μόσχας στον Haftar. Υπάρχει βέβαια επιπλέον το Παρίσι και το Κάιρο πίσω του. Αλλά η κατάληψη μιας μεγάλης πόλης σαν την Tripoli σημαίνει σφαγή. Είναι αμφίβολο αν οι ευρύτερα γνωστοί πια υποστηρικτές του «τζενεράλ» θα αναλάμβαναν τέτοια ευθύνη. Εν τέλει ο Haftar, σαν καραβανάς – στην – εξουσία (δικτάτορας δηλαδή), ταιριάζει μεν στον Sisi· αλλά καθώς έχει φωταγωγηθεί πολύ, μπορεί και να χαλούσε το προφίλ του βασιλιά γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron.

(φωτογραφία: Μια μέρα πριν την άφιξη του Erdogan στην Τύνιδα, στις 24 Δεκέμβρη, o τυνήσιος πρόεδρος είχε δεχτεί στην Carthage αντιπροσωπεία του «ανώτατου συμβουλίου των λιβυκών φυλών και πόλεων». Πρόκειται για έναν οργανισμό του οποίου την σημασία δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε – οι ίδιοι λένε ότι απαρτίζεται από 2.000 φυλές· αλλά τι είναι αυτές οι φυλές; – που δημιουργήθηκε μετά το 2011, ανήκει στους «κανταφικούς» – και πρόσκειται στον «τζενεράλ»…

Το «συμβούλιο» φαίνεται ότι ζήτησε απ’ τον Saied να δράσει σαν μεσολαβητής στη λιβύη…)

Οι Άλλοι;

Πέμπτη 26 Δεκέμβρη. Με την ιδιότητά του σαν διεθνώς αναγνωρισμένη πολιτική βιτρίνα στην Tripoli ο Sarraj έχει ολόκληρη την πολιτική (μήπως και την ποινική;) για τα όσα υποφέρουν οι μετανάστες στα κάτεργα της επικράτειάς του.

Οι συμφωνίες του με την Ρώμη (ανανεώθηκαν στις αρχές του περασμένου Δεκέμβρη) και η χρηματοδότηση απ’ την ε.ε. προβλέπουν την «ενίσχυση και εκπαίδευση» της ακτοφυλακής (του Sarraj) για να αποτρέπει τους πρόσφυγες / μετανάστες να δραπετεύουν προς την μεριά της ιταλίας. Το αποτέλεσμα είναι ότι χιλιάδες αφρικανοί κρατούνται αιχμάλωτοι σε διάφορα «στρατόπεδα προσφύγων» / κάτεργα, στην επικράτεια πάντα της «διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης» της Tripoli, φυλασσόμενοι από συμμορίες κάθε είδους, που τους βασανίζουν με κάθε τρόπο προκειμένου να αποσπάσουν «λύτρα» απ’ τους συγγενείς τους. Επιπλέον πολλούς τους αναγκάζουν να δουλεύουν σαν δούλοι, ίσα ίσα για ένα πιάτο φαΐ.

Το τι συμβαίνει στην επικράτεια του Sarraj είναι καταγραμμένο με τον πιο επίσημο τρόπο, απ’ τις υπηρεσίες του οηε. (Το τι συμβαίνει στην επικράτεια του «τζενεράλ» είναι άγνωστο. Ωστόσο οι ακτές που ελέγχει είναι αισθητά πιο μακριά απ’ την ιταλία σε σχέση με τις ακτές που ελέγχει ο Sarraj, οπότε είναι αρκετά πιθανό ότι οι πρόσφυγες / μετανάστες δεν πηγαίνουν προς τα εκεί. Είναι γνωστό ωστόσο ότι ο στρατός του Haftar έχει βομβαρδίσει τέτοια στρατόπεδα αιχμαλώτων / μεταναστών…)

Ένα απ’ τα βασικά στοιχεία της υποστηρίξης της Ρώμης προς τον Sarraj είναι αυτό το έγκλημα… Από το 2017 που πρωτοϋπογράφτηκε η συμφωνία αντιμεταναστευτικής «αλληλο-υποστήριξης» υπολογίζεται ότι σχεδόν 40.000 άνθρωποι έχουν δεθεί απ’ την λιβυκή ακτοφυλακή· και τουλάχιστον οι μισοί βρίσκονται φυλακισμένοι στα κολαστήρια της «αναγνωρισμένης», πολλά απ’ τα οποία είναι άγνωστο που βρίσκονται…

Μούσκλια

Πέμπτη 26 Δεκέμβρη. Για πρώτη φορά απ’ την ιρανική επανάσταση (το 1979) πολεμικά πλοία και αεροπλάνα του ιράν θα προπονηθούν μαζί και ταυτοχρόνως με ρωσικά και κινεζικά αντίστοιχα, για 4 ημέρες. Ξεκινώντας από αύριο (Παρασκευή).

Ενώ για την Μόσχα και την Τεχεράνη αυτές οι ασκήσεις δίπλα στα στενά του Ορμούζ έχουν σαφές νόημα, για το Πεκίνο θα μπορούσαν να θεωρηθούν σαν μια συμβολική κίνηση. Συμβολική μεν, αλλά όχι αδιάφορη: ο κινεζικός ιμπεριαλισμός «προειδοποιεί» ότι ενδιαφέρεται για την μέση Ανατολή, τον ινδικό ωκεανό – και την Ερυθρά θάλασσα επίσης (: αεροναυτική βάση στο Τσιμπουτί…)

Η συγκεκριμένη μιλιταριστική παρέα (ή, πιο σωστά, η εμφατική καταδήλωσή της) βοηθάει την Τεχεράνη. Δεν είναι ότι το Πεκίνο θα μπορούσε να την στηρίξει πρακτικά / στρατιωτικά σε περίπτωση επίθεσης απ’ το ψοφιοκουναβιστάν ή το Τελ Αβίβ – όχι, σίγουρα, μέχρις ότου εγκατασταθούν κινέζοι «φύλακες» των επενδύσεων του Πεκίνου στο ιράν. Είναι, κυρίως, το ότι όσοι δεν βρίσκονται άμεσα κάτω απ’ τις αμερικανικές τιμωρίες, μπορούν να πάρουν τον ιρανικό καπιταλισμό στα σοβαρά: έχει «φίλους» που μπορεί και οι ίδιοι να ήθελαν να έχουν…

Το ότι οι πάντες στον πλανήτη δουλεύουν για το καλό της ειρήνης δεν χρειάζεται να το υπενθυμίσουμε… Ε;

Η εθνική καταπάτηση 1

Τετάρτη 25 Δεκέμβρη. Με ένα αναλυτικό 28σέλιδο κείμενο, γεμάτο χάρτες, διαγράμματα και διάφορα διεθνή παραδείγματα (: αποφάσεις του διεθνούς δικαστηρίου…), το τουρκικό υπ.εξ. έδωσε χτες αναλυτικές εξηγήσεις για το πως υπολογίζει την τουρκική αοζ στην ανατολική Μεσόγειο. Πριν προλάβει να διαφωνήσει ή να συμφωνήσει κανείς με τις εξηγήσεις (και τις αιτιάσεις) της Άγκυρας αξίζει να τονιστεί αυτό: ενώ τόσο η Αθήνα όσο και η Λευκωσία (μας) έχουν «μπουκώσει» κυριολεκτικά, επί χρόνια, με τους επικούς χάρτες των αοζ και των οικοπέδων τους στην περιοχή, δεν τόλμησαν ποτέ να κοινοποιήσουν το πως έκαναν αυτούς τους υπολογισμούς. “Εθνικό μυστικό” προφανώς… Κοιτώντας όμως τους χάρτες της Άγκυρας (σε αναδημοσίευση στο site του ελληνοκυπριακού «πολίτη») που αποκαλύπτουν αυτό το “εθνικό μυστικό” καταλαβαίνει κανείς όχι μόνο γιατί ο ελληνικός ιμπεριαλισμός και το νοτιοκυπριακό τσιράκι του δεν δίνουν λογαριασμό και εξηγήσεις ούτε καν στους υπηκόους τους, αλλά και το γιατί όλες οι σπαραξικάρδιες επικλήσεις στο «διεθνές δίκαιο» είναι, απλά, ένα κερασάκι στην τούρτα του εθνικιστικού ψέμματος.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της αοζ νότια της Κρήτης, όπως αυθαίρετα και μονομερώς απέναντι στη λιβύη προσδιορίστηκε απ’ την Αθήνα… Χαρακτηριστικό είναι και το γιατί ο ελληνικός ιμπεριαλισμός έχει τελικά λυσσάξει με την τουρκολιβυκή συμφωνία: επειδή πιάστηκε στα πράσα να κλέβει!!!

Οι επόμενοι τουρκικοί χάρτες δείχνουν και εξηγούν πως έκοψε και έραψε η Αθήνα «οικόπεδα» (για έρευνες) νότια της Κρήτης, προσδιορίζοντας αυθαίρετα, και χωρίς καμμία συμφωνία με καμμία «εξουσία» στη λιβύη, είτε τον «τζενεράλ» είτε την αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Tripoli, τα όρια των δύο αοζ. Το ελληνικό κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο και οι πολιτικοί του εκπρόσωποι ακολούθησαν την αρχή της «μέσης γραμμής» (η μέση της απόστασης ανάμεσα σε απέναντι ακτές) που ισχύει μεν γενικά στο διεθνές δίκαιο για την θάλασσα, όχι όμως απόλυτα και όχι χωρίς εξαιρέσεις και προσαρμογές. Και πάντως δεν μπορεί να θεωρηθεί οριστική αν δεν έχει υπάρξει συμφωνία ανάμεσα στις όποιες απέναντι πλευρές / κράτη. Ή δικαστική απόφαση…

Μάλιστα, επειδή το ελλαδιστάν είναι πολύ καπάτσο, σαν αφετηρία της μέτρησής του στα νοτιοδυτικά της Κρήτης για να βρεί την “μέση” με τις λιβυκές ακτές δεν πήρε τις ακτές των νομών Χανίων και Ρεθύμνου – αλλά …. την Γαύδο!

Η εθνική καταπάτηση 2

Τετάρτη 25 Δεκέμβρη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο μεγαλόκαρδος ελληνικός ιμπεριαλισμός «άφησε» στα ανατολικά της λιβυκής επικράτειας μια αοζ 62.523 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η Άγκυρα απ’ την μεριά της έκανε άλλον υπολογισμό. Όχι με βάση την «μέση γραμμή», αλλά μια άλλη αρχή, επίσης ισχυρή στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας, την αρχή της «αναλογικότητας». Αυτή η αρχή εφαρμόζεται συχνά όταν αντιμέτωπες δεν είναι ακτές από στεριές αλλά ακτή στεριάς με ακτή νησιού.

Με βάση αυτόν τον υπολογισμό η μεν ελληνική αοζ νότια της Κρήτης μειώθηκε αισθητά, αυξήθηκε όμως ανάλογα η αοζ της λιβυκής επικράτειας. Πήγε στα 101.606 τετ. χιλ.

Είναι προφανές ότι ενώ η αρχή της «μέσης γραμμής» θέλει απλά έναν χάρτη, η αρχή της «αναλογικότητας» (μεταξύ αντιτιθέμενων ως προς τα συμφέροντά τους κρατών / αφεντικών) συγκεκριμενοποιείται συνήθως από κάποιον δικαστή. Συνεπώς θα μπορούσαν και οι τουρκικοί υπολογισμοί (που ενέκρινε και η κυβέρνηση Sarraj) να αποδειχθούν λανθασμένοι: στην ουσία τα σύνορα της ελληνικής αοζ με την λιβυκή θα προσδιοριστούν οριστικά μόνο απ’ την προσφυγή των δύο κρατών στην Χάγη. Ο καθορισμός θα γίνει πράγματι με βάση την αρχή της «αναλογικότητας», και ίσως (ίσως λέμε…) να κατεβάσει το ελληνολιβυκό σύνορο λίγο νοτιότερα.

Αλλά τα ντόπια αφεντικά την είδαν αλλιώς. Αντί να απευθυνθούν στην αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Tripoli και να προσφύγουν μαζί της στη Χάγη για να ξεμπερδεύουν μια και καλή, αυτοί οι ορκισμένοι στη «διεθνή νομιμότητα» θεώρησαν ότι μπορούν να επωφεληθούν απ’ τον εμφύλιο στη λιβύη, και – στη ζούλα – να καταπατήσουν την λιβυκή αοζ, να την κόψουν σε οικόπεδα, να δώσουν «άδειες για έρευνες» από ‘δω και απο ‘κει, και μετά να φωνάζουν «Μα είναι δικό μας! Μα είναι δικό μας!!»

Πρέπει να το τονίσουμε. Τώρα το ρημαδογκουβέρνο «αναγνωρίζει» τον «τζενεράλ» και απελαύνει τον πρεσβευτή του Sarraj. Όμως πριν 4 μήνες δεν αναγνώριζε κανέναν!

Γι’ αυτό έχουν «φορτώσει» τώρα οι πατριώτες, που το κόλπο τους αποκαλύφθηκε πανηγυρικά… Αν, όμως οι ντόπιες πολιτικές βιτρίνες νομίζουν ότι γλύφοντας τον «τσενεράλ» Haftar θα τους κάνει ποτέ δώρο 40.000 τετραγωγικά χιλιόμετρα βυθού, τότε δεν είναι απλά ηλίθιοι. Είναι πολύ περισσότερα.

Ντέφια, νταούλια, κρόταλα

Τετάρτη 25 Δεκέμβρη. Προχτές αγόραζαν «ιταλία» – μπας και πουλήσουν τον eastmed σαν ρεαλιστικό. Χτες, όμως, αγόραζαν «γαλλία»: το πιθανότερο είναι ότι τώρα πρόκειται για ιδέα του χασάπη του Καΐρου. Μάλιστα, επειδή το ρεπερτόριο είναι εκ των πραγμάτων περιορισμένο, ο βασιλιάς γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron σερβίρεται σαν ο plus one του τριγώνου Αθήνας – Λευκωσίας – Καΐρου, όπως ο Πομπηίας σερβιρίστηκε σαν ο plus one του τριγώνου Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ… (Το τι ανταγωνιστική σχέση έχουν μεταξύ τους η Ρώμη και το Παρίσι σε ότι αφορά το λιβυκό πεδίο μάχης το διαβάσατε χτες…)

Αυτό που το ρημαδογκουβέρνο θέλει να παρουσιάσει σαν «θύελλα συμμάχων», σα να έγινε το ελλαδιστάν το πιο πολύτιμο asset στον πλανήτη, είναι ουσιαστικά θόρυβος. Η ευκολία με την οποία οι δημαγωγικοί μηχανισμοί λανσάρουν σ’ ένα θεόστραβο, άσχετο και εθνικιστικό πόπολο πότε τον ένα σύμμαχο και πότε τον άλλο προδίδει (προπολεμική) αβεβαιότητα· ίσως και πανικό για το πως και που θα αποσπαστεί η μεγαλύτερη γεωπολιτική πρόσοδος.

Μετά την κατάρρευση του σχεδίου για την περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου υπήρχε (και εξακολουθεί να υπάρχει λέμε) ένα «κενό εθνικής γραμμής». Η ασταμάτητη μηχανή είχε έγκαιρα αναρωτηθεί για το πως το ρημαδογκουβέρνο θα διαχειριστεί την αποτυχία της «ανάσχεσης» της τουρκίας. Αυτό που συμβαίνει τελικά είναι η λαχανιασμένη υιοθέτηση όλων των αποτυχημένων βημάτων του προηγούμενου φαιορόζ γκουβέρνου. Δηλαδή: ακόμα μεγαλύτερες δόσεις απ’ την προηγούμενη συνταγή.

Ωστόσο η ασταμάτητη μηχανή διακυνδυνεύει την διαπίστωση ότι οι όποιες εξελίξεις στο λυβικό πεδίο μάχης (το οποίο το ελλαδιστάν έχει επιλέξει σαν κύρια εθνική έγνοια αυτήν την περίοδο) θα κριθούν πολύ λιγότερο απ’ το Κάιρο, και πολύ περισσότερο από εκεί που η Αθήνα δεν τολμάει να αγγίξει: την Μόσχα. Και, στο βάθος μακριά, το Πεκίνο. Όχι, βέβαια, επειδή ο ρωσικός ιμπεριαλισμός είναι ανίκητος… Αλλά επειδή έχει δείξει τα τελευταία χρόνια πως όταν μπλέκεται κάπου έχει μηχανισμούς να ζυγίζει διαρκώς τα δεδομένα με ωμό (και ωμά ρεαλιστικό) τρόπο.

Οι διαρκείς επαφές και συνεννοήσεις των τελευταίων ημερών ανάμεσα στην Άγκυρα και την Μόσχα, σε διάφορα επίπεδα αξιωματούχων και ειδικών, με θέμα ταυτόχρονα την συρία και τη λιβύη, γίνονται αθόρυβα – ειδικά αν συγκριθούν με τον θόρυβο που προσπαθεί να προκαλεί η «ελληνική διπλωματία». Αλλά είναι σταθερά όλο και πιο σαφές ότι Άγκυρα και Μόσχα έχουν «τοποθετηθεί» στο λιβυκό πεδίο μάχης με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν, υπό τους τωρινούς συσχετισμούς, να σταθούν σαν οι δύο πόλοι ενός «μαγνητικού πεδίου» προς όφελός τους. Μ’ αυτή την έννοια ο ελληνικός θόρυβος λειτουργεί και σαν “διαφήμιση” του ενός πόλου…. Πιθανόν (και λογικά) χωράνε και μερικοί ακόμα στο υπό διαμόρφωση (;) «μπλοκ της Σύρτης». Αλλά όχι οποιοιδήποτε· και σίγουρα όχι αυτοί που φυτεύουν αμερικάνικη βάση στην Αλεξανδρούπολη – και ίσως (;) ισραηλινή στην Κρήτη…

Πρέπει να τονίσουμε (βιαστικά προς το παρόν) πως αν η εκτίμησή μας είναι σωστή, τότε η ελληνική καούρα για τα στρέμματα της αοζ κάτω απ’ την Κρήτη είναι αμελητέο ζήτημα σ’ αυτό το μαγνητικό πεδίο – όσο κι αν αυτό προσβάλει την ελληνική ιδέα ότι είναι η «χρυσή βίδα» του πλανήτη… Στο λιβυκό πεδίο μάχης συγκρούονται, με διαφορετικές αναλογίες ίσως αλλά με παρόμοιους σκοπούς, οι περισσότεροι απ’ αυτούς που συγκρούονται στη μέση Ανατολή, σ’ όλη αυτή τη ζώνη που αρχίζει απ’ τον λίβανο και φτάνει ως το ιράν και το αφγανιστάν. Η λιβύη δεν είναι μόνο πετρέλαια· είναι κι αυτά. Η λιβύη είναι επίσης αραβικός κόσμος· είναι μουσουλμανικός κόσμος· είναι και Αφρική.

Μπορεί να μην φαίνεται από πρώτη ματιά· και επίσης η ντόπια δημαγωγία μπορεί να παρουσιάζει το «λιβυκό πρόβλημα» σαν ξαφνικό πάτημα του εθνικού κάλου. Αλλά το λιβυκό πεδίο μάχης είναι προέκταση και διασταύρωση δύο άλλων πεδίων μάχης του 4ου παγκόσμιου: του μεσανατολικού («ευρασιατικού») και του αφρικανικού.

Το πόσους plus one θα λανσάρει ο ελληνικός ιμπεριαλισμός σαν «φίλους» του είναι δευτερεύον – μπροστά στο γεγονός ότι είναι το ευρασιατικό project που έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων…

(φωτογραφία: Αυτός ο επικός χάρτης της “ελληνικής κυριαρχίας στην ανατολική Μεσόγειο” αναπαριστά κάτι που οι δημιουργοί του δεν ήθελαν και δεν μπορούσαν να διανοηθούν: την σύνδεση ανάμεσα στη μέση Ανατολή και το Μάγκρεμπ…)

Πέφτει η νύχτα στο Παλέρμο 1…

Τρίτη 24 Δεκέμβρη. Θα σας (μας) φλομώσουν στα εθνικά ψέμματα και παραμύθια. Μάλιστα, όσο περισσότερα ξέρει κανείς σε σχέση με τον ενδικαπιταλιστικό ανταγωνισμό στο λιβυκό πεδίο μάχης, τόσο πιο ξετσίπωτα είναι αυτά τα ελληνικά εθνικά ψέμματα και παραμύθια. Όμως αυτό είναι η δημαγωγία: χαϊδεύει τα αυτιά των υποτελών, τους στραβώνει εντελώς, τους ετοιμάζει να πορευτούν σαν τους στραβούς στον Άδη· στον Άδη που θα τους διαλέξουν τα αφεντικά τους.

Πριν σχολιάσουμε κριτικά το βρυκολάκιασμα του θρυλικού east med, οφείλουμε να πούμε μερικά βασικά πράγματα για έναν απ’ τους βασικούς παράγοντες / δρώντες στο λιβυκό πεδίο μάχης: την Ρώμη.

Στις 12 και 13 του περασμένου Δεκέμβρη (2018) η τότε ιταλική κυβέρνηση (με Salvini υπ.εσ.) συγκάλεσε στο Palermo μια διεθνή συνδιάσκεψη για το μέλλον της λιβύης. Μια προσπάθεια, υπό την αιγίδα του οηε, να ξεκινήσει μια κάποια διαπραγμάτευση μεταξύ της αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Tripoli (Sarraj) και του «τσενεράλ» Haftar. Η ιταλική πρωτοβουλία ήταν απάντηση στην κίνηση του βασιλιά γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron, που τον Μάη του 2018 είχε κάνει (και προσπαθήσει) το ίδιο – χωρίς να καλέσει την Ρώμη.

Η μέσω proxies αναμέτρηση του Παρισιού και της Ρώμης στο λιβυκό πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου πάει χρόνια πίσω· πολύ πριν οι ελληνάρες και οι δημαγωγοί τους ξυπνήσουν αγκαλιά με τον «τζενεράλ». Η κυβέρνηση του Sarraj ελέγχει την «εθνική εταιρεία πετρελαίων της λιβύης» (NOC) στην οποία η ιταλική Eni έχει συμμετοχή εδώ και μισό αιώνα τουλάχιστον. Απ’ την μεριά της η γαλλική Total «τρέφεται» απ’ τα πετρελαιοπήγαδα που ελέγχει ο Haftar, έστω κι αν αυτό ονομάζεται «λαθρεμπόριο».

Ωστόσο η σύγκρουση Παρισιού – Ρώμης στο λιβυκό πεδίο μάχης αφορά πολύ περισσότερα απ’ τους πλούσιους λιβυκούς υδρογονάνθρακες. Για να πούμε πιο σωστά: για την Ρώμη τα λιβυκά κοιτάσματα πετρελαίου (και τα αλγερινά φυσικού αερίου) είναι ζήτημα «εθνικής ενεργειακής ασφάλειας». Για το Παρίσι απ’ την άλλη, η λιβυκή επικράτεια είναι η προέκταση του πεδίου μάχης του Sahel, στην υποσαχάρια αφρική, με κέντρο το μάλι, αλλά και τον νίγηρα, την μαυριτανία, την μπουρκίνα φάσο και το τσαντ (πρώην γαλλικές αποικίες…) όπου ο γαλλικός στρατός κάνει τον δικό του ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Για τον έλεγχο όχι μόνο πετρελαίων αλλά, επιπλέον, μεγάλων κοιτασμάτων ουρανίου. Το Παρίσι δικαιολογεί τον εξοπλισμό του Haftar σαν μέρος του «αντιτρομοκρατικού πολέμου κατά των ισλαμιστών ενόπλων» του Sahel. Σ’ αυτούς τους «τρομοκράτες» περιλαμβάνεται και το απελευθερωτικό ένοπλο των Tuareg, τους οποίους το Παρίσι προσπαθεί να ρυμουλκήσει στη μεριά του.

Με την διεθνή συνδιάσκεψη του Palermo η Ρώμη υπολόγιζε να υπερφαλαγγίσει την αντίστοιχη του Παρισιού. Τριανταέξι κράτη είχαν προσκληθεί, που έστειλαν διάφορες υψηλόβαθμες αντιπροσωπείες, αν και όχι πάντα ό,τι πιο κορυφαίο διέθεταν. Συμμετείχαν, επίσης, ο «τζενεράλ» και ο Sarraj αυτοπροσώπως.

H συνδιάσκεψη του Palermo δεν πέτυχε κάτι ιδιαίτερο – αυτό ήταν προβλέψιμο. Προβλέψιμη ήταν και η αποτυχία της συνδιάσκεψης στο Παρίσι που είχε προηγηθεί κάτι μήνες, που μπορεί να θεωρηθεί ακόμα πιο παταγώδης: ο ναρκισσισμός του βασιλιά Macron είχε οδηγήσει σε μια δήθεν συμφωνία για «αξιόπιστες και ειρηνικές» εκλογές στη λιβύη στις 10 Δεκέμβρη (του 2018)· μια συμφωνία που στο Παρίσι δεν υπέγραψε κανένας απ’ τους λίβυους συμμετέχοντες.

Όσο τις είδατε εσείς τις εκλογές αυτές, άλλο τόσο τις είδαν και οι λίβυοι…

Πέφτει η νύχτα στο Παλέρμο 2…

Τρίτη 24 Δεκέμβρη. Τόσο στη συνδιάσκεψη του Παρισιού όσο και σ’ εκείνη της Ρώμης ήταν καλεσμένος και ο «αιώνιος εχθρός». Η Άγκυρα. Γιατί; Επειδή ήταν γνωστό (και όχι αμαρτωλό… ) ότι εκτός απ’ την Ρώμη, το Λονδίνο, την Ουάσιγκτον (διακριτικά) και τον ΟΗΕ, την κυβέρνηση Sarraj υποστηρίζε (πρακτικά…) και το τουρκικό καθεστώς.

Στο Palermo οι ιταλικές πολιτικές βιτρίνες βλέποντας ότι η «ανοικτή» διάσκεψη δεν έχει αποτελέσματα (την πρώτη μέρα, στις 12 Δεκέμβρη), κάλεσαν στην επόμενη, στις 13, μια «κλειστή συνάντηση» – με τον «τζενεράλ» και τον Sarraj, αλλά και τους «κοντινούς». Μεταξύ αυτών και τον Cavusoglu. Αλλά ο Haftar έβαλε βέτο για την τουρκική συμμετοχή, οπότε η Ρώμη ζήτησε ευγενικά απ’ τον Cavusoglu να μην επιμείνει. Η τουρκική αντιπροσωπεία έφυγε αυθημερόν – θυμωμένη. Συγκρατείστε την ημερομηνία: στις 13 Δεκέμβρη του 2018… Πριν ένα χρόνο και βάλε.

Δεν προκύπτει, σίγουρα όχι ως εκείνη την χρονική στιγμή, ότι Άγκυρα και Ρώμη βρίσκονταν σε κάποια αντιπαλότητα στο λιβυκό πεδίο μάχης. Στην πραγματικότητα μάλιστα η Άγκυρα βοηθούσε τον Sarraj εκεί που η Ρώμη δεν μπορούσε (χωρίς να προκαλέσει εσωτερικές αντιδράσεις): με όπλα, ενδεχομένως και με «συμβούλους» (ή και ενόπλους…). Το κράτος που δεν γούσταρε με τίποτα την τουρκική εμπλοκή στο λιβυκό πεδίο μάχης ήταν οπωσδήποτε το αιγυπτιακό· και ο Haftar έδρασε εν προκειμένω σαν αυτό που είναι, δηλαδή proxie και της αιγυπτιακής χούντας (πέρα από της γαλλικής δημοκρατίας…). Η αιγυπτιακή χούντα φοβάται το τουρκικό AKP και την επιρροή που έχει στην μουσουλμανική αδελφότητα, τόσο στην αίγυπτο όσο και στη λιβύη. Στην δεύτερη η μουσουλμανική αδελφότητα πολεμάει στο πλευρό του Sarraj…

Παρά την (αναμενόμενη…) αποτυχία της συνδιάσκεψης του Palermo, η Ρώμη θεώρησε ότι ξαναμπήκε στην πρώτη γραμμή των «διπλωματικών» κινήσεων (και όχι μόνο) στο λιβυκό πεδίο μάχης, κόβοντας κάπως την φόρα (και το μονοπώλιο) του βασιλιά Macron.

Και ύστερα, την άνοιξη του 2019, ο «τζενεράλ», παρά τους όρκους του «υπέρ των τίμιων εκλογών» στο Palermo, ξεκίνησε μια εκστρατεία για να καταλάβει την Tripoli – μπας και γίνει το απόλυτο αφεντικό, για λογαριασμό δικό του και όσων των υποστηρίζουν. Ο στρατός του έφτασε ως τα περίχωρα της πρωτεύουσας· κι εκεί κόλλησε. Και παραμένει κολλημένος από τότε… Δεν μπορούμε να ξέρουμε σε ποιο βαθμό η τουρκική βοήθεια συνέβαλε στην αναχαίτιση του «τζενεράλ» απ’ τον Sarraj. Είναι βάσιμο ωστόσο ότι ήταν σημαντικός, εφόσον η Άγκυρα μπορούσε να προσφέρει (και προσέφερε) πρακτική στρατιωτική βοήθεια στην Tripoli.

Οπωσδήποτε ο τουρκικός ιμπεριαλισμός δεν δρα στο λιβυκό πεδίο μάχης σαν εργολάβος του ιταλικού· ούτε το ανάποδο συμβαίνει. Καθε κράτος έχει τους δικούς του λογαριασμούς. Ωστόσο η ασταμάτητη μηχανή θεωρεί α) ότι τα τουρκικά και τα ιταλικά συμφέροντα εκεί είναι συμβατά μεταξύ τους, πιθανόν συμπληρωματικά, και πάντως όχι αντίπαλα, και β) παρά τα αντίθετα φαινόμενα, ο πραγματικός “στρατηγικός σύμμαχος” της Άγκυρας στο λιβυκό πεδίο μάχης είναι ο ίδιος μ’ εκείνον στο συριακό. Η Μόσχα. Κι ας υποστηρίζει αυτή η τελευταία τον Haftar.

Την έχουμε εξηγήσει την τακτική της συμμαχίας δια της φαινομενικής αντιπαλότητας…

(φωτογραφία πάνω: «Ιταλο-λιβυκό οικονομικό φόρουμ» στην Tripoli, στις αρχές Μάη του 2018, λίγο πριν την “συνδιάσκεψη ειρήνης” στο Παρίσι…. Κατά το ρημαδογκουβέρνο “όλα τα λεφτά” είναι στον «τζενεράλ»…

φωτογραφίες κάτω, εδώ και στο πιο πάνω σχόλιο: Όπως και στο Παρίσι έτσι και στο Palermo οι εχθροί Sarraj και Haftar δεν χάνουν την ευκαιρία για «φιλικές φωτογραφήσεις». Στην ιταλική περίπτωση με τον τότε πρωθ. Giuseppe Conte.

Πόσο εχθροί είναι πια; Είναι μια μεγάλη συζήτηση για τις αντιπαραθέσεις εξουσίας όπου δίνεται η ευκαιρία για τέτοιες. Είναι γεγονός πάντως ότι οι πρώην οπαδοί του Καντάφι – καθόλου αμελητέοι αριθμητικά και κοινωνικά – υποστηρίζουν …. και τους δύο….)

Οι βρυκόλακες της ανατολικής Μεσογείου

Τρίτη 24 Δεκέμβρη. Όσο καιρό η Αθήνα (είτε μόνη της είτε παρέα με την Λευκωσία και το Τελ Αβίβ) «πιπίλαγε» τον θρυλικό east med, εκτός απ’ τα υπόλοιπα και σοβαρά (το τεράστιο κόστος κατασκευής του, τα σοβαρά τεχνικά προβλήματα, την αβεβαιότητα για το αν θα περισσεύει αρκετό γκάζι για να διοχετευτεί μέσω αυτού, την υποχρεωτικά υψηλή τιμή του γκαζιού στο τέλος της διαδρομής) σκόνταφτε ξανά και ξανά στο ίδιο εμπόδιο: την Ρώμη.

Ο ιταλικός καπιταλισμός δεν έχει κανένα λόγο να παίζει παιχνίδια με φαντάσματα και φανταστικούς σωλήνες, μόνο και μόνο για να προκληθεί η Άγκυρα και η αοζ της! Δεν έχει καν κανένα λόγο να ποντάρει σε προμήθειες φυσικού αερίου με σωλήνα από τόσο μακριά όσο τα ισραηλινά ή τα νοτιοκυπριακά κοιτάσματα (αν και όποτε) όταν έχει αγωγό φυσικού αερίου απ’ την αλγερία. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και μέσα στην δική του κρίση / αναδιάρθρωση, το ιταλικό κράτος / κεφάλαιο δεν θα γινόταν τσόντα ούτε της Αθήνας, ούτε της Λευκωσίας ούτε το Τελ Αβίβ! Όμως αν ο ιταλικός καπιταλισμός δεν ενδιαφέρεται για το «είδος» east med, τότε ο αγωγός ούτε σαν φαντασίωση δεν μπορεί να σταθεί.

Και να τώρα η παρέλαση της δημαγωγίας. Το ρημαδογκουβέρνο «ξέθαψε» τον eastmed (μια ιστορία που είναι τελειωμένη πια, ειδικά αφότου έγινε πεντακάθαρα σαφές ότι το τουρκικό καθεστώς έχει αοζ στην ανατολική Μεσόγειο που συνορεύει με την αιγυπτιακή – και το εννοεί…) Θα υπογράψει λέει ο ρημαδοΚούλης στις 2 Γενάρη την «συμφωνία κατασκευής του» – μια άχρηστη πρακτικά ενέργεια, αφού δεν υπάρχει καν και καν η βασική μελέτη (μόνο κάποιες προ-μελέτες έχουν γίνει). Θα την υπογράψει με τα φιλαράκια του ελληνικού «αντιτουρκισμού» απ’ τη Λευκωσία και το Τελ Αβίβ, παρότι κι αυτοί ξέρουν το παραμύθι.

Να τι έγραφε απελπισμένος ένας ελληνοκύπριος πατριώτης στον δεξιό καθεστωτικό (νοτιοκυπριακό) «φιλελεύθερο» πριν 2 μέρες (22 Δεκέμβρη). Επί τη ευκαιρία μαθαίνουμε ότι η ιδέα της “υπογραφής” ήρθε απ’ το Τελ Αβίβ:

Να και μια ευχάριστη είδηση. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, είπε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι θέλει να προχωρήσουν με την κατασκευή του αγωγού EastMed, να υπογράψουν συμβόλαια και να μην περιμένουν όσους το σκέφτονται ακόμα, όπως η Ιταλία. Ευχάριστη είδηση μέσα στη δυστυχία που δημιουργεί η τουρκική πρόθεση να σαμποτάρει αυτό τον αγωγό διότι βλάπτει τους δικούς της.

Αλλά, να διερωτηθούμε λίγο κι εμείς. Όταν μιλάμε για εκείνους που το σκέφτονται ακόμα, μήπως περιλαμβάνονται και «δικοί μας» πολιτικοί ηγέτες; Μήπως, «ευχάριστη είδηση» είναι μόνο για όσους από εμάς ελπίζουν ακόμα ότι υπάρχει διάθεση να αντιδράσουμε στην τουρκική πειρατεία με όποιο τρόπο μπορούμε ελπίζοντας να αποτρέψουμε την πλήρη και τελεσίδικη ένταξη της πατρίδας μας στην τουρκική επικράτεια; Διότι, για να λέμε την αλήθεια, όσο συζητείται ο EastMed, άλλο τόσο ακούμε επιχειρήματα από πολιτικούς μας ηγέτες εναντίον του. Ως να βάλθηκαν να τον σαμποτάρουν οι ίδιοι πριν από τον Ερντογάν.

Έστω κι αν δεν υλοποιηθεί στο τέλος, ήδη με τις διακηρύξεις δημιουργεί θετικές συνθήκες για την απελπισμένη πλευρά μας… Μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό τι συμβαίνει στην Κύπρο; Ακούμε καθημερινά δικούς μας πολιτικούς με βαρύνουσα άποψη, να μιλούν για το ανεδαφικό του πράγματος. Για τα δύσκολα πετρώματα που υπάρχουν στον δρόμο του EastMed, για τα μεγάλα βάθη των θαλασσών από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ελλάδα, για το τεράστιο οικονομικό κόστος. Για να καταλήξουν ότι αυτός ο αγωγός δεν πρόκειται να υλοποιηθεί. Και άρα; Άρα το μόνο που μας απομένει είναι να συνδέσουμε την Κύπρο με την Τουρκία. Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Και μέσα σε αυτό το πνεύμα ακολουθούν πολλά άλλα. Δεν πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στο Ισραήλ, διότι κάποια στιγμή μπορεί να τα βρει με την Τουρκία και να μας αφήσει σύξυλους. Δεν έχουμε εμπιστοσύνη στην Αμερική, γιατί κι αυτή κάποια στιγμή θα τα βρει με την Τουρκία. Δεν έχουμε εμπιστοσύνη στην Αίγυπτο διότι ο Σίσι είναι δικτάτορας.

Πού μας οδηγούν; Στην άνευ όρων προτεκτοριοποίηση της Κύπρου, του Αιγαίου, του Καστελόριζου, της Ρόδου, μετά της Θράκης και μετά της Θεσσαλονίκης. Ακούγεται παρατραβηγμένο; Ακούγεται αδιανόητο;

Ενώ έτσι (και χειρότερα…) έχουν τα πράγματα και οι αγωνίες των εθνικοφρόνων, ορισμένοι ντόπιοι δημαγωγοί, από υπερβάλλοντα ζήλο ή απλά ανομολόγητη απελπισία, βάζουν και την Ρώμη στο φάντασμα του east med! Μόνο που το ιταλικό καθεστώς ΔΕΝ έχει δηλώσει ότι θα στείλει κάποια πολιτική βιτρίνα στην Αθήνα στις 2 Γενάρη για να … υπογράψει την «κατασκευή» (σίγουρα κάτι τέτοιο δεν ισχύει ως αυτή τη στιγμή).

Θα μπορούσε να έχει λόγους η Ρώμη να «τζαρτζαριστεί» με την Άγκυρα ενώ υποστηρίζουν εδώ και καιρό και οι δύο τον Sarraj, και άρα να βάλει μια τυπική τζίφρα σε ένα φανταστικό σχέδιο (τον east med) που η μόνη του χρησιμότητα είναι ότι προκαλεί το τουρκικό καθεστώς;

Ο μόνος τέτοιος λόγος θα ήταν η προσπάθεια να περιοριστεί η τουρκική επιρροή στην Tripoli, ώστε να μην εμποδίζει την ιταλική. Ωστόσο η ασταμάτητη μηχανή έχει σοβαρές αμφιβολίες αν, έστω γι’ αυτό, η Ρώμη θα επέλεγε τον δρόμο της προβοκάτσιας και όχι απευθείας συνεννόηση με τον Erdogan.

(φωτογραφία: Χθεσινό πρωτοσέλιδο των καθεστωτικών και φιλοκυβερνητικών «νέων»…)

Οι πειρατές του Ευφράτη

Τρίτη 24 Δεκέμβρη. Τα συριακά πετρελαιοπήγαδα στα ανατολικά του Ευφράτη, που προστατεύει ο αμερικανικός στρατός για να κάνουν το κομπόδεμά τους οι ypg proxie του, ήθελαν μια κάποια ανακαίνιση. Βελτίωση των υποδομών. Ειδικά οι εγκαταστάσεις που εκμεταλλεύονται το κοίτασμα στο al Omar, το μεγαλύτερο στη συρία.

Την δουλειά ανέλαβε, ποιος άλλος;, η σαουδαραβική aramco. Τεχνικοί της, μαζί με 30 φορτηγά εξοπλισμού, μπήκαν τις προηγούμενες ημέρες απ’ το ιράκ. Πριν όμως, με ελικόπτερα αποβιάστηκαν στην Deir ez Zor σαουδάραβες πεζοναύτες (πιθανόν μισθοφόροι). Που θα προστατεύουν τους τεχνικούς.

Δεν έχει ο τοξικός εμπιστοσύνη στον αμερικανικό στρατό; Ούτε στους ypg λακέδες του; Ή η χούντα του Ριάντ αποφάσισε ότι ήρθε η ώρα για την δική της άμεση πολεμική συμμετοχή στην ευρύτερη μέση Ανατολή;