Δευτέρα 10 Ιούλη. Πίσω στα μακρινά ‘70ς, το 1979, αυτός ο τύπος τραγουδάει για το γκέτο. Όχι για σφαγές, ντρόγκες και γαμήσια. Μόνο για το ότι δεν πρέπει να ξεχνάς το παρελθόν σου – ό,τι κι αν σου υποσχεθούν.
Bob Marley και Wailers λοιπόν. Από μια συναυλία για την οποία οι οργανωτές της φοβήθηκαν ότι θα μπορούσε να εξελιχθεί σε riot…
Όχι άλλα δάκρυα..
Δευτέρα 3 Ιούλη. Χίλια μίλια βόρεια απ’ την γη τους στο βόρειο μάλι, μέσα απ’ την έρημο, η μουσική των Tinariwen αγκαλιάστηκε από μια παρέα έξι πιτσιρικάδων, απ’ το βερβερικό χωριό στην όαση M’hamid el Ghizlane, στο νότιο μαρόκο. Άκουσαν πρώτη φορά τους Tinariwen το 2006, και η μουσική τους άρπαξε τις καρδιές. Από τότε έμαθαν όλα τα τραγούδια των Tinariwen νότα νότα και στίχο στίχο, παρότι δεν μιλούν την γλώσσα των Tuareg.
Δέκα χρόνια μετά, πέρυσι, όταν οι Tinariwen πήγαν ξανά στην M’hamid el Ghizlane για να ηχογραφήσουν καινούργιο δίσκο, οι πιτσιρικάδες, έφηβοι πια, ήταν εκεί και περίμεναν. Να δείξουν στους μακρινούς δασκάλους τους πόσο καλοί έγιναν. Οι Tinariwen τους έδωσαν να παίξουν το Sastanaqqam (“σε ρωτάω”), αφού πρώτα τους έδεσαν τα καινούργια τουρμπάνια στο κεφάλι: ένα πανάρχαιο έθιμο της ερήμου, που σημαδεύει την ενηλικίωση των αγοριών… Εδώ, οπωσδήποτε, την μουσική τους ενηλικίωση.
Αστέρια οι μικροί (οι δύο αριστερόχειρες). Μια καινούργια μαχητική μπάντα γεννιέται στην έρημο.
Δευτέρα 26 Ιούνη. Αυτοί οι δύο γκανέζοι ράπερ, ο M3nsa και ο Wanlov the Kubolor, μαζί με τον κιθαρίστα Alex Hunter, μπορεί να μην είναι κάτι σπουδαίο. Απ’ την άλλη μεριά δείχνουν (λέμε) κάτι σημαντικό και παλιό: την φωνή (την ανθρώπινη φωνή) στην εκφραστικότητά της· έτσι ώστε με ελάχιστα επιπλέον όργανα να στήνει την μουσική στα πόδια της. Μακριά από υψηλές τεχνολογικές απαιτήσεις και τα παρόμοια.
“Anaa” λοιπόν. Σε μια περφόμανς που θα στεκόταν σε οποιαδήποτε κορυφογραμμή ή πλατεία του κόσμου.
Καθώς θα ζείτε τον 21ο αιώνα θυμηθείτε: η ανθρώπινη φωνή…
Κι αν χρειάζεται κι άλλη υπενθύμιση, να μία: ο Roger Ridley, στο πεζοδρόμιο, στο μπλουζ Tears on my pillow, κάπου στην California, κάποτε…
(Special αφιερωμένο σ’ όλα τα αλάνια, όλων των δρόμων, παντού και οποτεδήποτε…)
Δευτέρα 19 Ιούνη. Οι μουσικοί του δρόμου είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς στο ιράν, ειδικά στην πρωτεύουσα των 15 εκατομυρίων ψυχών. Εδώ μια απ’ τις πιο παλιές και γνωστές μπάντες, οι slow yellow, παίζουν σ’ ένα εμπορικό κέντρο…
https://youtu.be/tMJE6cW7vcM
Κι εδώ μια άλλη μπάντα παίζει το “dance me to the end of love”…
(Ίσως έχουν ένα δίκιο οι αμερικάνοι κοκκινόσβερκοι που, δια των πολιτικών τους βιτρινών, λυσσάνε με τους ιρανούς και τις ιρανές: 40 χρόνια απειλές, αποκλεισμοί, κυρώσεις, εσωτερική καταστολή, κι αυτοί είναι ακόμα cool…)
Δευτέρα 12 Ιούνη. Σημαίνει «αυτοί που ξεπουλήθηκαν». Και οι μαλινέζοι tuareg Tinariwen, τραγουδούν ότι καμία ειρήνη δεν επιβάλλεται με βία ενώ καλούν σε αφύπνιση την ακεραιότητα, την αυτοπεποίθηση και την πνευματική ομορφιά της φυλής τους. Είναι τραγούδι του 2013 ή του 2014. Αφιερωμένο εξαιρετικά στον καινούργιο γάλλο «αυτοκράτορα»: ο στρατός του (ο ιμπεριαλισμός του) βρίσκεται στο βόρειο μάλι (και όχι μόνο) για να επιβάλλει δια της βίας την ειρήνη.
Δηλαδή τα γαλλικά συμφέροντα…
Δευτέρα 5 Ιούνη. Μακρύς ο δρόμος… Κι αν ξεμείνουμε από τσιγάρα δεν πρέπει να ξεμείνουμε από μουσική… Κάπως έτσι προέκυψε η στιγμή να ρίξουμε μια ματιά στην δική μας καμπούρα· στην «προίκα» μας δηλαδή.
Οπότε οι τότε φρέσκιες Σαλονικιές ροκ εν ρολ «Τρύπες», απ’ το μακρινό ’85, βγήκαν απ’ το σακούλι.
Το τραγούδι γράφτηκε για φαντάρους. Aλλά με την γενική επιστράτευση στη βλακεία και τα ψυχοδράματα αφορά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τους πάντες.
Δευτέρα 29 Μάη. To Ammazagh, ένα τραγούδι για την προσφυγιά, και οι Terakaft (σημαίνει “καραβάνι” στην γλώσσα των νομάδων της δυτικής Σαχάρας – καμία σχέση με φιαορόζ ατάκες…), θα μπορούσαν να βρίσκονται στο ξεκίνημα αυτών των σύντομων Δευτεράτικων χαιρετισμάτων, του midnight rebel. Μας άνοιξαν την πόρτα στους μουσικούς Tuareng, πρώτα απ’ το μάλι – και ύστερα το πράγμα προχώρησε.
Όχι άδικα και όχι τυχαία. Οι δυο κιθαρίστες που έφτιαξαν τους Terakaft, ο Kedou και ο Diara, συμμετείχαν στους Tinariwen, στο ξεκίνημά τους, το 2001, μέχρι και το πρώτο τους άλμπουμ. Ύστερα αποχώρησαν δημιουργώντας μια καινούργια μπάντα. Είναι λιγότερο πολιτικοί σε σχέση με τους Tinariwen (ή δεν εκδηλώνονται) και μάλλον λιγότερο γνωστοί, κινούνται όμως πάνω στους ίδιους κοινωνικούς και μουσικούς δρόμους. Που από κάποιους ονομάζονται “desert blues”, και από άλλους θεωρούνται η συνέχεια μιας μουσικής παράδοσης που ενδιάμεσα μεταφέρθηκε στις ηπα απ’ τους σκλάβους της δυτικής αφρικής δημιουργώντας εκεί τον εκπληκτικό γαλαξία των γνωστότερων διεθνώς blues.
Στο εξώφυλλο του δίσκου είναι γραφή των νομάδων.
(Οπουδήποτε σ’ αυτόν τον ασήμαντο πλανήτη: καλή δύναμη…)
Δευτέρα 22 Μάη. Οι Dubioza Kolektiv είναι μια μπάντα 7 μουσικών, απ’ την βοσνία· με έδρα το Sarajevo. Ξεκίνησαν το 2003. «Επιζήσαντες του πολέμου», θεωρούνται πλέον φίρμες στην εναλλακτική σκηνή της ευρώπης· ίσως και πιο πέρα. Παίζουν ένα μίγμα balkan-ska-dub κλπ κλπ.
Και, φυσικά, ούτε αυτοί ούτε το βοσνιακό κοινό τους ταιριάζουν στα στερεότυπα εκείνων που υποστηρίξαν τους σφαγείς της βοσνίας… Ακόμα και για “εκπαιδευτικούς λόγους” λοιπόν, το ειρωνικό “usa” (υπάρχουν και οι στίχοι):
Δευτέρα 15 Μάη. Η Aziza Brahim γεννήθηκε το 1976 σε προσφυγικό καταυλισμό στην έρημο της νότιας αλγερίας. Είναι Sahrawi, ανήκει δηλαδή στους πληθυσμούς της δυτικής Σαχάρας που στη δεκαετία του ’70 δημιούργησαν το ένοπλο απελευθερωτικό «μέτωπο Polisario”, εναντίον της κατοχής της γης τους πρώτα από την ισπανία και στη συνέχεια απ’ το βασιλείο του μαρόκου. Η μαδρίτη αποχώρησε, αλλά ο μαροκινός στρατός νίκησε στρατιωτικά τους αντάρτες αναγκάζοντας τους “άμαχους” να γίνουν πρόσφυγες, στην αλγερία. Η εκεχειρία που έγινε με την μεσολάβηση του οηε το 1991 προέβλεπε την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την αυτοδιάθεση των Sahrawi, αλλά χάρη στην «κάλυψη» που απολαμβάνει το μαροκινό καθεστώς απ’ την «δύση», αυτό το δημοψήφισμα δεν έγινε ποτέ· παρότι το Polisario είναι επίσημα αναγνωρισμένο, όπως και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. (Οι σημαίες που φαίνονται στο video είναι το Polisario, απ’ τους προσφυγικούς καταυλισμούς που εξελίχτηκαν σε ημιμόνιμες εγκαταστάσεις. Η Brahim ζει τον περισσότερο καιρό στη Βαρκελώνη, απ’ όπου και τα πλάνα με την θάλασσα…).
Μια παλαιστίνη στη δυτική αφρική…
Δευτέρα 8 Μάη. Μια ιρανοεβραία συνθέτης και τραγουδίστρια (η Michal Elia Kamal) ένας τούρκος σαντουρί-στας (o Metehan Çifçi) και ένας γάλλος κιθαρίστας (ο Julien Demarque) παίζουν στην Istiklal, στην Istanbul. Μια μπάντα του δρόμου, μια μπάντα του κόσμου. Είναι οι Light in Babylon. Εδώ σ’ ένα ερωτικό τραγούδι.
Ποιος, άραγε, γνώρισε τον Κόσμο και δεν τον αγάπησε; Ποιος γνώρισε τον Κόσμο και δεν μίσησε τα σύνορα κι όλους τους διαχωρισμούς, όλες τις ταξινομήσεις, όλες τις ιεραρχήσεις;
(Καλή βδομάδα αλάνια και αλήτισσες!)