Category: Cyborg

Η πολιτική οικονομία του “ως οι μηχανές έσεσθαι”

Πέμπτη 3 Γενάρη. Καλή η ειρωνεία, αλλά… Μετά τις χημείες, τα γυμναστήρια, τον υγιεινισμό και τις πλαστικές διορθώσεις κάθε είδους, η μετατροπή του σώματος σε motherboard είναι η πιο πρόσφατη φάση της αποικιοποίησής του… απ’ τις καπιταλιστικές νόρμες. Κι όπως έχει συμβεί μ’ όλες τις προηγούμενες φάσεις, έτσι και η τωρινή υιοθετείται σαν «ελευθερία» και σαν «ευκολία». Σαν αυτοπραγμάτωση κυριολεκτικά: μετατροπή του «εγώ» σε πράγμα· ανώτερης (τεχνολογικά) τάξης.

Δεν ήταν, πριν, mainstream η «φυσικότητα» και τώρα έρχεται η «τεχνητότητα»! Όχι άλλα δάκρυα για τον «χαμένο παράδεισο»!!! Όχι άλλες θεολογίες “επιστροφής στη φύση”!!! Και πριν (εδώ και τουλάχιστον 150 χρόνια…) προτυποποιημένα ήθελε η κυρίαρχη (καπιταλιστική / εμπορευματική) κουλτούρα τα σώματα – κι έτσι αυτοκατασκευάζονταν. Σε διάφορα mode / μόδες. Είτε το αναγνώριζαν, είτε όχι. Γι’ αυτό και είναι εύκολο κι απλό το πέρασμα απ’ το ένα επίπεδο τεχνικής στο επόμενο, εν προκειμένω το ηλεκτρονικο/μηχανικό.

Καμμία απ’ τις προηγούμενες τεχνικές «φαίνεσθαι» και «λειτουργείν» δεν θα εξαφανιστεί. Θα συνυπάρχουν όλες, σαν διαφορετικές ιστορικές στοιβάδες, σε ένα είδος διαρκούς σωματικής πρωταρχικής συσσώρευσης – για λογαριασμό της «πολυδιάστατης» κατεργασίας μας…

Εν τω μεταξύ το πιο φυσικό στα ανθρώπινα σώματα (ειδικά στα πρωτοκοσμικά), χωρίς εισαγωγικά και αμφιβολίες,  παραμένει αυτό που απωθούν / απωθούμε: οι συστάδες συμβιωτικών μικροοργανισμών, εκατομμύρια τέτοιων, τόσο στο δέρμα όσο και εντός. Στα όργανα.

Πανούργα τεχνολογία έχεις να κάνεις πολλά ακόμα: να πεταλώσεις τα βακτηρίδια και τους μύκητες!

Happy new (industrial revolution)

Τρίτη 1 Γενάρη – Τετάρτη 2 Γενάρη. Το κινέζικο γυναικείο pop group SNH48, από την Σαγκάη, είναι το πρώτο που τραγουδάει μαζί με τα ολογραμματικά avatar των μελών του. Και μάλιστα σε οποιοδήποτε μέγεθος. Η κινεζική εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης ObEN σχεδίασε και κατασκευάσε αυτό που ο αντιπρόεδρός της Xiong Wei χαρακτήρισε σαν το πρώτο δοκιμαστικό βήμα της αγοράς εικονικών ειδώλων. Η εταιρεία έχει σκοπό να σχεδιάσει ακόμα πιο έξυπνα εικονικά pop είδωλα, να δημιουργήσει άλμπουμ και ταινίες μ’ αυτά…

Γιατί; Επειδή:

… Τα ανθρώπινα pop είδωλα δύσκολα τελειοποιούνται. Έχουν ηλικιακά όρια… Τα εικονικά είδωλα όχι…

Αντικαθίστανται επίσης πανεύκολα (τα εικονικά είδωλα), χωρίς “δράματα”…

Ταυτόχρονα μια άλλη εταιρεία, η Base Hologram (θυγατρική της Base Entertainment), έχει βγάλει ήδη σε περιοδεία σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ένα ολόγραμμα της Maria Callas, ενώ ετοιμάζει κάτι ανάλογο για την Amy Winehouse και τον Roy Orbison. Η ανάσταση των νεκρών είναι εδώ – χωρίς δευτέρα παρουσία!

Ίσως υπάρχουν κάποιοι τεχνικοί περιορισμοί ακόμα για το που μπορούν να “εμφανίζονται” αυτά τα θαύματα / φαντάσματα. Όμως οι βιομηχανίες της διαφήμισης, της διασκέδασης, όπως και εκείνες των ηλεκτρονικών «οικιακών βοηθών» σίγουρα κάνουν άλματα….

Happy new (militarism)

Τρίτη 1 Γενάρη – Τετάρτη 2 Γενάρη. Το ρωσικό καθεστώς πανηγυρίζει με την πετυχημένη δοκιμή ενός απ’ τα νέα όπλα του: του υπερηχητικού βλήματος avanguard. Η Μόσχα θεωρεί ότι ξαναμπαίνει στην πρωτοπορεία των στρατιωτικών εξοπλισμών αφήνοντας πίσω της την Ουάσιγκτον· και πως έτσι εξασφαλίζει μερικά χρόνια «ειρήνης»….

Όλοι μιλούν για νέο κύμα ανταγωνισμού πολεμικών εξοπλισμών (και τεχνολογιών) έχοντας κατά νου αυτό που ονομάστηκε «ψυχρός πόλεμος» (τον 3ο παγκόσμιο) που, για το μεγαλύτερο μέρος του καπιταλιστικού βορρά ήταν «ειρηνικός». Πόσο πιθανό είναι όμως να επαναληφθεί αυτό το ιστορικό παράδοξο, ότι δηλαδή δεν γίνεται ένας all out παγκόσμιος πόλεμος επειδή υπάρχουν παρά πολλά καταστροφικά όπλα και … θα καταστραφεί ο πλανήτης;

Απάτη μόνο; Προβοκάτσια;

Τετάρτη 5 Δεκέμβρη. Ο διάσημος πια He Jiankui αποδεικνύεται σίγουρα απατεώνας. Να θυμίσουμε ότι πρόκειται για τον κινέζο βιοτεχνολόγο που ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες ότι έκανε γενετική κοπτοραπτική στο dna δύο εμβρύων (με τεχνητή γονιμοποίηση) τα οποία στη συνέχεια εμφυτεύτηκαν στην μήτρα της μητέρας τους – προκειμένου να γεννηθούν σαν HIV-proof.

Κατ’ αρχήν προκύπτει απ’ τις καταθέσεις ενός (απ’ τα οκτώ συνολικά ζευγάρια) που συμμετείχε στις αρχικές φάσεις αλλά τελικά αποχώρησε απ’ την «μαγική γενετική» του Jiankui, ότι τους είχε ειπωθεί ότι το project χρηματοδοτείται απ’ το κράτος· για να δικαιολογηθεί ότι δεν θα πλήρωναν τίποτα στη γενικά ακριβή αυτή διαδικασία τεχνητής γονιμοποίησης / εμφύτευσης. Δεύτερον, τους δινόταν η υπόσχεση ότι πέραν της HΙV-proof εγγυημένης γενετικής ταυτότητας, τα παιδιά τους θα ήταν γενικά εξυπνότερα και γενικά υγιέστερα.

Τρίτο, κι αυτό είναι το σημαντικότερο (το γράψαμε μόλις την περασμένη Παρασκευή). Το επιτελείο του Jiankui τους ενημέρωνε ότι στην χειρότερη περίπτωση όπου η πρωτεΐνη CCR5 δεν θα «έδενε» στο κατάλληλο σημείο του γονιδιώματος, τα μωρά δεν θα είχαν ανοσία στον hiv…. Σε στυλ “τι είχατε τι χάσατε”… Γι’ αυτό τον σκοπό ο Jiankui και το επιτελείο του πλήρωναν κάθε ζευγάρι με 40.000 δολάρια (ένα μεγάλο ποσό για τα δεδομένα του κινέζικου καπιταλισμού…) υπό την προϋπόθεση ότι παραιτούνται από οποιεσδήποτε διεκδικήσεις σε περίπτωση αποτυχίας του πειράματος / της μεθόδου.

Σ’ ένα κράτος με κατώτατο μισθό 375 δολάρια και μέσο μισθό στον τριτογενή τομέα τα 1500, το να πληρώνεται ένα ζευγάρι που θέλει να κάνει ένα παιδί με 40.000 δολάρια σημαίνει ένα πράγμα και μόνο: εξαιρετικά υψηλό ενδεχόμενο να αποτύχει το «πείραμα», και να αποκτήσει ένα παιδί HIV+ – ή και με άλλα γενετικά προβλήματα. Προφανώς ο Jiankui ήξερε ότι κορόιδευε όταν υποσχόταν “ασφαλές αποτέλεσμα” – αλλιώς δεν θα πλήρωνε τόσο. Το μεγάλο ποσό της “αμοιβής” αποδεικνύει την απάτη του.

Απομένει, όμως, το ζήτημα της δημόσιας ανακοίνωσής του· μιας ανακοίνωσης που ήταν αδύνατο να μην προκαλέσει όχι μόνο αγανάκτηση αλλά και έρευνα για το τι πραγματικά έκανε. Ήδη πολλοί κινέζοι βιοτεχνολόγοι και γενετιστές φοβούνται αυτό που είναι πιθανό: την πίεση για την επιβολή αυστηρών περιορισμών στις όποιες έρευνές τους.

Παρότι η ανθρώπινη ματαιοδοξία είναι ισχυρή ντρόγκα, θα ήταν βιαστικό να υποθέσουμε ότι ο Jiankui ανακοίνωσε πως έκανε α) κάτι εξαιρετικά ριψοκίνδυνο, β) κάτι ηθικά προβληματικό το λιγότερο, γ) χωρίς να δώσει κανένα συγκεκριμένο στοιχείο προς έλεγχο των λεγομένων του, κινούμενος μόνο απ’ την έπαρσή του, και χωρίς να λάβει υπόψη του τι θα ακολουθούσε.

Θέλουμε να πούμε: δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και άλλα κίνητρα, εντελώς διαφορετικά απ’ την τεχνοεπιστημονική ματαιοδοξία. Εκτός αν αυτό που περίμενε ήταν ότι θα ανέβουν οι τιμές των μετοχών που έχει σε επτά βιοτεχνολογικές εταιρείες – τις οποίες έστησε ο ίδιος.

Αν είχε κάτι τέτοιο στο μυαλό του όταν βγήκε καμαρωτός καμαρωτός να ανακοινώσει τα κατορθώματά του, τότε την πίνει… Κι αν είσαι addicted η λογική σηκώνει τα χέρια…

Orange Blossom

Δευτέρα 3 Δεκέμβρη. Επιστροφή σε κάτι απ’ τα αγαπημένα, χωρίς άλλες συστάσεις.

Καλή βδομάδα!

 

Παραπάνω από 5 λεπτά δημοσιότητας…

Παρασκευή 30 Νοέμβρη. Έχει ο οξυνόμενος ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός και τεχνολογικές διαστάσεις; Η απάντηση είναι “χέζουν οι αρκούδες στο δάσος”;

Ο κινέζος γενετιστής He Jiankui κέρδισε («με το σπαθί του»…) αυτό που θεωρούσε ότι αξίζει. Μην βιαστείτε, ωστόσο, να πείτε πως ήταν η διεθνής δημοσιότητα για έναν «ειδικευμένο ηλίθιο» (λυπούμαστε, αλλά η διαπίστωση των Καταστασιακών γίνεται όλο και πιο σωστή…), γενετιστή, πολύ γνωστό στους κύκλους των βιοτεχνολόγων. Ναι, η δημοσιότητα αυτή ήταν ένα +. Ήταν, όμως, το κυρίως ζητούμενο; Η ασταμάτητη μηχανή δεν ξέρει. Αλλά σαν μέτοχος του (περιοδικού) cyborg έχει λόγους σοβαρούς να κοιτάει πίσω απ’ το Θέαμα – ακόμα κι αν αυτό είναι γενετικό.

Ο κυρ He ανακοίνωσε επίσημα πριν λίγες σε συνέδριο στο Hong Kong ότι έκανε γενετική κοπτοραπτική (με την μέθοδο crypsr/cas9 – περισσότερα στο cyborg 8 και στο cyborg 13) σε πρωταρχικά ανθρώπινα κύτταρα (ωάρια; σπερματοζωάρια; αυτήν την λεπτομέρεια δεν την ξέρουμε) in vitro γονιμοποίησης – και τα εμφύτευσε σε γυναικεία μήτρα, για να γεννηθούν. (Είπε ότι αυτό έγινε…) Η “παρέμβαση” του γενετιστή αφορούσε την “θωράκιση” των δυο (μελλοντικών) κοριτσιών απ’ τον HIV, με δεδομένο ότι ο πατέρας τους ήταν HIV+.

Σύμφωνα με τα όσα είναι γνωστά ως σήμερα, το aids έχει ιογενή και όχι γενετική προέλευση. Ο κυρ He (και ίσως συμφωνούν μαζί του και διάφοροι συνάδελφοί του) εντόπισε (λέει) μια αλληλουχία στο dna σε ανθρώπους που έχουν «ανοσία» στον hiv… Και με κοπτοραπτική την μετέφερε στο γονιδίωμα των πρωταρχικών ανθρώπινων κυττάρων, έτσι ώστε να μην “κολλήσουν” τα δύο έμβρυα.

Με δυο λόγια ο κυρ He υποστηρίζει ότι συνέθεσε δύο βιοτεχνολογικές άγνοιες (την μία σχετικά με τον hiv και την άλλη σχετικά με την ακρίβεια και την αποτελεσματικότητα της cryspr/cas9) και κατασκεύασε μια βιοτεχνολογική βεβαιότητα· τόσο βεβαιότητα ( υποστηρίζει…) ώστε να εφαρμόσει την μέθοδό του στο είδος μας…

Ξέσπασε παγκόσμια κατακραυγή, αλλά και απορία. Ο κυρ He δεν έδωσε καμία απόδειξη των ισχυρισμών του· αλλά η κατακραυγή κατακραυγή. Τόσο πολύ ώστε το κινεζικό καθεστώς αναγκάστηκε να διατάξει το «πάγωμα» κάθε έρευνας σχετικά με την crispr/cas9 και τις εφαρμογές της, καταγγέλοντας τους ισχυρισμούς του κυρ He σαν «απαράδεκτους».

Τι συμβαίνει;

HIV-proof;

Παρασκευή 30 Νοέμβρη. Η ασταμάτητη μηχανή και το cyborg θα παρακολουθούν το θέμα όσο πιο στενά γίνεται, ελπίζοντας να βρουν την απάντηση. Εν τω μεταξύ πρέπει να θυμήσουμε κάτι που «μοιάζει πολύ» με τις (προβοκατόρικες) δηλώσεις του κυρ He – κι αυτό μας βάζει σε σκέψεις.

Ήταν πριν 14 χρόνια, το 2003, όταν τρεις «επιστήμονες», ο (ελληνοκυπριακής καταγωγής με αμερικανική υπηκοότητα) βιοτεχνολόγος Panos Zavos, ο ιταλός (γυναικολόγος και εμβρυολόγος) Severino Antinori και ο (ισραηλινο-αμερικάνος χειρούργος) Avi Ben-Abraham, ανακοίνωσαν με όλα τα ταρατατζούμ ότι έχουν εμφυτεύσει κλωνοποιημένο ανθρώπινο έμβρυο (σε άγνωστο τόπο και άγνωστη γυναίκα) και περιμένουν την γέννησή του.

Απ’ τους τρεις ο ένας, ο Zavos, ήταν ήδη διεθνώς αναγνωρισμένος γενετιστής. Η ανακοίνωση περί κλωνοποίησης ανθρώπων προκάλεσε παγκόσμιο σοκ. Και κατακραυγή. (Ο Zavos και η κατακραυγή που προκάλεσε ήταν ανάλογα με τον He Jiankui και την τωρινή κατακραυγή). Όχι μόνο οι κοινωνίες αλλά ούτε καν η «επιστημονική κοινότητα» ήταν σε θέση να υποστηρίξουν την εφαρμογή τεχνικών κλωνοποίησης σε ανθρώπους. Ζητήματα ηθικά αλλά και ζητήματα τεχνικά ήταν άλυτα. Από πολιτική άποψη δεν θα μπορούσε να βρεθεί ούτε μισός που να υποστηρίξει την ανθρώπινη κλωνοποίηση, ακόμα κι αν ήταν «τεχνικά» άρτια και ασφαλής.

Αλλά δεν ήταν καν και καν…

Στις 14 Φλεβάρη της ίδιας χρονιάς που οι 3 «ιππότες» της ανθρώπινης κλωνοποίησης ανακοίνωναν (χωρίς καμμία απόδειξη…) το εγχείρημά τους, στις 14 Φλεβάρη του 2003, πέθαινε (αιωνία η μνήμη της!) η πρώτη κλωνοποιημένη προβατίνα. Η διάσημη Dolly. Κανείς αθάνατος, σίγουρα. Υπήρχε όμως ένα σοβαρό πρόβλημα: η Dolly πέθανε σε «βαθιά γεράματα», αν και ήταν λίγο μικρότερη από 7 χρονών. Τα πρόβατα ζουν από 10 έως 12 χρόνια… Κάτι στραβό είχε συμβεί με την πρόωρα γερασμένη Dolly. Κάτι δεν είχε εντοπιστεί σε σχέση με την κλωνοποίησή της…

Οι γενετιστές, βιοτεχνολόγοι, και λοιποί ειδικοί έπεσαν με τα μούτρα για να βρουν την αιτία της πρόωρης γήρανσης της Dolly. Κάποια στιγμή, μετά από αρκετό καιρό, ισχυρίστηκαν ότι την βρήκαν: τα τελομερή. Για να μην σας κουράσουμε: στις άκρες των χρωμοσωμάτων υπάχουν κάποια ένζυμα (αυτά ονομάστηκαν «τελομερή»…) που λειτουργούν σα χρονόμετρα. Ακόμα κι αν αντιγράψει κανείς τον γενετικό κώδικα και τον μεταφέρει σε καινούργιο (γενετικό) κύτταρο, τα χρονόμετρα συνεχίσουν να δουλεύουν. Συνεπώς η Dolly «κληρονόμησε» την ηλικία των κυττάρων απ’ την αντιγραφή των οποίων προέκυψε! Σαν «ον» πέθανε στα 7 χρόνια της… Σαν «οργανισμός» πέθανε στα 10 ή στα 12…

Δεν χρειάζεται να το πούμε, το φαντάζεσθε: μετά απ’ αυτήν την ανακάλυψη προτάθηκε η ριζοσπαστική λύση: «κόβουμε» τα τελομερή (ή τα αντικαθιστούμε…). Αλλά η πιο προσεκτική επισκόπηση του ζητήματος απέδειξε (με πολλά επιχειρήματα) ότι αυτό θα ήταν τερατώδες: τα τελομερή χρειάζονται επειδή είναι απόλυτα απαραίτητη στους οργανισμούς η καταστροφή των κυττάρων· προκειμένου να ανανεώνονται. Αυτό γίνεται κατα κόρον σε όλα τα έμβια είδη. Ένας οργανισμός με «πειραγμένα» τελομερή θα ήταν κάτι σαν «καρκίνος με μορφή»: τα κύτταρά του θα ανανεώνονταν χωρίς να καταστρέφονται τα προηγούμενα… Απλά θα αυξανόταν ο κυτταρικός πληθυσμός του, αρχίζοντας απ’ τα βασικά του όργανα…

Ήταν άτυχη, λοιπόν, η Zavos band που ανακοίνωσε την ανθρώπινη κλωνοποίηση σε μια ιστορική στιγμή που είχε καταρρεύσει όλος ο θρίαμβος για την κλωνοποίηση της Dolly; Θα μπορούσε να είναι «άτυχη» αν όσα υποστήριζε πως έκανε τα είχε όντως κάνει. Τα είχε κάνει όμως;

Κανείς δεν έμαθε ποτέ… Ποτέ δεν δημοσιοποιήθηκε η εικόνα του «πρώτου κλωνοποιημένου ανθρώπου» (σε αντίθεση με το πρώτο «μωρό του σωλήνα»). Δεν ξέσπασε καν σάλος όταν το 2009 ο ίδιος καθηγητής Zavos ανακοίνωσε ότι έχει κλωνοποιήσει 14 ανθρώπινα έμβρυα και έχει εμφυτεύσει τα 11. Δύο ενδεχόμενα υπήρχαν: είτε η διεθνής «επιστημονική κοινότητα» είχε αποδεχθεί την ανθρώπινη κλωνοποίηση (οπότε η περίεργη «νεανική γήρανση» που παρατηρείται εδώ κι εκεί αφορά «κλώνους»…)· είτε σιωπηλά έγινε αποδεκτό αυτό που ήταν ταπεινό μεν σαν κίνητρο αλλά απαραίτητο: ότι ο Zavos και η ομάδα του έκαναν εκείνη την τρομακτική ανακοίνωσή τους το 2003 και τις επομενες μόνο και μόνο για να τραβήξουν χρηματοδότες στις έρευνές τους… Διάσημοι απατεώνες…

Το γεγονός ότι δεν οδηγήθηκε ο κυρ Zavos στα δικαστήρια (μιας και η ανθρώπινη κλωνοποίηση απαγορεύεται σε πάρα πολλά κράτη, αν και όχι σε όλα…) δείχνει ότι όσοι θα μπορούσαν να τον «τρέξουν» συμπέραναν ότι οι ανακοινώσεις του είναι απάτη…

Βιο-προβοκάτορες

Παρασκευή 30 Νοέμβρη. Η περίπτωση He Jiankui μοιάζει σε πολλά με την περίπτωση Panos Zavos. Και οι δύο ήταν αρκετά γνωστοί επαγγελματίες ήδη, έτσι ώστε να μην υπάρχει αμφιβολία ότι τεχνικά ήταν / είναι ικανοί να έχουν κάνει αυτό που λένε… Ταυτόχρονα όμως παραβίαζαν όλα τα πρωτόκολλα εγκυρότητας («δεν σας λέμε ούτε που, ούτε ποιοί», καμμία κρίσιμη λεπτομέρεια), με πλήρη συνείδηση του τι κάνουν εναντίον των συναδέλφων τους. Μ’ άλλα λόγια ο Zavos τότε προβόκαρε και ο Jiankui τώρα προβοκάρει εν γνώσει τις νόρμες ελέγχου και επιβεβαίωσης των «επιστημονικών κοινοτήτων» στις οποίες ανήκουν και απ’ τις οποίες προέρχεται η αναγνώριση και το κύρος τους. Αν ήθελαν να κάνουν κάτι που να μην μπορούν να ελέγξουν οι συνάδελφοί τους, θα ήταν αρκετό να μην ανακοινώσουν τίποτα!… Αν ήθελαν να κάνουν κάτι αποφεύγοντας την κατακραυγή, θα το κρατούσαν κρυφό… Αν ήθελαν να «πατεντάρουν» την μεθοδολογία τους…. απλά δεν μπορούν!!! Τι επεδίωκε τότε ο Zavos και τι επιδιώκει, λοιπόν, ο Jiankui τώρα;

Είναι αρκετά πιθανό ότι η απάντηση σχετικά με τον Zavos ήταν όντως τα λεφτά, και ίσως κάτι επιπλέον (που δεν είναι της στιγμής). Ο Jiankui; Κι αυτός φράγκα θέλει;

Ίσως. Υπάρχει όμως ένα διαφορετικό θέμα, και ασφαλώς ο Jiankui το ξέρει καλά, καθώς πηγαινοέρχεται ανάμεσα σε αμερικανικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και στο εργαστήριό του στο πανεπιστήμιο της Shenzhen: οι κινέζοι γενετιστές έχουν κάνει πράγματι σημαντικές «προόδους» σε διάφορους επιμέρους τομείς, και απειλούν την (εμπορική / τεχνολογική / επιστημονική) κυριαρχία των δυτικών και στις βιοτεχνολογίες. Για παράδειγμα, μόλις πριν 3 μήνες, στις αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη, βιοτεχνολόγοι του πανεπιστημίου της Σαγκάης ανακοίνωσαν την πετυχημένη (;) εφαρμογή της crispr/cas9 στην εργαστηριακή επιδιόρθωση σε ανθρώπινα έμβρυα μιας γενετικής ανωμαλίας που είναι υπεύθυνη για μια σπάνια και ανίατη αρρώστια (την marfan). Η ανακοίνωση έγινε με όλο το επιστημονικό πρωτόκολλο, μέσω δημοσίευσης σε έγκυρο διεθνές περιοδικό (το molecular therapy).

Οπωσδήποτε αυτή η κινεζική επιτυχία είναι συζητήσιμη – λόγω τομέα. Δεν παύει, ωστόσο, να πιστοποιεί ότι το τόσο απειλητικό «made in china 2025» έχει σοβαρά ερείσματα και στις βιοτεχνολογικές εφαρμογές. Κι αυτό είναι σοβαρό ζήτημα, εμπορικά / οικονομικά αλλά ακόμα και πολεμικά…

«Βγήκε μπροστά», λοιπόν, ο He Jiankui με τους αναπόδεικτους (και από στενά «επιστημονική» άποψη αστήρικτους) ισχυρισμούς του για να προκαλέσει την διεθνή κατακραυγή για την ανηθικότητα των κινέζων γενετιστών; Σε μια εποχή που «ψήνεται» από διάφορες μεριές ο «κινεζικός κίνδυνος»; Ξέρουμε ότι σε πολλούς αυτό θα φανεί σαν «σενάριο συνωμοσίας». Ωστόσο στον όλο και πιο ανταγωνιστικό καπιταλιστικό κόσμο (συμπεριλαμβανόμενης της τεχνολογικής του στιβάδας) τα κτυπήματα κάτω απ’ την μέση δεν είναι εξαίρεση. Είναι ο κανόνας.

Και δεν είναι η περίπτωση Jiankui ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία ισχυρή ένδειξη για τέτοιου είδους συγκρούσεις…

All these robots…

Κυριακή 25 Νοέμβρη. Θυμάστε τα tamagotchi; Θυμάστε την second life (αλλά και όλα τα videogames «ρόλων»); Έχετε υπόψη σας την Alexa ή την Siri;

Μπορεί ναι, μπορεί όχι. Όμως το «όχι» δεν σημαίνει ότι αυτά (τα tamagotchi, τα avatars των second lifes, οι Alexa και οι Siri) δεν υπάρχουν – ήδη σε πολλά εκατομύρια (ανθρώπινες ζωές) με διαρκή αυξητική τάση… (Εκτός αν είστε οπαδοί των «εναλλακτικών πραγματικοτήτων», της ιδέας δηλαδή ότι «η πραγματικότητα είναι όπως νομίζω ότι είναι»…)

Δείτε, αν έχετε χρόνο και όρεξη, το πιο κάτω. Πρόκειται για διαφημιστικό του ρομποτικού σκύλου της ιαπωνικής sony- με το όνομα Aido.

Είναι πιθανό ότι δεν σας γεμίσει το μάτι, ειδικά αν έχετε ήδη pet. Ωστόσο ο Aido έχει μερικά ακαταμάχητα προσόντα… Δεν χρειάζεται ούτε τάισμα ούτε γιατρούς (μπορεί να χρειαστεί όμως μηχανικό επισκευής!) πράγμα που σημαίνει ότι τα σχεδόν 3000 δολάρια (τιμή usa) του κόστους αγοράς καλύπτονται πολύ γρήγορα. Ύστερα δεν απαιτεί βόλτες και, το ακόμα σημαντικότερο, δεν χρειάζεται να μαζεύετε τα σκατά του (πράγμα που κανείς δεν το κάνει με χαρά!…). Σα να λέμε είναι ιδανική «παρουσία» για διαμερίσματα (κουτά ή «έξυπνα»…) Τελευταίο; Αν τον βαρεθείτε απλά του βγάζετε τις μπαταρίες και τον αφήνετε σ’ ένα ράφι.

Κι ακόμα θα απορρίπτατε τον Aido… σαν ενήλικες… Αν, όμως, είσασταν παιδιά 4, 5 ή 8 χρονών; Δεν θα συμπαθούσατε αυτό το κατοικίδιο ρομπότ, που σε κάθε αναβαθμισμένη ετήσια έκδοσή του μπορεί να κάνει (ή να «καταλαβαίνει») περισσότερα; Δεν είναι μια καλή παρέα / παιχνίδι; Αν άρχιζε να μιλάει (εκτός απ’ το να γαυγίζει);

Υπάρχει όμως κάτι επιπλέον, που θα ανέβαζε τις μετοχές του Aido (ή οποιουδήποτε άλλου, παρόμοιου, ρομποτικού pet) μεταξύ ενηλίκων: η δυνατότητα της «διασταύρωσής» του με τις «οικιακές βοηθούς» τύπου Alexa ή Siri. Ένα κινητό κέντρο ελέγχου των οικιακών μηχανών και αισθητήρων σε συνθήκες smart home / internet of things – και, κατά συνέπεια, ένας εν δυνάμει φύλακας τόσο του σπιτιού όσο και των παιδιών σ’ αυτό…

Μήπως το ξανασκέφτεσθε; Κι αν «όχι» σαν αγοραστές / «αφεντικά» του Aido, μήπως θα έπρεπε να σκεφτούμε την περίπτωση σαν τμήμα της «4ης βιομηχανικής επανάστασης» – μιας κι έχει αρχίσει να πουλιέται και στα μέρη μας σαν hype;

Μηχανική (καπιταλιστική) αναδιάρθρωση σε κλίμακα σπιτιού

Κυριακή 25 Νοέμβρη. Αφενός οι λεγόμενες «έξυπνες» και αφετέρου οι ρομποτικές εφαρμογές (προφανώς και ο συνδυασμός τους) καθημερινής, οικιακής χρήσης, είναι μια ήδη τεράστια και παγκόσμια ανερχόμενη αγορά. Δεν θα αργήσει να φτάσει, κανονικότατα, και στα μέρη μας (κατ’ αρχήν στα πιο φραγκάτα «νοικοκυριά»…) καθώς σερβίρεται σαν η απάντηση στα πάντα. Από θέματα «ευκολίας» (να ανάβεις τα φώτα ή να κλείνεις τα ρολά από οπουδήποτε στο σπίτι) μέχρι θέματα «ασφάλειας» (να βλέπεις τον διαρρήκτη live…). Από ζητήματα «διεπαφής» μεταξύ οικιακού χώρου και σύμπαντος (το ψυγείο σου κάνει μόνο του την παραγγελία στο σούπερ μάρκετ της περιοχής με βάση τις ελλείψεις σε κωδικούς, τις οποίες αναγνωρίζει μόνο του· εσύ περνάς και απλά πληρώνεις και παραλαμβάνεις, οπότε κερδίζεις χρόνο… ή ανάβεις τον θερμοσίφωνα απ’ την δουλειά, για να είναι ζεστό το νερό μόλις μπεις στο σπίτι…) μέχρι ζητήματα «ατμόσφαιρας» (τα φώτα και τα air condition προσαρμόζονται και στην ψυχολογική σου διάθεση…).

Άσχετα, πάντως, απ’ το πως ακριβώς λανσάρεται, η καθολική μηχανοποίηση του οίκου θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν το τελευταίο, το πιο πρόσφατο βήμα μιας διαδικασίας που ξεκίνησε τις αρχές του 20ου αιώνα. Με τα ηλεκτρικά ψυγεία, τα ηλεκτρικά σίδερα και τα ηλεκτρικά πλυντήρια. Από τότε, και με αφετηρία το ηλεκτρικό δίκτυο, ως τώρα, με την μεσολάβηση του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, και μετά των οικιακής χρήσης pcs και των “smart phones», η δικτύωση της καθημερινής ζωής φέρνει, κατά κύματα, ριζοσπαστικές αλλαγές σ’ αυτήν την “καθημερινή ζωή”. Που σπάνια γίνονται αντιληπτές στο σύνολό τους. Στην πράξη εννοούνται (και υιοθετούνται) μόνο απ’ την πλευρά της “ευκολίας”. Της “διευκόλυνσης”.

Αυτή η πλευρά είναι αναμφισβήτητη… Υπάρχει όμως και η πίσω πλευρά αυτής της διαδικασίας όλο και πυκνότερης και πιο διευρυμένης δικτύωσης της καθημερινής ζωής. Αυτή η ζωή υπόκειται, πλέον, σε όλο και πιο κεντρικούς και κεντρικά ελεγχόμενους μηχανισμούς (από θεσμούς ως το υλικό, μηχανικό τους hardware) που έχουν χαρακτηριστικά εντελώς διαφορετικά απ’ τις «ευκολίες» που εμφανίζονται στην μικρο-κλίμακα της απόληξης των (όποιων) δικτύων. Αυτή η συγκέντρωση είναι συγκέντρωση κεφαλαίου. Μπορεί να γίνεται ευκολότερη αλλά σταδιακά χάνει την αυτοτέλειά της αυτή η «δικτυωμένη» καθημερινή ζωή. Υπάγεται, όλο και πιο κατηγορηματικά, στο “συγκεντρωμένο κεφάλαιο”. Θα έλεγε κανείς ότι “κατά βάθος” αυτή η συγκέντρωση (και ό,τι αυτή σημαίνει) είναι που διευκολύνεται…

Δείτε, σαν άσκηση σκέψης, το πιο απλό: το ηλεκτρικό δίκτυο. Χωρίς δεύτερη κουβέντα οποιοδήποτε ενδεχόμενο μακρυάς (ας πούμε για 1 ή 2 χρόνια) εξαφάνισης του ηλεκτρισμού σε μια μεγάλη περιοχή, οσονδήποτε αναπτυγμένη καπιταλιστικά, θα οδηγούσε σε έκρηξη βίας· έως και κανιβαλισμό. Συνεπώς η «ασφάλεια του κέντρου» του δικτύου, είτε με την έννοια της διαρκούς παραγωγής ρεύματος είτε με την έννοια της διαφύλαξής του από κακόβουλες επιθέσεις είναι στρατηγικό ζήτημα. Ένα στρατηγικό ζήτημα υψηλότατου κόστους. Το οποίο μεταφέρεται στους «δικτυωμένους», όλους εμάς δηλαδή, όχι μόνο και όχι τόσο με την μορφή του λογαριασμού ρεύματος αλλά, κυρίως, με άλλες μορφές. Για παράδειγμα πως θα δουλεύουν διαρκώς τα ηλεκτροπαραγωγά κέντρα (με την τωρινή βασική τεχνολογία) χωρίς διαρκή τροφοδοσία σε φτηνό πετρέλαιο; Συνεπώς η προστασία του κέντρου του ηλεκτρικού δικτύου απαιτεί χούντες (φιλικές προς εμάς) εκεί που εξορύσσεται το πετρέλαιο. Και, φυσικά, οφείλουμε να ανταποδίδουμε αυτήν την φιλία… με όποιον τρόπο μας ζητηθεί.

Προφανώς το παράδειγμα είναι τετριμένο: είναι μεγάλο μέρος της ιστορίας του 20ου αιώνα. Δείχνει όμως το «πρότυπο», το «μοντέλο», το «παράδειγμα» και του καινούργιου κύματος μηχανοποίησης / δικτύωσης, ψηφιακής αυτή τη φορά: τα «κέντρα» που θα εξασφαλίζουν τις ψηφιακές «ευκολίες» καινούργιου είδους, θα γίνουν παντοδύναμα σε ότι αφορά τους όρους λειτουργίας τους.

Ο ρομποτικός σκύλος Aido είναι ένα χοντροκομμένο αστείο μπροστά στην ανάδυση των νέων κέντρων ελέγχου (και όχι μόνο με την έννοια της επιτήρησης) των νέων «ευκολιών».