Το μπλοκ του ινδοκούς

Τρίτη 14 Αυγούστου. Την ίδια στιγμή που οι ταλιμπάν (κατάλληλα εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι πλέον) δείχνουν υψηλή ικανότητα στο να αντιμετωπίζουν τον αμερικανοεκπαιδευμένο επίσημο αφγανικό στρατό ακόμα και σε συνθήκες μαχών σε πόλεις ικανού μεγέθους όπως η Ghazni (όπου, ας το θυμήσουμε, η αμερικανική αεροπορική βοήθεια βραχυκυκλώνει…), επιδεικνύουν άλλη μια ικανότητα. Μεταξύ 6 και 11 Αυγούστου αντιπροσωπεία τους (απ’ το πολιτικό τμήμα, που εδράζεται στην Ντόχα του κατάρ…) έκανε επίσημη πενθήμερη επίσκεψη στην Τασκένδη, του ουζμπεκιστάν. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ουζμπέκινου υπ.εξ. «οι δύο πλευρές αντάλλαξαν απόψεις για τις προοπτικές της ειρήνευσης στο αφγανιστάν». Επιπλέον «οι δύο πλευρές συζήτησαν την απόσυρση των ξένων δυνάμεων απ’ την χώρα καθώς και εθνικά πρότζεκτ ανάπτυξης αλλά και την ασφάλεια των οδικών αξόνων και των δικτύων ηλεκτρικού ρεύματος».

‘Οσες / όσοι έχουν μείνει στην (όχι και πολύ παλιά) εποχή όπου οι ταλιμπάν είναι έκφραση του απόλυτου κακού και σπόνσορες της παγκόσμιας τρομοκρατίας θα ξεροκαταπιούν. Πρώτον, από πότε αυτοί οι παλιοτρομοκράτες έχουν διεθνές προφίλ, έστω τόσο όσο χρειάζεται για να κάνουν επίσημη επίσκεψη στην Τασκένδη; Δεύτερον, από πότε οι ίδιοι παλιοτρομοκράτες συζητούν με γειτονικά κράτη (του «μετασοβιετικού χώρου») την «απομάκρυνση των ξένων δυνάμεων απ’ το αφγανιστάν» – δηλαδή των αμερικάνων;

Η υπόθεση μυρίζει «μπλοκ του ινδοκούς»: Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη, Ισλαμαμπάντ (και ενδεχομένως λίγο Άγκυρα). Δεν μας ξαφνιάζει, ο κόσμος τόχει τούμπανο: η «αποκατάσταση της σταθερότητας» σ’ όλη αυτή τη ζώνη του πλανήτη, απ’ την συρία ως την κορεατική χερσόνησο, περνάει υποχρεωτικά απ’ το αφγανιστάν. Όσο για το ποιοί ιμπεριαλισμοί έχουν συμφέρον υπέρ της και ποιοί εναντίον της, κι αυτά είναι γνωστά.

Υπάρχουν τρία επιπλέον στοιχεία, για να σχηματίσετε μια κάπως πιο καθαρή ιδέα αυτών των εξελίξεων. Πρώτον, η Τασκένδη έχει καλές σχέσεις και με την επίσημη αφγανική κυβέρνηση, του Ashraf Ghani, τον στρατό του οποίου πολεμούν οι ταλιμπάν. Δεύτερον, οι ταλιμπάν εκτός απ’ τον αφγανικό στρατό έχουν κι’ έναν άλλο αντίπαλο· και δείχνουν οι μόνοι ικανοί να τον αντιμετωπίσουν: τον isis, που έχει μεταφέρει όπλα και προσωπικό απ’ την συρία και το ιράκ… (μην ρωτήσετε τι και πως, πρέπει να καταλαβαίνετε…). Τρίτο και τελευταίο, με τους ταλιμπάν κουβεντιάζει ανεπίσημα και η Ουάσιγκτον. Μπέρδεμα; Όχι ακριβώς…

Η Ουάσιγκτον έχει ξαναμιλήσει στο παρελθόν με τους ταλιμπάν· και μάλιστα με πολύ μεγάλη επισημότητα. Ήταν στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90, επί προεδρίας Κλίντον, όταν (υποτίθεται) θα έκλειναν μεγάλα deal για εκμετάλλευση των πλούσιων αφγανικών πρώτων υλών· με ταλιμπανική εξουσία στο αφγανιστάν. Μετά η γραμμή άλλαξε, και στις αρχές του 21ου αιώνα η Ουάσιγκτον αποφάσισε ότι είναι καλύτερα να έχει βάσεις στο ινδοκούς – στο «μαλακό υπογάστριο» του Πεκίνου. Συνεπώς οι αμερικάνοι μπορούν να «κουβεντιάζουν» – το ζήτημα είναι ποιος τους παίρνει πλέον τοις μετρητοίς.

Δεύτερον, οι καλές υπηρεσίες μεσολάβησης που θα μπορούσε να προσφέρει (και) η Τασκένδη, μεταξύ ταλιμπάν και επίσημης αφγανικής κυβέρνησης, κάνουν ακόμα σημαντικότερους τους συσχετισμούς δύναμης στο έδαφος. Ο Ghani δεν έχει μέλλον, αφού τον στηρίζουν οι αμερικάνοι. Και οι ταλιμπάν είναι επ’ αυτού ξεκάθαροι: yankees go home! (Ακόμα πιο ξεκάθαροι επ’ αυτού είναι οι σύμμαχοί τους, Μόσχα και Πεκίνο…). Αλλά αν είναι να γίνει το go home στη φυλετική σκηνή του αφγανιστάν κανείς δεν πρέπει να νοιώθει χαμένος έτσι ώστε να κρατάει τους αμερικάνους μαζί του. (Μια παρόμοια προσπάθεια “μεταστροφής” γίνεται και με τους proxies της Ουάσιγκτον στη βόρεια συρία, τις ypg/pkk…)

Συνεπώς (υποστηρίζουμε) μετά την μέση Ανατολή με το μπλοκ της Αστάνα και την κορεατική χερσόνησο με το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ, υπάρχει σε εξέλιξη μια τρίτη πολιτικοστρατιωτική εκστρατεία , που έχει κοινά χαρακτηριστικά με τις άλλες δύο: α) στρατιωτική υπεροχή στο έδαφος· β) διπλωματική / πολιτική αναβάθμιση των «αναθεωρητών»· γ) σταθερή μεσοπρόθεσμη πίεση στην Ουάσιγκτον να εγκαταλείψει τις θέσεις της, προς όφελος των ανταγωνιστών της.

(Μιας που το Sarajevo και η ασταμάτητη μηχανή είναι που έχουν προτείνει και υποστηρίξει αυτήν την ενιαία «ανάγνωση» του μεγάλου μετώπου, της μεγάλης γραμμής αντιπαράθεσης Μεσόγειος / Ειρηνικός, μπορείτε να συμπεράνετε αν οι εξελίξεις δίνουν βάση σ’ αυτήν την προσέγγιση.)