Ο εαυτός σαν κεφάλαιο, στα καλύτερά του

Σάββατο 13 – Κυριακή 14 Απρίλη. Γράφαμε πριν λίγες μέρες για τα «μαθήματα επιχειρηματικότητας»: Γίνε και συ επιχειρηματίας, μπορείς!!! Ξεκινώντας απ’ την «αξιοποίηση του Κεφαλαίου του Εαυτού σου».

Στις ηπα (στην αγγλία σε μικρότερο βαθμό) για να γίνει κανείς (αξιόλογο) «Κεφάλαιο του Εαυτού του», έχει ουσιαστικά δύο δρόμους. Ο ένας είναι να καταταχτεί (σαν μισθοφόρος) στο στρατό· και να πάει να σκοτώνει κάπου στον πλανήτη. Αν ζήσει (και δεν αυτοκτονήσει όταν αποστρατευτεί) θα έχει συγκεντρώσει ένα ικανοποιητικό χρηματικό ποσό για να πληρώσει τα δίδακτρα ανώτατων σπουδών.

Ο άλλος τρόπος είναι ο φοιτητικός δανεισμός. Το δάνειο σπουδών ξεπληρώνεται όπως κάθε άλλο· και η ελπίδα είναι (ήταν πιο σωστά) ότι με κάποιο πτυχίο αυτός / αυτή που υποθηκεύτηκε για να σπουδάσει, θα καταφέρει να βρει μια «καλή δουλειά» ώστε να ξεχρεώνει τα επόμενα χρόνια.

Μια τέτοια «επιδότηση σπουδών» είναι, στην πραγματικότητα, αεροπλανάκι. Ανάλογα με τον όγκο των πτυχιούχων κάθε χρονιάς είναι δύσκολο έως αδύνατο «η αγορά καλοπληρωμένων εργασιών» να τους απορροφά συνέχεια με μισθούς τέτοιους που αφενός να τους προσφέρουν το πολυπόθητο status αφετέρου να έχουν και ένα περιθώριο αποπληρωμής του φοιτητικού δανείου. Η «κρίση των φοιτητικών δανείων» εξελίσσεται σταθερά και αθόρυβα τα τελευταία χρόνια (πάνω από μια δεκαετία) με τα απλήρωτα δάνεια να αυξάνουν. Το συνολικό «φοιτητικό χρέος» το 2018 (εξυπηρετούμενο ή μη) στις ηπα είχε φτάσει σχεδόν το 1,5 τρισεκατομύριο δολάρια (τώρα είναι 1,6 τρις): διπλασιάστηκε απ’ το 2008. Και ο αριθμός εκείνων που δεν μπορούν να ξεχρεώσουν (επειδή δεν βρίσκουν δουλειές που να τους το επιτρέπουν) είναι ήδη πολλές χιλιάδες.

Αν και αυτό γίνεται «ψυχο-συναισθηματικό» πρόβλημα για τον κάθε αυτο-υποθηκευμένο οφειλέτη, στο σύνολό του είναι πρόβλημα ισολογισμών για τις τράπεζες. Δεν μπορούν να απαλλοτριώσουν τους υποθηκευμένους I gonna be· όχι, οπωσδήποτε, σε καιρό ειρήνης και με τις τρέχουσες συνθήκες (το ιδανικό για τις τράπεζες θα ήταν να δουλεύουν σαν δούλοι, αλλά αυτό προϋποθέτει στρατόπεδα συγκέντρωσης για λευκούς. Εναλλακτικά μπορεί να επιστρατευτούν – δια – της – βίας αν η πατρίς τους χρειαστεί, σαν αντάλλαγμα για την διαγραφή των χρεών τους….)

Εν τω μεταξύ ο καπιταλισμός πάντα βρίσκει τρόπους…

Το Κεφάλαιο του Εαυτού σαν «επένδυση τρίτων»

Σάββατο 13 – Κυριακή 14 Απρίλη. Ένα καινούργιο μοντέλο «φοιτητικού δανεισμού» που έχει αρχίσει να εμφανίζεται στις ηπα είναι το να αντιμετωπίζεται με χρηματιστηριακούς όρους η τριτοβάθμια εκπαίδευση του ενός ή του άλλου, σαν επένδυση για τρίτους. Σ’ αυτό το μοντέλο εμφανίζεται να προσφέρεται μεγαλύτερη «ευελιξία» στους δανειζόμενους: υπογράφουν ένα συμβόλαιο δανεισμού όχι με σταθερό επιτόκιο (όπως συμβαίνει παραδοσιακά) αλλά με δόσεις ανάλογες του μισθού που (θα) λαμβάνουν μετά την αποφοίτηση. Αν ο μισθός μεγαλώνει, μεγαλώνουν και οι δόσεις. Υπάρχει κι ένα «όριο ασφαλείας»: αν πέσει (ο μισθός) κάτω από αυτό (ή προκύψει ανεργία), η αποπληρωμή «παγώνει» (επίσημα). «Ξαναζεσταίνεται» όταν βρεθεί δουλειά με μισθό πάνω απ’ το όριο. Το μοντέλο αυτό εφαρμόζεται ήδη απ’ το πανεπιστήμιο Purdue (στην Indiana). Δανειστής μπορεί να είναι το ίδιο το πανεπιστήμιο· ή και οποιαδήποτε εταιρεία “εκτιμήσει τα προσόντα” κάποιου / κάποιας.

Υπάρχουν, όμως, τρία επιπλέον στοιχεία σ’ αυτό το κόλπο. Πρώτον, οι δανειστές, κάνοντας εκτίμηση της «αγοράς εργασίας» και των πραγματικών προοπτικών κάθε δανειζόμενου φοιτητή σ’ αυτήν, διαφοροποιούν τα επιτόκια (και τις δόσεις) ανάλογα με την περίπτωση. Για παράδειγμα (αφορά το Purdue) για τους χημικούς μηχανικούς το επιτόκιο είναι 2,57% (και ο χρόνος αποπληρωμής 7 χρόνια)· ενώ για άλλες ειδικότητες μπορεί να φτάσει έως και 4,52% (με 10 χρόνια αποπληρωμής).

Το δεύτερο στοιχείο: το δάνειο μπορεί να πουληθεί σε άλλον δανειστή! Δημιουργείται έτσι μια καινούργια «αγορά φοιτητικών δανείων» αφού τα συμβόλαια (δανεισμού) θα πουλιούνται και θα αγοράζονται σαν εμπορεύματα. Ας την πούμε με τ’ όνομά της: μια «δευτερογενής αγορά» για το Κεφάλαιο του Εαυτού….

Τρίτο στοιχείο: η χρονική διάρκεια της αποπληρωμής δεν έχει σχέση με το ποσό δανεισμού…. Είναι δεδομένη και προσυμφωνημένη (εκτός αν υπάρξει διακοπή / «πάγωμα», που θεωρείται «νεκρός χρόνος»).

Έτσι, για παράδειγμα, ένα σπουδαστής οικονομικών μπορεί να χρειάζεται 10.000 δολάρια. Αν δανειστεί από τράπεζα, θα πληρώνει στάνταρ 146 δολάρια τον μήνα, πράγμα που σημαίνει ότι σε 10 χρόνια θα έχει πληρώσει 17.576 δολάρια. Με το νέο, πιο ευέλικτο και χρηματιστηριακά αξιοποιήσιμο κόλπο, αν αποφοιτήσει το 2020 και βρει δουλειά με αρχικό ετήσιο μισθό 47.000 δολάρια, θα πληρώσει συνολικά 15.673. Μοιάζει να συμφέρει… Αν, όμως, βρει δουλειά με ετήσιο μισθό 60.000 δολάρια θα πληρώσει πάνω από 20.010 δολάρια…

Ο δανειστής / χρηματοδότης γίνεται «συνεταίρος» στην εργασία «εισπράτωντας μέρισμα» ανάλογα με το ύψος του μισθού!… Κι αυτό είναι που (με χρηματιστηριακούς όρους) κάνει «ελκυστική την επένδυση» (μ’ αυτά τα νέα κόλπα) στα υπό διαμόρφωση Κεφάλαια του Εαυτού.

Αν ο δανεισμός είναι πάντα ένα είδος υποδούλωσης και ο ατομικός δανεισμός για την διαμόρφωση “γνωσιακού κεφαλαίου” μια απ’ τις πιο σκληρές «δημοκρατικές» εκδοχές αυτής της υποδούλωσης, έχουμε την εντύπωση πως διαμορφώνεται (μέσα απ’ αυτές τις πατέντες) κάτι ακόμα χειρότερο…

Ο θείος απ’ το Πεκίνο 1

Πέμπτη 11 Απρίλη. Ενώ η ε.ε. υπέγραφε μια (φιλόδοξη) “συμφωνία εμπορικής / οικονομικής συνεργασίας” με το Πεκίνο, η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε 11 δισ. δολάρια ετήσιους δασμούς στις ευρωπαϊκές εισαγωγές, σαν “τιμωρία” για ευρωκρατικές ενισχύσεις στην airbus… Μπορεί να διαβαστεί και ανάποδα: ενώ η Ουάσιγκτον ανακοίνωνε 11 δισ. δολάρια ετήσιους δασμούς στις ευρωπαϊκές εισαγωγές (με τις Βρυξέλες να ετοιμάζονται να απαντήσουν ανάλογα, με το ίδιο ποσό δασμών στις αμερικανικές εισαγωγές) ο αυτοκρατορικός πρωθυπουργός Li Keqiang, ο πληθωρικός εκ λουξεμβούργου ορμώμενος αρχικομισσάριος Jean Claude Juncker, και ο πολωνός πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου Donald Tusk άναβαν στις Βρυξέλες την πίπα της (καπιταλιστικής) ειρήνης: η «ευρασία», για άλλους όνειρο και για άλλους εφιάλτης, έκανε μερικά βήματα ακόμα: σα σύνολο η ε.ε. είναι ήδη η μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο και ο νο 1 προορισμός των κινεζικών εξαγωγών· ενώ η κίνα είναι ο νο 2 προορισμός των ευρωπαϊκών εξαγωγών…

Αυτές οι μέρες του Απρίλη του 2019 θα μπορούσαν να θεωρηθούν συμπυκνωμένα στιγμιότυπα των ριζικών αλλαγών στις παγκόσμιες καπιταλιστικές ισορροπίες (ή ανισορροπίες) και στον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό· θα ήταν αφελές ωστόσο να νομίσει κανείς ότι είναι η είσοδος στην «επί γης ειρήνη». Το αντίθετο…

Σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν των Βρυξελλών, πριν 2 μέρες, το Πεκίνο ανέλαβε την δέσμευση να μειώσει τις κρατικές επιδοτήσεις στις κινέζικες εταιρείες, καθώς και την υποχρέωση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που στήνουν εργοστάσια στην κίνα να μοιράζονται τις τεχνολογικές τους γνώσεις με ανάλογες κινεζικές. Απ’ την μεριά της η ε.ε. θα γίνει φιλικότερη σε κινεζικές επενδύσεις στο έδαφός της· αν και όχι αδιακρίτως.

Αυτά θα έχουν ολοκληρωθεί σε κανά χρόνο· ίσως, τότε, ο κινεζικός καπιταλισμός να μην έχει ιδιαίτερη ανάγκη τα ευρωπαϊκά τεχνολογικά know how. Επιπλέον, οι πολιτικοί εκπρόσωποί του δεν κινούνται (συνεπώς δεν εξαρτιώνται) αποκλειστικά απ’ την «κεντρική πολιτική ευρωπαϊκή διαχείριση» των ευρω-καπιταλισμών, όπως αυτή μορφοποιείται στις Βρυξέλες. Το πολύ πρόσφατο (και πετυχημένο) ταξίδι για δουλειές του αυτοκράτορα Xi σε ιταλία (με το Παλέρμο μέσα – θα το θυμίζουμε!), μονακό και γαλλία αποδεικνύει ότι η κινεζική εξωτερική πολιτική κινείται άνετα σε όλα τα “επίπεδα” όπου μπορούν να λαμβάνονται αποφάσεις.

Κι έτσι, πέρα απ’ τις κινεζικές κινηματογραφικές υπερπαραγωγές, θα ήταν σκόπιμο να αρχίσουμε να εξοικειωνόμαστε με την μακριά κινεζική ιστορία: πληθαίνουν εκείνοι που επιμένουν ότι “το διάλειμα 5 αιώνων” όπου ο λεγόμενος “δυτικός κόσμος” έγινε το κέντρο του πλανήτη, τελείωσε.

Ο ναύαρχος Zheng He επιστρέφει – γενναιόδωρος λένε, όπως τότε (που όλη η ευρώπη ζούσε, περίπου, σε σπηλιές…)

(φωτογραφία κάτω: Χάρτης της γης, όταν η δυναστεία των Ming ήξερε ότι είναι στρογγυλή επειδή το ναυτικό της την είχε γυρίσει όλη· ενώ στην ευρώπη δεν ήξεραν ότι υπάρχει κάποιο εμπόδιο στο δρόμο για τις ινδίες αν πλέει κανείς συνέχεια προς τα δυτικά … Αριστέρα ανδριάντας του ναυάρχου Zheng He).

Ο θείος απ’ το Πεκίνο τραβάει selfie

Πέμπτη 11 Απρίλη. Θα μπορούσατε να φανταστείτε για μήνες, πάνω σε μεταλλικές βάσεις, μια 20αριά αγάλματα σαν τα πιο πάνω γύρω γύρω απ’ την Ακρόπολη; Όχι· μπορείτε να φανταστείτε όμως πόσοι και ποιοί θα καταλάμβαναν τον “ιερό χώρο” για να εμποδίσουν το “ανοσιούργημα” και το “ξεπούλημα”…

Ωστόσο, τα μεταλλικά αγάλματα του Antony Gormley (τέτοια είναι τα πιο πάνω) θα μπορέσετε να τα δείτε (πάνω σε τσιμεντένιες βάσεις επειδή δεν γίνεται αλλιώς, που θα ξηλωθούν το φθινόπωρο όταν θα τελειώσει η σχετική έκθεση) στη Δήλο. Που είναι επίσης top αρχαιολογικός χώρος. Φυσικά με την άδεια του «κεντρικού αρχαιολογικού συμβουλίου»… Και πολλούς επαίνους για το πάντρεμα, ελέω τέχνης, του “παλιού” και του “καινούργιου”.

Είναι ένα παράδειγμα αυτό του γεγονότος ότι η διπολική εθνική / εθνικιστική ιδεολογία των ελλήνων απ’ την δημιουργία του ελληνικού κράτους ως σήμερα, έχει ένα διπολικό πυρήνα σε ότι αφορά τις «αρχαιότητες». Και επειδή πρόκειται για κομβικό στοιχείο της εθνικιστικής ελληνικής εθνικής ταυτότητας και ιδεολογίας (: «η καταγωγή απ’ την Αθήνα του Περικλή και τον Χρυσό Αιώνα», μ’ ένα απίστευτο άλμα πάνω από 19 αιώνες…), ούτε να γιατρευτεί μπορεί (χωρίς την διάλυση αυτής της «εθνικής ταυτότητας και ιδεολογίας»), ούτε να εξηγηθεί. Ο διπολισμός (: όποτε νομίζω ότι με συμφέρει υποστηρίζω την «αρχαιότητα» και όποτε με συμφέρει αλλιώς υποστηρίζω τον χριστιανισμό που την έκανε μπάζα…) είναι καταδικασμένος «για λόγους εθνικού συμφέροντος» να επανέρχεται αιώνια, με κάθε πιθανή κι απίθανη μορφή. Πότε όρκοι στον Αριστοτέλη, πότε όρκοι στο παπαδαριό… Πότε Κούδας, πότε Βούδας…

Παράδειγμα: αυτό που απαγορεύεται στην Ακρόπολη (που ήταν ένας ναός κάλυμμα της «τράπεζας» της Αθήνας στην ακμή της) επιτρέπεται στη Δήλο (στο προηγούμενο «ταμείο» της Αθηναϊκής συμμαχίας, που λεηλάτησαν οι ακμαίοι Αθηναίοι). Δεν έχουμε κανένα θέμα με τον Antony Gormley και την έκθεσή του ανάμεσα στα λιοντάρια. Ίσως υπάρχει ένα θέμα (για τα λαγωνικά) στο γεγονός ότι την έκθεσή του στη Δήλο χρηματοδοτεί ο βιομήχανος και φιλότεχνος Δασκαλόπουλος. Αυτό μπορεί να σημαίνει κάτι. Ωστόσο δεν μας αφορά.

Πώς, όμως, τώρα οι «κινέζοι επενδυτές» (της και μαφιόζικης cosco – όμως τρώει πολύς ντόπιος κόσμος ψωμάκι απ’ τα κοντέινέρ της…), κληρονόμοι ενός πολιτισμού πολύ αρχαιότερου απ’ τον ελληνικό, να καταλάβουν ότι τώρα, μόλις τώρα, μετά από περισσότερα από 2000 χρόνια, ένα «κεντρικό αρχαιολογικό συμβούλιο» που σέβεται τον εαυτό του ανακάλυψε ότι ο μισός – καρακτισμένος – Πειραιάς είναι αρχαιολογικός χώρος; Είτε ψάξουν να εξηγήσουν μια τέτοια ανεπίτρεπτη καθυστέρηση δεκαετιών, είτε θεωρήσουν ότι πρόκειται για κοροϊδία, θα σπάσουν τα μούτρα τους πάνω στον ελληνικό εθνικό διπολισμό. Είναι μοναδικός παγκόσμια, και είναι ανεξήγητος από κάθε λογική άποψη. Όμως στο τέλος, στον καπιταλιστικό κόσμο (που και οι έλληνες αγαπούν βαθύτατα) πρέπει κάθε αφεντικό να παίρνει τις αποφάσεις του. Ή πληρώνεις χοντρά εκεί που πρέπει και κάνεις έκθεση μοντέρνας τέχνης πάνω στην Ακρόπολη – ή πας αλλού. Με την ευρεία έννοια του “αλλού”.

Είναι γι’ αυτό που το ελλαδιστάν λείπει εδώ και χρόνια απ’ τα 16 + 1 ευρω-βαλκανικά ραντεβού του Πεκίνου; Δεν το ξέρουμε. Θα μπορούσε να είναι και το άλλο, το οποίο είναι στέρεη γνώση του καπιταλιστικού Πεκίνου, και σε ότι αφορά την «επενδυσή» του στον Πειραιά: αφού οι εφοπλιστές είναι το νο 1 «εθνικό κεφάλαιό» τους, τα συμφέροντά τους βρίσκονται παρέα με τα αμερικανικά. Κι αν σφίξουν τα πράγματα…

Λάθος εκτίμηση κάνει η κινεζική αυτοκρατορία;

Ο καπιταλισμός σαν «πανόραμα» 1

Τετάρτη 10 Απρίλη. Τα ψέμματα, τα παραμύθια και οι μικρότερες ή μεγαλύτερες βρωμίτσες των πολιτικών βιτρινών είναι εύκολο να εντοπίζονται (και εύκολο να συνηθίζονται…). Αλλά κανένα σύστημα εκμετάλλευσης και εξαχρείωσης δεν θα μπορούσε να μακροημερεύσει στηριζόμενο μόνο στη δημαγωγία των πολιτικών βιτρινών του. Χρειάζεται άμεση δράση. Χρειάζονται ψέμματα, παραμύθια και όλο το βρώμικο οπλοστάσιο της προπαγάνδας, που να εκτοξεύονται και να πετυχαίνουν τον στόχο τους έξω απ’ την όποια “πολιτική σκηνή”.

Καλώς ήρθατε, λοιπόν, σ’ ένα ακόμα «πανόραμα επιχειρηματικότητας και σταδιοδρομίας» – το 9ο στη σειρά, πριν λίγες μέρες, στο «Μέγαρο». Πάνω απ’ την κεντρική του είσοδο γράφει (νοερά) μικροαστική αθωώτητα – (κάπου στο βάθος υπάρχει τυράκι «επιτυχίας»).

Wellcome!

Ο καπιταλισμός σαν «πανόραμα» 2

Τετάρτη 10 Απρίλη. Πάνω από 6.000 επισκέπτες μέσα σ’ ένα τριήμερο (στην συντριπτική τους πλειοψηφία κάτω από 35 ετών)· 110 «workshops»· 280 «διακεκριμένοι» γκουρού του επιχειρείν: αν είχε διαφορετικό αντικείμενο θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν μια πετυχημένη μαζική πολιτική υπερπαραγωγή.

Όμως τέτοια ακριβώς ήταν! Όχι, βέβαια, με την έννοια του κομματικού χάπενινγκ. Ήταν πολιτική επιτυχία επειδή άνοιξε την καρδιά των καπιταλιστικών προσταγών των τελευταίων 40 χρόνων για να την επιβεβαιώσει σαν μια ζεστή αγκαλιά: «Γίνε κι εσύ επιχειρηματίας, μπορείς! Ξεκίνησε απ’ τον Εαυτό σου σαν Κεφάλαιο!»

Τι είναι, λοιπόν, που μαγνητίζει τόσες χιλιάδες νεαρών ντόπιων μικροαστών (πέρα, προφανώς, απ’ τον χαβαλέ) σ’ ένα event «σταδιοδρομίας και επιχειρηματικότητας»; Κατ’ αρχήν η πεποίθηση ότι τους αφορά. Έχουν σπουδάσει εδώ ή εκεί, άρα έχουν «προγραμματιστεί» να ανέβουν στα μεσοστρώματα· μπορεί και ψηλότερα. Ο προγραμματισμός τους είναι εν μέρει οικογενειακός και εν μέρει γενικευμένα ιδεολογικός / κοινωνικός. Γιατί να σπουδάζεις αν δεν πρόκειται να «πετύχεις»; Και πως θα «πετύχεις» αν δεν αντιλαμβάνεσαι τον κόσμο σαν μια «αγορά» που θα την «κατακτήσεις» στον ένα ή στον άλλο βαθμό ξεδιπλώνοντας τις ικανότητές σου σαν επιχειρηματίας; Μπορεί να ξεκινήσεις την καριέρα σου σα σολίστας· αλλά σύντομα (κι αυτό είναι βασικό μέτρο της επιτυχίας) θα έχεις κόσμο στη δούλεψή σου… (Θα αποσπάς υπεραξία…)

Θέλουν να πάρουν ιδέες; Θέλουν να δουν τι παίζει; Θέλουν να δούν πόση απόσταση χωρίζει την καρέκλα ενός μαθητευόμενου – μάζα (περί το επιχειρείν) απ’ την σκηνή του πετυχημένου γκουρού; Σίγουρα θέλουν να φανταστούν τον εαυτό τους στο μέλλον που τους προβάλλουν αυτοί οι σίγουροι ιερείς: δυναμικό, πετυχημένο, με κύρος και φράγκα – παράδειγμα προς μίμηση.

Κανένα «πανόραμα» δεν πρόκειται να τους διδάξει ότι η επιχειρηματική επιτυχία σημαίνει να πατάνε και να σκαρφανώνουν σε πτώματα. Όχι επειδή οι γκουρού τους λυπούνται. Καθόλου. Αλλά επειδή το «όνειρο της επιτυχίας» για όλους αυτούς κι αυτές θα πρέπει να παραμείνει φωτεινό.

Η ηθική, συναισθηματική και διανοητική καταστροφή, των Άλλων (αλλά και των Ιδίων), είναι απλά «παράπλευρη απώλεια». Τα φράγκα μετράνε…

Ο καπιταλισμός σαν «πανόραμα» 3

Τετάρτη 10 Απρίλη. Η ιδέα ότι ο “Εαυτός μου είναι το Κεφάλαιό μου” (εννοημένο σαν σπουδές, κοινωνικές σχέσεις / άκρες και το “γεμάτο χαρίσματα” Εγώ) έχει υπάρξει η θριαμβευτική επιτυχία του νεοφιλελευθερισμού, σ’ όλο τον “δυτικό κόσμο”, εδώ και 30 με 35 χρόνια. Αυτοί κι αυτές που τρέχουν στα “πανοράματα” τέτοιου είδους (όπως άλλοι ή μπορεί και οι ίδιοι τρέχουν να προσκυνήσουν τις “θαυματουργές εικόνες”..) μεγάλωσαν μέσα σ’ αυτό το ιδεολογικό πλαίσιο: του μεγάλου, του τεράστιου Εγώ. Αυτό έφαγαν, αυτό ήπιαν, πάνω σ’ αυτό περπάτησαν. Ο κόσμος είναι πια μόνο ό,τι φωτίζει αυτό το (έτσι το νομίζουν) Απαστράπτον Εγώ του καθενός και της καθεμιάς – όλα τα υπόλοιπα είτε δεν υπάρχουν, είτε είναι αδιάφορος έως ενοχλητικός θόρυβος.

Απ’ τους γονείς και τους δασκάλους μέχρι τους διαφημιστές και τους “ειδικούς της καριέρας”, όλοι τους είπαν πόσο ψηλά θα ανέβουν αν “επενδύσουν” στο προσωπικό τους Κεφάλαιο, κι αν το αξιοποιήσουν σωστά. Κανείς δεν τους είπε πόσο χαμηλά θα πέσουν έτσι! Κανείς δεν τους είπε ότι το σύστημα που έμαθαν να λατρεύουν έχει σχήμα πυραμίδας. Κι ότι μόνο με τέτοιο σχήμα μπορεί να υπάρχει. Κανείς δεν τους είπε ότι κάθε “επίπεδο επιτυχίας στην αξιοποίηση του ατομικού κεφαλαιου” χωράει όλο και λιγότερους. Και ότι οι εκπίπτωντες είναι όλο και περισσότεροι.

Κανείς δεν τους είπε ότι είναι απόλυτα βέβαιο πως προσπαθώντας να “ανέβουν σαν επιχειρηματίες” το συντριπτικά πιθανότερο είναι ότι θα πέσουν – όση “αξία” κι αν νομίζουν πως έχουν. Κανείς δεν τους είπε ότι τρώγοντας απ’ τις καπιταλιστικές φιλοδοξίες θα πεθάνουν σίγουρα από κατάθλιψη…

Ο καπιταλισμός σαν «πανόραμα» 4

Τετάρτη 10 Απρίλη. Αυτοί που διαφημίζουν το “γίνε κι εσύ επιχειρηματίας, μπορείς!” ξέρουν την αλήθεια. Δεν είναι απλά απατεώνες επειδή την κρύβουν. Είναι ειδικής κατηγορίας απατεώνες: διαδίδουν την φαντασμαγορία και την ιερότητα της “επιτυχίας του αφεντικού” για να κρατήσουν υπόδουλες τις μάζες των ξεπεσμένων. Υπόδουλες στο “όνειρο” του Και ως Κεφάλαιο Έσεσθε! Να τους κρατήσουν υπόδουλους στον θαυμασμό για τα αφεντικά τους, αύριο, μεθαύριο, κι ως το τέλος της γεμάτης απαγοητεύσεις ζωής τους. Υπόδουλους, ακόμα, στους ψυχο-συντηρητές και στα φάρμακα.

Όντως “τεράστια μαζική πολιτική επιτυχία” τέτοιες πολεμικές εκστρατείες! Όχι επειδή φτιάχνουν (στο ελλαδιστάν ή οπουδήποτε αλλού) στρατιές “πετυχημένων επιχειρηματιών” – όχι βέβαια! Επειδή υπνωτίζουν τις μάζες των φιλόδοξων Εγώ με την πειθαρχία της προσδοκίας… Επειδή συντηρούν τον δηλητηριώδη μικροαστικό εγωϊσμό, προκειμένου να επιστρατευτεί και να αξιοποιηθεί αλλού: δεν γίνεσαι φασίστας αν δεν είσαι μνησίκακος· και μόνο μνησίκακος μπορείς να είσαι αν νοιώθεις σαν ένα Κεφάλαιο που δεν αναγνωρίστηκε…

Συνδικαλιστικές ευγένειες…

Παρασκευή 5 Απρίλη. Είχαμε την εντύπωση (βεβαιότητα για να το πούμε πιο σωστά, θεμελιωμένη στην ιστορία της τάξης μας) ότι αν κάποιοι “θέλουν να ξεμπερδέψουν εδώ και τώρα απ’ την σαπίλα και την σήψη της εργοδοτικής μαφίας, σπάζοντας το απόστημα των νόθων και ανύπαρκτων συνδικάτων” δεν κάνουν έφοδο στα “χειμερινά ανάκτορα” αυτής της μαφίας. Είχαμε την βεβαιότητα ότι η σωστή και καθαρή στάση (η μόνη τέτοια) είναι η αποχώρηση απ’ τα συνδικαλιστικά σχήματα “της συνδικαλιστικής μαφίας, των μπράβων και των ανθρώπων της νύχτας”. Η καθαρή και χωρίς περιστροφές και τσαμπουκάδες διάσπαση της γσεε δηλαδή. Διότι αν ζητάς απ’ τους “μαφιόζους” να “κάνουν πίσω”, αυτό σημαίνει πρώτον ότι  “διαπραγματεύεσαι” μαζί τους “στη γλώσσα τους” (δια της βίας…), και δεύτερον ότι ίσως δεν είναι τόσο “μαφιόζοι” όσο τους κατηγορείς…

Η ελληνική συνδικαλιστική ιστορία, από ένα χρονικό σημείο και μετά (εδώ και δεκαετίες, σίγουρα απ’ την μεταπολίτευση και μετά) είναι φρικαλέα από κάθε άποψη. Έχει όμως κι αυτήν την ιδιαιτερότητα – σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά και μη παραδείγματα: την εμμονή στο ενιαίο της ιεραρχικής συνδικαλιστικής πυραμίδας. Μία “γενική συνοσπονδία εργατών”, ένα εργατικό κέντρο ανά πόλη, κλπ κλπ.

Δεν έχουμε βρει εξήγηση της προκοπής γι’ αυτήν την κατάσταση, είτε παίζουν κλωτσιές είτε όχι. Πιθανόν μια στέρεα και καθόλου τιμητική εξήγηση να είναι οι κρατικές χρηματοδοτήσεις προς αυτήν την ενιαία πυραμίδα, σε όλα τα (κομματικά) συστατικά της.

Όσοι νομίζουν πως αν γίνει “της Παιανίας” θα κερδίσουν τα εργατικά συμφέροντα απλά αυταπατώνται – για να το πούμε όσο πιο κομψά γίνεται…

Συνηγορία σε κακουργήματα 1

Πέμπτη 4 Απρίλη.Ο δικαστής είναι το καλύτερο επάγγελμα απ’ όλα… Ενώ ο κοινός άνθρωπος, ο μέσος εργαζόμενος λόγου χάρη, είναι για πέταμα όταν κοντεύει τα εξήντα εξηνταπέντε, γιατί αρχίζει να γίνεται αργόστροφος και να μην έχει ζωηρά αντανακλαστικά, ο δικαστής μόλις που αρχίζει ουσιαστικά την καριέρα του. Ο εργάτης, που δουλεύει στην αλυσίδα συναρμολόγησης ή στην πρέσσα, είναι μετά τα πενήντα ξοφλημένος: προκαλεί καθυστερήσεις, δυστυχήματα, είναι για πέταμα. Ο μεταλλωρύχος στα πενηνταπέντε του έχει πνευμόνια χαλασμένα – οπότε, του δίνεις δρόμο, πριν φτάσει και στο όριο συνταξιοδότησης. Το ίδιο κι ο τραπεζικός: ύστερα από μιαν ηλικία, αρχίζει να κάνει λάθος στους λογαριασμούς, δε θυμάται πια τα ονόματα των επιχειρήσεων και των πελατών, τα μπερδεύει με τα επιτόκια, λησμονάει τον αριθμό λογαριασμού της ΚΥΠ ή των υπουργείων. Δρόμο, στο σπιτάκι σου, ξεκουμπίσου! Γέρασες, ξεκούτιανες!

Ενώ ένας δικαστής, όχι! Με τους δικαστές, συμβαίνει το αντίθετο: όσο πιο γέροι και ξεκούτηδες είναι, τόσο πιο εύκολα εκλέγονται στα ανώτατα αξιώματα κι αναλαμβάνουν τα πιο σπουδαία έργα!… Ε, λοιπόν, οι άνθρωποι αυτοί έχουν το δικαίωμα να σε καταστρέψουν ή να σε σώσουν! Όταν τους έρχεται, ρίχνουν ποινές ξεγυρισμένες, σα να λένε απλώς “ίσως αύριο βρέξει”: “Πάρε πενήντα χρονάκια εσύ, τριάντα εσύ, και μόνο είκοσι εσύ, γιατί φαίνεσαι συμπαθητικούλης!” Αγορεύουν, νομοθετούν, παίρνουν αποφάσεις, θεσπίζουν ποινές… είναι και πρόσωπα ιερά και απαραβίαστα!…

(Ντάριο Φο, Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού)