160 χιλιόμετρα μακριά

Πέμπτη 3 Γενάρη. Η ήττα του αμερικανικού (και ισραηλινού, και σαουδαραβικού) σχεδιασμού για την μέση Ανατολή δεν είναι το τέλος του 4ου παγκόσμιου! Υπάρχουν άλλα σημεία του πλανήτη που είναι στρατηγικής σημασίας για την Ουάσιγκτον (αν και όχι για το Τελ Αβίβ…): η Αφρική και, δηλωμένα, η ανατολική Ασία.

Σε ότι αφορά την κορεατική χερσόνησο οι εξελίξεις είναι αργές, όχι δραματικές – αλλά πάντως όχι υπέρ της Ουάσιγκτον. Το έχουμε σημειώσει από καιρό, και θα το ξανασημειώσουμε: το έσχατο (γεωγραφικό) σημείο «εγκλωβισμού» του Πεκίνου απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον είναι η ταϊβάν. Μια ομιλία του Xi προς το κόμμα του, πριν έξι μέρες, το υπενθύμισε: «Το Πεκίνο θέλει την επανένωση με την ταϊβάν στο μοντέλο ‘ένα κράτος – δύο συστήματα’…» Ο σκοπός παραμένει η ειρηνική επανένωση… Αλλά η κίνα διατηρεί το δικαίωμα να πάρει «όλα τα απαραίτητα μέσα» για την επανένωση. Το «όλα τα απαραίτητα» είναι ευφημισμός του «στρατιωτικά» – από κανέναν δεν διέφυγε αυτή η λεπτομέρεια…

Απ’ την άποψη του διεθνούς status η Ταιπέϊ είναι, από το 1949, κάτι σαν την τουρκική δημοκρατία της βόρειας κύπρου: οργανωμένη σαν κανονικό κράτος, χωρίς να αναγνωριστεί σαν τέτοιο απ’ τον οηε… Μόνο 17 κράτη έχουν πλήρεις διπλωματικές σχέσεις με το ταϊβανέζικο κράτος, και τα πιο υπολογίσιμα ανάμεσά τους είναι η παραγουάη, η νικαράγουα, η ονδούρα και η γουατεμάλα. Α, και το βατικανό… Έχει εν τω μεταξύ προλάβει να αλλάξει δυο φορές ονόματα. Αρχικά λεγόταν «εθνικιστική κίνα», αργότερα «φορμόζα» – τώρα ταϊβάν…

Μετά από τόσα χρόνια «υπομονής», το τι θα κάνει το Πεκίνο με την ταϊβάν εξαρτιέται απ’ το τι θα κάνει η Ουάσιγκτον με την ταϊβάν. Και πόσο θα βιαστεί να το κάνει. Η τωρινή ταϊβανέζικη κυβέρνηση (υπό την Tsai Ing-wen) είναι εθνικιστική (και φιλοαμερικάνικη) σε σχέση με το αντιπολιτευόμενο κόμμα KMT (εξίσου εθνικιστικό, αλλά σε ασιατικό και άρα πιο φιλοκινεζικό προσανατολισμό), που θεωρείται πιθανό να κερδίσει τις εκλογές του 2020. Είτε έτσι είτε αλλιώς όμως, σε καιρούς σαν τους τωρινούς, το Πεκίνο θα ήθελε να «χάσει την υπομονή» του κάποια στιγμή, με προοπτική να έχει ένα στέρεο αποτέλεσμα (σε σχέση με την ταϊβάν) τέτοιο που θα κρατήσει την Ουάσιγκτον μακριά.

Η Tsai Ing-wen λέει ότι διατίθεται να συζητήσει με το Πεκίνο, αλλά μόνο σαν δύο κράτη, ίσα μεταξύ τους… Αν η Ουάσιγκτον δεν αξιοποιήσει αυτήν την ιδέα “ισότητας” ως το 2020, το Πεκίνο θα μπορέσει να συγκρατήσει την υπομονή του για δυο χρόνια ακόμα. Αλλιώς…

(160 χιλιόμετρα είναι η απόσταση των δυτικών ακτών της ταϊβάν απ’ τις ανατολικές της κίνας. Ένα παλιό ανέκδοτο έλεγε ότι αν ποτέ το Πεκίνο αποφασίσει να ενώσει δια της βίας το νησί με την ενδοχώρα δεν θα χρειαστεί να στείλει στρατό. Θα ήταν αρκετό λίγα εκατομμύρια κινέζοι να κτυπήσουν τα πόδια τους στη θάλασσα, στις δικές τους παραλίες απέναντι απ’ την ταϊβάν. Το κύμα που θα σηκωνόταν θα ήταν αρκετό για μια «καινούργια αρχή» στο νησί…)

Happy new (industrial revolution)

Τρίτη 1 Γενάρη – Τετάρτη 2 Γενάρη. Το κινέζικο γυναικείο pop group SNH48, από την Σαγκάη, είναι το πρώτο που τραγουδάει μαζί με τα ολογραμματικά avatar των μελών του. Και μάλιστα σε οποιοδήποτε μέγεθος. Η κινεζική εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης ObEN σχεδίασε και κατασκευάσε αυτό που ο αντιπρόεδρός της Xiong Wei χαρακτήρισε σαν το πρώτο δοκιμαστικό βήμα της αγοράς εικονικών ειδώλων. Η εταιρεία έχει σκοπό να σχεδιάσει ακόμα πιο έξυπνα εικονικά pop είδωλα, να δημιουργήσει άλμπουμ και ταινίες μ’ αυτά…

Γιατί; Επειδή:

… Τα ανθρώπινα pop είδωλα δύσκολα τελειοποιούνται. Έχουν ηλικιακά όρια… Τα εικονικά είδωλα όχι…

Αντικαθίστανται επίσης πανεύκολα (τα εικονικά είδωλα), χωρίς “δράματα”…

Ταυτόχρονα μια άλλη εταιρεία, η Base Hologram (θυγατρική της Base Entertainment), έχει βγάλει ήδη σε περιοδεία σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ένα ολόγραμμα της Maria Callas, ενώ ετοιμάζει κάτι ανάλογο για την Amy Winehouse και τον Roy Orbison. Η ανάσταση των νεκρών είναι εδώ – χωρίς δευτέρα παρουσία!

Ίσως υπάρχουν κάποιοι τεχνικοί περιορισμοί ακόμα για το που μπορούν να “εμφανίζονται” αυτά τα θαύματα / φαντάσματα. Όμως οι βιομηχανίες της διαφήμισης, της διασκέδασης, όπως και εκείνες των ηλεκτρονικών «οικιακών βοηθών» σίγουρα κάνουν άλματα….

Happy new (all time capitalism)

Τρίτη 1 Γενάρη – Τετάρτη 2 Γενάρη. Εν τω μεταξύ στην μακρινή / κοντινή (και πολιτικά άγνωστη) αφρική οι πρωτοκοσμικοί ιμπεριαλισμοί φορτώνουν όπλα και στρατούς σε μια διαδικασία «παλαιού τύπου»: αποικιοκρατία για την εξασφάλιση πρώτων υλών. Χάρη σ’ αυτήν την μόνιμη εκδήλωση της καπιταλιστικής υγείας υπάρχει μια συνέπεια την οποία όλο και λιγότεροι πρωτοκοσμικοί υπήκοοι θέλουν να δουν κατά πρόσωπο, κι ακόμα λιγότεροι να πολεμήσουν τις αιτίες της: χιλιάδες αφρικάνοι πρόσφυγες / μετανάστες προσπαθούν να επιβιώσουν κατευθυνόμενοι στο ευρωπαϊκό κάστρο…

(Εν τω μεταξύ το ψόφιο κουνάβι πείσθηκε να «καθυστερήσει» την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ την συρία…)

Το 47λεπτο ντοκυμαντέρ του al Jazeera δεν είναι το καλύτερο για τη δική μας εργατική πολιτική άποψη, είναι όμως κατατοπιστικό για αρχάριους. Σημειώστε μόνο πως οργάνωση με το όνομα «al Qaeda» δεν υπήρξε ποτέ! Ήταν ένα όνομα «διαφημιστικό», που κατασκεύασαν οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες, για να μπορεί να προφέρεται – και να επικοινωνείται – εύκολα στις λατινογενείς γλώσσες. Σε σχέση με τα αραβικά ή άλλα «δύσκολα» αυθεντικά ονόματα πραγματικών οργανώσεων, κατασκευασμένων από ένα χρονικό σημείο και μετά απ’ τις ίδιες υπηρεσίες.

Ο Osama bin Landen υπήρξε βέβαια. Και πράγματι στήριξε – οικονομικά και ιδεολογικά – ένα αντι-ιμπ, αντιαμερικανικό αντάρτικο, με επιθέσεις σε θέσεις του αμερικανικού στρατού και πρεσβείες. Δεν ήταν όμως «στρατηγός» κάποιας ενιαίας οργάνωσης – που δεν υπήρξε ποτέ – και πολύ γρήγορα έπαψε να ελέγχει οργανωτικά τα δημιουργήματα των διάφορων υπηρεσιών· συμπεριλαμβανομένων των σαουδαραβικών…

Επιπλέον, το ζήτημα “πετρέλαιο” είναι πιο σύνθετο απ’ ότι παρουσιάζεται… Σε αντίθεση με το ζήτημα “ουράνιο”…

Xi και παντεσπάνι

Πέμπτη 20 Δεκέμβρη. Όσοι περίμεναν ότι στην προχθεσινή του ομιλία (στο κόμμα του) ο κινέζος πρόεδρος Xi Jinping θα έκανε κάποια «ανοίγματα» προς τις ηπα (αλλά και την ε.ε.) απογοητεύτηκαν. Ο λόγος του αποδείχθηκε αφιερωμένος στην επιβεβαίωση του «σοσιαλισμού με κινεζικά χαρακτηριστικά» και του κεντρικού ρόλου του κράτους στην (καπιταλιστική, αν και δεν λέγεται έτσι!) ανάπτυξη.

Εκείνο που τρομάζει είναι ότι στο project “made in china 2025” περιλαμβάνονται γενναίες επιδοτήσεις σε κινεζικές επιχειρήσεις τεχνολογικής καινοτομίας. Ο Xi επιβεβαίωσε ότι έτσι θα γίνει… Φυσικά, για τον δυτικό καπιταλισμό, κάτι τέτοιο όχι μόνο δεν είναι άγνωστο, αλλά έχει αναπτυχθεί σε «λεπτεπίλεπτες» μεθόδους κρατικής ενίσχυσης συγκεκριμένων καπιταλιστικών ή και συγκεκριμένων επιχειρήσεων («εθνικοί πρωταθλητές» ονομάζονται…) ώστε να παριστάνει (ελάχιστα πειστικά…) ότι είναι κάτι άλλο.

Το πρόβλημα είναι να συμβαίνει το ίδιο στον κινεζικό καπιταλισμό. Με τεράστιους (κρατικούς) πόρους και τεράστια διανοητική βάση. Αν μέσα σε 11 χρόνια, απ’ το 2008 ως το 2018, ο κινεζικός καπιταλισμός έφτασε στο σημείο που βρίσκεται σήμερα, τότε άλλη μισή δεκαετία και…

Έχει ενδιαφέρον ότι στην επιχειρηματολογία του το κινεζικό καθεστώς χρησιμοποιεί πράγματι δόσεις απ’ την σκέψη του Μαρξ. Για παράδειγμα κατηγορεί τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις (επί Γκορμπατσόφ) στην ε.σ.σ.δ. σαν αντιμαρξιστικές και καταστροφικές, επειδή (κατά τον «σοσιαλισμό με κινεζικά χαρακτηριστικά») πρέπει να προηγηθεί η αναδιάρθρωση της παραγωγικής βάσης και οι όποιες αλλαγές στο (πολιτικό) «εποικοδόμημα» να ακολουθήσουν μετά, όταν «οι συνθήκες είναι ώριμες». Μ’ αυτήν την προσέγγιση δικαιολογεί την εφαρμογή (ελεγχόμενων) «οικονομικών μεταρρυθμίσεων» χωρίς ανάλογη «πολιτική φιλελευθεροποίηση». Το επανέλαβε ο Xi προχτές.

Ωστόσο οι αποδείξεις της επιτυχίας ή της αποτυχίας του «κινεζικού» καπιταλιστικού μοντέλου δεν βρίσκονται στην μαρξιστική φιλολογία! Βρίσκονται στην παγκόσμια αγορά / αρένα. Και όπως είναι λογικό το Πεκίνο δεν σκοπεύει να χάσει την πρώτη θέση (με ότι αυτή σημαίνει) στον παγκόσμιο καπιταλιστικό καταμερισμό εργασίας, εξουσίας και πλούτου επειδή η πρωτιά έχει κι άλλους διεκδικητές.

“Σοσιαλισμός με κινεζικά χαρακτηριστικά» λοιπόν… Εν τω μεταξύ οι κινηματικοί φοιτητές ριζοσπαστικών μαρξιστικών ομάδων συλλαμβάνονται – και εξαφανίζονται…

(φωτογραφία: Δεν καταλαβαίνουμε τι γράφουν τα πανό ούτε που έχει τραβηχτεί. Συνεπώς την δημοσιεύουμε με κάποιες εύλογες επιφυλάξεις – η πλαστοποίηση έχει πολλά και μακριά ποδάρια. Πάντως το σχετικό άρθρο αναφερόταν στην καταστολή νεαρών μαρξιστών αμφισβητιών του «σοσιαλισμού με κινέζικα χαρακτηριστικά»…)

Paris burning!

Τρίτη 18 Δεκέμβρη. Είναι απίστευτο ότι με ένα πολύ ισχυρό δολάριο και, πρακτικά, χωρίς πληθωρισμό, με τον απ’ έξω κόσμο γύρω μας να ανατινάζεται, με το Παρίσι να καίγεται και την Κίνα να γονατίζει, η fed [η ομοσπονδιακή αμερικανική τράπεζα] συνεχίζει ακόμα να σκέφτεται μια αύξηση των επιτοκίων. Αδράξτε την νίκη!!!

Είναι το ψόφιο κουνάβι που θριαμβολογεί, τιτιβίζοντας – ως συνήθως. Ο προκάτοχός του (απ’ τους συντηρητικούς) αμερικάνος πρόεδρος Μπους ο Β είχε κάνει τον (ελάχιστο) κόπο να ανέβει στο κατάστρωμα ενός αεροπλανοφόρου, την πρωτομαγιά του 2003, για να διακηρύξει θριαμβευτικά ότι «αποστολή εξετελέσθη» αναφορικά με την εισβολή στο ιράκ. Άλλαξαν οι καιροί: ο τωρινός αμερικάνος πρόεδρος πανηγυρίζει για τη «νίκη» με τις πιτζάμες του, τιτιβίζοντας…

Νίκησαν οι united states of america στο ιράκ το 2003; Το 2018 δεν το λέει κανείς ούτε για αστείο… Νίκησαν οι united states of america το 2018; Δεν χρειάζεται να περάσουν όχι χρόνια αλλά ούτε καν ώρες: σε διάφορα σημεία του πλανήτη καγχάζουν.

Αλλάζουν οι καιροί… Ίσως ο επόμενος νικητής να αυτοανακηρυχτεί τέτοιος εκεί που ακόμα και οι αυτοκράτορες πήγαιναν μόνοι τους… Χωρίς καν να τιτιβίσει: οι αισθητήρες του «είδους υγιεινής» στο οποίο θα κάθεται θα αντιληφθούν την διάθεσή του, και θα την κοινοποιήσουν…

Ο αιώνιος «Νιαγάρας» της Ιστορίας θα φροντίσει για τα υπόλοιπα…

Πεκίνο με τριαντάφυλλα…

Τρίτη 18 Δεκέμβρη. Σήμερα ο κινέζος πρόεδρος Xi Jinping πρόκειται να μιλήσει σε ειδική σύνοδο του «κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος»· και όλα τα φώτα των αναλυτών και των μελετητών της οικονομικής / εμπορικής διάστασης του 4ου παγκόσμιου είναι στραμμένα πάνω του. Όχι άδικα. Άμεσα ή έμμεσα ο Xi, μιλώντας (αυτό αναμένεται) για τις άμεσες οικονομικές κινήσεις του κινεζικού καπιταλισμού (στην επέτειο των 40 χρόνων απ’ την εκκίνηση των καπιταλιστικών “μεταρρυθμίσεων” στην κίνα…) θα φρεσκάρει το έδαφος των εκτιμήσεων για το πως θα κινηθεί το Πεκίνο έναντι των ηπα. Το project “made in china 2025”, που έχει πανικοβάλλει την Ουάσιγκτον, θα μείνει ως έχει στις ράγες του, ή θα αλλάξει χαρακτηριστικά, σαν παρηγοριά στο ψόφιο κουνάβι;

Είναι ένα απ’ τα άθλια ενδιαφέροντα της εποχής: τα μεροκάματα των αναλυτών που βγαίνουν ελπίζοντας ότι ο κινεζικός καπιταλισμός “θα κάνει πίσω”… Αν μια φορά οι ενδοκαπιταλιστικές συγκρούσεις δεν καθορίζονται από “νόμους” σαν το ιαπωνικό σύνταγμα, δέκα φορές δεν εικονογραφούνται με λόγους και λογύδρια σε κομματικά συνέδρια. Εξαιρούνται, φυσικά, τα μονόπρακτα και τα τιτιβίσματα αμερικάνων που αγχώνονται να πανηγυρίσουν (ανύπαρκτες) νίκες.

Εκείνο που πολλοί περιμένουν απ’ την σημερινή ομιλία του Xi είναι ένα μεγαλύτερο «άνοιγμα» του καπιταλισμού στην κίνα στις «ξένες επενδύσεις», ώστε να καλμάρουν οι φόβοι (αμερικανικοί αλλά και ευρωπαϊκοί) απέναντι στο ενδεχόμενο ενός «made in china 2025» εντελώς made by china. Εκείνο που η καπιταλιστική ιστορία δείχνει είναι, ωστόσο, εντελώς διαφορετικό: το ερώτημα δεν είναι το «πως», αλλά μόνο το «πότε» της τελικής αναμέτρησης.

Και το Πεκίνο (απ’ όσο μπορεί να καταλάβει η ασταμάτητη μηχανή) ίσως χρειάζεται ακόμα 2 ή 3 χρόνια…

Ίσως.

… αλλά μπορεί και αγκάθια

Τρίτη 18 Δεκέμβρη. Εν τω μεταξύ η υπόθεση της Meng Wanzhou, ceo της huawei (και κόρης του ιδρυτή και προέδρου της εταιρείας) παραμένει σε limbo. Δεν είναι προφυλακισμένη μεν (στον Καναδά), αλλά της έχει απαγορευτεί η έξοδος απ’ την επικράτεια, ενώ της έχει επιβληθεί ένα μεγάλο σαν νούμερο (αλλά ασήμαντο για την περιουσία της) ποσό εγγύησης. Νομίζουμε ότι ακόμα κι αν η Wanzhou μπορούσε να δραπετεύσει απ’ τον καναδά (έχει όλα όσα χρειάζονται για κάτι τέτοιο: λεφτά) δεν θα το κάνει. Όχι πια: είναι διεθνές «σημείο συστροφής»…

Επειδή η κινεζική κοινωνία είναι καπιταλιστικότατη και αναπτυγμένη, είναι πολύ περισσότερο συγκινησιακά επιρρεπής σε προσωποποιημένες ιστορίες παρά σε πολύ σοβαρότερα μεν αλλά κάπως απρόσωπα ζητήματα. Με δυο λόγια η σύλληψη και η κράτηση της Meng Wanzhou έχει αγγίξει πολύ περισσότερες χορδές στην κίνα απ’ ότι, ας πούμε, ο «εμπορικός πόλεμος» με τις ηπα. Αυτό που εκκρεμεί να αποφασίσουν τα καναδικά δικαστήρια είναι το αν θα εκδοθεί (ή όχι) στις ηπα. Αν γίνει το πρώτο (προϊόν της συνεννόησης μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόντρεαλ…) την περιμένει πολύχρονη φυλάκιση. Κι αυτό θυμώνει τον “απλό” κινέζο που (τι παράξενο!) το έχει εύκολο να ταυτιστεί με μια ομοεθνή του δισεκατομμυριούχο. (Ή, για να το πούμε αλλιώς, το καθεστώς το έχει εύκολο να τον πείσει..)

Η υπόθεση (θυμίζουμε) αφορά, τυπικά, την παραβίαση από κάποια θυγατρική της huawei των αμερικανικών (μονομερών) κυρώσεων κατά της Τεχεράνης… Ουσιαστικά αφορά την παγκόσμια τεχνολογική πρωτοκαθεδρία της huawei στο ιερό δισκοπότηρο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης: τα επικοινωνιακά δίκτυα 5G. Ακόμα και το τυπικό της ιστορίας είναι «σκανδαλώδες» – και εμπλέκει πολλά απ’ τα επίδικα του 4ου παγκόσμιου πολέμου. Όσο για το ουσιαστικό; Καταλαβαίνετε…

Ως τώρα διασταυρώνονται διεθνώς διάφορες εκτιμήσεις, πιθανολογήσεις, προβοκατόρικες ή όχι, δημαγωγικές ή μη, για την εξέλιξη της ιστορίας. Η ασταμάτητη μηχανή είναι μικρή και «αμήχανη» για να εμπλακεί σ’ αυτές. Ωστόσο διαπιστώνει ότι το κινεζικό καθεστώς έχει πράγματι δυνατότητες ασύμμετρων απαντήσεων αν η Wanzhou εκδοθεί, τελικά, στις ηπα. Κι αυτό είναι ενδιαφέρον: αν όχι κάτι άλλο μας μαθαίνει την σύγχρονη καπιταλιστική συνθετότητα… (Προς το παρόν δεν θα πούμε περισσότερα).

Όπως συμβαίνει ήδη με την δολοφονία και το κομμάτιασμα του Khashoggi, έτσι και η (ουσιαστικά) απαγωγή της Wanzhou έχει εκείνο το χαρακτηριστικό που διαολίζει τους ιστορικά και πολιτικά άσχετους που παριστάνουν τα «βαριά πεπόνια» της ανάλυσης: είναι αφόρητα personalized κι ωστόσο (ίσως ακριβώς γι’ αυτό) είναι ζητήματα που επιτρέπουν (ή επιβάλλουν) πολλές “ουρές” στον εξελισσόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό. Η προσωποποιημένη συμπύκνωση των αντιθέσεων μοιάζει “πρωτόγονη” για τον καπιταλισμό του 21ου αιώνα, και από αρκετές απόψεις είναι όντως τέτοια. Αυτό, ωστόσο, δεν την κάνει λιγότερο λειτουργική· ακόμα κι αν η λειτουργικότητα της περιορίζεται στην προσφορά προσχημάτων.

Άλλωστε, οι προσωποποιημένες συμπυκνώσεις τέτοιου είδους, με τον όποιον “πρωτογονισμό” τους, δεν είναι το μοναδικό απ’ τα αναγκαστικά “πίσω” στα μπρος – πίσω της σύγχρονης καπιταλιστικής ιστορίας…

Αλλά τι λέμε τώρα; Παρακολουθεί κανείς στα σοβαρά;

Εδώ έχουμε εκλογές: νεκροί εναντίον πεθαμένων, στο ντέρμπι του κάτω κόσμου…

Τέτοια ώρα τέτοια λόγια

Παρασκευή 14 Δεκέμβρη. Η άποψή μας είναι εντελώς αντίθετη, ήδη απ’ το 2001. (Τελευταία εκτεταμένη δημοσιοποίησή της τον Μάη του 2017, στο τετράδιο για εργατική χρήση νο 1, Τρομοκρατία: «ο πόλεμος 4ης γενιάς»). Είναι αιρετική, είναι αισχρά περιθωριακή, το ξέρουμε· οπότε γλυτώνουμε την ανησυχία μπας και δεν πεισθεί το πόπολο. (Γενικά μιλώντας: δεν πουλάμε!!!)

Θα μπορούσε, κατά συνέπεια, να χαρακτηριστεί εύκολη … «φιλολογία». Όμως χτες εντοπίσαμε κάτι ενδιαφέρον, που γνωρίζαμε μεν από κριτική / αναλυτική άποψη, δεν είχαμε πετύχει όμως μια κάποια επίσημη διατύπωσή του. Σ’ ένα άρθρο του γνωστού (βραζιλιάνου) δημοσιογράφου Pepe Escobar, στους καθόλα σοβαρούς και ευυπόληπτους asia times, με θέμα την (καπιταλιστική) ανάδυση του project eurasia, ο Escobar παραθέτει ασχολίαστη την άποψη των συνομιλητών του, «κορυφαίων ρώσων ακαδημαϊκών», σαν τον Yaroslav Lissovolik (διευθυντή προγραμματισμού της λέσχης του Valdai), τον Glenn Diesen (συγγραφέα του «η ρωσική γεωοικονομική στρατηγική για την ευρύτερη ευρασία») και τον Sergey Karaganov (κοσμήτορα της σχολής παγκόσμιας οικονομίας και διεθνών υποθέσεων σε κάποιο μη κατονομαζόμενο πρωτοκλασσάτο  ρωσικό πανεπιστήμιο):

… Αν το τωρινό ρωσικό πολιτικό σύστημα μπορεί να χαρακτηριστεί αυταρχικό – ή, όπως ισχυρίζονται το Παρίσι και το Βερολίνο, υπέρμαχο του «α λα καρτ φιλελευθερισμού» [illiberalism] – οι κορυφαίοι ρώσοι ακαδημαϊκοί υποστηρίζουν ότι η οικονομία της αγοράς που προστατεύεται από μια υποστηρικτική, μετριοπαθή στρατιωτική δύναμη αποδίδει πιο αποτελεσματικά απ’ την δυτική φιλελεύθερη δημοκρατία, που σπαράσσεται απ’ την κρίση…

Αν σας απασχολούν τέτοια ζητήματα (θα έπρεπε να απασχολούν τους πάντες, αλλά τρέχα γύρευε): οι ρώσοι ακαδημαϊκοί εκθειάζουν την αποτελεσματικότητα του ρωσικού και του κινεζικού καπιταλιστικού μοντέλου, όπου η οικονομία της αγοράς συνδυάζεται (στη διοικητική / κρατική σφαίρα) με υποστηρικτικές, μετριοπαθείς, στρατοαστυνομικές δυνάμεις – κι όλα τα παρεπόμενα.

Μήπως, όμως, η παρατήρηση αυτή αφορά, στην εξέλιξη των πραγμάτων, και τις «δυτικές φιλελεύθερες δημοκρατίες»; Μήπως οι «καταστάσεις έκτακτης ανάγκης» (οφειλόμενες, γαμώτο, δεν θέλαμε αλλά δεν γίνεται κι αλλιώς, σ’ αυτήν την καταραμένη παλιοτρομοκρατία· ή, αν χρειαστεί, σε άλλα μείζονος σημασίας «εθνικά ζητήματα») είναι ο βιαστικός βηματισμός της «α λα καρτ δημοκρατίας», ο δρόμος που αντιστοιχεί στο ιστορικό / πολιτικό παρελθόν της «δημοκρατικής δύσης»; Ρωτάμε μήπως;

Μήπως οι «συμπτώσεις» (των εντυπώσεων…) είναι κάτι πολύ πιο οργανικό απ’ ό,τι μπορεί να καταλάβει η εμπορευματικά / θεαματικά αποικισμένη σκέψη των υπηκόων του (δυτικού) καπιταλισμού (συμπεριλαμβανομένων διάφορων θλιβερών δήθεν «εχθρών» του…), στη φάση της κρίσης / αναδιάρθρωσης και της διαρκούς Αλλαγής Παραδείγματος; Μήπως η στρατιωτικοποίηση της «φυσικής» και της ψηφιακής δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας (με αφορμές που μπορεί να είναι αιματηρές αλλά, σαν τέτοιες, συγκινησιακά φορτισμένες, σταθερά βραχυκυκλωματικές) είναι η υποχρεωτική, «οργανική» τάση της καπιταλιστικής εξουσιαστικής «βιοπολιτικής», ειδικά (αν και όχι αποκλειστικά) στη φάση της όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού στους καιρούς μας; Ρωτάμε μήπως;

Μεγάλοι άνθρωποι είστε, αν θέλετε να αναρωτηθείτε θα το κάνετε. Αφήνουμε την δική μας αναλυτική απάντηση για αργότερα…

Τάκλιν στην καρωτίδα;

Παρασκευή 7 Δεκέμβρη. Η σύλληψη της Meng Wanzhou στον καναδά πριν λίγες ημέρες (την 1η Δεκέμβρη) και η επικείμενη απέλασή της στις ηπα, ανεβάζει την ένταση του όλο και λιγότερο συγκεκαλυμένου πολέμου της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο. Η 46χρονη Meng Wanzhou είναι πρώτης γραμμής αφεντικό στον γαλαξία του κινεζικού καπιταλισμού: κόρη του Ren Zhengfei, ιδρυτή, ιδιοκτήτη και προέδρου της θρυλικής hi tech εταιρείας huawei, αντιπρόεδρός της (η Meng), συνελήφθη σαν αντίποινα επειδή (κατά την Ουάσιγκτον) η huawei “παραβιάζει τις αμερικανικές κυρώσεις κατά του ιράν” πουλώντας στην Τεχεράνη υψηλή τεχνολογία… Η Ουάσιγκτον υποστηρίζει ότι η huawei «έχει κλέψει» αμερικανική τεχνολογία, αλλά όπως γίνεται κανόνας πλέον, δεν αποδεικνύει τίποτα… Εν τω μεταξύ η σύλληψη έγινε «βρώμικα»: δεν είχε εκδοθεί από κάποιον εισαγγελέα διεθνές ένταλμα σύλληψης εναντίον της Wanzhou, έγινε «υπόγεια» και με κρυφή συνεννόηση μεταξύ των ασφαλιτών των δυο κράτων… Με δυο λόγια: πρόκειται για απαγωγή!

Μπορούμε να το διατυπώσουμε αλλιώς. Η Ουάσιγκτον αποσύρεται απ’ την συμφωνία που είχε υπογράψει για τα πυρηνικά της Τεχεράνης, και ύστερα αρχίζει να πυροβολεί κατά βούληση κυρώσεις εναντίον του ιρανικού καθεστώτος… Έχοντας στο στόχαστρο όχι μόνον αυτό αλλά και (κυρίως) οποιονδήποτε κάνει δουλειές μαζί του… Το Πεκίνο αγνοεί την αμερικανική μονομέρεια, και δεν είναι μόνο του… Η huawei θεωρείται παγκόσμια πρωτοπόρος στις 5G επικοινωνιακές τεχνολογίες που είναι το τωρινό holy grail της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, του internet of things, της τεχνητής νοημοσύνης, κλπ… Προκειμένου να αντιμετωπίσει η Ουάσιγκτον την παγκόσμια τεχνολογική έφοδο και ήδη ορατή υπεροχή του “made in china 2025” ζητάει την σύλληψη (απαγωγή) της αντιπροέδρου και κόρης του ιδιοκτήτη της huawei, “τσακώνοντας” την εταιρεία … στο ιράν… (Ταυτόχρονα επιδοτεί τις αμερικανικές εταιρείες 5G για να γίνουν ανταγωνιστικές των κινεζικών, και πείθει τους συμμάχους της στην «αγγλόσφαιρα» – αυστραλία, νέα ζηλανδία και αγγλία – «να μην κάνουν δουλειές με τους κινέζους»… για λόγους ασφαλείας…)

Τι καταλαβαίνετε; Η ασταμάτητη μηχανή καταλαβαίνει ότι η Ουάσιγκτον χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο μαφιόζικες μεθόδους στην προσπάθειά της να κρατήσει την ιμπεριαλιστική της πρωτοκαθεδρία στον πλανήτη. Το κινεζικό καθεστώς ζήτησε ήδη την άμεση απελευθέρωση της Meng Wanzhou αφήνοντας να εννοηθεί (μέσα απ’ τα σφιγμένα δόντια του) ότι δεν θα μείνει αδρανές… Δεν πρόκειται, εδώ, για εισαγωγές σόγιας… Το πράγμα είναι πολύ σοβαρότερο και πολύ πιο «ευαίσθητο» από πολιτική άποψη…

Η σύλληψή της Meng Wanzhou έχει όλα τα δεδομένα για να γίνει μια «Khashoggi case» χωρίς ηλεκτρικά πριόνια και κομματιάσματα, αλλά σ’ ένα πολύ πολύ ανώτερο επίπεδο του οξυνόμενου ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού (δηλαδή: του 4ου παγκόσμιου πολέμου). Μια «Khashoggi case» στην οποία το ζητούμενο δεν είναι η «τακτοποίηση» ενός αντιφρονούντα αλλά η «τακτοποίηση» ενός πολύ μεγάλου τεχνολογικού ανταγωνιστή: του κινεζικού καπιταλισμού. Με πολλές, πάρα πολλές προεκτάσεις. (Είθε η κομφουκιανή «σοφία» του Πεκίνου να το φωτίσει να βρει ασύμμετρους τρόπους απάντησης…)

Παρακολουθείστε ωστόσο, παρακαλούμε, το πως πρόσωπα και «προσωπικές περιπτώσεις» μπορούν να λειτουργήσουν σαν καταλύτες στην όξυνση δομικά απρόσωπων διαδικασίων πλανητικής κλίμακας…

Ευτυχώς που στα μέρη μας δεν υπάρχουν έγνοιες για τέτοια ζητήματα. Ευτυχώς που στα μέρη μας τα φλέγοντα του παρόντος και του μέλλοντος είναι οι χρόνιες εθνικές ψυχώσεις – το παρελθόν δηλαδή…

Απάτη μόνο; Προβοκάτσια;

Τετάρτη 5 Δεκέμβρη. Ο διάσημος πια He Jiankui αποδεικνύεται σίγουρα απατεώνας. Να θυμίσουμε ότι πρόκειται για τον κινέζο βιοτεχνολόγο που ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες ότι έκανε γενετική κοπτοραπτική στο dna δύο εμβρύων (με τεχνητή γονιμοποίηση) τα οποία στη συνέχεια εμφυτεύτηκαν στην μήτρα της μητέρας τους – προκειμένου να γεννηθούν σαν HIV-proof.

Κατ’ αρχήν προκύπτει απ’ τις καταθέσεις ενός (απ’ τα οκτώ συνολικά ζευγάρια) που συμμετείχε στις αρχικές φάσεις αλλά τελικά αποχώρησε απ’ την «μαγική γενετική» του Jiankui, ότι τους είχε ειπωθεί ότι το project χρηματοδοτείται απ’ το κράτος· για να δικαιολογηθεί ότι δεν θα πλήρωναν τίποτα στη γενικά ακριβή αυτή διαδικασία τεχνητής γονιμοποίησης / εμφύτευσης. Δεύτερον, τους δινόταν η υπόσχεση ότι πέραν της HΙV-proof εγγυημένης γενετικής ταυτότητας, τα παιδιά τους θα ήταν γενικά εξυπνότερα και γενικά υγιέστερα.

Τρίτο, κι αυτό είναι το σημαντικότερο (το γράψαμε μόλις την περασμένη Παρασκευή). Το επιτελείο του Jiankui τους ενημέρωνε ότι στην χειρότερη περίπτωση όπου η πρωτεΐνη CCR5 δεν θα «έδενε» στο κατάλληλο σημείο του γονιδιώματος, τα μωρά δεν θα είχαν ανοσία στον hiv…. Σε στυλ “τι είχατε τι χάσατε”… Γι’ αυτό τον σκοπό ο Jiankui και το επιτελείο του πλήρωναν κάθε ζευγάρι με 40.000 δολάρια (ένα μεγάλο ποσό για τα δεδομένα του κινέζικου καπιταλισμού…) υπό την προϋπόθεση ότι παραιτούνται από οποιεσδήποτε διεκδικήσεις σε περίπτωση αποτυχίας του πειράματος / της μεθόδου.

Σ’ ένα κράτος με κατώτατο μισθό 375 δολάρια και μέσο μισθό στον τριτογενή τομέα τα 1500, το να πληρώνεται ένα ζευγάρι που θέλει να κάνει ένα παιδί με 40.000 δολάρια σημαίνει ένα πράγμα και μόνο: εξαιρετικά υψηλό ενδεχόμενο να αποτύχει το «πείραμα», και να αποκτήσει ένα παιδί HIV+ – ή και με άλλα γενετικά προβλήματα. Προφανώς ο Jiankui ήξερε ότι κορόιδευε όταν υποσχόταν “ασφαλές αποτέλεσμα” – αλλιώς δεν θα πλήρωνε τόσο. Το μεγάλο ποσό της “αμοιβής” αποδεικνύει την απάτη του.

Απομένει, όμως, το ζήτημα της δημόσιας ανακοίνωσής του· μιας ανακοίνωσης που ήταν αδύνατο να μην προκαλέσει όχι μόνο αγανάκτηση αλλά και έρευνα για το τι πραγματικά έκανε. Ήδη πολλοί κινέζοι βιοτεχνολόγοι και γενετιστές φοβούνται αυτό που είναι πιθανό: την πίεση για την επιβολή αυστηρών περιορισμών στις όποιες έρευνές τους.

Παρότι η ανθρώπινη ματαιοδοξία είναι ισχυρή ντρόγκα, θα ήταν βιαστικό να υποθέσουμε ότι ο Jiankui ανακοίνωσε πως έκανε α) κάτι εξαιρετικά ριψοκίνδυνο, β) κάτι ηθικά προβληματικό το λιγότερο, γ) χωρίς να δώσει κανένα συγκεκριμένο στοιχείο προς έλεγχο των λεγομένων του, κινούμενος μόνο απ’ την έπαρσή του, και χωρίς να λάβει υπόψη του τι θα ακολουθούσε.

Θέλουμε να πούμε: δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και άλλα κίνητρα, εντελώς διαφορετικά απ’ την τεχνοεπιστημονική ματαιοδοξία. Εκτός αν αυτό που περίμενε ήταν ότι θα ανέβουν οι τιμές των μετοχών που έχει σε επτά βιοτεχνολογικές εταιρείες – τις οποίες έστησε ο ίδιος.

Αν είχε κάτι τέτοιο στο μυαλό του όταν βγήκε καμαρωτός καμαρωτός να ανακοινώσει τα κατορθώματά του, τότε την πίνει… Κι αν είσαι addicted η λογική σηκώνει τα χέρια…